Prikkeldraad
Het mijnbedrijf
Op een belangrijk
keerpunt
Socialisme en
vrijhandel
MAANDAG 15 AUGUSTUS
KOUSENWEEFSTER
Duitsche boterkwestie
I
de
De
Critieke toestand
Bietenvervoer
Lichtstraal voor de schippers
HET RAPPORT-WELTER
PATER N. VAN DER VLIET
Benoemd tot Archimandriet
V
Zwaar belo nd
BEPAALDE VOORWAARDEN
Consequent?
ONZE VLIEGERS NAAR
IJSLAND
conferentie Woensdag met
Regeering tot mislukking
gedoemd?
Van sociaal-democratlsche zijde wordt de
Kerk verweten, dat zij, het socialisme ver
werpend, het lidmaatschap van een socia
listische vereeniging onvereenigbaar acht
met het katholicisme. Het komt naar het
oordeel van de socialistische kopstukken
Practische soc. democr.
in België
Contingenteering
De besprekingen nog zonder
resultaat
Schending van het asylrecht
In Noorwegen wordt nog het
beroep van kousenweefster
beoefend.
Cumulatie van functie*
Vrij-denkers
BcJgizche contingenteering van
steenkool
De taak der katholieken
in onze dagen
te
is
Zaterdagochtend
de
terzake bet veelomstreden rapport-
I
1
en
Zij
Overtreden of niet?
Gouda,
is
party.
W.
I
van
is misschien wat al te vriendelijk
1
I
<XJt-
con-
nood
wel
der
als
En
gen”
BU 1CB. is met ingang van 30 Augustus aa.
aan A. Jongbloed eervol ontslag verleend aki
burgemeester der gemeente Vrtaa,
s*n handteekening zet onder
wlen voorgelegde?) valeehe flnan-
staten?”
beschuldigingen, die wij natuurlijk
voor r'-J
binnen
dage-
Deser dagen hebben we medegedeeld, dat niet
zal worden overgegaan tot contlngenteerlng van
den Invoer van staaldraadkabel. User- en staal-
touw, rijwielen, frames en motorrijwielen, tri
plex en dergelUk hout, gloeilampen, gezaagd
naald- en kisthout, aardewerk, tegels en vuur
vast materiaal.
Hieraan had nog moeten zijn toegevoegd:
vallende onder de posten Nos. 777, 783 en 793
van de Handelsstatistiek".
Hieruit biykt dus, dat gecoutingenteerd blU-
ven aardewerk en tegels, voor zoover deze tot
dusverre gecontingenteerd zijn, maar dat inlet
gecontlngenteerd zullen warden aardewerk en
tegels, voor zoover zy vallen onder voornoemde
posten.
Naar de „Volkskrant” verneemt, is
enkele dagen een verklaring van het
lyksch bestuur der R K. Staatsparty te ver
wachten
Welter.
Tot de hoofdambtenaren, die hun dien
sten hebben verleend bij de organisatie der
Nederlandsche afdeellng op de internatio
nale koloniale tentoonstelling, het vorig
jaar in Parijs gehouden, behooren de hee
ren dr. J. Stroomberg en dr. L. J. van der
Waals. Zij werden deswege, na afloop der
tentoonstelling, beiden met een belangrijke
koninklijke onderscheiding begiftigd.
Dat is heel normaal.
Een Indisch blad vertelt er echter bij, dat
dr. Stroomberg bovendien een gratificatie
lijk leven tot een aanfluiting maakten - - - heeft ontvangen van f 12.000. en dat dr.
van der Waals gedurende den tijd dat hij
zijn diensten verleende (hoe lang?) een
extra-toelage ontving van f 500 per maand.
„De Avondpost” verbaast zich daarover
ten zeerste:
Op vragen van het Tweede Kamerlid Braat
in verband met de benoeming van een ge-
pensionneerd majoor der Infanterie tot burge
meester van Stedum, heeft Minister Ruys de
Beerenbrouck het volgende geantwoord:
Bedoelde burgemeester is 54 jaar oud.
Hy geniet als gepenslonneerd majoor
infanterie een pensioen van 3450 en
burgemeester een salaris van f 2950. In ver
band echter met het bepaalde in het eerste lid
van art. 23 b der Pensioenwet voor de Land
macht zal op het militair pensioen een korting
worden toegepast.
Van de candidaten voor het burgemeester
schap van Stedum is de geschlkste benoemd. De
leeftijd deed aan deze geschiktheid geen af
breuk. Van een passeeren van jongere candi
daten kan geen sprake zijn.
het oordeel van niet-katholieken is de we
reld daardoor voor den chaos bewaard ge
bleven. Maar de resultaten hadden veel
rijker en overvloediger kunnen zijn. Indien
de strijd tegen de Kerk en tusschen de
Katholieken onderling niet zoo menigvuldig
en onverzoeniyk ware geweest. Nu kwamen
in alle eeuwen de christelijke begin
selen en hunne toepassing maar al te dik
wijls in het gedrang, tot onberekenbare
schade voor de samenleving. De breuk tus
schen het godsdienstige en politieke (ook
het sociale en economische) terrein, waar
op door meer dan één spreker te Rolduc
zoo terecht als op de hoofdoorzaak der
hedendaagsche rampen gewezen werd, da-
dle professor is aan het seminarie tot oplei
ding van inlandsche geestelijken te Jerusalem,
zich ruim 30 jaar, zoo buitengewoon verdlenste-
iyk heeft gemaakt.
Zyne Zaligheid Cyrillus IX, Patriarch van
Jerusalem, heeft dézen onvermoeiden werker,
die reeds ridder is van het Legioen van Eer,
zelf de onderscheiding willen mededeelen.
Zeer velen zullen zich Pater v. d. Vliet nog
herinneren, die een viertal jaren terug, voor
zyn seminarie in ons land met zooveel succes
lezingen heeft gehouden.
Op last van den commissaris van politie te
aldaar gearresteerd de leider der
plaatselyke afdeellng van de communistische
8., ter zake van het in be
zit hebben van strooibiljetten, waarop een ear-
ricatuur was geteekend van een rechter, die „De
Tribune”, het communistische dagblad, grijpt.
Na gehoord te rijn, is hy voorloopig op vrije
voeten gesteld. De biljetten zyn in beslag ge
nomen.
Naar men weet is B. een dergenen,
die by de in Juni te Boskoop plaats gehad
hebbende werkloozenrelletjes een leidende func
tie vervulde en deswege te Den Haag in arrest
werd gesteld. Onder bepaalde voorwaarden is
hy eenige weken nadien vrijgelaten.
Aan de Officier van Justitie is thans ter be-
oordeeling gelaten of hij met de verspreiding
dezer biljetten in strijd met een der voorwaar
den beeft gehandeld. Indien zou biyken, dat dit
het geval is geweest, dan zal hij onmiddellijk
opnieuw worden gearresteerd.
Vrijdag zyn op het Ministerie van Buiteri-
landsche Zaken besprekingen gevoerd met de
Duitsche delegatie, die naar Den Haag was ge
komen om over de boterkwestie te onderhan
delen.
Van Nederlandsche zijde waren vertegenwoor
digd dr. Nederbragt, van het Ministerie van
Bultenlandsche Zaken, dr. Hlrschfeld, directeur-
generaal van Handel en Nyverheid van het
Ministerie van Economische Zaken en Arbeid,
ir. Mansholt en Ir. Bont kraal, van den Lan(F-
bouwvoorllchtingsdlenst van het Ministerie van
Economische Zaken en Arbeid.
Uit Dultschland waren aanwezig: Mlnlsterial-
rat Walter, leider der Duitsche delegatie, lega-
tionsrat Kroll, van het Ministerie van Bulten
landsche Zaken, Oberregierungsrat Hoffmann,
van het Ministerie van Economische Zaken en
Minlsterialrat Urlcher van het Ministerie van
Financiën.
De Duitsche delegatie
weer vertrokken.
Omtrent de besprekingen werd het volgende
communiqué verstrekt:
,J3e besprekingen, die de vorige week over het
botervraagstuk te Beriyn plaats vonden, zyn
Vrydag te ’s-Gravenhage in het Departement
van Bultenlandsche Zaken voortgezet.
Van Duitsche zyde werden voorstellen gedaan,
die naar de meenlng der Nederlandsche dele
gatie aan een nader onderzoek dienden te wor
den onderworpen. Het voornemen bestaat de
besprekingen binnen zeer kort voort te zetten,
nadat dit onderzoek heeft plaats gevonden.”
De Kerk staat ook in onsen tijd In meer
dan één land bloot aan grove misken
ning barer rechten en onduldbare aan
tasting barer vrijheden. Maar men kan
zich toch In onze dagen geen investituur
strijd meer denken, noch een brutale in
breuk van wereldlijke souvereinen op de
vrijheid van het Conclaaf, waarvan de we
reld nog aan het einde der achttiende
eeuw getuige was, noch een ver eenig de
pressie van vorsten en staatslieden op den
H. Stoel, om een geestelijke Orde te doen
opheffen, welke pressie onder den drang
der omstandigheden niet zonder gevolg
bleef!
Naar aanleiding van de halveering van het
Belgische invoercontingent voor steenkolen,
gaat dr .JJmb. Koerier" den Invloed van dezen
maatregel op den toestand der Nederlandsche
mijnen na. Het blad deelt daaromtrent het
volgende mede:
Op Groenland Is reeds een Hollandsch sta
tion gevestigd voor magnetische waarnemin
gen.
Thans komt er een op Ijsland naby
hoofdstad Reikjavlk voor meteorologische.
De ie luit.-vlieger J. van Giessen bevindt
zich reeds daar voor het bouwen en Inrichten
van hangar en vliegveld. Hedenmorgen 9 uur
25 zyn de andere leden vertrokken over Ham
burg naar Bergen, waar de Lyra ze in rijf
dagen overbrengt naar Reikjavlk.
Dinsdag werden naar Bergen met de Ariadne
verscheept de twee vliegtuigen, plus drie re-
servemotoren en andere reservestukken. De le.
den van het detachement blijven drie dagen in
Bergen voor het inladen.
Vertrokken zyn beden dr. Cannegleter van
het Meteorologisch Instituut aan de Bilt. Deze
zal op Ijsland den cursus voorzetten, die reeds
In de Bilt is aangevangen om de vliegers op
te lelden voor hun taak, want na een maand
wordt de dienst van waarnemingen door hen
overgenomen, daar dr. Cannegleter voornemens
is slechts een maand op Ijsland te vertoeven.
Het verbiyf der vliegen is gesteld op 14 A 15
maanden.
Met dr. Cannegleter vertrokken Zaterdag
morgen de sergeant-vlieger H. Bonk (te Amers
foort woonachtig) en de mecanicien J. C. van
der Leden. Dezen zullen met lult, van Giessen
de waarnemingen verrichten.
Op vragen van het Tweede Kamerlid Wyn
koop in verband met de uitleiding naar Italië
op 13 Mei JJ. van een hier te lande verbiyf
houdenden Italiaan, hebben de Ministers
Donner en Beelaerts van Blokland het vol
gende geantwoord:
Naar het in de vragen bedoeld geval is een
onderzoek ingesteld.
Uit dit onderzoek is gebleken, dat de oedoelde
Italiaan zich reeds korten tyd na zyn komst
hier te lande aan een commuun delict (dief
stal) heeft schuldig gemaakt, ter zake waarvan
hy tot zes maanden gevangenisstraf werd ver
oordeeld. welke straf hy ook onderging. Boven
dien was uit ingewonnen inlichtingen uit
Frankrijk gebleken, dat bU voor zyn komst hier
te lande in Frankryk eenige gevangenisstraffen
voor commune delicten had ondergaan. Hy was
dus ongetwyfeld hier te lande als ongewenscht
vreemdeling te beschouwen.
De betrokkene stelde, en ook van derde zyde
werd deze stelling ter kennis van de politie
gebracht, dat hy by uitleiding naar Italië ge
vaar zou loopen wegens militaire desertie of
wellicht ook wegens eenig ander delict te wor
den vervolgd. De hoofdcommissaris van politie
te Rotterdam heeft, alvorens tot uitleiding over
te gaan, hiernaar onderzoek laten doen. HlerbU
is op grond van Italiaansche ambteiyke ge
gevens komen vast te staan, dat de betrokkene
zich zeker niet aan militaire desertie had schul
dig gemaakt, daar hem voorlooplge vrijstelling
van militairen dienst was verleend, terwyi ook
van eenig ander strafbaar feit uit de betrokken
Italiaansche registers niet blijkt.
Door de vreemdelingenpolitie te Rotterdam
wordt ontkend, dat eenige toezegging zou zyn
gedaan van bericht aan de advocaten, in de
vragen bedoeld, voor de uitleiding. Zoodanige
toezegging is trouwens reeds op grond van een
schrijven van een van de advocaten zelf, geda
teerd 6 Mei jl,° onwaarschyniyk.
Aldus ,J>e Fakkel” van 5 Augustus, die
commentaar overbodig oordeelt. Toch zou
den er kolommen commentaar op te geven
lijn!
De 8. D. A. P„ dit Is de partij allereerst
voor alle arbeiders; dat Is partij van de
geestelijke vrijheid! En nu wil een soc -
dem. zangvereeniging zingen voor een
eveneens socialistische na-verwante veree
niging en komt het besluit van bovenaf:
als je dat doet, dan er uit!
Ketter] agerij staat boven het Fakkelbe-
richt.
Het
uitgedrukt.
Consequent lijkt ons de houding van de
partij der voortreffelijkheid niet bepaald.”
„Het doel van dit schrijven was, een mid
del te wekken, om-op onbemerkte manier
paal en perk te stellen aan malversaties,
die. hoelang reeds weet ik niet, maar over
eenkomstig mijn onderzoekingen zeer zeker
in het Hoofdbestuur onzer vereeniging
moeten plaats vinden. Nu ik daar niet In
geslaagd ben, is dat geen reden, onze Ver
eeniging In den steek te laten; leder lid
betaalt er zijn zuur verdiende contributie
aan. Men verwondere er zich niet over, dat
er oneerlijkheden plaats vinden, want heeft
onlangs het Hoofdbestuur niet moeten
erkennen, dat een zijner leden de abonne-
mentslijst van „De Dageraad” gestolen
had? Zelfs de titel van „Hoofdbestuurslld”
garandeert dus geen eerlijkheid.
Wat ik ronduit zeggen wil, Is dit:
De „Exploitatie-rekening Weekblad „De
Vrijdenker”, gegeven (in Beschrijvingsbrief,
Congres 1931) door den nu gesalarieerden
Administrateur, maar volgens de Statuten,
«M UtlUC auuc», VMWVK WBOMBBWWKW—
lijkheid van het Hoofdbestuur, is valsch.
Vooreerst is zij zand in de oogen van
iedereen, die niet gewend is, met zulke
zaken om te gaan. Zij is onleesbaar en
voorkomt, dat men een inzicht krijgt in de
zaken van „De Vrijdenker”.
Als het Hoofdbestuur de cijfers, die daar
staan, handhaaft, is daaruit te lezen, dat
er dit keer andere dingen dan abonne-
mentslljsten als vervreemd moeten worden
aangemerkt.
Handhaaft het Hoofdbestuur de cijfers
niet, wat heeft het dan bewogen onze Ver
eeniging en het Congres valsche cijfers voor
te leggen en wat voor een belang heeft het
Hoofdbestuur erbij, door salarieering
iemand aan zich te verbinden, die met
grenzeloozen durf (of misschien wel onnoo-
zelheld) z*n handteekening
(door
cieele
De bekende pater Nico v. d. Vliet van de
Witte Paters van Kardinaal Lavlgerie, is ver
beven tot de waardigheid van Archimandriet
aldus bericht de .Maasbode”.
Dit is een waardigheid in de Grieksch-Katho-
Ueke Kerk, die recht geeft op den titel van
Monseigneur en op bet dragen van het bls-
scbopekruis. Deze eer is hem te beurt gevallen
als een uiting van dankbaarheid der Grieksch-
Katholleke Kerk, waarvoor Pater V. d. Vliet,
Bestond de gegronde verwachting, dat na
het massaontslag op de Oranje-Nassau-mUnen
op 1 Augustus 'jj. volstaan zou kunnen worden
met het inleggen van één wrzuimdlenst per
week, deze verwachting Is niet verwezeniykt.
Vorige week moesten op de Oranje-Nassau-
mUnen reeds twee verzulmdiensten worden
Ingelegd, en Woensdag Is op de Oranje-Nassau
III en IV wederom niet gewerkt.
Ongunstig werkt op den toestand ook in de
Zwltsersche maatregel tot beperking van den
kolenlnvoer, die aanvankelUk voor Nederland
'n voordeeligen kan had, doch die thans zeer
nadeel ige gevolgen heeft.
In verband met al deze feiten vestigde men
andermaal onzen nadruk op de schriele houding
der Nederlandsche regeering, ten aanzien van
de overslagtarleven voor de kolentip te Maas-
bracht, terwyi voorts er op gewezen werd, dat
de conferentie, welke de regeering tegen
Woensdag 17 Augustus heeft byeengeroepen,
vermoede!Uk zeer weinig resultaat sul hebben,
daar verschillende electricltelts- en gasbedrijven
er inmiddels toe zUn overgegaan om langdurige
leveringscontracten af te sluiten met bulten
landsche mijnondernemingen. Voor het myn-
bedryf moet de toestand als hoogst crltlek
worden gekenmerkt.
In verband met berichten, dat de suiker
fabrieken In het West-Brabantsche suiker-
Industriecentrum wegens de te hooge spoor
wegtarieven het geheele bietenvervoer tydens
de komende campagne over water doen ge
schieden. schryft men ons:
Van oudsher vormt het bleten- en sulker-
vervoer tUdens de najaarsmaanden een zeer
welkome vrachtgelegenheld voor de binnen
schippers van het Zuiden. Helaas heeft de
noodtoestand der suikemUverheid en annex
bletencultuur de laatste jaren ertoe geleld, dat
de schippers aanzlenlUk minder dan normaal
tydens de campagne te varen hadden. De al-
gemeene welvaart onder de talrijke schippers
bevolking in het Zuid-Westen des lands werd
hierdoor ernstig benadeeld. Vooral ook omdat
van de reeds sterk geslonken bietenproductie
groote hoeveelheden per rollend materiaal naar
de fabrieken werd envervoerd. Onder de schlp-
perU Is thans de hoop levendig, dat tydens de
aanstaande campagne een verbetering ten deze
zal Intreden. Er bestaat namelyk goede kans,
dat het bietenvervoer In October-December a.s.
geheel of grootendeels per schip zal geschieden.
Behalve voor de honderdtallen schippersgezin
nen zou een dergeiyke maatregel ook van
goede beteekenls zUn voor den handeldryvenden
middenstand In de centrale plaatsen van sui
kemUverheid en dien der havendorpen, daar
druk bieten- en suikervervoer per schip steeds
een zeer gunstigen Invloed uitoefent op de om-
zetcUfers van het winkelbedrijf, speciaal in de
consumptlevakken.
Met belangstelling wordt in de betreffende
landstreeks uitgezien naar de definitieve be
vestiging der bedoelde berichten.
De vraag rijst, of dergelijke gratifica
ties vooral in dezen tijd, nu de
overal de duimschroeven aanzet
verantwoord zijn.
Opheldering zal hier moeten komen, op
dat de feiten indien aldus 'geschied en
niet behoorlijk te verdedigen hun ver
diende veroordeellng vinden en opdat die
veroordeeling herhaling van dergelijke
dingen zal verhinderen.
Of zou er tegen *n dergelijke kwaal
bevoordeellng van personae gratae geen
kruid gewassen zijn?
Het schijnt in de Nederlandsche Vrfl-
denkersbewegjing ,J)e Dageraad” niet hee-
lemaal pluis te zijn.
*t Is niet de eerste keer, dat dit op
merken valt.
Het vrije denken schijnt niet zeer be
vorderlijk voor onderlinge verdraagzaam
heid en wederzijdse!) begrijpen: herhaalde
lijk klinkt er ge-ruzle naar bulten....
Zooals dit onder nette en op hun fat
soen gestelde lieden gebruikelijk is, wordt
de ruzie over ’t algemeen zooveel mogelijk
binnenshuis gehouden, maar soms wordt
de ruzie zóó hevig en klinkt het lawaai en
getier zóó luid, dat de buren er niet on
kundig van kunnen blijven.
Zoo ook nu weer.
De ex-priester Jos. van Veen, die
quantum mutatus ab illo: hoezeer is diè
veranderd! sinds jaar en dag een zeer
fiksche rol speelt in de vrijdenkersbewe-
ging, heeft moeten ervaren dat in be-
stuurskrlngen sommige zaakjes om *t
zachtjes te zeggen niet heelemaal zuiver
zijn; en hij heeft gemeend, daaromtrent
een boekje te moeten opendoen; dank
zij die verheven vrije gedachte en de daar
bij behoorende yr ij held van meeningsuiting
kreeg hy daartoe echter geen kans in het
eigen orgaan „De Vrijdenker”, zoodat hij
den leden per circulaire zijn bevindingen,'
althans zijn meeningen, heeft moeten me
dedeelen; in „De Branding” is uit die cir
culaire het een en ander overgenomen,
oji.:
BU de directies der mynen te bericht
vangen, uit Brussel dat bet Belgische
tingent voor den invoer van steenkolen
durende de maand Augustus niet zal worden ver
minderd en dus gehandhaafd xal blyven op M.8
pct. van den gemiddelden invoer gedurende bet
eerste halfjaar 1931.
De
geheel voor rekening van den schrijver
laten, zijn niet geheel onduidelijk.
Het bestuur schijnt erop geantwoord
te hebben, maar alweer niet In het ver-
eenigingsorgaan, doch per circulaire.
t Gaat er in het rijk der vrije gedachte
dus nogal geheimzinnig toe, de leden
blijken wel heel vrij te mogen denken, als
zij het product van him vrije .denken maar
achterbaks houden. Voorzoover dit product
den leiders der vrije denkers tenminste
niet welgevallig is.
Dit nu lijkt ons niet juist.
Wat baat den heeren vrijdenkers hun
denkvrljheid, als ze him vrije gedachten
niet mogen uiten?
We vreezen, dat de leiders van bet vrije
denken op deze manier hun eigen zaakje
naar den kelder helpen.
eeuw, zij deed zich ook in vroegere tijden
herhaaldeltjk voor, en was steeds de oor
zaak van veel ellende.
Die breuk te herstellen en duurzaam te
herstellen is de taak der Katholieken voor
heien en toekomst. De omstandigheden zijn
ons daarbij funstiff, nu de Kerk en haar
zichtbaar Opperhoofd "n vrijheid genieten,
gróóter dan in vorige eeuwen dikwerf X ge
val was, en nu de onmacht van stelsels en
theorieën, waarvan men het heil der vol
keren voorspeld had, steeds overtuigender
blijkt. De stem des Pausen wordt thans
ook, meer dan voorheen, over de gehééle
wereld verstaan; de versnelling en verbete
ring-van het verkeer maakt het mogelijk.
vangen. Wanneer wij zien, hoe op ver-
eenlgingsgebled honderden landgenooten,
in stilte werkend, het grootste deel van hun
vrijen tyd wegschenken aan arbeid op al
lerlei particuliere bestuursposten, die met
geen gulden worden gehonoreerd (zy zou
den elk honorarium zelfs met een zekere
verontwaardiging afwyzen); wanneer wy
bedenken hoeveel arbeid en tyd er aldus
belangeloos vele jaren lang door talloozen
wordt geofferd aan werk In vereenlglngen
óf ten bate van het algemeen óf ten bate
van een grooter of kleiner deel van ons
volk, en hoe velen aldus een deel van hun
leven zonder eenige materieele belooning
aan dien arbeid schenken
dan griefthet ons in hooge mate, wan
neer hoofd-tOnbtenaren, gedurende korten
tyd een werk verrichtend, dat met hun
functie in verband staat, daarvoor hooge
geldeiyke beloonlngen ontvangen en dan
op den koop toe nog met een konlnkiyke
onderscheiding worden begiftigd.
wy nemen by dit alles naturiyk aan,
dat de mededeelingen van het Indische
blad juist zyn, en wij houden rekening
met de geruchten, dat er nog andere hoo
ge gratificaties naar aanleiding van de
tentoonstelling te Parys zyn betaald.”
Ook de Belgische mynlndustrie verkeert in
groote moeiiykheden. De staking duurt nog
steeds voort. Een oplossing van het conflict
zou volgens de jongste berichten slechts moge-
lyk zyn, wanneer op de al te sterk verlaagde
loonen een toeslag van 5 pet. werd gelegd.
Het bedryf kan echter deze kosten niet dra
gen, tenzyer meer Belgische kolen tegen
loonende pryzen worden verkocht. Vandaar de
eisch: sluit de grenzen voor den Invoer van
vreemde kolen.
De Antwerpecbe acheepvaartkringen voor.
namelUk uit de binnenschlpperU komen hier,
tegen op. Wanneer de regeering den invoer van
kolen nog meer beperkt, krUgen de mijnarbei
ders wel eenig werk, maar dan stoot zy het
brood uit den mond der schippers.
Het kabinet-Renkln, dat de kool en de geit wil
sparen, aarzelt, 'doch het einde zal wel zyn.
dat de oproerige mUnwerkers hun zin krijgen
en de schippers op een houtje mogen byten.
De .Mmburger Koerier" «wijst er op, hoe
merkwaardig <je houding van de socialistische
pers In België ten aanzien van deze aange
legenheid nu is. Vrijhandel of bescherming is
voor haar geen kwestie van beginsel. De Bel
gische S D-A.p. telt meer aanhangers onder de
mUnarbelders dan onder de schippers en der
halve is zU met de eersten en tegen de laat-
sten. ,Xe Peuple”, het hoofdorgaan der Belgi
sche Werkliedenpartyschrijft ronduit, dat
de bestaande conlngenteerlng onvoldoende is en
het blad vraagt met klem een nieuwe vermin
dering van den kolenlnvoer.
Is het niet leerzaam voor de 8D.A_P. in
Nederland?
T"4 n om nu nog even naar de mlddel-
eeuwen terug te keeren, naast de
schittering van dien tijd en zijn
machtige verschijnselen en instellingen op
godsdienstig en maatschappelijk gebied,
waren er ook toestanden, verhoudingen en
practyken, die niemand van ons ook maar
één oogenblik terug sou verlangen.
Door alle tegenwerking en moeilijkheden
heen heeft de Kerk door het zuiver hou
den en het hoog houden der christelyke
beginselen de wereld kunnen redden van de
barbaarschheid en de dwaalleer In velerlei
gedaanten tegengegaan, wat ook staatkun
dig, economisch en maatschappelijk aan
de volken ten goede is gekomen. Zelfs naar
„Hebben zy gelachen met katholieke
zang- en muziek-vereenigingen, thans heb
ben zy wat netjes soc. dem. dito’s!
die soc. „arbelders-zangvereenlgin-
krygen hun orders uit het roode
hoofdkwartier.
Een leerzaam geval.
De afdeellng Winkel van den Bond van
Arbelderszangvereeniglngen zou zingen
voor de afdeeilng-Wlnkel van de O. 8. P„
de party van voomameiyk afgeschelde
sociaal-democraten.
Wacht even!
Het Bondsbestuur zond den volgenden
brief aan zyn afdeellng:
.Maar aanleiding van uw schrijven van
3 Juli, berichten wy u, dat het bondsbe
stuur in haar vergadering van 3 Juli beslo
ten heeft, onze afdeelingen te verbieden
medewerking te verleenen by afdeellng van
de O. 8. P. en wel op de volgende gronden:
Onze bond heeft zich In dienst gesteld
van de moderne beweging, zoo deze tot
uiting komt In de 8. D. A. P. en N. V. V.
Daarover spreken onze en ook uw regle
menten uitdrukkeiyk. Waar nu de O. 8. P.
uitdrukkeiyk met de beginselen der 8. D.
A. P. In strijd is, zoo meende het Hoofd
bestuur, dat aan deze organisatie geen
medewerking van onze koren kan worden
verleend. Derhalve verbieden wy deze
medewerking op Zondag 10 Juli uitdrukke
iyk. U zal moeten begrijpen, dat afdeelin
gen, welke in strijd handelen met art. 3
onzer statuten, deze niet langer lid kun
nen zyn van onzen bond en dan ook door
het bondsbestuur moet worden geschorst,
wy wyzen u hierop, om onaangenaam
heden te voorkomen. Jfij hopen, dat u zal
Inzien dat u verkeerd hebt gehandeld en
uwe toezegging terug zal nemen.
Voor het Bondsbestuur,
w.g. D. Cardozo, secr.”
trekken en In hoogere mate hun solidariteit
beseffen, terwyi voorts alles wordt gedaan
om hun geloofsleven te verdiepen en hun
kennis van de beginselen te verrijken.
Zoo vormen zy In dezen tyd een gewel
dige macht In de wereld, geweldiger mis
schien dan ooit te voren. En zoo kunnen
zij vol vertrouwen hun actie richten op de
toekomst, zonder te treuren over de ver
gane vormen van een verleden, dat, niet
minder dan het heden, zyne schaduwen, en
zelfs zéér donkere schaduwen, vertoonde.
Het komt er slechts op aan. dat wy. te-
rugkeerend tot de eerste christelyke be
ginselen, die beginselen ook inderdaad be
leven en volkomen toepasseiyk maken op
de zich wyzlgende omstandigheden. Want
nog altyd bUjft waar, wat de groote Duit
sche kerkvoogd Mgr. Von Ketteler eenmaal
zeide: Christus is niet enkel onze Heiland,
omdat Hy onze zielen heeft vrygekocht. Hij
heeft ook voor de staatkundige, sociale en
economische verhoudingen der menzehen
het heil aan de wereld gebracht....
P. 8.
„Ziehier twee hoofdambtenaren, beide
met een zeer goed salaris, welke hun dien
sten verleenen op een internationale ten
toonstelling. Er zou bger zeker ruimte zUn
voor de opvatting, dat zy die diensten
krachtens hun functie verleenen. Men zou
dan kunnen zeggen, dat ze in de verleende
konlnkiyke onderscheiding een voldoende
bevrediging mogen vinden voor hun ar
beid.
Neen. Zy ontvangen beide nog eens een
zeer hooge gratificatie, een toelage die
met een tweede hoog salaris geiyk staat.
Terecht heeft onze redacteur voor In
dische zaken gisteravond de vraag gesteld:
moest daar nog eens een ridderorde bo
venop?
Wat is de byzondere verdienste van een
arbeid, die met een dergeUjke hooge toe
lage wordt betaald?
WU hebben het onlangs al eens gezegd:
de zucht, de bereidheid, de éér om het
gemeenebest belangloos te dienen gaat er
hoe langer hoe meer uit. Alles moet tegen
woordig betaald worden en niet zuinig
ook. Heeft de Regeering geweten van der-
geUjke hooge giften? Waariyk, hier Is alle
aanleiding om volledige openbaarheid te
vragen, opdat het Nederlandsche volk wete,
wie er, behalve hooge onderscheidingen,
ook nog hooge gratificaties hebben ont-
nze tyd en hierop zouden wij wel
den nadruk willen leggen is, ver
geleken met hetgeen vroegere gene
raties hebben aanschouwd en doorleefd,
niet zóó slecht, als wel eens wordt verkon
digd, en hy opent zelfs vooruitzichten,
welke men vroeger niet, of nauweiyks heeft
gekend.
In elk geval bestaat er voor ons. Katho
lieken, geen reden om te wanhopen of zelfs
maar te twyfelen aan de toekomst, en
evenmin om met heimwee terug te zien
naar hetgeen achter ons ligt en dan louter
den lof te zingen van het verleden.
Want dat verleden was niet zoo mooi als
het achteraf wel eens schynt. Lang niet.
En wanneer dan ook gesproken wordt
van een ..terugkeer tot de eerste christe
lyke beginselen” en terecht wordt be
toogd, dat die terugkeer noodig is roar de
redding der maatschappU en de verwezen-
Ujklng van ons katholiek Ideaal, dan moet
men daarby zeer ver in de geschiedenis
teruggaan, men kan wel zeggen tot de
eerste tyden van het Christendom.
De Kerk werd toen bloedig vervolgd, on
getwijfeld. Maar hoe is zy ook in later w v
eeuwen voortdurend gehinderd en ge- V* ^2 M f* 1 V H
dwarsboomd In haar zegenrijke zending! i O I U. 1
En hoe veelvuldig en wrang zyn de slechte
vruchten geweest,,welke door de nawer
king van heldensche begrippen, door scheu
ring en schisma, door verval en bederf in
eigen kring, door de machts-aanmatlglng
van vorsten en grooten, door ruwheid van
zeden en grofheid van practyken over de
wereld werden gebracht! Ook in de reeds
genoemde middeleeuwen, om van den daar
op volgenden renalssance-tyd en latere
perioden maar niet te spreken. En het be
droevendste was, dat het meermalen juist
katholieke, of kathollek-geheeten macht
hebbers waren, die zich brutaalweg bega
ven op het terrein der Kerk en de toe
passing en beleving der christelyke begin
selen In het staatkundig en maatschappe-
a Been bet besef, dat terugkeer tot de
eerste christelijke beginselen noodig
Is, kan het maatschappeiyke en poli
tieke leven genezen, dus besloot prof.
Kors zyn Interessante en leerryke voor
dracht tydens de Sociale Week te Rolduc. 11161 van deze, of van de vorige
Het is een oude waarheid, welke hoe
dlkwyis herhaald ook voor onzen tyd
nieuw biyft.
Men zou kunnen zeggen: vooral voor
onzen tyd. Want ef zijn teekenen, die erop
wyzen, dat de wereld zich thans bevindt
op een belangrijk keerpunt In hare ge
schiedenis. Niet voor de eerste maal Is dit
het geval. Er zyn in den loop der eeuwen
verschillende „keerpunten" geweest, en de
zending, welke de Kerk daarby te vervul
len had, heeft de bekende Belgische histo
ricus Godefroid Kurth In zyn vermaard
werkje op treffende wyze beschreven.
Maar de tyd, waarin wy thans leven, en
de problemen, waarvoor de menschheid
zich In deze twintigste eeuw ziet geplaatst, dat de Katholieken gemakkeiyker één lyn
zyn heel bizonder, en de vraag ryst, of
straks niet het uuj komen gaat waarop de
Kerk meer, beter en vollediger dan ooit In
de gelegenheid zal zyn haar unlverseele
taak te vervullen.
De veronderstelling Ujkt vermetel, waar
de wereld juist op dit oogenblik aan zoo
veel ontreddering ten prooi is en de grond
zuilen der samenleving zoo openiyk wor
den bedreigd en zoo schaamteloos ender-
mUjid.
Maar men moet daarby twes dingen niet
vergeten.
Ten eerste, dat juist de ontreddering en
de ellende van dezen tyd de oogen van
velen moeten openen voor de groote ge
varen eener verkeerde levensbeschouwing
en voor de aangewezen middelen, om aan
de funeste gevolgen daarvan te ontkomen.
En vervolgens wat felteUjk van nog
gróóter beteekenls Is dat het mensch-
dom alle eeuwen door met de grootste
zedeiyke en materieele ellende te kampen
heeft gehad en men het ook In de veel
geprezen mlddeleehwen de Kerk zeer
moeihjk, om niet te zeggen onmogeiyk
soms maakte, de christelyke beginselen In
al hun volheid te maken tot het funda
ment van het staatkundige, economische en
sociale leven.
niet te pas, dat de vrijheid van den rnensch
zoo aan banden wordt gelegd.
Maar nu de heeren zelf! schrijft „De
Volkskrant”.
