Prikkeldraad
II
Van de Perstribune
5
De Tweede Kamer bijeen
geen agitatie
n
Een geluksprofeet
Dr. C. Meuleman
Belangwekkende
interpellatie
Diensttijden voor
chauffeurs
1
VRIJDAG 14 OCTOBER
„ROODKAPJE"
Zeer lange werktijden
Het beheer van de Universitaire
klinieken te Utrecht
WEGEN IN RIJKSBEHEER
DE SUIKER-SITUATIE
Beperkende bepalingen
Onderhoud van wegen
Haarlemsche bijdragen
ADRES AAN MINISTERRAAD
Groote belangstelling bij
de uitvaart
Soepelheid toegezegd
Jongeren
UIT HET BOUWBEDRIJF
KIEUW KERKJE TE OENGARAN
Luchtbeschermingsdienst
r
Schrijven van Minister Ruys
over de steunverleening
Waarom wordt de kweekschool
te Amsterdam opgeheven?
Een premieleening?
Heeft de opheffing zin
Overbodig amendement
doorgebracht.
1
„Beginnen wij met de inkomatenbelaa-
omstandigheid.
vroedvrouwen
berekening tot een 10 pcü lagere
natuurlijk
X
rij
ler vereenigde zich daarmede, niet
i na eerst een amendement van de
De Bergensche schilder FRANS HUYSMANS
heeft van de gemeente Alkmaar opdracht
gekregen om zes glas en loodramen te ont
werpen en uit te voeren voor de Vondel
school aldaar. Een der ramen, voorstel-
dende het sprookje- van „Roodkapje”.
BATAVIA, 13 Oct. (Aneta). De directeuren
van de departementen van Landbouw. Nijver
heid en Handel en Binnenlandsch Bestuur heb
ben aan de Regeering advies uitgebracht Inzake
de maatregelen, te nemen ten aanzien van de
suiker-industrie.
Geadviseerd wordt tot de instelling van een
centrale verkooporganisatie, door welke alle sui-
kerverkoopen dienen te worden tot stand ge
bracht.
De instelling van een dergeljjke organisatie
dient echter afhankelijk te zUn van de volgende
desiderata
De organisatie zal in Ned-Indlë moeten'wor
den gevestigd. Het bestuur zal onder zijn leden
tellen een vertegenwoordiger van de Javasche
Bank. De belangen der minderheden moeten
deugdelijk beveiligd worden. De Regeering en
de belanghebbenden zullen jaarlijks besprekin
gen voeren omtrent het te beplanten areaal
Het negen en veertigste deel der .Bijdragen
voor de geschiedenis van het Bisdom Haarlem"
is voltooid. Het is een boekdeel geworden van
precies een half duizend bladzijden: een om-
vang. die Intusschen gemakkelijk te overzien is
door het Alphabetisch Register, dat praktisch,
meepagineert met den inhoud en mee is inge
naaid ver te verkiezen boven losse bijvoeging,
gelijk nog al eens met registers gebeurt. Het
register is bewerkt door Rector Berkhout.
Deze derde aflevering bevat aan geschiede
nis niet vele, maar heel belangrijke stukken.
Mr. H. J. J. Scholtens levert een Bijdrage tot
de Geschiedenis van het voormalige Karthuizer-
klooster buiten Delft. Pater F. van Hoeck BJ.
doet ons kennis maken met de voorname figuur
var! Mgr. F. J. van Vree, als directeur van het
St. Wlllibrord-gymnasium te Katwijk a. d. Rijn.
Boeiend, ook voor den algemeenen lezer, is in
zijn onopgesmukten eenvoud het verhaal dat de
redacteur pastoor J. C. van der Loos publiceert;
in de serie „Bouwstoffen voor Onze Vader-
landsche Kerkgeschiedenis" deelt hij de kerk
geschiedenis van Gouda mede, s Prinsen zaak
waarnemer Van Swieten speelt daarin rond
1573 geen verheffende roL
Onder geweldige belangstelling heeft heden
morgen te Heerlen de uitvaart en begrafenis
plaats gehad van wijlen dr. C. Meuleman. in
leven directeur van de Vroedvrouwenschool
aldaar. 4
Onder de talrijke aanwezigen merkten we
op mr. Lietaert Peerbolte. directeur-generaal
van de Volksgezondheid, als vertegenwoordiger
van den minister van Binnenlandsche Zaken;
prof. Groenen. Mgr. dr. Poe Is. den hoogeerw.
heer vart der Venne. directeur van Rolduc. De
ken Erens van Gulpen, Deken Nicolai van
Heerlen, dr. van Gils. de zeereerw. heeren Teu-
wissen en Rombouts O.F.M., resp directeur van
de R.K.H.B.8. te Maastricht en Heerlen; pater
Bijvoet 8J., prof. Aalberse. Mr. Dumbulln, oud-
presldent der Maastrlchtsche Rechtbank; den
burgemeester van Rumphen en Heerlen; bur
gemeester Waszink van Roermond, den heer
Dupont en rector Buslinger, resp. voorzitter en
secretaris der R. K. Vereeniglng ..Moederzorg",
dr. Lubbens en dr. Driessen van de Vroed
vrouwenschool, dr. Crobach. directeur-genefes-
heer van het 8t. Joseph-zlekenhuls te Heer
len, dr. Hentzen, dlrecteur-geneesheer van
„Calvarlënberg” te Maastricht; dr. Schiphorst,
van het sanatorium te Heerlen.
De plechtige H. MIs van Requiem werd op
gedragen door den zeereerw. heer O. Lenders,
pastoor te Heerlerba'an. met assistentie.
De absoute werd verricht door den zeereerw.
heer Burllnger, rector van de Vroedvrouwen
school.
Een logisch opgezet betoog, waarop, als con
clusie volgde, dat, als Amsterdam met de voor
stellen komt, waarom de Regeering heeft ge
vraagd, en deze voorstellen redelijk blijken, de
Regeering van haar kant soepelheid betrachten
zal. Ook de opleiding van de in aanmerking
komende leerlingen tot vroedvrouw zal dan
Amsterdam eventueel in combinatie met de
provincie ter hand moeten nemen.
Mevrouw de VriesBruins was
Tenslotte mevrouw de Vries.Bruins’ vragen
over de Rijksvroedvrouwenkweekschool te Am
sterdam. Naar onzen aanvankelUken Indruk
heeft Minister Ruys de Beerenbrouck deze
zeer deugdelijk beantwoord.
Het feit.'dat op de
Rjjksk week
te Amster-
Rotterdam
slechts
z()n,
Er i» "n bekend woord van Paus Plus
IX z.g. waarin de actie wordt geprezen,
maar de agitatie veroordeeld.
Ook voor onzen tijd te dit woordvan
groote activiteit.
ben de diensttijden der chauffeurs niet dezelfde
beteekenls als In het vracht-, bestel- en trans-
portautobedrijf. Immers komt het in het eerst-
noemde bedrijf veel, hoewel steeds minder, voor,
dat van den diensttijd een deel met wachten
op werk in de garages of standplaatsen wordt
helpen slaken, dan die botte belastingver-
hooglng, waarin de mensch passief weer
loos wordt gemaakt door een hem aangrijn
zend papier of een onverbiddelijken deur
waarder! Minister De Geer moge zich tien
maal bedenken, voordat hij, enkel om die
nachtmerrie der depreciatie van den gul
den, aan het botte machtsmiddel der be-
lastlngschroef de voorkeur geeft.”
tlng.
Voor 1932 te aanvankelijk een opbrengst
geraamd van 75 millioen, later terugge
bracht tot 82.5 millioen. Blijkens de ont
vangsten over de eerste acht maanden van
dit Jaar kan zonder twijfel een opbrengst
voor 1932 van pl.m. 80 millioen worden ge-'
rekend. Vast staat in leder geval, dat de
raming van dit middel voor het loopende
dienstjaar op niets ly<ct.
En desalniettemin raamt deze zelfde
minister thans.voor dit middel slechts 50
millioen, zonder eenige andere toelichting,
dan dat zijne excellentie meent dat dit
in
Ook „De Gelderlander” heeft eenige
aandacht geschonken aan de „Beginselver
klaring” van het „Verbond van Katholieke
jongeren”.
De hoofdredacteur van dit blad, die toch
zeker sympathiek staat tegenover de jon-
geren-beweging, schreef naar aanleiding
van bedoelde „Beginselverklaring”:
'De besturen van de Nederlandsche Unie van
Chauffeurs en overig Automobielpersoneel. aan
gesloten bij den Centralen Bond van Transport
arbeiders en van den Ned. R. K. Bond van
Transportarbeiders ..St. Bonifacius”, hebben
den ministerraad in een adres verzocht maat
regelen te nemen, opdat ten spoedigste wette-
lijke bepalingen van toepassing worden, waar
bij de dienst- en rusttijden van alle bestuur
ders van de eigenlijke bedrUfsautomoblelen wor-
Ueh geregeld, subsidiair van de bedrijfsautomo-
bielbestuurders in loondienst, een of ander zoo
veel mogelijk in overeenstemming met hetgeen
moet worden geeischt op overwegingen van
sociale rechtvaardigheid en’arbeidsbescherming;
van veiligheid van het verkeer op den weg;
van juiste verhol’dingen in den concurrentie
strijd tusschen de verschillende vervoermidde
len onderling.
Aan de memorie van toelichting hierop ont-
leenen wij net volgende:
In de Arbeidswet 1919 zijn bepalingen opge
nomen ter regeling van de arbeids- en rust
tijden van arbeiders, werkzaam bulten fabrie
ken en werkplaatsen, welke bepalingen de be
doeling hebben mede te regelen de dienst- en
rusttijden van de chauffeurs in loondienst met
uitsondering van de chauffeurs in particulieren
dienst. De betreffende artikelen van genoemde
wet zijn tot nu toe nog steeds niet voor de
hier bedoelde chauffeurs van toepassing ver
klaard.
Dat adressanten thans een wetteljjke rege
ling van die dienst- en rusttijden voor alle be
stuurders van de eigenlijke bedrUfsautomoblelen
primair nebben gesteld is. omdat hier niet al
leen overwegingen dienen te gelden van socia
len aard en arbeidsbescherming, doch ook in
niet mindere mate redenen van publieke vei
ligheid.
Het is moeilijk met eenige nauwkeurigheid
vast te stellen hoe groot precies de rol is,
welke de d'-ccte en indirecte oorzaak van ver
keersongevallen bU het vraagstuk van de veilig
heid op den weg speelt. Dat deze belangrijk
is, staat wel vast.
In het huurautobedrUf, het zij erkend, heb-
2ett£aran (n Neder landsch Indië werd de
”.een Belegd van een parochiekerkje,
mar ontwerp van den architect C. TA. van
Open.
Het doet den burger deugd, in deze droef
geestige dagen ook eens een vroolljk.
opwekkend geluid te hooren.
Een mopje luchtige toekomstmuziek
mógen wij wel, want eerlijk gezegd
de maat, waarin de kriste schijnt ja.
schijnt ons te willen verlaten, te nu juist
niet die van een marsch, welke ons licht
en opgewekt door het leven kan doen mar-
cheeren.
Met vreugde zal dan ook in zuchtend
Nederland vernomen worden, dat er onder
ons een geluksprofeet te opgestaan in het
stoffelijk omhulsel van den heer Van Sta
pele, die in „De Ambtenaar”, het orgaan
van den C. N. A. B„ berekent, dat de minis
ter ^an financiën de opbrengst van de voor
naamste belastingen voor 1933 maar
eventjes30 millioen te laag getaxeerd
heeft.
Natuurlijk met de perfide bedoeling, net
te doen, alsof er straf bezuinigd moet wor
den, terwijl daartoe in werkelijkheid hoe
genaamd geen reden of aanleiding bestaat!
Wij geven den geluksprofeet het woord:
afgelost. Het buitenland zou 1 dus buiten
gewoon verstandig vinden, als wij de groote
nation a.le gedachte der solidariteit
van ons* volk jnakker riepen en het heele
volk vóórhielden, dat we allen, in groote
nationale saamhoorlgheid, schouder aan
schouder moeten staan om de crisis te be
strijden. En dan gaat die leening er in als
koek. En de gulden zou er* geen procent
slapper door worden, want het buitenland
zou onzen wil zien, om als één'man onze
flnancieele kracht op de been /e houden.
Zoo’n daad zou ons credlet vethoogen.
Voornamelijk als zulke leening; welke dus
v r Ij zou genomen worden, ook tevens In
haar heelen opzet iets mocht openbaren
va de nationale eenheidsgedachte.
Hoe dit?
Laat de leening een leening zijn van b.v.
3 pCt. Dan offert leder wat. En Ik geloof,
dat de kapitaalkrachtigen dat oneindig lie
ver zullen doen, dan weer door zoo n ge
haat verhoogd belastingbiljet te worden
achterna gezeten.
Ik geloof, dat die leening er glad Ingaat,
als de Regeering het land oproept tot zulke
nationale daad. En dan gaat het v r ij, en
da&r staat de Nederlander op.
Vooral als minister De Geer er een p r e-
mieleening van 3 pCt. van maakt. Ons
volk te nu eenmaal niet zoo Calvinistisch,
dat het niet van een gokje houdt.Adres
de (verboden, en overal aangeboden)
SweepstakesSucces verzekerd I
De 3 pCt. Premieleening Amsterdam staat
boven pari (I) 102%, 2H pCt. Olymplalee-
ning staat voor de stukjes van 100.
110 pCt., voor die van 1000.102 pCt.
Men zie het lijstje der premleleenlngen
eens in. Als de Staat ’n fllnken hoofdprijs
b.v. per Jaar 250.000 aan haar leening ver
bindt, gaat ze er glad In tegen 3 pCt
Vooraf als de Regeering dan b.v. ook nog
bepaalde, dat b.v. na 5 jaar (1937) deze
stukken, a pari, mochten dienen om belas
tingen te betalen! Of ze op prijs zouden
blij venNiemand zou ze wegdoen
Ziedaar een nationale gedachte,
die heel wat sympathieker lijkt in haar ac
tieve medewerking om de landsellende te vinden lijn.'
- X
In „De Tijd” wordt „van hooggeachte
zjjde” een pleidooi gevoerd voor het Van
staatswege uitschrijven eener premie-lee-
nlng.
Na krachtig stelling genomen te hebben
tegen de door Minister De Geer voorgestel
de belastingverhooging, welke „een ware
ramp” genoemd wordt, vervolgt de
schrijver:
De toestand in het vracht-, bestel- en trans-
portautobedrljf is veel erger, vooral ook omdat
hier naast den rfj, ook andere vaak zware ar
beid moet worden verricht.
Vele chauffeurs van fabrieken, wasscherUen,
magazijnen, e.d. maken dan ook geregeld ar
beidstijden, welke liggen tusschen de 70 en 80
uren per week of zelfs langer.
Het allerergst is het In dit opzicht gesteld
met de verktjjden der chauffeurs van de eigen
lijke transport- en expedltle-ondememlngen.
Slechts een klein deel der chauffeurs dezer on
dernemingen hebben een beperkten werktijd.
De rest maakt arbeidstijden, die soms aan het
ongelooflijke grenzen. Dat transportchauffeurs
dagen, ja weken achtereen arbeidstUden maken
van 16 en 18 uren per dag of van 24 tot zelfs
4 uren aaneen, komt zeer veel voor.
Dat een toestand als hier geschetst, niet kan
en mag voortduren en dat hiertegen door wet
telijke maatregelen dient te worden opgetreden,
is de meenlng van talrijken in den lande, niet
het minst ook van de overige weggebruikers, die
mede de ernstige gevaren, -wélke hieruit voort
vloeien, voor de veiligheid van het verkeer, te
duchten hebben.
Het te de overtuiging van adressanten, dat
het practlsch mogelijk is alle bestuurders van
de eigenlijke bedrUfsautomoblelen waaronder
dienen te worden verstaan alle vracht-, bestel
en transportauto's, de autobussen en z.g. tou
ringcars en tenslotte de taxi's en huurauto's
onder één w regeling te brengen.
De regeling, welke thans reeds voor de in
tercommunale autobussen geldt, is er een voor
beeld van hoe chauffeurs in loondienst en be-
stuurders-eigenrUders onder dezelfde wettelüke
bepalingen ten aanzien van dienst- en rusttU-
den kunnen wo-den gebracht, hetgeen in het
bedoelde geval eveneens op overwegingen van
publieke veiligheid is geschied.
De kosten, verbonden aan een behoorlUke
controle, zouden zeer kunnen worden beperkt.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft
aan de gemeentebesturen het volgende schrij
ven gericht betreffende steunverleening aan
bouwvakarbeiders
„Ik heb de eer uw college mee te deelen,
dat ik in beginsel heb besloten, subsidie te
verleenen in de kosten van ondersteuning een
werklooze bouwvakarbeiders, die lid zUn van
den Roomsch-Katholleken. den Algemeen Ne-
derlandschen en den Nederlandach ChristelU-
ken en den ChristelUk Nationalen Bouwvak-
arbeldersbond, alsmede in de koeten van steun,
verstrekt aan ongeorganiseerde bouwvakarbei
ders. Mocht zoodanige subsidie alsnog worden
verleend aan leden van organisaties, welke
hiervoor met name niet zUn genoemd, dan zal
u daarvan terstond mededeeling worden ge
daan. Indien zich tn uw gemeente werklooss
bouwvakarbeiders bevinden, die voor onder
steuning In aanmerking komen, gelieve uw col
lege, zoo het in de desbetreffende kosten een
bUdrage wenscht te ontvangen, een aanvraag
daartoe bU mUn departement In te dienen
onder opgaaf van de gegevens, bedoeld In para
graaf 4 van mijn besluit van 15 Januari 1932,
nr. 800, afdeellng W 8.
Ik verzoek u voorts, aan de werklooss bouw
vakarbeiders. die Ingevolge de tweede alinea
dezes van de subsldieerlng zUn uitgesloten, m-
dlen uwerzijds aan deze arbeiders geheel voor
rekening van uw gemeente steun mocht wor
den verleend, die steunverleening in den ver
volge te doen geschieden volgens het tarief.
„Dlkaios wil een leening, een Staatslee-
nlng om het gat te stoppen: „een crisis-
leening op langen ter mij n.” Daar
wil minister De Geer echter niets van hoo
ren, want mirabile die tul „deprecia
tie van den gulden zou de Regeering een
ramp achten" en „daarom zal dit nooit het
standpunt van de Regeering zijn”....
Nogal geen kleinigheid! En dan vergeet
minister De Geer maar eventjes (en dat is
toch ook geen kleinigheid!) ons te vertel
len. waarom toch In ’s hemelsnaam een
leening op langen termijn onzen
trouwen gulden „d e p r e c 1 e r e n” zou
Als men zoo beslist iets afwijst, wat zóó
voor de hand ligt, is het toch niet te veel
gevraagd voor zoo’n beweren althans een
zweem van een bewijs te gevenj Het lijkt er
anders veel op of men een boeman voor
den dag haalt, om een kind bang te maken.
Niemand kan in gemoede denken, dat,
bij een goudvoorraad van een milliard bij
een milliard bankbiljetten, de gulden
„gedeprecieerd” zou worden door een
leening van b.v. 120 millioen. Als minister
de Geer geen argumenten heeft om deze
„r-onp" der depreciatie van den gulden als
logisch gevolg van een leening van
b.v. 120 millioen te bewijzen, mag hU
dien boeman der depreciatie van den gul
den in de rommelkast der afgedankte kin-
derspeelgoederen opbergen. Wij zijn te
groot geworden om dadelijk bang te zijn.
Vooral daar er de kaatste 10 jaar meer
dan 900 millioen aan Btaateleeningen la
Mr. Geseling, de laatste spreker van heden,
berekende, dat de netto-kosten van de school
f 80.000. bedragen. De bruto-koeten beloopen
nog wel eenlgen zin had. Wapt de school dit
zie men niet voorbUt Is In het jaar, waarop
deze Middelenstaat betrekking heeft, dicht!
Wat i -- -
te raadselachtig! En we kunnen ons voorstel
len, dat de heer Geseling wel zin had, om dit
mysterieuze bedrag tegenover de tot 50.000
teruggebrachte kasten te stellen en aldus de
school voorlooplg te redden!
Overigens heeft mr. Goeeling nog uiteengezet
het nut van de school, ook als men haar niet
zuiver als opleidingsinstituut voor vroedvrou
wen beziet. Dat zij in die gedaante echter het
algemeen belang dienen zou en niet van plaat-
seUJk belang alleen zou zijn, vermogen wU niet
In te zien.
Zooals in dezen stand van het debat de zaken
staan. lUkt ons 's Ministers oplossing zoo kwaad
nog niet.
De Kam1
echter dan
Commissie van Rapporteurs te hebben aange
nomen. krachtens hetwelk voor toépasslng
van de soepeler regeling verband met het
RUkswegenp'an aanwezig zal moeten zUn. De
Minister had Immers als motief voor’ de indle
ning van het ontwerp aangevoerd, dat het
RUkswegenplan moet worden uitgevoerd zon
der vertragingen, veroorzaakt door beheers
overdrachten bU de wet. Voor de andere wa
gen was er dus geen aanleiding, om van den
bestaanden toestand te gaan afwUken. Het
waren vooral Ir. Bongaerts (die het amende
ment krachtig verdedigde) en de veteraan Ke
telaar, die hier aan de Kroon een te ultge-
breide bevoegdheid bestreden. De laatste her
innerde zich uit de debatten van 1900 nog
maar al te goed, tot wat voor strubbelingen de
overdracht van waterstaatswerken buiten de
Kamer om vóór dien tüd aanleiding gaf.'
Het derde punt, dat het geduld van dr
Meurer, dr. Heyermans en de andere betrokke
nen op de proef stelde, was het ontwerp-ver-
drag betreffende den gedwongen of verpllch.
ten arbeid, dat in «1930 te Genève gesloten
werd. Verklaarde my Beumer rich tegen, om
dat hU het verdrag ivoor Nederland van gee.
nerlel beteekente acht. wUl bU ons de misbrui
ken, waartegen het zich richt, niet voorko
men, hU vond het bovendien verkerd, aan zulk
een conventie louter en alleen mee te doen
terwille van de internationale solidariteit, zoo
lang op ander gebied de andere mogendheden
zich van die solidariteit niets aantrekken. -
Ir. Cramer waardeerde de conventie als een
eerste begin en had haar gaarne verder zien
IngrUpen. Voor de andere betrokkenen dan
toch zeker? En mr. Joekes kon het blllUken,
dat de Regeering een voorbehoud heeft ge
maakt ten aanzien van de toepassing der con
ventie op de diensten, door de opgezetenen der
zoogenaamde particuliere landerijen in Neder-
landsch-Indlë verricht. Door het geleidelijk
opkoojren dezer landerijen door het gouverne
ment komt aan deze diensten mettertijd van
zelf een einde, al brengt de nood der Indi
sche schatkist ook hier noodzakelUk vertra
ging.
,Jlr te een beginselverklaring verschenen
van het „Verbond van Jongeren”. Eerste
noodzaak voor alle hervorming te het her
stel en de vernieuwing van den geest door
een christelijk leven, heet het in den aan
hef. Op dien grondslag te het doel van het
Verbond opgebouwd: vernieuwing van het
openbare leven der katholieken van Neder
land. En daarna volgt een vermaning tot
de katholieken om een bepaalde staatkun
de te voeren. Terwijl het Verbond zich los
en onafhankelijk van elke politieke partij
stelt.
WjJ willen in deze „beginselverklaring”
een goedbedoelde poging zien om iets an
ders en beters te geven dan tot heden aan
de katholieken van Nederland te geboden,
en daarom zullen wU de onvolkomenheden
in den gedachtenkring dezer beginselver
klaring niet bespreken.
Alleen merken wij op: dat degene, die een
politieke partU tracht te stichten naast de
R.K. Staatspartij en het te een politieke
partU, die een bepaalde staatkunde zegt
voor te staan, ook al noemt zU zich los van
alle politiek die derhalve de verantwoor-
delUkheid van tweedracht onder de katho
lieken op zich durft nemen, daartoe meer
zwaarwichtige redenen dient aan te voeren,
dan in dit grootscheeps opgezette, maar
armtierig uitgewerkte beginselprogram te
- *-
maar matig voldaan en zint op een motie. ZU
acht het verkeerd standpunt, dat wU raad
selachtig vinden dat de medische verloskun
dige hulp zich ten koste van de hulp door
namelUk 130.000 en de ontvangsten f 50.000.
Bovendien heeft de directeur verklaard 30.000
te kunnen bezuinigen. Dan zou dus aan netto-
kosten f 50.000 overblUven. En de katholieke af
gevaardigde vroeg zich nu. waar hU in den
Middelenstaat 48.577 aan ontvangsten terzake
van de Rijksvroedvrouwenkweekschool te Am
sterdam gevonden had. af. of de opheffing
vroedvrouwen ultbreldt, en zU vindt het de taak
der Regeering, deze laatste aan te wakkeren.
Hoe nu? Moet de Regeering dan reclame gaan
maken voor een school, die in leerlingental
achteruitgaat
Mevrouw BakkerNort bezigde als argument,
dat ook andere dan Amsterdamsche vrouwen
de school als leerling bezoeken. Maar kunnen
deze dan bU opheffing niet even goed naar
Rotterdam?
Aan agitatie te geen gebrek. De massa
wordt er van roode en vuurroode zUde
voortdurend toe aangespoord en opgehitst,
ongeacht de veie gevaren welke daar uit
dreigen te ontstaan.
Er kan dan ook niet genoeg tegen
den gewaarschuwd.
Agitatie en demagogie plegen hand
band te gaan.
En het te duldelUk dat een stelselmatig
gekweekte opwinding de gemoederen In on
gezonde beroering moet brengen, en de
hoofden verhitten.
Zoo wordt dan een atmosfeer geschapen,
waarin het geestelUk evenwicht teloor gaat
en dikke woorden, opgeschroefde leuzen en
onbekookte etechen de argumenten ver
vangen.
Voor het openbaar en staatkundig leven
Is dit In de hoogste mate bedenkeUJk.
Van een onbevangen oordeel en zakeUJke
critiek kan onder zulke omstandigheden
geen sprake meer zUn, en van een normale,
vruchtbare actie evenmin.
Het wordt tenslotte alleen de vraag wie
het sterkste stemgeluid heeft, wie het
meeste belooft en het grootste tumult
maakt.
Daarom te de agitatie, waarop van socia
listische en communistische zUde voortdu
rend wordt aangestuurd een ontwrichtend
en echt revolutlonnair bedrUf.
Geen katholiek kan daaraan meedoen, te
minder, daar dit gedoe een rechtstreeksche
bedreiging vormt voor de democratie, en
den weg bereidt voor de dictatuur.
De hedendaagsche Staat met zUne de
mocratische instellingen, waarvan het al
gemeen kiesrecht een hoofdbestanddeel te,
biedt volop gelegenheid tot het voeren
eener krachtdadige actie.
De wet sluit niemand uit, en de Volksver
tegenwoordiging staat in hare onderschei
dene takken voor alle groepen en standen
open.
Bovendien wordt aan geen organisatie
op politiek en sociaal gebied, die den wetti
gen en wettelljken weg bewandelt, eenige
moeilijkheid in den weg gelegd, en heeft
de critiek volle vrUheid zich te uiten in
woord en geschrift.
Nederland behoort tot de landen, waar
die vrUheid het grootst te en de democratie
het meest tot haar recht kan komen.
En daarin ligt een reden te meer, om een
gezonde en krachtige actie te voeren,
maar zich van agitatie te onthouden.
P. 8.
Tn een voordracht, over de taak van den bur
gemeester eener gemeente op het platteland,
voor de bescherming tegen luchtaanvallen, die
Woensdag te Assen werd gehouden, voor de
Afdeeling Drente der Vereeniglng van Neder
landsche Gemeenten, deed de heer jhr. V C.
van Panhuys, burgemeester van Vuren, een
krachtig beroep op zUn ambtgenooten. om zelf
in de gemeente met daartoe aangewezen in
stellingen en personen, zooals brandweercorp
sen en geneesheeren, de eventueel bU lucht
aanvallen te nemen maatregelen te bespreken
om de bevolking voor schade en lUtsgevaar te
kunnen behoeden. HU wees op het terzake tn
Frankrijk bestaande voorschrift, dat burge
meesters tot een dergeiUke voorbereiding ver
plicht, terwül bet hier te lande aan de bur
gemeesters vrijstaat zulke maatregelen (die
voor iedere gemeente verschillend kunnen zUn>
al of niet te nemen. HU lichtte zUn voordracht
toe met een van den directeur der militaire
gasschool te Utrecht verkregen schematische
voorstelling van den gang van zaken bU een
luchtaanval.
14 millioen. Het laat zich aanzien, dat dit
ook zal worden opgebracht. Voor 1933 ver
mindert de minister, ook weer zonder een
enkele toelichting, dit bedrag met 30 pet.
en raamt dus de ontvangst op 10 millioen.
Met de dividend- en tantiéme-belasting
is het niet anders. De opbrengst was in
19291931 respectievelijk 22, 20 en 19
millioen. Voor 1932 is geraamd f 15 «aUHoen.^
De opbrengst over de eerste acht maanden
te reeds 12 millioen. Het geraamde bedrag
wordt dus stellig bereiM en desalnlettemln -
raamt de minister wor 1933, natuurlijk
zonder eenige nadere toelichting, slechts
10 millioen.”
Is dat geen prettige profetie?
Al zal de heer Van Stapele binnenkort
misschien ook blijken «e behooren tot het
geslacht van de profeten, die brood eten,
hU heeft u en ons in ieder geval voorlooplg
een opknappertje bezorgd, en dat is op
zichzelf al heel wat waard in tUden van
vertrouwenskrtete.
Jammer te het alleen maar, dat onze pro
feet zUn vertrouwen in de opbrengsten van
1933 suggereert „zonder eenige andere
toelichting”, dan dat de opbrengsten over
1932 misschien nog *n ietsje mee zullen val
len, waartegenover echter ook wel be
hoorlUke tegenvallen zullen opduiken.
Zélfs de heer Van Stapele zal ons toe
geven, dat het voor 1932 belastbaar natio
naal inkomen niet te vergelUken te met dal
voor 1933.
Een beroep op de opbrengsten Ujdens
de krtetejaren 19231926 gaat natuurlUk
heeleméal niet op, daar de gulden toen een
heel andere waarde had dan nu.
Wat echter onze vreugde over deze pro
fetie het ergst vergalt?
Dat wU ons den naam Van Stapele mee
nen te herinneren uit den tUd, toen er in
verband met het rapport-Welter zulke
enorme blunders geslagen werden.
Zou de heer Van Stapele opnieuw....?
dan dat zUne excellentie meent dat
„aan den veiligen kant te.”
„Als men hlerbU nu bovendien nog
aanmerking neemt, dat de opbrengst van
dit middel in de krisisjaren 1923—1928
gemiddeld 85 millioen heeft opgebracht
en dat deze opbrengst na de belangrijke
verlaging in 1928 en de daarop volgende
jaren resp. 87.90 en 85 millioen heeft be
dragen, uitkomsten die nog hooger hadden,
kunnen zUn wanneer de bezetting van het
personeel van den belastingdienst niet zoo
krap was geweest, dan begrUpt men eerst
recht, welk spel hier gespeeld wordt.
HlerbU komt bovendien „nog, dat hoe
lager de opbrengst geraamd wordt, hoe
grooter het tekort op de fondsbelasting kan
worden geschat. Het bezuinigingsmes snijdt
hier dus van twee kanten.
Precies op dezelfde wijze gaat het met de
vermogensbelasting.
Voor 1932 kwam men op grond van een
in de toelichting op de middelenwet opge
nomen berekening tot een 10 pel lagere
ZUn die f 48.577 dan voor Inkomsten? Het .raming en werd het bedrag vastgesteld op
ndsclachttvEn we kunnen ons voorstel-* 14 millioen Het last aor.wn do* x<t
beide
scholen
dam en
rrezamenlijk
48 leerlingen
terwUl ?r plaats is
voor 108. gevoegd bU
de
'dat het werkterrein
der
door de uitbreiding
der medische verlos
kundige hulp steens
kleiner wordeq zal,
heeft de Regeering
^ner doen Ingrijpen.
Jhr. Ruys de Beerea-, Dat de keuze op Am-
brouek sterdam viel, had
verschillende oorza
ken. Te Amsterdam gaan de abnormale ge
vallen naar de universiteitskliniek, mogelijk
heid. die te Rotterdam ontbreekt. Te Am
sterdam verkeeren de verpleegden In gunsti
ger flnancieele omstandigheden dan te Rot
terdam, waar behoeftigen worden opgenomeh.
Bovendien is de Amsterdamsche schooi de
oudste, zoodat zU minder dan die te Rotter
dam aan moderne elschen voldoet.
Men moet niet vergeten, aldus de Minister,
dat de Inrichting door het RUk als school
is opgezet. BlUkt nu, dat zU als school
geen voldoende bestaansreden meer heeft, dan
kan men haar voortbestaan alleen rechtvaar
digen door haar te bezien als verpleglngsln-
rlchtlng. waarbij Amsterdam en omgeving,
doch niet het RUk belang heeft. Een stad als
Den Haag nu draagt de koeten van de kraam-
vrouwenverpleging zelf. Wat voor motief zou
er dan voor het RUk kUn. om de koeten van
zulk een zuivere verp'.eglngslnrichtlng voor*
Amsterdam wél op zich te nemen?
Den Haag, 13 October 1932
Doktoren en leerlingen van de RUkskweek
school voor vroedvrouwen te Amsterdam, dié
de gereserveerde tribune der Tweede Kamer
tot op den laatsten vierkanten decimeter vul
den. hebben gedpld moeten oefenen, voordat
mevr, de Vries-Bruins aan de beurt kwam, om
een poging tot behoud van de school te doen.
De onderwerpen, die vóór haar interpellatie
aan de orde waren, zullen voor de medici en
hun discipelen wel niet veel attractie gehad
hebben, al raakte het eerste ook medische be
langen. De Kamer had namelUk haar oordeel
te geven over een correspondentie tusschen
de Rekenkamer en den Minister van Onder-
wUs betreffende het beheer van de Universi
taire Klinieken te Utrecht, die sinds 1 Januari
1931 den vorm van een prlvaat-rechtelUKe
stichting hebben. De Kamer gaf daar inder-
tUd haar goedkeuring aan, door mee te gaan
met een begrootingspost. waarbij de gelden
werden uitgetrokken, die het RUk in de stich
ting Inbracht. De Rekenkamer achtte dezen
gang van zaken onwettig, omdat art. 88 der
Comptabiliteitswet vordert, dat zulk een af
zonderlijke ‘tak van dienst bU de wet wordt
aangewezen. Sinds wanneer echter is de be
groeting geen wet meer? De heeren TUanus
en van WUnbergen bestreden dan ook terecht
de meenlng der Rekenkamer. Intusschen is
het gewenscht, dat privaatrechtelUke lichamen
als deze Utrechtsche stichting even degelUk
als andere diensttakken gecontroleerd worden.
De Commissie voor de RUksuitgaven was
dan ook in haar verslag tot de conclusie geko
men, dat er Inderdaad hetzU door eene aanvul.
Ung van de Comptabiliteitswet, hetzU bU eene
afzonderlUke web voorschriften in het leveti
moeten worden geroepen voor de contróle op
de flnancieele gestie van in prlvaatrachtelUken
vorm gegoten diensttakken.
Minister Terpstra beloofde overleg te zullen
plegen met zUn ambtgenoot van Financiën
over deze kwestie. En de heer TUanus, die een
amendement had, waarbU de betrokken Minis
ters wérden uitgenoodlgd, de noodzakelUk ge
achte voorzieningen te treffen, trok dat In.
toen het lid van de Commissie voor de de
RUksuitgaven. de heer Vliegen, hem de over
bodigheid daarvan pnder het oog bracht. InU
derdaad zullen de Ministers wel goede ver
staanders blijken van het halve woord, dat
de commissie in haar conclusie legde.
kort debat was er ook over een amen-
t van de Commissie van Rapporteurs
.op het ontwerp, dat eene regeling vaststelt be
treffende >et overnemen door het RUk van
het beheëV ot het onderhoud van wegen of
weggedeelten van anderen en het overdragen
van dat beheer of dat onderhoud aan ande
ren.
BU de algemeene beschouwingen opperde al
leen Baron van Voorst tot Voorst eenige be
denking. Het ontwerp opende de mogelUkheld,
dat de Kroon op voordracht van den Minister
van Waterstaat en Financiën het beheer of
onderhoud van wegen van anderen overnam
of bU anderen overbracht, mits met die
onderen over de overneming of
overbrenging tevoren overeen
stemming was verkregen.
Baron van Voorst’s vrees, dat aan lagere be
stuursorganen het beheer at het onderhoud
wel eens buiten de Kamer om kon worden op
gedrongen. was dus elgenlUk ongegrond. Want
is er geen overeenstemming, dan dient In die
speciale gevallen de zaak bU de wet geregeld
te worden en beoordeelt de Kamer dus de
verschillende voorwaarden. Totnogtoe had
krachtens artikel 1 van de Waterstaatswet
1900 de overbrenging of overneming steeds
bU de wet plaats. Daar echter In verband met
de in 1932 begonnen grootscheepsche verbete
ring van het wegennet het RUk groote aan
tallen wegen In beheer of onderhoud zal moe.
ten nemen of overdoen, werd het wenschelUk
geacht, een soepeler regeling in te voeren.