Voor gramofoonliefhebbers diet u&Aaal van den iay rt I I I I EEN EVOLUTIE IN DE OPNAMETECHNIEK ROBINSON CRUSOE’S AVONTUREN Met ROBINSON aan kun je uren lang gaan Ali-Ben- Hassan 5 De vlammende anjelier ZATERDAG 19 NOVEMBER De kracht der spinnen EN Houtskool uit klapper doppen G De automatische bridge-tafel Alle abonné a a Insull viert zijn verjaardag Deze maand een sprong voorwaarts Amerika in wedden- schapskoorts FEUILLETON DE KRUISVAARDERS VAN ST. JAN DOOR UW GIFTEN ONS GIRONUMMER IS 23653 U helpt ons hierdoor jenaen. Jaarlijks een milliard dollar omzet AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL iiiiiiiiiiiiauiiiiu KENTERING Naar het Duitsch van Paul Oskar Hoecker (United Press) an- nooit per Bri- harten ge- ,.dat (United Press) n 2 a Q 2 8 2 1 2 3 (Maandagavond vervolg) 8 5 a 3 (Wordt vervolgd). - 1 8 2 2 I 3 Robbie reide, dat hü niet zoo'n neus als Ivy wilde hebben en Freddy Vrij dag meende, dat het goed zou zijn, als iedereen een zakdoek over zijn hoofd deed en zoo naar het kamp terugkeer de. De zeeman vond ook nog een zak doek voor de kat en zoo gingen ze dan naar het kamp. „We kunnen niet zien, waar we loo- pen”, klaagde Topey. „Ik heb een gaatje in mjjn zakdoek en Ik kan daar doorkoken", zelde de zeeman. „Ik zal jullie wel waarschu wen als je verdwaalt..’ 4 1 I 2 2 S 2 3 2 i 2 a 3 I 2 B 1 "V 1 spge- veren welstand, ham. De roeng,” gekocht moederland In HU was daar nog nauwelijks twee we ken of hl) ontsnapte maar ternauwernood aan het gevaar ge spietst te worden en dat, terwijl hij toch niets anders had ge- L 8 2 t 2 2 8 ?eds och one HU nde ver- over- ?8 en n en iran ap- 4in. 8 3 4 3 nen ten- vor- !mde urn- A. ter- 8.8. naar non- 8«en, irtng »md mes- n de wer- t 8U R.K. Ie 1 1 4 -uiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiü u dan nog niet verteld.-’ zei All mijn ongelukkige broer fluit (Ingezonden Mededeellng). STEUNT zielen redden voor Christus —et was in 1926, dat wij werden verrast door I Je eerste electr. opgenomen platen, die In A A korten tijd de oude hoornopnamen waarde loos maakten. Ik zeg dat zoo in ’t algemeen, maar ik moet er toch even op wijzen, dat er wel degelijk enkele, laat ik zeggen, praehlstorlsche platen zijn, die nu nog waarde hebben. In mün collectie bewaar ik bijv, als een zeer kostbaar bezit het „Exultate Deo" van Palestrina, voor Odeon gezongen door het koor van de Slxtün- ocbe kapel. Vergelijkt men deze plaat met de latere, electrische opname van Hls Master’s Voice, dan komt de oudere schijf er veel beter af, wat natuurlijk een uitzonderingsgeval is. Hoe schitterend moeten die Jongens en mannen gezongen hebben, dat het stugge membraan bovendien nog gehandicapt door de erop ge monteerde stift, die in de wasplaat grifte de veie malen gevoeliger microfoon heeft kun nen verslaan. Wjnt nu nog hoort men het vlammende enthousiasme in de felle inzetten en zelfs de klank van het koor is in deze ge brekkige reproductie nog levend Merkwaardig genoeg Is bij die Odeon-plaat de weergave van den polyphonenstül veel door zichtiger. dan op de nieuwe Voice-schtff. die overigens niet een van de gelukkigste produc ten van deze ellte-maatschapplj genoemd kan worden. Helaas kan men die oude opname van de Slxtljnsche kapel niet meer krijgen. Maar er njn er indertijd heel wat van verkocht en mls- Khien halen enkele lezers van dit blad haar nog eens voor den dag, nu zij eraan herinnerd worden. Goed, in 1926 kwamen de eerste electrische opnamen. De maatschappijen hebben toen nog al met nadruk den lof van deze nieuwe vinding gebazuind. Daarna hoorde men van de tech nische evoluties zoo goed als niets meer. En toch is er tusschen een plaat van 1932 en een »an 1926 minstens evenveel verschil, als tus- schen schijven van 1926 en 1925. Wie geregeld lijn repertoire aanvult zal die langzame ver betering zeker gemerkt hebben. Over een van de belangrijkste vindingen, die hiertoe mee werkten, een volgenden keer. Het is van de verschillende maatschappijen best te begrijpen, dat zij over die evolutie zoo weinig mogelijk repten. Men kan niet elk jaar weer opnieuw het standaardrepertoire opnemen en het zoodoende over de geheele linie op het laatste peil van perfectie houden. Dat is een eisch, die zelfs de fanatiekste gramofoonlief- hebber niet durft stellen. Trouwens, men moet niet een te groote beteekenls toekennen aan de geluidskwaliteit, want dat is een ver keerd materialisme. Ik heb als recensent daar over zelfs wel eens onaangenaamheden gehad, door enthousiast over bepaalde platen te schrij ven, die ik vooral apprecieerde om het stuk of om de wijze, waarop het gespeeld werd, hoewel de plaat van klank niet uitblonk. Nu schijnen er menschen te zjjn, die voor 99" juist op die technische perfectie letten. Ik heb me daarover zelfs een keer een beetje geërgerd qp wel bij een lezing door den artlstieken leider van een der groote concerns. Die goede man liet een paar meer dan banale marschen hooren en ztond merkbaar te likkebaarden om de prach tig opgenomen paukenroffels en de daverende bekkenslagen. Het leek of hü van de heele mu ziek niets anders hoorde dan de geslaagde re productie van die lastige slaginstrumenten. Zulk een eenzijdigheid doet toch heusch een beetje béte aan. Denkt u anders niet, dat ik ongevoelig ben voor technische volmaaktheid. Deze week is zelfs een mijlpaal in mijn reeds veeljarig be staan van gramofonlst geweest. Ik hoorde n.l. een nieuwe opname van Beethoven’s vioolcon cert, gespeeld door Joseph Szigeti, begeleid door het Britsch symphonie-orkest onder Bruno Walter (Columbia LX 174/5). En ik heb ver bluft gestaan van de reproductie. Dat is geen langzame evolutie meer, doch een sprongsge wijze en het woord revolutie zou me haast uit de schrijfmachine geglipt zijn, als ik aan het be grip niet zoo bet land had. Ik moet u echter bekennen, dat ik deze reeks platen eerst eens zuiver materieel beluisterd heb. Die pauken slagen van de eerste mjten vroegen door hun opvallende helderheid gehee' mijn aandacht. En een paar ribbels verder deden het de hoorns, die zongen zender een enkele micro- foon-strapats. Maar het meest blij was ik om de doorzichtigheid van het geheel: in geen enkele opname hoorde ik zoo duidelijk en zelf standig de verschillende stemmen en timbres als in deze. Pas nadat mijn eerste blijdschap normaler afmetingen had gekregen, heb ik rus tig kunnen genieten Van Szigetl's schitterend spel. Maar het is Zaterdagavond en u wilt nog even voor den Zondag een mooi plaatje gaan halen. Over het vioolconcert moet u natuurlijk eerst nog eens rustig denken, want zoo n reeks van vjjf schud je niet uit Je vestjeszakje. Daar om nog gauw een paar fraaie kleine nummers. •De Vagebond-koning’’ is hier dit Jaar met veel succes uitgevoerd en dus zullen er velen zijn, die het meeslepende „L’amour, toujours” graag uit hun machine willen halen. Welnu, Alfred Piccaver, de beroemde operazanger, heeft het er zoo heerlijk uitgekwakt met permissie dat deze plaat er als koek en el zal ingaan (Decca M 419). Ook het optreden van het ze ventienjarig vioolwonder Yehudi Menuhin is Vroeger was je een beroemdheia Als je mooie dingen schreef, Waarvan voor de nageslachten Altijd nog wat overbleef. Of je werd door tubes verven Zóó gezien en zóó vermaard, Dat het beste van het beste In musea werd bewaard.' Maakte je een stuk bezieling ’t Z{j in marmer of in steen, Dan bewaarde de beroemdheid Nog je naam door eeuwen heen. Want beroemdheid was te krijgen Door.de kunst en door den geest. Maar het volgen dier methoden. Dat heet aan den dag „geweest"! Onze tijd is vrij wat anders. Onze roem zit in de krdcht. Gróót is hij, die 't met zijn spieren Tot een krachttoer heeft gebracht! Kunstenaar wordt thans vervangen Door den titel kampioen. Ddn eerst is je naam gevestigd Zoo geen kunst vermag te doen. Dan neemt men van u notitie En men geeft van hulde blijk...* En wat vroeger nóóit gebeurde: Diè beroemdheid maakt je.... rijk! MARTIN BERDEN (Nadruk verboden) of dat hij je tot zijn eersten minister ken. Maar het spel hem bevallen en hü zei dit tegen hen. harten sprongen op van vreugde! Wat moet mijn broer Allah en den Profeet hebben prezen, terwijl hl) stond te wachten op de be- loonlng, die zit allen zouden ontvangen! Maar .te het, spelletje voort tot adem was. Inmiddels was het kamermeisje binnengeko- Itten. •.Mina, zeg tegen Ulrich, dat hij naar het Ration moet en dat hjj een beetje voortmaakt. Vooruit Kitchen, geef je revu maar aan Mina. naam maakte met de constructie van de elec trische klok. Strikt genomen mengt de auto matische tafel de kaarten niet, maar deelt ze op een zóó onregelmatige wjjze uit, dat schud den totaal overbodig wordt. Bovendien neemt men de kaarten na het spel op in de toevallige volgorde, waarin zjj op tafel liggen. Men doet sa In een kleine schuiflade der tafel, waarna de tafel ze opnieuw uitdeelt. Volgens alle rege len der meest uitvoerige kansberekening is vrijwel uitgesloten, dat iemand dezelfde „hand” zou terugkrijgen. Om de gebruikelijke, zeer de gezelligheid verhoogende twisten over de vraag, wie de kaar ten In de lade mag schuiven, te voorkomen, Is de bridgetafel van vier kleine electrische lampjes voorzien, die om beurten aan gaan en zoo aan duiden, wie „geven” moet. Het geven bestaat echter slechts tn het nemen der kaarten. Voor hen. die liever nemen dan geven, een attractie op zichzelf. vorm streng verbiedt. In New Orleai zelfs zoover, dagelijks verboden loterijen houden. De verpolitiekte ambtenaren hun oogen dicht en steken een deel van den omzet voor hun partijen in den zak. De beste klanten op de wedbureaux zjjn de negers, die echter veelal slachtoffers dier zwen delaars worden. Zjj betalen en als ze hun winst komen halen, is het bureau dikwijls verdwenen. Over het algemeen gaat de zaak echter correct toe, omdat het in het belang van de bureaux is, een vaste clientèle te krijgen. In San Francisco wordt de grootste omzet gemaakt. Ongeveer vijf mlllioen dollar per week. Deze hoogte hangt1 samen met den speel- hartstocht der aldaar wonende Ohlneezen. In Chicago worden per week twee mlllioen dol'.ar verspeeld, in New-York een mlllioen, in Boston 150.000, in Pittsburg 100.000, in Philadelphia 200.000. In vele steden houdt de politie geregeld raz zia's tegen de wedbureaux, maar kan ze niet onderdrukken. Wijl het geluksspel een uitmuntend zaakje is voor hen, die het op touw zetten, is de concur rentie scherp. De bandietenbenden bemoeien zich er natuurlijk ook mede en zorgen er voor, dat de concurrenten niet kunnen werken. Zü bedreigen de opdrachtgevers van hun concur renten met de wapenen, dooden hen niet zelden en houden pas met de terreur op, wanneer oe concurrentie op de vlucht is geslagen of hen zelf heeft omgekocht. NEW YORK, 18 Nov. Verwoede bridge-spelers (er zijn nauwelijks nog andere) zullen met groote vreugde vernemen, dat er een automati sche bridge-tafel is uitgevonden, welke de spe lers van het lastige schudden en deelen van de kaarten ontslaat. Wordt tennisspelen niet eerst volkomen een genot, wanneer men over een ballenjongen beschikt? En zou golf wel zooveel fanatieke beoefenaars vinden, indien er geen „caddies” bestonden? Het is eigenlijk merkwaar dig, dat het moderne menschdom tot nu toe gebridged heeft zonder automatische speeltafel. Maar nu wordt dat anders. Gelukkig maar, want de brldgeregels worden langzamerhand zóó gecompliceerd en veranderen zóó vaak, dat men heusch geen aandacht meer over kan heb ben voor zulke weinig intellectueele handelin gen als schudden en geven. De nieuwe electrische bridgetafel is uitge vonden door Lawrence Hammond, die vroeger De uit Amerika gevluchte „electricileits-ko- nlng’’ SamuelInsull vierde dezer dagen als Grieksche gevangene zijn verjaardag. Merk waardig is. dat hjj vele honderden telegrammen, bloemstukken en allerlei geschenken kreeg. Be zoekers liepen heel den dag in zijn cel in en uit. Amerika heeft zijn uitlevering gevraagd. Naar Grieksch recht blijft hij twee maanden in het gevang. Is dan het uitleveringsverzoek als ge motiveerd erkend, dan wordt hjj naar Amerika gebracht. Zoo niet, dan wordt hij vrij gelaten. De man, die honderdduizenden kleine luiden tot den bedelstaf bracht, heeft zich over de Griex- sche regeering niet te beklagen. HU zit. op grond van een doktersattest, niet in de gevangenis, maar bewoont een elegant vertrek in het Are- teion-ziekenhuis, waar hü niets behoeft te ont beren. (United Press>. Ivy wilde de vreemde boomen zien, waar Freddy Vrijdag zün hoed had verloren. „Ik heb nog nooit een boom met spijkers erin gezien”, zelde ze, „en ik zou het niet prettig vinden te moeten denken, dat ik iets niet gezien heb op het Artis-elland.” Daarom nam Freddy haar en de kin deren op een namiddag mede, maar nauwelijks waren zü bü de boomen ge komen, of een muskiet stak Ivy in den neus en de neus zwol erg op. ^rme Ivy”, riep Topey, „haar neus ziet er verschrikkeUjk uit.’’ nn «ut Elin incevolge de verzekeringsvoorwaarden tegen f QDfjf) bü levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f bij een ongeval met f QCf) bü verlies van een hand f 1 9C otj verlies van een f Cfi _blj een breuk van ongevallen verzekert voor'een der volgende ultkeerlr.gsn I JUUU»~ verlies van belde armen, béide beenen of belde oogen f tdU.' doodeljjken afloop I een voet of een oog f 1 duim of wijsvinger been of arm gaat, Kktchen, dan is het uit7 tusschen ons. Versta Je? Kijk me niet zoo brutaal aan. Dat kan ik niet verdragen. Ga nu maar heen en neem een besluit.” „Er is geen besluit te nemen, mama. Ik ga Dinsdag na Paschen weg.” „Als je tenminste niet al eerder gaat.” Me vrouw Dora Troilo gaf haar dog een nüdigen schop en zei: En nu ga ik direct op den trein en reis naar Karlsruhe. Ik wil toch wel eens zien, of Victor zich weer door jou op den kop zal laten zitten.” Maar r aan?” vroeg Ik. „Heb ik zuchtend, speelde?” Hü slurpte nog wat van zün koffie. ..Maar dat was nog niet alles," hernam hü. ..de sjah beval, dat ze blüven en dagelüks voor hem spelen moesten. En zoo bleven ze. terwijl mijn broer z'n kameraden benijdde om hun die lederen dag zlenderoogen toe- man. die de zware bas blies, werd büna gek. zóó rijk werd hü. want wat de sjah beval, moest letterlük worden uitgevoerd. Veertien dagen hadden ze nu al voor den Sjah van Perzië gespeeld, toen hü op een avond, terwül ze voor hem optraden, onder het luisteren z’n wenkbrauwen fronste. Of hü in een slechte luim was of dat ze niet zoo goed speelden als anders, weet ik niet, maar hü scheen niet bevredigd. Mijn broer Mustapha beefde van angst, toen hü de uitdrukking op het gezicht van den sjah zag, want hü wist, dat, als er narigheid zou komen, hü meer zou krijgen dan een van de anderen Toen ze elndelük met spelen ophielden, stond de sjah op en verliet het vertrek. Terwül hü wegging, gaf hü zün grootvizier een bevel. „Stop hun hun instrumenten in hun keel," zei hü eenvoudig. „Ik vertelde u. dat al z’n orders letterlük dienden te worden opgevolgd als het mogelük was, en zoo geschiedde het ook dit keer. Mün door het noodlot vervolgde broer stierf, omdat hü geen geluk had „Maar de anderen dan toch ook.” zei ik. toen AU zweeg en zuchtte. „Neen." zei hü, ..zün Instrument was het eenige. dat ze naar binnen konden krijgen en de sjah schonk al den anderen den volgenden dag. toen z’n woede bekoeld was, vergiffenis." AU zweeg. „Ali-Ben-Hassan." zei ik. „geef me twee snoe ren van die kralen!” „Allah zü geloofd en gedankt! En zün pro feet!" riep hü uit. vrouw naar Karlruhe. 's Avonds werd Cathari na van daaruit opgebeld. Dringend. Victor voerde een ernstig gesprek met haar, bad, smeekte, bezwoer haar om niet te gaan, dreig de. Driemaal moest het gesprek, waarin de stiefmoeder zich telkens mengde, verlengd wor den. Catharina kon nauwelijks aan het toe stel blüven staan, zoo, knikten haar knieën. Een gevoel van afgrijzen kwam over haar bü de gedachte een vol jaar zü aan zü met deze vrouw te moeten leven, voortdurend haar grove stem te moeten hooren, haar 'eeuwig gokUL haar afschuwelük geUefkooa van den hond te moeten aanzien. Neen, neen, neen en duizend maal neen, zü schikte zich niet. En als Victor van haar hield, werkelük van haar hield.... „Als ik verlof kon krijgen, dan zou ik zelf komen. Maar dat gaat nu niet. De aanstaande reserve-officieren moeten tot na Paschen inde kazerne wonen. We moeten er veertien dagen slapen. Daar zün ze erg streng op. Maar je moet je niet zoo opwinden, Uefste. En denk eens, met Pinkster en in den zomer, dan kan ik toch af en toe eens overwippen en je zien en spreken. En als je nu in Engeland bent ja, daaraan heb je natuurlijk heelemaal niet gedacht?” „Toe, Victor, wees nu Uef en help me. Stel je moeder de zaak in het Juiste licht voor. Het is heusch beter voor ons allemaal. Ik beloof je ook...." spoeden, die mjjn broer Mustapha van zün ge boorte af hebben vervolgd. Drie keer moest hü in Constantlnopel waar hü heen waa ge gaan beladen met den vloek müns vaders de bastonnade ondergaan nog eer hü zestien jaar was en men vertelt, dat zün hartverscheu rende kreten gehoord konden worden door de visschers. die ver weg op den Bosporus hun netten inhaalden." „Waarom werd hü geslagen?” vroeg ik. Ali-Ben-Hassan kuchte. „Een vergissing.... ten onrechte was hü door booswichten beschul digd. dat hü wat geld had gestolen in den winkel, waar hü als loopjongen in betrekking was. Allah,” vervolgde Alt sne!. na nogmaals gekucht te hebben. „Allah gedoogt soms, ter wille van zün plannen, dat een onschuldige voor den schuldige lijdt.... Nadat mün broe der Constantlnopel had verlaten. op bevel van de autoriteiten, die tegen hem schenen samen te spannen zwierf hü een tüd lang rond, waarbü hü büna tot stervens toe gebrek leed, tot hü elndelük In Perzië kwam. daan dan probeeren, of hü op een eerlüke manier zlfn levensonderhoud kon verdienen met den verkoop van klecden. „Het schünt”, voegde All er nadenkend aan toe, „dat iemand heeft ge dacht. dat hü niet eerlük aan de kleeden geko men was die hü verkocht. Hü was nergens ge lukkig mee, mün broer Mustapha. Als hü een geit kocht, om het dier met een klein winstje van de hand te doen, werd liet ziek en stierf. Als hü een kudde hoedde, verdwaalde er een van de dieren en werd hü er van beschuldigd, het verkocht te hebben en kreeg hü stokslagen. Het was natuurlük dc wil van Allah, maar het was toch maar een vreeselüke beproeving voor De Amerikanen wedden niet alleen bü paar denrennen en presidentsverkiezingen. In Ame rika bestaat er büna niets in de wereld, dat niet voorwerp van een weddenschap zou kunnen rijn. Geen wonder dus, dat de wedomzet der gebleven. Amerikanen per jaar op een milliard dollar wordt geschat. Men wedt, hoe de temperatuur op een be paald uur van een bepaalden dag zal zün, welke de laatste drie cüfers in het dagelüksche rap port over het bewind van de schatkist zullen zün, hoe hoog de boter- en eierprüzen op een bepaalden dag in Chicago zullen worden geno teerd. En als iemand niets beters invalt, dan wedt men of een voetganger, die voor je uit loopt, met zün linker- of rechtervoet van het trottoir zal stappen. Hoe enorm Amerika door den wedwaanzin is bezeten, blükt uit een overzicht, dat de „Uni ted Press” in 30 steden samenstelde. Alleen in deze steden incasseeren de wedbureaux per week 10 tot 20 mlllioen dollar. Men bekommert zich weinig om de wet, die het wedden in dezen ins gaat men löterüen te knüpen een gebeurtenis geweest, zoodat zün platen thans meer dan ooit in trek zün. Den volgenden keer zal ik het hebben over de groote serie werken, die hü deze maand uitbracht. Voor dit maal twee füne bibelots: de „Campanella” opus 7 van Paganini en „The song of the bride” van Rlmskl Korsakof, die twee wel zeer uiteen- loopende facetten van dit groot talent toonen: het eerste Is als een watervalletje van ragfüne, kristallen nootjes, het tweede een Intiem, zacht kabbelend beekje van fraalen klank (His Mas ter’s Voice DB 1638). Ik eindig met een hint voor liefhebbers van pianomuziek. Walter Gle- seking speelde de .Suite bergamasque” van De bussy op twee platen, en wel zoo heerlük in tiem, zoo fün afgewogen van klank en toch zoo geïnspireerd als men het van weinig pianisten kan verwachten (Columbia DFX 123/4). hü had vooruit wel kunnen weten, dat h U geen geluk zou hebben. Het was nu eenmaal de wil van Allah, dat mün broer Mjistapha on- K geluk had. De woorden die de sjah sprak, luid denVul ieders lnstrumf«at met goudstukken,w wat is daar dan voor ongelukkigs >- Heb je het niet bü je? En je taschje ligt daar toch?" Nu eerst kon ze aan het woord komen en nu moest juist het kamenneisje er bü zün, een verzwarende omstandigheid, die mevrouw haar schoondochter nooit vergaf. „Dc heb verder geen bagage, Mama.” „Hé, wat? Ik heb je toch in het rijtuig zien komen. Je had toch alleen maar dat eene kof fertje? Waar heb je je andere bagage dan?" „Mün andere bagage?.... Die is al in En geland, Mama.” „Ik geloof, dat je stapeldol bent geworden. In Engeland? Maar wat dacht je dan in vre desnaam?” Ik heb U toch alles geschreven, mama. En Victor heb ik ook alles uitvoerig uitgelegd. Moeten we dan nu direct.... Ik geloof, dat het toch beter was....” „O zoo. Je denkt, dat het me voor Mina niet onverschillig is. hoe ik do»r mün schoondoch ter behandeld word. Je blijft hier, MlnA. Er is geen sprake van, dat Je nu weggaat ea de ont- bütboel hier maar laat staan. Je denkt zeker, dat er niets te doen is In huls. De kanten nachthemden moeten vanochtend ook elndelük eens gestreken worden. De komt gewoon tot niets, Mina, dat kan zoo niet langer. En in de kamer van den Jongen meneer, roetzwart word je. als je daar gaat zitten op de boe kenkast ligt het stof een duim dik. Je denkt maar, dat ik niets zie en de jonge meneer ook niet. Maar ik zie alles, hoor Mina, allee. En nu kun je direct hier gaan zitten. Kitchen, en Catharina wist niet, hoe ze het de küvende vrouw duidelük moest maken. „Hoe zal ik het U uitleggen. Mama. Het is toch werkelük geen vijandigheid van mjj, ook niet de zucht om tegen U in te gaan; alleen maar het gevoel: ik ben nog te jong om hier maar als vüfde rad aan den wagen....” „Ja, natuurlük, de hoofdpersoon zou Je hier willen zün," viel de oudere dame haar onver wacht en onvriendelük in de rede. „Ja. dat kan ik me voorstellen. Heel lief van je meisje, heel Uef. Dc hoor natuurlijk bü het oud roest. Dat bevalt je niet, dat ik er nog ben en wat te zeggen heb. hé? Maar door jou laat ik me nog lang niet den mond snoeren, meisje. Vic tor heeft toch ook nog een woordje mee te spreken, denk ik zoo. Die zal je heusch wel voor de keuze stellen, wees maar gerust. Versta je? Of je zult je schikken, of we maken de ver loving af." Met den D-trein van 'smlddags ging me- Als een spin zoo groot werd als een mensch en haar krachten in evenredigheid met den lichamelüken groei toenamen, zou zü gemak- kelük een normaal huls kunnen optillen. De laatste illustratie hiervan komt uit den Lon- denschen dierentuin, de .Zoo”, waar twee vogel-etende spinnen een geslaagde poging tot uitbreken hebben gedaan. Haar verblüfplaats is boven afgedekt door een stevige glazen plaat van ongeveer twee pond. Met haar tweeën heb ben die spinnen de plaat opgelicht, terwül zü bovendien een eenlgszins tw ijfelachtig houvast hadden aan de Verticale glazen wanden van haar woning. Velen hebben vaak een spin een groote bromvlieg die drie maal zoo groot is als züzelf. zien wegs'eepen. Dit is nog slechts een peulschil bü wat sommige van die insecten vermogen. Zoo zag Iemand, langs een dük wan delend en den wal onderzoekend, een groote zware tarantula, die op de vlschvangst was en beet had. De vlsch was wel geen „kanjer”, maar woog toch wel acht maal het gewicht van het vlsschende insect, dat in de rugvin zün pootjes vastgeklemd had. Tevergeefs spartelde de vlsch om los te lomen en zün belager onder water te trekken. De spin had haar achterpooten op den oever gezet en heesch haar prooi lang zaam op het droge: De strüd. we'-ke in een vol komen overwinning van de spin eindigde, duur de ongeveer 15 minuten. Een andere spin, wier’ achterlüf zoo groot was als een behoorlüke erwt, had op een goeden morgen een Jonge muls gevangen. Drie uur lang was zü bezig een draad om den staart van den muls te win den, toen trok zü haar slachtoffer de lucht in. En des avonds hing de muls volkomen vrü van den grond. De beide eerstgenoemde spinnen stammen uit Ceylon. In de vrüe natuur weven zü webben van geweldigen omvang. Het centrale web heeft een mlddellün van vüf voet, met züdraden, die een lengte van tien tot twaalf voet bereiken kunnen. Vogels ter grootte van leeuwerlkken. worden dlkwüls gevangen, evenals hagedissen. amnmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii Suiiiiliiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii|iiniir^ „Dus je moet die Engelsche meneer maar een briefje schijven, hoor je, Kitchen, dat je van Plan veranderd bent.... en verder wil ik geen woord meer over die malligheid hooren. En Beef je bagagerequ aan den huisknecht, dat hü Je groote bagage van het station kan halen.’- Ze was opgestaan en deed den buldog het ser vet af. Hü was erop gedresseerd haar daarop rijn snuit als voor een kus toe te steken, waarop ze hem een klap om zün ooren gaf. De hond sprong op den grond en mevrouw voerde rondom de groote eettafel een wilde rondedans met hem uit. Hü blafte, huilde, gromde en zü amuseerde zich kostelük; ze zet- het, spelletje voort tot ze heelemaal bulten In een mismoedige stemming bleef Cathari na nog een tüdlang in de eetkamer zitten. Ze dacht aan tientallen dergeiüke tooneelen, die zich hier In huis met Victor's stiefmoeder hadden afgespeeld. En steeds weer had haar verloofde gesust, haar verzekerd. Mama meen de het werkelük zoo kwaad niet, maar het was alleen maar haar eenlgszins ruwe aard.... Maar Catharina voelde: dezen keer viel er niets te sussen en bü te leggen. „En natuurlük weer zoo volgeladen, dat het een wonder is dat de boel niet kort en klein gaat. Maar dat kost ook je eigen geld niet: mevrouw is er goed Voor. Schamen moest Je je. Op niemand kan je meer vertrouwen tegen woordig. Ik raad je.... Kitchen, maak me niet driftig. Dus er is geen sprake van, dat Je naar Engeland gaat." „Ik moet.” Catharina was innerlük doods bang, maar ze raapte al haar moed büeen. ,Jk verbied het Je. Dat zal me waarachtig wat moois worden. Zoo’n jong ding wil d'r eigen baas zün. Maar ik maak korte metten. In den herfst ben ik te toegeeflük voor je ge weest. En daarom durf je nu. Maar ik laat geen loopje met me nemen. Je blüft hier.” „Mama, het spijt me. dat U zich zoo over die zaak opwindt. Maar ik kan nu niet meer te rug en ik wil ook niet. Het is vóór ons alle maal beter, als ik dezen tüd nog gebruik om te leeren, ik zou voor geen geld ter wereld hier het heele jaar nog zoo'n beetje rondloopen en niets doen....” „Vastbinden kan ik Je niet. Maar als een briefje schrüven aan Meneer Dutton in Engeland, dat als de bagage aankomt, die dl- 1 reet terug moet. Of weet Je wat: ik telegrafeer direct." „Beste mama, dat is werkelük ónmogelijk. En 1 bovendien doelloos. In de eerste plaats is de bagage natuurlük niet aan de firma geadres- i seerd. maar aan een expediteuren in de i tweede plaats zal ik mün woord houden.” ^Je woord? Je woord? Zoo!” Mevrouw Trol- i lo was heelemaal buiten adem. Haar boezem - ging hügend op en neer. Haar donkere oogen. die op kleine gitzwarte knoopjes leken, schit- terden venünig. Ze had nu werkelijk iets van haar buldog: In de vüandlge manier, waarop ze het jonge meisje van het hoofd tot de voeten opnam. „Ik zou zoo denken: je woord heeft Victor." i „Maar mama....”. _J „Hou je ge-mama voor je. Antwoord wil ik hebben.” In een plotselinge vlaag van vroede stond ze op: „Sta daar niet zoo brutaal te luis teren, Mina, als je mevrouw wat te bespre- i ken heeft." De hond, die de stemming van zün meesteresse begreep, vloog blaffend op 1 meis je toe, dat In doodelüken schrik met haar volgeladen blad haastig naar de deur toe ging. Mevrouw had den knop van de deur al in de hand. Met vasten tred en in het volle be wustzijn van haar recht, stapte ze de kamer uit; haar stem schalde door het heele huls, ter wül se het personeel aanmerkingen maakte. Ook sprak ze op zeer lulden toon tegen den hond. was toch maar mün broer.” Even hield hü op om een slokje koffie te nemen. ..Elndelük scheen het, alsof Allah zün toom van mün broer had afgewend, want hü kwam in kennis met een gezelschap reizende muzi kanten en daar hü altüd goed had kunnen spe len, trok hü met hen mee. Jarenlang reisde hü met hen en hü verdiende genoeg.,., nu eens hieraan en dan weer daaraanhier kuchte Alt opnieuw.... om behoorlük te kun nen leven. Op zekeren dag speelden ze in een stad waar juist de sjah op bezoek was. Deze zag hen van uit een raam en beval, dat ze voor hem zouden worden gebracht. Nu zal Allah mü belooncn voor al dc te genspoeden. die ik heb moeten verduren," dacht mün broer. Want deze sjah, die even gauw het bevel gaf iemand te spietsen als u een kop koffie bestelt, was zeer edelmoedig tegen de genen die hem behaagden. HU beval, dat het gezelschap van mün broer voor hem zou spelen. Toen ze hadden gespeeld." vervolgde All. „wachtten zü op z’n uitspraak. Het was heel moeilük. met dien sjah, om vooruit te weten of hü je voor de krokodillen zou laten werpen --ma- van het gezelschap was Hun k ontmoette mün vriend Ali-Ben-Hassan tn een klein café op een der boulevards van Parijs. Hü begroette mü met een wilden Arablschen kreet, en ik zag aan de uitdruk king van zün gericht, dat hü weer wilde pro- beeren mü kleeden te verkoopen Ali-Ben-Hassan, dien ik reeds in verschei dene steden van Frankrük heb ontmoet, be laden met kleeden „uit het paleis van den Sultan,” Is een Marokkaan, die met het waan denkbeeld is behept, dat ik een verzaïpclaar ben van kleeden. vachten, kralen en imitatie züden sjaals. Als hü me ziet, klaart z’n gezicht on- mlddellük op en wil hü me zes snoeren kralen aansmeren en een stapel kleeden. voldoende om er een «rinkel mee te beginnen. Niets kan hem verlossen van het idée-flxe, dat ik een zieke- lüken hang heb om mü zelf onder kleeden te begraven, wanneer ik des avonds naar mün hotel ga.... Sinds ik hem in Algiers had gezien hü trekt zoowat de halve wereld door had ik hem niet meer gesproken en Ik noodlgde hem uit aan mün tafeltje plaats te nemen en een kop koffie te gebruiken „En hoe gaat het met de zaken. AD?" vroeg ik. nadat ik verscheidene keeren koelbloedig geweigerd had. iets van hem te koopen. „Je hebt een moolen voorraad!” ,J)e zaken zün erg slecht geweest, sinds ik u voor 't laatst heb gezien." zei hü treurig. „Heel slecht. Ik geloof, dat ik weer een gelofte aan Allah zal moeten doen om te verkrijgen, dat hü zün vloek van mü afneemt. Ik bied mün waar voor niets aan en nog wil nleaiand wat koopen. De wereld is vol dieven en schur ken. die zich vetmesten ten koste der armen. .Kük nu eens naar die sjaal, die ik u toch wer kelük voor zoo goed als niets wil laten „Ik zou er zelfs niet een koopen. al verkocht Je ze bü bosjes van vüf voor een franc," viel ik hem In de rede. HU zuchtte en berustte op zün manier. „En, zoó denk je er dus over, weer eei dere gelofte af te leggen?” Ik herinnerde me z'n laatste gelofte en ook de handige manier, waarop hü er tusschen uit was gesprongen, toen het er op aan kwam en hü de opbrengst van zün beste kleed aan de moskee had moeten afdragen. ,Jk word net zoo'n ongeluksvogel als mün overleden broer.” zei hü, z’n kleeden op z’n an deren schouder overleggend. „Ik ben bang, dat we van een ongelukkige familie zün. Ik heb u toch al eens verteld van m'n broer?" „Dien man. dien ik zoo vaak in Marseille heb gezien? Met dat puntboordje? En die jaren lang iets had verkocht, tot hü op zekeren avond zün heelen handel aan den man had ge bracht en. omdat hü niet meer door z’n zware vracht kleeden werd beschermd tegen de koude avondlucht, een ernstige bronchitis opdeed, ter wül hü op weg naar huis. Allah dankte voor- diens goedheid en den volgenden dag stierf? Ik heb een verhaal over hem geschreven. All, want hü leek me werkelük de zwaarst beproef de en ongelukkigste mensch ter wereld.,.." „U heeft een verhaal over hem geschreven?” vroeg Ali-Ben-Hassan. „En u hebt er natuu^r lük geld mee verdiend? Bü den profeet, het is hard van u. dat u nog niet eens een snoer kralen wilt koopen! Maar ik had nóg een broer, die ook diep ongelukkig was. We zün alle maal ongelukkig. Het is de wil van Allah!" HU zweeg een heele poos en toen scheen hü eensklaps op een idee te komen. „Heeft u nooit de geschiedenis gehoord van mün anderen overleden broer?” vroeg hü- „Als ik ze u' vertel en u maakt er geld van. koopt u dan een sjaal van me? Een mooie, züden sjaal, zooals de prinses van Constantlnopel heeft gedragen, voor slechts tien francs? Nooit, bü den baard van den profeet, zult u uw oog meer op zóó’n mooie en tevens goedkoope sjaal laten rusten „Als je verhaal werkelük wat is. All." zei ik. ,xal Ik zoo’n snoer kralen van je koopen voor tien francs. Zë zün niet meer dan anderhalve franc waard, dat weet je zelf heel goed HÜ zuchtte. „Het is weinig," zei hü. '..maar het is beter dan niets en het is de wil van Allah. Moge hü mü insplreeren voor het ver haal van de lotgevallen van mün ongelukklgen broer, die de rampzaligste mensch was. die ooit zün gelaat tüdens het gebed naar het Oosten heeft gewend „Weet dan." begon Ali-Ben-Hassan. na van Zün koffie te hebben genipt, „dat, hoe wreed het noodlot ook was. dat kwam over mün broer, over wien u hebt geschreven en aan wien u veel verdiend hebt, het niets was in vergelü- klng met de calamiteiten, rampen en tegen- f Af) hij verllee van ’n f anderen vinger In Noord-Celebes heeft zich sedert Mei een eigenaardig „kolenbrandersbedrüf" ontwik keld. Wü lezen «diarover In „Onze Mail” van 12 October De houtskool wordt gebrand van de klap perdoppen op een even doelmatige als primi tieve wüze. Het product, de „arang tampoe- wordt in partüen van beteekenls op- door Japanners, die het naar hun exporteersn. De uitvoer bedroeg de maanden Mei. Juni. Juli en Augustus resp. 45 750 K.O.. 50.250 K G., 118.775 K.O. en 134 350 K.O. De exporteurs geven op, dat deze füne arangsoort gebruikt wordt voor pharmaceuti- sche doeleinden; mogelijk wordt ze ook ge bruikt bü de fabricage van gasmaskers, kruit of anderszins. De bevolking van Noord-Celebes vaart er wel bü; zij maakt prijzen van f 2.50. zelfs tot f 3 picol, d.i. f 1 minder dan voor de copra en dat voor een bijproduct, dat vroeger werd weggeworpen. De koeten van bereiding en transport tot Menado kunnen worden gere kend op f 150 per picol. zoodat er in elk ge val weer wat extra's kan worden verdiend.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1932 | | pagina 10