Prikkeldraad
Van de Pers-tribune
I
Méér voorlichting!
I
DONDERDAG 11 AUGUSTUS
ZILVEREN PROF ESSI EFEEST
n
Fraai begin!
Invoerbeperking boter
BEDEVAART NAAR DOKKUM
ROODE LASTER
GEMEENTE VERLEENT HULP
4
Niet tegen Godsdienst
JAN HAMDORFF MONUMENT
KRANKZINNIGE ONTVLUCHT
Te Laren onthuld
GIJZELING MET HINDERNIS
Kind verdronken
Op den openbaren weg
Aan de verwondingen overleden
Branden in de Peel
Dubbel woonhui* afgebrand'
d
DOOR GOEDHEID GEDREVEN
Maar het vrouwtje werd bang
Waartoe contingenteering leidt!
Kruisbeeld onthoofd
ONGELUK LANGS SPOORWEG
Ouders, past op uw kinderen
Man door een trein gegrepen
Bedenkelyke kapitalis
tische praktyken
Rood blyft nog steeds tegenover
zwart staan als vuur tegen
over water
LUCHTVERKEER
MET HET VERRE OOSTEN
Goedkoope trein
naar de Zuiderzeewerken
Bestrijding werkloosheid op het
platteland
De wet in werking getreden
Nauwere samenwerking tusschen
K.L.M. en Air-Orient
Prins Hendrik op bezoek
bij de Padvinders
Op 21 en 22 Augustus a.s.
o
deining
Zondag J.l. in werking
ken.
hun over
AN
waarop
ze af op de z.g. kapitalistische
van den
geen wodrd waar
e-
«t
d.
Ji
die meer zullen gnuiven over de anti
nationale houding van de rood-rose groe
pen.”
dat
de
Te Uden werd door de politie een persoon
aangehouden, die bleek ontvlucht te zijn uit
de Inrichting voor geesteszieken ..Huize Pa
dua” te Handel. De ontvluchte bleek onder
weg te Boekel een rijwiel te hebben gestolen.
De patiënt is weder naar ..Huize Padua” te
ruggeleid.
Bjj het spelen aan de Maaskade te Rotter
dam is de zesjarige H. J. Gerritsen, uit de
Feyenoordstraat, te water geraakt en verdron
ken.
Te Eist is Woensdagnacht door onbekende
oorzaak af gebrand het dubbele woonhuis van
Penraat. bewoond door de gezinnen van den
eigenaar en van den heer Ermers. Het vuur
greep zoo snel om zich heen, dat de bewoners
in nachtgewaad moesten vluchten. De kinderen
van den heer E. konden slechts met moeite
worden gered. Alles werd een prooi der vlam
men. Verzekering dekt de schade.
pers-conf eren ties de bevolking
op wat tóch eenmaal komen
niet
priester heeft aangeklampt, om haar daar-
ver-
e«.
zijn dochtqF
naar Maria-
Het gebeurde op een warmen middag dezer
dagen dat een automobilist alleen gezeten in
zijn vler.persoons-wagen, op een onbescha
duwd landweggetje in de nabijhelo vah Apel
doorn, gedreven door de goedheid zijns harten,
een moeizaam voortstrompelend oud Veluwsch
vrouwtje vroeg: at zij soms nog ver moest, dat
hij haar anders wd even ter bestemde plaats
wilde brengen.
Het vrouwtje keek verschrikt op. mompelde
in het dialect van die streek: „Ach, heer, te
genwoordig is zelfs een oud mensch op den
weg niet meer veilig voor die kerels met auto’s”
en liep, zoo vlug haar beenen het toelleten naar
een dichtbij staande boerderij.
De automobilist grijnsde, en gaf vol gas.
Er zijn thans drie luchtvaartmaatschappijen,
die een geregelden weekdlenst tusschen Europa
en het Verre Oosten onderhouden, te weten de
K.L.M.. die den langsten luchtweg ter wereld
bevliegt, nl. AmsterdamBatavia; de Pransche
maatschappij Air-Orient, die MarseilleSaigon
vliegt en tenslotte de Engelsche Imperial Air
ways. die den dienst LondenKarachi onder
houdt.
Daar de KX.M. en Air-Orlent de route Bag
dadBangkok <6880 KM.) gemeen hebben en
de wlnterdienst der KLM bovendien over
Marseille loopt, hebben de Nederlandsche en de
Pransche maatschappij, welke vele gemeen
schappelijke belangen hebben, besloten tot nau
were samenwerking. Deze zal hoofdzakelijk be
staan In het scheppen van eenheid in tarieven
en vervoersvoorwaarden en het vaststellen der
dienstregelingen in onderling overleg. Het stre
ven zal hierbij zijn om den dubbelen weekdlenst.
die door belde maatschappijen op het Oosten
wordt onderhouden zoodanig in te richten, dat
de belangen van post en reizigers er het meest
mede gediend worden.
In verband met bovenbedoelde nauwe samen
werking is het hoofdagentschap van de Amster
damBatavlalün der K.L.M. in Frankrijk en in
Indo-Chlna In handen van de Air-Orient gege
ven. terwijl de KLM. in Nederland en de K.N.
I.L.M. in Nederlandsch-Indlë de Air-Orient ver
tegenwoordigen.
In de Brabantsche Voorpeel is de< boerderij
van den landbouwer N. afgebrand. Ook de in
boedel ging verloren.
Elders in de Peel, nabij Völkel, brandde de
woning van O. tot den grond af. De bewoners
moesten zich in nachtgewaad redden. Eenig
vee kwam in de vlammen om.
Een derde brand woedde in de Brabant-
sche Peel te St. Hubert, waar de landbouw-
schuur van N. een prooi der vlammen werd.
Naar wij vernemen, is het door Frankrijk aan
Engeland toegestane contingent in te voeren
zee visch vol.
Dientengevolge tracht men thans Engelscbe
visch vla Holland, ten nadeele van het Hol
landsche contingent In Frankrijk in te voeren.
Ondanks de omstandigheid, dat ook het Hol-
landsche contingent zeer vergevorderd is, zijn
er Nederlandsche vlschhandelaren. die er zich
toe leenen om aldus de Hollandsche zeevls-
scherij te benadeelen, ten voordeele van da
Engelsche vlsschery.
De verscheping heeft plaats van Engeland
naar Hoek van Holland, en van Hoek van Hol
land wordt de visch naar Frankrijk verzon
den en zoodoende op de Pransche grens ten
nadeele van het Hollandsche contingent afge
boekt.
„Ons Noorden” voegt hier zeer raak aan
toe:
In het RJE. Ziekenhuis te Winschoten over
leed de 77-jarige E. H„ die half-Jull op onge
lukkige wjjze door een revolverschot werd ver
wond.
Een Maastrlchtsch deurwaarder kreeg de op
dracht den koopman E. te gijzelen. Deze, woon
achtig in België, glipte aan den Cabergerweg
even over de grens. Deurwaarder, twee doua
nen. twee marechaussees en een assistent lagen
echter op de loer en hielden E.'s wagen staan
de. De bestuurder verzette zich echter, bewe
rend. dat hij zich niet op den openbaren weg
bevond en derhalve gijzeling niet mogelijk was.
..Probeer er me 'ns uit te halen", luidde de
ultnoodlging.
Als deze stelling opgaat, dacht de deurwaar
der, dan kan zich een elk zelfs in een krui
wagen over den openbaren weg laten rijden
zonder zich op den openbaren weg te bevinden.
Daar de bestuurder koppig bleef en goede
raad duur was. voldeed de deurwaarder aan een
andere paragraaf van de wet, en haalde den
plaatsvervangend kantonrechter, in wiens bijzijn
gijzeling overal en te allen tijde kan geschie
den.
Zoo geschiedde en pas nadat de gewapende
macht E. uit den wagen had verwijderd, vond
de gijzeling plaats.
Nauwelijks uit den wagen en dus volgens
zijne opvatting op den openbaren weg, veran
derde E. van houding en liet alles gewillig toe
De deurwaarder liet echter niet meer met
zich spotten en noodlgde E. tot het betreden
van den gevangenis-wagen, waarmede zonder
dralen overbrenging naar het Huls van Be
waring plaats had.
E. kan nu in beroep doen uitmaken, wiens
opvatting de juiste was.
Dinsdagmiddag is onder Krulnlngen de vijf
tigjarige landbouwer W.. die met een geweer
over den schouder langs de spoorbaan fietste,
door den trein, die om twaalf uur van Bergen-
op-Zoom te Goes. arriveert, gegrepen en zooda
nig gewond, dat hij onmlddelluk overleed.
De man laat een weduwe en twee kinderen
achter. Vermoedelijk is het geweer in aanraking
met den trein gekomen, aoodat W. werd gegre
pen en meegesleurd.
Binds menschenheugenls stond Mj een kruis
punt te Hoensbroek. Bchuureik geheeten, een
antiek kruisbeeld. Door het ontstaan van een
zandkuil vlak achter het beeld, moest het daar
verdwijnen Na eenlgen tijd wisten de bewoners
van dit oudste en geheel katholieke gedeelte
der gemeente Hoensbroek zooveel geld te verza
melen dat een steenen kapelletje met een prach
tig Christusbeeld ter plaatse verrees.
Veertien dagen geleden vond men 's ochtends,
aldus bericht de „Limb. Koerier”, bet kruisbeeld
met afgerukt corpus achter in het kapelletje.
Hevig was de verontwaardiging der oprichters.
Zfl herstelden spoedig het beeld tn eére. De
vorige week vond men bet kapelletje van alle
■teraelen beroofd. Zondag jX echter bereikte
het vandalisme zijn hoogtepunt. De eerste kerk
gangers. die bet kapelletje passeerden. vonden
tot hun diepe ontsteltenis bet bronzen beeld
onthoofd Dit is een schanddaad sender weerga.
Hopelijk slaagt de plaatselijke politie, die dc
mak onderzoekt, er spoedig in. de lafhartige
daders te vinden.
In het „Staatsblad" is afgekondlgd de wet
van 25 Juli tot regeling van den Invoer van
boter.
Zij is met ingang van
getreden.
by te helpen, maar alle socialistische
dachtmakingen ten spyt, is het toch
vreemd, waarom de vader
thans verlof heeft gegeven
Oord terug te keeren. Dit pielt toch seker
niet tegen Marta-Oord.
We weten niet, of het meisje roeping
heeft voor X kloosterleven waarvan
ouders hun kind tenslotte ook niet mogen
afhouden maar vast staat dit, dat ih
Maria-OprcK niet de minste pressie in die
richting op haar is uitgeoefend. De over
ste heeft ons dit pertinent verklaard.
Hoe komen dan socialistische bladen er
bij dergeiyken laster te lanceeren?
Toch zeker niet uit liefde voor den R.K.
en religieuze®
Z. k. H. de Prins, vergezeld van zijn adjudant,
luitenant ter zee ie klasse Termljteler, heeft
Woensdagmiddag een bezoek gebracht aan het
Nationaal Padvlnderskamp op het landgoed
Oosterbeek.
De Prins was gekleed in padvinderscostuum.
Aan den Ingang van het kamp werd Z. K. H.
ontvangen door een hoofdverkenner, staats
raad Rambonnet, door kolonel Dlemont en door
den kampleider L. J. van Doorn.
De Prins werd naar het demonstratieterrein-
geleid en nam op de gereserveerde tribune
plaats. Daar werden os. ook nog opgemerkt
oud-gouverneur-generaal Idenburg, gep. lult.-
generaal Collette. Prof. Taverne, de heer Col-
quhour. hoofd-kwartlercommissaris van de
Engelachen.
Nadat de welpen voor den Prins hadden ge
defileerd, nam de demonstratie van welpen en
verkenners een aanvang.
n de voorlichting van ons volk is de
Regeerlng ons inziens ernstig in gebreke
gebleven.
Waarom niet terstond, zoodra men zich
den waren toestand bewust werd, door mid
del van
voorbereid
moest? Waarom zelfs de Kamerleden
voorgelicht?
Het rapport-Welter is thans als een me
teoorsteen néér komen ploffen en heeft
allerwegen (ondanks het feit, dat er wel
iets van uitgelekt was) een ontsteltenis ge
wekt, welke minder groot geweest zou zijn,
indien het Nederlandsche volk er behoor
lijk op voorbereid was geworden.
Zeker! De Regeerlng verkeerde in een
heel moeliyke positie; zij moest het volk
een heel onaangename tijding brengen en
tegelykertyd mocht zij zich omwille van
lands credietwaardigheld niet al te pes
simistisch uitspreken.
Maar met taktische voorlichting zoude
er oX heel veel te bereiken zijn geweest;
ons volk zou wel begrepen hebben en de
droevige feiten veel gelatener en veel mil
der hebben aanvaard dan nu het geval is.
Want werkelijk een eersterangs
staatsman heeft het ons dezer dagen nog
eens verzekerd ons volk is in zijn dieper
wezen toch zoo’n prachtig redelijk volk!
Wanneer de Regeerlng te goeder ure het
volk tegemoet getreden was, de kaarten
open op tafel gelegd had en het volk zelf
méde de onvermydeiyke conclusie had
Hü nam onderweg een rijwiel mee
Neen! Eigenlijk kunnen we van een be
gin nog niet spreken.
Het Nederlandsch-Belgisch verdrag is nog
lang niet goedgekeurd en nóg minder in
werking getreden; de ekonomlsche toena
dering is feitelijk en praktisch dus nog niet
eens begonnen.
En nu moeten we waarnemen, dat Bel
gië alle goede bedoelingen ten spijt
zelfs in dit stadium der toenaderingspogin
gen niet kan nalaten, rustig voort te gaan
op den ouden weg, welke leidt tot steeds
ergere ekonomlsche vervreemding.
Het betreft nu weer eens onzen kolen
export naar België; een Limburgsch mede
werker van het „Handelsblad” schrijft
daaromtrent in zyn blad:
,Js het nu piet merkwaardig, dat juist
de dames en heeren, die zich arbeiders-
afgevaardigden noemen, weigeren f 200
van hun 5000 prijs te geven? En hoe
velen zyn daar niet onder, die, behalve
de 5000, Inkomens genieten, waarvan
de meest bevoorrechte arbeider zou
watertanden? De ambtenaren mogen
eenige aderlatingen hebben ondergaan,
de hyper-democraten staan nog op hun
volle 5000!
De meerderheid der Kamer heeft inge
zien wat rechtvaardigheid eischte, heeft
ook ingezien, dat het aanzien der Kamer
er onder zou lyden als haar leden alleen
buiten schot bleven. De rose-roode, dames
en heeren zien dit niet in. Ook niet b.v.
ir. Cramer, die biykens een recent kran
tenbericht maandelijks een wachtgeld
van 750 ontvangt, dat mede opgebracht
wordt 4oer de Inlanders, wier nooden hij
zoo dramatisch beschryft; ook niet afge
vaardigden met non-activlteits-tracte-
ment en wethouderspensioen gelijk de
heeren Duys en J. ter Laan. Zij biyven de
volle 100 pet. eischen, alsof de schatkist
niet in sty genden nood verkeerde. In
plaats van hier het goede voorbeeld te
geven, doen zy niet voor het eerst
precies wat het volk kan opzetten tegen
het Parlement. Het zijn de lieden der
fascistische sympathieën In woorden
fel door de sociaal-democraten bestreden land
laten trekken, de onrust en
onder ons volk zou minder groot en min
der.... gevaarlijk zijn; er zou gekomen
zijn méér wil om gezameniyk den grooten
last te dragen en demagogen zouden min-
der gelegenheid gehad hebben om het volk
te misleiden en op te hitsen.
„inderdaad moet het in hooge mate be
treurd worden, dat in deze tyden, nu het
fascisme driester dan ooit de kop opsteekt
en vele jongeren In zyn netten vangt, deze
z.g. antl-kapitalistische kapitalisten een zoo
door en door slecht voorbeeld geven en de
verwording demonstreeren van een parle
mentair stelsel. Dezer dagen hebben een
aantal soclaal-democratische Statenleden
in het Groninger Volksblad de salariskor
ting verdedigd voor het overheidspersoneel.
Zy hebben daarby op de voorgrond gesteld,
dat thans allereerst gestreefd moet worden
naar het financieel weerbaar houden van
de overheidslichamen, omdat daarvan in
deze tyden van economische nood groote
offers gevraagd worden, zoowel voor werk
verschaffing als steun aan werkloozen. En
deze sociaal-democraten achten deze
eischen van zóó groot belang, dat zy des
wege een offer vragen van het overheids
personeel.
Maar wat dan te denken van andere
sociaal-democraten, leiders der party, die
op dit oogenblik zelf van de overheidskas
halen en plukken wat er van te plukken is
en weigeren ook maar van iets afstand te
doen, zelfs niet van hun arbeidsloosinko-
men, dat sommigen van hen zelfs in drie
dubbele mate trekken.
Het is ons feiteiyk onbegrijpeUjk,
dergeiyke schandeiyke toestanden by
arbeiders-volgelingen van dit soort kapita
listen, geen geest van venset oproept. Want
als ooit het Bijbelwoord in vervulling gaat
van de gepleisterde graven, dan Is het hier.
Op voïksmeetlngs en vergaderingen
schelden zy te^pn het kapitalisme, geven
ze af op de z.g. kapitalistische practyken
van de Regeerlng Maar onderwyl touchee-
ren zij van diezelfde kapitalistische maat
schappij twee- en driedubbele tractemen-
ten zonder daarvoor eenige arbeid te ver
richten.
En een domme arbeidersmassa slikt dit
misse lyke comediespel.
Mag het dan ons eigeniyk wel verwon-
Dergeiyke sociaal-democratische leiders
zyn er de beste propagandisten voor.”
deren, dat bjj zulke toestanden ook in ons
~-l h^t fascisme aan aanhang wint?
De Nederlandsche Spoorwegen laten op
Woensdag 17 Augustus o.a. van de stations
Haarlem, Amsterdam, Zaandam, Wormerveer,
Uitgeest. Alkmaar en Hoorn een goedkoopen
trein loopen naar Enkhulsen, vanwaar met een
deribooten 'van den veerdienst een tocht langs
de imposante Zuiderzeewerken worat gemaakt
Aan de stations zijn nadere Inlichtingen te
bekomen.
„Het ziet er voor onzen kolenexport naar
België zeer leeiyk uit. Men wist te Heerlen
dat de Belgen reeds eenlgen tyd in onder-
handeling waren met de Duitschers, ten
einde van dezen toestemming te verkrijgen
om in afwyking van het bestaande Bel
gischDuitse he handelsverdrag den invoer
van Duitsche kolen In België nog verder
te beperken, waarna ook de invoer uit
andere landen, die recht hadden op een
even gunstige behandeling als de Duit
schers in dezelfde mate beperkt zou kun
nen worden.
De chef der afdeeling economische zaken
van het Belgische ministerie van buiten-
landsche zaken, de heer Boeten, was daar
voor reeds enkele malen naar Beriyn ge
weest. De Duitschers schynen eerst com
pensaties gevraagd te hebben die de Belgen
niet wilden of konden geven. Thans schy
nen de heeren te Beriyn te zyn bygedraaid,
zoodat men er by ons en te Brussel reeds
pp rekent dat binnenkort de invoer van
huitenlandsche steenkolen In België nog
verder beperkt zal kunnen worden, en wel
met niet minder dan de helft van het thans
geldende contingent.
Onze maandeiyksche invoer in België zou
dan van circa 100.000 ton, het quantum
dat wy thans nog mogen invoeren, op
50.000 ton worden teruggebracht (in 1929
voerden wy nog 300.000 ton per maand uit
naar België; in 1930 200.000 ton, een kwart
van onze productie).
Men kan zich voorstellen wat dit betee-
kenen zal voor onze mynindustrie, waar
thans reeds verschillende ondernemingen
twee dagen per Week stilgelegd moesten
worden, en waar reeds veel personeel moest
worden ontslagen. Het merkwaardigste is
dat er in België thans wel groote kolenvoor
raden zyn, maar dat 90 pet. daarvan be
staat uit vet-fynkolen, uie onverkocht blij
ven omdat de Belgische Industrie niet meer
afneemt; terwyi er absoluut geen voorraad
is in huisbrand, de kolensoort die juist ons
Limburg hoofdzakeiyk in voert.”
Zoo schynen wy in zekeren zin, achter
onzen rug om, dus verkocht en betaald te
zyn in Duitsch-Belgische onderhandellngen
doorBelgië, dat met ons 'n ekonomisch
verdrag sloot, X welk de bedoeling heeft
althans moet hebben nieuwe verhoo-
ging van rechten en nieuwe handelsbelem-
meringen te elimineeren.
Natuurlyk sal men zich beroepen op....
>n uitzonderingsgeval.
Soit!
Maar als de misère met de uitzonderings
gevallen nou al beginnen moet....
Neen! t Is geen fraai begin!
Onder „Prikkeldraad^ werd dezer dagen
het soclaal-demokratische Kamerlid, ir.
Cramer, even onderhanden genomen we
gens diens kapitalistische hebbeiykheid,
nog maar steeds 750.per maand op te
strijken wegens een voorheen vervulde
functie, waarin hy wel nooit meer terug-
keeren zal.
Mede naar aanleiding van het geval-
Cramer vestigt nu ook het liberale week
blad „De Vrijheid” nog eens de aandacht
op het slechte voorbeeld, dat sommige
soclaal-demokratische voormannen in deze
tyden geven, wy ontleenen er het volgende
aan:
een enkel blad is onlangs gewezen op
de wenscheiykheld, dat de Regeerlng
zich althans ten aanrien van haar
houding tegenover de door de commissie-
Welter voorgestelde verlaging van den
werkloozensteun zoo spoedig mogeiyk
sou uitspreken.
Terecht werd oJ. deze wenacheUjkheld
bepleit door de aandacht te vestigen op
de schandelijke voUuagitatle, welke juist
met dit bezuinigingsvoorstel als stookmld-
del door socialisten en communisten ge
voerd wordt.
Deze demagogen zyn de Regeerlng onge-
twyfeld dankbaar, dat zy de bevolking
van Nederland zoo lang in t onzekere laat
omtrent haar plannen, vooral met betrek
king tot den werkloozensteun.
Immers, zoo lang de Regeerlng zwygt,
kan men haar de grootst mogeiyke snood
heid toedichten, kan men haar verwijten,
dat xy zich vergrijpen wil aan de luttele
bete van den armen werklooce, dat zy dit
sender noodzaak doet.
Deze en dergeiyke verwijten vinden bij
de zoo lichtelijk te misleiden massa
vooral by dAt deel der massa, 1 welk ten
gevolge van zorgen en ontberingen aan
denkkracht en onderscheidingsvermogen
heeft Ingeboet maar al te gemakkelijk
gehoor en weerklank; onze minder geluk
kige medemenschen laten zich door volks
menners nu eenmaal al te gemakkelijk
paaien met hun nood en hun ellende.
En Intusschen stichten die volksmen
ners de grootste onheilen.
Terwyi de Regeerlng zwygt, daardoor de
agitatie In de hand werkt, deze althans
niet stuit.
Onder groote belangstelling van de zyde van
vrienden en kennissen en In tegenwoordigheid
van tal van autoriteiten werd Dinsdag te Laren
op zijn sterfdag onthuld het monument van
wyien Jan Hamdorff, dat in opdracht van het
stichtingscomitë vervaardigd werd door archi
tect Wouter Hamdorff, tn samenwerking met
den beeldhouwer A. Remiëhs. De voorzitter van
het stichtingscomitë, de heer G. Korthals Altes
leidde de onthulling in met een rede, waarin
hy ojn. releveerde de totstandkoming van het
monument en de bijzondere deugden en eigen
schappen van Jan Hamdorff, dien hjj den grond
legger noemde van Larens groei en bloei. Tot
slot zelde spr.. dat een monument een blijvend
sieraad zal zijn en verzocht hü den burgemees
ter het voor de gemeente te willen aanvaarden.
Het kleindochtertje van Jan Hamdorff. Martha
Rulzendaal onthulde daarop het monument,
dat aan de eene zjjdê den beeldenaar van Jan
Hamdorff vertoont en aan de keerzyde het
wapen van Laren en de inscriptie: „Van dorps-
genooten en vrienden zün burgerdeugd ge
denkend."
In een toespraak zelde de burgemeester gaar
ne dit gedenkteeken te aanvaarden en zegde hij
toe het te zullen onderhouden, zoools het comité
dit heelt voorgesteld.
In opdracht van het gemeentebestuur, als
eene eerbiedige hulde aan zijn burgerzin, legde
De gemeente Sint-Annaland is op het ver
zoek van den Landarbeidersbond aldaar om
het den boeren mogeUJk te maken den oogst
met handenarbeid te laten geschieden, inge
gaan.
Het gemeentebestuur heeft, volgens het
„Volk”, met de boeren de volgende regeling ge
troffen. De boer betaalt den arbeiders f 12 per
gemet (K H.A.) terwijl er uit de gemeentekas
3 per gemet graan wordt bijgedaan, zooodat
de arbeiders dan f. 15 per gemet verdienen.
Voor de boeren is dese regeling eer voordeel
dan schade, daar ze nu voor büna hetzelfde
geld him oogst binnen krügen. als wanneer ze
het met een maaimachine lieten doen, terwül
handwerk netter en regelmatiger is. Voor de
arbeiders beteekent deze regeling dat er min
der werkloosheid zal zün en dat ze een dag-
loontje kunnen verdienen.
De andere gemeenten van het eiland zijn
niet op het verzoek van de plaatseiyke afdee-
llngen ingegaan en zullen dit ook wel niet meer
doen, daar men reeds met den oogst begon
nen Is.
Hoe dikwyis hebben de socialisten al niet
beweerd, dat ze niet tegen den R.K. Gods
dienst en de RK. Geesteiyken en religieu
zen zijn; en boe dikwyis ook is die valsche
bewering door ons weerlegd!
*t Beste bewys, dat die bewering valsch
is, is wel dit, dat men de socialisten er
telkens weer metterdaad op kan betrap
pen, dat ze Inderdaad tegen den godsdienst
enz. ageeren.
Een recent geval troffen we in t roode
hoofdorgaan „Het Volksblad” van Maan
dag JX
Hier wordt weer hoog van den toren ge
blazen en genoeg venynigs tegen eenige
van onze geloofsgenooten gelanceerd,
waarvan, voor zoover we tot nu toe kon
den nagaan, geen woord waar is.
Het „Limburgsch Dagblad” heeft bet ge
val terstond onderzocht en schrijft nu:
„t Relaas, dat aan de soc. „Arbeiter Zel-
tung” werd ontleend en zoo maar zonder
commentaar door „Het Volksblad” werd
overgenomen, betreft een meisje, uit Graz,
dat langen tijd in Maria-oord te Kerkrade
vertoefde, In Mei jX naar Graz terugkeer
de, onlangs door een Oostenrykschen gees
telijke ontvoerd zou zyn geworden, maar
aan de grens zou zyn tegengehouden en
op welk meisje door de Moeder-Overste
van Maria-oord groote druk zou zyn uit
geoefend om non te worden en dat daar
om als het ware gedwongen zou zyn naar
Kerkrade terug te keeren.
Alleen met deze laatste bewering, welke
we direct konden controleeren, hebben we
ons voorloopig bezig gehouden. We zQn
naar Marta-Oord gegaan en vernamen van
de Móéder-Overste aldaar het volgende:
Bedoeld meisje kwam ruim 2X jaar ge
leden, 18 Jaar oud, van Graz naar Kerk
rade, om daar *n betrekking te zoeken. Ze
geraakte daar evenwel in slecht gezelschap,
wat ze spoedig bemerkte en vroeg by de
politie om raad. Hierop kwam ze in Maria-
oord en bleef daar gelukkig en tevree circa
2% jaar, tot begin Mei van dit Jaar, toen ze
den wensch te kennen gaf, haar moeder in
Graz weer eens op te zoeken. Ze reisde af
in een extra-wagon voor bezoekers van een
priesterwy dings feest te San Oabriël naby
Weenen, samen met een meisje, ook van
Maria-Oord, wier broeder ook te San Oa
briël priester zou worden gewyd. Ze gaf
haar vriendin, toen deze weer naar Kerk
rade terugging, een brief mee, waarin zy
mededeelde nog eenige weken in Graz te
biyven, om baar zieke moeder te verplegen.
De Overste van Marla-Oord schreef terug,
j dat ze daartegen geen enkel bezwaar had;
integendeel, het vierde gebod eischte dat
van een kind. Ze was vrij om terug te ko
men, wanneer ze wilde. Het meisje schreef
hierop aanhoudend brieven, waarin ze dul-
deiyk liet uitkomen, dat het haar in Graz
niet meer beviel, omdat ze daar blootge
steld was aan gevaar naar ziel en lichaam.
(De Overste heeft deze brieven bewaard.)
Ze hoopte spoedig naar Kerkrade te kun
nen terugkeeren. In Juni JX nu kreeg de
Overste op een dag een brief van den vader
van het meisje (die gescheiden leeft),
waarin deze de kleeren van zyn kind op-
eischte. *t Meisje verlangde haar kleeren
echter niet Andermaal schreef de vader
om de kleeren en beweerde in dien brief
ox ook, dat de Overste een priester zou
hebben gestuurd, om zyn dochter te ont
voeren. De Overste heeft daarop den vader
een behoorlijk gedocumenteerden brief
Terwijl de tienjarige H. B. uit Leur CN.Br3
in „de Baai” te Etten aan *t spelen was. werd
hü door een daar werkenden landbouwers-
knecht, den 29-jarigen M. V. O„ op den akker
geroepen en achter een heg gesleept, waar hü
op ergerlijke vjjae werd mishandeld.
Op aanwijzing van den jongen, die den dader
herkende, doordat hij hem in den pink had ge
beten, werd v. O. door de gemeentepolitie ge-
arresteerd. Hü bekende sljn misdaad en is naar
Breda overgebraebt.
behoorUJk gedocumenteerden
teniggeschreven en ons verklaarde zy per
tinent, dat van de betichting
vader aan haar adres
was.
Maandag IX komt nu plotseling op
Maria-oord een kaart van het meisje aan.
waarop deze mededeelt, dat se met goed
vinden van haar vader (die de kaart ook
zelf teekende), naar Kerkrade mag terug
komen en verzocht om reisgeld. Bovendien
schrijft se, dat se een „Dummhelt" heeft
hegaan waarin deze echter bestond,
schrijft ze niet; dat sou haar biechtvader
wel nader mededeelen. Dezen brief zal de
Overste nu eerst afwachten en bovendien
nog een nader onderzoek in Graz laten in
stellen. Wat die „Dummhelt” is geweest,
zullen we dan later nog wel vernemen. 1 Is
natuurUjk niet onmogeiyk, dat *t meisje op
■n domme manier geprobeerd heeft, uit
Gras weg te komen en dat se daarbij een
IirU vreezen, dat de zwijgzaamheid
W der Regeerlng gevaariyk gaat wor
den.
En als wij deze vrees uitspreken, doelen
wij niet alleen op de zwijgzaamheid van de
Regeerlng ten aanzien van den werkloo
zensteun, maar over 1 algemeen ten op
zichte van alles, wat met de te voeren
krisispolitiek verband houdt.
1 Is waar, onlangs heeft onze minis
ter-president voor de mlkropboon gespro-
den noodtoestand geschetst en een
beroep gedaan op het Nederlandsche volk
om gezamenlijk te trachten de krisls te
doorworstelen.
Maar ten eerste bleef deze rede te zeer
in t algemeen», ten tweede kwam zij.
te laat.
Reeds maanden lang hadden onverant-
woordeiyke elementen gelegenheid gehad
als volksvoorlichters op te treden, de massa
te misleiden, den noodtoestand als niet
zoo ernstig af te schilderen, de regeerders
▼an onwil en hardheid en onbiliykheld te
beschuldigen, enz.
En dit alles heeft natuurlyk .tot onver-
mydeiyk gevolg gehad, dat een groot deel
der Nederlandsche bevolking op een dwaal
spoor is gebracht, van vooroordeelen niet
meer is te genezen en al dan niet te goe
der trouw de onverantwoordeUJke voor
lichters nA-praat.
spr. een lauwerkrans aan den voet van bet
monument.
Namens de Vereenlglng van Beeldende Kun
stenaars .Xaren-Blaricum” bevestigde de kunst
schilder David Schulman een krans aan het
monument.
Het hoofdbestuur van de St. Bonlfatiusbroe-
derschap schrijft ons;
In de ontplooiing van het katholieke leven
van de laatste jaren neemt voorzeker ook de
vereering van de H.H. Bonlfatlus en Gezel
len. onze H.H. Geloofsverkondigers en Mar
telaren, een plaats In.
Wie de verandering ziet, die in Dokkum,
waar de Heiligen gemarteld zyn, heeft plaats
gehad; hoe daar uit de grasvelden een tuiq
van boomen en bloemen is ontgroeid, hoe daar
uit den chaos van ontoegankelükheld een park
van wegen Is te voorschyn gekomen, moet
daarin wel zien, boe de vergetelheid heeft
plaata gemaakt voor eere.
En wie in de Pers telkenmale leest van
bedevaarten naar Dokkum, in verschillende
groepeering te voet, per flets, met trein en
autobus, in verschillend verband plaatseiyk.
dekanaal, provinciaal, nationaal, uit verschil,
lende streken 1 Noorden. 1 Ooaten, uit X
hartje van Brabant zelfs, moet wel in die ult-
groeilng uit de vroegere bedevaarten een op
leving der St. Bonlfatlusdevotie zien.
X Kon ook niet anders I
Al te lang lag het Heiligdom, zoo ver weg.
haast vergeten; had bet koude Noorden de
dankbaarheid verkild: en toen dan ook de
nood der tyden den Katholieken hun verant
woordelijkheid deed gevoelen, en
tuiglng alom tot daden dwong, grepen volk en
clerus naar het voorbeeld en bet devies van
onze H.H Geloofsverkondigers en Martelaren,
om „sterk te staan” en hun „hoop te veran
keren in God”.
Zeker, de devotie tot de H.H. Bonlfatlus en
Gezellen heeft nog niet allen aangeraakt; een
stoere, harde bedevaart naar een nlet-katho-
Uek milieu moet het nog by velen afleggen
tegen een aangename pelgrimage naar een ka
tholieke omgeving, maar toch gaat ook hun
hart ter bedevaart naar Dokkum. dankbaar,
dat in X ontkerstende Noorden, dat hun be
langstelling heeft, maar nog wacht op hunne
daden, het Heiligdom van St. Bonlfatlus ten
minste niet meer in de Frlesche „greppels” der
vergetelheid ligt. Nu gaat 21 en 22 Augustus
de 7de Nationale Bedevaart naar Dokkum;
gaat onder hoog geleide van Z. H. Exc.
Aartsbisschop van Utrecht. Mgr. J. H. G.
ien. Mogen velen In den lande door Gods
genade worden aangegrepen, aan deze Bede
vaart deel te nemen!
Den 25sten Augustus hoopt de eerw. Moeder
Antonia, In de wereld Sofia de Groot, geboren
te HlHegom, van de Orde, .der Zusters O. L.
Vrouw van Amersfoort, haar zilveren profes-
siefe&t te Ootmarsum te herdenken.
A dit beschouwd worden als noo-
1V1 deloos praten achteraf, als kritiek
welke geen zin meer heeft?
Neen! We gelooven, dat er nóg veel scha
de te herstellen zal zyn, indien de Regee-
ring zoo spoedig mogeiyk tot meer voor
lichting, tot meer mededeelzaamheid over-
gaat.
Nóg en wéér staat de Regeerlng de ra
dio ter beschikking, nóg kunnen etlpodsdienst, geesteiyken
persconferenties belegd worden, waarop
ook socialistische volks-voorlichters niet
zouden mogen ontbreken
De Regeerlng boude zich echter niet in
voorname en zelfbewuste zwygzaamheid
gehuld. Om in September opeens het volk
te overvallen met haar krisis-voorstellen,
welke dat wordt al lang beseft velen
de haren ten berge zullen doen ryzen.
De Regeerlng biede het volk klare waar
heid.
Zoo spoedig mogeUJk.