r
BIJ EEN 25-JARIG JUBILEUM
DE TAAK DER KATHOLIEKE PERS
Zilveren lauweren
Gelukwensch van den Eersten Minister
Onze jubilaris
Beslissende invloed
DE GROEI VAN ONS DAGBLAD
Een reuzen-arbeid
[STÈMMEN UIT DE TWEEDE KAMER
Het moeilijke begin
Pater dug. Orie OP
f
Strijder voor Kerk
en Vaderland
I
VRIJDAG 30 SEPTEMBER
I
Rector Jac. Boele
Jr*
yrdml&i /^J2.
Aan de nagedachtenis van Pater Orie
past hier een woord van
eerbiedige hulde
ONVERMOEID DRIEMANSCHAP
Wat ontbrak
Volk en kerk ten heil
I
nlijke erkenning
Een statige boom
/He*-, e&g— rZéZ-r,.
7
een
grooter
f
1
V
ANNIE MEIJER.
ZOO-
KORTENHORST.
l
e«t op 1 October en al wil
l 35
niet gezegd worden.
dat de
grond 1<
zijn di
25 jar
bodenj
met
té
den
tilt-**
het U schenkel
zin ook de 1_
en in steeds g
Christelijke level
dringen in de geesten van de lezers.
Met de allerbeste wenschen,
UEd dw. dien.
J. P. HZ’.'BEX
Deken van Hoorn.
Deze heeren waren bestuurslid der toen
kort geleden opgerichte K. S. A. Geheel
volgens het doel dier organisatie werd door
hen nagegaan, wat er in het Katholieke Alk-
maarsche leven nog ontbrak. Men consta
teerde al onmlddellljk het gemis van een
tweetal zaken: een Katholieke drankweer-
beweging en een dito krant. Nadat in de eer
ste leemte was voorzien (herdachten we
niet het vorig jaar het zilveren jubileum
van Krulsverbond en Mariavereeniging?)
werd met veel voortvarendheid het tweede
probleem aangepakt.
Welk werk daarvoor moest verzet worden,
hoeveel enthousiasme en taaie volharding
hierbij noodig waren om hier succes te be
reiken, we kunnen er enkel maar naar gis
sen. Dat is nu een der momenten waarop
wij doelden, dat de bron traag oC liever in
het geheel niet vloeide.
Met zekerheid kennen we enkel het »-
hej
dié
slacht van kloeke daden.
Mijn allerhartelijkste gelukwenschen met het
'bereikte resultaat. Een mijlpaal is bereikt. Even
mag worden stilgestaan en dan met her
nieuwden moed, vooruit!
Moge, juist in dezen tijd van ontkerstening,
ontwrichting en ontmoediging, het strijdbare
orgaan der Noord-Hollandsche Katholieken den
onmisbaren steun, opbeuring en troost, maar
ook den strijdlust brengen in de huisgezinnen
onzer trouwe geloof sgenooten. Wij moeten
vooruit, ook in tijden van tegenslag Onze ka-
tholieke pers is onze vaandeldrager, zij loopt
voorop.
Wij volgen»
Nooit beter dan de laatste weken, nu we
toeten trachten iets te vertellen over de
ischiedenis van het jublleergnde „Ons
lad”, hebben we beseft, hóé moeilijk het
ik van den historieschrijver is. Wil mefr
meer geven dan een vaag vertelseltje, opge
trokken op min of meer flauwe herinnerin
gen, dan moeten tientallen deskundige per
sonen worden ondervraagd, dan moeten of-
flcieele documenten bestudeerd worden. Zoo
iets heet „bronnenstudie.” Maar het Is een
eigenaardige gewoonte, dat die bronnen nu
eens rijkelijk omhoog spuiten, zoodat men
met al te ruimen overvloed geen raad weet,
doch dan plotseling heel traag gaan vloeien,
waardoor een onverwacht en ongewenscht
hiaat ontstaat. Zonder beeldspraak gezegd:
er zou zooal geen boekdeel, dan toch een
behoorlijke brochure te schrijven zijn, als
we alle bouwstoffen gingen verwerken, die
ons nu ter beschikking staan. Anderzijds
echter zouden sommige belangrijke momen
ten, door gebrek aan documentatie, onbe
licht moeten blijven.
Laten we hier den altijd veiligen midden
weg bewandelen veilig tenminste in de
figuurlijke beteekenis; in letterlijken zin
verkiezen wij tegenwoordig de trottoirs
en in korte omtrekken de historie wan den
zilveren jubilaris schetsen.
richting, èn tot de geleidelijke uitbreiding
van het feestvierende „Noord-Hollandsch
Dagblad” („Ons Blad”) hebben medege-
werkt, vandaag onze oprechte en hartelijke I
en diepgevoelde gelukwenschen: voor hen 1
allen vandaag ons gebed.
Mogen zij, ieder in zijne hoedanigheid, I
onder Gods zegen, nog vele jaren blijven
werken aan den verderen groei en bloei
van het „Noord-Hollandsch Dagblad” met
een geloof, dat bergen kan verzetten, met
een toewijding en een liefde, die alles over
wint, gesterkt door de Goddelijke belofte
j - - -
schen. dat uw blad ook in de
jven bloeien, t Zal volk en
i. Mijn gelukwenschen!
Ch. L. VAN DE BILT.
Aan uw verzoek om een regeltje in het feest
nummer te zetten, voldoe ik gaarne. Want bet
eerste, uiterst moeilijke begin heb ik mee^p-
maakt. Misschien zijn er onder de oudt
zers nog enkelen, die zich uit een der
nummers een „Tweegesprek’ herinneren] tus-
schen twee eerzame „buitenmenschen."
Het is mijn innige overtuiging, dat de bui
tenmenschen „Ons Blad" op de been gebracht
en gehouden hebben. Zij hebben voor de Room-
sche krant een groot offer gebracht. Niet al
leen doordat ze zich abonneerden, maar vooral
omdat ze edelmoedig hun abonnement op de
neutrale kranten opzegden.
Ik gebruik daar het woord „edelmoedig";
den jongeren moge dit onbegrijpelijk voorko
men; de ouderen echter zijn niet vergeten
dat dit in dien tijd een werkelijk en zwaar ot
ter beteekende. „Ons Blad’’ was ..niets"; de
neutrale krant, vooral de .Donderdagsche”, al
les <de liberale Al km aard er telde toen voor
de Katholieken al niet meer meel. Men zegt,
dat de toenmalige uitgever van de Donderdag
ache, (zelf goed katholiek, die van zu'n krant
een echte neutrale krant had gemaakt, zoo
goed als zelden een neutrale geweest is) aan
vankelijk spotte met den opzet van de Room
sche krant, zoozeer hield hij zich voor onver.
winhaar en onverdringbaar. Toch is dat won
der gebeurd. En de groote eer komt toe aan
de boeren, die niet bij tientallen maar bij hon
derden „voorloopig voor een jaar” bedankten
voor alle neutrale bladen en zich tevreden stel
den met het toen erg „tweedehandsche" Room
sche krantje. Maar langzamerhand begonnen
èn de notarissen èn de zakenmenschen te
bemerken, dat veel Roomsche klanten weg
bleven omdat ze in hun krant de boelhuizen.
houtverkoopingen enz. niet lazen. En ze kozen
eieren voor hun geld en leerden den weg naar
het bureau van „Ons Blad” voor hun adver
tenties. Een bekend niet-katholiek stroohan-
delaar buiten Alkmaar zou daar een aardige
historie van kunnen ophalen! En nu viert de
krant haar zilveren feest. Heil en zegen voor
de toekomst, met een eeresaluut aan de begin
ner^ de mannan van blijden durf en taaie
Roomsche volharding!
ADR. HOLLENBERG,
Deken van Punnerend.
sche verschijning van 6, 8, 10 pagina’s, in
grootte en afmeting gelijk aan de afme
ting van de grootste dagbladen van ons
land. Het is een reus geworden, vol strijd
kracht en strijdlust voor Kerk en Vader
land, een reus, vol bezorgdheid en ijver
voor al de belangen van het katholieke
volk In al zijn lagen, een reus, vechtend
voor alles wat goed en edel, wat billijk en
rechtvaardig is, een reus, die gaarne en
oprecht het goede van zijn tegenstander
erkent en eerbiedigt, maar die bestrijdt en
neerslaat een ieder, die het waagt zijn
handen uit te steken naar het dierbaarste,
wat de katholiek kent, n.l. zijn kerk, zijn j
Paus, zijn priesters, zijn oprecht-katholieke i
mannen en vrouwen, zijn katholieke jeugd 1
van heden en van de toekomst; een reus j
met de kracht van een Samson, met het
liefdevolle hart eener moeder; een reus met
kinderlijke onderwerping aan de wetten,
de voorschriften en de verlangens van de
Kerkelijke Overheid. Niemand, die zulks
beter kan weten dan de Bisschoppelijke I
Censor van het jubileerende dagblad.
Wat zouden we op deze plaats gaarne
namen noemen van personen, wier onver-
droten arbeid bij dag en bij nacht voor bet 1
„Noord-Hollandsch Dagblad” („Ons Blad”)
we gedurende een reeks van 20 jaren van
nabij mochten gadeslaan en bewonderen.
Wat zou ik hier gaarne eenige „mémoires”
neerschrijven van ongelooflijke moeilijk
heden op allerlei gebied, waarmede deze
pioniers van de katholieke pers hebben te
kampen gehad, voordat het „Noord-Hol
landsch Dagblad” is geworden, wat het
thans is. Maar ik weet, dat deze onver
moeide werkers zulks niet gaarne zouden
zien, ja dat het hen zou ontstemmen.
En daarom, op dezen blijden jubeldag
slechts dit: op de eerste en voornaamste
plaats, honderdvoudigen dank aan God, Die
gedurende 25 jaren wasdom gaf, waar ge- i
plant en besproeid werd honderdvoudigen 1
dank aan God, Die gedurende 25 Jaren
hielp opbouwen, waar gearbeid werd; lm- i
mers „als de Heer een huls niet bouwt, dan I
werken te vergeefs die het bouwen” Ps.
126-1; honderdvoudigen dank aan God,
omdat de dankbaarheid het middel is, om i
eveneens in de toekomst van Gods onmis- 1
bare hulp en bijstand verzekerd te zijn.
Vervolgens: aan allen, die én tot de op-
Het is een reus geworden in zijn dagelijk- „Wie Mij belijdt voor de menschen, zal ook
Ik belijden voor Mijn Vader, Die in de
Hemelen is.” Matth. 10-32.
J. BOELE, rector.
Bissph. Censor.
ALKMAAR, „Huize St. Augustinus”.
positieve verdediging van Katholieke prin-
eipen en idealen.
Toen in breede kringen der Alkmaarsche
bevolking dit besef doordrong, was geko
men, wat men heel geleerd noemt; het psy
chologisch moment om een eigen Katholiek
orgaan op te richten.
(Zeker, de „NleuWe NoordhollaAder** be
stond en was een dapper strijdef voor de
Katholieke zaak, doch dit weekblaadje had
te weinig invloed, en kon door de beperkte
middelen der uitgeverij niet verder uit
groeien.)
Nu is tiet een feit, dat honderd psycholo
gische momenten op zich nog niets tot stand i
kunnen brengen, wanneer er geen men
schen zijn die ze weten te benutten.
Gelukkig voor Katholiek Alkmaar waren
er zulke in die jaren hier ter stede wel. Men
kent uit andere artikelen in dit nummer
reeds hun namen; mr. H. P. M. Kraakman,
luitenant J. G. Lutz en den heer H. Kenter.
Het Noo^d-Hollandsch Dagblad bestaat
jaar. Van dit blad kan i.t;t ~z~~~
oprichters indertijd een steen in den
jgden, die daar rustig en onbewogen
i bestaan heeft voortgezet! Neen, voor
is vruchtbaar zaad aan den harden
van WestFriesland toevertrouwd en
jBe nauwgezetheid en de liefde, die pio-
Leigenschap is, werd dit zaad tot rijp-
l en wasdom gebracht. En nu staat daar
statige boom te pralen met zijn zilveren
Er is naast ons jubileerend orgaan nog een
andere feesteling te huldigen. Die huldiging
kunnen en mogen wij filet overlaten aan de
autoriteiten, die dit jubileumnummer met
hun zoo gewaardéerde bijdragen opluiste
ren.’ Immers hier betref), het den man, die
25 jaar met zeldzame toewijding ons ge
diend heeft, een toewijding, welke alleen in
siders volkomen kunnen beseffen en waar-
deeren.
Het is vandaag een kwart eeuw geleden,
dat de heer Jb. Baart in dienst trad bij de
toenmalige N.V. „Ons Blad”.
In dienst treden, het beteekent soms zoo
weinig, dikwijls^phter ook zoo veel.
Bij dezen jubilaris wilde het zeggen: zich
geheel, met volle overgave van zjjn persoon,
Het ging in de eerste jaren wan de twin
tigste eeuw in Alkmaar nogal gemoedelijk
toe. Tusschen de Katholieken en hun
andersdenkende stadgenooten heerschte
vrede en eendracht. Dit laatste kon gemak
kelijk, omdat de Katholieken zich in het pu
blieke leven weinig lieten gelden. Zeker was
hun Invloed nog niet evenredig aan hun ge
talsterkte. Bij de gunst der liberale Kies-
vereeniging mochten een paar Katholieken
een gemeenteraadszetel bezetten, maar daar
bleef het bij.
Op pers-gebied was bet M niet veel anders.
Behalve de weinigen die een der groote Ka
tholieke (algemeene) dagbladen lazen, kwa
men ook bij de Katholieken slechts de libe-
rale at neutrale plaatselijke bladen in het
gezin.
In de eerste jaren na 1900 kwam in dit
alles eenige kentering. Langzamerhand be
gon het werk onzer groote Emancipatoren
vrucht te dragen; ons volk kwam tot poli-
i tieke rijpheid. Levendig werd het besef, dat
alleen door concentratie van alle krachten
in eigen politieke of sociale organisaties,
gelijkstelling met andere bevolkingsgroepen
te verkrijgen was.
Hoe echter zou dit doet ooit te bereiken
zijn, als ons volk immer werd voorgelicht
door een liberale en neutrale pers? Mocht
dan misschien het kwade niet geleerd wor
den, nimmer kreeg men onder de oogen een
Van harte wensch ik U geluk op het zil
veren feest van het Noord-Hollandsch
Dagblad, dat in de 25 afgeloopen jaren
naast haar perszuster „het Westfriesch
Dagblad” zoo onnoemelijk veel goed in
Noord-Holland verrichtte. Want naast de
groote Pers blijkt toch telkens opnieuw de
Iringende behoefte aan een goed verzorgd
plaatselUk blad. De invloed daarvan is dik
werf beslissend in critieke oogenblikken.
Daarom juichen wij het van harte toe. dat
de Katholiéke belangen van Noord-Holland
op zulk een voortreffelijke wijze door Uw
blad worden 'bevorderd. Moge Gods zegen
nken dat in iéder Katholiek ge-
Katnblieke courant binnenkome
atere volmaaktheid de
ipvattingen doe binnen-
die dan de conclusie trekt, dat hij moet mee
helpen, opdat die verandering in de maat,
schappij geschiedt naar de Christelijke begin
selen. -
De vervorming moet ook uitgaan van den
mensch zelven. De Paus zegt het immers zoo
duidelijk: „twee dingen vooral zijn noodzakelijk:
hervorming van bestaande inrichtingen en
verbetering der zeden”.
Daartoe heeft ieder mee te werken, en de
katholieke pers, die als opvoedster dagelijks in
de gezinnen komt, heeft hier een zware, een
verantwoordelijke taak. Ik ben niet bevoegd een
testimonium af te geven, maar naar het ver
leden ziende, mag ik toch wel zeggen, dat de
jubilaris in het verleden heeft getracht zijn
taak en zijn plicht in dezen te vervullen. Het
toetste de dingen aan leer en beginsel.
Het moest ook wel eens harde waarheden
zeggen, al deed het pijn. Maar dat is mede zijn
plicht.
Daar zijn rubrieken neen laat Ik er
geen gaan opnoemen, maar ..Leekepreeken
daarvoor mag ik een uitzondering maken, om
dat zij zich bewegen op een geheel afzonderlijk
gebied. ”t Is wel eens goed ook eens een preek
op dien toon te hooren!
Van de macht der katholieke pers zijn wij
ons wel bewust Wie in het volle leven staat
ondervindt en voelt, welk een invloed zU op de
lezers heeft.
Wij mogen ons gelukkig noemen, dat onze,.
katholTeke pe*. haar groote verantwoordelijk
heid gevoelt.
Daar komen in het leven tijden dat mb et
gesproken worden, ook al klinkt het niet voor
allen aangenaam.
Ik meen te mogen aeggen. dat gij Redactie,
daarm niet zijt te tort geschoten.
Ik heb u wel eens bewonderd, ook als gtj den
vriend te Hjf gingt Omdat het moest Maar
uw toon bleef waagdig zooals het trouwens
onder Christenen
Ik mag u toewei
toekomst moge b!
kerk ten heil zijl
den werelddwingeland aan het hoofd van zijn
legers met ontzag vervulde, was de schrijver van
één enkel der toenmalige bladen, n.L: Johann
Joseph von Görres, de Redacteur van de
„Rheinische Merkur”.
„Onder de meest geschikte middelen ter ver
dediging van den godsdienst, is er naar onze
meenlng, zegt Paus Leo XIII. geen krachtiger
middel en meer geschikt voor onzen tijd, dan
de Pers.”
Een der indrukwekkendste momenten op het
Eucharistisch Congres, voor enkele jaren
Madrid gehouden, was het optreden van
verbannen Portugeeschen Bisschop van Beja.
Mgr Sebastian. Toen deze groote Balling het
spreekgestoelte beklom, was de droefheid op zijn
gelaat zoo aangrijpend indrukwekkend, dat de
geheele vergadering er stil van werd, roerloos
stil. Plechtig sloeg de Prelaat zijn purperen
mantel voor de oogen en begon als een der oude
profeten, treurend over Jeruzalem, zijn droef
heid te uiten, dat hij als banneling over zijn
vroeger vaderland moest spreken.' Met indruk-
wekkenden ernst schilderde hij den diep ramp
zaligen toestand der Kerk in Portugal. En toen
men den grooten Balling vroeg jraar de opr-
zaak van dat alles, had hij slechts één ant
woord: de Pers, de Pers!
Wie de Pers heeft, heeft de toekomst!
Ook de katholieke courant heeft recht op *n
dank- en hulde-dag evenzeer als 't goede boek.
Welnu, laten wij dan beginnen met dit zil
veren Jubileum te gedenken van een der dag
bladen, die onder de locale bladen misschien
wei de eerste plaats Inneemt: het Noord-Hol
landsch Dagblad, dat vóór 25 jaar vandaag
Voor ‘t eerst verscheen.
Hulde aan de stichters, medewerkers en in-
standhouders
Overbodig hier te gewagen van de sociale
roeping of technische volmaaktheid van. deze
gelauwerde feestehnge.
Moge Noord-Holland de Directie dit feestge
schenk aanbieden: dat het Noord-Hollandsch
Dagblad de deuren van alle katholieke gezin
nen geopend vlnde en het vanaf 1 October zijn
Intrede moge doen in leder Katholiek huisge
zin, waar het tot nog toe; niet verscheen.
Alkmaar. ZSctor C. VIS,
Algemeen Adviseur.
Toen Ik ongeveer twintig jaren geleden,
als rector van het Sint Elisabethgesticht,
te Alkmaar kwam, vond Ik er als katholieke
krant „Ons Blad”, hetwelk in die dagen
juist zijn eerste lustrum vierde. Van de
toenmalige geestelijkheid van het Dekenaat
Alkmaar, en wel voornamelijk van den
toenmaligen Deken, den onlangs overledep
oud-Regent van ..Hageveld”, den Hoogeer
waarden Heer Kanunnik Th. Ebbinkhulj-
sen, vernam Ik bij verschillende gelegen
heden, wat al moeite en offers en finan-
cieele moeilijkheden de oprichting van
„Ons Blad” gekost had, en wat al voorbe
reiding van meerdere Jaren de oprichters
van „Ons Blad” hadden noodig gehad, om
tot een oprichting over te gaan, waaraan
zooveel risico was verbonden.
Bij mijn komst te Alkmaar dan was „Ons
Blad” een kindje van 5 jaren; niet groot
voor zijn leeftijd. Het verscheen tweemaal
per week met 4 pagina's, in een kleine af
meting. n.l. 38 bij 54 centimeter, en, on
danks alle goede zorgen en inspanning van
zijn bekwame opvoeders, zag het wat zwak
jes en schraaltjes.
En ziet. 1 October 1932 viert „Ons Blad”,
dat sedert 1921 is verschenen onder den
naam van „Noord-Hollandsch Dagblad”,
zijn' zilveren bestaansjubileum.
Het zwakke vijfjarige kindje van twintig
jaren geleden is een man geworden, bla
kend van gezondheid, sterk als een leeuw.
„Ons 'fclad”’ jüblle»
de Redactie óm He tijdsomstandigheden' geen
uiterlljk feestbetoon: een huldiging mag niet
uitblijven, eèn openlijke erkenning van het
vele goede, dat het blad in de afgeloopen 25 ja
ren heeft tot stand gebracht.
Juist in de moeilijke jaren. die 'wij thans be
leven, heeft ons'^atholleke volk meer dan ooit
goede en juiste voorlichting noodig.
Waar de regeertngs?t»rstellen zoo talrijk, de
crisismaatregelen zho ingrijpend zjjn, daar kan
ieder van ons het geheej niet voldoende over
zien, noch de details controleeren. maar moet
de courant, onze dageljjksche gast in de huis
kamer. ons op de hoogte houden van wat er
geschiedt, geschreven en gezegd wordt binnen
en buiten het Parlement.
Voor ons is het echter niet onverschillig wie
en hoe men mns voorlicht. W(j willen, dat bij
de beoordeelmg van vraagstukken en meenin-
gen de Katholieke beginselen uitgangspunt en
richtsnoer zjjn. Wanneer de leiding van t dag
blad daarbij, zooals de Troonrede zegt, .aan Ons
Volk in al zijn lagen de werkelijkheid onver
bloemd voor oogen stelt”, dan zal zij ook te
wijzen hebben op Gods hulp, die niet ultblijft
.wanneer wij op Hem vertrouwen en Hem daar-
óïh vragen.
zal ook „Ons Blad” bevorderen, dat de
it niet alleen -bewaard blijft onder ons
ke^volk „ter ontplooiing van al zijn
lelijke krachten”, maar ook ter
:ne betere toekomst.
roeie en bloeie in lengte van
eendrami
Katholle!
stoffelijke eïï^
bereiking van
„Ons Blad
dagen!
Alzoo zal het Noord-Hollandsch Dagblad, dat
indertijd alleen „Ons Blad” heette, zijn 25-jarig
bestaan wieren.
’t Is In dien tijd nog al eens van aanschijn
veranderd en ik zou zeggen: niet in zjjn
nadeel.
Als jc tegenwoordig Je krant krijgt is het een
echt dagblad met vele pagina's.
Ik mag dat wel, al moet Ik dadelijk zeggen,
dat de Inhoud mij altijd wel bevallen heeft
ook toen het blad nog in bescheidener vorm
verscheen.
Wellicht dat het aan zjjn gedegen tnhoud
van vroeger ook wel voor een deel te danken
is. dat de uitbreiding er zoo goed Inging en
het lezerstal zooveel grooter werd.
Ik kom zoo nog al eens hier en daar in de
streek, die meer bijzonder tot het territoir van
de .Alkmaarsche editie” behoort. En 1 is me
altijd een genoegen te mogen constateeren. dat
het blad er in dit gewest bij onze katholieken
vrij goed inzit.
En ook, dat van den Inhoud met belangstel
ling wordt kennis genomen Ik kan het posi
tiever zeggen nog: dat het blad Invloed heeft
Dat legt zware verplichtingen op!
Rector Bots zei onlangs in een rede zoo Juist.
Wellicht droeg nooit ’n menschenges’
veel verantwoording als W.
Daar is een nieuwe tijd aan het
een nieuwe ordening. Ik ga daarop njet nader
in maar de aandachtige lezing van den
pauselljken zendbrief „Quadragesimo anno’ stelt
dat in t volle licht.
wel tem, «te t venrtaat, «n ziet en voelt eal
wijden aan de belangen van zijn courant.
Wanneer ons gevraagd zou worden, het
werk van den h$er Baart te omschrijven,
dan zouden we staan voor onoverkomelijke
moeilijkheden. De minste kans op onvolle
digheid hadden we, wanneer we zouden
antwoorden: hij was alles voor „Ons
Blad". Vooral in die eerste, zoo uiterst_zware
jaren, toen het jeugdige blad in den meest
letterlijken zin moest vechten om z’n be
staan, was de jubilaris de groote en sterke
man wiens krachten het jonge wicht
schraagden. Hij moest met klem van rede
nen de „kapitalisten” overtuigen, dat gul
dens, gestoken in een Katholieke Pers-on-
derneming, toch zoo solide belegd waren.
Hij moest in harde Noord-Hollandsche hoof-
déh het besef hameren, dat een abonne-
Xnent op het eigen Katholiek orgaan een
onafwijsbare plicht was.
Hij trok in weer en wind, bij nacht en on
tij naar de dorpen uit heel ons Noorderkwar
tier beseft men nog wel wat dit betee
kent In een tijd, toen autobussen nog on
bekend waren? - om de wijsheden der dorps-
vroeden op te teekenen.
Zonder journalistieke scholing stelde een
natuurlijk gezond verstand hem in staat
tot de kern der behandelde vraagstukken
door te dringen. Het kwam zelfs wel voor,
dat een gemoedelijk plattelands-burgemees-
ter in moeilijke kwesties zijn hulp in den
Raad vroeg!
Maar naast en zelfs boven de redactio-
neele kolommen, had het meer productieve
gedeelte der courant, de advertentie-rubriek,
zijn groote aandacht. IffTiet diep besef, dat
een bla'd zonder den steun van adverteer
ders niet bestaan kon, trok hij er op uit en
wist hij den zakenmenschen in waarheid in
te prenten: geen reclamecampagne in Alk
maar en Noord-Holland is volledig zonder
„Ons Blad”.
Zijn groote eenvoud en natuurlijke wel
sprekendheid, zijn diepe overtuiging waren,
naast de kracht zijner zakeljjke argumen
ten, de middelen, welke *de deuren der ad
verteerders voor hem openden en die hem
deden worden de vriend van zijn wekelijk-
sche cliënten.
Daarvoor brengen wij hem op dezen dag
onzen harte lij ken dank; daarvoor betuigen
wij hem openlijk onze hulde.
Egoïstisch verbinden wij daaraan den
wensch, dat hij nog héél lang ons met zijn
werkkracht, zijn ijver, zijn Liéfde vcjor de
zaak blijft bijstaan.
Het was de hartstochtelijke liefde voor bet
katholieke dagblad, welke een Paus Plus X
zegenrijker gedachtenis, deed zeggen, dat hij
geen enkel oogenblik zou aarzelen zjjn waardig-
heidskleinoodién op te offeren voor het behoud
van de „Difesa”, een Katholiek Dagblad In
Italië.
Aan een Interviewer van de Corriere d'Italia
heeft Kardinaal Mercier de gevleugelde woorden
geult
„Wat WÜ in onzen tijd het meest noodig heb
ben? Een krachtig-ontwikkelde Katholieke
Pers!
Ik zou als Bisschop zoo noodig bet 'bouwen
van kerken uitstellen om te kunnen meewerken
aan de stichting en bevordering van een goed
katholiek dagblad.”
Louis Veuillot, de beroemde redacteur van de
„Unlvers zou, als de wereld ging vergaan, nog
gauw een nummer van de Unlvers uitgeven:
„Zoo stellig ben Ik er van overtuigd," zei hü,
„dat dit laatste nummer op dien jongsten dag
nog zjjn nut zou doen!”
Emile Combes, die de scheiding van Kerk en
Staat In Frankrijk heeft doorgevoerd, de on-
verzoenlijke bestrijder van God en godsdienst,
beweerde: „De radicale Pers heeft in Frankrijk
2,3 varf haar geloovigen aan de Kerk ontrukt.
De Pers is en blijft de grootste mogendheid!
Men heeft 't vorig jaar „den feestdag van alle
goede boeken” „den dag van het Boek" gevierd,
bij gelegenheid van het 5O-jarig bestaan van
den Nederlandschen Uitgeversbond.
Voorzeker een sympathieke gedachte! Om een
specialen dag te wijden aan het Boek- en zijn
beteekenis voor ons beschavingsleven. Niet zoo
zeer als een reclame voor het boek, als wel een
hulde, een gerechtvaardigde, dankbare hulde
aan het boek voor al hetgeen het boek in ons
leven beteekent. Een Feestdag van alle goede
Boeken!
Want een boek, zegt Dr. Jac van Gtnneken, Is
immers vaak de beste technische raadgever
voor handel, landbouw ot industrie.
Een verhalen-boek is dikwijls, in droeve da
gen, de beste troost.
Een verzen-boek is soms streelend als een En-
gelen-wiek.
Een zeden-boek is wel eens even wijs of wij
zer dan de beste vriend.
Een leuk boek is in lange eenzame avonden
toch zoo'n onderhoudende en gezellige kame
raad.
Een teer boek is ooit nog liever dan
zachte zus.
Een religieus boek is waardiger en
soms dan een strenge vader.
Een boek door een vrouw geschreven heeft
soms de liefde van een bruid, de goede offer-
liefde van een moeder.
Een nationale Boeken-dag, prachtig!
Maar zou men niet met evenveel recht een
nationalen feektdag van alle Katholieke dagbla
den kunnen organiseeren, als een hulde- en
dank-dag voor al het goede en schoone, vaor
al het zegenrijke en heilzame, dat het Katho
lieke dagblad bracht in onze Katholieke Ge
zinnen. Als een hulde- en dankdag aan het Ka
tholieke Dagblad, dien dapperen verdediger der
Katholieke zaak, dien onversaagden voorvech
ter. die altfjd op zijn post staat, om de zaak
van Christus en Zjjn Kerk te verdedigen en te
beschermen, en telkens waar de zege wankelt,
het zwakke punt versterkend, het gansche heir
ter overwinning voert. Wat al leugen en laster
over Kerk en bedienaar werd door de Katho
lieke krant ontmaskerd: hoe dikwijls heeft zij
de wapenen opgenomen tegen „Volk” en „Tri
bune” waar deze het heilige durfden aanran
den; hoe menigmaal sprong zij In de bres, waar
geloof en zeden laaghartig werden aangevallen.
Wie de Pers heeft, heeft de toekomst!
De Pers is de grootste Mogendheid!
De eenige groote mogejidheid die Napoleon,
En sinds die ure staan en kampen op onze aard
Twee machten, beide sterk in zelfbewuste
waarde
Het woord der Heemlen en het woord der Hel
(Qr. Schaepman)