ONS BLAD
H
I
De Bisschoppelijke zegen
I
ffr:
IE
1
BI
L
R-
KATHOLIEK PERSJUBILEUM
VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
32.
HEILZAME INVLOED VAN DE PERS
VEREEN1GDE KATHOLIEKE PERS
Bu rgemeesterl ijk
compliment
Naar steeds hoogere
idealen
VRIJDAG 30 SEPTEMBER 1932
a
f
3
7
Mr. H. P. M. Kraakman
mi
f
van
De heer H. Kenter
-c
hl
F
i3
Eerste-luitenant, (hans reserve-
kolonel der infanterie J. G. Lutz
Dringende en vurige wenschen
onzen Bisschop
vervuld
BISDOM
VAN
HAARLEM
b1/:m
t'
Hf
jHr Jr
y
- K
Jh-ïL
j
X 1
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20c., ingez. med. 40c.
p. regel; idem op pag één 55c.p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek - Telefoonnummer 433
g-,
ff
VIJF EN TWINTIGSTE JAARGANG No 304
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
van
1
A
Ed. P. RENOS,
Deken van Alkmair
1
f
En waar wij met dankbaarheid aan God
rV
l
En zoo zag hij steeds wat hij hebben wou.
En nooit zag hij wat nij had.
En hij dacht eerst, hoe hij het minnen zou.
Als hij het niet meer oezat.
heb ik er
het
ling van meeningen of daden van tegen -
althans wordt noodelooze klei-
van den tegenstander nagenoeg
antwoorden
heeft
4
„Tantae molis erat....
JLoo moeilijk was X....
POSTREKENING No. 4350»
ÏHl
‘V
En hij kre?g wel, wat hij had verlangd.
Maar hij kreeg het nooit op tijd,
En als hij het had in zijn bevende hand,
Dan was het zijn gloed-schoon kwijt.
hoogere Idealen, naar een steeds betere en
mooiere katholieke krant voor Noord-Hol-
lands Noorderkwartier.
Dit vijf-en-twlntigjarig jubileum Is ons
een mijlpaal, maar geen grens.
Vooruit!
Ood wil hét!
k l
-H’"
f» 'j
?.*7
■w ~r ijf en twintig jaar geleden, toen
verscheen er in de geuzenstad van
1573 naast een liberaal blad, dat toen
reeds meer dan honderd jaar bestond en
volkomen de volksmentaliteit van die dagen
typeerde, een bescheiden, we zouden haast
zeggen: een armeljjk katholiek blaadje.
Met 'ngeloo lijk veel moeite was een be-
drijfskapitaaltje van het in dien tijd nog
zoo dure geld bijeen gebedeld; de geld
schieters namen dat wisten ze genoe
gen met een wissel op de eeuwigheid; voor
een aandeeltje van honderd gulden moest
men uren-en-uren-ver te voet of (wat 'n
luxe!) per fiets „den boer op”, maar....
het aandeelen-kapitaal (hoezeer dan ook.
niet-volgestort!kwam er in zóóverre, dat
d€ nieuwe krant, heel knusjes „Ons Blad”
genoemd, verschijnen kon.
Kon? Nou ja! Dr was in Alkmaar een
drukkerij, die, ook alweer omwille van de
goede zaak, heel goedkoop werk leveren
wilde, en de moed en de energie van de
stichters, de heeren tnr. H. Kraakman.
H. Kenter en luitenant Lute deze namen
mogen wel bijzonder eervol vermeld wor
den! vulden de financiëele en materiëele
ongenoegzaamheid aan.
Ood zou den verderen onmlsbaren zegen
schenken I
Er was een hoofdredacteur aangesteld,
'n man, die heuseheljjke artikelen schrijven
kon, en in den heer J. Baart had het be
stuur der nieuwgevormde vennootschap
iemand gevonden, die op zichzelf eigenlijk
een heele katholieke krant uitmaakte, een
man, die nou letterlijk alles kon: adverten
ties binnenbrengen, relaties aanknoopen,
verslagen maken van raads-, polder- en
andere vergaderingen, enz. enz.
Een kamer in het toenmalige hotel „Neut"
was het krantenbureau, en het beteekende
een groote verbetering, toen eenigen tijd
later de redactie en de administratie van
het katholieke blad werden ondergebracht
in een dorpswoning aan de Breedstraat.
Wij mogen thans, nu de tijden zoo geheel
verapderd zijn, en nu dat is het aller
voornaamste! God Zijn zichtbaren zegen
aan deze katholieke pers-ondememing niet
onthouden heeft, met een zekere „snobisti
sche” zelfgenoegzaamheid op dit alles
terugzien, als we maar niet vergeten,
dat daar, in het eenvoudig hotelkamertje
en in het dorpswonlnkje aan de Breed-
wat
aan
zou
van
i
richten? Alle goede werken, alle krachtsin
spanning der Katholieken zullen onvrucht
baar blijven, indien ze nie’t tevens zich we
ten te bedienen van het wapen: de Katho
lieke Pers.”
En Paus Plus XI zeide het volgende:
macht en de invloed van de goede Pers _s
zoo groot, dat zelfs de schijnbaar onbedui
dendste werkzaamheid te haren gunste
groote waarde heeft, van wege de gewichtige
gevolgen, die er uit kunnen voortkomen
Alles, wat gij voor de Katholieke Pers zult
doen, beschouwen Wij als voor Ons per
soonlijk gedaan. De Katholieke Pers ligt
Ons na aan het hart, en Wij verwachten er
veel, zéér veel van”. Aldus de thans regee
rende Paus: Zijne woorden zijn dus bepaald
tot ons gesproken en dus ook tot den gehee-
len staf van stoere werkers, die in welke
kwaliteit dan ook medewerken om ons N. H
Dagblad te doen zijn een blad, dat óhder de
goede, onder de Katholieke Pers eene eere
plaats inneemt.
Bidden wij Ood, dat ons N. H. Dagblac
zoo moge voortgaan onder den rijken ze
gen Gods, opdat én werkers èn lezers de
voldoening mogen smaken, ook in dit op
zicht te hebben gehoorzaamd aan hen. die
ons door den H. Geest gegeven %ijn ons te
besturen.
standers;
nee ring
steeds vermeden.
En hoe staat het met het dienen van een
hoog ideaal? Ook dit is gemakkelijk te be-
Het Noord-Hollandsch Dag
blad heeft niet alleen een hoog ideaal
maar het dient dat ook voortdurend met
groote trouw en kracht: om dat te zien
en te erkennen en om daarvoor oprecht
waardeering te hebben, behoeft men niet
noodzakelijk een aanhanger van dat ideaal
te zijn; dat kan ook een ander trouw lezer
van dit Blad als zich noemt
Uw dw.
WENDELAAR.
Burgemeester van Alkmaar
In de Katholieke gezinnen moet hangen
een atmosfeer van Roomschheid, die de
kinderen van af hun prilste jeugd inademen
waaraan ze zoo gewennen, dat ze er op
la teren leeftijd niet bulten kunnen.
En onder de verschillende middelen, om
die Katholieke atmosfeer in alle gezin
nen te planten, noemt Z. H Exc goede
lectuur. j
„Het is allereerst noodzakelijk, dat we ons
zelf en onzer kinderen verschaffen goede
lectuur. Dan moet er ook aanwezig zijn een
Katholieke krant, een Katholiek dagblad en
geweerd worden de neutrale krant, het neu
trale dagblad.”
Om dezen dringenden wensch. die als een
gebod klinkt, in vervulling te doen gaan, ts
vóór alles noodlg, dat er een goed, een Ka
tholiek dagblad zij, ook een gewestelijk,
want niet alle Katholieken zijn bij machte
de groote Katholieke bladen te lezen.
Nu willen wij volgaarne aan „Ons Blad"
het Noord-Hollandsch Dagblatj, de eer en
hulde brengen, waarop het in alle waarheid
recht heeft. Daartoe biedt zijn vijf-en-
twintigjarig bestaan een ongezochte gele
genheid.
Eere en hulde aan het jubileerende Dag
blad, dat de Katholieken van Noordelijk
Noord-Holland in de gelegenheid heeft ge
steld, te luisteren naar den Herder van ons
Bisdom, en diens dringende en vurige wen
schen te vervullen.
De geschiedenis dier vijf en twintig jaren
zal het duidelijk maken, hoe geen‘arbeid,
geen moeite, geen kosten gespaard zijn, om
„Ons Blad” te doen groeien tot dien vollen
wasdom, dien het nu bereikt heeft in ons
..Noord Holl. Dagblad”.
in het dorpswonlnkje
straat, de grondslag gelegd is voor
later in een kapitaal heerenhuis
het Hofplein eenmaal uitgroeien
tot het „Noord-Hollandsch Dagblad”
heden.
Door goed te beseffen, hoe klein wij toen
waren in onze opkomst, zullen, wij eerst
recht de juiste dankbaarheid kunnen voe
den jegens Hem, Die dank zij ook de
medewerking van de pioniers der katho
lieke pers in Alkmaar en omgeving ons
in latere Jaren den schoonen wasdom ge-
schonkeh heeft, waarvan het „Noord-Hojr
landsch Dagblad” thans lederen dag op
nieuw getuigt.
-t
mogen constateeren, dat in de laatste vijl
en twintig jaren'het Katholieke leven zich
naar binnen en buiten bijzonder krachtig
heeft ontwikkeld, daar is dat mede te dan
ken aan den heilzamen Invloed en den moei-
zamen arbeid van ons Katholiek gewestelijk
dagblad.
Neen wij vreezen geen tegenspraak meer
wanneer wij durven beweren, dat ons Noord
Holl. Dagblad niet alleen beantwoordt aan
alle eischen, welke aan een gewestelijk blad
mogen gesteld worden, maar zelfs die verre
overtreft.
Niet zelden zijn we in de gelegenheid, met
voldoening en dankbaarheid te hooren spre
ken over onze krant, en zonder de andere
artikelen en de schrijvers uit te sluiten,
moeten we hier toch even een bijzonder
eere-saiuut brengen aan dien homo sapiens
die ons wekelijks met zulke gedegen, hel
dere, boeiende, en alleszins practische lee
kenpreeken verblijdt.
Neen, we staan niet alleen, als wij den
invloed van een goede pers zoo buitenge
woon hoogschatten.
Lezen we niet in het Bisschoppelijk vas
tenmandement van 1 Febr. 1926 het vol
gende:
„Steunt ook, zooveel In uw vermogen is,
èn moreel èn financieel de goede pers, met
name de dagbladpers. Bedenkt wel, de pers
is de grootmacht van onzen tijd. Het dag
blad is de kracht van elke partij, het groote
middel om propaganda te maken voor hare
beginselen.... Mochten toch alle Katholie
ken beseffen, hoe gebiedend noodzakelijk
het is, de Katholieke kranten te steunen!
Z. H. Paus Pius X roemt ijker gedachtenis
heeft weleer gezegd: wat baat het kerken te
bouwen, missies te houden, scholen op te
inds het Aikmaarsche Katholiek blad
in 1918 dagblad werd en vooral de
laatste Jaren, als een der troetelkinde
ren van een groot katholiek dagbladcon
cern, een belangrijke uitbreiding en verbe
tering onderging, is het op waarlijk Amerl-
kaansche wijze gegroeid, en steeds méér
en steeds beter heeft het blad sindsdien
aan zijn zware, maar verheven roeping kun
nen beantwoorden.
De geestelijkheid van Alkmaar en omge
ving ging voort ons met haar vertrouwen,
haar sympathie en haar aanbeveling te
steunen, de wereldlijke autoriteiten
toonden ons bij voortduring, hoezeer zij een
principieele katholieke pers op prijs stellen,
een groot aantal correspondenten en
agenten zorgde dagelijks voor het nieuwste
nieuws en voor méér abonné's en méér
advertenties.
En zoo stevenen wij met onze zwakke
menschelijke krachten vóórt naar steeds
et is heel gemakkelijk en heel aange
naam. thans zij het in verband
met de tijdsomstandigheden ook zeer
bescheidenlijk het feit te vieren, dat
Noord-Hollands Noorderkwartier, met Alk
maar als centrum, sinds vijf en twintig
jaren een eigen katholiek blad bezit.
Aan alles, wat onze godsdienstige en zede
lijke overtuiging; ons katholieke zelfbewust
zijn, onze katholiëke fierheid, mitsgaders
ook ons ideëel, en materieel belang en
gemak dient, wennen wij o! zoo spoedig,
en na ongelooflijk korten tijd aanvaarden
wij dat alles als Iets doodgewoons, als
iets, dat we eigenlijk altijd bezeten hebben,
ais iets, dat we in ieder geval steeds hadden
moeten bezitten
Dat thans in Nederland de Katholieke
Kerk erkenning en waardeering vindt, dat
de Katholieken van Nederland bijna vol
komen geëmancipeerd zijn, dat Nederlands
Katholieken in de R.K. Staatspartij een
politieke organisatie bezitten, welke Alle
Katholieken van héél de wereld ons land
benijden, dat de Katholieken van Neder
land zich ekonomische en sociale groepee-
rinpen wisten te vormen, welke ter wereld
de gunstigste kansen bieden tot verwezen
lijking van de idealen, die door onze groote
Pausen in de encyclieken „Rerum Novarum”
en „Quadragesimo Anno” werden aange
duid, och! ’t lijkt ons allemaal zoo van
zelfsprekend, en hoe naarstig zouden wij
ons beklagen, indien ’t eens anders was!
.'•Even veeleischend als wij tegenover de
toekomst staan. als konden en mochten
wij de toekomst gebieden, ons alle begeer
lijks te schenken, even ondankbaar, of
liever: even onnadenkend gedragen wij ons
veelal ten opzichte van het verleden, dat
ons in de meeste gevallen veel meer schonk
dan onze ouders en voorouders zich in hun
stoutste verwachtingen konden droomen.
En zoo zijn en waren wij maar al
vaak als de jongeling, waarvan de dichter
zong:
BUREAUX: HQF16, ALKMAAR
Telefoon Administratie^433, Redactie 633
ABONNEMENTSPRIJS
Per kwartaal voor Alkrpaar f 2.
Voor buiten Alkmaar f 2 85
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
(Jagblad uitgegeven door de
N V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
In de afgeloopen dagen heb ik mij afge
vraagd aan welke eischen een courant naar
mijne meenlng behoort te voldoen. Die
vraag zou ik aldus willen beantwoorden,
ten eerste behoort ze haar lezers zoo snel
mogeltjk een waarheidsgetrouw verslag te
geven van al wat er In de wereld is ge
beurd, voor zoover dit de belangstelling
van haar lezers heeft en ten tweede be
hoort ze zich een ideaal te stellen, dat ze
haren lezers al dan niet opzettelijk telkens
voorhoudt, daarbij de lezers nelpend dat
langzamerhand nader te komen.
Eene courant welke het eerste niet doét,
doordat ze niet vlug genoeg is of het met
«je waarheid niet te nauw neemt, zullen de
lezers ontrouw worden.
En een courant, welke zichzelf niet een
ideaal stelt, is een commercieele instelling
welke niet kan verwachten dat de lezers
zich aan haar hechten.
Wat ik nu op dit zilveren jubileum van
het Noord-Hollandsch Dagblad (Ons Bladi*
te zeggen heb is dit, dat ik hoogelijk waar
deer zijn streven (meer in het bijzonder
t.a.v. Aikmaarsche zaken, waarover ik een
meer competent beoordeelaar ben dan over
andere zaken) om zijn lezers zoo objectief
mogelijk In te lichten. Herhaaldelijk heeft
het mij getroffen hoeveel moeite dit blad
zich geeft om zich dienaangaande zoo vol
ledig mogelijke, voorlichting te doen geven
v<5ór Jiet over een onderwerp schrijft. Be-
sllste Jeitelijke onjuistheden
slechts zelden in aangetroffen; ook
standpunt van tegenstanders wordt zoo
objectief mogelijk weergegeven. En daarbij
wordt gewoonlijk een groote gematigdheid
betracht in de beoordeeling of veroordee-
De eerste maal, dat Zijne Hoogwaardige
Excellentie, Mgr Aengenent. als Herder Van
het Bisdom Haarlem, Zijne dlocesanen
mocht toespreken, was op den elfden Ka
tholiekendag te Haarlem (10 Juli 1929).
„Gij rijt gekomen”, aldus Z. H. Exc.. „om
gezamenlijk te overwegen de middelen, om
tegen te gaan, een dam op te verpen tegen
den stroom van ongeloof, die voortrolt door
onze groote steden, die vooral in ons Bis
dom zijn gelegen een stroom, die .voort
rolt met zoo onhellspellend-hooge gol
ven, dat duizenden en tienduizenden wor
den medegesleept en weggespoeld.
Nu hebt gij overwogen en besluiten aan
genomen, die uit mijn hart gegrepen zijn.
Enkele conclusies wil Mgr. bijzonder on-
derstrepèn en de uitvoering ervan bijzonder
in de aandacht aanbevelen.
Juist gezegd acht Mgr. de zesde conclusie
van de eerste afdeeling, luidende: „Dit alles
valt samen te vatten in dit eéne: in het ge
zin van Katholieken moet zijn een Katho
lieke atmosfeer^
i’