WIE EN WAT IS SALABAN?
Ms
L
Echt en goed
RADIO-PROGRAM
Een episode uit de mijnen
INTERESSANT PROCES
HET BIJENDORP
DE VIJANDEN VAN
DE VROUW
MET HET
MASKER
Valsche manter van zeer
I
VRIJDAG 26 AUGUSTUS
EEN STRALEN-MUUR
VERHAAL VAN
DEN DAG
Zaterdag 27 Augustus
-
bijzondere klasse
Psychologisch raadsel
Wie is zyn vrouw?
Een romantisch huwelyk
Goed bedoeld
Is hy beroepsmisdadiger?
Jan Kubelik’s handen
)IF-
I
.0
2SL
FEUILLETON
In plaats van een
grenswacht
De man die vijfmaal
stierf
Hy zocht naar het perpe
tuum mobile
ttMNG
Zyn kwade instinct...
^AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN, TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
had bet niet moeten doen, sprak
geheel
ns
o"
was
wel
ii
R-
hü
JUS
drie
a
996
gre«P
J
(Wordt vervolgd)
van
ird-
Toen hü 18 jaar was, kwam hü voor het
eerst met de justitie in aanraking, in verband
met een grooten diefstal met inbraak. HU werd
bezorgdheid en ver
was Charles Bell,
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN VER
WIJZEN WIJ NAAR DEN KATHOLIEKEN
RADIOGIDS
den
lar-
het
den
eeds
Het-
stel-
ding
1 en
isle-
elgië
raar
>1 te
oede
Cie:
-he
iige
in
list,
ook
wor-
r en
U
ken
t>ü-
eldt
eert
ond
D*n
de
end
gen
eer.
ch-
ko-
de
tker
>lio-
ten.
be-
EOO-
ers-
tge-
igen
leb-
ulp-
aan.
Jven
uik-
?zen
?den
*ei-
cun-
ver-
cun-
oor-
der
kli-
zijn
iden
de
»n
tan-
Onze vUanden sü» dood, zei vader de Bie en Pietje, die daar
rerrast oveer waa. hoorde al heel gauw hoe dat ineens gegaan was.
Nu ga Ik net zoo hard aan het werk als U. zei Pietje lachend teggen
Jaap en deze moest daar hartelUk om lachen. Doch toen ie tegen
den middag eens ging kUken, hoe de jonge bUen het stelden, zag
le dat ze hun best hadden gedaan. Hijgend haalden ze honing
sn zagen Intusschen nog kans stuifmeel van de eene bloem op de
■ndere over te brengen.
Doch Salaban is geen valsche munter zon
der meer. Bü het doorzoeken van de kasten
In zUn studeerkamer vond men twee ma
nuscripten van zfjn „andere Ik". En juist over
dien tweeden„Salaban’ breekt men zich het
meest het hoofd. Het eene manuscript was het
scenario voor een film met den nletszeggen-
den titel ,JDe advocaat” en bet andere een fllo-
sopbische verhandeling over de theorie, dat een
mensch twee zielen zou hebben. Deze laatste
was in boekvorm aanwezig. Toen de politie la
ter echter opnieuw het huis doorzocht, waren
de belde manuscripten spoorloos verdwenen.
Wie daarvoor verantwoordelUk moet worden
gesteld, Is nog niet opgehelderd. Verder vond
men nog eenige eigenaardige toestellen en mo
dellen, w.o. een cirkelvormige metalen band.
Tenslotte bleek, dat dr. Salaban reeds jaren
lang heeft gezocht naar het perpetuum mobile.
Andy en Blakesley waren overtuigd dat de
Hollander een dief was. Andy had een zilveren
horloge gemist; Higgins een zakboek met een
waarde van vUf dollars en Baker een bedrag
van twintig dollar uit zUn koffer.
Andy was op een nacht wakker geworden en
had hU Frits zien rondsluipen door de
Toen hu den volgenden morgen
horloge kwUt was. twijfelde hU
Op 29 JuM Is een procés begonnen, dat uit
psychologisch oogpunt een der Interessantste
belooft te worden, die wU In de laatste jaren
hebben meegemaakt. Het zal voor de jury geen
gemakkelUke taak zUn, om zich een voorstelling
te vormen van het gedachtenleven van Koinel
Salaban, den valschen munter, op wiens levens
weg schuld en onschuld zoo eigenaardig met
elkaar vermengd zün. Salaban heeft, misschien
jaren lang, ealsch geld gemaakt. Toen hU ein-
dclUk werd gearresteerd in zUn villa in Lich
terfelde, een voorstad van BerlUn, vond men
daar niet minder dan 32000 schitterend nage-
maakte zilveren tweemarkstukken, die elk niet
meer dan 25 Pfennig hadden gekost. In tegen
stelling met de meeste valsche munters had
Salaban zijn geld n.L zoo goed nagemaakt, dat
het slechts door een zeer grondige vergelUking
met echte munten als valsch kon worden on
derkend.
Te Los Angeles stierf onlangs een ongeveer
zeventigjarig Engelschman dr. Guelph. Drie
dokters stelden onafhankelijk van elkaar den
dood van den ouden man vast. Trots dit alles,
weigerde de weduwe hardnekkig, verlof tot be
graving te geven. Zü verklaarde den lijkschou
wer, dat haar man gedurende zijn leven niet
minder dan vijfmaal dood verklaard is: ,Jn
Indlë, waar hfj dienst deed in het Engelsche
leger, hadden ze hem ook eens naar het lijken
huis gebracht. Toen zjj juist het vertrek ver
lieten, richtte hij zich op de baar op en zei „Ex
cuseer me s.v.pl. dat ik toch nog liever niet be
graven worde”.
In den Boerenoorlog werd hü ook eens voor
dood verklaard, doch stond weer op en verraste
ons allen daarmee door een vreeselijk lersch
dialect te spreken, dat wij nimmer van hem
gehoord hadden". Ditmaal schijnt echter dr.
Guelph, die zich een zoon van Edward VII uit
een morganatisch huwelijk noemde, toch wer
kelijk gestorven te zijn. Na zes dagen heeft hü
nog geen teeken van leven gegeven.
zijn Poeders alleen, wanneer zü de handteeke-
nlng dragen van den fabrikant A. Münhardt.
Maagpoeders. Hoofdpijnpoeders, Kiespijnpoe
ders, Hoestpoeders, Wonnpoeders, enz.
Per poeder 8ct. Per doos 45 cL Bij uw Drogist.
Mijnheer! zei de kastelein, mag Ik u
eens herinneren, dat er van u nog zestien
glazen bier staan van verleden jaar?
Nu, die mag je voor mijn part houden,
zei de ander, .want je begrijpt, die zijn me in
dien tijd te zuur geworden.
Een eigenaardig stel, die kennissen van
Je, merkte hü op, toen zij bun jas aantrokken.
Maurice knikte.
Het meisje is de dochter van mijn voor,
maltge gastvrouw in Rulery, en de jongeman
is de zoon van den rentmeester daar, zelde hij.
Verloofd? vroeg Holdemes».
Ikvrees van niet, antwoordde
Maurice, denkend aan wat Letty hem destijds
aangaande haar eigen bezorgdheid gezegd had.
Ze zün hier met een heel troepje, voor een
Bulten op straat aarzelden zij. Dan
Holdemess zijn kameraad bij den arm.
Ik heb nog honger, verklaarde hij. De
zen kant uit. Dat had je niet gedacht, hé, dat
ik hier zoo goed den weg ken. Ja, dat moet
je leeren. Het lev^n 13 niet enkel rozengeur en
maneschijn!
Zij baanden zich een weg door het gekrioel
van taxi’s, luxe-auto's en voetgangers. Mau
rice keek bijna wild.
Waar doe Je dit toch allemaal voor, Dick?
riep hij uit. Wat moet het beteekenen?
Zijn vriend keek hem vast In de oogen.
Elwjjn. zelde hü. ik wil, dat Je begrijpt.
Je bent een idealist, net als ik, en we willen
de wereld hervormen. Ik wil, dat Je den waren
toestand ziet. Er is meer dan één kant aan de
kwestie.
Wat moet ik hier dan leeren? vroeg Mau
rice, bijna hartstochtelijk.
Als Ik Je dat vertelde, antwoordde Hoider-
nees, zou je je les maar half geleerd hebben.
Kom mee, doe als Ik, en wees niet dwaas.
Het was een vervelende avond, en vele tafels
bleven onbezet. Zelfs Holderness scheen zijn
gezelligheid verloren te hebben. ZUn trekken
waren harder geworden, en hij scheen blij te
zün, toen het maal ten einde was, en zü konden
heengaan. In de hal beneden moesten zij op
hun overjas wachten. Maurice slenterde zonder
bepaald doel naar den Ingang van een andere
zaal, gelijkvloers en keek naar binnen. Een uit
roep ontsnapte aan zjjn lippen. Hij wendde zich
tot Holderness.
Ditmaal staat met hem ook zijn vrouw te
recht. Zij ontkent, dat zij aan de vervalschln-
gen heeft deelgenomen; zij geeft slechts toe,
bij het uitgeven van het geld meegeholpen te
hebben. Ook haar verleden is in het duister
gehuld. Haar meisjesnaam Is Heuger en zjj
zegt, dat zij uit Oldenburg afkomstig 1$, doch
in geheel Oldenburg komt deze naam niet
voor. Sommigen zeggen, dat zjj een koriste was,
toen de groote dr. Salaban haar de eer aan
deed, haar tot zijn vrouw te nemen; anderen
meenen, dat zfj de dochter was van een paar
rondtrekkende clrcusartlsten. Zijzelf zwijgt. En
deze twee avonturiers hebben een kind, een
dochter, een braaf, vlijtig meisje, dat Juist het
eindexamen van een middelbare school moest
doen, toen de ramp het gezin overviel. Zjj durf
de niet meer naar school te gaan; zjj vreesde
verstoeten te worden. Tot op zekeren dag haar
schoolvriendinnen haar kwamen halen. Het
onschuldig kind mocht niet lijden onder de
schuld van haar ouders.
zwarte das en het meisje tegenover hem was
Letty.
Maurice bleef voor het tafeltje staan. Hij
wist nauwelijks, wat hij moest zeggen, of h o e
het te zeggen, maar hü was vastbesloten, om
zich niet bang te laten maken door Bell's kor-
ten knik.
Zoo, ben Je in de stad, Letty? zei bij
ernstig. Is Je moeder ook hier?
Het meisje giebelde zenuwachtig.
O neen, zei ze. Moeder kan niet tegen
reizen. Vanmorgen zijn we met een heel troepje
hief naar toe gekomen, om acht uur, met een
gezeischapskaart, zes shilling per persoon.
En wanneer gaat de trein terug? vroeg
Maurice.
Om tien uur, antwoordde het meisje
of zoo gauw als ze hem weg kunnen krijgen.
HU was ontzettend vol, toen we béénglngen.
Maurice was eenlftszins gerustgesteld. HU
had gevreesd, dat het meisje reeds aan haar
plan van destijds gevolg had gegevéh, om in
Londen werk te zoeken. In leder geval zag HU
niet in, wat hü hier verder kon doen. HU
.boog zich vrlendelUk over het meisje heen.
Ik hoop, dat je een leuken dag gehad
hebt, zei hU, en dat Je niet al te moe zult
zijn, als je thuiskomt. Die uitstapjes van een
dag' pakken iemand kan.' De groeten aan je
moeder.
HU wisselde enkele beleefde woorden met
haar metgezel, die bUna onbeschoft was in
zün stllzwUgendheld, en liep door, om zich bü
Holderness te voegen, die bü de deur stond te
wachten.
om hem heen een lucht, zwaar van tabaksrook
en parfum, erf een voortdurenden stroom van
elegant gekleede dames en heeren. ZU slenter
den verder de zaal In, en vonden een paar
stoelen onbezet. Maurice voelde zich niet In zUn
element. Holdemess wendde zich tot hem met
gefronsd voorhoofd.
Alle goed en wel, zet hü. maar gedraag
Je hier nu biet, alsof je uit de wolken bent ko
men neervallen.
Dat is de kwestie niet, antwoordde Mauri
ce. Het te alleen een kwestie van smaak.
Smaak! Ach wat! Mijn smaak is het ook
niet, antwoordde Holderness.
HU riep een kellner, en bestelde wat.
Mün vriend en ik, zeide hü, op Maurice
wUzend, die alle moeite deed, om zijn gevoel van
onbehaaglUkheid te verbergen, zün erg teleur
gesteld, dat we geen stalles meer konden krij-
gen. We wilden Guerrero zien, met zUn buiten
gewone goocheltoeren.
Het is hier eiken avond vol, antwoordde
de man Guerrero komt aanstonds. Vóór in
de zaal kunt u alles gemakkelUk zien. U komt
hier zeker niet dikwijls?
Niet heel dikwijls, zei Holdernesz.
Thans deed de muziek zich even hooren.
Daar is hü, zei de man. Als u hem
zien wilt, moet u voortmaken. HU komt direct.
De beide jongemannen stonden op, en be
vonden zich weer In het gedrang. ZU sloegen de
onderscheidene toeren gade, en Holdemess In
het bijzonder applaudlseerde luid. Na een
poosje vonden ze stoelen voor In. en bleven daar
zltted tot het einde van da voorstelling.
Eenlgen tüd geleden werd ons medegedeeld,
dat Jan Kubelik zUn twee' buitengewoon waar-
devollé violen wilde verkoopen, daar dit het
eenige van waarde was dat hU nog bezat en hü
zUn heele vermogen verloren had.
Niettegenstaande zün pessimistische bewering,
houdt hU toch nog een heel kapitaaltje over nJ.
zUn handen, die voor bUna 2 mlUloen francs zün
verzekerd.
Deze beroemde violist was de eerste, die zün
handen liet verzekeren tegen ongevallen, zün
voorbeeld werd gevolgd door Paderewski en later
door alle, eenigszlns beroemde violisten en pia
nisten. Typisch Is het, dat de maatschappij
waar hU verzekerd Is. zUn vingers heeft ge
taxeerd naar de waarde bü het spelen. Zoo ia
kertUd kondigde
schaftUd aan.
De ladder
Je hadt de laatste veertien dagen bU me
De meesteres van Rubey vond mU ongewenscht.
en Ik moest een paar nachten In een soort op-
zlchters-schulplaats slapen.
Vond ze je ongewenscht? zei Holdemess.
Was ze soms een van die oude brommerige
landjuffers, een en al stUfheld en vooroordeel?
Een stroom van herinneringen hield Maurice
enkele oogenbllkken sprakeloos. HU voelde het
bloed door zUn aderen stroomen, zün wangen
gloeiden, en een wilde, heerlijke verrukking
onberlspelUk, geheimzinnig vervulde hem.
HU was als verstomd en opeens bevreesd
voor zichzelf en zUn omgeving. HU voelde zich
op een of andere wü« nader bU haar. Het
was haar atmosfeer, hier. HU was zwakker
nog dan zUn vriend gedacht had. Hij bracht
werktulgelUk zün glas aan zijn lippen en de
zachte gloed van den amberkleurigen wünkal
De hooge tolmuren, door middel waarvan de
moderne staat zich meent te kunnen bescher
men, richten niet veel tut, zoodra de smokke
laars een woordje gaan meespreken. Tolmuren
zijn merkwaardige dingen. Ze houden gewoon-
lük de welvaart tegen, maar de smokkelaars
trekken zU aan en laten zU door.
Het leger van grensjagers en douanebeambten
is niet toereikend om den wetsontduikers het
werken onmogelUkte maken en in verband
daarmee zUn er plannen gevormd om een
soort Chlneeschen muur te bouwen ten einde den
smokkelhandel eens en vooral den kop in te
drukken. Als materiaal zou electrlsch geladen
prikkeldraad worden gebruikt. De versperring
zou loopen van de Noordzee tot aan Zwitser
land
Nu werd er kort geleden een uitvinding ge
daan, die de ontwerpers van bovengenoemd
project een heel eind op streek zou helpen, wan
neer ze in de gelegenheid werden gesteld om
er gebruik van te maken. Het betreft hier een
omheining van stralen, een alarmapparaat In
het groot. Op verschillende plaatsen heeft men
de toestellen al neeergezet om na te gaan in
hoeverre ze bruikbaar zUn. Grensgebieden, waar
veel wordt gesmokkeld heeft men dagen achter
een door de geheimzinnige stralen laten be
schijnen en men is er werkelUk in geslaagd
eenige der onhandigste smokkelaars te vatten.
Bevindt zich namelUk een of ander bewegend
voorwerp in het veld, dat de stralen bestrUken,
dan wordt onmiddeUljk de grenswacht automa
tisch op dat verschijnsel attent gemaakt. Het
bewegende object moet verder nog een bepaal
de grootte hebben en bepaalde bewegingen ma
ken. Dit ligt wel voor de hand, daar anders
de douanen zouden worden opgeschrikt, wan
neer er toevallig een musch voorbijvloog of een
haas vluchtte. Het spreekt vanzelf, dat zelfs
deze stralen niet geheel afdoend zfjft, ofschoon
de toestellen zoo moeten zijn geconstrueerd, dat
men met vrU groote zekerheid kan vaststellen,
wat voor object de grens passeert: mensch, dier
of voertuig.
Door middel van zenders en reflectoren kun
nen de stralen werken op een afstand van meer
dan honderd meter. Ze zUn onzichtbaar en
waarschijnlijk infra-rood. De muur zal In-
dien hU tenminste ooit wordt opgericht veel
geld kosten. Eén kilometer muur komt op on
geveer 3600 gulden. BlUkt de uitvinding bruik
baar te zUn en wordt er werkelUk ernst mee
gemaakt, dan zal dat niet alleen een voordeel
voor den staat beteekenen de In- en uit
voerrechten zullen dan Immers beter worden
betaald maar ook aan den voortdurenden
oorlog tusschen vertegenwoordigers van de wet
en sluikhandelaars, welke krUg dagelijks slacht
offers eischt, zal een einde komen.
- nmkertnmvoorwaarden tegen t 90/10 bU levenslange getwele ongeschiktheid tot werken door f 9CO ongeval met f 9 CO bij verlies van een hand f 1 9C ny verlies van een f CQ bU breuk van f Afl bU verliea van *n
A lie abonné S verieïèrtT voor* eZn™er volgende ultkeeringen t öUUU.~ verlies van belde armen, belde beenen of belde oogen T /OU»” doodeUjken afloop f een voet of een oog/ 1ZD.~ duim of wijsvinger Ote.-b^n at am/ anderen vinger
Het leven Is soms vreemder dan de meest
onwaarschünlUke film. Op zekeren dag ver
scheen bU den rechter, die het onderzoek in
deze zaak leidt, een jongmensch, dat verklaar
de, met het meisje te willen trouwen. HU be
wonderde den. moed, waarmee zU het leven
aandurfde; dat was de levensgezellin, die hU
moest hebbenNu. ondervinding heeft hU ge
noeg. want reeds op zUn zeventiende jaar is
hU de wUde wereld Ingetrokken, van Mexico
tot Patagonlé. HU Het zich al dadelUk niet on
betuigd. Met een paar duizend mark betaalde
hij de uitstaande rekeningen in Lichterfelde;
hU gaf den bedienden hun loon over vele maan
den tegelijk en hielp zUn verloofde over de
moeilUkheden van den examentUd heen. Nu
zullen zU wel getrowd zijn; zU zUn gelukkig,
voor zoover zij de wereld om zich heen kunnep
vergeten. Doch dr. Salaban moest natuurlijk
weer iets onverwachts doen. Toen de valsche
munter die misschien nog veel meer op zUn
geweten heeft uit zUn cel werd gevoerd om
toestemming te geven voor het huwelUk van
zUn dochter, verklaarde hü zeer gereserveerd
tot zün as. schoonzoon: „O neen, zoo vlug
gaat dat niet. Ik moet eerst Inlichtingen om
trent U inwinnen.’
foonmuziek;
foonmuzlek;
Hellker; 4.45
vrees In haar oogen.
haar lippen vaneen, en
om de aandacht van I-
te vestigen. 1--
plotselinge opwelling van
ta^nberi^Suk^ondtoOet, behalve alleen sUn
toen
slaapkamer.
zün zilveren
niet meer.
Aan het einde van een müngang overlegden
de twee samen. En zü besloten, dat Frits dien
avond zou worden ontslagen en opgesloten In
de gevangenis.
Blakesley zat
zün kruiwagen.
dag, en gaan om tien uur terug.
Een serieuze jongen, hoop Ik, die zoon van
den rentmeester? vroeg Holderness, Het
meisje lükt nog zoo’n kind.
Ik hoop het ook, zei Maurice. Ik heb
niet veel met hem op, Dlck. Ik ben misschien
erg kwaaddenkend, maar ik zie die twee niet
graag bü elkaar.
Holderness keek nog eens de saai In.
Je kunt je daar niet in moeien, zei hü.
Het Is trouwens een clubje onder elkaar.
Vooruit!
Geen stalles meer, zei Holdemess, zich af
wendend van bet loket aan het Alhambra-
theater. Dan gaan we maar In de zaal. Daar
kunnen we altüd nog wel een stoel vinden, als
we willen zitten.
Maurice volgde hem de treden op, en de
met zware tapüten belegde' zaal In. Zün herin
nering aan dien avond een herinnering, die
hem nog lang nadien bUbleef leek hem een
mengeling droombeelden van opwindende mu
ziek, druk afgewisseld spel, een gloed van kleu
ren. niet geheel zander artistieke waarde, en
tot 18 maanden kerkerstraf veroordeeld, doch
m de gevangenis wist hü zoo goed krankzinnig
heid te slmuleeren zooals hü ook later her-
haaldelük heeft gedaan dat hü maandenlang
onder observatie moest worden gehouden en
slechts door een toeval kon worden ontmaskerd.
Wat er verder van hem geworden is, weet men
niet; slechts af en toe is er iets aan het licht
gekomen van zün fantastisch bestaan. In 1923
opende hü In de Rltterstrasse te BerlUn een
groothandel in chemicaliën. Het was een eigen
aardige zaak, zonder bedienden, zonder klan
ten. Misschien heeft hü het een of ander aan
Rusland geleverd, immers ook zün zuster Marie
was daarheen vertrokken als de vrouw van een
kapitein van het sovjet-leger. In elk geval be
zat Salaban In dezen tüd een grooten auto en
een chauffeur, met wien hU van 's morgens
vroeg tot 's avonds laat van het eene uiteinde
van BerlUn naar het andere joeg. Hü maakte
ook reizen door Duitschland, doch de politie
merkte hem pas op. toen de chauffeur in een
kroeg te Hameln uit naam van zün werkgever
den auto trachtte te verkoopen. In 1924 dook
hü weer op te Hamburg, doch nu onder den
naam Oskar Meissner. HU stichtte een „scheep-
vaartbureau voor passage en vrachtverkeer r»ar
alle werelddeelen", doch de autoriteiten slaag
den erin, te bewüzen, dat dit niet zün werke-
lüke bedrüf was. Hü werd gearresteerd, doch
simuleerde weer krankzinnigheid en werd In
derdaad als ontoerekenbaar vrügesproken. En
dan hooren wü pas weer van hem, als hü op
duikt In zün Villa te Lichterfelde.
nadenkend op de armen van
Andy trok zün boor terug,
waarmee hü een gat In den wand had geboord,
wikkelde een stuk lont los en bevestigde daar
een slaghoedje aan. Hü dreef het slaghoedje
in de holte, legde er twee stukken dynamiet
op, stampte ze losjes vast en maakte de ope
ning verder dicht.
Wat doe je er veel in, riep Blakesley
hem toe. Je doet of het niet op kan.
Ik wil een flinke opening maken, om de
ader geheel bloot te leggen, antwoordde de
voorman. Ik wil eens zien of hU nog uitloo-
pers heeft. Is dat AlUe? vroeg hU. toen een
heldere kinderlach opklonk en door de gangen
weerkaatst werd.
Allie was zün dochtertje; haar moeder was
dood en ze was een aanvallig kind, de lieve
ling van alle münwerkers. die zorg voor haar
droegen als voor het kostbaarste dat zü be
zaten. En als het meisje eens mee mocht af
dalen in de mijnen, dan was dat steeds een
heel feest voor haar.
Dat zal ze wel wezen! zei Blakesley, ter-
wül hü opstond en zich verwüderde. Tegelü-
de stoomfluit den mlddag-
was vol met arbeiders, die naar
den uitgang klommen; Frits, de Hollander, het
laatst.
Breng Allle mee, vroeg Andy aan zün
makker. Blakesley beloofde het. stond stil aan
den Ingang van de schacht en vroeg aan den
Hollander waar het meisje was.
Ze is al naar boven, antwoordde deze met
neergeslagen oogen.
Weet je het zeker?
Zeker! Kingman heeft haar meegenomen.
Ik heb het gezien.
Alle mannen van de ploeg waren thans op
de ladder behalve Kingman en Andy. Blakes
ley nam dus genoegen met deze verklaring en
klom snel tegen de smerige sporten op. De
voorman borg zün gereedschap op een veilige
plaats, stak de lont aan. wachtte nog even om
te zien of ze goed brandde en spoedde zich
toen eveneens naar boven.
Waar Is Allle? vroeg hü. toen hU Blakes
ley zander haar zag loopen.
-1— Die Is met Kingman meegegaan!
Hoe weet je dat!
Frits zegt het!
Op weg naar hun woningen zwierven de ar
beiders uiteen. Vooraan liep Kingman.... al
leen. Vlak voor Andy liep Frits. Hé, King-
man, waar Is Allle? riep de voorman eerstge
noemde toe.
Kingman keerde zich verbaasd om. Hü wist
niets van het meisje af en ze was ook niet
met hem meegekomen. Dat was alles, wat hü
wist. Maar het was genoeg om plotseling allen
te stuiten In hun loop. De enkele gedachte, dat
Allle nog daar beneden wezen kon. opgeslo
ten bü een brandende lont, welks smeulend
vuur al nader en nader kwam bü een vreese-
lüke lading dynamiet, deed al die ruwe man
nen beven van schrik. Een oogenbllk stonden
allen als verlamd. Toen sprong Andy in woede
op Frits aan en greep hem. onder den uitroep:
Jou, helsche deugniet! bü de keel.
Doeh de Hollander was een stevige, kerel. Hü
wierp den woedenden man van zich af, keerde
zich om en liep weer terug naar de schacht.
Allen Hepen ze hem na en Intusschen ver
klaarde Kingman hoe de vergissing gekomen
was; dat hü met het meisje op zün schouder
naar den uitgang was gegaan, maar dat ze ge
zegd had op haar vader te willen wachten en
dat hü haar toen weer had neergezet onder
aan de ladder.
*t Meisje was dus nog In de mijn en er wa
ren drie ladingen aangelegd, met de lonten
alle berekend op twee minuten! Verbüsterd
stond Andy te leunen tegen een windas, niet
in staat iets te doen tot redding van zün kind.
Intusschen had Frits den lederen erts-em-
mer reeds over den rand van de schacht ge
worpen, had het touw naar de diepte laten
zinken en daalde nu daarlangs af. Het was tüd
om te handelen. Hoeveel kostbare oogenbllkken
waren niet reeds verloren, sedert de lont was
ontstoken? Hoeveel seconden van de honderd
twintig die verloopen moesten tot aan de los
branding? Intusschen dealde de emmer steeds
dieper en even later hoorden de mannen hoe
hü met een plof op den bodem neerkwam.
Frits was er. En onmiddellük erop klonk de
krakende slag der ontploffing.... één van de
drie ladingen was gesprongen. De tweede volg
de even later.
In ademlooze spanning stonden ze boven om
dan rand van de münschacht. waar een dikke,
witte rookwolk uit opsteeg. Zie Je wat Hig
gins? vroegen ze aan een van hun makkers,
die knielend in de diepte lag te staren met de
pet voor zün neus en zün mond tegen den
rook. Maar Higgins keek ze aan met een ver
twijfelend gebaar en schudde ontkennend het
hoofd.
Boem! Dat was de derde! Met een vreeselük
geweld plofte de lading uiteen; de grond da
verde er van. Kingman werd met kracht opzü
Daarnaast is dr. Salaban een groot rechts
geleerde. Hü heeft uitstekende juridische ver
zamelwerken uitgegeven, o. a. het „Europabuch
der Rechtsanwalte und Notare", waarmee hü
intusschen niet meer dan een paar honderd
mark heeft verdiend. Of hü recht heeft op den
doctorstitel, weet niemand. Slechts dit weet
men, dat hü vroeger aan de unlverslteit te
Göttingen ingeschreven was als student in de
filosofie, terwijl hü tegelUkertüd hulpboekhou-
der was bü een groothandel in brandstoffen
aldaar. Van de twee zielen, die hü zegt te be
zitten, moet er althans één al vroeg misdadige
neigingen hebben gekoesterd. Als zoon van een
onderwüzer aan een volksschool te Czernowitz
In de Boekowlna pleegde hü reeds op zeven
jarigen leeftüd tal van diefstallen In de om
geving van zün ouderlük huis. HU werd om zün
slechte gedrag verwijderd van het gymnasium
en later van de kadettenschooL
„Hier we’ kom m»»r gerust", riep Jaap de 1
maar ze verzetten geen voet. Plotseling vielen er enkl
tegen den grond en toen de wespen i„ILl--
die niet teg ende kou kunnen, waren een natuurlijken dood ge-
«torven Zie, «el Jaap ontroerd, elk jaar opnieuw woeten we tegen
ben strijden an de winter beeft hen altüd nog eerder te pakken
dan WV En Ml beval zün vrienden bladeren over de vUanden te
eggen en maakte nu den korf van Pietje open.
meerde hem. Doch hü bleef ongerust. Weer
verwonderde hü zich over de gril van zijn
vriend, om deze manier te kiezen, om hun
avond door te brengen.
Neen, zei hü ten laatste en hü bemerk,
te tot zün verrassing, dat zün stem vast en
natuurlük klonk, de meesteres van Ralery
is allerminst van dat soort. En de plaats is
büna een model dorp. Ik ben er heelemaal niet
zeker van. dat ze geen gelük had. Ik moet
een vreeselüke Indringer geleken hebben.
Holdemess strekte zün lange ledematen on
der de tafel uit en lachte zachtjes.
Wel, verklaarde hü. het was een on
besuisd plan theoretisch gesproken, geloof ik,
dat je gelük hadt. Niets is méér gevaarlük, in
deze dingen, dan stoffelüke tevredenheid. Dat
is een soort harnas van de menschen. waar je
niet doorheen komt. Kom. laten we opstap
pen. We moeten nog verder.
Zü baanden zich een weg door de zaal heen
naar den uitgang. Opeens bleef Maurice staan.
Hü kwam voorbü een aantal tafeltjes, die m
een afgeschoten gedeelte stonden, en aan een
waarvan twee personen gezeten waren. Het
toetsje, dat een hoed en voile droeg, en dotor
haar eenvoudige landelüke kleeding opviel in
deze omgeving, staarde naai’ hem met iets als
Haar wangen waren rood,
?n zü leunde voorover, als
haar metgezel op Maurice
Maurice keek naar hem met een
HUizeN, 298 M. KRO. 8.00 Morgenconoert;
10.00 het KRO-trio van Piet Lustenhouwer
11J0 Godsdienstig halfuurtje door Pastoor L.
H. Perquln; 12.00 TUdsein en politieberichten;
12.15 Het KRO.Sextet o. 1. van Piet Lusten,
houwer; 1.45 Verzorging zender; 2.00 Gramo
2.30 Kinderuurtje; 4.00 Gramo.
4.30 Esperanto-nieuws door P.
Gramofoonmzlek5.15 Neger.
lledjes door Rlnus Blaas; 5.30 Oramofoonmu.
ziek; 6.20 Journalistiek Weekoverzicht door
Paul de Waart; 6.40 Gramofoonmuzlek; 7.10
Causerie door prof. Ir. J. Gelissen; 730 Po
litieberichten; 7.45 Sportpraatje van de R K. F.;
8.00 het KRO.Salonókest o. 1. van Marinus
van ’t Woud; pijn. 9.10 Persbureau Vaz Dlas.
Daarna orkest; 11.00 Gramofoonmuzlek.
HILVERSUM, 1875 M. VARA. 6.45 Lichaams
oefeningen o. 1. van G. Kleerekoper; 730 Idem;
8.00 TUdsein en Gramofoonmuzlek; 9.01 Trio
Loe Cohen; VPRO. 10.00 MorgenwijdingVARA.
10.15 Uitzending vpor arbeiders in de contlnu-
bedrüven, m. m. van Trio Loe Cohen; 12.00
Tijdsein; 12.Ó1 Vara_8eptet o. 1. van Is. Eyl;
I. 45 Verzorging zender; 200 Uit de roode jeugd,
beweging; 2,15 Orgelspel door Joh. Jong; 2.30
Arbeiderssport; 2.45 Orgelspel door Joh. Jong;
3.00 Gronlngsch uurtje, in veband met de her
denking van bet beleg en ontzet van Gro
ningen; 4.30 Trio John Brookhouse Mac ear
thy; 5.00 Actueel allerlei uit de arbeidersbewe
ging; 5.15 Trio; 5.45 Litterair halfuurtje A.
M. de Jong: „Om de Macht"; 6.15 Interna,
tionale chansons; 6.30 Kinderuurtje familie De
Boer; 7.30 Internationale chansons, door Edwin
Doorenbos; 7.45 Toespraak door A. de Vries:
8.00 Zaterdagavond.programma; 11.30 Gramo-
foonmuzlek; 12.00 TUdsein en sluiting.
BRUSSEL 509 M. 12 20 Concert door het
Max Alexys-orkest; 130 Vervolg concert; 5.20
door het radio-orkest o.l.v» Franz André; 8.20
Concert door het radio-orkest ol.v. Franz
André.
KALUNDBORG 1153 M. 1235 Uitzending
uit het Restaurant Wivex. Strijkorkest A. Ben
ei lx. 2.50 Gramofoonmuzlek; 8.50 Radlobal voor
de oudere generatie.
BERLIJN 419 M. 8.20 Groot Cabaret-pro-
gramma op de Berlünsche Radiotentoonstel-
llng; 1030 Dansmuziek door de kapel Ludwig
Ruth.
HAMBURG 372 M. 12.05 Concert; 135 Gra
mofoonmuzlek; 7.40 Instrumentaal cabaret. Het
Kleine Noragorkest; 10 40 Dansmuziek van
BerlUn.
KONIGSWUSTERHAUSFN 1635 M. 12.20
Gramofoonmuzlek. Bekende opera-melodleén.
LANGENBERG 472 M. 1.50 Concert door
het Omroep-orkest van Mühlacker oJ.v. Gus
tav Görllch; 1.55 Gramofoonmuzlek; 10.55
Concert o.l.v. Eysoldt.
DAVENTRÏ 1554 M. 12.20 Concert van
North Reg.; 1.06 Orgelconcert door Riginald
New in de Beaufortcinema; 130 Concert door
t Commodore-grand orkest o.l.v. Joseph Mus-
cant; 3.50 Concert door Sydney Baynes’ Popu
lair orkest.
PARIJS EIFFEL 1446 M. Radiotooneel.
PARIJS RADIO 1725 M. 1230 Gramo-
foonmuzlek; 730 Idem; 9.05 Plano-recital door
Léon Kartun.
MILAAN 331 M. 7.50 Gramofoonmuzlek;
9.05 Gevarieerd programma; 10.20 Dansmuziek.
ROME 441 M. 830 Oramofcpnmuzlek
9.05 J Vespri slcolianl”. Opera in 5 bedrüven
van G. Verdl. Muzikale leiding Riccardo Sab-
tarelll.
WEENEN 517 M. 8.20 Cabaretavond Pro
gramma van BerlUn; 10.40 Dansmuziek van
BerlUn.
WARSCHAU 1412 M. 530 Populair concert
door het omroeporkest oJ.v. J. Ozlmlnskl; 7.05
Populaire en dansmuziek uit restaurant Chris-
tal; 8.20 Populair concert door de Philharmo
nic van Warschau o.l.v. St. Nawrot; 10.25
Pianorecital door J. Smidowicz Choplnpro-
gramma; 11.10 Dansmuziek.
geworpen en de andere mannen grepen ziel,
aan elkander vast om niet te vallen. En uit de
donkerte daaronder rolde een dichte wolk
vuile damp aan, die stonk naar zwavel.
Frits had bet niet moeten doen, sprak
Kingman de anderen aan. Nu zün ze allebei
dood!
Blakesley had Intusschen zün jas uitgetrok
ken en wikkelde die om zün hoofd. En als
ze nog niet dood zün, dan moeten we ze direct
naar boven brengen, of ze stikken in den rook,
voegde hü de anderen toe. Trek het touw
op. zoodra ik er aan ruk. Toen daalde hü langs
de ladder af in de diepte.
En intusschen stonden de anderen daarbo
ven te wachten, nauwelüks durvende ademen
van angstige spanning. De seconden, die ver
liepen, schenen wel uren, maar elndelük kwam
toch het teeken, en uit alle macht trokken ze
den emmer omhoog.
Allereerst kwam een bleek kinderhoofdje
boven den putrand te voorschün; het was
Allle, die bewusteloos er uit moest getild wor
den. maar, als door "een wonder, niet was ge
wond. Geen steen had haar getroffen van al
de rotsblokken, die de ontploffing in het rond
had geslingerd!.... En terwül beur vader
haar wegdroeg naar huls, in blüde verruk
king. werd de ertsemmer voor de tweede maal
opgetrokken; nu langzamer, want de vracht
was veel zwaarder! Toen kwam Frits eruit;
Frits, die Allle gered had, maar zelf gekneusd
en gewond was; die bloedde uit gapende won
den; wiens kleeren in flarden hingen aan zün
lüf.
Teedere handen droegen hem voorzichtig
weg; legden hem neer op de ruwe planken. Ze
dachten, dat hü dood was, maar hü opende
half zün oogen en lispelde zwakIk was
tusschen haar en de rots. ZU lag In mün ar
men en geen steen trof haar, 't Was mün
schuld, maar nu is het weer goed!
Toen sloot hü zün oogen hü was dood!
Blakesley moest uit de schacht worden ge
dragen: hü was bevangen door den verstlk-
kenden damp. Maar hü kwam snel weer bü en
kon toen vertellen, hoe hü Frits had gevonden
in de müngang. büna bedolven onder de
rotsblokken. En Allle knelde hü in zün armen,
haar lichaam dekkend met. het züne.
Dien avond vonden Andy en Blakesley een
zilveren horloge, een oud zakboek met vüf dol
lar en een som van twintig doHars in geld, op
de plek waar Blakesley Frits en Allle had ge
vonden. Maar ze vertelden daar niets van. De
voorman stak alles in zün zak en belastte zich
er mee, alles weer aan de eigenaars terug te
geven.
Baker was er den volgenden morgen weer
verwonderd over, dat hü zün twintig dollars
weer terugvond in zün koffer. En toen Higgins
zün beste pak aantrok voor de begrafenis van
Frits, vond hU er zün zakboek in terug met de
vijf-dollar banknoot, veilig opgeborgen in den
borstzak.
Ik snap er niks van. beweerde Baker, toen
hü vertelde aan zün maats dat hü MJn schat
weer had teruggevonden Ik heb mün koffer
wel twintigmaal overhoop gehaald en het niet
gevonden. Als het een slang was geweest, had
't beest me gebeten! Ik kan t me niet begrij
pen! o
En ik dan. wierp Higgins daar tusschen
in. Ik heb al de zakken van mün kleeren
omgekeerd om mün zakboek terug te vinden!
Enfin, we hebben ons eigendom tenminste be-
houdeh. Jammer dat we dien armen Frits ver
dacht hebben!
Laat de dooden rusten, zei toen Andy lje-
wogen. Van hem niets dan goeds. Kom, jon
gens! We moeten onzen makker de laatste eer
bewüzen!
de Unkerhand als volgt verzekerd:
Duim, wüsvlnger en middelvinger leder voor
272.000 francs; ringvinger voor 220.000 francs;
pink voor 75.060 francs: dl. tezamen voor„-
1.111.000 francs.
Rechterhand
Duim voor 272.000 francs; wüsvlnger voor
210.000 francs; middelvinger voor 210.000 francs;
ringvinger voor 90.000 francs; na heel veel wik
ken en Wegen besloot men voor den pink 47.000
francs te geven. Dus hebben Kubelink's twee
handen de waarde van 1.940.000 francs.
Faderewskl’s handen zün voor 3.700.000 francs
verzekerd.
De beroemde pianist betaalt jaarlüks pijn.
250.000 francs verzekeringspremie maar daar
tegenover heeft de maatschappü zich verplicht,
hem als hü iets aan zün hand heeft, waar
door hü niet kan spelen 52.000 francs per week
te betalen.
bommels toe.
kéle hommels
o;- K* wilden snellen vielen oook
sü- Wat wal er gebeurd? Jaap wist bet alt de wespen en bommels.