Prikkeldraad
ogelijk?
I
De Duitschers afgewezen
z
Eén ftiereeniging
Het koude weer
A
I
De doodsoorzaak
I
De Nederlandsche
pers eenstemmig
I
Anti-Revolutionnairen
en Christ. Historischen
VRIJDAG 7 OCTOBER
WIE ZAL ZEGEVIEREN?
9
GODSLASTERINGSONTWERP
DE SUIKERCAMPAGNE
Donderdag begonnen
CRISIS-ZUIVELFONDS
GUNSTIGER TOESTAND
R.K. KINDERUITZENDING
Een propagandafilm
„De Gelderlander"
„Het Volk"
„Nieuwe Roti. Crt."
„Algemeen Handelsblad"
en
„De Maasbode"
„De Morgen"
Rykituinbouwwinterschool
Vooruitzichten onzeker
Mildere toepassing
der Zuiderzeesteunwet
LEEN1NG URSUL1NEN,
BERGEN
KINDEREN
VAN WERKGEVERS
Overleg inzake verzekering
r v
Twyfelachtig, dat een spoedige
verbetering zal in
treden
Vervoer van suikerbieten
I
Te lags pryzen?
Betoog van den Minister
Moge ook de Duitsche regeerlng niet blind
De verhoogde toeslag
o
in ^De
van
van
cd
het
P. S.
(Nadruk verboden).
cal
ge-
)k-
'IE
Uit de
„Onze
Helaas gelooven wij daaraan niet.”
Uit
Is zeer militant:
zal
EN
c
Dat verschil zelde de schrijver verder
is er vooral een van sentiment; aller
eerst van kerkelijk sentiment.
stelt de vraag: „Moet het vechten worden?”
en antwoordt dan os.:
Het meest opmerkelijk is intusschen de
houding van
les;
de.
afzonderlijk
Christelijke
wachten, welke ook ongedachte elementen
brengen in ons economisch leven
We zullen al deze moeilijkheden echter
aanvaarden met de overtuiging, dat alles
thans beter is dan het vólharden in de rol
van dien sukkeligen „Lamme Goedzak”.
Zoo komt men, door de harde feiten ge
dwongen, ook in déze kringen dus eindelijk
tot het besef, dat Nederland niet lijdelijk
mag blijven toezien.
Zouden we er op den huldigen dag niet
véél beter voorstaan, als men tijdig naar
de vermaningen van anderen had willen
luisteren en reeds vroeger een meer actieve
handelspolitiek had willen helpen bevorde
ren?
uit
50-
|ze,
len
o-
RS
tn
>en
ilt-
Jm
de
be-
oor
dt-
ch.
eenheid optreden.
Het blad schrijft:
ase
Un-
■b
ele
ide
en
ige
ing
oor
ran
re-
>és
er.
W-
in-
cht
ET
H.
tm.
k
L
>rt-
Be-
en
af.
nol.
Ajn
Dr.
vat
ren
len
die
gs-
or-
ïrk
eft
re
eds
mg
int
len
de
n
car
Jg-
n.
n",
be-
Verschuur, Minister van Economische Zaken en
Arbeid, geantwoord, dat de Vennootschap tot
Exploitatie van Suikerfabrieken, gevestigd te
Dlnteloord, het vervoer barer bieten, hetwelk
zi) eertijds in eigen beheer uitvoerde, voor dit
jaar aan een scheepsbevrachter heeft opgedra
gen. Het vervoer Is daarbij op andere wijze dan
vroeger georganiseerd, waaruit zal voortvloeien
dat de vaart gedurende de komende campagne
voor de schippers meer loonend zal zijn dan te
voren. Deze reorganisatie brengt mede, dat de
vrachtprijs per ton eenlge verlaging ondergaat.
Deze verlaging is echter zóó ingesteld, dat het
voordeel der reorganisatie die verlaging zal
overtreffen. Ondanks de geringe verlaging
zullen dan ook de verdiensten der schippers
grooter zijn door de scherpere benutting der
scheepsruimte. Het bezwaar, dat ten gevolge
hiervan schippers zullen uitvallen, zal vermoe
deiyk kunnen worden vermeden, te meer, waar
de oogstvoorultzichten in dit opzicht een gun-
stlgen factor vormen. Bovendien is de scheeps
bevrachter bij de toepassing der verlaging aan
bepaalde grenzen gebonden en blijven de vrach
ten per ton niet onbeteekenend boven den gel
denden koers.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid
Duymaer van Twist betreffende het vervoer van
suikerbieten voor de Eerste Nederlandsche Coö
peratieve Suikerfabriek te Sas van Gent, waar
voor met een bultenlandsche firma een con
tract Is afgesloten, door Nederlandsche schip
pers, heeft Minister Verschuur. Minister van
Economische Zaken en Arbeid geantwoord, dat
de Eerste Nederlandsche Coöperatieve Beet-
wortelsulkerfabrlek „Sas van Gent” te Sas van
Gent, welke destijds het vervoeren der suiker
bieten in eigen beheer had uitgevoerd, dit se
dert twee jaren door een scheepsbevrachter
heeft doen bewerkstelligen. Dit jaar is dit ver
voer gegund aan een Belgische firma, die bij
de gehouden Inschrijving het goedkoopste bleek
te zijn. Aan -het contract Is echter de voor
waarde verbonden, dat het vervoer zou
schleden door Nederlandsche schippers. Op de
lijst der schippers waarop ettelijke tientallen
schippers voorkomen, komt volgens mededee
llng van bovengenoemde fabriek slechts eén
schipper voor, die zijn domicilie in België heeft,
maar van wlen men het twijfelachtig acht of
hjj inderdaad van Belgische nationaliteit Is.
Vergeleken met vorige jaren. toen het vervoer
ten deele door Belgische schippers werd ver
richt, is dan ook de toestand voor de Neder
landsche schippers gunstiger geworden.
Onder deze omstandigheden meent de Ml-
Antl-Revolutlonnalren voor de
having eener christelijke politiek.”
Idus wijlen de Christeiyk-Historische
leider in 1917.
De loop der zaken heeft tot dus
ver niet beantwoord aan de toen door hem
gekoesterde verwachtingen.
En voorts was zijn kijk op de scheidings
lijn tusschen de beide groepen een eenigs-
zlns andere dan die, welke in de beschou
wingen van „De Standaard” en „De Neder
lander” tot uiting komt.
Maar in elk geval bestond ook bij hem
de wensch naar hereeniging en had de
verdere verbrokkeling der geloovige pro
testanten in het politieke leven, welke zich
na de Invoering der E. V. voltrok, aller
minst zijn instemming.
In November zullen in Amerika de groote
verkiezingen gehouden worden.
President Hoover heeft zich wederom als
candidaat van de republikeinen laten stel
len. Zijn eenigste ernstige tegenstander is
de democratische candidaat Franklin D.
Roosevelt.
De foto toont ons de portretten der beide
candidaten, terwijl het vraagteeken de por
tretten geeft van alle vroegere Amerikaan-
sche presidenten.
handelsbe trekkingen
reeds opgemerkt,
Donderdag is de campagne aan de Coöp.
Beetwortelsulkerfabriek „Roosendaal” te Roo
sendaal begonnen. De aanvoer van bieten is
zeer groot. Ook hier zal de campagne dit jaar
langer duren dan de laatste voorgaande jaren.
Verwacht wordt dat de campagne tot in het
begin van December zal voortduren.
SS
„De C. H. Unie is niet minder interker
kelijk dan de A. R. partij. Naast Neder
landsch Hervormden vindt men er Luther-
schen, Gereformeerden, Gereformeerden in
hersteld verband. Baptisten enz. enz. Wij
vragen ons af, of percent en stempel van
de leden der Gereformeerde Kerken in de
A. R. partij wel heel veel minder is dan
procent en stempel van de Hervormden in
de C. H. Unie.
De vermelding van „het kerkelijke vraag
stuk” binnen de Hervormde Kerk verstaan
wij in dit verband niet volkomen.
Stel, dat door ’n reorganisatle-beweglng
In de Hervormde /Cerk deze daadwerkelijk
worden zou, wat zij naar haar kerk-orde
Is: een belljdénde kerk zouden dan A. R.
en C. H. één kunnen worden?
Wij twijfelen om voor het minst twee
redenen.
Dat uit de Geréfonneerde Kerken sinds
1892 reeds weder twee belijdende kerken
voortgekomen zijn, bewijst toch wel dat
men althans In Nederland zelfs met
een belijdend karakter er nog niet is.
Bovendien zou de onderstelling wezen,
dat na bedoelde reorganisatie de Hervorm
den, de Gereformeerden, de Gereformeer
den H. V. en de Chr. Gereformeerden in
één kerkelijk verband zouden gaan leven.
ITolario rvdrtzxvron nrH riaaraan nigkf.
„Toen wij eenlgen tijd terug reden had
den om over ditzelfde onderwerp te schrij
ven, hebben wij de aanduiding „mentali-
De laatste weken valt er een mildere toepas
sing der Zuiderzeesteunwet In Noord-Holland
waar te nemen. In verschillende visschersplaat-
sen zijn onderscheiden uitkeeringen niet on
aanzienlijk verhoogd. Zoo zijn er te Enkhuizen
’.erschlllende visschers, die vroeger f 3 tot f 4
per week ontvingen en nu de wekelljksche toe
lage tot boven f 10 zagen stijgen. Ook waar-
deeren de visschers het zeer, schrijft de „Stan
daard”, dat eenlge tijdelijke verdiensten, die zij
af en toe kunnen maken, niet aanstonds In
houding van den steun tengevolge hebben.
Naar wij vernemen heeft de R.K. Kinderuit-
zending In het Bisdom Haarlem het Initiatief
genomen tot het doen vervaardigen van een
propagandafilm voor de uitzending van R.K.
zwakke kinderen naar Koloniehulzen. Verschil
lende vereenlglngen op het gebied der kinder-
ultzending zullen tot dit doel samenwerken.
Inmiddels is een fllmconjmissie Ingesteld, be
staande uit de heeren mr. A. J. M. Leesberg
(voorzitter Kolonie St. Jozef) voorzitter; P. N.
de Lange (directeur R K. Klnderuitzending)
secretaris; en A. van Domburg (Redacteur ,,De
Tijd”) technisch lid.
Het Bestuur der Ryks verzekeringsbank be
richt ons nader met betrekking tot de reeds
door ons opgenomen mededeellng In zake de
verzekering van kinderen van werkgevers, dat
door een vergissing verzuimd wérd daarin te
vermelden, dat het daarbij weergegeven stand
punt een gevolg is van gepleegd overleg en
bereikte overeenstemming tusschen de Rijks,
verzekeringsbank, het Bestuur der Vereenlglng
van Raden van Arbeid, de Dlreétie van Cen.
traal Beheer en de Federatie van Bedryfsver-
eenlglngen en dat dezelfde gedragslijn ten deze
door al de genoemde organisaties zal worden
gevolgd.
Bedoeld standpunt zal algemeen gelden voor
de toepassing der Ongevallenwet 1921; voor de
Invaliditeitswet en voor de Ziektewet; voor de
Land- en Tulnbouwongevallenwet 1922 slechts
voor zoover het de niet bij hun ouders inwo
nende kinderen betreft.
„F e 11 e 1 y k is zij neergekomen op een
scheiding tusschen ChristeUjk-Gerefor-
meerden en Nederlandsch-Hervormden, al
is het in theorie niet zoo. Maar daar
zijn nu eenmaal veel dingen In de wereld,
waar men niets aan doen kan, en die van
zelf hun loop nemen. De groote massa
hangt aan elkaar door i>ersoonlijke gevoe
lens, en de kerkelijke gezindheid mist
daarbij haren invloed niet. Als wij belden,
dr. Kuyper en ik, er niet meer zijn, zal het
wel gemakkelljker vallen de oude afschei
ding te doen ophouden, tenminste wanneer
er verstandige leiders komen. In elk geval
zijn de Chrlstelljk-Historlschen niet bij de
conservatieven in te deelen, of als conser
vatieven bij de Anti-Revolutionnalren ach
ter te stellen.... En zeer zeker zijn de
Chrlstelljk-Historlschen niet minder dan
de Anti-Revolutionnalren voor de hand-
Van Maandag 10 October af is de inschrij
ving opengesteld op f 90.000.— 5 pCt. Obliga
ties ten laste van de Congregatie der E.E. Z.Z.
Ursullnen v. h. Bisdom Haarlem (Rechtsper
soon: „8t. Joeephstlchtlng”) te Bergen (N.-H.»
tot den koers van 98 pCt. by de Nederlandsche
Landbouwbank en by Lentjes Drossaerts te
’s Hertogenbosch.
De storting kan plaats hebben vanaf Vrydag
14 October 1932 onder bybetaling der loopende
rente van 16 Augustus 1932 af tot den dag van
storting.
De bestaande landbouwhulshoudschool te
Bergen moest worden ontruimd voor het In
ternaat. daar dit plaats tekort kwam. Voor den
bouw van een nieuwe landbouwhulshoudschool
te Bergen (N.-H.) werd door de Congregatie in
Februari van dit jaar een obUgatleleenlng
aangegaan, groot 150.000.—. rentende 6 pet.
’s jaars.
Voor de voltooiing en inrichting dezer nieuwe
school, welke binnenkort In gebruik zal worden
genomen en gelegenheid biedt aan 200 meisjes
dezen tak van onderwijs te volgen, alsmede
voor de betaling van een onlangs te ’sGraven-
hage gekocht woonhuis, dat zal worden inge
richt als internaat voor zwakzinnige kinderen,
wordt thans een suppletoire leening van
ƒ50.000.aangegaan. De vereischte kerkelyke
goedkeuring is verkregen.
De verplichtingen uit de onderhavige leening
voortvloeiende, mogen ruimschoots verzekerd
worden geacht.
De leening, groot ƒ50.000—, te verdeeld in:
20 obligaties van 1000.genummerd 120:
40 obligaties van ƒ500— geniïmmerd 21—40 A
en B; 100 obligaties van 100.genummerd
41—50 C t.m. L.
De rente bedraagt 5 pCt? per jaar, betaalbaar
met half jaariyksche coupons, vervallende fier
16 Februari en 16 Augustus van ieder jaar. De
eerste coupon vervalt 16 Februari 1933.
De leening wordt afgelost A pari door middel
van jaariyksche ultlotingen.
De ultlotingen zullen plaats hebben in de
maand Januari van ieder jaar, te beginnen Ja
nuari 1934, de aflossing 16 Februari d_a.v.
De stichting heeft het recht te allen tydé tot
vervroegde geheele of gedeelteiyke aflossing der
leening over te gaan.
BU beschikking van den Minister van Econo,
mische Zaken en Arbeid Is, met ingang van 1
October 1932, aan Ir. B. Bosma, op zyn verzoek,
eervol ontslag verleend als leeraar aan de Rijks-
tuinbouwwinterschool te Naaldwijk.
zijn voor het felle verzet, dat haar houding
in geheel Europa ontketent, en voor het
geweldig gevaar, waaraan zij haar eigen
nijverheid blootstelt.
- Dultschland is niet alleen op de wereld.”
„De A.-R. partij is sterk interkerkelijk.
Waarschijnlijk behoort niet veel boven de
helft harer kiezers tot de Gereformeerde
Kerken, in elk geval niet meer dan 60 pCt.
De overigen, die op de partij hun stem
uitbrengen, behooren dan in overgroote
meerderheid tot de Ned. Herv. Kerk, ter-
wyi de partij ook in Lutherschen en Doops
gezinden kring hare leden telt.
De C.-H. Unie daarentegen is zoo niet
uitsluitend, dan toch
Nederlandsch Hervormd en daardoor, niet
naar haar program,
kleurd dan de Anti-revolutionnalre
die ook in haar afvaardiging naar Gemeen
teraden, Staten-provinciaal en Staten-
Generaal geen eenzijdige samenstelling
heeft.
Dat de kerkelijke gedeeldheid onder de
Protestanten in ons land, en dat de bot
sing der theologische richtingen ook groote
schade heeft gedaan aan een gezonde poli
tieke volksontwikkeling, staat buiten kijf.
Dat die jammerlijke gedeeldheid zal blijven
bestaan zoolang het kerkelijk vraagstuk
in den boezem der Hervormde Kerk niet
door de Kerk zelf tot een bevredigende
oplossing is gebracht, schijnt ons vrij
zeker. En zoolang zal, zoo we goed zien, een
vereenlglng van Anti-revolutionnairen en
Christelljk-Hlstorischen ook niet te wach
ten zijn.”
„De mogelijkheid dat Berlijn met nieu
we voorstellen zal komen is in elk geval
nog niet uitgesloten. Die kans kunnen wij
afwachten en ons intusschen in koele kalm
te beraden wat ons te doen staat, wanneer
de Duitsche plannen, zooals die nu bestaan,
werkelijkheid zouden worden. Wij hebben
in ons hoofdartikel van Zaterdagavond
over „Onze handelsbetrekkingen met „verwondering”
Dultschland” reeds opgemerkt, dat wij
geenszins weerloos staan, wanneer men ons
dwingt tot maatregelen, die wij principieel
betreuren zouden en die ongetwijfeld geen
onvermengde voordeelen voor ons zouden
opleveren, maar die zouden worden geko
zen als de minste van twee kwaden. Niet
als wraak-maatregelen, dus economische
vergelding om de vergelding zelve; wjj
schreven reeds eerder dat handelspolitiek
geen sentimentsquaestie is of zijn moet.
Maar maatregelen ter uiteindelijke be
scherming van een Nederlandsch materieel
levensbelang.
Wij moeten exporteeren omdat wij im-
porteeren moeten wat wij niet zelf, of al
thans niet in voldoende mate, kunnen
voortbrengen. Weert een land onzen uitvoer,
dan moeten wij op den duur ook onzen
Invoer van elders betrekken. En voor een
herverdeeling onder de leveranciers van
het quantum bultenlandsche goederen dat
Nederland jaarlijks voor eigen verbruik
noodig heeft, zullen andere landen, op uit
voer belust, niet onverschillig zijn. Maar
wanneer ook zij weigeren onze uitvoerpro-
Heel de Nederlandsche pers is eenstem
mig in haar oordeel over het aanbod der
Duitsche onderhandelaars te Den Haag.
Hier ontbrak werkelijk iedfere basis voor
onderhandellng, zoo wordt algemeen ge
constateerd; en waar te Berlijn blijkens
een Wolfftelegram „verwondering”
heerschte over de houding der Nederland
sche regeerlng tegenover de Duitschers, die
ons hier een fatale contlngenteering van
Nederlandsche export-producten kwamen
aanbieden, daar verwondert de Nederland
sche pers zich terecht over deze ver
wondering.
Wij citeeren uit het
nister, dat er voor hem vooralsnog geen aan
leiding bestaat te dezer zake nadere stappen
te moeten doen, weshalve de tweede vraag ont
kennend wordt beantwoord.
Op de vragen van hetzelfde Kamerlid be
treffende door de Coöperatieve Suikerfabriek te
Dlnteloord aan schippers aangebeden contrac
ten. waarbij voor het vervoer vansulkerbletgn
regeerlng zal nu in alle kalmte
moeten onderzoeken, welke maatregelen on
ze eigen belangen elschen in de positie,
waarin de besluiten van Berlijn ons zullen
brengen. Nederland zal niet de onbezonnen
heid begaan represaillemaatregelen te ne
men. Wij kunnen er echter niet voor in
staan, dat de onvermijdelijk wordende
maatregelen voor de belangen onzer Oos
telijke buren wel eens weinig minder scha
delijk konden blijken, dan opzettelijke
maatregelen van weerwraak. Dit echter
zullen zij dan niet kunnen wijten aan on
welwillendheid van onzen kant; zij zullen
het moeten beschouwen als het onvermijde
lijk gevolg van een handelsbeleid, dat de
dingen niet in voldoende mate van twee
kanten bekijkt. Een eenzijdig geregeld han
delsverkeer is geen handelsverkeer meer.”
Verschenen is de memorie van antwoord op
het voorlooplg verslag der Eerste Kamer over
het godslasterlngsontwerp. Tegenover de leden,
die liever een anderen vorm van het ontwerp
hadden gezien, betoogt de minister, dat iedere
andere redactie onhoudbaar is geblken. De Mi
nister zegt, dat door eenlge leden de fout ge
maakt wordt, dat elk In de strafbepaling voor
komen woord op zichzelf wordt beschouwd,
terwyi men toch die woorden In onderling ver
band en samenwerking moet zien.
De Minister ontkent voorts dat hier strijd
zou zyn met de vryheid op godsdienstig gebied
en zet de onmenscheiykheid uiteen, de gods
lastering op zichzelf strafbaar te stellen. O.m.
zou dan door de wet zelve een Godsbegrip
moeten worden gesteld en niet in de concrete
geloofsvoorstellingen van de onderdanen
uitgangspunt kunnen worden genomen.
De Minister handhaaft met kracht zyn uit
spraak, in de Tweede Kamer gedaan, dat het
persoonlek geloofss tand punt van den rechter
hier bulten geding is. Er is Immers juist ge
zocht naar een zakeiyke Inschryvlng, die de
aangelegenheid in de objectieve sfeer hield. De
rechter krijgt hier met gegevens te werken, die
geheel los van zyn persoonlyk Inzicht
moeten en kunnen worden vastgesteld. Dit
neemt niet weg, dat de Minister niet blind is
voor de onverkwikkeiykheden, die een procedure
zou kunnen opleveren. Maar dit is een bezwaar,
dat by de toepassing van allerlei strafbepalin
gen dringt. Men denke b.v. aan majesteits
schennis, niet minder ook aan zedeiykheids-
delicten. Onthouding van de overheid schijnt
den Minister een nog ernstiger kwaad.
Van de dagbladen, waarop de In de memorie
van toelichting gesignaleerde uitingen zyn op
genomen, heeft de Minister een exemplaar
overgelegd.
oogenbllk komen waarop Nederland zijn
economische structuur geheel zal moeten
herzien en overwegen wat bij verschrom
peling van uitvoer, en dus ook van invoer-
capaclteit ons land voor eigen behoeften
by verminderde ruil-mogeiykheid zélf
met vrucht zal moeten en kunnen produ-
ceeren.”
Dit blad, dat steeds ondanks alles, wat
het buitenland ons aandeed een politiek
van lydeiykheid bleef voorstaan, schrijft
nu:
telt” gebruikt.
Dit komt vrywel overeen met wat de
heer Colijn thans zegt.
Inderdaad, dé.ar schuilt het.
Nu hebben beitje, mentaliteit en senti
ment, dit eigenaardige, dat ieder weet wat
de woorden bedoelen en dat niemand het
omschryven kan.
In het onderhavige geval is dat minder
dan ooit een bezwaar.
Er zyn verschillen. Doch deze zyn geens
zins van dien aard, dat zy de partyen tot
eikaars tegenstanders behoeven te maken.
En ze laten wel alle ruimte voor weder-
zljdsch verstaan en voor een opstelling
schouder aan schouder.
wy moeten het wagen met de dubbele
mentaliteit, het dubbele sentiment in de
diepe overtuiging, dat wy een zware roe
ping hebben én elk voor zich zelf én de
twee te zamen.”
r
Hieruit valt op te maken, dat de „Ned.”
meer mogeiykheid ziet voor een spoedige
hereeniging der beide partijen dan de
„Standaard”, en het er desnoods met de
dubbele „mentaliteit” op wagen wlL
Hoe wyien jhr. A. F. de Savornln Lohman
ver die mogelijkheid en in ’t algemeen ducten in mil te ontvangen, dan kan het
,j>e vraag of een vereenlglng van de
georganiseerde Protestantsch
groepen, en met name
A.-R. en C.-H. tot de mogeiykheden kan
worden gerekend, vordert allereerst een
onderzoek naar den inhoud van haar be
ginselprograms. En dan valt tusschen A.-R.
en C.-H. geen zoodanig verschil te consta-
teeren, dat een vereenlglng tot één groote
I protestantsch-Christeiyke groep daarop
zou moeten afstuiten. Ook de verschillen,
die zich in de praktyk van het staatsleven
tusschen beide openbaarden, zyn over het
algemeen niet grooter dan by een gezond
partyieven in elke party toelaatbaar ge
acht mogen worden.
Toch is er ten slotte wel een zoodanig
verschil, dat. voor een politiek te overziene
toekomst, op mogeiykheid van vereenlglng
geen uitzicht schynt te bestaan.”
„Te Beriyn heerscht, naar Wolff bericht,
over de parate weigering
der Nederlandsche regeerlng om de voor--
gestelde Duitsche contlngenteerlngsplannen
als grondslag voor onderhandellng te aan
vaarden.
Nederland heeft toch ook gecontlngen-
teerd, zelfs zonder met de Duitsche regée-
ring in gedachten wisseling te treden!
De inspirator van het Wolff-bureau
hierby moeiUjk ernstig hebben kunnen
biyven.
Als de Duitsche regeerlng niet verder wil
gaan met contlngenteering ten opzichte
van ons, dan wy tegenover Dultschland,
dat zy vry en zonder gedachtenwisseling
haar gang ga. wy zullen er den Hemel voor
danken.
Maar als onze regeerlng een contlngen
teering op 40 pct. van het reeds zoo ongun
stige jaar 1931 zelfs niet in overweging wil
nemen, dan vindt zy ons geheele volk als
één man achter zich.
De lastgevers der Duitsche „onderhande
laars", aldus de „N. R. CL", kunnen verze
kerd zyn, dat hierover in de openbare mee-
in Nederland „niet de geringste on-
eenlgheid” bestaat.
De redactie van de C.-H. „Nederlander”
is het hierover niet geheel eens, al betreurt
zy niet minder dan dr. Coiyn, dat de be
lijdende protestanten niet p^itiek als een
,JEr schynt geen ander middel mogeiyk
om Dultschland te bewegen tot een meer
redeiyke houding jegens ons.
Laat dan echter de Regeerlng de leiding
nemen en het gevecht niet ovcrlaten aan
de vryschuttery, die een boycot-beweging
tegen Dultschland wil beginnen. Dat brengt
pas goed verbittering en is een kolfje naar
de hand der nationalisten in Dultschland,
die alle vreemde produkten uit Dultschland
willen weren. Die beweging voeren wy uit
de hand, als wy den boycot beginnen.
wy hooren, dat de Regeerlng maatrege
len overweegt om den tuinbouw te helpen
door het steunen der veilingpryzen; dat is
alles goed en wel als tydelijke maatregel,
maar men rekent fout, als men daarby
hoopt op een spoedig herstel van den ex
port. Wat in Dultschland wordt ondérno-
men is het gevolg van een stelsel en dat
wordt daar doorgezet tot eiken prtjs.
Het is mogeiyk, dat wy door tegenmaat
regelen de Duitsche industrie kunnen dwin
gen te onzen behoeve in te grijpen, maar
tot nog toe ageezde de Duitsche Industrie
tevergeefs tegen de maatregelen des Mi
nisters van Landbouw en zal er heel wat
moeten gebeuren vóór Von Braun van zyn
plaats gedrongen is.
De 75 millloen, die vroeger uit Dultsch
land kwamen, zullen elders verdiend moe
ten worden dat aanvaarde men als een
bittere realiteit."
over de in 1894 ontstane breuk dacht,
sprak hij uit in een onderhoud, dat hy
ons in 1917 ter gelegenheid van zyn tach-
tigsten verjaardig toestond. "te iage pryzen worden bepaald heeft Minister
Op onze vraag, of de Chr.-Historischen
en Anti-Revolutionnalren weer in één huis
zouden gaan samenwonen, haalde hy eerst
de schouders op. En na dan in enkele trek
ken een overzicht van de breuk, haar aan
leiding en hare oorzaken te hebben ge
geven, ging hy voort:
„Wat er tegen te doen? De boeren laten
zich opzwiepen om als antwoord te geven:
invoerrechten. Dit is even groote onzin als
de Duitsche, nog erger zoo mogeiyk. Wat
Nederland aan landbouwproducten invoert,
heeft behalve granen en wynen niet veel
te beteekenen en het Ingevoerde graan
komt slechts voor een zeer gering deel uit
Dultschland, de wyn voomameiyk uit
Frankryk. Dit is geen verweermiddel en geen
beschermingsmiddel, dat iets te beduiden
heeft.
Er zal op heel andere wegen gezocht
moeten worden. Andere landen hebben van
de Duitsche bedreiging evenveel te vreezen
als Nederland. Italië heeft op de aankon
diging van den Duitschen landbouwminis
ter onmlddeliyk geantwoord met een ver
bod van allen Duitschen Invoer. Dat zal In
de practyk wel niet zoozeer verbod als rege
ling worden. Dien kant zal het onzerzyds
uitmoeten. Er zullen maatregelen getroffen
moeten worden, om den Nederlandschen
uitvoer naar Dultschland te verzekeren in
evenredigheid met den Duitschen invoer
naar Nederland. Wil Dultschland naar
Nederland zyn industrie-producten biyven
uitvoeren, goed, maar dan zal het ook een
evenredigen uitvoer van Nederlandsche
landbouwproducten naar Dultschland moe
ten toelaten. Centralisatie van invoer en
uitvoer zal hiertoe noodig zyn.
Indien de Nederlandsche regeerlng dezen
weg inslaat, kan zy van onzen steun ver
zekerd zyn. Het is de eenige weg, die ons
uit de misére kan halen. Het is ook de weg.
die in het groote internationale belang van
algemeen herstel van het handelsver
keer is.”
oo nu en dan duikt de vraag op, of
de breuk, welke eefi kleine veertig
jaren geleden (anno 1894) in de anti-
revolutlonnaire party ontstond en leidde
tot een .afzonderiyke groepeering, welke
eerst „vrij-anti-revolutionnair” en daar
na „christeiyk-historisch” heette, niet kan
worden hersteld.
Tot dusver werd voor die vraag nog geen
bevredigend antwoord gevonden, en het
ziet er niet naar uit, dat dit binnen afzlen-
baren tyd het geval zal zyn.
Dr. CoUjn schreef dezer dagen
Standaard”:
Weet u, hoe ’t komt, dat de Haagsche
agent van politie Baas na de communis
tische relletjes gestorven is en thans
rust na een leven van voorbeeldige plichts
betrachting?
U en ik, naïeve lezer, wy hebben na-
tuuriyk gemeend, dat de man in de uit
oefening van zyn functie door een onver
laat gestoken werd, zóó ernstig, dat het
leven ermee gemoeid was, u en ik, naïeve
lezer, wy hebben in de inhechtenisne
ming van een der belhamels en in de ver
lenging der gevangenhouding van dien man
natuuriyk ’n aanwyzing gezien, dat de po
litie den vermoedeiyken dader te pakken
had
O heilige onnoozelheid!
De „Tribune” zal ons van al deze naïve
teit voorgoed genezen.
De agent van politie Baas is niet gestor
ven tengevolge van een communlstischen
dolkstoot en de aangehoudene is „geheel
onschuldig,” hy is „eenvoudig het
slachtoffer van het politlebevel, dat een
schuldige moet worden gevonden”!
U verbaast zich over deze onthullingen?
Dan schynt uw naïveteit toch wel zeer
hardnekkig!
U moet er niets van gelooven, als ze een
communist van zooiets betichten.
Neen! weet u, wie eigeniyk verantwoor-
deiyk is voor den dood van dezen goeden
man?
Niet?
De „Tribune” zal ’t u openbaren:
De burgemeester van Den Haag! De man,
die de demonstratie verbood, by de begra
fenis aanwezig was en daar een hartroeren
de speech hield
Die burgemeester toch heeft een zieken
huis, en in dat ziekenhuis is het gebeurd
zoo luidt het verhaaltje dat de toe
zichthoudende verpleegster den zieke ’n
oogenbllk alleen moest laten; tydens die
afwezigheid zou de zieke in koortstoestand
uit het bed gevallen zyn; ziet u, zóó
is het gekomen, dat de agent stierf....
Geen communist, maar de burgemeester
van Den Haag is de schuldige!
Omdat dit verhaaltje in de „Tribune”
verteld wordt, gelooven we er a priori na
tuuriyk niéts van, maar, gesteld nu
eens dat een val den zieke noodlottig ge
weest zou zyn, dan vragen wy in onze
hardnekkige onnoozelheid toch nóg:
Maar hoe kwkm die agent daar in dat
ziekenhuis, in dat bed, in dien koortstoe
stand? hoe kwam het, dat hy dus
in koortstoestand uit dat bed kon vallen?
oo biykt dus wederom, dat de poli
tieke eenheid der geloovige protestan
ten in ons land afstuit op hun kerke
lyke verdeeldheid.
Er ontbreekt hun de gemeenschappeiyke
basis, welke ook voor het staatkundige
leven van de allerhoogste waarde is.
Het woord „sentiment”, door „De Stan
daard” gebezigd ter verklaring van de be
staande breuk, lykt dan ook wel wat zwak.
De redactie van de „Ned.” betuigt er
echter volgenderwyze haar instemming
méde:
Vanwege den F.N.Z. wordt het volgende ge
meld;
In de ochtendbladen van 4 October JJ. ver
scheen een bericht van de Crisis -Zul vel-Ce»-
trale, waarbij deze mededeelde, dat de toeslag
op de melk vanaf 25 September 2 cent per K.G.
zou zyn. I
Dit strookte met de algemeene verwachting,
Haar de vorige periode tot dezen datum liep en
het algemeen bekend was, dat de toeslag voor
de nieuwe periode in de op 30 September ge
houden vergadering van het bestuur der Crisls-
Zuivel-Centrale besproken zou worden.
In de bladen van 5 October verscheen echter
een bericht van de Criais-Zuivel-Centrale. dat
de verhoogde toeslag niet op 25 September,
doch pas op 2 October zou ingaan.
Hierdoor is in sommige gedeelten des lands
verwarring en ontstemming by de zuivelfabrie
ken ontstaan, daar deze by het bepalen van
den melkprys reeds rekening hadden gehouden
en ook mochten houden met den verhoogden
toeslag vanaf 25 September.
Mede in verband met de in het tweede
bericht aangehaalde mededeellng van den Re-
geerlngscommlssaris voor de hulpverleenlng aan
de melkveehoudery In de vergadering van den
Alg. Ned. Zuivelbond (F.N.Z.) op 28 September
j.L. deelt het dagelyksch bestuur van den
FN.Z. mede, dat het op geen enkele wyze ver-
antwoordeiyk is voor deze berichten.
Het is nog pas kort geleden, dat de algemee
ne weersgesteldheid in Europa gunstig wak
voor mooi en vry warm herfstweer, zooals dat
In sommige jaren voorkomt wanneer zich over
Midden.Europa een gebied van hoogen druk
ultbreldt. Na den zwaren regenval van 23 en 2»
September scheen het alsof zich zoo n gebied
van hoogen druk zou ontwikkelen, In welk ge
val wy nu nog heel mooi weer hadden kunnen
hebben. Inplaats van deze wending nam de
algemeene weerstoestand een heel andere aan,
waarvan het gevolg is geweest, dat de tempe
ratuur beneden de normale is gedaald.
De tmeperatuur wordt altyd geheel beheerscht
door den aard van de lucht, die door de groote
luchtstroomen wordt aangevoerd. Vrijdag den
30sten September drong een zeer koude lucht
stroom, komende uit het hooge Noorden, in de
omgeving van Ijsland naar het Zuiden dooi.
Het weer was toen by ons nog vry zacht om
dat het onder den Invloed stond van een war
men, uit het Zuiden komenden luchtstroom.
Een etmaal later, dus Zaterdagmorgen, was
de koude luchtstroom doorgedrongen tot over
de Britsche eilanden en de zeer koude lucht
werd met de kracht van een storm vandaal
naar het vasteland voortgestuwd. Zy bereikte
in den nacht van Zaterdag op Zondag ons
land en veroorzaakte de afkoeling, die ons
zoo’n kouden Zondag heeft gebracht. Daar
deze afkoeling voornamelijk de hoogere lucht
lagen trof werden zware regenbuien gevormd
en kwam het in den namiddag ook tot on
weer.
Sedert dien dag is de Noordelyke luchtstroom
over West-Europa biyven aanhouden en heeft
de temperatuur nog meer doen dalen, zoodat
het thans over geheel Europa te koud is voor
den tyd van het jaar.
Het weer kan pas warmer worden wanneer
de aanvoer van koude lucht uit het Noorden
plaats maakt voor ren warmeren luchfstroom.
Weliswaar is de koude stroom in Noord-West
Europa tot staan gekomen, maar storende de
pressies liggen nog by Ijsland en over Skan-
dlnavlë, zoodat het r.og in het veheel niet ze
ker is, dat wy een spoedige verbetering van
het weer, die van langen duur is, te verwach
ten hebben.
„Het is duideiyk, dat we dit niet langer
over ons kunnen laten gaan. We moeten
Dultschland nu maar eens met geiyke munt
gaan betalen en het onze klandizie ont
houden in dezelfde maat als het onzen
export verstopt. Het wordt voor onze han
delspolitiek, ja voor de heele economische
constellatie van ons land een beslissende
wending.
Als Dultschland goede en fatsoeniyke
internationale handelsbetrekkingen een
„kosmopolitische Urbrei” wil noemen, dan
zullen wy de overstroomlng met Duitsche
goederen ook als een kwaad gaan bekam
pen. Ongetwijfeld zal dit veel moeliykheden
met zich brengen, zal het omzetten van
onzen import en in andere beddingen lei
den van onzen export ontzagiy k veel energie
en doorzicht verelschen. In den overgangs-
tyd zullen nieuwe steunmaatregelen de
anherstelbare inzinking van belangrijke
welvaartsbronnen moeten voorkomen
Daarnaast kan mén particuliere tegen
Dultschland gerichte bycotbewegingen ver
seer overwegend
méér kerkeiyk ge-
