Prikkeldraad
De ontwapeningskwestie
Oud-regent Th. F. Ebbinkhuysen t
Duitsche invoer-
maatregelen
Ontaarde vader
TERAARDEBESTELLING
Gezaghebbende stem
Niet bang
DINSDAG 27 SEPTEMBER
Vandaag hg, morgen gg!
Brabantsche Folklore
Tot 4 jaar veroordeeld
Wegen» uitlokking veroordeeld
A
Koninklijke Paket
AmsterdamHamburg
NA HET ONGELUK TE LAREN
Lijkrede Mgr. H. Taskin
BENOEMINGEN
De Requiem-M is
Nederlandsche Unie
SPOORWEG OP Z.-BEVELAND
Locale besturen tegen Directie N.S.
Gezantschap te Djeddah
Audiëntie
DE BRANDSTICHTING
TE UITHOORN
Ernstige gevolgen voor onzen
tuinbouw
Zyn vyf-jarig dochtertje doodelyk
mishandeld. De moeder
vrijgesproken
BOEREN VERHINDEREN EEN
VERKOOPING
Landgoed Twickel opengesteld
In het Bisdom Haarlem
Juweeltjes van land elij ken rijkdom
van
De begrafenis
„wg
dapper. ,n
1
stem
In
het
Toestand der slachtoffers
i
i
kr
I
mori
en
tottd
4-
e
alles
i op-
De audiëntie van den minister van Water
staat zal a.a. Woensdag 38 deaer niet plaats
hebben
Bij K. B. is Raden Mohammed Saleh, drog
man aan Harer Majesteits Gezantschap te
Djeddah. wegens opheffing van zijn betrekking
als zoodanig eervol ontslag verleend.
Bjj beschikking is de aan gemeld gezantschap
verbonden tijdelijke Boegineesche schrijver Ab-
dumoetalib Daeng Marais, eveneens wegens op
heffing van zijn betrekking, eervol uit gemelde
functie ontheven. yj
Over dit- onderwerp bracht het Vatikaan-
sche orgaan, de „Osservatore Romano”, een
belangrijk artikel, belangrijk te meer, om
dat het, met een T geteekend, klaarblijke
lijk gevloeid Is uit de gezaghebbende pen
van zijn hoofdredacteur Graaf dalla Torre.
In dit artikel lezen wij het volgende:
Er is een conflict gerezen tusschen de ge
meente- en polderbesturen- op Zuid-Beveland
en de directie der Nederlandsche Spoorwegen.
Wegens de ongunstige uitkomsten van het per
sonenvervoer op de locaalspoorlijn door Zuid-
Beveland wenschen de Ned. Spoorwegen over
te gaan tot uitschakeling van het passagiers-
verkeer, geheel of gedeeltelijk. Aan de subsi-
dleerende gemeente- en polderbesturen zou in
ruil hiervoor een reductie op de subsidies ad 15
procent worden verleend. De betreffende locale
besturen zgn voor deze oplossing niet te vinden.
Thans heeft een der bij deze aangelegenheid
betrokken polders te kennen gegeven, dat door
het polderbestuur zal geweigerd worden op den
gestelden tijd de voor den locaalspoorweg toe
gekende subsidie te zullen betalen.
Daar de Ned. Spoorwegen tegen dit bestuur
een rechterlijke procedure zullen aanhangig
maken, zal het sinds langen tijd latente con
flict tusschen locale instanties en de Ned
Spoorwegen allicht tot een definitieve oplos
sing kunnen worden gebracht.
6
achtte het Hof het niet zeker of verd. of ande
ren den brand in het perceel hadden gesticht.
Ten derde was verd. ten laste gelegd, dat hij
zijn compagnon en zijn vrouw zou hebben over
gehaald om brand te stichten in hun woning.
Voor de verzekeringspremie zou een nieuwe
bloembollenschuur worden gebouwd. De vrouw
was op verd s voorstel ingegaan, doch de brand
kon spoedig worden gebluscht.
Het Gerechtshof te Amsterdam vernietigde
het vonnis der Arrondissements Rechtbank,
waarbij een postbode-bloembiSlenhandelaar te
Uithoorn wegens brandstichting In een café al
daar en uitlokking tot brandstichting werd ver
oordeeld tot drie jaar gevangenisstraf.
Het Hof. opnieuw rechtdoende, veroordeelde
den man tot één jaar gevangenisstraf wegens
uitlokking tot brandstichting in het café.
De procureur-generaal had bevestiging van
het vonnis geëischt. Aan den man waren ver
schillende feiten ten laste gelegd, zoo zou hjj
Bjj gemeenschappelijke beschikking van de
Ministers van économische Zaken en Arbeid
en van Financiën, \s van het algemeen bekende
landgoed Twickel, onder Delden. toebehoorende
aan dr. R. F. Baron van Heeckeren van Was-
senaer aldaar, ruim 3100 H A. erkend als een
landgoed in den zin van art. 1 der Naturschoon-
wet 1928.
Naar men ons hedenmorgen bjj Informatie
aan het St. Jansziekenhuls te Laren mede
deelde. zjjn daar in totaal 26 personen binnen
gebracht. De toestand van zes hunner is be
denkelijk. hoewel ze niet in direct levensgevaar
verkeeren.
De naam van de onmiddelljjk gedoode vrouw
is nog steeds niet bekend.
Naar wij vernemen heeft de Raad van Be
stuur der N.V. Koninklijke Paketvaart-Maat-
schapplj besloten het nog uitstaande gedeelte
van haar obligatieleeningen per 2 Januari as. af
te lossen.
Z. H. Exc. <e Bisschop vah Haarlem heeft be
noemd tot .kapelaan te Amsterdam <H. Vine. A
Paulo) den weleerw. heer H. P. J. Flgelet; tot
kapelaan te Haarlem (H. Liduina) den weleerw.
heer J. D. Sistermans; tot kapelaan te Rotter
dam (H. Ant. Abt) den weleerw. heer W. G.
van der Burg; tot kapelaan te Haarlem-Oud
Schoten (H. Bavo). den* weleerw. heer C. de
Koster; tot kapelaan te Delft (H. Hipp.) den
weleerw. heer N. Bijl, en tot kapelaan te Roe-
lofarendsveen den weleerw. heer B. Verbeem
fneom.).
Onder groote belangstelling van geestelijken
en leeken heeft hedenmorgen te Hillegom de
begrafenis plaats gehad van den aldaar over
leden Hoogeerw. Heer Th. F. Ebblnkhhuysen In
leven kanunnik van het Hoogwaardig Kapittel
van Haarlem en oud-regent van het seminarie
Hageveld.
Te half 10 vingen de plechtige Lauden aan.
waarbij als officiant fungeerde de tegenwoor
dige regent van „Hageveld” de HoogEerw. Heer
M. W. A. Wjjtenburg; assistenten waren de
ZeerEerw. Zeergel. Heeren J C. W. van der
Wiel en W. J. J. de Jongh, professoren van het
seminarie „Hageveld".
A B. K. is niet bang, zegt hg, maar bo
venstaande regeltjes getuigen nu juist niet
van erg veel geloof in z’n eigen verklaring:
hij is er blijkbaar niet bijzonder gerust op,
dat z’n trouwen volgelingen de oogen In dit
geval niet zullen opengaan
En gelijk heeft hg.
Want als de roode volgelingen n u nog
niet zien, dan moeten ze wel hopeloos
stekeblind zgn!
„Wij weten allemaal samen heel goed,
wat dat alles waard en waar het om begon
nen is. Allereerst om in onze rgen arg
waan en wankelmoedigheid te kweeken.
Lukt dit, zoo veroorloven wg ons te vragen,
niet wel eens al te vlot? Hoe dikwgis ergert
het niet een spreker in onze volksvergade
ring, als hg de hoofden zgner hoorders zich
plots van hem ziet afwenden, om zich toe te
buigen naar een rustverstoorder, die daarop
rekent en dan ook in een ommezien ver
warring kan stichten. Als ieder rustig bleef,
hoe snel zou zulk een toeleg mislukken.
Gaat het niet een beetje eender met deze
onruststokers in de vgandeigke pers! Op
z’n vertrouweUjkst uitgedrukt: „happen”
onze menschen niet veel te snel? Moet niet
degene, aan wiens kwade trouw geen twgfel
rgzen kan, de laatste zgn. wien men het oor
leent?”
heeft bij den Minister meermalen gevraagd er
toe mede te werken, dat de Ned. markt vrij
blijft voor het inheemsche fruit in verband
met de exportmoellljkheden. Echter hebben de
belanghebbenden nooit bij den Minister aan
gedrongen op contlngenteering van het Ame-
rlkaansche fruit. Wel is 1 heffen van hooger in
voerrecht op dit fruit aanbevolen. Dit heeft ten
gevolge, dat het artikel duurder wordt en alleen
de betere soorten geïmporteerd worden. Op die
wjjze wordt de handel eenigszins Intact ge
houden
Door contlngenteering echter vernietigt men
elke handelsbeweging.
Aldus de gezaghebbende
Vatikaansche otffaan.
Moge zg gehoord worden, alom.
Ais al die diplomaten In Genève het hier
over eens konden worden: wanneer wg zóó
doorgaan, worden wg ’t nooit eens. laten
wg naar den Paus van Rome gaan, en hem
de beslissing als oppersten arbiter in han
den geven, dan ware de zaak van den
vrede bevestigd.
En is ’t toch eigenigk niet de éénige weg??
Om tien uur werd de pontificale H. Mis van
Requiem opgedragen door Z. H. Exc. Mgr. J. D.
J. Aengenent, bisschop van Haarlem. Presbyter-
assistens was Z. D. H. Mgr. M. P. J. Möllmann,
vicaris- generaal van het Bisdom Haarlem
i Bisdom 1
troondlakens de MoogEerw. H.H. H. A. Th.
kanunnik en Deken van ’s Gravenhage
Bij deze lijkbaar geen tranen, geen rouwmis
baar, geen weegeklaag, maar stille bewonde
ring en eerbiedige hulde. Met stille bewonde
ring zien we terug op dit uitnemend priester
leven. Eerbiedige hulde brengen we aan de
zen overledene, die geen ander Ideaal kende
dan het evenbeeld van den goddeigken Hoo-
gepriester zoo gelijkend mogelijk In zich zelven
uit te beelden.
In onze bladen hebben vereerders en voor
malige ambtgenooten het leven en de ver
diensten van kanunnik Ebbinkhuysen op sym
pathieke wijze geschetst. Mjj zij veroorloofd
dit leven in zijn bovennatuurljjke beteekenls te
belichten, en het samen te vatten in het
woord van St. Paulus aan de geloovlgen van
Philippi: .Mlhi vivere Christus est. et
lucrumVoor mg is het leven Christus,
sterven gewin.
Dit woord van St. Paulus behoort het le
vensprogram te zgn van lederen
Mlhi vivere Christus est, et mori lucrum
Voor mg is het leven Christus, en sterven
gewin. Philipp. 1, 21.
i van lederen Christen.
Eenieder die gedoopt is heeft deel aan het
leven van Christus: hg is een tak op den stam
Christus geënt; hg is ingeigfd in Christus’
Naar aanleiding van de aapgekondigde maat
regelen der Duitsche regeering. waarbij de in
voer van een reeks van Nederlandsche tuin
bouwproducten en fruit zal worden gecontin-
genteerd. heeft het Ned. Correspondentiebureau
zich gewend tot mr. L. Niemöller, secretaris
van het Centraal Bureau der Tuinbouwveilin
gen in Nederland, ten einde te info»meeren.
welke gevolgen de doorvoering van deze maat
regelen voor den Ned. Tuinbouw zou hebben
Mr. Niemöller wees erop, dat de percentages
van de «ontingenteeringen hier te lande nog
niet bekend zgn. En daar hangt natuurigk
zeer veel van af. Wanneer de Duitsche regee
ring, zooals de Nederlandsche. contlngenteert
op ongeveer 1(1 pet. behoeven de gevolgen
niet zoo catastrophaal te zgn Maar hg vreest,
dat het percentage aanmerkelijk kleiner zal
zgn. De Duitsche agrarische bladen dringen
sinds geruimen tgd geregeld aan op een con-
tingenteerlng op 30 pet. Nu verwacht de heer
Niemöller niet, dat de regeering hieraan gevolg
zal geven maar wanneer er een contlngentee-
ring plaats zal hebben op 50 A 60 ptc.. dan is
de slag aan onzen tuinbouw toegebracht, toch
reeds buitengewoon ernstig. Wg moeten daarbg
niet vergeten, dat de export van tuinbouwpro
ducten zeer benadeeld is door de deviezenrege
ling. Komt - er nu ook een hoeveelheids-
contingenteerlng, dan kan men de gevolgen niet
overzien.
Als voorbeeld noemde mr. Niemöller roode
en savoye kool, welke vooral tegen den winter
een zeer belangrijk exportproduct is. Wanneer
wg van dat product 100 millioen kg. naar
Duitschland uitvoeren en er komt een contln
genteering op 50 pet., dan bigft de Ned tuin
bouw met 50 millioen kg. kool zitten, waarvoor
geen afzetmogeigkh'eld bestaat.
Wat het gevolg zal zgn voor de prgzen op
de veilingen, is natuurigk licht te begrgpen.
Mr. Niemöller ultte dan ook zgn groote be
zorgdheid voor de naaste toekomst van den
Ned. tuinbouw, wanneer de Duitsche regeering
inderdaad tot zulk een ver-gaande contlngen
teering zou overgaan.
In het algemeen, zoo besloot mr. Niemöller
zgn mededeellngen. leidt contlngenteering tot
vernietiging van den handel. De Ned. tuinbouw
Dezer dagen zou de executoriale verkooping
plaats hebben afslag, toewgzlng en combi
natie door notaris Van der Veen te Scha-
gerbrug, in tegenwoordigheid van den plv
kantonrechter, mr. D. Breebaart, van een huis
en erf te Lutjewinkel benevens twee perceelen
bouwland en een nieuw huis met groote kool-
schuur en bouwland nabg Lutjewinkel, eigen
dom van den heer A. Wit aldaar.
Het geheel was ingezet op 12.407.50. Bu den
Inzet waren vele leden van de Tuinbouwvereeni-
ging te Nieuwe Niedorp aanwezig, die op de ta
feltjes in het café „Cérès” te Behagen, waar de
verkooping zou plaats hebben, biljetten hadden
gelegd met den volgenden inhoiid:
„Van een ngveren bouwer, die zgn levën in
noesten vigt op zgn bedrgf heeft gesleten,
wordt heden op last van zgn hypotheekgever,
de bezittingen verkocht.
Na een leven van harden arbeid staat voor
dezen man slechts armenzorg of ontbering
open. Daarom besloten de georganiseerde
Land- en Tuinbouwers tegen deze daad te pro-
testeeren en een boycot uit te spreken over
den kooper dezer plaats. Die boycot wordt ge
steund door de organisaties ter plaatse en om
geving. Vandaag hg, morgen gg. Land- en
Tuinbouwers!!! Biedt en koopt daarom niet.
De toeslag dezer verkooping vindt plaats te
Behagen, wg wekken ieder op om te demon
streren tegen deze executie. Komt daarom al
len naar Behagen in Cérès. West-Friesehe boe
ren en tuinders, in uw eigen belang moet deze
actie slagen.
Toen op de verkooping door een der aanwe
zigen geboden werd, namen, zoo vertelt het
..Handelsblad", de demonstranten een dreigende
houding aan, maar buitenstaanders wisten er-»
ger te voorkomen. Ook leden van de Tuinbouw-
vereeniging Nieuwe Niedorp e.o. waren aanwe
zig en verspreidden de biljetten, die op de ta
feltjes naast de schetskaartjes van den afslager
gelegd werden.
Vier rijks- en gemeenteveldwachters woon
den de verkooping bg. Toen na lezing der voor
waarden de notaris vroeg of een der aanwezi
gen nog iets te vragen had stond een der de
monstranten op en vroeg wie bg den aankoop
den ouden armen man uit het huis moest zet
ten waarin deze zgn leven lang gewoond heeft.
„De kooper”, antwoordde de notaris.
Daarop riep de vrager den aanwezigen toe:
„Denkt er om menschen. wie dit spul koopt moet
dezen armen man, die zgn leven lang hard ge
werkt en geploeterd heeft er uit zetten.’’
Hierop begon de verkooping. De aanwezigen
boden niet en een daverend applaus steeg tel
kens op wanneer de afslager „gebleven" uit
riep.
Na afloop dankte de heer Zwagerman uit
Nieuwe Niedorp allen die hieraan hadden me
degewerkt en spoorde aan bg eventueele vol
gende verkoopingen weer te demonstreeren
Spreker achtte ook een boycot wenscheigk
tegenover den notaris, die zich tot deze ver
kooping had geleend.
De notaris deelde daarna mede, dat alles
aangekocht is door de/i tweeden hypotheekhou
der en dat de heer Wit op het bedrgf mag big-
ven voor minder huur dan de hypotheekrente
bedraagt.
Een medewerker, die den folklorlstischen op
tocht. te Olrschot gehouden ter gelegenheid van
de Brabantsche Land- en Tuinbouwtentoon
stelling. bezocht, schrgft ons:
Wat in het fraaie en oude en typlsch-Bra-
bantsche dorp in dezen oudheidkundigen op
tocht vóór onze oogen voorbgrolde, was een
schitterende levende rolprent, en in zgn geheel
een weergaloos specimen van landeigken en
hlstorischen rijkdom. Voor dengene. die iets die
per op de materie ingaat, leeft hier de ziel, de
echte, de onopgesmukte, de werkeigk wèrkeigke
ziel van het landeigke volk.
Er zgn nuanceeringen in de volksgebruiken
Een volk legt in zgn gebruiken en in zgn ge
woonten zgn eigenschappen neer en vaak de
diepe roerselen van zgn innerigken zin. Dit ver
klaart reeds voldoende, waarom niet Alle volks
gebruiken zonder uitzondering op een even
groote mate van sympathie kunnen bogen <b.v.
.tafelen"). Echt zgn zg echter alle en Juist
dat échte doet, folkloristisch gezien, de deur toe.
Het boeit, van a tot z.
Keurig in den optocht, en zóó weggenomen
uit het volle Brabantsche leven, was de „over
trek”. „Overtrekken" ziet men in het land van
Melerg en elders in Brabant gedurende het
voorjaar nog herhaaldeigk zich langs de banen
bewegen. Dit volksgebruik onder den boeren
stand bestaat hierin, dat een boerengezin, ge
reed om een nieuwe boerderg te gaan betrek
ken. door zgn nieuwe buren feesteigk met een
karavaan van versierde karren wordt ingehaald.
Het „overtrekken" is poëtisch en mooi. Een
kleurige, fleurige en prettige stoetl Maar de
..overtrek” getuigt van de gastvrgheid. de gul
heid. de vriendschap van de boerenbevolking Je
gens elkander. De nieuwe buur, ofschoon vaak
onbekend, wordt Joviaal binnengehaald In zgn
nieuw milieu. Hier treedt in een volksgebruik
een volksdeugd naar voren. Moet een folklore
niet boeien, die zóóiets demonstreert?
In het „vendelzwaaien" vinden we den leni
gen. Hinken en vlotten plattelander weer, die
in zgn vermaak en zgn oude historische sport
iets weet te leggen, dat trèkt. iets specifieks, iets
dat. gespeend van eiken modernen zin. niette
min in staat is den meest verwenden stads-
mensch in verrukking te brengen. Is waarigk
zoo’n vendelzwaaier niet ’n prachtiger mensch
dan de beroemdste boksheld in den ring? De
stoere eenvoud van den vendelzwaaier weerspie
gelt op zgn beurt een der karaktereigenschap
pen van den landeigken bewoner.
„Tafelen met zgn grondtrek van meedoo-
genlooze Schadenfreude ten opzichte van ont
goochelde huweigkscandtdaten; de- „beéverts-
kar” met den godsdienstigen hang naar bezoek
aan de talrijke heiligdommen en bedevaarts
oorden; de ..rommelpot” met zgn Vastenavond-’
traditie: de oogst- en andere gebruiken, i
te zamen gaf een htstorisch-folkloristischen
toclft zóó mooi en zóó onverknoeld-rgk. dat men
een volk geluk mag wenschen. dat in staat is
ultzgn volle leven voor zulk iets het ma
teriaal te kunnen leveren!
mystiek lichaam; hg is lidmaat van Christus.
Zoo innig is hg met Christus verbonden, dat
Christus in hem leeft, en hg.aan het leven
van Christus deelachtig is. Aan de volkomen
vereeniging met Christus staat echter tgdens
ons sterfeigk leven ons nog gebonden zgn aan
het lichaam in den weg; daarom dan ook zegt
de Apostel, dat sterven een gewin is.
Dit levensprogram komt tot uitvoering, door
dat wg het levensbeeld van Christus zooveel
mogeigk in ons eigen leven tot uiting brengen,
en in de verschillende omstandigheden welke
het leven meebrengt, Christus na volgen: door
te doen zooals Hg deed, door te denken zooals
Hg dacht, dqor te oordeelen zooals Hg oordeel
de. door te spreken zooals Hg sprak, door te
willen wat Hg wilde, door te verlangen wat
Hg verlangde, door te verwerpen wat Hg ver
wierp, ook door het igden te aanvaarden zooals
Hg het aanvaard heeft, en ons kruis te dragen
zooals Hg het gedragen heeft. Op deze wgze be
reiken wg inderdaad, dat ons leven geigkvor-
mig wordt aan Christus’ leven, en geheel en al
in het zgne opgaat, zoodat Christus leeft in
ons. En komt ten slotte de dood, dan brengt
deze ons gewin; want dan eerst worden wg op
volkomen wijze aan Christus deelachtig en met
Christus verbonden, doordat wg Hem aanschou
wen van aanschijn tot aanschgn, en geigkvor-
mig worden aan Hem in zgne verheerigklng.
Deze levensopvatting, bovendien nog ver
sterkt door het hem geschonken priesterschap,
heeft deze voorbeeldige priester gehuldigd, zgn
Christen-zgn en zgn prlester-zgn stonden hem
altgd voor oogen. Immer was hg zich bewust
een afgezant van Christus en een lidmaat van
Christus te zgn. Christus te vertegenwoordigen
en Christus in zich te dragen.
Daarom: al wat hg deed en sprak toetste hg
aan de daden en woorden van Christus; voor
zgn denken en oordeelen en willen en wenschen
kende hg maar één norm: Christus. Andere
richtignen: wat de menschen er van zouden
zeggen, of zg hem zouden prgzen of laken
kende hg niet. Andere drgfveeren eerzucht,
eigenbelang, zelfvoldoening stelde hg buiten
werking. Obk Christus had de gunst der men
schen nlgt (gezocht: Christus had niet aan Zlch-
zelven willen behagen. Christus had maar één
richtsnoer: den wil van den Hemelschen Vader:
dezen te volbrengen noemde Hg zgn spgs,
waaraan Hg' behoefte had als aan zgn dage-
lijksch voedsel. Ook Christus had den last des
kruises aanvaard uit gehoorzaamheid, zgne le
dematen uitgestrekt op het hout om er aan te
wórden vastgenageld uit gehoorzaam^ nd, ster
vend het hoofd gebogen uit gehoorzaamheid,
„gehoorzaam geworden tot den dood, den dood
des kruises”. Zoo en niet anders heeft kanun
nik Ebbinkhuysen in de verscheidenheid van
bedieningen, waartoe de Kerkeigke Overheid
hem achtereenvolgens riep, de geigkvonnigheld
met Christus verstaan en nagestreefd. De velen,
die met hem gedurende zgn langdurige pnes-
terigke loopbaan als zielzorger, kapelaan, pas
toor. deken, of later als Regent van Hageveld
m aanraking kwamen, voelden reeds bg de
eerste ontmoeting aan. welke hooge eischen deze
plichtgetrouwe priester zichzelven stelde, den
lof der menschen niet zoekende, met hart en
ziel zich gevende aan de taak, die Gods bestier
hem had toebedeeld. Maar tevens werden zg
speciale maatregelen genomen, ten einde tus
schen Amsterdam en Hamburg toch een snel
le verbinding vla Hannover te verzekeren.
Bg vertrek om 12.30 van Amsterdam komen
reizigers om 15.20 M ET. te Hannover aan
Een tot onmiddellgk vertrek gereed staand
vliegtuig aorgt voor verder vervoer naar Ham
burg, aankomst ongeveer 16.15 uur. Het passa
gierstarief ondergaat een verlaging.
Met ingang van 3 October as. heft de K
L. M. haar directen dienst op Amsterdam
Hamburg met facultatieve landing te Bremen
op. De Deutsche Luft Hansa heeft echter
„Het Duitsche memorandum, het artikel
van Mussolini, de antwoord-nota van
FrankrUk, de verklaringen van Lord Cecil,
hebben de ontwapeningskwestie wel sterk
op den voorgrond geplaatst van de oogen-
bUkkeigke internationale discussie.
Ook dit keer weer en des te meer naar
mate het debat breeder en belangijker
verhoudingen aanneemt is het niet
mollig k om vast te stellen, hoezeer de zeer
hooge verovering van den vrede door het
Christendom en door de beschaving berust
op de ontwapening en wel op de ontwape
ning volvoerd met de middelen en waar
borgen steeds door den H. Stoel voorge
staan, zonder zich ooit te verwgderen van
de fundamenteele beginselen, welke hg het
eerst heeft gesteld.
Er is inderdaad een volkomen harmo
nie van gedachte tusschen den Apostoli-
schen Brief van Leo XIII van 20 Juni 1884,
zijn allocuties van 11 Februari en 11 April
1889, zgn Brief aan Koningin Wilhelmina
van 29 Mei 1889 (bg de opening van de
eerste Vredesconferentie te ’s-Gravenhage)
en de Nota van Benedictus XV van 1
Augustus 1917 en zgn Encycliek Pacem Dei
mundus van 23 Mei 1920, waarin hg wgst
op de noodzakeigkheid van ontwapening
als de strikte voorwaarde van den vrede
in de wereld en het economisch herstel na
den oorlog, van de ontwapening geëven-
redigd aan de verdediging van elke natie,
met de waarborgen van het recht gesteld
in de plaats van de gewapende macht, met
verplichte arbitrage en afdoende sancties.
Hetzelfde verkondigen de vredeswensch van
Pius XI in zgn brief aan den Aartsbisschop
van Genua en van 7 en 26 April 1922 aan
Kardinaal Gasparri, de raad van effec
tieve wederkeerige veiligheid en van de
doorvoering van den moreelen en socialen
vrede, gegeven in de allocuties van Kerst
mis in 1930 en 1931, de oproep van zgn
Nova impedit van 2 October 1931, waarin
het verband wordt aangetoond tusschen de
vermindering der bewapening en de oplos
sing van de wereldcrisis. en tenslotte de
aanroep in de rede over de heldhaftige
deugden van Alice Leclere van 3 April 1932.
den dag zelf van een belangrgke politieke
overeenstemming te Londen.
Tegenover de beraadslagingen en pole
mieken, het heen en weer golven der par-
tgen. de moeligkheden, die zich voordoen,
den langzamen en vaak onzekeren vooruit
gang der overeenstemmingen en conferen
ties, veranderen de beginselen en de hou
ding van den H. Stoel niet.
Indien hg in een of andere gedeelteigke
oplpsslng althans een stap vooruit ziet naar
het uiteindeigke doel, houdt hg niet op
met aan te dringen, opdat de vooruitgang
klaarder bigke en voortgezet worde, nog
maals bevestigend het volledige piWram
omtrent de drie niet van elkaar te schei
den vraagstukken: triomf van het recht,
ontwapening, arbitrage. Onvermgdeigk ver
toont zich het probleem telkens weer onder
een van deze drie gezichtspunten, wanneer
in de moeilijkheden van de huidige situatie
de urgentie zich opdringt van een vast
evenwicht, van een waarachtlgen vrede.
En ook thans weer in de nieuwe mani
festatie èn van de onrust, die op Europa
drukt, èn van het verlangen en van de
„noodzakeigkheid, ervan verlost te worden,
Wringt steeds sterker het bewustzgn naar-
voren, dat het probleem nog steeds is, zoo
als het altgd gezien en gesteld is door den
H. Stoel. Dit bigkt uit alle in deze dagen
gepubliceerde stukken, en onderstreept,
naar onze meenlng, de principieele en
essentieele overeenstemming.
In het Duitsche resumé is de daarin aan
gewezen geigkheid van rechten niet ge
scheiden van de ontwapeningskwestie, even
goed als de in het tractaat van Versailles
aan Duitschland opgelegde verplichtingen,
ook al vloeiden ze niet ineen, althans coin-
cideerden met die welke de andere naties
voornemens waren zich op te leggen om tot
ontwapening te geraken.
In het artikel van Mussolini is de voor
opgestelde bevestiging van het intieme ver
band tusschen de algemeene veiligheid en
de beperking der bewapeningen even hel
der als logisch.
Wat de Franse he nota betreft, kan men
zich afvragen, of haar weloverwogen taal
iet precies een omschrgving geeft van de
- auseigke Nota van 1917, zoozeer is daarin
een nauw verband gelegd tusschen de over-
heersching van het recht, de ontwapening
en de arbitrage, in de passage, waarin het
document uiteenzet, wat Frankrgk verstaal
onder „veiligheid”.
Dam kanunnik en Deken van ’s Gravenhage
en M W. A. wgtenburg, diaken de ZeérEerw.
Zeergel. Heer J. C. W. van der Wiel en sub
diaken de ZeerEerw. Zeergel. Heeren W. J. J. de
Jongh; cantores der ZeerEerw. H.H. C. J. Hen
ning en J. J. A. Starrenburg.
De .schola cantorum” van het seminarie
„Warmond" voerde de liturgische gezangen uit.
Na de H. Mis hield Z. D. H. Mgr. H. J. M.
Taskin. proost van het kapittel te Haarlem en
president van het seminarie te Warmond de
igkrede.
gewaar, hoe hg vol was van goedheid, vader-
igke bezorgdheid, voorkomend medeigden en
hulpvaardigheid, karaktertrekken ook behoo-
rend tot het levensbeeld van Christus, dat
hem voortdurend bg alles voor den geest stond.
Zgn leven met en in Christus heeft hem
hoe kon het anders? een groot aandeel be
zorgd in het igden van Christus. .Met Christus
ben ik aan het Kruis gehecht" had hg naar
waarheid kunnen zeggen, indien zgn ootmoed
zich daartegen niet verzet had. Geduldig bg
alles wat hem overkwam, heeft hg nooit ge
klaagd. noch toen de loodzware last van het
bestuur van het Klein-Seminarie hem onver-
wcahts op de schouders viel, noch toen hg. na
dien last dertien volle jaren getorst te hebben,
letterigk bezweek, en wegens geheel ontredderde
gezondheid zich gedwongen voelde zgn ontslag
te vragen, noch toen hg tengevolge van zgn
langdurige en langzaam sloopende ziekte geheel
hulpeloos den dood zag naderen. De eenige ver
zuchting door de omstanders in de laatste uren
opgevangen, een verzuchting die hg slaakte de
oogen op het kruisbeeld gericht was: ..nog meer.
Heer! nog meer! doch spaar mg het Vagevuur."
Met deze gevoelens heeft hg geleden en is hg
gestorven in de vaste hoop dat hg nu de vol
maakte en eeuwigdurende vereeniging met
Christus tegemoet ging: de grootste winst die
de dood hem brengen kon.
En thans, nu wg dit we mogen wel zeggen
armzalig overschot van zgn stoffelgk omhul
sel gaan toevertrouwen aan de aarde, waar het
de glorievolle opstanding zal verbelden, doe ik
een krachtig beroep op allen priesters en ge
loovlgen om gebed voor de rust zgner ziel,
wg hebben wel zgn edit chrlsteigke en priester-
igke deugd bewonderd en ons aan zijn leerrgk
voorbeeld gesticht, maar we mogen niet verge
ten, dat de ziel, zoolang zij aan het bederfeigk
lichaam gebonden is. in haar krachtigste pogin
gen om met en in Christus te leven vaak be
lemmerd, of althans bemoeilgkt wordt door
menscheigke zwakheden en fouten, waarvan
geen enkel kind van Adam geheel vrg is. De
overledene zelf zou de eerste zgn om ons dit te
zegen en daarom: uit zgn naam vraag ik u
allen dringend om offeranden en gebeden, op
dat, zou zgn volkomen vereeniging met Chris
tus wegens resten van schuld of tgdeigke straf
nog niet voltrokken zgn, onze smeekbeden van
Gods goedertierenheid voor hem verkrggen, dat
het zachtmoedige en bigde aanschgn van
Christus hem tegemoet kome, en hg in de lief
devolle ömarmlng van Jezus de eeuwige rust
vinde. Amen.
Zondag vergaderde te Antwerpen, onder lei
ding van prof. H. Burger, Amsterdam, het al
gemeen bestuur van de Nederlandsche Unie.
Besloten werd, dat de volgende Dietsche
Landdag zal gehouden worden te Mechelen op
10. 11 en 12 Juni 1933.
Overeenkomstig de Statuten trad het hoofd,
bestuur af. Tot leden van het nieuwe hoofd
bestuur werden gekozen dr. G. Schamelhout.
voorzitter; mevr. C. Glllls-de Groodt, secreta
resse; M. Slaets. penningmeester. Het secre
tariaat der Nederlandsche Unie is thans ge
vestigd Oude Koommarkt 71. Antwerpen.
De absoute in de kerk werd verricht door
Z. H. Exc. Mgr. J. D. J. Aengenent, terwgi de
begrafenisplechtigheden op het kerkhof wer
den gedaan door den ZeerEerw. Heer F. J. M.
Wassen, pastoor te Bennebroek, geassisteerd
door de ZeerEerw. Zeergel. H-H J. C. van der
Wiel efi W. J. J. de Jongh.
Het aantal belangstellenden in de kerk was
zeer groot. Zoo waren om aanwezig alle ka
nunniken van het Kapittel te Haarlem. de
HoogEerw. H.H. L. Stolk, pastoor te Amster
dam: J. H. W. Bosboom, deken van Noordwgk;
E. P. Rengs, deken van Alkmaar; H. J. C. Son-
daal, deken van Haarlem en tal van E. E. H. H.
rectorej^ pastoors en kapelaan uit het bisdom,
benevens de studenten van „Warmond” en
„Hageveld".
Van de leeken vermelden we de heeren Mr
D. F. Pont en P. Klaver, resp. burgemeester en
wethouder der gemeente HUlesom.
Als de S D. A. P. met het een of ander
in den piepzak zit, dan is het steeds de
scherpzinnige en vindingrijke A. B. K., die
voor wat lucht moet zorgen.
En eere wien eere toe komt! erkend
dient te worden, dat A. B. K. als reddende
engel over t algemeen lang geen kwaad fi
guur slaat.
Den laatsten tijd voelt de S. D. A. P. zich
niet geinig onwennig, nu allerwegen ook
in eigen kring geschamperd wordt over
de loonsverlaging bg de N.V. De Arbeiders
pers; allerlei partgbonzen hebben al gepro
beerd het zaakje te sussen en de overtui
gendste motieven zgn er al aangevoerd om
de roode goegemeente maar duidehjk te
maken, dat 1 met deze loonsverlaging alle
maal volkomen in den haak is:
het bedrgf moet kunnen concurreeren,
we leven in een beroerden tgd, de loons
verlaging is volgens alle regelen der kunst
in georganiseerd overleg tot stand geko
men. we moeten ons houden aan de
collectieve contracten, anders gaat de juiste
verhouding tusschen werknemer en werk
gever verloren, wg mogen niet méér ge
ven, anders schenken wg het personeel ca
deautjes, en daartoe zgn commissarissen
niet gemachtigd, enz. enz. enz.
zgn deze motieven overtuigend of niet?
’t Is maar zoo eigenaardig, dat de ekono-
mlsch-overtuigendste argumenten voor de
sociaal-demokraten juist heel mal zgn:
juist z g toch mogen zich op deze en der-
geigke argumenten niet beroepen, omdat
zg deze voor nlet-socialistischc bedrijven,
voor staat, gemeente, enz. ook niet willen
laten gelden.
Kan men zich een laag-burgerUjker argu
ment denken dan:
„we moeten kunnen concurreeren", of
,,we leven in een beroerden tgd”??
Is het ook niet een néér geval, dat het
resultaat van het georganiseerd overleg ver
kregen is tegen den wil der werknemers in?
En is het een niet nóg naarder feit, dat
verschillende niet-socialistische bedrgven
wél méér dan het minimum willen betalen
en dus van meer sociaal gevoel bigk geven
dan de 8 D. A. P.-sche onderneming?
In deze omstandigheden nu foetert en
fulmineert de roode pers dag in dag uit te
gen alle loonsverlaging eldersdan in
het roode bedrgf!
Neen! dat slikten de menschen toch
niet, dusmoest A. B K. te hulp snellen.
En hg snelde te hulp.
Met een hoofdartikel van een kolom in
„Het Volk”, waarin hg bg hoog en bg laag
verzekert, dat hg niet bang is.
Voor wie niet bang?
Niet bang natuurigk voor de kleinzielige
kankeraars onder de partggenooten, die
zoo’n tikje ekonomischen humor e».iro-^"
nle niet verdri
Ma.sir intusschen heeft hij er toch een
onweerstaanbare behoefte aan een woord te
zeggen tot de eigen menschen, die door het
gestook van allerlei gemeene niet-socialis
ten de kluts mochten dreigen kwgt te ra
ken.
Hoor, hoe A. B. K. de oproerigheid, waar
van hg anders zoo’n liefhebber is. probeert
te sussen:
afeeti kunnen.
vreezen niet,” zoo schrijft hfl
Lord Cecil tenslotte ziet in zgn redevoe
ring van Donderdag 1.1. op het banket ter
eere van Henderson geen andere mogeigk-
heid van beantwoording van den Dultschen
eisch dan de vermindering der bewape-
Hingen.
Al deze toenaderingen naar een onver-
anderigke en volmaakte stelling die van
den H. Stoel brengen wg slechts daar
om op den voorgrond, om duideigk te ma
ken, hoezeer de gedachte van het Vatikaan,
al te dikwgis als theoretisch gequalificeerd.
zoo al niet als volkomen dichterigk, al te
dikwgis opgevat als een vrome illusie, in
tegendeel het punt bigft van vergeigking
en de practische eenheidsmaat van alle ini
tiatieven en van alle voorstellen op dit
terrein; en ook om de aandacht te vestigen
op dit feit, hetwelk met het oog op een
definitieve oplossing een steeds grooter be
lang krijgt.
Door zich te richten naar een enkel
programma, naar een enkel doel, kunnen
deze verschillende uitingen niet uiteen loo-
pen, en nog minder met elkaar in tegen
spraak komen, geigk dit toen in enkele
organen is gezegd, die daarmee tot uiting
brachten een ons onbekende publieke of
liéver particuliere opinie, en algemeene of
liever particuliere belangen.
Duitschland, dat eischt geigkheid van
recht van bewapening, zoolang men niet
tot ontwapening is gekomen, het hoofd
van de Italiaansche Regeering, die, dezen
eisch rechtvaardig achtende, hem ziet als
een gematigd en verstandig middel om tot
ontwapening te komen, Frankrgk, dat,
als besluit van zgn Nota, zich bereid ver
klaart met Duitschland een nieuw verdrag
te bestudeeren, dat wel verre van de orga
nisatie van den oorlog te vergemakkeigken,
meewerkt tot den vooruitgang van de vre
desorganisatie, de Engelsche staatsman,
die verklaart „dat de eisch van Duischland
Riet afgewezen kan worden”, wanneer hg
betrekking heeft niet op de vermeerdering
maar op de vermindering der bewapenin
gen, doen ons duideigk worden, dat er rede-
Ujkerwgze een mogeigkheld is om zich te
verstaan over deze formule, voor allen ge
meenschappelijk: de plicht van geigkheid
in de vermindering der bewapeningen.
Als dit punt verzekerd is, de ontwapening
volvoerd met .waarborgen, in feite en In
rechte, zooals deze reeds voorzien waren
De arr. rechtbank te Utrecht heeft heden
morgen uitspraak gedaan in het strafproces
tegen een 26-jarige koopvrouw en een 35-jari
gen schipper, verdacht van het toebrengen van
zwaar lichamelijk letsel, althans zware mishan
deling den dood tengevolge hebbende op een
ongeveer 5-jarig meisje, wier Hjkje zg later
onder de gemeente Moordrecht hadden begra
ven. Nadat de Officier tegen den man 4% jaai*
gevangenisstraf had geëischt en tegen de
vrouw, de moeder van het kind, twee jaar en
acht maanden, verwees de rechtbank de zaak
echter terug naar den rechter-commissaris,
teneinde een nader onderzoek in te stellen naar
de schuldvraag, zulks in verband met een in
gekomen brief van iemand, die tot dusver nog
niet gehoord was.
Veertien dagen geleden werd deze zaak op
nieuw door de rechtbank in behandeling ge
nomen en dezen keer^ischte de Officier tegen
den man vier Jaar gevangenisstraf en tegen
de vrouw één Jaar gevangenisstraf.
De rechtbank, uitspraak doende, veroordeel
de den man tot vier jaar gevangenis
straf en sprak de vrouw v r U, daar zg
het haar ten laste gelegde niet bewezen achtte.
Verdedigers waren Mr. v. d. Brand en Mr.
v. d. Waag.
de vrouw van den caféhouder het café was
verd.’a eigendom verschillende malen heb
ben trachten over te halen, brand in het café
te stichten. De vrouw was echter op zgn voor
stellen niet ingegaan Voor dit gedeelte van de
tenlaste legging werd hg veroordeeld.
Hg werd door het Hof echter vrggesproken
van de drie andere punten der tenlaste leg
ging. n.l.:
1. brandstichting in een schuurtje, bg het
café behoorend en uitlokking daarvan door aan
een schilder een som gelds te beloven;
2. brandstichting in den nacht van 5 op
Juni in zgn café. Ten aanzien van dit punt
door den H. Stoel, opdat het groote bescha
vingswerk niet door eenlgen hinderlaag
belemmerd worde, zal de geigkheid van
den plicht zich vanzelf veralgemeenen tot
de geigkheid van rechten, die. omdat zg
niet meer motieven zgn voor terughou
dendheid en achterdocht, geen bron ipeer
zullen opleveren van strgd, voor wien dan
ook.
Ziedaar waarom wg denken dat, indien
het verlichte oordeel van hen, op wien in
elk land de verantwoordeigkheid rust van
dit uur, bereid zal zgn de situatie, ont
staan door den stap van Duitschland, te be
schouwen In haar objectieve werkelijkheid,
de zaak van den vrede er zeker niet bg
verloren zarhebben.”