Prikkeldraad
D
I
H
I
Van de Perstribune
M"
Om vast contact
en het gezinsleven
Nuttige
reserve
Democratie of
dictatuur
„Auspicato”
het ideaal van
SINT FRANCISCUS
Examenvraag
MAANDAG 21 NOVEMBER
Mr. C. P. M. Romme
Commissie ingesteld
Kwalen van onzen tijd
Mr. C. P. M. Romme
HET ZOMERKAMP BIJ LAREN
Nieuwe geldleeningen
Een stemmingsvolle avond
Winkels blijven open
Nederland-express
H. H. WIJDINGEN
In het Aartsbisdom
CREDIET AAN GEMEENTEN
Geen verkapte Staatshulp
F ascisme in ons land
STEMMEN BIJ VOLMACHT
Handhaving van het gezag
Bs baanbreker voor sociale levens
vernieuwing
Benoemd tot lid van de Tweede
Kamer
NA HET GEBEURDE IN DE
RIDDERZAAL
TEWERKGESTELDEN IN DEN
REGEN
rr-
Tusschen de faculteit der Handels
wetenschappen te Amsterdam
en het bedrijfsleven
Wapens omgewisseld
In Amsterdam en Den Haag op
Zondag, 4 December
en de
De Minister over de vrijwillige
burgerwachten en den by-
zonderen vrywilligen
landstorm
De „ontschreven”
vrye zetels
Ten laste van het Ryk
Geringere inkomsten
J
en
ADRI OVERMEER-v. BEEK.
ROERMOND,
'j
O
1
as.
te.
J
I
Wordt lid. zoo spoedig moge-
te ko-
M5
sten
men
Naar wij vernemen, beeft de Vereeniging van
Banketbakkers. Exploitanten van Bestelzaken
van B en W. van ’s-Gravenhage bericht ont-
et algemeen debat over de Rijksbegroo
ting in de Tweede Kamer heeft ver
schillende belangrijke momenten op
geleverd.
W(j stellen ons voor daarop nader terug te
komen en uit het verslag der .Handelingen''
eenige der voornaamste gedeelten van de ge
houden redevoeringen over te drukken.
Voor heden geven wij alvast een citaat uit
het slotgedeelte der rede, waarmede de minis
ter-president in de zitting van 15 November dfe
sprekers beantwoordde.
Thans heeft zich, met het doel een meer alge
meen contact met het bedrijfsleven te bevorde
ren. een Commissie gevormd, waartoe het initia
tief te genomen door de Faculteit in samenwer
king met de heeren dr. E. Heldring, Gottfr. H.
Crone en mr. L. J. A. Trip, die met de Faculteit
van oordeel waren dat het belang van het be
drijfsleven en van de Universiteit belde gediend
te met een regelmatige uitwisseling van gedach
ten en van ervaringen met betrekking tot de
academische opleiding van den toekomstigen
bedrijfsman.
Van het oogenbllk barer stichting af heeft de
Faculteit der Handelswetenschappen aan de Unl
versiteit van Amsterdam er naar gestreefd con
tact te scheppen en te onderhouden met het be
drijfsleven. Aangezien de organisatie der Unlver
siteit, geregeld bij de wet. het academisch statuut
en de gemeentelijke verordening, geen gelegen
heid biedt tot een formeel verband binnen de
universitaire organisatie, bepaalde dit contact
zich tot nu toe tot het verkeer, dat de'letten der
Faculteit individueel onderhielden, binnen het
kader van h<
personen uit
>rt
:r-
«-
er-
de
:ht
er-
nd
eit
Tot zoover de minister.
Tusschen democratie en dictatuur kan voor
een Nederlander de keus niet moeilijk zijn.
P. 8.
iet*hun opgedragen onderwijs, met
Handel en nijverheid en vertegen
woordigers der overheidsorganen.
werkverschaffingen heeft Minister Ruys de Bee-
renbrouck geantwoord, dat het in tijden van
veel regen voorkomt, dat de weeklnkomsten
van sommige te werk gestelden bij de gesub
sidieerde werkverschaffingen blijven beneden,
althans niet uitgaan boven de uitkeering. die
zij ingevolge de steunregeling zouden hebben
ontvangen. Hiertegenover staat, dat. wanneer
de storing van veel regen zich niet doet gevoe
len, de loonen bjj de werkverschaffing, door-
eengenomen, niet onaanzienlijk booger zijn dan
de gemiddelde uitkeerlngen volgens de steun
regeling.
De Minister heeft reeds besloten en hiervan
aan de betrokken gemeentebesturen, door tus-
schenkomst van de inspecteurs voor de werk
verschaffing, mededeeling gedaan, dat ook aan
de te werk gestelden bij de va Rijkswege ge
subsidieerde werkverschaffingen een brandstof
fentoeslag kan worden uitgekeerd.
Als leden dier commissie zijn toegetreden de
leden der Faculteit de professoren van Eerde,
Früda. Gonggrijp, Kleintjes, Limperg. Losecaat
Vermeer en Posthumus, en voorts de heeren dr.
C. J. K. van Aalst, A. Andrlesse. mr. J. W. Beyen.
Ch. E. H. Botesevaln. D. Bolderhey, W. C. Bone-
bakker, E. ten Cate. dr. H. Colijn. Gottfr. H.
Crone, Ir. M. H. Damme, mr. D. A. Delprat, mr.
dr. A. van Doorninck, G. A. Dunlop, F. H. Fen-
tener van Vlteslngen. Ed. Gerzon, mr. C. H.
Guépin, mr. H. A. Hartogh, J. H. van Heek. dr.
E. Heldring, dr. H. M. Hlrschfeld. mr. P. Hofstede
de Groot, tr. J. A. Kalff, Ir. G. A. Kessler. P.
Klynveld, Harry ter Ktiile. Ir. J. E. F. de Kok,
mr. H. F. van Leeuwen. Ir. W. H. vap Leeuwen,
L. Limperg. dr. H van Manen. C. E. ter Heulen,
mr. L. F. A. M. van Ogtrop. W. F. Plek, dr. Ir.
C. F. Stork, mr. L. J. A. Trip, Th. van Voorthuy-
sen, dr. ir. Th. van der Waerden, dr. F. M. Wl-
baut, C. J. Ph. Zaalberg.
Voorzitter der Commissie te dr. E. Heldring,
secretaris drs. H. J. vu» der Schroeft.
De speciale boottrein met post en passagiers,
in aansluiting op bet m.s. „Marnix van St. Al-
degonde” zal Dinsdagmorgen 22 November om
1020 van Genua vertrekken.
Aankomst Woensdagmorgen 23 November om
7.06 te Zevenaar; 7.57 Arnhem; 8.48 Utrecht (C.
8); 9.4© Den Haag (BA); 932 Amsterdam (W
P.j; #.51 Amsterdam (C.8.) en 10 uur Rotter
dam (Maas).
Bij de Tweede Kamer te ingediend een wets
ontwerp tot het aangaan van een of meer geld
leeningen ten laste van het Rijk.
Aan de Memorie van Toelichting wordt het
volgende ontleend:
ZooaLs in de jongste Millioenennota werd
uiteengezet, te in den loop van 1938 voor ƒ200
mlllloen nieuw geld geleend en daarnaast voor
ƒ300 mlllioen geconverteerd. Een gedeelte van
de voornoemde gelden werd, overeenkomstig de
bepalingen van de Beleggingswet. tegen een
vaste rente van 4 en 4.4 pet. bjj Rijksfondsen
opgenomen
De hoogte der vlottende schuld aal bet eer
lang wenschelijk maken, andermaal nieuw geld
op te nemen, terwijl het vertrouwen bestaat,
dat daaraan verdere conversie van een aan
zienlijk bedrag zal kunnen worden verbonden.
Ten einde op het meest geschikte tijdstip
zonder verwal tot een en ander te kunnen over
gaan. wordt de in het ontwerp vervatte mach
tiging gevraagd.
vangen, dat overeenkomstig het verzoek van deze
vereeniging, winkels, waar uitsluitend of in
hoofdzaak brood, banket, suikerwerk en choco
lade wordt vérkocht, geopend mogen zijn op
Zondag 4 December tot 8 uur 's avonds.
Een soortgelijk verzoek ten aanzien van Zondag
25 December (eersten Kerstdag), werd evenwel
afgewezen, ofschoon ook op dezen dag groote
drukte verwacht mag worden.
In de Amsterdamsche gemeenteverordening
te eveneens bepaald dat de banketbakkers op
Zondag 4 December geopend mogen zijn tot 8
uur *8 avonds. Voor andere gemeenten, zooals
Rotterdam, Utrecht. Bussum, Enschedé en Delft,
bestaat deze faciliteit evenwel niet.
Vertrouwd wordt dat ook andere gemeente
besturen, evenals van Amsterdam en Den Haag,
tijdig een vergunning zullen geven aan banket
bakkerszaken, om in teder geval op 4 December
aj. geopend te mogen zijn.
Naar aanleiding van de publicatie der R. K.
Staatspartij omtrent de verdeeling van het
(verminderde) aantal omschreven zetels over
de verschillende kieskringen, schrijft „De Mor
gen”:
der maatschappelijke herordening en eener
daarop geïnspireerde politiek.
Het zal nu van het grootste belang wor
den. dat allen, die voor een opstuwende.
vooruitstrevende politiek voelen, toetreden
tot de katholieke kiesvereenigingen. om op
den verderen gang der candldaatstelllngen
hun rechtmatigen Invloed uit te oefenen.
Wie met 1 Jan. as. geen lid te, verspeelt
selfs allen invloed; hij mag niet meestem
men in de kiesvereenigingen.
Daarom:
lijk.”
Hoewel mag worden aangenomen, dat geen
dezer officieren in kennelijken staat van dron
kenschap heeft verkeerd, heeft de Minister aan
leiding gevonden, het gedrag van een viertal
hunner, zoomede de overtreding van de kamp
orders door den bovenbedoelden onderofficier,
te doen toetsen aan de eizehen, door de krijgs
tucht gesteld. *L
e bekende Duitsche sociaal-econoom dr.
Th. Brauer heeft een werk gepubli-
ceerd over het moderne Duitsche socia-
geno-
Nu ook mevr. A. Steenhoff geb. Smulders
voor haar benoeming ate lid van de Tweede
Kamer heeft bedankt, heeft de Voorzitter van
het Centraal Stembureau thans in de vacature-
Gult tot lid van de Tweede Kamer benoemd
verklaard den heer C. P. M. Romme. te Am
sterdam.
(Reeds geplaatst in een gedeelte van onze
In de Memorie van Antwoord aan de Tweede
Kamer op de Algemeene Beschouwingen van
Hoofdstuk V der Rijksbegrooting. deelt de Mi
nister mede, dat hij het verlangen naar krach
tig handhaven van orde en gezag, door een lid
ter sprake gebracht, geheel kan volgen. Dat die
handhaving niet krachtig genoeg zoude zijn,
wordt door den Minister betwist. Met betrek
king tot het gebeurde op 20 Sept. JJ_. veroor
looft de Minister zich er op te wijzen, dat bet
feit plaats vond in een vereenigde vergadering
van de Staten Generaal, weshalve de leden uit
een oogpunt van strafrecht Immuniteit
Ik noemde aldus Z. Exc. de parlemen
taire democratie de rijkste van alle Regeerings-
vormen; zij te in ons volk verankerd, hecht en
sterk; een wel hevige schok zou noodig zijn,
om dit anker van ons Staatsschip te kappen.
Ons volk neigt niet naar dictatuur. Integen
deel. vah het zuiver persoonlijke bewind heeft
het als het ware een instinctmatiger! afkeer:
„Ons vlakke land houdt niet van hooge hoo
rnen.Zoo te onze volkspsyche; ons volk te
wars van alles wat zweemt naar het persoon
lijk bewind, omdat het om zich ziet, dat aan
zulk een bewind ontbreekt het essentieele van
een waarachtig gezonden regeeringsvorm. de
verantwoordelijkheid voor doen en laten tegen
over het gericht van de vertegenwoordiging des
volks. Een dictator kan zijn een man in groot
formaat in kunnen, maar het te volstrekt niet
zeker, dat de krachtige heerschersnatuur ook
altijd het goede wil en zelfs, wanneer hjj het
goede wil, te er een groote kans, een kans, die
men voor het volksgeluk niet mag wagen, dat.
gezien de concentratie van alle regeeringsgezag
in hem alleen, op den duur uitspattingen niet
sullen uitblijven.
Het bericht, dat mr. Romme benoemd is tot
lid der Tweede Kamer, zal in het bijzonder te
Amsterdam met groote voldoening worden ver
nomen. Al te mr. Romme niet direct verkozen
bij een verkiezing, doch tengevolge van het
openvallen van een zetel door het bedanken
van den heer Guit, dit neemt niet weg, dat hij
een type-voiksvertegenwoordiger is.
Hij geniet immers volledig het vertrouwen
van zijn kiezers. Wie wel eens een vergadering
van katholieken in het Concertgebouw heeft
meegemaakt, waar mr. Romme optrad, kreeg
daarvan aanstonds het onomstootelijk bewijs:
zijn verschijnen alleen pleegt een storm van
applaus te ontketenen. De heer Romme te een
populaire figuur en deze populariteit heeft alj
niet gezocht, hij heeft ze verworven door zijn
arbeid op sociaal gebied, vooral op onderwijs-!
gebied en door zijn optreden als leider der ka
tholieke raadsfractie. En deze populariteit is
niet beperkt tot de katholieken: ook in andere
kringen wordt de heer Romme ten zeerste ge
waardeerd.
In Amsterdam te het vraagstuk van het ka
tholieke onderwijs zéér geschakeerd: mr. Rom
me beheerscht bet echter volkomen en gaarne
geeft hij er zijn volle aandacht en zijn volle
werkkracht aan. Deze kennis van zaken en deze
levendige belangstelling komt vooral uit in den
Amsterdamschen gemeenteraad, waar hij met
prof.-Woltjer de kampioen te voor het bijzonder
onderwijs en waar hij door zijn bijzonderen tact
menigmaal de positie van het katholiek ortüer-
wjjs in de hoofdstad heeft weten te versterken.
In de gemeentelijke politiek te hij een figuur
van den eersten rang: hij maakt ernstig studie
van de aanhangige vraagstukken, verdedigt zijn
meening met geheel eigen welsprekendheid en
steeds heeft hjj het oor van den Raad. Wat
men noemt: conservatief te de heer Romme in.
geenen deele. Als het betreft de autonomie der
gemeente, dan staat hU op de bres om haar te
verdedigen, hij kent en beseft de nooden der
armen en werkloozen: toen er sprake van was.
dat de regeertng de steun-normen zou willen
wijzigen, was de heer Romme de eerste, die
zich hiertegen scherp verzette en eerder zou hij,
zjj het noode, de lasten der burgerij willen ver
zwaren, dan den steun verlagen. Van de lasten
der burgerij gesproken meermalen heeft de
Raad zijn leiding inzake belastingen gevolgd:
herhaaldelijk te mr. Romme er in geslaagd do
Amsterdamsche burgerij te behoeden 'voor
zwaarder lasten dan strikt noodig waren. De
Amsterdamsche katholieke raadsfractie telt zeven
van de vijf en veertig raadsleden. Haar invloed
te echter belangrijk grooter dan deze cijfers
zouden aandulden, hetgeen ongetwijfeld voor
een groot deel te danken te aan het zakelijk en
tactisch optreden van haar leider. Dat mr.
Romme allerminst tot de conservatieven behoort
moge overigens blijken uit het feit, dat inder
tijd van hem de gedachte te uitgegaan van een
samenwerking met de 8 DA.P, doch op voor
waarde, dat een program tot stand zou komen
en aan de samenstelling van dat program heeft
hij een zeer werkzaam aandeel genomen!
Zou mr. Romme den Kamerzetel aanvaarden
en den raadszetel verlaten wij zouden het
een zeer ernstig verlies voor de Amsterdamsche
katholieke politiek vinden. Gelukkig bestaat dat
gevaar niet: de heer Romme zal althans voor-
loopig moge het zijn voor vele jaren beide
functies, het Kamer- en het Raadslidmaatschap,
comblneeren. Wjj gelooven, zijn groote werk
kracht kennende, dat dit aan zijn werk in
Kamer en Raad ten goede zal komen. Trouwens,
meerdere leden van den Amsterdamschen Raad
zijn tevens Kamerlid, al zijn zij niet tevens
fractie-voorzitter.
Wij verheugen ons dus over deze benoeming.
Voor den benoemde, voor de Katholieke Staats
partij en ook voor Amsterdam. Vooral In dezen
tijd, nu de gemeenten bet zoo zwaar te verant
woorden hebben tegenover het Rijk, te het van
belang, dat een kenner van de gemeentepolitiek
en het gemeenterecht, zijn Intrede in de Kamer
doet. Twee katholieke figuren in de Kamer, mr.
Geseling. de voorzitter der R.K. Staatspartij,
en mr. Romme, de voorzitter der Amsterdam
sche raadsfractie het te voor Amsterdam een
goede dagl
daarvan staan een paar
Dr. Brauer zegt daarin
b.v., dat het door al de „overwoekeringen" zoo
moeilijk geworden te door te dringen tot het
eigenlijke wezen van het hedendaagsebe socia
lisme. Met die „overwoekeringen" weten
schappelijke. wel te verstaan bedoelt hij dan
de overmaat aan klassificaties. aan indeelingen.
die de wetenschappelijke bestudeering van hst
socialisme gemeend heeft te moeteh opstellen.
Om daar eenlg beeld van te geven, stelt hij -
de volgende definities tegenover elkaar, defi
nities, die nog maar dé voornaamste klasaifi-
caties betreffen, en nog maar een sober beeld
van de „overwoekering'’ geven. Men denke zich
de rest!
Brauer dan vond o.a. de,volgende soorten vaa
socialisme in de studiewerken.
theoretischpractise!» socialisme,
idealistischmaterialistisch socialisme,
ethischeconomisch socialisme,
aesthettechpolitiek socialisme,
profetischpositivistisch socialisme,
internationaalnationaal socialisme,
filosofischpragmatisch socialisme,
utopischkritisch iwetensch.i socialisme,
religieusa anti religieus socialisme,
mythologischprofaan- gesecular.) socialisme,
„weltanschaulicher"naturalistisch socialisme,
historischmessiaansch socialisme,
revolutionnairevolutionnair socialisme. t
radikaalreformistisch socialisme,
sentimenteelressentlmenteel socialisme,
fantastisch—realistisch socialisme,
optimistischpessimistisch socialisme.
beroepstandschklassenstrijd socialisme,
voluntaristischfatalistisch socialisme,
doctrinairopportunistisch socialisme.
Hiermede kan men het voorloopig wel doen.
„Het eenvoudig duidèlUke vaststellen van de
lijnen, waar het op aankomt," segt Brauer,
„werkt daartegenover als een weldaad.”
Inderdaad!
Maar wat een pracht van een examenvraag.
Mijnheer! „hoeveel soorten van socialisme
zijn er?"
„Door de verdergaande beperking van
het aantal omschreven zetels te het onver
mijdelijk, dat bekende figuren als jhr. Ruys
de Beerenbrouck, mr. van Wijnbergen, mej
Meijer e. a. -aangewezen worden op den run
naar de vrije zetels, waarvan er nu 18 be
schikbaar komen.
Daardoor komt er ongetwijfeld meer
spanning in de competitie tusschen de
verschillende candidate!». welke straks in
de kiesvereenigingen naar voren zullen wor
den gebracht.
Overigens mag ook niet uit het oog ver
loren worden, dat er voor de omschreven
zetels ook andere candidaten kunnen wor
den gesteld dan die welke in bovenstaand
overzicht werden genoemd.
Doch voor adviseering komen zij hoogst
waarschijnlijk in aanmerking en de kracht
van het advies te nog steeds zeer groot-
Laten wij hopen, dat de aanwijzing van
personen geschiede met fairness en onder
ling vertrouwen ondanks de meenings-
verschillen. welke natuurlijk en geaonder-
wijze tot uiting zullen komen.
Met voldoening mag worden geconsta
teerd, dat een ernstig struikelblok voor be
vredigende kiescampagnes binnen de partij,
hetwelk vier jaar geleden door het Cen
traal Comité op den weg werd gewenteld,
thans te vermeden.
Er wordt niet meer gesproken over des
kundigen inzake arbeidsvraagstukken, „die
uit de practijk der Arbeidersbeweging hun
deskundigheid voor de beoordeeling van
bedoelde vraagstukken en aangelegenheden
zich hebben verworven.”
De onverkwikkelijke strijd, welke daaruit
vier jaren geleden voortvloeide, zal ons nu
in ieder geval bespaard blijven.
We willen tenslotte nog bij zonderen na
druk leggen op de belangrijkheid van het
werk der candldaatstelllngen. Persoonlijke
gevoeligheden en overwegingen van tradi
tionele sleur dienen hier terug te treden
voor de overtuiging, dat onze fractie door
drongen moet zijn van de noodzakelijkheid
Op de nadere vragen van het Tweede Kamer
lid K. ter Laan betreffende het Instellen van
een onderzoek ter zake van onbehoorlijkheden,
welke in hel zomerkamp in de Legerplaats bij
Laren zouden zijn voorgekomen, heeft Minister
Deckers geantwoord, dat uit een uitvoerig na
der onderzoek te gebleken, dat de omstandig
heid. dat gedurende het zomerkamp van de
vrijwilligers van de kaderopleidlng van het
Vooroefeningslnstltuut gehuwde beroepsmilitai
ren in gezelschap van den kaderlandstormers
onbekende dames zijn gezien, er in geen enkel
opzicht toe kan hebben geleid, dat landstormen,
getuigen %Un geweest van eenlg onbehoorlijk of
zedenkwetsend voorval.
Voorts te komen vast te staan, dat een 14-
jarige dochter van een der onderofficieren ge
durende de laatste week van het kamp over
dag in het kamp heeft vertoefd en enkele malen
in de kamer van haar vader beeft overnacht.
Bedoelde onderofficier heeft daardoor gehan
deld in strijd met de kamporders.
Op den laatsten kampavond heeft er in het
kamp een eenigszins feestelijke uitreiking van
door de kaderlandstormers gewonnen prijzen
plaats gehad. De officieren, die hierbij tegen
woordig waren, hebben in de vrooljjke stemming
der vrijwilligers gedeeld Mede ten gevolge van
een voorafgaand overigens matig gebleken
gebruik van alcoholhoudende dranken zijn
enkele der officieren luidruchtiger geweest dan
in het bijzijn van jeugdige militairen ge
wei
Het denkbeeld om de Bank voor Nederland-
sebe Gemeenten in staat te stellen onder ga
rantie van het Rijk obligatieleningen te plaat
sen en uit de opbrengst daarvan leeningen op
langen termijn aan gemeenten te verstrekken,
verdient naar de meening van de Regeertng
neergelegd In de M. v. A. op hoofdstuk V der'
Rijksbegrooting geen aanbeveling, wijl een
maatregel van deze strekking het gemeente
krediet, in den oorspronkelijken zin van het
woord, zou doen verdwijnen, om daarvoor een
verkapt Staatskrediet in de plaats te stellen.
Niets ware ongeschikter om een gezond ge
meentekrediet te herstellen dan zulk een in
directe erkenning, dat sommige gemeenten het
vertrpuwen van de beleggers verloren hebben.
Indien Immers onder Rijksgarantie gemakke-
HJk en goedkoop geleend kan worden, kan men
zich niet gemakkelijk meer beroepen op een
verstijving an de kapitaalmarkt tengevolge van
uitwendige factoren, als verklaring van het ver
zwakt gemeentekrediet, en blijft dus aUeen het
gebrek aan vertrouwen over.
Afgezien van het feit, dat men den indruk
krijgt, dat dit vertrouwen allengs terugkeert en
het ook reeds daarom niet noodig te tot der-
gelijke kunstgrepen zijn toevlucht te nemen,
zou het volgens de Regeertng onjuist zijn, even-
tueele kritiek op het financieel beleid van be
paalde gemeenten, die alsdan tot uiting komt
in de moeilijkheden die deze zullen ondervin
den bij het plaatsen van leeningen. op de door
de aan het woord zijnde leden aangegeven wijze
onhoorbaar te maken.
Iteme.
In het „Vorwort”
opmerkelijke dingen.
laatste wijziging van de Kieswet heeft
het mogelijk gemaakt, dat de kiezer, wiens be
roep of werkzaamheden medebrengen, dat hij
herhaaldelijk of althans gedurende het gedeel
te van het jaar, waarin de stemming gewoonlijk
’kit. uit zijne woonplaats afwezig te. (schippers,
“kodeterelzigers. marktkooplieden enz.) bevoegd
om bjj volmacht te stemmen.
Ook de vrouw, welke gehuwd te met een kie-
ter, die In aanmerking kan komen om bij vol-
““cht te stemmen, kan van deze bevoegdheid
Bebrulk maken, wanneer zij met haar man in
verband met diens beroep of werkzaamheden
•fwezlg pleegt te zijn.
Zij. die van deze bevoegdheid kunnen en
Willen gebruik maken voor de in 1933 te hou
den Tweede Kamerverkiezing, welke wordt ge
nouden in de eerste week van de maand Juli
van dat jaar, moeten vóór 1 Januari aA. een
dtertoe strekkend verzoekschrift Indienen aan
het bestuur der gemeente, waar zij op dien
ds him woonplaats zullen hebben.
Formulieren voor het aan het Gemeentebe-
ttuur zijner woonplaats in te dienen verzoek-
■chrtft z|jn tot en met 31 December aA. kos
teloos verkrijgbaar ter secretarie van iedere ge-
»teente.
Uit de Memorie van Antwoord op de Alge
meene Beschouwingen van Hoofdstuk V der
-Rijksbegrooting voor het dienstjaar 1933 lich
ten wij het volgende omtrent de vrijwillige-
burgerwachten en den bijzonderen vrijwilligen
landstorm.
In bepaalde kringen worden In den laat-
tijd besprekingen gevoerd, om te ko-
tot de oprichting van een nieuw fascis
tisch verbond In ons land.
Verscheidene personen zijn van oordeel,
dat de bestaande organisaties noch wat de
bestuursleden, noch wat de wijze van wer
ken betreft een ernstig en waardig beeld van
de fascistische gedachte geven. Men meent
daarom een nieuwe organisatie te moeten
oprichten.
Als leider van deze beweging zou in aan
merking komen een bekende figuur op poli
tiek en economisch gebied in ons land, een
oud-Mlnister.
In dit verband denkt men natuurlijk dad«;
HJk aan Dr. Posthuma, meent „De Morgen"
en het blad vervolgt:
„We gelooven. dat men de mogelijkheid van
eenlg welslagen voor een serieus gelelde f«s-
cistlsche beweging in ons land niet moet on
derschatten. Voor veel intellectueele jongeren
staat de onmacht van de parlementaire demo
cratie vast. En als uitweg zien ze slechts mln
of meer fascistisch gekleurde denkbeelden.
Ook dit zal men niet kunnen onderdrukken
door doodzwijgen, belachelijk maken of aan
kondiging van strenge gezagshandhavlng.
Men zal naar de oorzaken moeten speuren
en de daadkrachtigheid van de parlementaire
democratie ook in dezen tijd dienen te bewij
zen.’’
De posten hiervoor uitgetrokken heeft de
Regeertng voor het volle bedrag van het dienst
jaar 1932 gehandhaafd op grond van de over
weging. dat zij beide organisaties nog steeds
van groot nut acht en die posten, met het oog
op de tegenwoordige tijdsomstandigheden, niet
voor vermindering in aanmerking komen. Het
oordeel van verschelden leden, als zouden de
burgerwachten uit een oogpunt van politie niet
zijn te verdedigen, kan de Minister niet onder
schrijven. zulks te minder nu bedoelde leden
daarbij uitgaan van de zijns inziens onjuiste
praemtese. als zou bij de jongste ongeregeld
heden te 's-Gravenhage, de politie .zenuwach
tig” zijn geweest en daaraan gevolgtrekkingen
verbinden nopens hetgeen zou kunnen gebeu
ren, indien leden van de burgerwachten, die,
naar zij meenen, niet of ternauwernood zijn
geoefend, in dergelijke omstandigheden zouden
moeten optreden. De Minister stelt er prijs op
daartegenover als zijn meening uit te spreken,
en zulks In aansluiting aan hetgeen van andere
zijde werd opgemerkt, dat de burgerwachten,
die geregeld oefeningen houden en over het
algemeen zelfs uitstekend geoefend zijn, in moei
lijke omstandigheden als versterking van de
plaatselijke politie en onder leiding van het
plaataelijk gezag, belangrijke diensten zullen
kunnen bewijzen. Zeer zeker moet de Regee
rtng over voldoende politie kunnen beschikken
om ongeregeldheden te kunnen voorkomen of
daaraan een einde te maken, doch er kunnen
zich omstandigheden voordoen, waarin voor het
plaatseluk gezag de aanwezigheid van een uit
de eigen burgerij gevórmde reserve een niet te
onderschatten steun beteekent.
Aan de burgerwachten zijn van Rijkswege
wapenen en munitie verstrekt van dezelfde soort
als bjj het leger in gebruik.
Het instituut van den bijzonder vrijwilligen
landstorm beschikt als militair korps uiteraard
over dezelfde soort wapenen en munitie. Het
dagbladbertcht als zouden alle burgerwachten
nieuwe wapenen hebben ontvangen, is in zijn
algemeenheid niet juist, slechts heeft een ge
deeltelijke omwisseling van wapenen plaats
gehad.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid
Keestra betreffende het verleenen van een we-
kelüksche brandstoffenbijslag aan de tewerk-
gestelden bij de van Rijkswege gesubsidieerde l
n het Jubeljaar van de Encycliek over de
Derde Orde heeft het in „Auspicato” op
nieuw weerklonken als een bazuinstoot en
met Franciscaanse!» enthousiasme heeft men
de Derde Orde in het middelpunt der katho-
jjeke belangstelling geplaatst.
WU kennen den rijken inhoud van 's Pausen
encycliek. Wij weten dat Leo xm, de groote
Paus van .Jterum Novanim", deze encycliek
„Auspicato” bedoelde als richtsnoer voor de
eoclale hervorming. Het te vooral in de laatste
maanden voldoende aangetoond, hoe Pausen.
hoppen, vooraanstaande priesters en groo
te staatslieden wijzen naar bet Franctecus-
kleaal. maar nu Is het de tijd om dat Ideaal te
brengen op reéelen grondslag, nu te het de tjjd
xoor de tertiarissen om zich meer nog dan
voorheen te beijveren door de Derde Orde het
heil der menschheid te bevorderen.
Voor wie bestemde Paus^Leo zijn encycliek,
voor wie gaf St. Franctecus zjjn Derde Orde
regel? Voor de gewone menschen van allerlei
ouderdom en stand van beider kunne zonder
de banden van het huisgezin te verbreken. De
Derde Orde-regeL geldt dus voornamelijk voor
vaders en moeders, voor leden van het hute-
gerin. Vandaar dat het in het streven ligt van
de Derde Orde het huisgezin te wijzen op den
weldadigen invloed, dien de naleving van den
Derde Orde-regel voor het huisgezin heeft. Op
vallend te het hoeveel artikelen In den regel
wijzen op het gezin, reeds In het eerste hoofd
stuk wordt gewezen op de verhouding tusschen
man en vrouw en in het tweede hoofdstuk
houden de bepalingen onder 1, 2, 3, 5, 7, 8, 9.
18, 12, 13. 14 direct of indirect verbandt met
bet gezins- of familieleven. Ook in de statuten
en de encycliek „Auspicato” wordt gewezen op
het groote gewicht van de Derde Orde voor
bet gezin. De grondslag voor alle sociale her
vorming te het herstel van het gezin; dus wan
neer wij trachten den Derde Ordegeest te
brengen in het gezin, zal het voldoen aan de
verwachting van den Paus, wanneer Z.H. zegt:
mijn sociale hervorming te de Derde Orde.
Leo XIII geeft in de encycliek .Auspicato”
een treffend beeld van de zedelijke afdwalin
gen van de dertiende eeuw en wjj kunnen de
knlen van onzen tijd er best mee verge
lijken. Ook thans zijn juist deze kwalen de
ooraaak van het verval van het gezins- en
familieleven. Het materialisme dat heerscht
kweekt egoïsten, en het erotteme maakt genot
zoekers; de genotzoekers vluchten het eigen
tehuis, de egoïsten zijn harteloos en de nadee-
ten van deze mentaliteit beïnvloeden het ge-
meenschapsleven en dooden den familiegeest.
Ik de moderne geest eenmaal in een gezin
doorgedrongen dan kan er geen sprake meer
zijn van familledeugden. dan kan er geen gods
dienstig leven meer bloeien. St. Franctecus gaf
in de dertiende eeuw den weg aan tot ver
betering.
Ook deze weg is nu te volgen. Brengen wij
het Franctecus ideaal in bet gezin, St. Fran-
ctecus wist de menschheid te verdiepen, te ver
rijken door zich van het uiterlijk los te maken,
en terug te keeren tot het innerlijke, tot 4cn
Evangellegeest. st. Franctecus met zijn vrijwll-
H8é armoede geeft vooral aan het gezin in de
zen tijd veel te leeren. De dwingelandij van de
behoeften verbreken zou voor menig gezin een
weldaad beteekenen. Vrijer staan tegenover den
etech des levens, vuriger worden in het geeste
lijke, llefdevoller, meer opofferingsgezind zou
«uweerstaanbaar gunstig werken op het gezin,
maar ook blijvend werken op sociaal gebied
Bouwen wjj dan het gezin op de bekoring van
den eenvoud, die staalt en sterkt. Volgen wij
ta het gezin 8t. Franctecus als Ideaal, want de
Derde Orde-regel is in wezen niets anders dan
het volgen van St. Franctecus voor zoover zulks
mogelljk te. In .Auspicato” geeft Leo XIII het
nog zoo zuiver aan: „Hierin nu bestaat de
•zarachtige en blijvende vrucht, dat de men-
schen zich eenige gelijkenis trachten te ver
werven met hem, wiens verheven deugd zij be
wonderen en zich beijveren door hem na te
wnigen beter te worden. En als zij dit met
Gods hulp vol toewijding zullen bereikt heb
ben. zal voorzeker het juiste en meest kracht
dadige geneesmiddel gevonden zijn voor de
tegenwoordige misstanden."
ÏAat dan het streven zijn van de Derde Orde.
®iet voornamelijk het oprichten van allerlei
sociale en charitatieve instellingen. Daarmede
wordt het sociale vraagstuk niet opgelost, deze
bunnen alleen bijdragen tot verbetering, maar
in dezen tijd te er vooral noodig leiding voor
•te «iel, godsdienstige leiding, waaruit de
kracht, de wil, de liefde voortspruit en de gees
telijke verheffing kan verwacht worden. Die
leiding kan de Derde Orde ons geven met 8t.
Franctecus als Ideaal. 8t. Franctecus als voor
beeld. De Derde-Ordegeest in het gezin
„Auspicato” zal zijn de baanbreker voor de
sociale levensvernieuwing die uitgaat van het
huisgezin.
Z. H. Exc de Aartsbisschop van Utrecht heeft
Zaterdag 19 November j.L in zijn huiskapel de
Tonsuur en Zondag 20 November j.l. in de kapel
van het Seminarie Rijsenburg de Mindere Orden
toegediend aan den eerw fr. Malachlas Muller
van de Orde der Cisterciéners van de Strenge
observantie (Trappisten»;
heeft Zondag 20 November j.l. in de kapel van
het Seminarie Rijssenburg de Mindere Orden toe
gediend aan de navolgende eerw. heeren theolo-
ganten van het Groot-Seminarie Rijsenburg:
A. A Arlens. W A. van Beek. A. van Bekkum.
B S M. Carlier. A. A. Collet. A A H. Glesen,
P. H. J. Hoogveld. J. H. R Hunfeld. G. H. H. A.
Jansen. F. H P. van der Kroon. H. G. Kwanten.
C. Th. J. M. van Leeuwen, G. J. Maureau. A. J.
W. Middelweerd. H. J. B. Mulders. B. A. Ooeter-
wechel. G. A. H. Oude Hendrikman. G. J. Plat
voet. H. P. J. Raken. Th. W. Ribberink. A. J. M.
van Rijn. C. P. G. Schaepman. J. N. C. M. Scher
mer, F. Scholten. E. G. M. Slagbek. C. E. Snel-
der. J. H. Swart. A. C. R. Vehmeijer, P. J. C.
Vrinte. A M M Wagemans. J. A. M. Walraven.
H. J. WeUJens, J. Th. Welling. A. Th. W. Weijs
i en A. van Wteen:
en de H. Wijding van bet Diaconaat aan den
j navolgende eerw. heeren theologanten van voor-
noemd Groot-Seminarie:
J. J. Andriesaen. H. G. J Bless. C. C. M. Breu-
kel, J. F. M. A. Driessen. W. H C. M. Gerritsen.
H. A. J. Groothuis, B. C. M. Kloppenborg, C. O.
Th. Meurs. A. J. E. van den Muysenbergh. J. C.
J. M. PoeU. P. J. Róling. Th. C. A- A. M. van
Rljckeversel. G. A. van Schaik. Th. Scholten. F.
E. M Stemeberg. P. F. A. Tillemans. A. E. F. G.
Wolfs en H. Th. A. Wouters.
1
Feestdag der 8. Elisabeth. Patrones der Derde
Orde,
Met het Nederlandsche fascisme schijnt het
wel een hopelooze boel te zijn. Voortdurend
breken er ruzies uit en afscheidingen zijn aan
de orde van den dag.
Doch ook verneemt men telkens van pogin
gen, om nu eens iets beters, iets hechters tot
stand te brengen.
Zoo schrijft men thans aan de .Avondpost"
