Prikkeldraad
van
De groote lijnen getrokken
Financieele politiek
Jan Oudegeest
ïi
Zuivere demagogie
Ontrouw kassier
GEZINSLOON
Rijp voor het socialisme
ONTWERP-PROGRAM 1933
EN RAPPORT-WEL TER
WOENSDAG 17 AUGUSTUS
Een ton tekort
Kampeerders, opgelet
ZEILBOOT GEKAPSEISD
Uit het bouwbedrijf
AUTO VAN DEN DIJK
R.K STAATSPARTIJ
Beginselen vooraan!
Belastingen
Vertrouwen gevraagd
BRUTALE INBRAAK
DRAMA PUTBROEK
Jhr. van Aefferden
Kinderverlamming
Verplichte regeling
kindertoeslag
Sommige belastingen drukken
onevenwichtig zwaar op
het groote gezin
Angstige uren voor de twee
inzittenden
loonen en salarissen
Bq een tachtig-jarige vrouw
opnieuw gedagvaard
Kleine zelfstandigen
Maar:
De heer L. V. en de Eerw. heer E. -,v.
Besprekingen met de Regeering
Gezinskassen
Vijf gewonden
Op
De ontvoering te Kerkrede
Een betere toekomst
De redelgke kant
W erkloozensteUn
k.
te
x
Dinsdagavond omstreeks 8 uur Lt te Olst een
auto in de bocht aan den Krommen Dük In
volle vaart van den dUk gereden. De bestuurder
E. K. uit Olst en de vier Inzittenden werden al
len niet ernstig gewond en zün naar het zie
kenhuis te Deventer vervoerd.
De oorzaak is een defecte stuurinrichting.
Wat antwoordt de heer Oudegeest daar
op
Ziehier:
maar
1 dus
>ns verheugd,
lale werktijd.
tocht werden
gepaard
Het is duidelijk, dat niet met een soort wis
kundige zekerheid kan worden bepaald, op welk
peil de Rüksuitgaven moeten worden terug
gebracht. We. Is het noodzakelljk te bedenken,
dat een aanzienlijk deel der uitgaven niet voor
bezuiniging In aanmerking kan komen.
Daar zijn vooreerst de pensioenslasten. welke
met inbegrip van de Rüksbüdragen aan de sociale
De Commissie-Welter had tot taak het zoeken
naar een blijvende en aanzienlijke verlaging van
liet peil der Rjjksuitgaven. Haar terrein was
dus allereerst dat der blijvende uitgaven.
De huidige crisistijd brengt ook uitgaven mede,
die niet van blijvendon aard zijn. Wij bedoelen
in het bijzonder: den
Als ons ontwerp-program spreekt van de mo-
reele gevolgen van de wereldcrisis Is niet in de
laatste plaats gedacht aan den geeeel der werk
loosheid. Dat geldeljjke steun, ook al zou die in
overvloed kunnen worden gegeven, In staat sou
zijn alle gevolgen weg te nemen, zal niemand
ge
en
De vraag blijft natuurlijk: met hoeveel moet
het peil omlaag en is alles wat tot verlaging
dienstig is, ook aanvaardbaar?
De vraag omtrent het aanvaardbare, binnen
de grenzen van het mogelijke, is In laatste In
stantie, een van redelijken aard. Voor zoover
bezuinigingen meer rechtstreeks op personen
Inwerken, zal met groote nauwgezetheid moe
ten worden overwogen, tot hoever de invloed
van deae soort versobering maf gaan op le
vende menschen.
Verschenen is nummer 5 van het maandblad
ter voorlichting van de leden en de organen
der R. K. Staatspartij, waarin een beschouwing
is opgenomen van het Dagelüksch Bestuur,
handelend over het ontwerp-program 1933 en
het rapport-Welter.
Wij laten het artikel hier in zijn geheel vol
gen:
Naar wü vernemen zal as. Vrijdag op het
departement van Binnenlandsche Zaken een
bespreking plaats hebben tusschen de regeering
en vertegenwoordigers van werkgevers en werk
nemers in het bouwbedrijf.
Het Dagelijksch Bestuur vertrouwt hiermede
eenlg algemeen inzicht te hebben gegeven in het
geheele complex van moeilijkheden, die om op
lossing vragen. Dit zal er ongetwijfeld toe kun
nen bijdragen, om met name de taak van hen.
die in de deelen van de partüorganlgatie leiding
hebben te geven, te vergemakkelijken. Het is
altijd uit den booze verantwoordelijkl^pdgfi te
verschuiven, in dezen tijd in verhoogde mate.
Maar, indien men den gezonden invloed van een
vrij volk op de regeling van zijn eigen huishou
ding wil behouden, is het volstrekt noodzakelijk
dat er, naast een behoorlijk inzicht, een goed
gefundeerd vertrouwen bestaat in de eigen
.mannen en vrouwen", die voor het nemen van
beslissingen worden gesteld. De z.g. vertrouwens
crisis is niet het minst fatale gevolg van de
huidige verwarring. De partijleiding zal daarom
In nauw contact blijven met de fractie, en verder
de voorlichting geven, die tot schragen van het
vertrouwen onontbeerlijk is.
Bij verlaging van het peil der Rijksultgaven,
voorzoover die noodzakelijk is, heeft men ten
slotte te bedenken, dat dit niet behoeft in te
sluiten blijvende verlaging van het peil der
volkswelvaart. Juist daarop doelt het ontwerp-
program 1933. waar het handelt over den opbouw
van een betere toekomst. Te midden van de
oogenbllkkeljjke verwarring en ontreddering
zullen juist de Katholieken richting moeten
wijzen en leiding moeten geven, in hechte staat
kundige eenheid, doelbewust, en in sterk Gods
vertrouwen!
fondsen, een som van rond 118 mlllloen guldtei
bedragen.
Met
„Zoo’n arme kleine bezitter!
Hij houdt dan nog maar 29.700 over.
Vijf pet. krijgt hij dan voortaan, e
eeo Inkomen van 1485. Hij verliest
15 per jaar 0.30 per wee k.”
met recht kunnen volhouden. Ook op dit ter
rein blijft ten volle plaats voor het beoefenen
van christelijke naastenliefde in den rulmsten
zin. Maar in de maatschappij, zooals die nu een
maal is gegroeid, en zeker in de tegenwoordige
omstandigheden in Nederland, zal de overheid
ervoor moeten zorgen, dat de lasten soodowig
worden verdeeld, dat ook zjj, die bulten schuld
niet door arbeid in het onderhoud van zichzelf
en hun gezin kunnen voorzien, voldoende midde
len voor het noodzakelUke levensonderhoud ont
vangen. Men kan niet zeggen, dat de bestaande
normen boven een dusdanig minimum uitgaan.
Juist omdat het hier gaat om een gezamenlijk
dragen, om een rechtvaardige verdeellng van
lasten, is zoo noodig het opleggen van
eenigen nieuwen last om het leed van anderen
drageljjker te maken, zoo ten volle gerechtvaar
digd.
W
waren dezer dagen, bericht het
N. Br." met een zellbóot de Schelde
opgevaren vanuit Terneuzen. Tijdens hun
Eenigen tijd geleden Werd de kassier van de
Coöperatieve Boerenleenbank te Oegstgeest
wegens gepleegde onregelmatigheden ontslagen
Uit het thans Ingesteld onderzoek is geble
ken, dat het tekort meer dan 100.000 bedraagt
De fraude loopt over ettelijke jaren.
De gewezen kassier van der H. is thans in
arrest gesteld.
Het tekort is door borgen gedekt.
Gezin vergiftigd na het eten
van bedorven vleesch
dat daarin is begrepen. In het rapport-Welter
wordt dit bedrag gesteld op rond 194 mlllloen.
Meer nauwkeurige gegevens staan ons thans
niet ten dienste. Maar men drukt zich voor
zichtig uit, wanneer men vastêtelt, dat het to
tale bedrag aan loonen en salarissen in leder
geval 40 tot 50 pet. vertegenwoordigt van de
voor bezuiniging overblijvende 400 mlllloen.
Hier doet zich dan met alle kracht de elsch
gelden van een nauwgezet onderzoek naar het
toelaatbare van deze bezuiniging, met name
in den geest van ons ontwerp-program, dat .ge
zinspolitiek het geheele staatsbeleid moet door
trekken."
bü *n landbouwer wist te verschaffen, dit be
merkte, terwijl geen boot te verkrijgen was, Is
hj) wederom te water gesprongen en de vaar
geul nabij OssenIsse overgezwommen Op de
zandplaat hebben beiden de boot daarop leeg
geschept om vervolgens behouden aan land te
komen
De meest angstige momenten zijn voor hen
wel geweest, toen de heer V. naar de kust
kwam gezwommen, en beiden elkander uit het
oog verloren door een golfslag De een- vreesde
toen van den ander, dat hu verdronken zou
zijn.
i Jagelyksch bestuur spreekt zich
uit voor handhaving van den
bestaand en werkloozen-
steun
Ten aanzien van de loonarbeiders in het
particuliere bedrijf beveelt de Commissie aan,
het tot stand komen van een wettelijke rege
ling betreffende uit het particuliere initiatief
voortgekomen gezinskassen of klndertoeslag-
fondsen, waarin de Staat geldelijk büdraagt.
De wetteljjke regeling opene de mogelijkheid,
dat een, in een bedrijfstak uit het particuliere
initiatief voortgekomen, gezlnskas verplich
tend wordt gesteld voor alle bedrjjfsgenooten.
De gezlnskas strekke er toe, aan de werk
nemers In de aangesloten ondernemingen een
bepaald percentage van en boven het door hen
te verdienen loon uit te keeren voor elk kind
beneden den leeftijd van 14 jaar. aanvangende
met het vierde kind. De voor de uitkeerlng be-
noodigde gelden worden, behoudens de inkom
sten uit de StaatsbUdrage, verkregen uit de
Rente en aflossing
der schuld
•w-'w e heer Oudegeest is zün verbluffende
1 financieele publicaties begonnen.
kS méde met een polemiek tegen ons:
wij hadden geschreven dat de heer Oude
geest blijkbaar luchthartig en lichtzinnig
over zeer groote praktische moeilijkheden
en schromelijke onblllijkleden heenstapte.
en omtrent één dier onbillijkheden zel
den wij:
..Het socialisme heeft gemeenschapsmen-
schen ‘noodig. evenzeer gevoel van verant
woordelijkheid en plicht tegenover de ge
meenschap als een sterke machtsvorming.’’
Bij een kind van den arbeider V. te Alphen
aan den Rijn is kinderverlamming geconsta
teerd.
De patiënt is naar het Academisch Ziekenhuis
te Leiden overgebracht.
Op Stuivezand heeft een brutale Inbraak
plaats gehad bjj de aldaar wonende tachtig
jarige mej. van G. Twee gemaskerde mannen
waren door een W. C.-raampje haar woning
binnengedrongen. Terwijl een der indringers de
oude vrouw in bedwang hield door haar een
doek over het hoofd te werpen en op den
grond te leggen, ontvreemdde de ander intua.
schen het aanwezige geld, zijnde.... 85. De
daders bleven onbekend.
Met betrekking tot de kleine zelfstadigen be
veelt de Commissie aan. dat ook voor hen ge
legenheid besta tot toetreding tot een wette,
lijk geregelde gezlnskas. waarin de dtaat gel-
delUk büdraagt.
Wat lïlerboven terzake van een gemengde
kas is opgemerkt, geldt evenzeer ten aanzien
van een kas voor de kleine zelfstandigen, zoo
wel derhalve wat aangaat een extra-Bijdrage
als wat betreft de ontwikkeling naar een ver
plichte aansluiting.
Na het vorenstaande veroorlooft de Com
missie zich nog de, met haar opdracht slechts
zijdelings verband houdende, opmerking, dat
naar haar meening meer dan tot nu toe het
geval is, bg de verdeellng der gemeenschaps-
lasten rekening zal moeten worden gehouden
met het groote gezin. In stede van het groote
gezin tegemoet te komen, drukken sommige
belastingen, met name om de personeele be*
lasting, onevenredig zwaar op het groote gezin.
is rond 74 mlllloen gemoeid. Het Is alleszins
begrijpelijk, dat men naar een middel zoekt om
dit laatste bedrag ook In de bezuiniging te be
trekken. Een zoodanig middel zou b.v. zijn
conversie, voor zoover deze volgens de voor
waarden van uitgifte mogelijk is. Ook bjj be
zuiniging op dezen post moet echter worden
nagestreefd ,.een rechtvaardige verdeellng van
nieuwe lasten". Het is niet met volkomen ze
kerheid te zeggen, wie deze lasten zouden heb
ben te dragen. Wel mag het van algemeene be
kendheid worden geacht, dat „de veilige
staatsfondsen met de vaste rente" bij uitstek
het bezit zijn van hen, die veelal uit arbeid een
zeer bescheiden bedrag hebben bespaard en
van de velerlei soorten instellingen (spaar
banken, verzekeringsfondsen, werkloosheids-
fondsen, vakvereenlgingskassen enz.), die voor
het nakomen harer verplichtingen op stabiele
Inkomsten moeten kunnen rekenen. Daarbij
kan men niet ov^r het hoofd zien, dat een ver
laging van inkomsten uit rente van staatsfond
sen een weinig geëigend middel is om de mo
gelijkheid open te laten, dat de Staat door het
opnemen van gelden op langen termijn (plaat
sen van leeningen) voor zoover toelaatbaar
een deel der lasten van den huldigen zwa-
ren tijd doet dragen ook door het nageslacht.
Juist in dit verband zij gewezen op het punt
in ons ontwerpprogram, waarbij werkverrui
ming, zoo noodig ook door het verschaffen van
werkgelegenheid bij niet-aansionds-productleve
werken, aan de orde wordt gesteld.
Bovendien dient volgens ons ontwerp-pro
gram het behoud van het evenwicht, waar
toe de verlaging van het peil der uitgaven
moet strekken, mede voorwaarde te zijn om
met name volksonderwijs en sociale voorzienin
gen niet in gevaar te brengen.
Uit het voorgaande volgt derhalve, dat van
de rond 600 mlllloen zeker niet meer dan
rond 400 mlllloen overbluft, waarop bezuinigd
zou kunnen worden. Ook voor bezuiniging vat
baar is?
Zoo ooit, dan is het thans allerminst de tijd
van simplistische leuzen, van welke zijden die
ook mochten worden aangeheven. Dat wil niet
zeggen, dat korte, pakkende aanduidingen, ook
nu, steeds uit den booze zijn. Maar zeker te
genover voorstellen tot bezuiniging In dezen
tijd kan men zich niet de gemakkelUke weelde
veroorloven van een verwerping met afgrijzen
of van een aanvaarding met weemoed. Degenen,
die hier hebben te beslissen en allen, die zich
een oordeel willen vormen en zich bovendien
geroepen achten het uit te spreken, zullen zich
ter dege moeten Inwerken in de verhoudingen,
zakelUke. maar ook persoonlijke. Dit bedoelt
ook het ontwerp-program met de uitspraak:
..Meer dan ooit Is dan ook bezinning noo
dig op beginsel en practjjk: het beginsel, dat
de practjjk moet bezielen en gezond honden;
de practjjk, die het beginsel vruchtbaar moet
maken door een uit daden sprekenden wakke
ren werkelUkheldszln en vooruitziend beleid."
Want al is het niet de tijd van leuzen, de
tjjd van beginselen is het steeds, zoo mogelijk
thans in versterkte matei
Bjj de beoordeellng van de voorstellen der
Commissie-Welter moet tot uitgangspunt wor
den genomen de omschrijving van haar taak.
Die luidde:
„zoodanige voorstellen te doen als in verband
met de noodzakelijkheid van een blijvende en
aanzienlijke verlaging van het peil der Rjjks-
uitgaven dienstig zullen zjjn.”
Kennelijk gaat die taak dus verder, dan het
zoeken naar evenwicht b.v. voor het crisisjaar
1933. Het is moeilijk met nauwkeurigheid te
zeggen, waar in de aardsche verhoudingen de
grens ligt van „het blijvende”. Toch heeft men
te bedenken, dat Rijksultgaven tot een bedrag
van rond 600 mlllloen gulden, waarop men het
tegenwoordige peil kan stellen, niet kunnen
worden gehandhaafd, wanneer niet redelijke
zekerheid bestaat, dat, tenminste in de eerst
komende Jaren. op een ongeveer gelijk bedrag
aan Inkomsten kan worden gerekend. Aard en
omvang van deze crisis, in tegenstelling met
vorige crises, geven de zeer gewichtige aanwü-
zlng, dat het tegendeel van die zekerheid aan
wezig is. Dan moet dus het peil zeker der blij
vende uitgaven omlaag. Daarvoor heeft de
Staat te zorgen, juist om in dezen tjjd .ajjn
vermogen om helpend en steunend op te tre
den niet te ondermijnen” en evenzeer om be
langrijke volksgoederen niet in gevaar te bren
gen „met name volksonderwijs en sociale voor
zieningen".
Naar aanleiding van het „dramatisch" ver
haal in een Weensch antl-kathollek blad van
de „ontvoering" van een OostenrUksch meis
je, dat werkzaam was als dienstbode in Ma
rloord, en op 4 Mei JJ., zich naar haar moe
der in Grasz heeft begeven,, verneemt de
„Llmb. Koerier” nog, dat de commissaris van
politie, de heer L. Offermans, reeds op 21 Oc
tober 1929 een onderzoek deed instellen naar
de aanwezigheid van twee minderjarige Oos-
tenrjjksche meisjes in de woning van zekeren
A. M. wonende Chèvremontstraat 44 te Kerk-
rade, die zes kostgangers hield. In die woning
scheen het niet pluis te zijn. Een der meisjes,
was de thans meer bekend geworden Gertrud
Pr. Het andere meisje heette Josephina M. en
was geboren te Kammem Naar aanleiding
van d* verklaringen der meisjes, op wier ge
drag niets viel aan te merken, werd de Duit-
sche herbergier A. M. aangehouden en de
beide meisjes werden voor den commissaris
var politie geleid.
pen volgenden dag. 22 October 1929, deed de
commissaris van politie mededeellng van een
en ander aan de secretaresse der R. K. ver-
eenlging tot bescherming van meisjes te
Kerkrade. De meisjes hadden onmlddellUk het
huis, dat geen goede reputatie had, verlaten
en daar belden als fatsoenlüke meisjes kon
den worden aangemerkt verzocht de C. v. P.
de tusschenkomst van de genoemde vereeni-
glng om de Oostenrljksche meisjes hulp te
verleenen. Met het gevolg, dat Gertrud Pr.
aanstonds in Mariaoord terecht kwam.
In het gezin van de fam. Huer, afkomstig
uit Rotterdam, datmomenteel op het Kam
peerterrein te Hoek "Van Holland verblijf houdt,
deden zich Maandagmorgen vergiftigingsver-
schUnselen voor.
Vooral de moeder van het gezin, bestaande
uit man, vrouw en vier kinderen, leed hevige
pijnen, terwijl allen onpasselijk waren.
Dr. Knip uit Hoek van Holland werd
waarschuwd, die een onderzoek Instelde,
vergiftiging waarnam.
Naar aanleiding hiervan werd door den Ma-
Jaar van Politie op het Kampeerterrein, de
heer Barkhuyzen. een pan en eenlge overblüf-
selen van het eten In beslag genomen, welk
laatste door Dr. Knip werd onderzocht.
Den leden van het gezii
braakmiddel toegediend: d<
bed houden.
Uit het onderzoek is komen vast te staan,
dat het gezin vleesch heeft genuttigd, dat Zon
dags was gebraden en waarvan men Dinsdag
morgen op het brood gebruikte.
Door de warme dagen was ditf niet deugde
lijk mee;, hetgeen trouwens bU Verblijf In een
tent licht valt te begrijpen.
De kinderen uit het gezin knapten Dinsdag
in den loop van den dag weer wat op. De toe
stand van mej. E. was vooruitgaande.
Het ligt voor de hand, dat men. om het-even
wicht te behouden op een niet al te sterk ver
laagd peil van Uitgaven, mede denkt aan de
verhooging van bestaande en de Invoering van
nieuwe belastingen. De Commissie-Welter had
niet tot taak daarnaar te zoeken. Slechts in het
voorbijgaan wijst zü er op, dat van verzwaarde
belastingheffing bü een sterk gedaalde conjunc
tuur in de practUk geen zoodanige financieele
resultaten zUn te verwachten, dat zU een tekort
van den omvang, als waarom het hier gaat,
voor een belangrUk deel zouden kunnen neu-
traliseeren. De juistheid van die opmerking in
algemeenen zin valt moeilijk te ontkennen. ZU
wordt trouwens bU herhaling gedemonstreerd
door de aanwijzingen, die in sommige politieke
kringen omtrent het verschaffen van nieuwe
middelen worden gegeven. DaarbU kan niet over
het hoofd worden gezien, dat in een plan van
noodzakelUke bezuinigingen in dezen tüd ver
mindering van uitgaven een vrU aeker middel,
doch vermeerdering van Inkomsten een zeer on
zeker middel beteekent.
Dat alles neemt niet weg, dat zeker thans met
de grootste nauwgezetheid moet worden ge
streefd naar rechtvaardigs verdeellng ook van
nieuwe lasten rechtstreeks of zijdelings. Die
taak lag niet op het eigenlijke terrein der Com-
missie-Welter. ZU rust in volle zwaarte, voor
elk met de ten dienste staande bevoegdheden, op
de organen van den Staat, die omtrent concrete
maatregelen zullen hebben te beslissen.
Overheidspersoneel
Wat de personen in Overheidsdienst aangaat,
beveelt de Commissie aan, dat aan de open,
bare lichamen, in wier dienst zü zün. de ver.
pllchtlng worde opgelegd, voorschriften om
trent kindertoeslag te geven, geluk zoodanige
verplichting reeds bestaat omtrent andere ge
wichtige onderwerpen, de rechtspositie van
ambtenaren betreffende.
Daartoe worde in artikel 125 der Ambtenaren'
wet 1929. regelende, dat RUk. Provinciën.
Gemeenten enz. omtrent de aldaar genoemde
gewichtige onderwerpen positieve voorschriften
moeten geven sub d. gewagende van „be
zoldiging", ingelascht: „en kindertoeslag".
Zal ten aanzien van de RUksambtenaren een
zoodanige wUziging geen ander gevolg hebben,
dan dat wettelük wordt vastgelegd ’s Rijks ver
plichting tot dat. wat het RUk feitelUk doet,
ten zanden van de ambtenaren der lagere orga
nen beteekent de aanbevolen wUzlglng. dat
het RUk verplichtend stelt het bestaan van een
klndertoesiag.regellng. geluk het 4iUk ten hun
nen aanzien reeds verplichtend gesteld heeft.
O.a. het bestaan van sen vacantie. en verlof
regeling.
Hoe gunstig steekt dit menschkundlg en
bezadigd betoog af bij het demagogisch
gezwets van maar kl te veel „politieke”
leiders in de 8 D.A.P.
De redactie van „De Blijde Wereld” koes
tert natuurlijk hoe skeptlsch zij ook den
werkelUken toestand beziet de zoete
hope, dat de menschheid eenmaal van een
betere mentaliteit bezield zal worden en dat
juist ook het socialisme die betere mentali
teit zal bevorderen.
Maar dan moet de redactie zloh toch eens
de vraag stellen, of de socialistische leiders
en het socialisme zelf niet fataal in
precies de verkeerde richting werken:
het socialisme predikt ontevredenheid en
begeerte; „begeerte heeft ons aangeraakt!”
zoo Jubelen de „bewust”-gewordenen en de
opvoeding tot ontevredenheid en begeerte
wordt nog dagelijks voortgezet....
Van onthechting aan het aardsche, van
edelmoedige opoffering, van niets-ontziende
naastenliefde is de redding der wereld te
verhopen.
Het socialisme predikt juist het tegen
overgestelde.
Kan dit ons voeren ter.... Blijde Wereld?
aangesloten ondernemingen. waarbü het werk
gevers- en het werknemers-element in het bo-
drUf onderling zullen vaststellen, op welke
wUse die premie aal worden opgebracht.
De gezlnskas worde zooveel mogelUk bedrUfs-
gewUze opgebouwd. Daarnaast zU echter mo
gelUk de oprichting van een gemengde kas.
Een algemeene verevenlngskas verblnde de ver
schillende kassen
Naar de algemeene verplichte aansluiting
bU een gezlnskas worde, vooral met het oog op
de evenbedoelde gemengde kas. aoo spoedig
mogelUk gestreefd.
Zoolang die algemeene verplichting niet be
staat en men derhalve vrU Is. al dan niet toe
te treden, worde een daaruit voortvieeiende
hoogere premie voor de aangeslotenen bü een
gemengde kas dan voor de aangeslotenen bü
een bedrjjfskas opgevangen door een extra-
RUksbUdrage
„Hoe geestdriftig en volhardend hebben
wij geijverd voor den acht urendag, ervoor
betoogd, ervan gezongen en oi
toen eindelijk in T9 de norm;
althans voor fabriek en werkplaats, werd
ingevoerd. Hoe fel hebben wij terecht onze
verontwaardiging geult tegen regeering en
Justitie, die de wet verzwakten of niet
streng handhaafden. Maar in „De Sociaal-
Demoeraat” van een paar weken geleden
heeft A. H. J. de Graaf erop gewezen, hqe
die achturenwet verknoeid en ontdoken B
door vele arbeiders zelf. Velen verrichten
een soort onderkruiperswerk door om bij
verdienste beneden loon te gaan werken.
Na de door de wet voorgeechreven acht uur
bij hun patroon of In gemeentedienst ge
wekt te hebben, plegen zijn broodroof, door
zich in den handel te begeven en den win
kelier dood te concurreeren. ZU verkwanse
len hun vacantie, door in dien tUd werk te
gaan verrichten. Schrikbarend groot is het
aantal arbeiders, die zich hieraan schuldig
maken, in 't bijzonder arbeiders en beamb
ten in dienst van rUk en gemeente.
De Graaf schrUft: „En zijn talrijke per
sonen. die een goed betaalde betrekking bij
de gemeente Rotterdam hebben, en er nog
een weekgeld bUverdienen, waarnaar een
werkiooze snakt.”
Dit kwaad, dat overal voorkomt, wUst er
op. dat nog vele arbeiders beheerscht wor
den door de gezindheid: Als ik het maar
heb! En in den laatsten tUd is er op ge
wezen. dat ook onder onze leiders enkelen
zUn. die duizenden uit de openbare kas
trekken aan pensioen, nonactlviteitstracte-
ment. Kamerlidmaatschap en vaak nog niet
geringe particuliere Inkomsten, wel in over
eenkomst met wettelijke bepalingen, maatew
zeker in strijd met socialistische gezindheid.
De eerste, ernstige poging, om aan deze
cumulatie van voor een deel arbeidsloooe
inkomsten een eind te maken door wets
wijziging, moet nog gedaan worden. Dit
een en ander wUst erop, dat het menschen-
materiaal er voor het socialisme nog niet is.
dat het althans nog beter bewerkt en ge
vormd moet worden, voordat men kan zeg
gen, dat de maatschappU, die toch uit men
schen bestaat, rUp is voor het socialisme.”
Wat hebben vele socialisten toch weinig
besef van mijn en dUn, wanneer ’t In hun
voordeel (en niet in hun nadeel!) is, en
wat gevoelen zU toch weinig respect voor
edelmoedlgen arbeidszin, gepaard met zui
nigheid en opoffering, waardoor zoo vele
kleine kapitaaltjes vergaard werden als
levensbronnen voor den ouden dag, door
middel waarvan de spaarders de gemeen
schap hebben willen vrU waren voor even-
zoovele armlastigen!
Maar terzake:
Luchtig huppelt de heer Oudegeest heen
over de ƒ300, welke „zoo’n arme kleine be
zitter” zou moeten storten, en waardoor hU
in één Jaar tUds niet alleen 15 (aan ren
teverlies), maar tevens 300 (aan kapitaal)
te zamen dus 315 moet missen; die
f 300 toch is hU evengoed kwUt als die
15; en het verlies van die 300 bluft
zich wreken in JaarlUks 15 minder in
komen, als de heer Oudegeest tenminste
zoo genadig wil zUn. hetzelfde spelletje
niet nog eens vUf of zes jaren te herhalen,
tot „zoo’n arme kleine bezitter” van
zUn Inkomen geen droog brood meer koo-
pen kan!
•t Is wel opmerkelUk, hoe weinig mede
lijden de heer Oudegeest gevoelt met men
schen, dié van een kapitaaltje, hoe klein
ook, leven moeten: onze „arme kleine be
zitter” zou voortaan moeten leven van
„maar” (’t zit ’m in dat „maar”!) 1485.
Spreekt de heer Oudegeest óók zoo, als
het een arbeiderslnkomen betreft?
In het geval van „zoo’n arme kleine be
zitter” houdt de heer Oudegeest er ook re
kening mee,*flat de koopwaarde der rente
met 15 pet. gestegen is; als echter ande
ren (al dan niet gelukkig!) dit motief aan
voeren voor een te billUken loonsverlaging
dan toornt de heer Oudegeest, dat men den
arbeider „een stuk van zUn loon” wil ont
nemen!
Merkwaardige mentaliteit!
In het aooeven verschenen nummer van „De
RK. StaatspartU" komen de conclusies voor
van de Commissie, welke onder voorzitterschap
van Mr. C. P. M. Romme, het vraagstuk van
het geslntloon heeft bestudeerd.
BU haar conclusies heeft de Commissie reke
ning gehouden mej het verband, dat in de aan
haar verstrekte opdracht ts gelegd met de
loons- en inkomensvorming. Mede daarin ligt
de oorzaak, dat In deze conclusies niet la be
treden het vraagstuk van de klnderrente, het
welk in de besprekingen der Commissie wel
ter tafel is gekomen.
„Dan wil de roode voorzitter niet minder
dan 100 mlllloen vinden door 1 pet. te an-
nexeeren van alle vermogens boven de
16.000 gulden. Over de praktische uitvoer
baarheid wordt wijselijk niet gesproken,
evenmin wordt niet gezegd of dit een hef
fing ineens, dan wel een jaarlljksche zal
zUn. Stel even, dat een kleine rentenier met
30.000 gulden bezit (jaarlljksch Inkomen
hoogstens 1500 gulden) daarvan 300 gulden
sou moeten betalen!
Is dat soms niet op de meest ruwe wUze
gnUden In het leven?....”
Hat ligt voor de hand, dat men dan aan
stonds vraagt naar het totale bedrag van
Mr Van Eek. in de 8-D-AJ -sche getodtewn
een generaal die heel dappere redevoerin
gen durft afsteken, heeft onlangs in JDe
Sociaal-Demokraat” betoogd:
„Het kapitalistisch tUdperk nadert st>n
einde. De maatschappU is thans rijp voor
het socialisme.”
Ho! ho! heeft de meer bedachtzame
redactie van het religieus-soclallstiseh
weekblad „De BlUde Wereld” daarop geant
woord, „wU zUn het met deze beide uitspra
ken niet eens: het kapitalisme UJdt nog
niet aan ouderdomsverzwakklng. aan ver
val van krachten en het is thans waar-
schUnlUk reeds bezig zich van de crisis
eenlgszlns te herstellen.” Neen, zegt het
blad, de maatschappU is nog niet rUp voor
het socialisme: ,Jlet kapitalisme zit nog
te stevig in het hart der menschen. ook der
arbeiders, ook der strUdende arbeiders vast.”
EerlUk en openhartig erkent de religieus-
sociallstische redactie, dat er aan de socia
listische gezindheid, aan de zedelUke be-
heerschlng van het proletariaat nog veel
ontbreekt.
werd voorts een
vrouw moest het
Het ontwerp-program 1933 zet in met dezen
ernstlgen aanhef:
,JDe komende parlementaire periode zal in
menig opzicht een der gewichtigste en moeilük-
ste zUn, die ooit in de moderne politieke ge
schiedenis zUn voorgekomen."
Het is aan twUfel onderhevig, of de overtui
ging, waarmede deze waarheid in het alge
meen wordt beaamd, steeds en bü een leder
gelUken tred houdt met de bereidvaardige ge
zindheid om het aandeel In de noodzakelUke
offers zelf mede te dragen.
De leiding eener politieke partü, die zich
van haar verantwoordelükheld bewust is, heeft
daarom zeker in dezen tüd den zwaren plicht
richting te geven aan denken en streven, al
lereerst van hen, die in het verleden hebben
getoond, die leiding te willen volgen. De R. K.
StaatspartU vervult daarbU tevens een bü uit
stek nationale taak. Immers van alle partüen
omvat zü in haar organisatie de meeste kiezers,
en op haar lüsten werd bü de laatste verkiezing
voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal
het hoogste aantal stemmen uitgebracht. Maar
wat gewichtiger Is als groote volkspartü
omvat zü een belangrijk deel van het volk in
al Sün geledingen. Om dit feit te zU aan haar
beginsel verplicht te bevorderen die ware
saamhoorigheid, welke alleen in staat is moel-
Ujkheden te overwinnen en een betere toe
komst op te bouwen.
■n wet héél zün vermogens-hefflngs-uto-
ple la de heer Oudegeest echter
schromelük abuis.
HU blUkt zich de zaak zoo simplistisch
voor te stellen, als hadden alle renteniers
hun centjes direct opvorderbaar hier of
daar op *n bank staan
Hier past de vraag, hoe ’t mogelUk is, dat
de hoofdredactie van een blad zulk een fl-
-- ..„.i zeli-
dooi een onweer overvallen
dat gepaard ging met felle rukwinden en
zwaarderen golfslag.
BU een manoeuvre om het zeil in te halen
sloeg de boot om. Belden geraakten te water.
De heer L. V. kon zich al zwemmende boven
water houden. De Eerw. heerV. W., die het
zwemmen niet lang kon volhouden, wist zich
aan den romp van de bóót vast te klampen
en zich op deze wüze drUvende te houden.
Nadat het onmogelük bleek aan de hache-
lüke positie waarin vooral v. W. verkeerde, een
einde te maken, terwül belden verscheidene
honderden meters van de kust verwüderd wa.
ren, besloot de heer L. V. zich van z(fn klee-
ren te ontdoen en naar de kust te zwemmen
om hulp te haten. Na ruim een uur zwemmen
gelukte het hem nabU Ossenisse aan land te
komen. De Eerw. heer v. W. was intusschen
met de omgeslagen boot op een zandplaat ge
dreven, die ongeveer een meter onder water
lag, terwül de eb begonnen was. Toen de heer
V. door middel van 'n verrekUker welke hU zich
Vervuld van deze gedachten, heeft het Da-
gelüksch Bestuur het tot zün plicht gerekend
naar aanleiding van de publicatie van het
rapport-Welter enkele gedachten te ontwikke
len. die richting kunnen geven aan het vor
men van een algemeen oordeel over het com
plex van voorstellen, welke in dat rapport wor
den gedaan. In dit rapport kan men onder
meer zien een concrete belichaming van al
thans een deel der moeilükheden. welke in den
aanhef van het ontwerp-program 1933 zün aan
geduld. Het is ondoenlük en onnuttig de voo
stellen hier in bü«>nderheden te bespreken. Dit
Is niet de taak van het Dagelüksch Bestuur.
Maar juist met het oog op gedetailleerde be
handeling, die elders volgen moet, heeft het
nut enkele groote lünen te trekken. Dat het
ontwerp-program 1933 aan het Dagelüksch
Bestuur. daarbU tot leidraad strekt, spreekt
vanzelf.
Naar het Handelsblad” nader uit 's-Hertogen-
bosch verneemt, heeft de advocaat-paneraal bü
het gerechtshof aldaar Jhr. A. M. H. E. van
Aefferden, burgemeester van Geulle, opnieuw
gedagvaard als getuige in de moordzaak-Echt
voor de behandeling in booger beroep op 23
dezer
Dit ia geschied, daar den advocaat-generaal
gebleken is. dat de burgemeester zich thuis te
Geulle bevindt en niet zooals aanvankelijk
verondersteld was in een xteken-lnrichUng ia
opgenomen.
Wü herinneren er aan, dat Jhr. Van Aeffer
den de eigenaar ie van de bosschen, waarin
bet drama te Bcht zich heeft voltrokken, voer
de behandeling van deae zaak voor de Recht
bank te Roermond was hü niet gedagvaard.
uit Hulst
.Jtegbl,
nancleele onnoozellng laat schrijven over
een financieele aangelegenheid!
In verreweg de meeste gevallen toch kan
vermogensbezit niet terstond liquide ge
maakt worden; en in de huidige omstan
digheden zeker niet zonder abnormaal,
vaak fantastisch verlies; talrijk zün dok
de gevallen, dat het bezit absoluut niet
ook niet voor ’n klein deel in geld om te
zetten is; stel dat zoo’n „arme kleine
bezitter" zUn 30.000 kapitaal heeft zitten
in de boerderij of in het mlddenstandsbe-
drüf, dat "n zoon, ‘n dochter of *n ander
familielid, desnoods ook een vreemde, van
hem pacht (en waarin deze laatste dat
mefcen wU er voor den huldigen tüd wel
bUvoegen misschien niet eens zUn kostje
verdient, misschien niet eens zün onkosten
goedmaakt!)
Zoo zün er natuurlük duizenden geval
len.
Maar daar heeft de heer Oudegeest niet
de minste notie van.
HU spreekt, hü schrijft en hü demagoogt
maar raak!
