Het drama van Put broek
Het Nijverheidsonderwijs
Schoten en hulzen verraden de daders
4
En het Rapport- Welter
ER
VERZOEK
58
WEDER ZWARE STRAFFEN
GEEISCHT
MARKTEN
Adverteerder»
WOENSDAG 24 AUGUSTUS
Katholiekendag
n n.
Duitsche werkloosheid
Port
Hoogleeraar afgezet
Wegeng ambtenaars-ontslagen
Protocol van Lausanne
Thans definitief aangenomen
PROVINCIAAL NIEUWS
BERQEp
De strijd om de Chacö
i
Sociaal-democraten bij
Von Papen
Beide verdachten betuigen
nogmaals hun onschuld
Dr. Bracht naar den
BERKHOUT
OBDAM
Disconto-veriaging m
'Oostenrijk
Iedereen zocht naar de verloren
jonge menschen, behalve de
twee verdachten
De paters maken zoo’n
lawaai
Het verbergen van de
lijken
'Het requisitoir
Car-
in den
>gen geen
ten
rela,
DE DIRECTIE
te
VCT-
Aug.
Zangvereenlging
1932:
Gem.
Ja-
Vereenlging
1932:
Tooneel
ler-
Vereenlging
Tooneel
Vereenlging
Tooneel
iga-
be-
Koster Kz..
o.
gende mededeelde
van
Mig.
>tet-
draad 0.50—1.40,
050—0 70,
1
rtta
9b
van
van
voor een uur
aten aan den
het houden van zijn
oog; dat ten opzichte van het Nijverheids
onderwijs bijzondere mi
voorgesteld en dit ondei
:t men dit met het
„ie voorgesteld ten
dus
niet
Tegen den zoon neemt de advocaat-generaal
aan, dat poging tot doodslag bewezen Is: hij
elacht tegen den 22-Jarigen jongen een gevan
genisstraf van vier jaren.
BERLIJN, 23 Aug, (W.B.). Naar wü- ver
nemen, zal de „commlssarlsche" Pruisische tnl-
Het Hoofdbestuur der R.K. Ver-
eeniging van Leerkrachten bij
het N.O. ,J3t. Bernardus".
een
de Commissieleden hun
i’n onderwijsinrichting wil-
st
L
be.
naar
L
nhu.
moet bedreven zU«- Hij heeft den kuil in het
oog gehouden welke dienen moest toor het
verbergen van lijken, wanneer weer eens zoo n
drama zich zou voordoen. Het moest dan ge-
makkelijker gaan dan met bet lijk van Rou
broecks
Spr. gaat dan na, welk bewijsmateriaal ge
legen is In het hooren der schoten, het vinden
der hulzen enz. en dan deelt spr. volkomen de
—0.80,
0.50,
zakje.
boul.
58-59
53-55
45-49
Aug. ^De
w. OM,
ynia.
'ork.
lerto
Uitvoeringen. Van de gemengde zangver
eeniging TOP. Is het Initiatief uitgegaan om
met de andere plaatselijke vereenlglngen tot
een gemeenschappelijke regeling der ultvoerin-
Vandalenwerfc In den nacht van Maandag
op Dinsdag hebben baldadigen met een straat
steen een groote spiegelruit van de woning van
den heer B. Strooker aan de Breelaan Inge
gooid. De bewoner ontdekte het eerst in den
morgen. De politie stelde direct een onderzoek
in, doch het mocht haar nog niet gelukken den
dader op te sporen.
nister van Blnnenl. Zaken, dr. Bracht, Donder
dag aan de hoofdvergadering van den Katho
liekendag te Essen deelnemen, om na afloop
terstond terug te reizen.
Rijkskanselier Von Papen zal daarentegen
waarschijnlijk verhinderd zijn.
BtK. Fanfare „Muzieklost Dezer dagen
bedankte een achttal leden van het fanfare
korps. in verband waarmede men ons het vol-
Reeds langen tijd waren
verscheidene leden niet tevreden over de lei
ding. Deze leden zijn er van overtuigd, dat bet
korps onder de tegenwoordige leiding niet voor
uit kan komen. Vooral ook de slechte resultaten
welke tijdens het concours te Haarlgm werden
verkregen, zijn oorzaak geworden dat een ern
stig «neenlngsverschll Is ontstaan. De thans uit
getreden leden hebben destijds nog op de mo
gelijkheid gewezen, door b.v. eens per maand
een erkend musicus uit Alkmaar te laten ko
men. Dit werd door de andere partij toen niet
gewenscht. Zoo Is het tenslotte tot een ernstig
conflict gekomen en zag een groot aantal leden
zich genoodzaakt te bedanken. Persoonlijke
redenen of overwegingen spelen In deze waar
schijnlijk ook wel een rol. Dat een en ander
zeer jammer is voor de geheele getpeenschap
van Obdam. leidt geen twijfel. wy willen ech
ter de hoop uitspreken, dat alsnog door belde
partijen getracht zal worden tot een overeen
komst te geraken.
WEENEN, 23 Aug. (Reuter)De Oostenrjjksche
Nationale Bank heef-, met Ingang van morgen
het 'disconto van 7 op 6 procent verlaagd.
HEIDELBERG, 23 Aug. (V.D Sedert eenlgten
tijd was een onderzoek aanhangig tegen den
buitengewonen hoogleeraar In de statistiek aan
de Unlversltelt te Heidelberg, prof. Gumbel,
die zich eenlgen tijd geleden de uitlating had
laten ontvallen, dat het eenlge juiste oorlogs-
gedenkteeken eigenlijk een reusachtige koolraap
zou moeten zijn.
Officieel wordt thans medegedeeld, dat het
onderzoek Is beëindigd, fcn dat Senaat en Phllo-
sophische faculteit unaniem hebben voorgesteld,
dat den hoogleeraar de bevoegdheid tot het do-
ceeren aan de Unlversltelt zal worden ontno
men en dat hij terstond uit het hoogleeraren-
corps zal worden ontslagen.
BERLIJN, 23 Aug. (V.D.). Naar der „Abend"
mededeelt, vond heden In de rykskanselary een
onderhoud plaats tusschen eenerzljds de sociaal
democratische RUksdagleden Wels en St ampler
en anderzijds Rijkskanselier Von Papen,
dr. Bracht en staatssecretaris Planck. De so
ciaal-democraten verklaarden, dat de voort
durende ontslagen van sociaal-democratlsche
ambtenaren gelijk staan met een verregaande
infame bejegening der sociaal-democratlsche
party, terwijl een en ander in stryd Is met den
geest van de grondwet. De Pruisische tegeering
heeft niet het recht tot een dergelUke handel
wijze. De vertegenwoordigers brachten daarna
ook de vonnissen van Brieg ter sprake en ver
klaarden, dat deze slechts tot stand zyn ge
komen, doordat de beklaagden wederrechtelijk
aan hunne bevoegde rechters onttrokken zyn
Ook de Ryksbanler protesteert In een pers
verklaring tegen het vonnis tegen enkele harer
leden te Brieg. Op het vonnis van Beuthen
wordt geen kritiek geleverd.
's-HERTOOENBOSCH. 23 Aug. Botermarkt.
Heden'werd aangevoerd 21900 K.O. Hoogste prijs
1.32,- laagste prys 1.12, mlddelprys f 1.30.
MEDEMBLIK. 23 Aug. Marktvereenlging ,J3t
Joseph" Aardappelen: Groote Muizen 050
Kleine Muizen f 0.85—1.10. Witte Due
per baal. Slaboonen f 0.35—050 per
Na het hltspreken van den ëisch bleef het een
wijle doodstil In de zaal. Weldra verbrak een
geroezemoes van stemmen deze drukkende
stilte.
Hét slotwoord was, zooals’dft gebruikelijk Is.
aan de beide verdachten, die met eenlge breed
sprakigheid volhouden onschuldig te zyn.
De verdediger, Mr. Paul Tripels, had met het
oog op het vele materiaal, dat tijdens de zitting
naar voren was gekomen, verzocht zjjn pleidooi
op Maandag 29 Augustus as. te mogen houden.
De president tot de beide verdachten: „Gü
hebt tjet verzoek van den verdediger om zyn
pleidooi later te houden gehoord, hebt gü daar
bezwaar tegen?”
De belde verdachten hebben hli
bezwaar.
Het Hof besluit dan aan den blliyken wensch
van den verdediger tegemoet te komen en de
verdere behandeling van de zaak wordt ge
schorst tot Maandag 29 Augustus te 10 uur,
alsdan zal de verdediger zyn pleidooi houden
en zal gelegenheid voor re- en dupliek zyn. De
zetting wordt hierop gesloten.
De verdachten worden naar hun cellen In het
Huls van Bewaring teruggebracht. Het publiek
heeft spoedig de rechtszaal verlaten. Buiten het'
Paleis van Justitie bespreken zij in groepjes
de eischen van het Openbaar Ministerie en
groote groepen verdringen zich voor de bulle
tins, die op vele plaatsen In de stad zijn op
gehangen.
BERLIJN, 23 Aug. (VD). Het aantal werk-
loozen per 15 Augustus j.l. bedroeg 5 383 000.
dw.z. dat het aantal In het tyjjvak v^n 1 tot 15
Augustus met 10.000 Is teruggeloonen.
de bezuiniging te dragen.
Tegen een dergelljk* on-ChristeUjk be
ginsel, waardoor de arbeid der Commissie -
Welter zich ten opzichte van het onderwijs
land, waar men in vele gevallen met een
tweejarige vakopleiding volstaat, dan kun
nen wij omgekeerd constateeren, dat daar
bij een leerplicht tot veertien Jaar de vak
opleiding In de school begint op een leeftijd,
waarop men hier in Holland de leerlingen
reeds van de school naar de fabriek wil
overpkxatsen. Juist het darde jaar, waarin
de leerlingen het geleerde zelfstandig be
ginnen tóe te passen, het jaar, dat bezon
kenheid en zelfstandigheid aanbrengt, wil
men hun nu gaan ontnemen. Een bezuini
ging, als hier wordt voorgesteld, Is zelfs In
dezen tijd van depressie niet goed te praten
en waar de statistieken uitwijzen, dat onge
veer 50 pCt. der bevolking van ons land zijn
brood verdient in de Industrie, mag een be-'
zuiniging van 20 pCt. op de opleiding van
deze werkkrachten toch zeker wel geacht'
worden de vitale belangen.van dit onderwijs
aan te tasten.
Maar nog erger zijn de maatregelen, welke
de Commissie meent te mogen voorstellen
ten opzichte van het melsjesnljverhelds-
onderwijs. De Commissie meent, dat dit
onderwijs „in veel sterker mate dan dat voor
jongens is uitgegroeid boven de werkelijke
behoeften als bedoeld In art. 1 der Nijver-
heidsonderwljswet, omdat voor het aller
grootste deel de leerlingen niet bestaan uit
meisjes, die het huishouden, de vrouwelijke
handwerken enz. als vak gaan beoefenen."
Zou dit werkelijk de bedoeling zijn van art.
1 der Nijverheidsonderwijswet? Zou niet
veeleer de bedoeling voorgezeten hebben, de
meisjes klaar te maken voor haar taak In
het gezin, In haar eigen gezin, daar tóch
algemeen erkend wordt, dat het goed ge
ordende gezin de grondslag Is van een goed
geordende maatschappij? Zou dit onderwijs
niet de rente opbrengen van het bedrag,
dat het kost?
De Commissie wijst dan, tot staving van
haar beweringen op het feit, „dat er naast
het door Rijk en Gemeente betaalde vak
onderwijs, geheel ongesubsidieerde onder
wijsinrichtingen bestaan, die zich in grooten
toeloop mogen verheugen en voor haar dl
l' eeftMjfilifiérlljk bestaan opleveren.”
ingewijde kent evenwel het verschil
len de industriescholen en de genoem-
■ichtlngen, die dank zij een grootsch
rectlq
Ieder
tussol
de lij
opgezette reclame-campagne zich In dezen
grooten toeloop van leerlingen mogen ver
heugen. Menig ouder, die reeds na een jaar
zijn dochter gediplomeerd terug kreeg, ver
wonderde zich erover, dat deze met dit
diploma geen leerares aan een Vakschool
kon worden en voelde zich hevig veronge
lijkt. En over eenlge weken adverteeren
deze schoten waarschijnlijk met het nieuw
ste argument: Laat U inschrijven als leer
lingen van onze schoten, ze zijn door de
Commlssie-Welter in het bijzonder aan
bevolen.
Het ergst evenwel Is de maatregel, dien
men voor het meisjesonderwijs voorstelt ten
opzichte van de z.g.n. Volkshulshoüdscholen.
De Commissie adviseert n.l. deze ■Scholen
van tweejarige om te zetten in één-jarige
en dan het aantal lesuren op te voeren van
25 tot 38 uren per week. Ieder, die weet, wat
er In een gezin omgaat en welke taak de
grootere meisjes in een gezin nog na haar
schooltijd te verrichten hebben, zal toch
verhoor van getuige Timmermans die niet Is
verschenen en voor wlen de geheele zitting zou
moeten worden geschorst, indien de verdedi
ger persisteerde by het hooren van dezen ge-
tuige.
GENEVE, 23 Aug. (V.D.). De gedelegeerde
van Bolivia by den Volkenbond heeft een brief
gericht aan -den secretarls-generaal, waarin
wordt medegedeeld, dat op 17 Augustus J.L Pa-
raguaansche troepen, ondersteund door drie
vliegtuigen, een aanval hebben gedaan op den
Bollvlaanschen post by Caraya. welke verster
king na een verdediging van drie uur moest
worden qpgegeven. De Inhoud van dezen brief
is tevens ter kennis gebracht aan den Volken
bondsraad en van de leden van den Volken
bond.
niet malsch zün In Roermond met de straf,
maar voegde hü er by, mijn zoon heeft geerf
schuld. Van zyn eigen schuld of onschuld Sprak
de vader niet.
Getuige pater Adalbertus, Passlonlst. destijds
te Marie Hoop, thans te Haastrecht, wandelde
wel eens in de Annendaalsche bosschen. doch
vader v. d. E. verbood hem daar te komen.
Verdachte, V. d. E. beweerde dat de paters
met zoovelen kwamen en omdat er drijf Jachten
moesten gehouden worden, behoorde iedereen
uit de bosschen te blijden.
de vitale belangen van ‘aft onderwijs woe
den aangetast. De Commissie stelt n.l. voor:
opheffing van cursussen en opleidingen.
Inperken en afschaffen van leervakken en
ten slotte omzetting van de driejarige
scholen in tweejarige. Zij grondt dan dit
laatste voorstel op het feit, dat in sommige
plaatsen al tweejarige cursussen bestaan.
Zouden zulke harde maatregelen nu werke
lijk noodig zijn? Men heeft in het laatste
jaar cursussen opgericht om het vraagstuk
van de ongeschoolde arbeiders te trachten
op te lossen. Zou men nu door de inkrimping
van het vakonderwijs het aantal onge
schoolde arbeiders niet veel grooter gaan
maken? De ambachtsschool behoort toch
den arbeider te vormen voor het veile leven
en niet op te lelden voor den arbeid in de
een of andere groote fabriek, haar doel ligt
dus verder dan de belangen der groot
industrie. Een arbeider, voor die industrie
klaargemaakt, zal staan of vallen mét de
fabriek, waarvoor hij is opgeleid. Op het
oogenbllk ziet men, dat in Rotterdam op
verzoek van de ouders der leerlingen van de
tweejarige ambachtsschool voor deze jon
gens, die in de fabrieken, waarvoor zij
waren opgeleid, geen werk konden vinden,
aan andere scholen de gelegenheid ge
opend wordt nog een derde leerjaar te vol
gen. Is dit niet het sterkste argument tegen
het plompverloren invoeren van een twee
jarigen cursus? In „De Nijverheidsschool",
het orgaan der Ver. van R.K. Leerkrachten
bij het N.O., ontketende zich eenlge maan
den geleden naar aanleiding van deze
kwestie een debat over het aandeel, dat de
groot-industrie in het tot stand komen van
de tweejarige scholen gehad heeft, daar zij
de jongens liefst pasklaar had voor haar
bedrijf. a
Maar al moeten we dan voor de groote
Industrle-centra de tweejarige school aan
vaarden, omdat deze plaatsen met een min
dere vakbekwaamheid van haar arbeiders
kunnen volstaan, goedkeuren kunnen we
deze school niet, nog veel minder toe
juichen. Unaniem werd deze tweejarige
school eenlge jaren geleden onder minister
Waszink’s regeeringsperiode, zoowel door
werkgevers als werknemers afgewezen als
onvoldoende opleldende voor het ambacht.
Nog steeds is het aantal arbeidérs, dat in
de verschillende ambachten werkzaam is,
eenlge malen grooter dan het aantal arbei
ders, dat in <fe industrie zijn brood verdient.
Het ambacht en de kleinere industrie
eischen een vollediger opleiding dan de in
dustrie, die opleiding zal dus van zelf langer
moeten duten en waar de gelegenheid om
ambachtsonderwijs te ontvangen, hier In
Nederland voor de leerlingen reeds met hun
twaalfde Jaar openstaat, zou men met een
tweejarige school de Jongens reeds op hun
veertiende Jaar de werkplaats of de fabriek
in willen sturen, dus op een leeftijd, waarop
zij nog niet in staat zijn den zwaren licha-
melfjken arbeid te verrichten, dien men van
hen verlangt. En wijst men dan op Dultsch-
aan
Beleefd verzoeken y de medewerking
van onze HJL Adverteerders inzake
net vroegtijdig toezenden van de voor
de Zaterdag-nummers bestemde adver-
tentlën. Wü zullen bet «eer op prijs
stellen Indien wij de annonces, be
stemd, voor Zaterdag, reeds Donder -
dags of ulteriyk Vrjjdagsmorgens ont
vangen.
Door het vroegtijdig tn renden van ad-
vertentlèn kunnen V ook aan de eit-
voering. dus aan het zetten van de ad-
adverenUe. meer aandacht schenken,
hetgeen vanzelfsprekend do reclame-
waarde van de annonce ten goede
zoent.
Mede in Uw eigen belang vertrouwen
wü op Uwe medewerking Inzake een
en ander te mogen rekenen, waarvoor
by voorbaat onzen dank.
WEENEN, 23 Aug. (W.B.) «e Nationale
Rsttd heeft heden na lange debatten met 8280
stemmen het reeds genomen besluit over het
leeningsprotocol van Lausanne goedgekeurd.
Daardoor wordt het protocol van kracht niet
tegenstaande het protest van den Bondsraad.
Met geiyke stemmenverhouding werd een voor
stel der Groot-Dultschers verworpen, om op
nieuw over het protocol te stemmen.
gen in het aanstaand winterseizoen te komen.
Deze poging leidde tot het gewenschte succes.
De uitvoeringen zullen nu plaats hebben als
volgt:
23 October
T.OJ».;
9 November
D.H.V.;
20 November 1932:
„Kunst naar Kracht
12 Februari 193»: Tooneel Vereen. DMV.;
26 Februari 1933: Tooneel ’’’zzz z‘~'
.Xunst naar Kracht."
Voor de tweede uitvoering der Zangvereeni
ging ts nog geen datum vastgesteld.
Een gecombineerde uitvoering van alle drie
vereenlglngen zal op een nader te bepalen
datum ‘in April 1933 worden gegeven.
Voorlooplg zal het combinatie-bestuur
staan uit de heeren W. Barmentloo. voorzitter;
P. Uilenhuis, secretaris en Jac.
penningmeester.
broek OP LANGENDIJK, !l0 Aug. Vei
ling van leverbaar, geh'ouden op 20 Aug. 1932
Azalea 125. Böllant Star 0.85, Bartlgon 0.85,
.Cramolsie Bnllfint 0.60. Couleur Cardinal 1.05,
Clara Butt 1.10, Due de Berlin 105, Electra
1.75, Generaal de Wet 095 tSt 1.45, Ibis 1.15
tot 1.55, Ingl. Combe Yellow* 130, La Reine
0 40 tot I 90., La Reine Max 1.35 tot 2.00, Mu
rillo 1.65. Majl. Krelage 1.30. Prinses Elisabeth
1.35, Proserpine 1.15, Prosperity 0.60, Prins van
Oostenrijk 1.55, Peach Blossom 2.55. Pt’lk
Beauty 1.60. Rev. Ewbank 0.95. Ryzende Zon
1.30, Rose La Reine 0.60 tot 0-65, Rose Lulsan-
te 0.68 tot 1.15, Scarlet Due 0.75, Theeroos 0.75
tot 2 25, Vuurbaak 0.90, Will. Pitt 1.75, Witte
Due Max 1.30, Witte Zwaan 1.85, Witte Cop
land 1.20. Zwanenburg 2.45. f
Alles per 100 stuks.
Aanvoer 2.200.000 stuks.
Pater Adalbertus zegt hierop, dat tot 1931
floor vele studenten daar gewandeld werd. La
ter werd er met tien personen en nog later
met nog slechts zeven gewandeld, zy hadden
geen speciale vergunning'' daar te wandelen.
Getuige Jhr. A. van Aefferden zegt, dat
rondom *de plaats waar Roebrocks gevonden Is,
In geen drie jaar meer een dryfjacht Is ge
houden.
Pater Adalbertus wijst op de kaart aan, dat
het hem en zyn ordebroeders verboden was
te wandelen rondom en in de richting van de
plaats waar later Roebroeks werd gevonden.
Getuige van Aefferden herinnert zich, dat
een Jaar geleden nog eens door hem gejaagd
is in dat bosch.
Getuige ontkent dat hy ooit verboten heeft
dat de paters daar zouden wandelen.
.Dus het is niet waar," zegt de president, J
wat v. d. E. aan de paters, zelde, als zouden de
„heeren" verboden hebben daar In de bosschen
té wandelen.”
Jk gaf geen bijzondere instructie*.” zegt
Jhr. van Aefferden. „als Jan en alleman daar
liepen dan werd aan den Jachtopziener overge.
laten wie hü al dan niet In" de bosschen wilde
laten wandelen."
Vader v. d. E. zegt: ,De paters maken zoo’n
lawaai, zij klopten tegen de boomen en der-
gelijken meer en daarom meende Ik dat zy
uit de bosschen moesten wegblijven.*
Pater Adalbertus antwoordt hierop, dat de
paters voor studie wel eens planten en boomen
onderzochten.
Getuige tL. Gerrits, tendbouwer te Echt,
beeft de .bloedvlekken op den grond gezien,
■ooals de 'situatléteekening aangeeft.
Getuige Th. Grouchs, jachtopziener te Echt-
Putbroek, was ’s avonds om negen uur thuis
gekomen en toen ter ruste gegaan en hy heeft
in den moordnacht niets gehoord. HU kan het
flus niet zijn die ’s nachts geschoten heeft.
By de voortgezette behandeling voor bet Ge
rechtshof te ’s-Hertogenbosch van het drama
te Putbroek heeft voor-de pauze de doenter
van den vader-verdachte nog enkele „verklarin
gen als getuige onder eede afgelegd. ZU zelde
te weten dat Timmermans, bijgenaamd t Klts-
ke, op Woensdag konUnen van haar heeft ge
kocht, die baar vader den dag tevoren ge
schoten had.
Vader ,v. d. E. bevestigt, dat hü op Dinsdag
en Woensdag een aantal konünen in de bos
schen heeft geschoten en de hulzen op den
grond heeft laten liggen.
De president laat de verschillende jaebtop-
-Steners, die aanwezig zyn, naar voren komen
en vraagt bun naar de gewoonte over het al
dan niet oprapen van hulzen.
(Vervolg).
Getuige ontkent, dat zün vrouw hem in Roer
mond in de rechtzaal een knipoogje gegeven
heeft om niet te veel te zeggen. Getuige heeft
zestien schoten gehoord. Hy dacht, dat de
twee voorbygangers werklieden waren.
.Mocht je van je vrouw niet naar bulten?",
vraagt de president.
Get geeft een ontwykend antwoord. De scho
ten vielen binnen weinige xminuten. Getuige
hoorde een en ander vervolgens vanuit zijn bed.
dat aan het raam staat Het was midden in
den nacht.
Getuige P. J. Claessen. bezembinder te Echt-
Putbroek werd *s nachts door zijn vrouw ge
wekt ZU merkte hem op. dat er toch zoo ge
schoten werd. Getuige hoorde, In het holst van
den nacht, nog zeven schoten. De oude v. d. E.
had ook getuige gedreigd omdat hü heide ge
sneden had. Bü een onderzoek op getuige door
vader V. d. K had deze gezegd: „WU geven er
niets om iemand neer te slaan." Getuige ont
kent in Venlo over de zasdr gesproken te heb
ben, noch op een andere keer. Reeds 10 of 15
d. E.
Geslaagd. De dames C. de RooU. E. v. Ette
en W. Castricum, alhier, slaagden te Haarlem
voor het examen hoofdakte.
Twee der jachtopzieners verklaren, dat de
hulzen steeds worden opgeraapt, als zü in de
bosschen op jacht zün; een andere zegt dat
bU de hulzen wel eens liet liggen.
De verdediger, mr. Tripels, staat er op, dat
de getuige 4 décharge Timmermans zal worden
gehoord, en daarom vraagt hü uitstel van de
Mak.
De president verzet zich hiertegen, opmerken
de. dat het nu al lang genoeg geduurd heeft.
De vacantle Is er ook al tusschen gevallen.
Vader v. d. E. wordt dan nogmaals opnieuw
door den president gehoord. Hü houdt vol, dat
bü slecht geslapen heeft en dat zün zoon wat
eerder dan hü naar bed Is gegaan. Hü ontkent
verder pertinent alles wat tegen hem, en wel
*eer bezwarend, Is Ingebracht In verband met
den moord op Roebroeks. Ik ben onschuldig
segt hü en van de gevonden hulzen kan ik
•een verklaring geven.
De zoon V. d. E. zegt met stemverheffing, dat
het vaststellen der schoten. Spr. had het
nis Jlever wat uitvoeriger gezien.
Niet omdat er nog Iemand twüfelt aan de
schuld van de verdachten, maar om der wille
van de Juistheid der feiten. Spr. gaat dan na
hoe geweer en parabellum moeten gebruikt
zün. Iff*spr.'s gansche praktük werd nimmer
z<y n gruwelijke zaak behandeld, was er nim
mer zoo’n afschuwelijke verberging en behan
deling van lüken, zelfs niet bü den moord op
den zwerver Tap In Cüyck, wiens lük door den
moordenaar met een kruiwagen naar een sloot
werd gebracht. Het verbergen van de lüken Is
voor de verdachten vooral van belang ge
weest. De daders moeten zich bewust zün ge
weest dat het vinden van de lüken hen als de
daders moest aanwijzen. Het was de zaak, de
lüken te verbergen. Voor niemand anders voor
verdachten was er aanleiding om In de An
nendaalsche bosschen te zy/fS Iedereen moest
direct er aan denken dat niemand dan de
jachtopziener de dader kon zün en daarom
werd hü ook dadelük gevangen genomen Nie
mand’ verdacht anderen. De lüken werden
verborgen, opdat de jachtopziener zich
zou verraden. De kuil moest er reeds aanwe
zig zün geweekt, want er ging te veel tijd heen,
met een zoo grooten kuil te~ graven. Wie be
ter dan verkrachte kent de kuilen in het bosch
en hü wist waar hü spoedig een lijk kon ver
bergen. In het feit van het begraven der1 lü
ken ziet spr. al reeds een gedeelte van bewijs
tegen verdachte. Spr. betoogt dat de moord
an'de verschillende maatregelen, door
de Commlssf^l^elter vodrgesteld, om
tot een blijvende verlaging van 's lands
uitgaven te komen, zijn de bezuinigingen,
welke zij wil toepassen op de onderdeelen
van het Nijverheidsonderwijs, wel de meest
ingrijpende. Op een begrooting *van 15 mll-
lloen wil de Commissie een bedrag bezui
nigen van 2.6 millioen of ongeveer 17 pCt.
der begrooting. Vergelijkt
bedrag, door de Commissii
opzichte van het M.O. en V.H.O., n.l. 8 ton
op een begrooting van 14 millioen of onge
veer 6 pCt., dan springt wel dadelijk in het
laairegelen worden
ïrwijs een oneven
redig deel in de bezuinigingen te dragen
krijgt. De Commissie grondt haar besluiten
ten ie. op het feit, dat het Nijverheids
onderwijs eindonderwijs is en door zijn ver
houding tot de andere deelen van het
onderwijsstelsel bij wijziging der leerstof
geen invloed zal hebben op het onderwijs in
zijn andere geledingen; en ten 2e., omdat
het vrijwel nergens het karakter draagt
van onderwijs volgens een bepaalde rich
ting, zoodat best personen vam uitgesproken
verschillende levensrichting in net algemeen
belang op dit gebied kunnen samenwerken
om tot bezuiniging te komen. Zou de Com
missie hier iitTHfct kennis van zaken spre
ken en werkelijk meenen, dat vrijwel
nergens het Nijverheidsonderwijs het ka
rakter van onderwijs volgehs één. ‘Bepaalde
richting draagt?
Werd reeds met ingang van 1 Januari
1931 op hei avondnijverheidsonderwijs een
korting van lesuren toegepast, in de ver
schillende plaatsen varieerende van 20 tot
42 pCt. der voor dien datum gegeven les
uren, de maatregelen, welke nu ten opzichte
van het Nijverheidsonderwijs in al zijn ge
ledingen in uitzicht worden gesteld, zün van
zulk een ingrü penden aard, dat wij Biet
kunnen nalaten, daaraan een grootere be
kendheid te geven. Het zwaarst worden
door de voorgestelde maatregelen wel ge
troffen het ambachtsonderwüs en het
melsjesnüverheidsonderwüs, welke resp.
mét de korting op de salarissen 1.150.000 en
950.000 gld. in dé bezuiniging te dragen
krügen, of 20 en 23 pCt. van de bedragen,
die voor deze takken van onderwüs op de
begrooting zijn uitgetrokken.
Hoewel de Commissie zelf vooropstelt, dat
„in verband met de toenemende industria-
Üseering van ons land het ambachtsonder-
wüs ongetwüfeld van vitaal belang is voor
groote deelen van ons volk, dus ten opzichte
van dit onderwas omzichtigheid bü het toe
passen van bezuinigingen geboden acht,”
aarzelt zü toch niet het bezulnlgingsmes
zoo diep in dit onderwüs te zetten, dat we
moeten constateeren, dat hier wel degelijk
De zoon v. C. Z.
ook hü onschuldig is en van niets weet. Hü
ontkent al de wreedheden, hem door getuigen
•angewreven.
Te één uur wordt de zitt
•techort, om dan het woord
advocaat-generaal voor
requisitoir.
Gedurende de pauze groeide de belangstcl-
™8 nog aanmerkeiyk, want het requisitoir van
advocaat-generaal werd verwacht, '-'óór
•n aanvang der genat wordt afgezien van het
PURMEREND 23 Aug. ,-AfslagvereenigIng
Beemster. Purmerend en Omstreken”. Aardap
pelen Schotsche muizen 0.440.86 per zak
van 25 K.G., BI. Eigenheimers 0.310.60, Sla
boonen Dubbele 0 50—126 per zak van 15 K.G..
Idem z. draad 0.50—1.40, Enkele 050—0 70,
Idem s. dr. 0.501.Snijboonen Stok 025—
0.86, idem .Stam breede 0.300 44. Perziken
611 per JjjO. Sla 1.00230 per 100 krop. Wor
telen 2.40—4.60 per 100 bos. Uien 0.65—0.75 p.
25 K G.
Appels: Godlln Keswick 717, Prinses Ma
de 8—21, Tulpappel, roode 16—26 per 100 K.G.
Peren: Clapp’s Favorite 12—34, Dirkjes 3—8,
Juttepeer 1230. Suikerpeer 61050 per 100
Kilogram.
WOGNUM. 23 Aug. Aardappelen kl. Muizen
ƒ1.03; Komkommers ƒ2.103.50; Slaboonen
ƒ2.80; Snüboonen ƒ3—5.80; Meloenen 14—44;
Peren f 6.10—7.20.
ZWAAG. 22 Aug. Tomaten A ƒ350; B /320;
O ƒ2.20; Slaboonen ƒ212; Snüboonen f39.
Roode Bessen 1433; Witte bessen Prolefic
36—53; Druiven 51—64; Suikerperen f6.50—10;
Dirkjes 4206.80; Claps 1640; Advocaat *<.70
7.40; Goudbal 520—6.80; BI. Pruimen 3737;
Victoria 3558; Noten 2935; Bloemkool ƒ7
11, Sla ƒ1203.20; Komkommers ƒ2.60—5.50
Perziken ƒ3.10—13.10; Wortelen ƒ2.70—8.90.
BOVENKARSPEL (Station). 23
Tuinbouw” Aardappelen: Due
Schotsche 0.500.95. Kleine f 1.20, Blauwe
1.051.20, Eigenh,1/ 0.850.95 per baal. Aan
voer 3740 baal. Uien: Groote gele 0.901.05,
Drielingen 0 70—0.85, Nep 125—1.45, per
baal. Aanvoer 160 baal. Bloemkool: le 5.90
920, 2e 1.806.50, per 100 stuks. Aanvoer 415
stuks. Roode kool 0.600.80 per 100 K.G.
Aanvoer 18575 K.O. Gele kool f 1—130 per 100
K.G. Aanv. 5450 K.G. Witte kool 0.60 per 100
PURMEREND 23 Aug Coöperatieve Centra
le Eierenvelllng Purmerend G. A. Op de ge
houden Eierenveiling op Dinsdag waren aan
gevoerd 29655 stuks eendeneieren. Prüs 2.05
325 per 100. 70.000 stuks kippeneieren 70-80
KG.G. 4.00—5.—, 65-66 K.G. 3.70—4.—, 63-64
K.G. 3.70—3.80. 60-62 K.G. 3.40—3.70, -
K.G. 340—360, 56-57 K.G. 3.30—330.
K K_ 3.10—3 40, 50-52 K.G. 3.00—320,
K.G. 2.40—280.
f
Aug.
jaar geleden werd getuige door vader v
bedreigd.
.Waarom beklaagde Je je niet bü de mare
chaussee of bü de politie, als Je zoo vaak be
dreigd werd?” vraagt de advocaat-generaal.
Getuige antwoordt dat hü door het heidesnü-
den en een keertje stroopen zelf ook op het
verboden pad was en hü dus belang er bü had
de aantijgingen van de v. d. E. maar blauw
blauw te laten. Ook was er vaak geen bewijs
aan te roeren tegen de jachtopzieners.
Getuige J. Catsman, wachtrqy^tcr te Roer
mond heeft met vader v. d.^^^er de misdre
ven gesproken toen belden In voorarrest in
Roermond waren. Verdachte zei toen, dat.zü
moeten toegeven, dat het opvoeren van het
aantal lesuren tot een getal van 38 per
week, absoluut te veroordeelen/s. Wat moet
er ten slotte van het onderwijs en de op
voeding qp zulk een jaarcursus terecht
komen? Zoudtm
dochters aan zAo'
len toe vertrouwen? En als dan de Commis
sie ten slotte tot de conclusie komt, dat
„vooral nu alle overheidsorganen tot groote
bezuinigingen worden gedwongen, waarin
zoo noodig zelfs vitala belangen zullen
moeten worden aangetast, het onverdedig
baar schünt ten aanzien van het melsjes-
nüverheldsonderwüs den tegenwoordigen
bpzet te handhaven,” dan vrafcen wü ons
af: Zün er dan bü andere takken van voort
gezet onderwüs ook geen meisjes-leerlingen
of is dat weer een ander soort meisjes?
Wreekt zich hier weer niet de zeer eenzü-
dfge samenstelling der Commissie, waar hier
meenlngen gelanceerd worden, gespeend
van elk gevoel van Christelüke naasten
liefde?
Waar de Commissie verder beweert ,;dat
voor dit onderwüs, dat in hoofdzaak be
oogt de waarde van de leerlingen op de
arbeidsmarkt te verhoogen, een passende
schoolgeldregeling alleszins verantwoord te
achten is,” daar moeten wü tegenwerpen:
Wat verstaat gij onder passend? En ver
hoogt dan het onderwüs aan de andere
inrichtingen van voortgezet onderwüs, aan
de middelbare en hoogescholen, dan niet
de waarde der leerlingen op de arbeids
markt, onderwüs,. datzün leerlingen in
staat stelt hooge maatschappelüke posities
te verwerven, of verricht men alleen maar
arbeid als men den hamer zwaait of dagen
lang met naald en draad over de toiletten
van beter gesitueerde medeburgeressen ge
bogen zit?
En als we dan ten slotte zien, dat cp de
voorstellen der Commlssie-Welter tot ver-
hooging der schoolgelden bü het N.O. reeds
door het Departement geanticipeerd is, dan
vragen wü ons voor de zooveelste maal af:
Waarom weer deze leerlingen? Voor de
cursussen voor voortgezet N.O., welke op
leiden voor de Middelbare Technische
School, werd het schoolgeld per cursus van
4 op 30 gld. verhoogd. Men heft deze cur
sussen niet op, maar door dé verhooging
van het schoolgeld zullen heel wat ouders
niet meer in staat zün, hun kinderen in
dezen voor velen van hen slechten tüd,
zoo’n cursus te laten bezoeken. Terwül deze
cursussen hierdoor waarschünlük ten doode
zün opgeschreven, blüft de toegang tot de
M.T.8. voor -leerlingen van de middelbare
scholen onbelemmerd dpenstaan. Hun on
derwüs mag naar believen profiteeren van
de staatsgelden, maar het onderwüs aan
het volkskind krügt hier het volle ix>nd van
conclusie getrokken uit het zop uitvoerig en
nauwkeurig ondersoek van de scbietwapênen
van verdachte, en alles wat*Bp het terrein tan
het drama gevonden werd. Het gebruik van
het geweer vanzverd., vader v. d. E-, wordt ver
volgens door den advocaat-generaal uitvoerig
i besprokoB, evenzoo het uitwerpen van de hul-
i zen uit Jiet parabellum van soon v. d. E.
Spr. aanvaardt volkomen, wat ook, ten aan
zien van het onderzoek door den heer Van Wa»
geningh, door deaen werd geconcludeerd. Het
Is mogelük, dat er meer schoten dan drie door
zoon van den E. zün gelost. Getuigenverklarin
gen wüzen op een groot aantal schoten, doch
dank zü het politieonderzoek is nog een flink
aantal hulzen gevonden. Er werden op de lüken
twaalf schotwonden aangetroffen, waarvan
eenige doodelük; drie genadeschoten, die zullen
gelost zün, toen de slachtoffers reeds op den
grond lagen. -
De persoon, jpe met het parabellum schoot,
beeft zün slagtoffer doodelük- willen treffen
zoóals, ailt de door spr. opgesomde aanwüzingen
blijkt.
Zün beide verdachten in staat te bedrüven
wat hen ten laste is gelegd?, vraagt de advo
caat-generaal, en toont dan uit een reeks van
gebeurtenissen aan, dat verdachten voor geen
kleinste vervaard waren, doch steeds maar
dreigden, schoten en aanvallend optraden. Tal
vatf dergelUke aanslagen op menschen uit de
omgeving somt spr. op. Het is een bewezen feit,
dat belde verdachten en vooral de vader uit
stekende schutters waren. Door hun lange
-praktük In de bosschen waren zü zeer goed met
de moderne vuurwapens vertrouwd.
Als er gezwegen moest worden, dan kon
dit blükt wel uit dit proces de vader op zün
zoon rekenen. Uit de verschillende gegevens,
verzameld bij het getuigenverhoor, concludeert
de advocaat-generaal, dat zoowel de vader als
de zoon In den bewusten tragischen nacht In
de bosschen zün geweest.
Verdachten, die uit hoofde van hun ambt
zeer goed op de hoogte zün van de maatrege
len, die de Justitie pleegt te nemen, en die er
wel aan gedacht kunnen hebben, dat in Maas
tricht een uitstekend wapendeskundige woont,
die een onderzoek zou Instellen naar de gevon
den hulzqn, kunnen de gelegenheid wel hebben
waargenomen om de justitie op een dwaalspoor
te brengen. Spr. maakt deze opmerking in ver
band met het pleidooi door den verdediger
voor de Roermondsctae rechtbank gehouden.
De advocaat-generaal acht het uitgesloten, dat
de schietwapehen uit het huls van beide ver
dachten zün ge&tolen.
De belde verdachten verwachtten de jongens,
die naar de strikken gingen küken; zü zün er
op uit gegaan om de jeugdige stroopers op te
wachten. Bü hun moorddadig bedrüf hebben
zü gebruik gemaakt van twee vuurwapens. Uit
het deskundig onderzoek Is vast komen te
staan, dat niet door één man, doch door twee
personen minstens moet zijn geschoten. Vader
en zoon v. d. E. zün er samen op uit gegaa"h
«om te voorkomen, dat één van de drie aan
staande slachtoffers zou ontsnappen.
Uitvoerig bespreekt de advocaat-generaal
hierop de genomen schietproeven. Verdachte
vader V d. E. heeft den advocaat-generaal ge
zegd, hoe hü gewoon was zün wapen af te
vuren. Vader v. d. ^ieeft dien nacht schoten
gelost, zooals blükt uit het deskundig oqder-
zoek van de hulzen. Verdachte is op zün oor-
spronkelük uitleg, hoe hü placht te vuren, te-
ruggekomejfc doch de advocaat-generaal houdt
hem aan zün eerste verklaring. V-
Het vervolg van sprekers betoBg gaat ovér
het aantal verschoten patronen. Er zün waar-
schijniyk niet meer dan drie revolverschoten
gelost. De vader is naar de meenlng van de
advocaat-geneeml de hoofdschuldige. Qeen egt-
varvanhtaudo nwtefnndtokold ie
aanwezig. Beestachtlg is het In den fataleh
De advocaat-generaal mr. Couvée is nu aan
het woord voor het houden van zün requisitoir.
Een doodsche stilte valt In de tot de uiterste
v™kln-t8^«d€..zaal als de vertegenwoordiger
het woor<l neemt. Uitvoerig re
leveert hü de lugubere feiten en het gebeurde
in den moordnacht. Heel de bevolking al-
5^® s5r’ toonde deelneming en iedereen
twüverde zich om de verloren jonge menschen
te zoeken. Iedereen behalve deze twee verdach
ten. ZU ontbraken bü de schare die de bos
schen in de omtrekken afzochten. Zü bemoei
den zich met niets. Weldra begonnen de ge
ruchten te loopen. Namen van mogelüke ver
dachten werden genoemd en de verdachten In
deu volksmond waren deze belde mannen, die
Wier thans terecht staan. Hevfg waaide de haat
der bevolking op om alles wat deze belde men,
schen tegen de bewoners van de bosschen rond
Putbroek hadden gedaan. De zwaarste vermoe-
dens rusten op hen toen de justitie tot arres
tatie overging. Weldra werd ook het lük van
Roubroecks gevonden en de vermoedens tegen
deze beide mannen namen steeds vasteren
vorm aan. De verdachten hebben er de voor
keur aan gegeven het stilzwijgen te bewaren.
Maar dank zü de uitstekende rapporten van
de deskundigen stapelde het bewüs zich tegen
hen op. Met veel lof gewaagt de advocaat-ge
neraal van het werk der deskundigen. Vooral
het rapport van den heer Van Waegeningh
was uitstekend.
In den breede releveert spr. het Roermond-
sche vonnis. Evenmin als de rechtbank durfde
de advocaat-generaal bewüs putten uit de ge
vonden bloedsporen. De rechtbank heeft het
zich met verschillende moeUükheden wel wat
gemakkelük gemaakt. Vooral tèn opzichte van
het vaststellen der schoten. Spr. had het von-
in al zijn geledingen kenmerkt, te protestee-
ren, was het doel, waarmee wij deze regelen
schreven. Den lezer het oordeel.
kele verzachtende omstandigheid is voor hem
uat UC unnnu ---
op Roubroecks door verd., den jachtopziener, moordnacht in het bosch by Putbroek toege-
gaan en op afschuwelijke wijze heeft vader
v. d. E. zün zwaar misdrijf gepleegd^
Spr. kwalificeert tenslotte het mlsdrüf
vader v. d. E. als het voortgezet mlsdrüf
doodslag en hü eischt tegen den man v f 11 e n
jaren gevangenisstraf (het maxi
mum).
