DE TEERLING GEWORPEN
GOED NIEUWS
Firma YPMA
Het nieuws van heden
s
Sir Samuel
c.s.
Neurath’s vlucht
uit Genève
Berging van de M 2
W oldemaras
JOH. LAUWERS
DE BAROMETER
Vrijspraak voor
V
t
VRIJDAG 30 SEPTEMBER
KABINETSCRISIS
Groote scheepsramp
[er
5
Russische duikboot
vergaan
De ramp op Portorico
Koudegolf over Spanje
Burgerkrijg in Brazilië
ten einde?
LANGESTR. 69 - ALKMAAR'
Wij regelen de betaling in overleg met kooper
.TEW
BUDAPEST
h
Liever dictatuur dan
slavernij
Buiktyphus in garnizoen
te Kattowitz
De muiterij in Noord-
Mandsjoekwo
Ramsay MacDonald’:
nationale fictie
Contingenteeringsplan
van Berlijn
De aardbevingsramp in
Griekenland
Japansche vliegers
terecht
PARAGUAY VEROVERT FORT
BOQUERON
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHTENTWINTIG
BLADZIJDEN
Engelsche regeering
weer compleet
J. PHILIPPO
i’
De gezonken duikboot gelicht
tr geslaagd d
Japansche Zuidzee vliegers terecht.
Engelsche hulp
Waarschijnlijk 35 slachtoffers
Tegenstrijdige berichten
Hij had zelf willen blijven
De bemanning gered
nog
328 dooden
zich
noemt
Met 35 man aan boord
(United Press)
Door Moskou verzwegen?
is
Beleefd Aanbevelend
Vyf dooden
Simon prijst MacDonald
Zoo it het in Liberia
Hulpverzoek uit Alaska
F
«en
edi
Baldwin krijgt Snowden’s
functie erbij
De vaandrig der nationale
gedachte
Delegatie reist de betrokken
hoofdsteden af
Opstandige beweging
in Chili
Sir Archibald Sinclair Sir
Herbert Samuel, de twee ajge
treden liberale ministers.
MADRID, 29 Sept. (Reuter). Een koudegolf
woedt sedert enkele dagen over een groot aan
tal provincies, vooral over de provincie Madrid,
waar volop sneeuw ligt. Op sommige plaatsen
is het verkeer gestremd.
r-7
RIO DE JANEIRO. 29 Sept. (Reuter.) De re-
geerlng meldt dat de opstandelingen in Sao Pau
lo de staking der vijandelijkheden hebben ver
zocht.
De afsluitdijk van de Zuiderzee vooriooplg neg
niet voor het verkeer opengesteld.
O O
Volgens een VD.-bericht is de ramp reeds
vorige week Woensdag gebeurd. Van Russische
zijde wordt de ramp geheim gehouden, zooals
ook bij de twee vorige gelegenheden het geval
is geweest.
In de omgeving van Leningrad hebben de
vorige week groote v lootmanoeuvres plaats ge
had.
WASHINGTON 29 Sept. (Reuter). Het Mi
nisterie van Marine ontving van het Ameri-
kaansche draadlooze station St. Paul op Alaska
een opgevangen radiobericht van 1 Japansche
Radiostation Otshlshi. dat de Japansche Zuid-
zeevliegers, die sinds eenige dagen vermist wer-
KATTOWTTZ. 28 Sept. (W B.) Onder de sol
daten van het garnizoen Is een buiktyphus-
epidemle uitgebroken. Tot nu toe zijn er vijf
dooden te betreuren Nog 88 personen lijden aan
de gevreesde ziekte.
slag. Niettemin is hij vast besloten zijn na
tionale fictie zoo lang te blijven volhouden,
tot er een accoord bereikt is inzake de oor-
logsschulden en tot de economische wereld
conferentie is gehouden. Al is zijn nationale
vaan ook gehavend tot een verrafeld dun
doek, hij houdt het hoog als een teeken.
waarin hij hoopt te overwinnen MacDonald
is een moedig man met karakter en het Is
zeker voor de internationale politiek beter,
dat bij aanblijft dan dat hij heengaat. Maar
Don Qulchote was óók een moedig man met
karakter.
SAN FRANCISCO. 29 Sept (Reuter De be
manning van de Amerikaansche vrachtboot ..Ne
vada is op het eiland Amchitka ontscheep'..
Allen zijn gezond en wel. Zij zullen door een
Japansch schip verder worden vervoerd.
LONDEN. 29 Sept. (Reuter). In verband met
de kabinetscrisis en de houding van MacDo
nald, heeft de minister van bultenlandsche za
ken. Sir John Simon, op grootsche wijze hulde
gebracht aan minister-president MacDonadl
H(j zeide te geloovqxu dat alle rechtgeaarde li
beralen MacDonald en de nationale regeering
moesten steunen in dezen tijd van weergalooze
moeilukheden in de geheele wereld.
heeft
welke
Ame-
;en ge
protesteerd hadden, dat de adviseur met dicta
toriale macht zou worden bekleed.
LONDEN. 29 Sept (V D.) Volgens uit Athene
ontvangen berichten, is te Asvestochori en an
dere dorpen in de omgeving van Saloniki ern
stige schade aangericht. Er is een scheur ont
staan van 3 KM lengte en 20 M breedte.
Volgens de laatste mededeelingen bedraagt t
aantal dooden 328. terwijl meer dan 1000 per
sonen gewond zijn.
Berging van de M. 2.
Buitengewoon Congres van het R.K Werklie
denverbond te Utrecht.
ATHENE. 29 Sept. (Reuter.) In den nacht op
Donderdag en Donderdagochtend kwamen op V
schiereiland Chalcldlce nieuwe aardschokken
voor. Deze richtten verdere verwoestingen aan
en verergerden den toestand dermate, dat de
bewoners der geteisterde gebieden dringend om
overbrenging naar andere provincies verzochten
Even voor 6 uur 's morgens werd in Saloniki een
ernstige aardschok gevoeld, welke scheuren m
het muurwerk van talrijke openbare en particu
liere gebouwen deed ontstaan. De stedelingen
vluchtten uit de huizen naar de groote pleinen
Engelsche oorlogsschepen zijn een hulpactie
begonnen voor de inwoners van Stratoniklon en
Hierissou De Engelschen verdeelden tenten, le
vensmiddelen en geneesmiddelen.
te A as
em licht
Weest Uw eigen baas over radlo-ontvangst en programmakeuze Breekt met
de sleur! De radio van thans is niet meer die van de distributie-opkomst van
eenige jaren geleden, V
Een modern eigen toestel met minimum onderhoudskosten, waarvan U jaren
genoegen zult hebben. Wu leveren reeds vanaf 87.50 een goede TELEFUNKEN
met serieuze service.
Vraagt in vertrouwen bij de
LONDEN. 29 Sept. (OfficleeD. Baldwin
in plaats van Snowden benoemd tot lord Privy
Seal en zal deze functie combineeren met die
van voorzitter van den ministerraad. Verder zijn
benoemd Horebellsha (Nat. Lib.) tot financieel
secretaris der schatkist. Burgin (Nat. Lib tot
parlëlnentalr secretaris der Board of Trade,
lord Plymouth (Cons.) tot parlementair onder
secretaris voor Koloniën. Headlam (Cons.) tot
parlementair ondersecretaris van het ministerie
voor Verkeerswezen. Butler (Cons.) tot onder
secretaris van het ministerie voor Indië.
SPOORSTRAAT 47 »LK.4AA1,
is Uw ADRES voor Kruideniers- en Grutters
waren. Koffie. Thee. Wijnen. Koek Biscuit
en Chocolaterie.
Naar Havas uit Buenos Aires verneemt is de
toestand te Antofagasta in Chili, ondanks de
andersluidende berichten, nog steeds onrustig.
Te Mendoza worden opnieuw berichten ontvan
gen, dat in Antofagasta een opstandige bewe
ging is uitgebroken.
Volgens een bericht uit Santiago heeft de op
perbevelhebber van Antofagasta, .die door de
BON. Tegen Inlevering van dezen on trUgt
U, bij aankoop van. 2 flesschen Splnola v 'yn
45 ct. p. fl.. 1 pond Speculaas RaTTS.
Hulpverleening zeer moeilyk
SAN FRANCISCO. 29 Sept. (Reuter.) Na de
ontvangst van een S.OS.-seln vond het Japan
sche vrachtschip ..Oregon Maru" het Ameri
kaansche vrachtschip .Nevada”, dat bu het
eiland Amtsjika in de Beringzee was gestrand.
De storm wierp de .Nevada” evenwel op de
rotsen, waardoor de ..Oregon Maru” verhinderd
wa.. de uit 35 man bestaande equipage op te
pikken.
KOWNO, ?9 Sept. (VD). In het proces tegen
den vroegeren Llttauschen premier, prof
Woldemaras, heeft het opperste gerechtshof
Donderdagmiddag, na een behandeling welke
drie dagen duurde, vonnis gewezen. Verdachte
werd vrijgesproken. Het proces Is, naar geble
ken Is. aanhangig gemaakt door politieke te-
genstanders van Woldemaras, die hem er van
beschuldigden staatsgelden tot een bedrag van
53 000 Deensche kronen te hebben verduisterd
ATHENE, 29 Sept (Reuter.) De Grieksche
torpedoboot jager „Pergamos" is te Cavalla aan
gekomen. Aan boord waren vijftig gewonden uil
Chalcldlce.
Het is zeer moeilijk om in het geteisterde ge
bied hulp te verleenen. omdat de grond overal-
omgewoeld is en vol scheuren.
Eenige uren vóór de eerste schokken.' begon
nen de heete bronnen van Apollonia zoo rjjkelljk
te stroomen. dat de omgeving onder water werd
gezet, terwijl het meer van Amala. dat 60 K.M
van den haard der beving ligt, uitdroogde.
ben zij geen gebruik wensehen te maken,
omdat zij wel voelden, dat hun tóch reeds
gehavend liberaal prestige daardoor nog
meer in het gedrang zou komen. Het aftre
den van sir Herbert Samuel als minister
van binnenlandse he zaken, van sir Archi
bald Sinclair als minister van Schotland,
en van de buiten het kabinet staande Sa-
muelisten: markies Lothian, sir Robert Ha
milton, Graham White, Foot en van de
whips Walter Rea. Mackenzie Wood en
Harcourt Johnstone beteekent evenwel niet
een versterking van de orthodoxe liberale
oppositie, daar zij de regeering zullen blij
ven steunen in alle quaesties, waarin zjj het
met haar eens zijn.
oolang de ingevoerde tariefmaatrege-
len nog als tijdelijke noodmaatregelen
Konden gekwalificeerd worden konden
de nationale liberalen in de Engelsche regee-
ripg nog volhouden, dat zij hun vrijhan-
delprincipes ongerept bewaarden. Toen
deze maatregelen echter Zoodanig werdei.
uitgebreid, dat zij ontaardden in een alge
meen tarievenstelsel, hadden zij de in de
parlementaire Engelsche geschiedenis abso
luut nieuwe constructie noodlg van het
„agreement to differ” om hun liberale figuur
voor het politiek bijziende oog te redden.
Volgens dit „agreement” behielden de libe
rale ministers het recht openlijk en luide
tegen eventueele protectionistische maat
regelen der regeering te protesteeren zon
der daaruit de consequentie behoeven te
trekken van af te treden. Met dit handige
kunstmiddeltje hield men de fictie der
nationale regeeringseenheid zoo niet hoog
dan toch in leven. Want het bewaren dezer
nationale eenheid achtte men. gezien de
benarde omstandigheden, van grooter be
lang dan het Intransigent vasthouden aan
het vrijhandelsprincipe. waardoor een re-
geerlngscrisis onvermijdelijk zou worden.
Thans echter, nu de overeenkomsten, op
de economische Rjjksconferentie te Ottawa
gesloten, zelfs een belasting op de voe
dingsmiddelen ten gevolge zullen hebben,
is het zengende vuur van het protectionis
me blijkbaar eindelijk te na aan de reeeft
bont en blauw geschopte natlonaal-liberale
schenen gekomen. Sir Herbert Samuel en
de zijnen hebben ten slotte tóch als diena
ren geluisterd naar de stem der natlonaal-
liberale conferentie, die een onverbiddelijk
vonnis uitsprak over de resultaten van Ot
tawa, en in de jongste kabinetzltting me
degedeeld, dat zij den regeeringsbanken
vaarwel zeggen. De teerling, die de Sarnue-
listen zoo lang aarzelend in den kroes van
hun besluiteloosheid hebben geschud, is ge
worpen. Zelfs van de mogelijkheid, welke
het .agreement to differ” hun bood, heb-
ALKMAAB
PAYGLOP 3
Barometer* en Thermometer*
BERLIJN. 20 Sept. (Eigen telegram) Een
Duitse he delegatie onder leiding van .Ministe
rial-rat” Alex Walter is afgereisd, om achter
eenvolgens Brussel, Den Haag. Parus. Rome en
Kopenhagen te bezoeken en aldaar onderhan-
delingen te voeren in verband met de door de
regeering beoogde contingenteering van den in
voer van landbouwproducten.
oen Ramsay MacDonald zich aan
partij-politiek ontworstelde en 1
onverdacht eerlijke bedoelingen
„nationale” regeering vormde om het B
sche Rijk aan den worggreep der econo
sche wereldcrisis te ontrukken, heb
velen hem gekarakteriseerd als een idea
die een onvervulbare illusie najoeg.. T
gevolge van de geweldige stembus-overw
ning der Tories moest MacDonald zóó'
conservatieven in zijn regeering opnerr
dat het nationale karakter van de niet
combinatie meer een fictie dan een w
kelijkheld scheen. De orthodoxe libera
en de vuurvaste Labourmannen. die in
oppositie gingen, staken het niet on
stoelen en banken, dat zij niet de min
fiducie hadden in een kabinet, dat. n
zij zeiden, slechts een nationaal mas
had opgezet om de goégemeente te mislei
den betreffende zijn waren aard en wezen,
die zuiver conservatief waren. Niettemin,
bleek de suggestie, welke van Ramsay Mac
Donald’s persoon uitging, zoo groot, dat
hjj niet alleen uit de Labour-gelederen
maar ook uit de rangen der liberalen mede
standers kreeg, die aan zijn boven-partijdig
genoemde regeeringsformatie actief deel
wilden nemen. Te verwonderen was dat
niet. Want men mag niet uit het oog ver
liezen. dat, indien Ramsay MacDonald na
de stembus-zegepraal der Tories en de
nederlaag der liberalen en der Labours zich
uit de regeeringszaken zou hebben terug
getrokken, de conservatieven onmlddellijK
vrij spel zouden hebben gehad om hur.
meest rigoureuze protectionistische begeer
ten bot te vieren, terwijl door de leiding
van MacDonald en de medewerking de:
nationale Liberalen en Labour-mannen
althans de mogelijkheid ontstond de al te
heftig achteruitstrevende conservatieven in
bedwang te houden. Voor deze mogelijkheid
offerden Ramsay MacDonald en zijn vrien
den Snowden, Thomas en Sankey hun lid-
maatschap van de Engelsche arbeiders-
partij op. en hun nationale liberale mede- j
werkers de eenheid der liberale partij.
PARIJS. 29 Sept. (Reuter). Het vertrek van
den R'uksminister van Bultenlandsche Zaken,
von Neurath. uit Genève, heeft in-kringen der
Fransche delegatie eenigszins verrassend ge
werkt. temeer daar Herriot de Duilsehe dele
gatie zou hebben medegedeeld heden het woord
te zullen nemen, met vermijding van de
Fransch-Duitsche tegenstelling in de ontwape-
ningskwestle.
De correspondent te Genëve van de ..Petit
Parisien" verklaart, dat von Neurath Herript
heeft medegedeeld, dat hij in Berlijn verzocht
had. zijn vertrek 24 uur te mogen uitstellen,
waarop geantwoord was. dat dit niet ging, aan
bezien hjj on voor» aarde luk aan den minister
raad moest deelnemen.
Tusschen beide delegaties neeft alles zich dus
in den meest hoffelijken vorm afgespeeld.
Naar de meening van den berichtgever
Genëve van het „Journal" zou Herriot op de ver
klaringen van von Neurath een indirect ant
woord geven, door vandaag uiteen te zetten,
wat hl) onder Volkenbondspoutiek verstaat.
Wat tenslotte het ouderhoud tusschen Herriot
en Baron Aloisl betreft, merken de bladen op.
dat deze bespreking niet slechts vanwege den
harteluken toon van beteekenis was. doch spe
ciaal omdat was gebleken, dat men aan Italiaan-
sche zijde zeer veel begrip had voor het stand
punt van Frankruk.
De Amerikaansche Minister Stimson heeft
verklaard, dat hij er een warm voorstander van
te. den adviseur voor Liberia, die door den Vol
kenbond zal worden aangesteld, met voldoende
gezag te bekleeden om een einde te maken aan
HELSINGFORS. 29 Sept. (Reuter). In den
nacht van Donderdag stiet het Deensche *A
.Peter Maersk" in de Finsche Golf tegen een
Russische duikboot Men vreest, dat de duik
boot met zjjn 35 koppen tellende- bemanning
vergaan is Het Deensche schip werd zoo zwaar
beschadigd, dat het naar Leningrad moest
terugkeeren.
NEW YORK. 29 Sept. (Reuter). Associated
Press meldt uit AsunsionDe regeering deelt
mede, dat de Paraguaysche strudkrachten tort
Bcqueron. de sleutel van de Or»n Chaco, heb
ben veroverd. Zij zouden ongeveer duizend Bo-
livlanen, o.w. een aantal officieren, gevangen
hebben genomen.
Twee jaren gevangenisstraf geeischt wegens
verduistering tegen een Haarlemschen bankbe
diende.
Heistelling bij het Centraal Station
sterdam omgevallen. Een zwaar en
gewond.
LONDEN. 29 Sept. (Reuter.) Het Roode Kruis
in Portorico meldt, dat 75 000 menschen aldaar
dakloos zijn, tengevolge van den tornado. Vol
gens de laatste gegevens bedraagt het aantal
dooden 197 het aantal gewonden meer dan
1800. Negenduizend woningen zijn verwoest
Scheepsramp in de Beringzee.
v
De burgeroorlog in Brazilië ten einde?
Een Russische duikboot zou met 35 man ver
gaan zijn.
De Engelsche regeering weer compleet.
Generaal Snijders gehuldigd.
Familiedrama In het Djemberscbe.
Plechtige inwijding landbouwhuishoudschoul te
Bergen (N.-H.).
Duitsche onderhandelaars a.s. Maandag In Den
Haag.
MOEKDEN. 29 Sept, tuigen telegram'. Het
Japansche hoofdkwartier meldt: De regeerings-
getrouwe Mandsjoekwo-troepen hebben de orde
In de stad tchailar hersteld. Het bezit van de
grensstad Mansjoell Is, naar het schijnt,
omstreden.
De opstandige Mandsjoerljsche troepen zijn
afdeelingen van het leger van generaal Soe-
ping-wen, die .wegens het achterwege blijven
van hun soldij aan het muiten zijn geslagen
Soe-ping-wen. die de actie tegen de opstan
dige troepen leidt, telegrafeerde aan de regee
ring van Mandsjoekwo. dat nlj de orde te
Mansjoell spoedig hoopt te herstellen.
Volgeris geruchten breidt de muiterij
echter uit. De steden Chalntoen en Poehatue
zouden in het bezitrkljn der muiters, die de Ja
panners neerschoteii en hun woningen plunder
den. Ook zouden de muiters de spoorwegzune
ten Zuiden van Hailar bezet houden.
Het ministerie van Oorlog te Tokio
de muiterij van geen beteekenis.
(United Press).
DE RADIO VAN THANS IS NIET MEER DE RADIO VAN VERLEDEN JAAR
Tal van nieuwe krachtige bultenlandsche stations zijn te hooren.
Er staat U dezen winter veel radio-genot te wachten, mits ge een modern ont
vangtoestel gebruikt.
De radio-techniek Is op een tot nog toe ongekende hoogte van volmaakt
heid gekomen, welke zich kenmerkt door:
Ongestoorde ontvangst der verschillende zenders
--- Natuurgetrouwe weergave van spraak en muziek
HOOGST EENVOUDIGE bediening der ontveng
toestellen en
-Enorme uitbreiding der programmakeuze.
De prijzen der eerste klasse toestellen, luidsprekers, lampen en onderdeden zijn
STERK VERLAAGD.
Ieder, zelfs met een bescheiden beurs, kan zich nu een eigen toestel aanschaffen
Waarom zoudt gü nog langer wachten en U achterstellen bu DUIZENDEN,
die reeds thans dank *U de nieuwe technische verbeteringen, eiken avond
van de radio genieten, zooals nog nimmer tevoren?
De radiotud is gekomen!
Schaft U een eigen toestel aan. of vervangt Uw verouderd apparaat door een
CenAnüe-iuisteraars. die de som van wekelijksche betalingen steeds grooter
zien worden zegt nu „IK STOP MET DAT EEUWIGE BETALEN
nmiddellijk is de conservatief sir John
t 1 Gilmour in de plaats van Samuel
tot minister van binnenlandsche za
ken benoemd, terwijl aan den liberaal God
frey Collins de portefeuille voor Schotland
is toevertrouwd, die door sir Archibald Sin
clair werd beheerd. John Gilmour’s vrij ge
komen plaats van minister van landbouw is
aan den conservatief Walter Elliott toegewe
zen. De conservatieve invloed in het kabi
net is dus weer versterkt en Ramsay Mac
Donald’s nationale fictie heeft weer een
gevoeligen knauw gekregen. Maar een mo
reel gevoeliger klap is Ramsay MacDonald
toegebracht door het aftreden van zijn
trouwen vriend Snowden als Lord Privy Seal.
Snowden, dfé MacDonald steunde en trouw
bleef in de moeilijke dagen der regeerings-
vorming, toen de labourpartlj de in de re
geering blijvende leden buiten de deur zet
te, heeft thans in een scherpen aanval op
MacDonald verklaard, dat het beneden zijn
persoonlijke waardigheid is, nog langer lid
van de regeering te blijven. Dat de natio
nale labour-ministers Thomas en lord43an-
key MacDonald blijven volgen, is voor den
premier een schrale troost tegenover dezen
het kwaad der slavernij, dat. aldus Stimson, de
menscheluke gevoelens der geheele beschaafde
wereld heeft geschokt. Dit standpunt
Stimson geformuleerd In telegrammen,
hij gezonden hee/t aan bestuursledenvan
rikaansche negervereenigingeri. jjhf er teg<
LONDEN. 29 Sept (V.D.) Na negfti maan
den aan Het werk te zgeweest en de zaak
te hebben voorbereid, is men er gisterenavond
In Jan. jJ. ter hoogte van Port
land met 80 man aan boord gezonken Brtt-
sche dut boot M 2 'r 4
lichten, tot op 6 Meter onder den zeespiegel
Alle vroegere pogingen waren mislukt en Je
Britsche Admiraliteit had aangekondlgd, dal
het gisteren de laatste pc ig zou zijn. Den
geheelen nacht Is men blijven doorpompen
om de drijfkracht van het wrak zoo groot mo-
gelfjk te maken. Men hoopt de M 2 nog In den
loop van vandaag naar Plymouth te kunnen
sleepen.
