ONS BLAD I Fiat 4 cylinder AMERIKA HEEFT EEN KATER Prijs f 1600.- heden Het nieuws van Lytton erkent Mandsjoekwo niet VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS GENOEG VAN HOOVER Geen tram en bus te Hamburg Hindenburg’s 85ste verjaardag A. DAM Co., alkmaar Groote rede van Stimson DE BAROMETER Kerken in Mexico gesleteA? TEGENVALLER VOOR JAPAN JOH. LAUWERS MAANDAG 3 OCTOBER 1932 DE AARDBEVINGSRAMP OP CHALCID[CE Hoover, de zondebok Fiets en taxi druk gebruikt DIT num; R BESTAAT UIT TW ,F BLADZIJDEN F eeststemming te Berli j n Schot in de Volkenbondszaal Practische voorstellen Japan boos confe- rentie voorgesteld 4 Gunstige indruk in Amerika Loftuiting aan Hoover Wat nu? ^kVAWWUUllli tUIIUW/Mm Roosevelt’s negatieve propaganda China souverein in Mandsjoerye Als de H. Vader Zijn Encycliek handhaaft ADMIRAAL DE RU YTERWEG 242 Kapitaal- en Volksverzekering Volgens het Lytton-rapport moet de souvereiniteit aan China blijven Een fraaie foto van een Grieksch landschap in de omgeving van Saloniki. waar de aardbeving verschrikkelijk heeft huisgehouden De Mandsjoerye-politiek blyft gehandhaafd „Consultatieve** Gelukwenschen van Hoover Krankzinnige te Genève PAYGLOP 3 a. Begeeringaeriais in Estland. Verkeersatakinff in Hamburg. Hoe de voetbal rolde. De Na-Kaag. een Japansch-Chineesch verdrag inaa- nrm 'agrwiriaf handelsver- van Hoogste stand op Maandag nor MS De gryze president herhaaldelijk toegejuicht Achtduizend conducteurs e.d. hebben het werk neergelegd Viering van Hindenburg's 85-sten verjaardag. Kerken in Mexico gesloten? Lytton-rapport gepubliceerd. Overstroomlng In Mexico. De Monroe- acht in zijn De handhaving van den vrede in het Verre Oosten is een kwestie van internationaal be lang en verelscht een tüdelüke internationale samenwerking voor het herstel van China. Rede van Stimson inzake de Mandsjoerfjsehe kwestie. De Duitsche onderhindelssra hebben te Brus sel een accoord weten „te bereiken. Thans naar Den Haag. HAMBURG, 1 Oct. (VD). De door de arbei ders in de vervoerbedrijven aangekondlgde ver- keersstaking te Hamburg is vanmorgen in vollen omvang begonnen. Wie zich vanmorgen naar zijn werk wilde begeven, vond .noch stadstrein. noch tram, autobus of Alsterbootje. Aangezien het vannacht gevallen besluit tiog niet bekend was, verzamelden zich steeds weer menschen aan de haltes voor tram of bus. Bü een liefdesdrama te Haaksbergen werd eea jongeman met dolkmes zwaar gewond. De bemanning van de „Nevada” toch omge komen. Uk !Td iet ie, is— sn. bü Model 506. Schitterend gesloten wagen, 4-persoons. Extra zuinig benzineverbruik. Reparaties worden aan onze eigen werkplaatsen door bekwame vak lieden het voordeeligst uitgevoerd. BUREAUX. HOF 6, ALKMAAR Telefoon Administratie 433, Redactie 633 ABONNEMENTSPRIJS Per kwartaal voor Alkmaar f 2 Voer buiten Alkmaar f 2.85 Met geïllustreerd Zondagsblad f 0 60 hooger Dagblad uitgegeven door de N V Drukkerij De Spaarneslad Haarlem NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD ^=3 doen duren. Voorlooplg ligt het geheele open bare verkeer In Hamburg stil, zoodat ook de voorsteden en Altona met ‘n totale bevolking van ruim twee mlllloen menschen, van verbinding met het centrum' verstoken zijn. Zelfs de pas- saglersdiensten met de kleine bootjes over den Alster zijn gestaakt. Aan de veAeersstaklng wordt door meer dan 8000 man deelgenomen. De politie heeft toege staan, dat alle auto’s voor personenvervoer wor den gebezigd, ook de vrachtauto’s. De tarieven voor dit noodverkeur zullen in de praktijk hun regeling vinden. Het personeel, dat belast is met het beheer en het opzicht over de ..Hochbahn" en dat nog niet in staking is, zal Maandag zUn positie bepalen. Twee branden in één nacht te Amsterdam. O O BERLIJN, 2 October. Heden heeft Rükspresl dent von Hindenburg zijn 85sten verjaardag ge vierd. Van alle openbare gebouwen, ambas sades. legaties, warenhuizen en van talrUke particuliere hulzen was ‘de vlag uitgestoken. Reeds in de vroege ochtenduren heerschte in de straten en op de pleinen van de binnenstad, in het bijzonder in de Wilhelmstrasse een on gewone drukte. Boven het paleis van den Rljks- kanseller. waar Rjjkspresldent von Hindenburg tijdens de verbouwing van het paleis van den rjjkspresident zijn intrek heeft genomen, waalt de standaard van den rükspresldent. Talrijke telegrammen en schriftelijke gelukwenschen zijn ontvangen van hoofden van vreemde mogend heden, van landsregeerlngen, van den presi dent van den Rijksdag en van den persldent van den Prulsischen Landdag en vele andere autoriteiten in binnen- en buitenland. Van een offlcieele receptie is op nadrukkelük verlangen van den rükspresldent afgezien. Von Hindenburg heeft slechts persoonlük de geluk wenschen in ontvangst genomen van de Rijks- regeerlng, den Rükskanselier. den Rijksweerml- nfster en de chefs van leger en vloot. In de ochtenduren heeft von Hindenburg den kerkdienst in de oude garnizoenskerk bijge woond. Op weg naar en van de kerk werd hü door een geestdriftige menigte omstuwd. die herhaaldelük het ..Deutschland”-lied aanhief. Bij het monument Unter den Linden legde von Hindenburg In tegenwoordigheid van den Rüksweermlnlster en de chefs van leger en vloot persoonlük een krans neder. TOKIO 2 Oct (Eigen telegram). De minister van oorlog. Arak! verklaarde heden, dat de voorstellen door de Lytton-coiumissie aan Ja pan gedaan, veel ongunstiger zon dan Japan verwacht had. Hü legde er echter den nadruk op, dat de grondbeginselen der Japansche Mandsjoerue-poliüek ook na de punlicatie van het Lytton-rapport ongewijzigd blijven, (United Press). De Spoorweg-directle is voornemens met 1 Ja nuari ta. de Iconen opnieuw met 5 pet. te verlagen. Mislukte roofoverval te Zeelst. GENEVE, 1 Oct. (V.D.) Hedenavond is ge durende de zitting van de leldlngscommissie van dén Volkenbond een schot gelost op de vensters van de zittingzaal vanuit den tuin van het Volkenbondsgebouw. De kogel ketste ech ter tegen het kozün af. De politie kon den dader arresteeren. Het bleek te zün een krank zinnige Hongaar, die het schot niet heeft ge lost uit politieke overwegingen en ook niet een aanslag tegen een bepaald persoon in den zin had De regeering van Mandsjoerüe moet gewij zigd "worden op een wüze, welke in overeen stemming is met de souvereiniteit en de con- stitutloneele onschendbaarheid van China, waarbü vérgaande autonomische maatregelen moeten worden genomen welke rekening hou den met de plaatselüke omstandigheden en den blzonderen toestand der drie provincies. De binnenlandsche orde moet gehandhaafd worden door plaatselüke polltietroepen. De veiligheid tegen een buitenlandachen aanval moet berusten op een terugtrekken van alle troepen, met uitzondering van de politietroe- pen, zoomede op een besluit van een nlet- aanvalspact tusschen de betrokken staten. Het is gewenscht dat een nieuw handels- niet ook door sommige maatregelen het land wezenlijk voor nog erger behoed heeft. schen de Ver. Staten en Groot-Brittannië heeft weggenomen en tusschen deze landen een Jjjd- perk van goeden wil en samenwerking inluid de, hetwelk sindsdien steeds is blüven bestaan. Tenslotte sprak hü woorden van lof aan het adres van Hoover, voor diens werk voor de Europeesche stabiliteit: het moratorium, de ontwapeningsvoorstellen en het Briand-Kellogg- pact versterken op directe wüze de normale fundamenten van den belangrüksten püler van Amerika ’s’ buitenlandschen grande! dustrieele ontwikkeling. LONDEN. 3 Oct. (Reuter). BÖ de bespreking van het Lytton-rapport komen alle bladen tot de conclusie, dat dit rapport nergens heen leidt, ofschoon alleen de ..Daily Mail” dit open lijk zegt. De „Times” vraagt zich af, of de voorstellen van de commissie onmiddellük in de practük kunnen worden verwezenlijkt, hoewel er geen bezwaar bestaat tegen het aanvaarden van de principes. De „Daily Telegraph" en de ..Evening Poef zün van meenlnp dat een van de grootste hin derpalen voor een oplossing van het geschil is dat het rapport-Lytton tot de conclusie komt, dat een krachlge cenrale regeering in China fn de eerste plaats noodzakelük is. Verscheidene bladen wüzen tenslotte op de indaar, dat Roosevelt Hj zijn verkie zingspropaganda in vele opzichten gemakkelijk spel heeft. Hij behoeft Hoover’s zonden slechts op te sommen om zichzelf een aureool van heiligheid te ver- leenen. Of deze schijn van heiligheid in de toekomst misschien niets anders zal blijken dan schijnheiligheid, daarover breekt de katterige Amerikaan zich het hoofd niet. Roosevelt heeft bovendien het voordeel van een beminnelijker persoonlijkheid te zijn. Hoover spreekt zakelijk, koud en autoritair en wekt daardoor meer wrevel dan sympa thie. Roosevelt’s propaganda bepaalt zich hoofdzakelijk tot negatieve argumenten Vier jaren malaise bieden hem stof te over vóór een lang requisitoir vol suggestieve be schuldigingen. Het eenige positieve in zijn redevoeringen wordt gevormd door schoone beloften, welke hij eerst na zijn verkiezing behoeft in te lossen, wanneer de Amerika nen ze tenminste zoo lang kunnen onthou den. Roosevelt >ls een handig man. Hij kleedt zijn belofte zóó in, dat zij niets con creets inhouden betreffende de belangrijk ste nationale en internationale problemen Hij lacht innemend en knipoogt geheimzin nig, maar zwijgt over de constructie van het wonderapparaat, waarmee hü beweert 'Amerika weer tot voorspoed te kunnen brengen. Maar al staan psychologisch de kansen voor Hoover slecht en voor Roose velt gunstig, het staat nog lang niet vast, dat Hoover definitief het onderspit zal del ven. De republikeinsche partij telt nog al- tüd ettelijke millioenen aanhangers»meer dan de democratische. Bovendien bleèt^het eigenaardige Amerikaansche kiesstelsel heil nog tal van mogelükheden. De president immers wordt niet door het volk in zün ge heel gekozen, maar iedere staat houdt een afzonderlüke verkiezing De candidaat, die de meeste staten op zün hand heeft, is overwinnaar. En daar de lüsten van ver schillende staten nooit verbonden worden, kunnen heel wat voor Hoover ongunstige stemmen verloren gaan. Hoe de uitslag zal zün, is daarom thans nog niet met zeker heid te zeggen. Het eenige, dat wel met ze kerheid reeds thans kan gezegd worden, is dat Europa weet, wat het aan Hoover heeft en niet weet, wat het aan Roosevelt even tueel zal krijgen. De figuur van Roosevelt is politiek nog zoo wazig en onbestemd, dat men hem onmogelük duidelijk kan natee- kenen. Het postvliegtuig de Jbls” beschadigd. Prinses Juliana zeeft weer 30.000 aan het Nationaal C^is-Comité. De veiligheidsweek van de K. N. A. C T—v e verkiezing in den staat Maine, welke 1 sinds lange jaren een der meest oninneembare bolwerken der repu blikeinen werd geacht, heeft duidelük be wezen, dat een groot deel van het Ameri kaansche volk Herbert Hoover moe is ge worden. De republikeinsche candidaat werd er door den democratischen verslagen. Een veeg teeken voor de toekomst van den huldi gen president der Vereenigde Staten. Het Amerikaansche volk gaat niet gauw bij ae pakken neerzitten. Tegenslag en teleurstel ling werken op den Yankee niet ontmoe digend, maar prikkelen hem tot verzet en tot pogingen om op een andere manier te slagen. Wat Hoover niet gelukt is, kan misschien een ander lukken, zoo redeneert hü- Of die andere door grootere bekwaam heid of scherper doorzicht betere kansen biedt, daarnaar vraagt de Amerikaan niet. Het is hem voldoende, dat het een ander is dan degene, wiens krSteilten met of zon der zün schuld blükbaar te kort schoten. Calvin Coolidge, de Pharao der vette jaren, beschouwt hü als een genie, maar Hoover die het leegloopen van de lek gestooten ballon der waanzinnig opgeblazen hoog conjunctuur niet vermocht te verhinderen, is in veler oogen niet veel meer dan een prutser. De cultus van het succes, verdiend of onverdiend dat doet er niet toe, leidt tot verheerüjking van den boffer en tot verguizing van den pechvogel, hoe onrecht vaardig dit veelal ook moge zün. Amerika is uit den fuifroes van zün barbaarsen kapitalisme ontwaakt met een geweldigen kater en deze kater is de meest werkdadige bondgenoot van Hoover’s democratischen tegencandidaat Roosevelt. De veteranen uit den wereldoorlog zün op Hoover gebeten, omdat hü hen den eerst voor 1945 beloofden bonus niet wilde laten uitbetalen en hen uit hun legerplaats bij Washington met politiegeweld liet verdrijveiL discipelen, die Amerika’ssn isolement zoeken en doodsbenauwd zün voor de voetangels en klemmen der Euro peesche politiek, veroordeelen Hoover’s be scheiden internationalisme. De werkloozen, die geen ondersteuning krijgen, schelden hem voor „lakei van het groot-kapitaal” Het millioenen-leger der werkloozen ik misschien in zün kritiek op Hoover nog het meest juist. Want Hoover, hü moge dan ook eerder een dictators- dan een lakeien- ziel bezitten, is van mentaliteit zuiver kapitalistisch. Al de pogingen, die hü heeft aangewend om het Amerikaansche bedrijfs leven en het vastgeioopen credietwezen uit de crisis-nachtmerrie te verlossen, liggen geheel in de lijn van een ondernemer, wiens ecste en laatste doel het is geld te ver dienen of geld te redden. Hü wil Amerika weer als een grootbedrijf rendabel maken door het invoeren van rigoreuse bezuini gingen. Indien deze bezuinigingen mensche- Ujke slachtoffers vergen, meent hü^dezea te kunnen overlaten aan de particuliere liefdadigheid van de nabobs, wier safe loketten langzamerhand veel te groot zün geworden voor de slinkende bundels van hun gedeprecieerd waarde-papier. Vanuit sociaal oogpunt bezien, verdient dit stand punt van Hoover zeker geen bewondering, maar'eerlükheidshalve moet men erkennen, dat Hoover nooit gelegenheid heeft gehad moderne sociale begrippen op te doen. Tot voor enkele jaren kende Dollar land geen paupers. De arbeiders verdienden er de hoogste loonen ter wereld en de materleele levensstandaard was ,pr omgekeerd even redig aan de geestelijke. Geld maakt dik- wjüs hard, maar geldverlies maakt vaals nog harder. Onder de honderdduizenden, die over Hoover meer dan ontevreden zün, be vinden er zich slechts enkelen, die zich af- vrageh of al de huidige ellende alleen aan hem geweten mag worden en of hü GENEVE. 2 Oct. (V. D.) Het rapport van de door den Volkenbond benoemde enquêtecom missie voor de Mandsjoerüache kwestie, naar den voorzitter Lyttonrapport genoemd, is Zondag te gelijkertijd gepubliceerd door het Volkenbonds- secretariaat te Nanking en te Tokio. Het rap port beslaat 160 pagina's en Is in tien hoofd stukken verdeeld. Te beginnen met het negende hoofdstuk be vat het de algemeene beginselen en aanbeve lingen voor de regeling *van de ^^wisjoerij- sche kwestie en wel: ’w Vele personen namen samen een taxi naar de binnenstad, anderen keerden naar huls te rug om hun sinds lang niet gebruikte flets voor den dag te halen. De meesten legden echter den weg naar hun werk te voet af. De zeer tal rijke taxi’s en de ongewoon vele fietsen als mede in gebruik gestelde autobussen, vracht auto’s en particuliere voertuigen, gaven het stadsbeeld een ongewoon aanzien. De staking ontwikkelde zich In nog geen acht uur tüd met buitengewone snelheid. Gister avond te zes uur hadden de arbeiders in de bedrijven hun stem uitgebracht. Te 9 uur werd een conferentie gehouden met den bemiddelaar, die, na ruggespraak met de vertrouwenslieden, gisteravond tegen elf uur als volkomen mislukt kon worden beschouwd, zoodat men vannacht om 12 uur voor bet voldongen feit van de sta king stond. In een oogwenk waren de stakingsposten ge organiseerd. Een ordonnance-dlenst en een sta- kingscentrale werden ingesteld en vanmorgen tegen vier uur was alles gereed om eventueele werkwilligen te weren of het werk zoo lastig mogelük te maken. Men verwacht, dat de Rüksregeering, die nog ii* den loop van den nacht van de gebeurte nissen te Hamburg op de hoogte was gesteld. In zal grijpen om de staking zqp kort mogelük te leden. Algemeen is men het er over eens, dat het rapport nadrukkelük de souvereiniteit van China in Mandsjoerüe erkent en slechts onderhandelingen voorstelt tusschen Japan en China inzake de schepping van een vérgaande autonomie der drie oostelüke provincies. Het rapport Lytton staat voorts in scherpe tegenstelling tot de Japansche opvatting, dat de scheiding van Mandsjoerüe en China vrüwillig was. aangezien nadrukkelük wordt vastgesteld, dat de Chlneesche bevolking in Mandsjoerüe tegen de Mandsjoerüsche regee ring is. Om 11 uur 40 defileerde een vaandelcompag- nle met dé vaandels der vroegere regimenten van von Hindenburg. De Rükspresldent Inspec teerde de eerewacht die zich voor het oude Rükskanselierspalels had opgesteld. Het verdere deel van den dag heeft de grijze Rükspresldent doorgebracht te midden züner familieleden. Voor het Kanselarügebouw verdrong zich een dichte menglte, die geestdriftige kreten liet hoo- ren en herhaaldelük spreekkoren vormden, die den roep: „wü wenschen geluk!” lieten hooren. Telkens moest de president zich voor het ven ster vertoonen om de gelukwenschen in ont vangst te nemen. BERLIJN. 2 Oct President Hoover heeft aan den rükspresldent het volgende telegram ge zonden: „Op uw 85sten verjaardag zend ik u mijn hartelüke gelukwenschen. Moge de toe komst u nog vee! gezondheid en geluk brengen Herbert Hoover." j PHILADELPHIA. 1 Oct. (Reuter.) Op een büeenkomst van de Union-league-club heeft Stimson het woord gevoerd. Met name sprak hü over de Maqd^joerüsche kwestie, welke zoo zeide hü niet alleen een slag toebrengt aan de Amerikaansche handelsbelangen, doch ook. een bedreiging vort^t voor het gezag der groote vredesverdragen. Hat le van kapitaal belang, dat de betrekkingen tusschen de twee kusten van den Stillen Oceaan gebaseerd zün op de grondslagen van rechtvaardigheid en vrede, want ze zullen in de toekomst grooten invloed hebben op bet welzün der wereld. De handhaving van de territoriale en admi nistratieve onaantastbaarheid van China Is noodzakelük voor een opendeurpolitiek in Chi na, berustend op gelüke faciliteiten voor alle naties. De politiek van Hoover ten aanzien van deze crisis draagt het stempel van strikte on- partüdigheid „en het succes ervan blükt uit de nagenoeg algemeene instemming met de nlet- erkenningspolitiek. Wat betreft den Amerikaanschen handel zette spreker uiteen, dat de Ver. Staten de MEXICO-CITY, 3 Oct. (Reuter) Presi dent Rodrigez beeft aangekondlgd oat alle Roomsch Katholieke kerkên aan het religieus gebruik zullen worden onttrokken, als de hou ding der Kerk, vastgesteld In de pauselüke encycliek van 30 September JX. wordt ge handhaafd. Zooals men weet, wordt in deze Pauselüke Encycliek een vergelüklng gemaakt tusschen 'dBsbehandeluig der katholieken in Mexico en RuslaïïB>JJerder wordt er in geprotesteerd te gen het vferbod van godsdienst-onderricht in de scholen en worden alle katholieken krachtig aangespoord een katholieke actie te organlsee- ren. 11 ALKMAAR Barometers en Thermometers Het laatste, tiende, hoofdstuk, bevat de vol gende practlsche voorstellen aan den Volken bondsraad ten einde te kunnen geraken tot een definitieve oplossing van het geschil: De Volkenbondsraad noodigt de Japansche en Chlneesche regeering uit te onderhandelen op de basis v. d. aanbevelingen der commissie Voor het geval deze ultnoodlging wordt aan genomen, moet zoo spoedig mogeltjk een con sultatieve conferentie worden büeengeroepen, ten einde een bizonder regiem voor het be stuur der drie oostelüke provincies in het le ven te roepen. Deze conferentie zal bestaan uit vertegenwoordigers van de Japansche en Chlneesche regeering en twee delegaties der vertegenwoordigers van de bevolking. De Volkenbondsraad beslist bü eventueele geschillen. Buiten deze conferentie onderhan delen de Chlpeesche en Japansche regeering direct met elkander. De commissie stelt vervolgens voor het re sultaat van al deze ond^handelingen In vier verschillende overeenkqpsten vast te leggen: le. een verklaring van de Chlneesche regee ring, betreffende de instelling van een spe ciaal bestuur voor de drie oostelüke provin cies op grond van de voorstellen der confe rentie; 2e. een Japansch-Chineesch verdrag inza- £e de belangen van Japan; 3e. een Japansch-Chineesch verdrag Inzake wederzüdsche hulpmaatregelen, en arbitrage; 4e. een Japansch-Chineesch drag. t Voor de büeenkomst van de consultatieve conferentie moeten de groote lünen betreftende deze kwesties voorwerp zün van een overeen komst tusschen de belde vegeerlngen, met medewerking van den Volkenbondsraad. De commissie Lytton besluit haar uitgebreid rapport- met de verklaring dat het essentieele doel thans moet zün het directe begin van on derhandelingen tot herstel van het vertrou wen. t WASHINGTON, 2 Oct. (Reuter). In offl cieele kringen heerscht een gunstige indruk over het Lytton-rapport, daar het een onder steuning vormt v4n de politiek van Hoover en Stimson om den nieuwen Mandsjoekwo-staat niet te erkennen, daar deze door een aanval lende actie Is ontstaan. In diplomatieke kringen wordt echter de wüze waarop het rapport is opgesteld veroor deeld, evenals het plan om de Chineesch-Ja- pansche geschillen door directe onderhande lingen uit den weg te ruimen. ChiXML a a je 7 ir n. d. r- de in in nd «n ast «n aet tleke stabiliteit moet rusten. We zouden een discriminatie in onze politieke en economische betrekkingen moeten vermijden. Voorts maakte Stimson een toespeling op de verbeterde verhouding tusschen Washing ton en Zuid-Amerika. HU sprak over het ver- l- ir e L re rs i- B- ge or ti de I

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1932 | | pagina 1