ONS BLAD T e i Het nieuws van heden van Goering Spanje Parlementaire sensatie m VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS GANDHI LAAT NIEUWE TANDEN ZIEN BRUTALE ROOFOVERVAL Om de Gran Chaco DE BAROMETER JOH. LAUWE RS Met de gemeenteduiten er van door VIJF EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 292 De vriend der paria’s TWAALF BLADZIJDEN Int. mi jnwerkerscongres CASTEL-GANDOLFO De strijd om Boqueron Duikboot in aanvaring 1 Von Hindenburg naar de manoeuvres Adressen en adellijke titels ONTEIGENING DER GRANDES SPAANSCHE DORPSKERK IN BRAND GESTOKEN Bloedig vuurgevecht in - Dalmatië VRIJDAG 16 SEPTEMBER 1932 OCEAANVLIEGERS VERMIST DIT NUMMER BESTAAT UIT GODSDIENSTVERVAL IN FRANKRIJK 5 ADVERTENTIEPRIJZEN Per lossen regel 20c., ingez. med. 40c p. regel; idem op pag één 55cp. regel Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor de kleine annonces Omroepers zie de rubriek - Telefoonnummer 433 BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR Piloot Ulrich, miss Edna Newco mer (een ziekenzuster) en Dr. Leon Pisculli, die voor een oceaanvlucht gestart zijn en thans vermist worden Gandhi 4 Nazi-betooging in Sportpaleis De strijd om de Gr*n Chaco. Brutale roofoverval te Berlijn. Verhooging van het invoerrecht? omhoog. De de MADRID, September. in •cheiden recht te verleenen. .(United Press) Door den Paus voorgoed opge geven als zomerverblijf? Een wet, welke in de praktijk in 20 van de 332 ge vallen voorziet bezit wordt niet onteigend, voor niet m< tus-ops 5Z - - ENGS AIRES, 15 Sept. (Reuter). Volgens bericht van het Paragueesche ministerie oorlog, hebben de troepen van Paraguay oepen van Bolivia een verpletterende ne ig toegebracht en 15 machinegeweren en te gewone geweren buitgemaakt. De zomerresidentie te Gastel-Gandolf o, welke bü het Verdrag van Lateranen van 1929 tot ‘s Pausen beschikking was gesteld, bezit prach tige tuinen, die een oppervlakte beslaan, welke aanmerkelijk grooter is dan de Vatlcaansche Stad zelf. Waarvoor de residentie thans tijdens het pontificaat van Pius XI zal worden ge bruikt, is nog niet uitgemaakt. Z. H. leeft nog steeds in hoofdzaak in zijn particuliere bibliotheek, welke hl) overdag alleen verlaat voor audiënties in aangrenzende ver trekken, voor maaltijden en een korte rustpoos tijdens de hitte van den dag. Tegenwoordig heeft de H Vader de uren voor slaap beperkt tot minder dan zeven, waarvoor en waarna hij steeds eenigen tijd gaat door brengen in de particuliere kapel, die aan de Pauselijke vertrekken grenst. Gewichtige Kamerzitting te Partje. Gandhi wordt naar zjjn huis overgebracht, in dien hjj gaat hongerstaken. 5, België heeft het steenkolencontingent wederom verlaagd. Van contingenteering van haring in Duitsch- land nog niets bekend. O O Z. H. de Paus, heeft zijn oorspronkelijk voor nemen, om te Castel-Gandolfo eenigen tijd rust te gaan nemen, opgegeven niet alleen voor dit jaar. maar voor goed. Aldus een bericht, dat de correspondent van de „Daily Telegraph" uit betrouwbare bron ver klaart te hebben ontvangen. ALKMAAB PAYGLOP 3 Barometer* en Thermometer* NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD fi lijk en dp begrafenis, ijven. istateeren, dat In de '(Voor h^T~weer bericht zie men pag. 2, 2e blad) De spoorwegramp bjj Oran. Donderdagavond is te Amsterdam In een café in de Nes een inval gedaan, waarbij meer dan vijftig personen werden gearresteerd. van het land uit. De Cortes hebt revolutionnalr ka sloten wetten lol Ook met de on/< reeds waren practljk valli 332 grandes ming. Grandi niet te bovéi. plaats niet onder de nieuwe regeling. Hun ;ens een officieel communiqué uit La Paz n sinds gisteravond 10.000 man Paraguay, ie troepen In bedwang gehouden door een Bolivlaanscb garnizoen in bet fort Bo- 1, dat zich heldhaftig verdedigt. De ka- te La Paz zijn overvol met vrijwilligers, i uit de voornaamste kringen hebben zich schikking gesteld van bet Roode Kruis. Hoogste staad op Vrijdag w vsa: TO SUlsUad LONDEN. 15 Sept. (Reuter). De admiraliteit maakt bekend, dat de duikboot H 33 en de mijnenveger .Dundalk" te 17 uur met elkaar in aanvaring zijn geweest ter hoogte van Port land BUI. De duikboot werd slechts licht beech*dlgd Br is geen enkele doods of gewonde. BELGRADO, 15 Sept. (V.D.) In de omge ving van Ooerscha in Dalmatië Is het tot een hevig vuurgevecht gekomen tusschen sterke afdeellngen gendarmerie en een groote groep vrjjscharen. nadat de rebellen een bomaanslag op de gendarmeriekazerne hadden gepleegd. De gendarmerie bleef bij het gevecht in de meer derheid. De opstandelingen lieten één doode, vjjf helsche machines, vier bommen en tal rijke patronen en equipementsstukken achter. Uit de bloedsporen blijkt, dat zij hun gewon den hebben medegevoerd. TLAND (Oregon). 15 Sept. (Reuter) nmlssle voor het opstellen der resoluties, zullen worden voorgelegd aan het con gres van de American Legion, de grootste or- van oud-strijders in de Vereenigde heeft met 21 tegen 9 stemmen een Nederlandsch gedelegeerde aan het woord LONDEN, 15 Sept. (V. D.) De Nederlandsche gedelegeerde Van de Bilt, heeft heden op het internationale mijnwerkerscongres verklaard niet in te zien waarom de Nederlandsche re- geering niet de eerste zou zijn om de Urencon ventie van Genève te ratiflceeren, hoewel spre ker het er mede eens is dat de conventie onvol doende tegemoet komt aan de wenschen der mijnwerkers. Spreker zeide van meenlng te zijn dat het noodzakelijk is druk uit te oefenen op de regee- rlngen om de conventie te ratiflceeren, hier aan toevoegende dat het zelfs noodzakelijk zou kunnen zijn regeeringen te boycotten van lan den welke weigeren de conventie te ratiflceeren De conferentie bekrachtigde de vroeger goed gekeurde resolutie, waarbij de ratificatie der conventie wordt geëischt en de secties der in ternationale warden uitgenoodlgd aandrang uit te oefenen op de respectieve regeeringen ten einde de ratificatie te verkrijgen. Spreker keur de eveneens den eisch Inzake een veertig urlge werkweek voor alle bedrijven goed, waarbij re kening mede dient te worden gehouden dat mijnwerkers niet meer dan zeven uren per dag zullen mogen werken, terwijl schikkingen wer den getroffen voor ’n specialen propagandadag, te houden op 1 December, ten einde den na druk te leggen op het internationale karakter der beweging. Van de Bilt diende een amendement in op de Tsjechisch-OostenriJksche resolutie, waarbij *n vijfdaagsche werkweek wordt geëischt. In dit amendement wordt verklaard dat de houding der Poolsche regeering de grootste hinderpaal vormt voor een gelijktijdige ratificatie der Uren conventie en wordt de noodzakelijkheid uitge sproken dat het congres alle aangesloten bon den uitnoodigt een beroep te doen op hun on derscheidene regeeringen met het doel den in voer van Poolsche steenkolen te verbieden. Na gehouden discussie werd dit amendement teruggenomen. De Fransche vertegenwoordiger Vigue stelde voor, dat de mijnwerkers aller landen gelijk tijdig een staking van een of twee dagen zou den houden, om de opmerkzaamheid der we reld op hun elschen te vestigen. Chineeeehe treurdag wegens het Japanache •*- treden in Mandsjoerfje. Vergadering van het Duiteehe Centrum. Trotsky’s toelating tal Tzjecho-Slowakije inge* trokken. Kust in Chili. Paraguay meldt een overwinning Steden beter dan platteland In een opzienbarend artikel schildert ..Echo de Paris" den godsdienstigen ondergang van het departement Creuze. Over het algemeen mag gezegd worden, dat in twee kleine gedeel ten van het departement de godsdienst ofwel welwillend ofwel zeer vijandig door het volk bejegend wordt. In het overgroote gedeelte echter treedt een uitgesproken onverschilligheid aan het licht, hetgeen wil zeggen, dat de be woners enkel door drie gewichtige gebeurtenis sen, het doopsel, het hu’ met de kerk verbonden Het Is interessant te dicht bevolkte centra nog een practiseerende minderheid te vinden is. terwijl de landelijke bevolking in algemeen in vijandschap met den godsdienst leeft en de eeredienst er heelemaal opgehouden heeft te bestaan. De aan blik der kerken die zoo niet een volledige mine te zien geeft, dan toch zeer treurig is. bewijst dit. Nie mand bekommert zich er om. De geestelijken zijn van deze ruïnen weggevlucht. Voor de 266 gemeenten van het departement zjjn slechts 121 priesters. Ofschoon 63 priesters in 1. 3. i of zelfs 5 verschillende gemeenten de godsdienst oefeningen houden en op deze wijze 145 gemeen ten bedienen, zijn er nog altijd 63 gemeenten, die geen priester bezitten Kenteekenend la het volgende voorbeeld: het kanton Salnt-Bulpice- des-Champs heeft voor elf gemeenten slechts een enkelen priester Het verval van dit departement maakt sich ook nog in een ander opzicht bemerkbaar. Zoo verkeeren de kerkhoven in een evenzoo betreu- renswaardigen toestand als de kerken. Dan ver wondert het ten slotte ook niemand, dat bei- densebe gebruiken weer opleven, als bv. het atheïstisch burgerlijk doopsel uit de Fransche revolutie. geantwoord, dat mijn regeering zich opnieuw acJ coord verklaart met een wapenstilstand, ten einde te trachten, een oplossing te vinden." telegram Is ter kennis gebracht van den enbondsraad en van de leden van den Bolivia’s antwoord aan Genève; nieuw beroep der neutrale mogendheden Het is. wel de grootste parlem, satie geweest sedert langen Spaansche Cortes zoo plotselii namen, om het geheele bezit grandes te onteigenen en h in de omlijsting der agrarls?! te verdeelen. Oorspronkelijk htaire sen Jd, dat de het besluit jer Spaansche m grondbezit ie hervorming zou de agra rische hervorming slechts In veertien der vijftig provincies worden, doorgevoerd. Na -’-*J- j. 10 Augustus be- mdbezit der adellij- Ing hadden meege- >h en op het laatste oeen vloek en een zucht nog verder en strekte de onteigening de contra-revolutie vs sloot men echter het gri ken, die aan de beweg daan, in beslag te netni oogenblik ging men Ir althans in naam over alle qrandes s. 11 Ik. wel een geprononceerd a/akter, maar met de be- obpt bet zoo’n vaart niet, telgenlngswet. Van tevoren sonderingen bepaald. In de maar ongeveer 20 van de •nder de agrarische hervor- i. wier grondbezit de 400 H.A. gaat; vallen al op de eerste BERLIJN, 15 Sept. (V. D.) Aan de manoeu vres der ROksweer, welke van 20 tot 22 Sep tember gehouden zullen worden tusschen Frankfort a. d. Oder en Fürstenberg, zal ook worden deelgenomen door Rükspresident von Hindenburg, die 20 en 21 September te Fjlrsten. berg zal verblijven. mompelt bijvoorbeeld, dat aan het vermo gen van den reeds overleden markies Vol- decilla niet zal worden geraakt. Tot de vermoedelijke offers der confiscatie be- hooren echter de hertog van Alva en graaf Romanones. Het bericht over de onteigening van de grandes werkte wel sensationeel, maar toch zijn de oorzaken, die er toe leidden en in een zwenking naar links^zljn te.zoeken, van waarop de onteigenin, verrassinj Cortes li BERLIJN, 15 Sept. (WA) Hedenochtend omstreeks negen uur is voor het raadhuis van Charlottenburg een roofoverval gepleegd, waar bij den bandieten ongeveer 40.000 mark in han den viel. Dagelijks worden de ontvangsten van tram en autobussen naar het stadhui* gebracht: roo ook heden. Toen de beambten bezig waren dit geld uit den autobus te halen, waarin het vervoerd werd, sprongen plotseling vier met revolvers gewa pende jongelieden naar voren en openden een snelvuur op de beambten, die allen getroffen neervielen. Vervolgens sprongen zij gas* een drietal cas setten in hun auto en snelden weg. Hoewel tijdens den overval een druk verkeer voor het raadhuis heerscht*,. gelukte'.het den roevers toch, onbekend, te ontkomen, Vier beambten werden gewond, waarvan één zeer ernstig. Inspeeteur overleden tieke behandeling van de paria’s het ra- vijn-dlepe onderscheid tusschen deze „on- aanraakbareji” en de overige Hindoes zal bestendigen en een scheuring in het Hin doeïsme teweeg zal brengen. Om dit te voorkomen verklaart hij zich bereid zelf moord te plegen. Een wonderlijke verkla ring, die hij volgens de berichten onder wonderlijke omstandigheden heeft afge legd. Want hij schijnt dit besluit, zittend bij den tandarts, die hem een nieuw gebit aanmat, het eerst officieus te hebben ken baar gemaakt, om het later in een „eer biedig” schrijven aan MacDonald schrifte lijk te bevestigen. Waarom laat Gandhi op zoo’n vreemde wijze de Engelsche regeering zijn nieuwe tanden zien? Vreest hij. dat 0e politieke macht der Hindoes schade zal lij den, wanneer de eeuwenlang verdrukte paria’s gelegenheid krijgen om ook buiten het algemeene verband der Hindoes een stem ijlt te brengen? De paria’s tellen 35 millioen zielen. BERLIJN, 15 Sept (V.D.) Tijdens een nat.- soc. demonstratie in het Sportpaleis werd Don derdagavond het woord gevoerd door Rijksdag- president Goering en dr. Goebbels. Goering zei de ojl: Een nieuwe tegenstander is voor onze beweging opgedoken, die zich van alle anderen door\zijn optreden onderscheidt. Hoe durft hij het bestaan op te treden tegen een beweging, die aan strijd gewend, den eenen tegenstander na den anderen omvergeloopen en neergewor pen heeft, die den klassestrijd achteruitgedron gen heeft? Gelooft men. dat deze beweging zal wijken voor dit kleine clubje van reactionnalren? Het doel van den as. Duitschen verkiezings strijd moet dan ook zijn de reactie, die zich achter onzen rug om geformeerd heeft, er uit te gooien. Dat juist von Papen zich opwindt over onze onderhandellngen is des te onbegrij pelijker, daar hjj zelf nog voor drie maanden tot het centrum behoorde. Ik protesteer plech tig tegen de aantijging, dat ik alleen maar het verouderde parlementarisme heb willen redden. Neen, ik wil het Duitsche volk beschermen te gen de onderdrukking, voor zoover ik dat op mijn plaats vermag te doen. Vervolgens besprak Goering de gebeurtenis sen in den Rijksdag. Spr. is tot het inzicht ge komen, dat men vastbesloten is geweest het niet tot een stemming te laten komen. Men wilde verhullen, hoe groot het wantrouwen in dit ka binet was. Wat de ontbinding van den Rijksdag betreft, over de moreele waarde daarvan be slist alleen het volk, over de politieke beteekenls daarvan beslissen de volgende verkiezingen. Wat de juristen over de ontbinding ook zullen zeg gen. wü weten thans, dat negentienden van het Duitsche volk von Papen niet meer wil hebben. Ons parool blijft: Met het Duitsche volk voor zijn nationale en sociale vrijheid. eneinde raad besloot Ramsay Mac Donald zijn aan het slot der Ronde- Tafel-Conferentie geul te bedreiging te volvoeten, en Britsch-Indlë eenzijdig een zekere mate van zelfbestuur te geven ter voorbereiding van een geleidelijke ontwik keling naar een zoo volledig mogelijke zelf regeering onder Engelsch toezicht. Vrij al gemeen was het verzet der Britsch-Indiërs tegen deze goèd-bedoelde regeling, welke alleen dan doorgevoerd zou worden, wan neer de Indiërs zelf niet tot een betere konden komen. Niet alleen de extremis tische nationalisten, maar ook de gema tigde sprake openlijk hun ontevreden heid. Engeland wilde den onderling zeer verdeelden en elkander met fanatieken haat bestrijdenden gemeenschappen zooveel mogelijk recht doen en oogstte daarmee slechts de vijandschap van allen. De klip van het minderhedenvraagstuk, waarop de Ronde-Tafel-Conferentie strandde, bleek nog niets van zijn gevaarlijke scherpte te hebben ingeboet. Dit vraagstuk draagt niet alleen een politiek, maar ook een religieus karakter. Vandaar dat het in het land der fakirs en fanatici zulke schier, onoverkome lijke moeilijkheden oplevert. Tot overmaat van ramp voor de Engelsche regeering heeft Gandhi vanuit den kerker thans plotseling zijn stem tegen de door Ramsay MacDonald voorgestelde regeling verheven en een won derlijk ultimatum gesteld, dat bij verwer ping onberekenbare psychologische gevol gen kan hebben. Gandhl eischt, dat de Engelsche regeering het kiesstelsel, waarbij den paria’s een afzonderlijke verkiezings- organisatie wordt toegekend, intrekt, zoo niet, dan zal hij zich zelf tot martelaar maken en zich zelf vrijwillig laten dood hongeren. Gandhi, die steeds een groot voorvechter van de vrijmaking der paria’s uit hun maatschappelijk isolement Is ge weest, verwerpt thans de eerlijke pogingen, welke de Engelsche regeering wU aanwen den om dezen als onreine dieren door de hoogere Hindoe-kasten geschuwden en ver- BERLIJN, 15 Sept. (^D.) De Inspecteur van de BerlUnsche Stadsbank Otto Meyer, die bü den hedenmorgen gepleegden roofoverval op het geldtransport va» de BerlUnsche Auto busonderneming door een* kogel in het hoofd gewond werd, is In den loop van den ochtend overleden. Omtrent bet aantal daders verkeert men nog in het onzekere. Volgens sommigen waren er vier, volgens anderen es roovers bü aanwezig. Voorts geschiedde de overval vóór het filiaal, dat gevestigd is in het gebouw van het gemeen tehuis van Charlottenburg aan de Berllner- strasse. niet toen de beambten van de Autobus onderneming het gebouw wilden binnengaan, doch toen zü het met het gewisselde geld ver lieten zoodat. zooals de politie mededeelt, geen zilvergeld doch voor 33 000 Mark aan papier geld geroofd is. Het papi- rgeld was echter, on dat men een portefeuille niet veilig genoeg achtte, evenals het zilvergeld in een kist ver pakt. zoover zij gedaan hebben aan den Augus- r er zijn nog meer, heel eigenaardige uitzonderingen. Ook het grondbezit van die grandes blijft onaangetast, die vroeger geen gebruik hebben gemaakt van de voorrech ten' van hun stand. Ook zal men waar- schünl^k het bezit van die grandes niet 1 nemen, welke ook de republiek als weldoeners van Spanje beschouwt. Men ganlsatie Staten, resolutie goedgekeurd, waarin de onmlddellUke uitbetaling wordt verlangd van de ultkeertng aan oud-strljders ten bedrage van twee milliaro dollar. Naar aanleiding van deze WASHINGTON', 15 Sept. (Reuter). De neu trale mogendheden hebben thans nogmaals bü Paraguay en Bolivia er op aangedrongen, dat zü onmlddellük de vijandelijkheden zullen sta ken en een gedemilitariseerde zone zullen in stellen, doordat belde partijen haar troepen over een afstand van tien KM. doen terugtrekken. De neutralen verklaren zich bereid, een com missie naar de Gran Chaco te zenden, ten einde zich er van te vergewissen of deze over, eenkomst zou worden nagekomen. De Boliviaansche minister van Buitenland, sche Zaken Gutlerraz heeft den secretaris-ge. neraal van den Volkenbond het volgende tele gram gezonden: „Ik heb het telegram ontvan. gen, dat gij mü op 10 dezer in opdracht van den voorzitter van den Volkenbondsraad hebt gezonden, waarin deze de hoop uitspreekt, dat de beide bü het conflict betrokken regeeringen u, met het oog op de toegenomen spanning In hét Cbaco-gebied, binnenkort de maatregelen zullen mededeelen. welke zü willen nemen om het gevaar te doen verdwünen In antwoord daarop moet ik u mededeelen. dat mün regee ring den wapenstilstand, die door de neutrale mogendheden was voorgesteld, heeft aanvaard, doch dat deze ten gevolge van de onaanvaard- - -- - bare voorwaarden, welke Paraguay heeft ge- schten verschoppelingen althans een be- miaiukt is. Bolivia beperkt zich thans tot ■chelden recht te verleenen. een verdedigend optreden. Het beeft dus het Hjj beweert, dat een afzonde.rUJkB poll- Maken der vuandelukbeden niet in zün macht. Telefoon Adminijlratie 433, Redactie 633 ABONNEMENTSPRIJS. Per kwartaal voor Alkmaar f 2. Voor buiten Alkmaar f 2 85 Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger Dagblad uitgegeven door de N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem de uitkeering aan de oud-stryders Naar aanleiding van deze resolutie heeft president Hoovèr te kennen gegeven, dat hü nog steeds gekant is, tegen een dergelüken stap en dat hü ztth ii. 1 algemeen belang daar tegen moet blüven verzetten. Een dergelüke uitkeering. aldus Hoover, zou het geheele her- stelprogram in gevaar brengen. veel meer beteekenls. De radicale toon, minister-president Azana voor de j/opkwam, verwekte algemeene ,en vond bü de meerderheid der 'endigen büval. „Het Is nu einde lijk tïi&' zeide hü, „om op te ruimen met de verouderde, corrupte grondslagen van den/staat en te beginnen met den opbouw van een nieuw, volslagen veranderd Span te. Later, in een interview met de „United Press”: „Dit is de eenige weg, om een werkelüke agrarische hervorming tot stand te brengen, en hü heeft nog het voordeel, dat men geen schadevergoedingen behoeft te betalen.” De minister van Landbouw, Marcelino Domingo, liet zich ook interviewen en vei- klaarde: ,JDe nieuwe wet biedt voldoende mogelükheden voor een radicale en volsla gen verandering van ons economisch systeem en stelt de wenschen der bevolking van het platteland tevreden, zonder andere legitieme belangen al te zeer op het spel te zetten.” Het totstandkomen van deze algemeene agrarische hervorming zal natuurlük in de practljk groote moellükheden opleveren. Er heerscht geen eensgezindheid van op vatting over de wenschen der boeren. De boeren van Andaluslë geven er büvoorbeeld de voorkeur aan, heden ten dage voor vast loon te werken, wijl de exploitatie van een boerderü voor eigen rekening hun bestaan In gevaar zou brengen. En dit temeer, daar het al heel moeinjk zou zün. den nieuwen boerderüen het benoodlgde bedrijfskapitaal te verschaffen. Als ulterlük teeken van een zwenking naar links moet ook een besluit van de Postadministratie worden beschouwd. In X vervolg mogen de adressen van alle post stukken namelük geen adellüke titels meer bevatten, maar alleen burgerlijke namen. Poststukken aan den hertog van Alva bij voorbeeld zullen het volgende adres moeten hebben: Don Jacobo Stuart Fltzjames Por- tocarreo. MADRID, 15 Sept. (Reuter). Uit Cordova wordt gemeld, dat in een dorp in de nabübeid der stad de kerk in brand is gestoken, nadat eerst op enkele plaatsen petroleum was gestort. De schade is aanzienlük. Uit Bilbao wordt bericht, dat bet aldaar zeer onrustig is, tengevolge van het feit, dat extre misten een tweetal peilen van het elecriclteite- net vernielden. Uit Donamancia wordt nader gemeld, dat de kerk van ds ..Onbevlekte Ontvangenis” door den brand volkomen vernield is. De koster raamt de schade op 2 millioen peseta. De po. litie is de brandstichters op het spoor. rr. Gandhl, de Brltsch-Indlsche Hin- l\/l doe-asceet en politieke agitator, blijft in diepste wezen niet enkel voor de Engelschen, maar ook voor de overige Westerlingen een moeilijk oplos baar raadsel. Op de laatste Ronde-Tafel- ConferenUe te Londen, waar hij de Britsch- Indische Nationale Congrespartü vertegen woordigde, toonde deze kleine man met den grooten bril evetfveel uiterlijke vriendehjk- heid als innerhjke politieke onverzettelük- heid. Hij, die, demonstratief gekleed in zün schamel eigenhandig geweven gewaad, tel kens eert dag lang een volstrekt stilzwügen bewaarde, aanvaardde ook de uitnoodiging van op sensatie-beluste society-dames, die hem als een levende exotische curiositeit in haar salons aan vrienden en kennissen wil den vertoonen. Zijn gedragingen kenmerk ten zich door een volgen# onze begrippen zonderlinge tegenstrüdigheid tot en met het laatste oogenblik, toen hij aan het slot der feitelijk volkomen mislukte conferentie den Engelschen premier Ramsay Mac Donald de hand drukte. Met sombere voor spellingen verliet hij Londen. En nadat deze UjdeUjk verzetpleger tegen het En gelsche imperialisme zich In de Eeuwige Stad door het Italiaansche Imperialisme had laten fêteeren, ging hij scheep naar Bombay, waar de ongeduldig geworden Congrespartij baar actie van burgerhjke ongehoorzaamheid tegenover het Britsche gezag had hervat. Onmlddellük na zün aankomst In de witte stad stelde hü zich weer aan het hoofd der nationalistische Hlndoe-beweging en enkele dagen later werd bü op last van den onderkoning Lord Wllllngdon In de gevangenis van Poona geïnterneerd. Sindsdien hoorde men niet veel meer van hem. De pogingen, wel ke hü vruchteloos aanwendde om een on derhoud met den onderkoning te verkrüscn betreffende de door dezen ter beteugeling van de Brltsch-Indlsche nltionallstlsche terreur uitgevaardigde scherpe ordonnan ties, waren de laatste openbaar zichtbare teekenen van zün persoonUjke actie. De congrespartü werd onwettig verklaard en haar leiders werden stuk voor stuk gevan gen gezet. Lord Willington’s harde hand dwong tot een oogenschünlüke orde. Maar het zoo bruusk afgedekte nationalistische vuur smeulde voort, ondanks de bemoei ingen van den onderkoning, om allen lucht toevoer af te snüden, en telkens laaide dan hier, dan daar een vervaarUjke vlam gespannen atmosfeer in Britsch-Indlë was niet bijzonder geschikt om de gemoederen te kalmeeren en tot bezonnen overleg te laten rüpen. Het wan trouwen tegen de eerhjkheid van de be doelingen van het Engelsche gouvernement 'groeide, terwijl de Britsch-Indiërs zelf het met elkander niet eens konden worden over den vorm van een eventueel in te voeren zelfbestuur. e paria’s zelve schijnen niet goed te weten, wat zü van Gandhi’s houding gelooven moeten. Ambedkar, lid van de Ronde Tafel-conferentie en leider ter verdrukte klassen, heeft verklaard, dat Gandhi's ultimatum louter een politieke krachttoer is. Rao Bahadoer M. C. Rajak, lid voor de paria’s in de wetgevende ver gadering, dahreiftegen heeft betoogd, dat zün gemeenschap haar redding uitsluitend wil verwezenhjken binnen het kader van de groote groep de^ Hindoes en niet daar buiten. Het Ujdt geen twüfel. dat Gandhi, die dank zü zün regelmatig vasten, meent nog een maand lang uitsluitend van water te kunnen leven, zün zelfmoordbesluit zal volvoeren, indien de Britsche regeering niet toegeeft. Maar de Britsche regeering van haar kant voelt weinig lust om zich op zulk een wüze te laten dwingen. Tüdens den opstand van Ierland indertijd heeft zü lüdelük toegezien, hoe de gevangen gezet te burgemeester van Cork zich vrijwillig liet doodhongeren. Zal zü ten opzichte van Gandhl dezelfde houding aannemen? In een maand kan er nog veel gebeuren, en het is zeker, dat van allerlei kanten, ook van die der Hindoes zelve, aandrang op den Mahatma zal worden uitgeoefend om hem terug te brengen van zün onzalig besluit. s 2 0

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1932 | | pagina 1