Prikkeldraad
De- latente kabinetscrisis
I
2
r
Verwarde toestand
De economische toestand
Allerzielen bij de Auxiliatricen
Sarcasme?
WERKLOOSHEID STIJGT
F
I
I
MAANDAG 31 OCTOBER
BOERDERIJBRAND TE VEERT
Een nader onderzoek
I
Allerheiligen
Zondag
Reactie
Optimisme
en
INDUSTRIEELE EIGENDOM
Bijzonder hoogleeraar te Utrecht
W erkloosheid
Frits Lapidoth dood
Koersstijging
In
uitvoer
en
a
boter
Gevaarlijk Assyriër
'Als katholiek priester gekleed
BENOEMINGEN
GEEN ROUWDAG,
MAAR EEN FEEST
DE LOONKWESTIE TE
NIJVERDAL
In het Aartsbisdom
Voorloopig is de groote val in de
Te Weurt bij Nijmegen brandde de kapitale boerderij af.
toebehoorende aan den heer Wouters. De geheele inboedel
werd een prooi der vlammen.
Houding van Minister Ruys
afgekeurd
Dr. Colijn’s groote ver
antwoordelijkheid
Opslag van
voor de R.K. tewerk
gesteld en
Lading varkens aang;
ot
ra
1
om door haar kleedij de smart te ver-
de Strijdende voor te stellen als een
zal geschieden overeen-
regeling, welke voor feestdagen
beschouwingen aan de Regeerlng duidelijk zal
kunnen zijn, of er in deze Kamer een meerder
heid is te vinden om voor het geval dit wets
ontwerp niet mocht worden aangenomen, tosb
te zorgen, dat voor ongeveer hetzelfde bedrag
uit andere belastingen dekking wordt gevonden.
We vreezen echter, dat dit niet duidelijk zal
blijken. We denken slechts aan de tabakst>elas-
tlng, waarvoor Dr. Colijn pleitte. Daartegen zijn
echter heel wat bezwaren!
De regeerlng heeft het geld noodlg. Zjj kan
niet buiten de 22 millloen. wil zij baar verant
woordelijkheid blijven dragen. Als de Kamer er
niet in slaagt een ander belasting-object aan
te wjjzen. en daardoor als het ware demonstreert
de onmacht van het parlement, om den weg
aan te geven, die bewandeld moet worden, dan
is z U ennletlnde eerste plaats minister De
Geer de verliezende oartij in dit conflict.
Z.H.Exc. de Aartsbisschop van Utrecht heeft
benoemd tot pastoor te Oroessen den weleerw.
heer B. A. Freller en tot pastoor te Veenhutaan
den weleerw. heer A. H. Oerbekke.
een In het vagevuur, is heden
it noodlg.
i
Vrijdagmiddag heeft het curatorium voor den
bijzonderen leerstoel voor het recht van den
industrieelen eigendom aan de Rijksuniversi
teit te Utrecht, tot bijzonder hoogleeraar voor
het bezetten van dien leerstoel benoemd dr. J.
van Loon.
Deze benoeming is een gevolg van het feit,
dat de Stichting Fonds ter bevordering van
de studie van het recht van den industrieelen
eigendom bij Kon. Besluit van 6 September JJ
«Staatsblad no. 4«6> overeenkomstig artikel 170
der hooger onderwijswet is aangewezen als be
voegd om bij de faculteit der rechtsgeleerdheid
aan de Rijksuniversiteit te Utrecht een bijzon
deren leerstoel te vestigen.
p. KLENE, S.J.
De conclusie blijft weg. maar daartegenover
wordt even later plotseang van front veranderd,
want dan komt er voor de verklaring, dat de
fractie tegen zal stemmen, opeens een heel
ander bezwaar, dat niet weg te nemen Is. tenzij
door intrekking van het geheele ontwerp. Dat
bezwaar is. daF hij het vorig jaar, voorziende
waarvoor bij dit jaar zou komen te staan, bij de
algemeene beschouwingen met nadruk heeft ge
zegd. op den wég van de automatische ver-
hooging der tarieven niet te kunnen voortgaan.
Ouchy was dus niet het hoofdbezwaar, maar
slechts bijkomend.
dat voorloopig althans de groote val in de be
drijvigheid tot staan gekomen is Het voor-
loopige cijfer der werkloosheid, dat in het der
de kwartaal gewoonlijk een lichte stijging ver
toont, Het deze in het afgeloopen «wartaal niet
zien; evenmin echter een duidelijke daling De
aanvragen4 van patroons en de plaatsingen van
werklieden ztjn van Augustus op September iets
toegenomen Het beroep van artcidc-rszljde op
de arbeidsbeurzen steeg van Augustus op Sep
tember niet zooveel als in 1929. 1930 en 1931.
De» stijging van het totale werkloozencjjfer is
te beschouwen als een selzoen-verschljnsel.
bedrijvigheid tot staan naderende winterseizoen. Wel kan men zeggen.
gekomen
rugkeerend vertrouwen een belangrijke fac
tor in de richting van herstel op zichzelf be-
teekenen zij nog geen opleving In het bedrijfs
leven zjjn de teekenen van verbetering nog
schaarsch en onzeker; de sporadische berich
ten over opleving zjjn voor een deel in verband
te brengen met prijsbewegingen en met het
Omtrent den economischen toestand in ons
land op het einde van het derde kwartaal van
1932 vernemen wjj het volgende:
,J> minister heeft inderdaad een te waar-
deeren poging gedaan om tegemoet te komen
aan de bezwaren, die door enkele leden, waar
toe ik behoorde, geopperd zijn met betrekking
tot het verband tusschen dit ontwerp en het
verdrag van Ouchy. Ik ben voor die poging van
den minister erkentelijk, maar de beslissing,
waarvoor w’ij gesteld worden, wordt er niet ge
makkelijker op.”
De Crisls-Zuivel-Centrale deelt mede, dat in
gaande 30 October, buiten werking wordt ge-
„Regeling voor koelhuisboter", ingé- 'trekkelijk geringen omvang geweest is. De om-
„En toch zou ik. gelet op de groote moeilijk
heden. die de Minister van Financiën te over
winnen heeft, tenslotte misschien nog zijn mee
gegaan met dit voorstel, indien niet een derde
bezwaar er ware geweest, dat voor mij van be
slissenden invloed is Ik doel op den band tus-
achen dit ontwerp en het verdrag van Ouchy.”
In Nederland manifesteerde dat optimisme
zich voornamelijk op de effectenmarkt, waar
het leidde tot een stijging van de Koersen van
aandeelen, zooals in pet. uitgedrukt sinds
het einde van den oorlog nimmer is voorgeko
men: in drie maanden tijds steeg het index
cijfer met meer dan 50 pet. Hiermede was de
val gedurende het tweede kwartaal geheel op
geheven, zoodat de koersen meerendeels boven
het peil uitstegen, waarop zij aan het begin van
dit jaar stonden. In September is hierop een
reactie gevolgd, die echter tot dusver van be-
Ieder onbevooroordeeld lezer moet daaruit
opmaken, dat. Indien de Regeerlng dit bezwaar
ophief, er met hem te praten zou vallen. De
Regeerlng ging daarop in en de leider van de
Anti-Revolutlonnalren erkende dit ook, want op
pag. 267 van de Handelingen lezen wjj in zijn
repUek;
Te Bad Nauheim, waar hij enkele weken
verpleegd werd, is op een-en-zeventigjarigen
leeftijd Frits Lapidoth overleden, de eens zeer
gevierde Haagsche collega, die vooral voor let
terkunde en tooneel jarenlang een gezagvol
penvoerder was. Hij was bestemd voor X nota
riaat. maar de candidaat-notarls werd journa
list. Hij werd in 1884 Parijsch correspondent
van het .Handelsblad". keerde later in Neder
land terug en vestigde zich te 's Gravenhage.
HU is met de dichteresse Helene Swarth ge
huwd geweest Bij de oprichting van de „Nieu
we Courant” werd hij redacteur voor kunst en
letteren. Hij schreef ook in verschillende tijd
schriften, gaf enkele boeken uit en redigeerde
het tijdschrift „Het Tooneel". Hij was officier
in de orde van Oranje-Nassau en van het Le
gioen van Eer.
steld de
volge welke het tot dusver mogelUk was om bö-
ter in koelhuizen op te slaan onder de bekende
gunstige Regeeringsvoorwaarden. waartegen
over dan de eigenaar der boter afstand deed
van het recht van uitslag op een door hem te
bepalen tijdstip.
Het stopzetten van vorenbedoelde regeUng
heeft derhalve tengevolge, dat de opslag van
boter In koelhuizen na gemelden datum geheel
voor rekening en risico van den eigenaar ge
schiedt.
de reeds vroeger doorgevoerde verslechteringen,
deze diep ingrijpende loonsverlaging van 12 tot
20 pCt. niet kon worden aanvaard. Het stand
punt door de hoofdbesturen ter conferentie in
genomen. werd als juist erkend.
Hoewel de loonsverlaging was teruggenomen,
werd nadien in enkele afdeelingen der fabriek,
vanwege de bedrijfsleiding, door allerlei onder-
grondsche pogingen, druk op de arbeiders uit
geoefend. teneinde een aantal hunner er toe
te brengen, dat zjj zich bereid zouden verkla
ren toch tegen lager loon te gaan werken.
Waar gelet op plaatselijke toestanden en de
reeds heerschende werkloosheid, door dezen
ultgeoefenden ongeoorloofden druk, alsmede de
houding der ongeorganiseerden, vrees voor een
geest van moedeloosheid onder de overige ar
beiders niet denkbeeldig was. vergaderden de
organisaties op Dinsdag 18 October met hunne
leden, om hen tot handhaving van het eens
ingenomen standpunt op te wekken.
Tijdens deze vergadering werd het regeerings-
telegram bekend.
De hoofdbesturen der drie bovengenoemde
arbeidersorganisaties meenen hun scherpe af
keuring er over te moetén uitspreken, dat na
mens den Minister van Binnenlaryteche Zaken,
het bekende telegram werd gezonden. Zij tee
kenen ernstig protest aan tegen de h l. mis
plaatste wijze waarop, namens den minister
van Blnnenlandsche Zaken invloed uitgeoefend
werd, om arbeiders die reeds met vele verslech
teringen genoegen hadden moeten nemen, op
nieuw een groote loonsverlaging te doen aan
vaarden.
Te Bakel te een per wagen
varkens in beslag genomen*
den vervoerd in strijd met
De zending varkens is ter
autoriteiten gesteld.
De loonsverlagingen houden aan. Het maakt
den indruk, dat deze mln of meer in golven
verloopen; terwijl de stroom van loonsverla
gingen in het eerste en tweede kwartaal aan
het afvloeien is, schijnt een nieuwe golf in op
komst^ waarbij het opmerkelijk te, dat veel
loonen. die als betrekkelijk vast gelden, nu ook
verlaging ondergaan. In verschillende onderne
mingen worden nu voor de tweede maal loons
verlagingen ingevoerd.
y n den avond van Allerheiligen houdt het
feesten op. Allerzielen gaat in 't zwart
gekleed, zwijgt, weent. Zooals de herfst
treurt om het heengaan van den zomer
met zijn bloemen, zijn blaren, zijn vogels,
zoo rouwt Allerzielen om het afscheid der
menschen, wier bijzijn ons verheugde als
zonnelicht en vogelenzang. De weeklacht
van Allerzielen vertolkt den noodkreet van
lijdende zielen. En zoo is het dien dag geen
feest voor vele menschen, omdat hun aan
dacht droevig wordt geboeid door het lij
den van de zielen van de overledenen.
Feest echter heerscht er ook op aarde en
in het vagevuur op dezen plechtigen herfst
dag.
Op Allerzielen wordt het grootste feest
van het jaar gevierd door de „Soeurs Auxi-
liatrices des ames du Purgatoire”, die in
Holland twee kloosters hebben, een in Am
sterdam en een in Nijmegen.
Daar dragen de kloosterkerken zooals
die der Zusters aan de Amsterdamsche Ege-
lantiersgracht geen rouwgewaad, daar
klaagt geen treurlied, daar prijken de alta
ren in laaiend beukenloof en in de bleeke
pracht van varens, daar zingt een feestlied
van het geluk der verlosten, daar bidden
vrome zusters haar dankbaarheid uit voor
de hulp, haar door de medemenschen ge
bracht. Immers deze zusters van het Va
gevuur hebben bij haar drie geloften van
gehoorzaamheid, reinheid en armoede een
vierde gevoegd, waarbij zij alle voldoenin
gen en aflaten, welke zijzelve verdienen of
van anderen ontvangen in dit of na dit
leven, afstaan aan de Oeloovige Zielen in
het Vagevuur. Haar devies luidt: bidden,
lijden, werken voor de Geloovige Zielen.
Het leven der Auxiliatricen is gemengd:
actief en contemplatief. Hun gebed? Dage
lijks reciteeren zij de Getijden der overle-
zetten ter beurze waren, vooral in September,
omvangrijker dan sinds lang.
De koersen Ar obligaties zijn met die der
aandeelen gestegen maar hebben de daling over
het algemeen niet gevolgd. Deze koersstijging
teekent een daling van den rentestand voor
lange credleten, die thans weer het peil zou heb
ben bereikt van vóór het uitbreken, van de
laatste vertrouwenscrisis.
Zijn deze bewegingen verblijdend, omdat men
er symptomen in kan zien van langzaam te-
Voor de onderscheidene beroepen was de be
weging zeer verschillend: terwijl de werkloos
heid onder de textielarbeiders in het laatste
kwartaal merkbaar verminderd is (hetgeen
echter als een seizoenverschiinsel kan worden
opgevat), is zjj onder de metaalbewerkers vrij
wel stationnair gebleven en onder de bouwvak
arbeiders sterk toegenomen. De werkloosheid
onder deze laatste groep, die ten deele een ge
volg is van inkrimping der regeeringsvoorschot
ten voor woningbouw (mede als poging om het
buiten verhouding tot dat der andere arbei
ders hoog geachte loonpeil der bouwvak
arbeiders te drukken), gaat onvermijdelijk
samen met groote werkloosheid onder de arbei
ders in de bedrijven, welke met den bouw
samenhangen: timmerfabrieken, steenfabrieken,
enzoovoort.
Met genoegen zullen velen vernemen, dat
de heer Wlbaut de hem en zijn vrouw (toch
waarlijk niet zonder reden) toegeschreven
denkbeelden misdadige „monsterachtig
heden" noemt en een groot deel van de
ergernis over het echtpaar-lijk boek nu op
rekening van „volledig misverstand” schui
ven wil.
De Pothuizen hebben zich echter gehaast,
in „Het Volk" te antwoorden, dat zij de
beoordeeling van de vraag, of een en ander
in het geschrijf der Wibauts sarcastisch
te op te vatten, maar het liefst aan de
lezers overlaten; volgens de Pothuizen
zullen de lezers moeten erkennen, dat het
misverstand niet aan hun kant is.
Wij vreezen.-dat de Pothuizen ook thkn»
weer gelijk hebben en algemeen gelijk
zullen krijgen.
Wat eigenlijk jammer is!
We moesten het, dunkt ons, den Wibauts
nu dezen blijkbaar teruggeschrokken
zijn voor hun eigen „monsterachtigheden”
zoo gemakkelijk mogelijk maken, ons en
alle anderen te doen gelooven, dat héél hun
monsterachtig boek als.... verkeerd begre
pen sarcasme te beschouwen is.
Over 'n tijdje zullen de Wibauts er niet
meer zijn.
Heil hun nagedachtenis, wanneer zij zich
voor het nageslacht voorzoover mogelijk
nog tijdig van deze grove,Jblaam ge
zuiverd zullen hebben!
Namens de Hoofdbesturen der Textlelarbei-
dersbonden „Unitas”, „St. Lambertus” en „De
Eendracht”, verzoekt men ons het volgende
mede te deelen;
In een dezer dagen te Utrecht gehouden ge-
gecombineerde besturenvergadering van de drie
textlelarbeidersbonden „Unitas”, St. Lamber
tus" en „De Eendracht", werd behandeld de
loonsverlaging bij de KS.W te Nijverdal en het
bekende regeerings-telegram.
Met verontwaardiging was door deze bestu
ren kennis genomen van het dwingend regee-
ringsoptreden in deze aangelegenheid.
Van de bespreking die de organteatiebe&turen
met de Directie der K.S.W. over de voorge
nomen loonsverlaging gevoerd hadden, was het
resultaat, dal de Directie verklaarde de verla
ging niet te zullen invoeren, wanneer de ar
beiders niet bereid zouden blijken te zijn, deze
te aanvaarden. Evenwel moest dan op toename
van de nu reeds heerschende werkloosheid in
deze onderneming gerekend worden.
Op de daarover door de organisatiebesturen
met hunne leden gehouden vergaderingen, was
onder algemeene instemming besloten, dat, na
e politieke kriste, die nu voor enkele
weken latent aanwezig zal zijn, te door
het uitstel veei Ingewikkelder geworden
en kan niet worden opgelost (zooals in .Het
Vaderland” gesuggereerd wordt) door een ver
vanging van minister De Geer door Dr. Colijn.
Daarmede wordt niets bereikt en wordt de
positie van het kabinet zeker niet sterker. De
leider van de Anti-Revolutlonnalren. die het con
flict ontketend heeft, draagt groote verant
woordelijkheid Hit te het, die den verwarden
toestand geschapen heeft en die in de eerste
plaats geroepen te. dezen te ontwarren.
Dat hj) nu door socialisten en vrUzinnlg-demo-
kraten. die hem jaren lang bestreden hebben
op een wijze die meermalen de grenzen van het
behoorlijke overschreed verheerlijkt wordt en
dat zij het zijn die nu op de bres staan om te
voorkomen dat Colijn's ..levenswerk", zooals een
der sprekers het noemde, door deze regeerlng
vernietigd wordt, stemt wel tot nadenken.
Komt tijd, komt raad, heeft Dr. Colijn gezegd
bij zijn suggestie tot uitstel, maar in deze kriste
kunnen wij daarop niet zoo heel gerust zijn.
•w yw en zal moeten toegeven, dat het op die
IVI manie» wel heel moeilijk wordt een
conflict op te lossen, waarin steeds
nieuwe punten van diepgaand verschil worden
opgeworpen. Een strijd over het al of niet auto
matische van een verhooging, die maar voor één
jaar wordt voorgesteld, verandert daaraan niets.
Het te dan ook geen wonder, als men tot de
conclusie komt dat de 30 opcenten verworpen
*ijn.
De groote vraag te nu. wat dan wél!
De heer Aalberse heeft ter toeUchtlng van zijn
motie van orde gezegd, dat bet na de algemeene
-w-^ e geheele linkerzijde e® de anti-revo-
I 1 lutionnalren op één lid na, zouden hebben
tegen gestemd De Christelijk Htetori-
achen zouden voorgesiemd hebben; alleen van
de Katholieken wist men niet of ze allen zouden
voorstemmen.
Professor Aalberse heeft alleen maar gezegd,
dat het Wetsontwerp niet buitengewoon mooi
was. maar over de wijze, waarop de fractie,
waarvan hij dt leider te, gestemd zou hebben,
beeft hij gezwegen. De socialisten mogen nu
vertellen, dat de Regeerlng ook door haar
houding inzake de gevaren voor het verdrag
van Ouchy gespeeld heeft in de kaart van
de protectionteten. maar dan zien zij spoken.
Er zijn in ons land evenmin protectionteten
als militalrteten Er zullen in de Kamer heel
weinig leden zijn geweest, die voor dit wets
ontwerp zouden hebben gestemd, omdat ze zoo
dol zijn op een hooger invoerrecht. Als zij hun
stem er aan hadden gegeven, zou dat alleen
geschied zijn, omdat zij op dit oogenblik een
kriste niet tn het belang achten van het land
en alleen omdat de nood der tijden dwingt tot
een dergelijken maatregel. Dus njet om het
kabinet als zoodanig.
Dit neemt echter niet weg, dat er een groote
meerderheid tegen was.
De commissaris van politie der afd. B. te
's-Gravenhage. vestigt de aandacht op Benja
min Cholos (of Saul), zich ook Doemende Ni
cola Simon. Simon Nicolaas. S. Nichols. B. 8.
Nichols. Pter Simon. Petros Thomas. Paul Mau-
rat. Paulo Murat. Jury Ellas en Babylon Ben
jamin.
Hij te Assyriër van den Jelustam, in het bezit
van een vatech paspoort, no. 34, gedateerd 7
Juni 1922. afgegeven te Bagdad, en maakt deel
uit van een bende van internationale oplichters,
waarvan de leden zich uitgeven voor prins, ba
ron. professor, priester, etc; teneinde autoritei
ten, geestelijkheid en het publiek te bewegen
tot afgifte van gelden voor liefdadige doelein
den, in het bijzonder ten bate van Assyro-Chal-
deensche uitgewekenen.
De daarvoor ontvangen gelden worden ech
ter ten eigen bate aangewend.
Hij bezocht, Britsch-Indië. China. Japan. Ma-
lay-Staten. Fransch-Indo-China. Amerika,
Frankrijk. Marokko. Spanje en België.
Volgens bekomen inlichtingen zou hij zich
thans in Nederland ophouden en vermoedelijk
als kathoUek priester gekleed zijn.
a an het slot van de rede, waarin minister
ZX de Geer zijn wetsontwerp tot lijdelijke
heffing van 30 opcenten op alle invoer
rechten verdedigd had en tevens de bezwaren
van hen. die tegen het ontwerp waren op grond
van het verdrag van Ouchy. zooveel mogelijk
had ondervangep. deelde deze bewindsman
mede, dat de Regeerlng. teneinde een confilct
met <de Kamer te vermijden, de Kamer zoo ver
mogelUk was tegemoet gekomen. Het heeft niet
gebaat, want ook al te de Regeerlng nog niet
gevallen, toch zal moeilijk ontkend kunnen wor
den. dat het conflict er te en dat het er ge
durende eenige weken blijven zal, zonder dat
iemand op dit oogenblik weet, op welke wijze
het kan worden opgelost.
De politieke toestand, die door het uitstellen
van de stemming geschapen te, mag wel een
zeer bijzondere en allesbehalve gelukkige ge
noemd worden.
In den Dultschen Rijksdag hebben we gezien,
dat men daar zoo brandde van verlangen om
de Regeerlng het vertrouwen op te zeggen, dat
daartoe zelfs een voorbarige en ongeldige stem
ming gehouden werd. Hier was het Juist omge
keerd. want er had geen stemming plaats, om
dat men in dezen tijd maar al te zeer de ge
volgen vreesde van een kriste, omdat men er
tegen opzag. op dit oogenblik de Regeerlng weg
te zenden. Jen kablnetskrtete in de uitermate
moeilijke omstandigheden, nu er ten spoedigste
gezorgd moet worden voor het dekken van een
groot tekort op de Legrooting, is een hoogst
ernstige zaak Desniettegenstaande weet men
met groote zekerheid dat het kabinet een ge
voelige nederlaag heeft geleden en dat er tegen
het wetsontwerp een groote meerderheid be-
Van het steeds verder doorwerken van de
malaise in kringen, die tot dusver min of meer
daarvan waren verschoond gebleven, spreekt de
werkloosheid onder de handels- en kantoorbe
dienden. die thans dubbel zoo hoog te als een
jaar geleden
In de dalende beweging van in- en uitvoer
(naar het gewicht) te nog geen ombuiging ge
komen; het invoercijfer was. als steeds, in het
derde kwartaal wat hooger dan in het tweede,
maar niet zooveel als gewoonlijk De waarde
van den uitvoer was iets grooter dan in het
vorige kwartaal, maar geringer dan in het derde
kwartaal van 1931. De Invoer van grondstoffen
voor de nijverheid te in het afgeloopen kwartaal
iets gestegen, voornamelijk omdat de daling,
wat betreft de grondstoffen voor de consumptle-
goederen-tndustrieën, vroeger dan in andere
jaren geëindigd was; de stijging van den Invoer
van ijzer de voornaamste grondstof voor al
die bedrijven, die verband houden met de vor
ming van nieuw kapitaal was. in vergelijking
met andere jaren, niet aanzienlijk. Dit wijst
nog niet op een hervatting van de vorming van
kapitaalgoederen. Deze indruk wordt bevestigd
door den loop van de aanbestedingen; zoowel
voor den bouw door particulieren als door over
heidslichamen of van de overheid afhankelijke
organisaties te de dalende beweging nog niet
overwonnen. De loop der emissies en van de
opbrengst der registratierechten wijst in dezelf
de richting. Aandacht verdienen de aanbeste
dingen voor fabrleksbouw. die nu reeds twee
jaar lang op een zeer laag peil staan. Geduren
de de geheele laatste conjunctuurperiode zijn
deze cijfers, die van de aanbestedingen in het
algemeen, ongeveer 1% jaar vooruitgeloopen;
deze cijfers kunnen dan ook tot de gevoeligste
conjunctuur-lndices gerekend worden.
De berichten uit scheepvaartkringen luiden
iets minder uniform ongunstig dan de laatste
kwartalen, maar de tonnenmaat der opgelegde
schepen verminderde nog niet. In September
legde de Holland-Amerikalijn twee groote passa
giersschepen op, tezamen metende 40 000 ton.
hetgeen een nieuwe stijging van het cijfer ver
oorzaakte.
In de ongekende ruimte op de geldmarkt te
nog niet de minste verandering gekomen. De
prolongatierente bleef 1 pCt., het particulier
disconto verminderde tot 0.37 pCt. In Augustus
en September, de rekening-courant-saldi liepen
op tot 294 millloen, ongeveer het drievoud van
het cijfer van begin Februari, en meer dan het
tienvoud van dat van het begin der crisis. In
den loop van October daalde het echter weer
aanzienlijk. Het aantal faillissementen te in
September, na afloop van de vacantlemaanden.
tot een tot dusver niet gekende hoogte gestegen.
De Kamerleden Kuiper, v. d. Meijs en Ame-
llnk hebben dezer dagen een onderhoud gehad
met den minister van Blnnenlandsche Zaken
over het telegram Inzake de loonsverlaging aan
de Koninklijke Stoomweverij te Nijverdal, door
den Minister aan het gemeentebestuur van
Hellendoom verzonden.
Is de „Volkskrant” goed ingelicht, dan zal
naar aanleiding dezer bespreking een ernstig
nader onderzoek omtrent de gebeurtenissen te
Nijverdal worden Ingesteld.
Omstreeks het midden van dit jaar ging een
vleug van optimisme door de wereld. De posi
tieve gronden voor dat optimisme zijn moeilijk
aan te geven; ten deek schijnen zij te liggen
in de eënigszins veranderde marktpositie van
sómmige goederen op de wereldmarkt en in
politieke gebeurtenissen (conferentie te Lau
sanne). Het vertoonde zich voornamelijk op de
effectenmarkt en in de prijzen van een aantal
goederen, maar ook in verspreide berichten over
iets toegenomen bedrijvigheid in sommige on
dernemingen.
De latere ontwikkeling der internationale
verhoudingen op economisch gebied te echter
niet geschikt geweest om dat optimisme verder
aan te wakkeren. Er volgde dan ook een reac
tie. In vergelijking tot de hausse is deze ech
ter tot dusver betrekkeljjk gering geweest en
verschillende beoordeelaars van den toestand
geven blijk van gevoelen', dat. indien geen nieu
we moeilijkheden zich voordoen, deze reactie
niet weer in een nieuwen, algemeenen val zal
ontaarden. Er dient echter aan herinnerd te
worden, dat in vroegere depressies nadat de
gigemeene val gestuft was. ‘in den regel een
periode van korte op- en neergangen van het
economisch leven volgde, waarin zich de ver
dere likwldatie van de crisis voltrok
denen en dagelijks wordt na de H. MIs de
psalm des vagevuurs „De Profundls" ge
zongen.
Het overwegend gebed vóór de H. Mis van
lederen dag loutert hun eigen zielen, ont
vlamt de liefde, onthecht het hart, richt
hun werken zuiverder op God, verhoogt de
uitboetende en smeekende kracht er van.
Hun werken? Hoe zullen zij werken aan
het geluk van de zielen, die niet meer bij
hen wonen en haar sterfelijk omhulsel heb
ben afgelegd? Door te werken voor dege
nen, die op aarde in nood en ellende zijn,
m.a.w. door het vetaghten van geestelijke
en lichamelijke werken van barmhartig
heid. Zjj bezoeken de hulzen van hen, die
met aardsche goederen schaars werden be
deeld en verplegen er de zieken, doen het
huishouden, brengen versterkende midde
len. kleeden en verzorgen de kinderen, alles
kosteloos en belangloos, soms maanden
lang, en vaak openen zij door hun biddende
toewijding het hart voor den Goeden Her
der, die het verloren schaap weer terug
brengt naar den stal. Menigeverdwaalde
beeft in de kapel van de Zusters van het
Vagevuur zijn lang vergeten Vriend terug
gevonden.
Zij lijden ook. Haar werk is lijden. Zij le
ven In armoede. Haar sombere levenswijze
heeft haar harden kant. Maar niemand die
het weet. De tevreden glimlach, de bedrij
vige tred, de haast hartstochtelijke toewij
ding verbergen offer en zorgen. Schoon
beeld van de heilige, lijdende zielen, die.
gefolterd, toch tevreden haar loutering ver
duren. Dat is haar leven. Zij gaan in het
zwart gekleed, als dames in den rouw, om
de Jeyenden aan de dooden te herinneren
eniom door haar kleedij de smart te ver-
zirinebeelden van de Lijdende Kerk en deze
aah - - 2
uitnoodiging tot mede-hulp.
Een Congregatie als deze, die zich wijdt
aan de belangen van de lijdende mensch-
heid op aan'
meer dan oc
„Het is onzen partljgenooten ontgaan, dat
deze aanhalingen uit „Wordend Huwelijk"
sarcastisch zijn, zooals trouwens de ge
heele inleiding van het hoofdstuk .Het
Kind” bladz. lil tot en met 114. En voorts
nog menig gedeelte in dat hoofdstuk. Het
is doordrenkt van bitteren hoon en van
bitteren spot ten opzichte van de positie v*n
„Het Kind” in onze kapitalistische maat
schappij
Onze partljgenooten hebben dit sarcasme
opgevat als nieuwe economische theorieën.
Langs dezen weg komen zjj er toe ons te
verdenken van misdadige monsterachtige
opvattingen.
Wij noemen slechts één voorbeeld uit de
vele. Op bladz. 108 van hun boek vccrcn
zij ons tegemoet: „Het boek der Wibauts
behandelt het voortbrengen van menschen-
kinderen op dezelfde wijze als dit voor
waren zou kunnen gelden.” ..Steenkool,
papier, graan, erts en.... kinderen staan
onder dezelfde economische wetten van al
of niet begeerlijkheid” enz. enz. enz.
Dit is bij onze partljgenooten geen spot:
Maar ernst.
Daarom mogen wij niet nalaten, mijne
vrouw en ik, om het volgende te zeggen:
Vrijwel het geheele betoog In Hoofdstuk VI
,J)e kinderen", van „Zoo kan het huwelijk
worden” (behalve de conclusies op bladz.
122 waarmede wij het voor onzen tijd vrij
wel eens zijn), is gebouwd op een vol--
ledig misverstand van wat wij heb
ben geschreven:
Aan de monsterachtigheden die ons als
gevolg van dit misverstaan tenlaste worden
gelegd staan wij niet schuldig.
Het kan voor een aantal partljgenooten.
ook wel voor andere menxhen, goed zijn
dit met stelligheid te weten.”
modernen
meest volledige
vóór als in de
Wibauts dan nog
ven te noemen.
Met het kind sprongen de Wibauts al
even luchtig om als met het huwelijk zelf..
Tot veler voldoening hebben nu de Pot
huizen met een eigen boek krachtig stel
ling genomen tegen de Wibauts, zóó krach
tig, dat de heer Wlbaut gemeend heeft, op
zjjn beurt daartegen weer in verzet te moe
ten komen
In een ingezonden stuk in Het Volk"
begint hij met te vertellen, dat hij niet
voornemens is over het boek der Pothuizen
iets te zeggen; maar.ten aanzien van
één hoofdstuk daarin moet hij een uitzon
dering maken:-
in hoofdstuk VI van hun boek (hoofdstuk
.De Kinderen”) gaan de Pothuizen n.l. uit
van het hoofdstuk „Het ,Kind” uit „Wor
dend Huwelijk”; zij geven twee aanhalin
gen uit laatstgenoemd hoofdstuk en bou
wen daarop beschouwingen, beschou
wingen. welke volgens den heer Wibaut
kant noch wal raken. Immers:
De Minister van Blnnenlandsche Zaken heeft
aan de inspecties van werkverschaffing mede
gedeeld. dat aan de katholieke werkloozen in
de werkverschaffing op Dinsdag 1 November
gelegenheid zal worden gegeven dien dag als
Zondag te vieren.
De loonvergoeding
komstig de
geldt.
Xk y u de beslissing echter te uitgesteld, dringt
l^kl zich de vraag op, wat er wel zal moeten
gebeuren om uit dit conflict te komen
«onder kleerscheuren van Regeerlng of Kamer.
Gemakkelijk za. dat niet zijn, want het geschil
te allesbehalve duidelijk.
We mogeq Ir dit verband wijzen op de positie
van Dr. Colijn. Deze toch te het die in dit con
flict de leiding genomen heeft, maar wiens uit
latingen ons voor vele vragen stellen.
In zijn eerste rede blz. 241 van de Hande
lingen lezen we:
Zjj verdient ons aller steun. Wie wijdt zich
aan de Strijdende en de Lijdende Kerk belde?
Wie steunt de Auxiliatricen? Wie helpt de
Helpsters van het Vagevuur? Wie kroont
hun Allerzlelenfeest met het feestelijk ge
schenk van b 1 ij v e n d e hulp?
De Stichteres heeft dit praktisch moge-
Hjk gemaakt. De Kerk stond haar toe een
Genootschap op te richten voor eereleden
van de Congregatie, waarbij aan iedereen
zonder uitzondering de gelegenheid wordt
aangeboden te deelen in het heilig werk en
de verdiensten der Auxiliatricen door de
vereeniging van zijn (haar) gebeden, offers
en goede werken met de Hare. Het dage
lijks bidden der akten van Geloof. Hoop en
Liefde met de verzuchting: „Mijn Jezus
barmhartigheid,” vereenigt hen in het ge
bed, terwijl een jaarlijksche aalmoes, tot
steun der Congregatie, die al haar liefde
werken kosteloos verricht, hen in de liefde
vereenigt. DitGenootschap verwierf een
bljzonderen zegen van Z-. H. den Paus, die
er vele aflaten aan verleende.
Bovendien richtte de Stichteres een
tweede Genootschap op voor vrouwen van
stand, die vrij over haar tijd kunnen be
schikken en dien aan goede werken ver
langen te besteden, om zoo haar leven meer
op het volmaaktere te richten. Zij zijn in
niger aan de Congregatie verbonden, ver
richten meer gebeden en nemen deel aan
de goede werken der religieuzen. Door een
akte van toewijding, die zij aan den voet
van het altaar, ten overstaan van een
priester aan God doen, zijn zij door een
waren geestelijken band aan de Auxiliatri
cen verbonden. Zij hebben, voor zoover als
haar staat dat toestaat, een reglement,
waardoor zij zich tot een ernstig christelijk
leven verplichten. Zij bidden ook dagelijks
een gedeelte van het officie der overlede
nen en velen van haar staan, evenals de
Auxiliatricen, de verdiensten harer goede
werken af aan de geloovige zielen door de
heldhaftige liefdedaad.
Zij, die zich bij het een of het ander ge
nootschap wenschen aan te sluiten, kunnen
zich mondeling of schriftelijk vervoegen tot
dc Eerwaarde Moeder Overste, Egelantiers-
gracht 147, Amsterdam of Duivengas 2,
Nijmegen.
-w-^e Wibauts hebben met hun „huwe-
1 Ujks' -boek allen, die nog niet weten,
tot welke monstruositeit de gods
dienstloosheid ook op zedelijk gebied leidt,
lersteld doen staan.
Het aloude, ondanks al zijn moeilijkheden
beproefde huwelijk behoorde in onzen
tijd plaats te maken voor de
lief desvrijheid, zoowel
samenleving, welke de
„huwelijk" zouden belle-