Prikkeldraad
I
i
VOOR HONDERD JAAR
De crisis in 1832
Bisschopswijding Mgr. F. Joosten
Rotterdamsche
haven
l
PLECHTIGHEID TE VUGHT
Advc^caat Hitler: „Bedenk ’t wel, Mijnheer de Rechter,
zij en ik, wij zijn gezworen kameraden...!”
Schoolkinderen van heden
in Duitechland
DÊ DOODVONNISSEN VAN BEUTHEN
MAANDAG 29 AUGUSTUS
I
m
KERKELIJKE ZANG
ENGELSCHE INVOERRECHTEN
Eerste deel op komst
Voor tomaten verhoogd
AUTO OMLAAG GESTORT
GEVAARLIJK INDIVIDU
Examens hoofdakte
Drinkwatervoorziening
Z. H. Exc. Mgr. F. Joosten
r
KATHOLIEKE
ENCYCLOPAEDIE
„Sparrendaal”
feesttObi
f
en
spoe-
Ernstige teruggang te constateeren
TE
tchepen
Nijmegen
Cursussen
Am-
van
Maakte Meierij onveilig
iteo»
i
1
ast-
■eed
dtn
>i
ver-
orga-
het
in
1 t«
«ld.
Lobith
van
geheele
Groot-
een
tot
J
Treffende momenten in het Missie
huis Sparrendaal, waar Kar
dinaal van Rossum de
wyding verrichtte
ARNHEM. Geég. 7 vr. cand. Oesl. de dames
L. T. M. Janssen. NjjmRRn; G. W. Beestman,
Winterswijk; H J. Memellnk, Harskamp.
HAARLEM. Geëx. 7 m. cand. J. Felter, Am-
kt terugetrokken.
Vrijdagmorgen omstreeks half tien had te
Venlo aan den Kaldenkerkerweg, een ernstig
auto-ongeluk plaats.
Op den grooten rijweg, die op sommige plaat
sen ongeveer 3 meter hooger ligt, dan de daar
naast loopende voet- en rijwielpaden, reed de
vrachtauto van den heer Berter. uit Venlo.
Plotartlng moet de stuurtrekstang van den
auto, die beladen was met kolenslakken, gebro
ken zjjn en stortte de wagen van het hoogere
wegtalud naar beneden. De 15-Jarige soon van
den heer Berten, die naast den chauffeur in
de cabine sat, werd op slag gedood. Zijn hoofd
werd geheel verpletterd. De chauffeur kreeg een
schouderfractuur en eenlge diepe vleeschwon-
den.
Het lijk van den jongen werd naar bet RJC.
ziekenhuis overgebracht.
Met ingang van 1 September as. zullen de
Engelsche Invoerrechten op tomaten nogmaals
worden verhoogd, nJ. met 10 cent per kg. Hier
door stijgt het Invoerrecht op dit product tot
26 cent per kg. Het laat zich begrijpen dat in
handelskringen voor de volgende maand wei
nig wordt verwacht van den export naar het
buitenland, die momenteel toch al niet groot
meer is en in de vorige maand slechts pl.m
een derde bedroeg van hetgeen In Juli 1931
werd geëxporteerd.
Gisteren spraken we hier ter plaatse onze
ontzetting uit over het echtpaar Lach-
tnann, dat tengevolge van Hitler's dema
gogie tot het waanzinnigste fanatisme is
gedreven en wij constateerden, dat zulke
echtparen in Duitschland niet sporadisch
voorkomen. Integendeel!
Het is met *t grootste gedeelte der jeugd
precies hetzelfde. Ook de jeugd wordt ge-
fanatlseerd en schier waanzinnig gemaakt
door het bedrijf der onverantwoordelijke de
magogen.
De Saksische Bond van Onderwijzers
heeft een lang rapport aan de regeering
gezonden over de politieke ophitsing onder
de jeugd.
Het rapport is schokkend. Eenlge voor
beelden
In Döbeln vond een onderwijzer bij een
jongen uit de zevende klas een „afdee-
lingsorde” aan vijf met namen ge
noemde jongens, onderteekend: „Rotfront
N. N. Hauptmann.” Er werd in bevolen een
bekend klassenstrijdlied af te schrijven en
voortdurend te zingen. Bij onderzoek bleek,
dat de vader en de broeder van den knaap
communisten waren en hem hadden opge
dragen, zijn medescholieren tot communis
ten te maken. De jongen gaf toe, dat hij
op straat tegenstanders uitschold en hun
verkiezingsplakkaten afscheurde. Hij gaf
ook toe, dat men van plan was geweest,
schoolfeesten door het zingen van het klas-
senstrljdlied in de war te sturen.
In Bautzen verschenen vier scholieren in
nationaal-socialistische uniform. Op *n mid
dag kwamen ze veel te laat op school, zon
der verlof te hebben gevraagd, omdat zj]
deel hadden moeten nemen aan de begra
fenis van een 8. A.-man. Op de borden tee-
keigle ze hakenkruisen. Met de andere
scholieren, „slampampers en melkmuilen”,
wilden zij niet omgaan. Een der vier
dreigde voortdurend met moord. Over den
onderwijzer zeide hij: „Mijn vader en ik
zullen den snotjongen wel klein krijgen!”
In een andere klas zat een jongetje van
zes jaar. Dit knaapje stal met een ander
in een warenhuis te Bautzen achttien zak
messen. Ondervraagd gaf het als motief
op: „Met Ehapee (S.D.P. kon het nog niet
zeggen!) moet opgeruimd worden!” Het
jochie zeide, dat hij dit van grootere scho
lieren had gehoord. Het wicht is Hitlerjon-
gen.
In Freiberg deelde een ontstelde moeder
mede, dat de jongens na school op straat
elkander op volgende wijze uitscholden en
bevochten: „Heil Hitler”, „Weg met Mos
kou," „Heil Marx”, „De Joden moeten ver
rekken”, „Hindenburg moet doodgeschoten
worden.’’
De Saksische Onderwijzersbond smeekt
om krachtig ingrijpen der regeering.
Allen, die het goed meenen met Duitsch
land, kunnen dit smeeken slechts onder
steunen. n
Wat moet er uit zulk een gebolsjewlseer-
de jeugd worden voor Europa?
De gemeente-poütle te Gemert (NB) heeft
In samenwerking met de rijkspolitie uit St
Oedenrode en Veghel de hand gelegd op een
gevaarlijk individu, die reeds gerulmen tijd ver
dacht werd deze omgeving in de Meierij onvei
lig te maken. Bij onderzoek bleek de kerel in
het bezit te zijn van een revolver, terwijl hl)
hoewel zonder middel van bestaan zijnde, met
kwistige hand verteringen maakte. Na lang
durig verhoor bekende de man zich aan dief
stal met braak te hebben schuldig gemaakt
terwijl hij van meerdere andere strafbare fei
ten verdacht wordt.
zijn zich aan
wagen, de herinnering aan hetgeen zich in
vroegere tijdperken afspeelde en na vorige
crises volgde, staaft de verwachting, dat ook
de tegenwoordige druk voorbij zal gaan.
de den torentrans. Vestibule en corridors waren
met kostbare loopers belegd.
Een wondermooi effect was bjj de rijke ver
siering getroffen door zijden lint en bloemen in
de kardinaals- en bisschopskleuren. welke door
zon overglansd een schitterenden aanblik bo
den.
De kapel droeg een tooi van vorstelijke
pracht. De meest fraaie Perzische tapijten in
de teerste en warmste kleuren en de meest
kunstzinnige motieven waren belangloos door
de firma Bahlmann uit Nijmegen voor t hooge
feest afgestaan.
De vele ramen van de breede gang, welke
naar de kapel leidt waren versierd met levende
bloemen en groen, waartusschen tal van zilve
ren vaasjes prijkten.
Tegen 9 uur vulde zich de ruime kapel met
de talrijke genoodlgden.
Daar waren aanwezig de familie
Exc. Mgr. Frans Joosten. Mgr.
de bis-
indruk-
de lezing
betreffende
De belangstelling voor de uitgave der Katho
lieke Encyclopaedic is wel algemeen: zij steunt
den redactieraad, die, zooals men weet, In
Noord-Nederland samengesteld Is, uit zeven
boogleeraren van de Njjmeegsche unlversiteit,
bij de grootsche, cultureele taak, die hij op zich
genomen heeft. Deze Interesse uit zich evenwel
°ok menigmaal bij de velen, die reeds hebben
mgeteekend, in een zeker ongeduld.
Velen zullen daarom met vreugde vernemen,
dat het fundament van dit vler-en-twintig-
deellge werk gelegd is.
Het tempo, waarin gewerkt wordt, beant
woordt aan den omvang van de uitgave. De
trefwoordenlijsten zijn binnen en voor de let
tors A en B reeds op het secretariaat verwerkt.
het totaal aan trefwoorden op 150.000 a
MO.OOO geschat, het getal voor de letter A be
nadert de 15000.
Dit groote aantal artikelen wordt nu door de
meer dan 500 redacteuren en medewerkers, die
bun krachten aan de samenstelling van dit
sorste deel gewijd hebben, reeds bewerkt. De
cople stroomt reeds binnen.
In het najaar zal het eerste deel "van de Ka
tholieke Encyclopaedic het licht zien.
Een doode en eerj gewonde
Aan Ir. J. M. K. Pennink, oud-dlrecteur van
gem. drinkwaterleidingen van Amstei am,
Nijmegen, isop verzoek eervol ontslag ver-
j^pd als lid van de Centrale Commissie van
«takwatervoorzienlng onder dankbetuiging.
Dat de wereld thans niet voor de
eerste maal door een economische crisis
wordt geteisterd, is van algemeene bekend
heid
De crisis was nooit zoo hevig en zoo alge
meen als in dezen tijd, zegt men, en de voor
uitzichten waren ook nimmer zoo donker.
Maar aangenomen, dat deze bewering
juist is hetgeen nog te bewijzen valt
staat het toch onomstootelljk vast, dat de
samenleving herhaaldelijk met groote eco
nomische en financleele moeilijkheden In
vroeger en later tijd te kampen heeft gehad
en dat ook de moderne maatschappij, on
danks alle hulpmiddelen en allen vooruit
gang, daarvoor allerminst gevrijwaard bleef.
Dit moge voor de tegenwoordige generatie
een magere troost zijn, er ligt toch in elk
geval een aansporing in, om niet al te moe
deloos te worden.
Aan elke crisis kwam ten slotte een einde,
en dit einde beteekende dan doorgaans het
begin eener nieuwe periode van opleving,
bedrijvigheid en bloei.
In ieder leerboek over staathuishoudkunde
kan men daarvoor de bewijzen vinden.
„Al kan er zegt o.a. mr. dr. Raayma-
kers van een eigenlijke periodiciteit der
erises geen sprake zijn, wel is er in het
economische leven een voortdurende dei
ning, een rijzen en dalen, dat, ook zonder
buitengewone oorzaken, nu en dan overslaat
in een crisis.”
Over zulk een crisis, nu Juist honderd
jaar geleden, deelt in een Dultsche periodiek
dr. Bruno Menth merkwaardige bijzonder
heden mee.
In het jaar 1832 bereikte de langdurige
economische crisis, welke op de Napoleonti
sche oorlogen gevolgd was, haar hoogtepunt.
Die oorlogen en de groote veranderingen,
welke door de invoering der machines het
productie-systeem thans spreekt men van
„rationalisatie” ha0 ondergaan, waren de
voornaamste oorzaken, terwijl bovendien
scherpe tarief-maatregelen in dien tijd
evenmin onbekend bleken.
'Een en ander had ten gevolge, dat er ont
reddering kwam in de prijzen der handels-
artikelen, dat de belastingen zwaar drukten
en dat het aantal dergenen, die van over
heidswege, of door de liefdadigheid gesteund
moesten worden, ongekende proporties ver
toonde.'
Duitschlands „verarming”, zooals men toen
het hedendaagsche vraagstuk der werkloos
heid noemde, nam in de Jaren tusschen
1820 en 1930 op catastrophale wijze toe en
het Jaar 1832 doet, als toppunt van ellende,
voor 1932 niet onder.
Het aantal aangeslagenen in de belasting
te Berlin, die, wegens algeheel gemis aan
inkomen, geen belasting meer betalen kon-
teeg vai^OO An.4815 tot 11000 in 1832.
veel sneller gingen de bedragen om-
welke de stad betalen moest ter on
dersteuning der werkloozen. rf
Ze stegen van 13000 thaler in 1815 tot
400.000 in 1832, hetgeen beteekende, dat op
elke vijf gezinnen er één uit de opentfare
kas werd oryierhouden.
In de andere Dultsche steden was de toe
stand niet beter.
Nijpend gebrek heerschte met name in de
fabriekssteden van het Roergebied, waar
Staat noch Gemeenten over toereikende
middelen beschikten, om den algemeenen
nood te lenigen.
Met de prijzen van waren en handels-
artikelen was het treurig gesteld.
De index-cijfers gingen voortdurend om
laag. Een statistiek van 1832 geeft het cijfer
van 47 tegen 100 in 1815.
Vooral de prijzen van katoen- en ijzer
waren vertoonden een sterke daling, en de
eenlge inrichtingen, welke „goede zaken”
maakten, waren de banken van leenlng, des
tijds verbonden met de spaarkassen!
Dat ook de geldmarkt onder de economi
sche malaise geducht te lijden had, behoeft
nauwelijks gezegd. Vooral in Engeland en
Amerika want de crisis deed zich ook
toen in de Oude en Nieuwe Wereld gevoelen
volgde de eene krach op den andere.
Zoo waren een eeuw geleden de toestan
den al even weinig rooskleurig als heden ten
dage.
En het reactionnaire regime van prins
Metternich, den machtlgsten staatsman van
dien tijd, bleek allerminst geschikt, om aan
Mgr. Diepen en Z H. Exc. Mgr. Lemmens en
de familie van den pasgewjjden bisschop.
De receptiezaal was zeer voornaam getooid met
rjjjce tapijten en vele prachtige bloemstukken.
Naast het eikenhouten kruisbeeld prijkten de
wapenschilden van Z.Em. Kardinaal van Roe-
sum en Mgr. Joostenf Mgr. Diepen en Mgr.
Lemmens.
Zeer talrijke belangstellenden, geestelijken,
autoriteiten en andere missie vrienden, kwamen
dfln nieuwen kerkvorst eerbiedig gelukwen-
schen.
Z-H.Exc. Mgr. Frans Joosten koos zich
wapen van Mgr. Hoogers. Het wapen Is
drieën gedeeld, op een rood veld de gouden kelk
met uitstralende hostie, op een blauw veld de
beeltenis van O. L. Vrouwe van Gratie volgens
het wonderbeeldje van Scheut. Op den onder-
driehoek in gouden fond straalt het anker der
hoop als zinnebeeld van de Goddelijke deugd,
die den nieuwen bisschop bezielt om onder de
kracht van het Allerheiligste Sacrament des
Altaars en de schutse van het Onbevlekte Hart
van Maria volgens het devies van Mgr.
Joosten de zielen te voeren tot God.
Voor- Kardinaal van Rossum was de groote
plechtigheid vermoeiend. De bejaarde Kardi
naal heeft dan ook niet deelgenomen aan den
maaltijd op ..Sparrendaal" in verband m»t het
feest van Mgr. Joosten gegeven. Om half zes
vertrok Z.Em. per auto van het Missiehuis voor
de reis naar Wittem, waar de Kardinaal eenige
rust zal nemen.
Z. H. Exc. Mgr. Frans Joosten zal op 8 Oct.
a.s. in Genua scheep gaan voor de verre reis
naar zijn uitgestrekt missiegebied in China.
velen zich meer speciaal zouden willen wijden
aan stemvormlng heeft het comité besloten
ook, dit jaar als proef, een stemvormlngscursus
te organiseeren waar zal wanden behandeld
het gebruik der stem in theorie en practijk,
uitspraak en voordracht.
Deze cursus wordt besloten met *n examen het
welk bij slagen recht geeft op het comlté-
diploma Stemvormlng. Eindelijk is gebleken,
dat meerderen zich zouden wenschen te. be
kwamen in de Liturgische taal der kerk. Ook
hiervoor wil het comité de gelegenheid open
stellen, en zal 't bij voldoende deelname ’n cur
sus kerklatijn doen aanvangen, dat mede recht
geeft op het bezit van het comité-dlploma.
Voor deelname aan beide laatste cursussen is
bet bezit van het Zangersdiplotna niet ver-
eischt. Wij verwachten dat evenals bU de vorige
cursussen groote deelname zal plaats vinden
uit de omliggende plaatqan. Het comité behoudt
zich het recht, inschrijvingen zonder opgaaf
van redenen te weigeren. Tenslotte zij nog op
gemerkt dat de bedoelde cursussen niet wlt-
sloitend zijn bedoeld voor kerkzangers en dat
deze ook toegankelijk zijn voor dames.
Tevens doet het comité een beroep op de
Zeer Eerw. H. H. Pastoors en parochiegeeste
lijken om dit schoone werk tot vorming van hun
p&rochiekoor te steunen hetzij door aansporing
om aan de cursussen deel te nemen, of, zooals
wij van den vorigen leergang kunnen releveeren,
dat ZeerEerw. H. H. Pastoors hun zangers fi
nancieel steunden, om deze zoozeer aanbevolen
cursussen te kunnen volgen.
Voor alle cursussen zijn tnllcntlngen te ver
krijgen bij de heeren: H. Bauer, Sloterkade 85,
E. Arendsen, Chasséstraat 41. R. de Groot,
Transvaalkade 64. terwijl men schriftelijke in
lichtingen gelieve te richten tot den secreta
ris den heer H. Jansen. Hugo de Grootkade 48.
Zaterdagavond om halfdicht arriveerde Z.Em
Kardinaal van Rossum Vanuit Nijmegen op
„Sparrendaal”, het Missiehuis der Paters van
Scheut, te Vught.
Z.Em. was vergezeld van de zeereerw. paters
dr. Lijdsman, secr. en pater dr. Drehmanns.
oud-secretaris van den Kardinaal. De Gentile-
homme Drehmanns en Broeder Egidius. Re
demptoristen, waren reeds vroeger op den dag
aangekomen.
De waarnemende algemeen Overste, de hoog-
eerw. pater van der Putten, met een breede
schare paters uit de Missiehuizen van Scheut
hier te lande en uit België verwelkomden Kar
dinaal van Rossum.
Z.E. begaf zich naar de kapel, waar een ado
ratie bij het H. Sacrament gehouden werd,
waarna de Kardinaal zich in zijn vertrekken
terugjrok.
Vroeg in den stralenden morgen van den
heerlijk zomerschen Zondag werd het druk op
hët anders zoo rustige „Sparrendaal”. Auto’s
reden af en aan en talrijke belangstellenden
togen naar het zeldzaam gebeuren dat
Kardinaal uit eigen land een Nederlander
bisschop komt consacreeren.
Plechtstatig hing van den hoofdingang
Htet imposante Missiehuis de breede vlag in de
kerkelijke kleuren en het rood-wit-blauw sier-
van Z. H.
Exc. Mgr. Frans Joosten. Mgr. Th. Bekkers,
nationaal directeur van het St. Petrus Liefde
werk, Mgr. C. C. Prinsen, voorzitter van de
Dioc. Mlssiever.. Mgr. F. N. C. Hendrikx, vic.
gen. van het bisdom ’s-Hertogenbosch, Mgr.
Alex Bweens, president van het Groot-Semina-
rie Haaren, Mgr. Hermus, directeur van het
Doofstommen-Instituut te 8t. Michiels-Gestel,
de Eerw. Overste en Zusters Congregatie Doch
ters van Maria en Jozef, Den Bosch; dr. J. Wlt-
lox, mr. Loeff, burgemeester te Vught en de
wethouders der gemeente, prof, van Grlnsven.
pastoor Spierings, Boxtel, Witte Paters van
Kardinaal Lavigerie en paters Assumptlonisten,
Boxtel, de familieleden Dobbe, Den Bosch (fa
milieleden van den martelaar pater Dobbe),
paters Redemptoristen, jhr. mr. W. Michlels
van Kessenlch; priesters uit het diocees Roer
mond, w.o. prof. Feron, besturen van mlssie-
vereenigingen en tal van andere genoodlgden.
Inmiddels verschenen de assisteerende bis
schoppen, Z. H. Exc. Mgr. A. F. Diepen, bis
schop van ’s-Hertogenbosch, vergezeld van zijn
secr., den zeereerw. heer van Loon en 1. H.
Europa de zoozeer gewenschte rust en vei
ligheid te verzekeren.
De revoluties en beroeringen van 1830
1848 gaven er de overtuigende bewijzen van.
Maar desondanks kwam men toch de
crisis en malaise te boven.
En hoe benauwd de wereld er thans voor
staat, de geschiedenis zal zich ongetwijfeld
ook op dit laatste punt herhalen.
Zelfs zijn er teekenen, die erop schijnen
te wijzen, dat in financieel opzicht al
thans 1932 een begin van kentering zal
brengen.
En al volgt hieruit nog niet, dat wij
dig op een economisch herstel kunnen
rekenen, en zou het minstens onvoorzichtig
rooskleurige voorspellingen te
Het verschijnsel, dat ditmaal wederom de
meeste aandacht trekt in de door de Rotter-
damsche Kamer van Koophandel uitgegeven
statistiek van handel, nijverheid en verkeer van
Rotterdam over het eerste halfjaar van 1932 is
de ernstige achteruitgang van bijna alle cijfers.
Het aantal der zeeschepen, die den Nieuwen
Waterweg gedurende het eerste halfjaar van ’32
zijn binnengeloodst, heeft bedragen 5170 (eer
ste halfjaar 1931: 6355); het aantal der Rotter
dam bezoekende zeeschepen 4981 teerste half
jaar 1931: 5603), metende 7.405.329 tons nette
(eerste halfjaar 1931! 9.125.884).
In de havens langs den Nieuwen Waterweg
benevens te Dordrecht (vormende tezamen de
zeehavens in de Rljn-Maasdelta) z(jn in het
geheel binnengekomen 5.950 zeeschepen (eerste
halfjaar 1931: 6949). metende 9.029.045 tons
netto (eerste halfjaar 1931: 11.532.352) en uit
gegaan 5860 zeeschepen (eerste halfjaar 1931:
11.551.709).
Het aandeel van Rotterdam in de scheepvaart
op het geheele Koninkrijk bedroeg 4/.91 p.t. van
het aantal der schepen (eerste halfjaar 1931:
47.5 pet.) en 55.09 pct. van hun inhouj (eerste
halfjaar 1931: 56.18 pct.)J r *-*
Het aantal der afvaarten van lijnschepen
heeft 2.227 bedragen (eerste halfjaar 1931:
2.514), het aantal der met lading vertrokken
schepen 3.292 (eerste halfjaar 1931: 3674), het
aantal der met lading binnengekomen
3426 (eerste halfjaar 1931: 3952).
Het aandeel van Rotterdam in het
scheepvaartverkeer van Antwerpen,
Hamburg en den Nieuwen Waterweg te zamen
bedroeg, wat het aantal schepen öetieft 25.11
pet. (het eerste halfjaar 1931: 25.39 pet), wat
de tonnenmaat betreft 28.04 pet. (eerste half
jaar 1931: 2896 pet.).
Rotterdam werd in het eerste halfjaar van
1932 bezocht door rond 95.000 binnenschepen
(eerste halfjaar 1931: ruim 100.000 schepen),
met een draagvermogen van ongeveer 16 500.000
tons (eerste halfjaar 1931: ongeveer 19.000.000
tons).
Langs Lobith zUn 5777 Rijnschepen, sleepboo-
ten uitgezonderd, naar Rotterdam gevaren
(eerste halfjaar 19316982)van Rotterdam ko
mend passeerden 7294 schepen (eerste halfjaar
1931: 9236).
Het goederenvervoer over Rotterdam Is even
eens zeer achteruitgegaan. Het vervoer ter zee
bedroeg in het eerste halfjaar van 1932:
10.279.188 tons (eerste halfjaar 1931: 14.747.i58
tons).
Het aandeel van Rotterdam in het geheele
goederenvervoer van Antwerpen, Groot-Ham-
burg en den Nieuwen Waterweg tezamen be
droeg 34.14 pet. (eerste halfjaar 193137.75 pet.)
Het totale goederenvervoer ter zee over alle
havens in de Rljn-Maasdelta heeft nedragen
11.817.130 tons (eerste halfjaar 1931: 17.466 497
tons).
Aan het Rijngoederenverkeer langs
heeft Rotterdam in het eerste halfjaar
1932 een aandeel gehad van 46.8 pet. (Ie half
jaar 1931: 53 pet.) tegen Antwerpen 12.93 pet.
(Ie halfjaar 1931: 10.8 pet.).
Wat de voornaamste aanvoeren betreft, deze
bedroegen in het eerste halfjaar van 1932 en in
het overeenkomstige tijdvak van 1931 voor erts
(Rotterdam) 1.028.017 on (2.378.114 tons;
(Vlaardlngen) 234.758 tons (1.025.303
bunkerkolen (Rotterdam) 378.519 tons
tons)ld. (Waterweg) 487.593 tons
tons); graan 2.192.001 tons
koffie 394.244 balen (428.760
117.030 balen (106.477 balen).
Het gemeentelijk havengeld voor zeeschepen
heeft in het eerste halfjaar van 1932 opgebracht
1.918.466.86 (eerste halfjaar 1931:
2J97.179.96).
Het aantal der bij de Arbeidsbeurs ingeschre
ven werklooze werkzoekenden bedroeg op 30
Juni 1932 39.012 personen (30 Juni 1931:
19.624 personen).
Exc. Mgr. J. Lemmens. bisschop van Roermond,
vergezeld van zijn secretaris, den zeereerw. heer
Moonen.
De twee altaren, het hoogaltaar voor den
Consecrator Kardinaal van Rossum. het andere
voor den uitverkoren wijdeling; voorts de cre
denstafel met de benoodigdheden voor de H.
Mis en H. Chrisma waren gereed. Daar lagen
de bisschoppelijke onderscheidlngsteekenende
ring, het borstkruis, de staf, de handschoenen,
de mijter en ook de offergaven van den wijde
ling: de groote waskaarsen, twee brooden, twee
kleine vaatjes wijn. De gewaden voor den assls-
teerenden bisschop hadden de liturgische kleur
van dezen Zondag en waren dus groen.
Met Kerkelijk ceremonieel werd Z.Ex. Kardi
naal van Rossum aan den ingang der kapel af
gehaald door een langen stoet van geestelijken
met aan het hoofd de assisteerende bisschop
pen en mgr. Joosten.
Dan volgde de H. MIs, waaronder
schopswijding in al den luister dezer
wekkende plechtigheid en waaraan
van den Apostolischen lastbrief
den wijdeling voorafgingen.
Assistenten v«p Z.Em. Kardinaal W. van
Rossum waren de zeereerw. paters Crabbe en
Verhaeghe; ad librum fungeerden de zeereerw.
paters P. Eykemans en Wilbers; ad baculum
pastoor G. van Hout, uit Vught; ad gremiale
de zeereerw. pater P. Giezenaar, ad mltram de
zeereerw. Heer Nevejan.
Assistenten van den Consecrandus, mgr. Fr.
Joosten, waren de zeereerw. pater L. Joosten.
broer van den Consecrandus en de welecrw.
heer P. Hoogers. subdiaken van het Groot Se
minarie van Roermond. De overige functies
werden verricht door de eerw. paters Van Erp,
De Belser, Moonens en Van Raembonk. Als
Caeremoniarli fungeerden de zeereerw. paters
dr. Drehmanns en dr. Lijdsman.
De liturgische gezangen werden uitgevoerd
door het koor der studenten van „Sparrendaal”.
Treffende momenten volgden in het neilig-
dom. waar de devote aanwezigen de heilige
handelingen volgden.
De eed van gehoorzaamheid aan den H. Stoel
«n de geloofsbelijdenis van den wijdeling klon
ken luide.
De oogenbllkken der H. Consecratie en na de
zalving en voltooiing der bisschopswijding, toen
Kardinaal van Rossum het „Te Deum” into
neerde en de nieuwe bisschop in vol ornaat
voor het eeret zijn bisschoppelijken zegen kwam
geven, zijn onvergefelijk.
.Om half twaalf eindigde de plechtigheid,
waarna zich de stoet vormde, welke Z.Em. Kar
dinaal van Rossum en de Bisschoppen bege
leidde bjj het verlaten der kapel.
Om half een hield Z. H. Exc. Mgr. Joosten
receptie in tegenwoordigheid van Z. H. Ekc
Voor ongeveer een jaar werd te
sterdam het comité ter bevordering van den
Kerkdijken Zang opgericht, dat verschillende
cursussen heeft georganiseerd. Na het werken
van een enkel jaar waagt bet "t niet een oor.
deel uit te spreken over den toestand op Kerk,
muzikaal gebied hier ter stede. Wel echter
is gebleken dat nog vele verkeerde begrippen
heerschen op het onderhavige’ terrein. Meer,
dere malen moest warden ervaren. dat vele
zangers niet de bedoeling begrijpen van de
Pauselijke voorschriften, niet den geest begrij
pen, welke, ondanks alles, in de gezongen Lltur.
gie moet veld winnen, n.l. den geest van ge
zongen gebed. Het comité is van oordeel dat,
al moet ex. ,nqg,.veel worden geleerd, toch het
entlrousMlsmé-'en de ijver, zooals deze door
onze cursfiffert'kijn betoond, eigenschappen zijn
w^lke den zanger eeren en deze toch in staat
zullen zijn den Juisten geest op onze koren te
behouden en. waar dezen onverhoopt nog niet
mocht zijn, te brengen.
Het comité is met de in het vorige seizoen
behaalde resultaten zeer tevreden en daardoor
aangemoedigd, zal het ook in de komende win
termaanden beproeven in de ingeslagen richting
verder werkzaam te zijn.
Hieronder mogen aangegeven worden de
schillende cursussen welke het comité AAf'c
niseeren.
Op de eerste plaats is gebleken, dat de cur
sus ter opleiding voor het Zangersdiploma der
Nederlandsche Slnt-Gregorlus-vereenigtng in
een werkelijke behoefte voorziet. Inderdaad is
het begrijpelijk dat in de gewone repetltle-
tjjden geen gelegenheid bestaat tot het oplei
den van jongere zangers. Daarom zal het co
mité op de eerste plaats organiseeren een cur
sus ter verkrijging van het Zangersdiploma.
Het leerplan omvat de voordracht der Latijn-
sche en Nederlandsche teksten, de beginselen
van de algemeene muziekleer, theorie en prac
tijk van den meerstemmlgen zang.
Vervolgens organiseert het comité verschil
lende hierop aansluitende cursussen, nl. een
cursus opleidend tot het verkrijgen van het
Dlrecteuren-diploma der Nederlandsche Sint-
Gregorius-vereenlglng. Deelnemers aan dezen
cursus moeten in het bezit zijn van het Zan
gersdiploma der Ned. St. Gregorius-vereenlglng
of zich aan een toelatingsexamen onderwerpen,
tenzij daarvan uithoofde van voldoende oplei
ding ontheffing wordt verleend. Daar echter sterdam. Eén candidaal
ld.
tons)
(773.776
(1.063.168
(1.983.917 tons);
balen)katoen
F s