Voor onze gramofonisten
WUX
den
in
het bruin
ROBINSON CRUSOE’S AVONTUREN
De vlammende
anjelier
Bij Ru we
Gesprongen
Handen
PUROL
f250.-
ROBINSONschoenen zijn Uw
beste vrienden
De man
Alle abonné’s^.^ tS.^f7S0.-
STRAWINSKI
In het graf vereenigd
Prins Mirsky
Drank in Finland
FEUILLETON
vu.
Het sprookjesslot in
den berg
Het oudste oorlogsschip
der wereld
Naar het Dultsch van
Paul Oskar Hoecker
»E KRUISVAARDERS
VAN ST. JAN
DOOR UW GIFTEN
loNS GIRONUMMER IS 23653
[u helpt ons hierdoor jonorns-
z 111 e n redden v o oChristus
UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
- 1
De geschiedenis van den
soldaat
„De Schijvenschouw”
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN I-
C H.
is, doch de toeschouwer herkent hem dadelijk -
Heeft u
Paryschen Dörne des Inva-
het
te
ze
En dan: het gebruik van moderne dansen, wat
MOSKOU, 8
ste
(Maandag vervolg.)
houdende dranken geschonken
(Ingezonden mededeeling)
34
„uit mijn bureau
van
vader en de tengere jongen eindelijk zullen
vereenigd worden in het graf.
het besluit genomen om de
den vroeggestorven keizers-
Gestoord sag ze door de
Maar sag niet de hooge.
scène stelt voor *n k<
kant ^t achter een 1
van een marktschre
geschiedenis en die 1
n haar
te ne-
ml
Be
1
H)i
Zoi
in
boi
1
oai
tri
ter
rin
kot
Ft
de
in
tyt
n«
ger
voi
ook
die
*•1
MM
var
mst
leid
«on
niet
D
gevi
vor
W
veet
U)d
rij
s po
beel
héél
«nt
de l
sboi
ril
«m
Me
reed
kon,
den;
«tra
toov
•el
a bi
blus
u ta
bete
ven
Oat
alty
pent
W
ȟg
dra,
kan
een»
naai
de d
cons
«önt
een
daai
vort
Zs
•n 1
bet
men
kent
ie b
bög.
«gr
VOO,
Vóór
*ooa
t
de 1
d
mak
delii
gen
vee;
den
den]
di
<k
F
in
tk
F
de
F
de
en
Zi
be
vi
1
he
hji
m<
oc
t
vo
»e
dit
wo
tie
lar
CEUNT
Freddy Vrijdag vond, dat het tafel
kleed, dat al dien tyd gebruikt was,
erg vuil begon te worden, en daarom
ging Ivy op een goeden dag voor hen
aan het werk, om het te wasschen.
Toen ze daarmede klaar was, vroeg
Freddy Vrijdag, of hij oek ean
het
der
Finsché” republiek werden er onlangs alcohol-
dien ik niet graag
laten we onzen tijd daaraan
niet verknoeien, ’t Heeft niets te beteekenen!"
echter
van
door een
ontsloten,
laagten.
- -J
haar te redden van haar ondergang. Laat haar
niet aan haar lot over, ze is nog jong en heeft
'J onder vreemden dwang
als de dulveL Maar het is geen tradltioneele Me
phisto, als uit een afgespeelde opera. Men merkt
dat aan de slangachtige lenigheid waai mee hij
danst, aan de felheid van zijn spraak en bewe
ringen. De duivel weet den soldaat over te halen
zijn viool te verkoopen. zy zullen samen even
wat gaan gebruiken en dan kan hy door naar
zijn geboortedorpje. Wanneer de soldaat thuis
komt, merkt hjj dat hjj ja ren lang onderweg is
geweest: zijn meisje trouwde met een ander en
heeft reeds kinderen. De soldaat vestigt zich dan
als koopman. Maar zjjn geluk is weg: hij mist
rijn viool. HIJ weet die echter terug te krijgen,
want ook de duivel heeft een zwak: het sj>el.
Kaartend en drinkend zitten zy samen en de
soldaat wint zjjn instrument terug. Maar zelfs
rijkdom en muziek bevredigen hem niet meer.
HIJ hoort van een land dat In den rouw is; de
prinsés ligt reeds jaren lang ziek. Wie haar beter
maakt, mdg haar trouwen. De gewezen soldaat
speelt zjjn mooiste wijsjes voor haar en kijk, de
prinses staat op en begint te dansen. Een Tango,
een Wals, een Ragtime. Doch ook de rijkdom,
de muziek en het huwelijk met een prinses vul
len zijn leven niet geheel: hij krijgt heimwee
naar zjjn geboortedorpje. Dat ligt echter op ge
vaarlijk terrein: het is nu het gebied van den
duivel. Misschien kan de soldaat hem te slim af
zijn. Doch neen, zoodra hjj de grens passeert,
neemt de duivel bezit van hem en nu voor goed.
Ik kan mij voorstellen dat deze inhoud wat
vreemd aandoet voor wie het stuk niet gezien
heeft. En toch Is het dramatisch verloop vol
komen gemotiveerd, wanneer men het psycho
logisch beschouwt. Doch laat ik u eerst een idee
geven, op welke bijzondere wijze het stuk opge
voerd moet worden. „LTilstolre du soldat” is een
mengsel van declamatie, tooneel en ballet. De
nlstooneel. Aan den eenen
lenaar de declamator, type
iwer» HU verhaalt ons de
n wij gedeeltelijk als pan
tomime op het kermlstooneeltje. Zijn relaas
wordt echter aangevuld door het spel van den
soldaat en van den duivel, die op bepaalde
oogenblikken ook zelf spreken. Bij dramatische
hoogtepunten mengt de voorlezer zich in den dia
loog van de twee andere spelers, een veredelden
vorm van het intens meeleven, dat sommige
naïeve bezoekers van volksschouwburgen plegen
te doen. Het kleine orkestje, aan de andere zijde
van het kermlstooneeltje opgesteld, speelt de be
geleidingen van het gesproken woord en van de
dansen.
Twee tradltioneele gegevens dus: verkoop van
de ziel aan den duivel tegen welvaart tijdens het
leven op aarde en de eerzuchtsfantasle, dat een
eenvoudig mensch trouwt met een prinses. Deze
gegevens zjjn echter een onderweèfsel geworden
van een symbolisch sprookje, dat wijs en stil
maakt- o
Het eigenaardige van .Lliistolre du soldat” nu
is, dat deze dingen behandeld worden in een too-
néelwerk. dat uiteriyk de sfeer heeft van een
kennisstuk. Kermisachtig doet schijnbaar ook
de muziek van Strawinski aan. Alleen reeds door
dte bezetting: viool, klarinet, fagot, piston, trom
bone, contrabas, slagwerk; voor elk één bespeler.
menigeen zal bevreemden Maar gebruikte Bach
in zijn Passiemuzieken ook niet de dansen vsn
z Ij n tijd, o.a. in de aria „Meln teuer Heiland"
uit de „Johannes-Passie”, die *n regelrecht Me
nuet Is? En toch is Strawinskis muziek slechts In
schijn kermisachtig. De zuiverheid van volks
kunst is hier gecombineerd met het raffinement
van een zeldzaam kunstenaar. Dit blijkt vooral
uit den .Koninklijken marsch”, die vorstelijk is
vanuit de mentaliteit van een eenvoudigen sol
daat. zonder ook maar even banaal te worden.
Doch deze partituur heeft ook ernstige episoden
van groote muzikale waarde, waartoe onder an
dere het ..Petit concert” gerekend moet worden.
Al met al een klein, doch zeer rijk en gevari
eerd werk. Dat ideaal uit uw gramofoon kan
klinken, daar de componist met zijn zeVen so
listen er een even verzorgde als geraffineerde
vertolking van gaf. Die uitmuntend werd opge
nomen door Columbia: LFX 263/5.
gekeerd. Hij woont primitief te Meskou. De
familie Mirsky is ouder dan die der Romanot»
en voor de vereenlging van Rusland onder de
Moskousche vorsten waren de Mirsky's regee-
rende vorsten. Na de revolutie vluchtte Mirsky
naar Engeland. Hij begon een boek over Lenin
te schrijven en werd communist. Hij bezocht
kort geleden zijn Russische goederen, die thans
verdeeld zijn in groote collectieve ondernemin
gen. Hij onderhield zich met velen, die vroeger
zijn bedienden waren Hij leeft van het schrij
ven van boeken over opvoedkunde.
(United Press)
IPiFTVOO»
-IEFHEBBERS
nenacTtuRcaspcr höwelb»
MeOEWERgens w. muistun,
P mOPPERS.TMBO UDCN.MASHAN
arxxNeMeNTSPULjs GECrt
PER HALFJAAR: 95^°
FIDELITAS Amsterdam
POSTBUS: IOO. GIRO: ló/OOP
Belde slangen hadden daar bezwaar
tegen, en luid sissend kwamen ze
kwaad op Ivy af.
„O, meneer Vrijdag, roep alsjeblieft
die slangen terug”, gilde Ivy. „Ze
willen me vast doodbijten."
,Je moest verstandiger zijn,” aei de
zeeman. ..Durf jij nog zeggen, dat je
dol bent op stomme dieren? Hoe zou
JIJ het wel vinden, als je met wasch-
knUpers bewerkt werd?"
Daarna speelde hij een deuntje op
zijn fluit, om de slangen te kal
mee ren
Catharina had gebrek aan arbeidskrachten.
Bij de groote droogte, die er heerschte, moest
in alle tuinen urenlang gegoten en gesproeid
worden. Den ouden Reuss en de beide leer
jongens had ze dringend op haar eigen terrein
noodig. Dus moest ze met daarvoor expres 'n
dienst genomen losse arbeidskrachten werken.
Daarbij moest echter voortdurend toezicht zijn,
anders gingen de heeren aan het lijntrekken.
Dat toezicht hielden Catharina en Eva af
wisselend, een van beide was steeds een deel
van den dag met de. flets er op uit.
„Het was verkeerd, dat u het onderhoud van
vreemde tuinen aangenomen hebt,” zei mr.
Qabb.
Jk had er toen nog geen idee van. hoe kost
baar in de lente en den zomer iedere hulp
kracht zou zijn."
dere soorten uit de kweekerij van Dutton In Iv«
bereikt.
Maar het dageiyksche snyden en de dageUJ»-
sche verkoop kostten moeizamen arbeid en WT”
eischten een nog veel lastiger toezicht. Geen en
kel exemplaar mocht de kas verlaten zonder
d< _>r Catharina zelf of door mr. Gabb nauwkeu
rig onderzocht te zijn, of er ook misschien het
allerkleinste spoortje van een uitspruitsel aan
was. Eva, de oude Reuss of een van de leerjon-
gens werd dit werk niet toevertrouwd: ze be
grepen de draagwijdte er niet van. De oude
Troilo. die haar getrouw ter zijde stond, had
samen met haar een tamelijk lastige controle
dienst Ingesteld. De kas moest dag en nacht op
slot zijn, óók terwijl er binnen gewerkt werd.
geen enkel plantje mocht uit een der afdeelin-
gen meegenomen worden. Wanneer een van
leerjongens of arbeiders de kas verlaten wilde,
moest hjj zich eerst bij mr. Gabb aanmelden en I
diens doordringenden blik zou het niet ontgaan. I
als in schort- of broekzak een plantje zou wor- I
den meegenomen.
(wordt vervolFb I
niet uit geweest?"
Peggy was doods-
beette alsof, maar ze houdt haar aanbidders toch
aan het lijntje. Ze wil geen enkel exemplaar van
haar collectie missen. Ze is zoo geraffineerd.
Alleen, als mr. Gabb zich ook zou laten lijmen,
zou ik het vreeseiyk Jammer vinden.”
„Mr. Gabb is daar veel te verstandig voor.”
.Kct Is te hopen.”
Dat het Berljjnsche meisje zich zoo levendig
voor mr .Gabb's zlelehell interesseerde, daarover
dacht Catharina niet verder na Het was haar
nauwelijks opgevallen. Veel meer belang stelde
ze in het feit, dat in de verhouding tusschen
Victor en de jonge weduwe strubbeling was ge
komen. Het liefst had zjj aan mr. Gabb gevraagd,
haar alles wat hU van de zaak wist, te vertellen.
Maar de prettige kameraadschap van vroeger
heerschte al lang niet meer tusschen hen. In
de zaak was de jonge Engelschman eenvoudig
onmisbaar geworden, hjj werkte steeds met dien
selfden onbewogen Ijver en gelijkmatigheid, die
den arbeid vlug het ópschieten. Maar sinds hjj
op den Amselberg zjjn gastvoorstelllngen als
tenniskampioen gaf. was de persoonlijke intimi
teit tusschen hen verbroken.
„Het spijt hem. dat hij zich gebonden heeft"
zei Catharina op een keer tegen grootvader
Troilo. maar hij heeft een groot plichtsgevoel en
is zoo door en door fatsoenlijk,' dat hy nooit
een gegeven belofte zou schenden."
De oude Balthazar stak zjjn vinger in de
hoogte, dreigend, en lel hem daarna met een
schalksch lachje tegen zijn groeten neus. ..Ik
Iran je alleen maar raden, KAtchen, hou dat
Jongetje in eere. Ik ben anders niet erg op de
MOSKOU, 6 December Het te pas nu
bekend geworden, dat prins Mirsky het Engel-
sche onderdaanschap heeft opgegeven en als
Russisch onderdaan naar de Sovjets is terug
gekeerd. HIJ woont primitief te Meskou.
DE MANmnnmmummmnna
Verschenen is het eerste nummer van het
tijdschrift voor gramofoonllefhebbers ,J>e
Schjjvenschouw'r onder hoofdredactie van C.
Höweler. Het tijdschrift is een maandelljksch
periodiek, dat zich in dienst stelt van de gra
mofoon en haar liefhebbers. De bedoeling van
het blad schuilt in deze regels van de inleiding:
„Aangenomen de groote artistieke en cultu-
reele beteekenis, die de gramofoon nu reeds
heeft daargelaten hoe deze nog toe zal ne
men dunkt het mij pen voor ons land histo
risch oogenbllk, dat thans „De Schijvenschouw”
verschijnt: het eerste Nederlandsche maandblad
voor gramofoonmuzlek. waarin uitsluitend vak
lieden als vaste medewerkers het publiek inlich
ten. WIJ moeten uw welgezinde, raadgevende
vrienden worden, uw gidsen door de reusach
tige, voor velen onafzienbare landschappen der
muziek. Gidsen, wier smaak gij op den duur aan
den uwen toetst, wier onafhankelijk oordeel pas
mettertijd voor de lezers van „De JBehljven-
schouw" van algeheele kracht kan worden."
Casper Höweler schrijft een uitvoerig artikel
over „uitblinkers”, waarin hU behandelt mannen
als: Tauber, Mengelberg, Louis Davids, es.
.Karles mol de Luciennè" te de titel van een
artikel over deze Fransche chansonnlère van
Caty Verbeek. P. Koppers schrijft over „Van
schim en schijf”, hetgeen zeggen wil: liedjes op
de geluidsfilm, meer speciaal de operettefilm.
Theo Uden Masman behandelt de Jazzmuziek
op gramofoonplaten, door verschillende maat
schappijen uitgebracht. Het blad besluit met
een technisch artikel van Wouter Hulsteljn over
gramofoons.
Het tijdschrift Is in een goéde letter gedrukt
en met foto's aantrekkelijk geïllustreerd.
MARTIN BURDEN
(Nadruk verboden)
nniiiiiiinmtiiiniiiiniiiiniiiniiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinitiiiiiitiuiiiHiii
Een kort bericht heeft gemeld, dat het stoffe
lijk overschot van den .Konlng van Rome” naar
Parijs zou worden overgebracht. Dit korte be
richt bevat een van de meest ontroerende dra
ma’s, die de wereldgeschiedenis ooit heeft ge
kend. het drama van den eenigen zoon van Na
poleon, den Hertog van Reichstadt, den Koning
van Rome, het Adelaarsjong.
Uit onze schooljaren herinneren we ons nog
de beroemde woorden, die de groote veldheer
Napoleon sprak, toen zjjn zoon werd geboren:
..De toekomst is aan mij”. Deze dag van de ge
boorte van zijn zoon is vermoedelijk de geluk
kigste geweest in het leven van den Keizer, die
droomde, “de toekomst aan zijn zoon te kunnen
overdragen. Het zou anders loopen Na den slag
by Waterloo was het ryk van Napoleon uit.
Sint Helena wachtte hem en daar in de een
zaamheid, onder strenge Engelsche bewaking
stierf de Keizer na jaren van droomen en
ziekten.
zyn zoon was verre en verbleef noodgedwon
gen aan het Oostenryksche Hof met zyn moe
der, die een Oostenryksche was. Graaf Metter
nich, Napoleon's aartsvyand, liet hem bewaken
en verbood den knaap een Fransche opvoeding.
Napoleon moest een legende worden voor den
teeren. zieken jongen, die de groote daden van
zyn grooten vader in het geheim leerde kennen
uit boeken, die bevriende personen hem ver
schaften. De zwakke, melancholieke jongen ver
droomde zyn leven en zyn verbeelding was
steeds in beslag genomen door de heldenfeiten
van zyn vader. Niemand kon hem helpen en de
eenige van wlen hy zyn heil had kunnen ver
wachten, verbeidde langzaam den dood op een
ver eiland. Langzaam kwynde de jonge .Koning
van Rome” weg en hy vond zyn graf op Oos-
tenrykschen bodem. Daar rust nog zyn stoffe-
iyk overschot, terwyi de overbiyfselen van zyn
vader sinds jaren rusten temidden van zyn
getrouwen in den
lldes.
Thans echter is
overbiyfselen van
zo<?n by te zetten naast het graf van zyn vader.
De Fransche regeering nj. heeft aan de Oos
tenryksche verzocht het stoffelyk overschot te
mogen overbrengen naar Parys. Dit verzoek
vond geen tegenspraak by de Oostenryksche
regeering, die Frankryk echter verwees naar het
familielid van den jongen Koning van Rome,
ex-keizerin Zlta van Oostenrijk. Deze heeft thans
'haar toestemming gegeven, soodat de groote ge
«iillAn
waschltjn bezat.
„Ik zal Je een van myn Ilevellngs-
slangen geven, om ate drooglyn te
gebruiken,” zei hjj.
Maar toen Ivy het tafelkleed op
hing, vergat ze, dat het een slang
was, en zoo begon ze het tafelkleed
met waachknypers vast te maken.
naar myn meening r
gehandeld Overigens zul Je zelf Je houding w3
„Waarom scheldt u er niet mee uit. Miss
Kate, ate u er geen voordeel meer in ziet?”
Ze glimlachte verlegen. Aarzelend zei ze„Om
den vorlgen termyn van de bouwerij te betalen,
heb ik overal om voorschot gevraagd. Nu moet
ik afwerken."
„Echt iets voor 'n vrouw. O, Jullie vrouwen,
jullie vrouwen!"
,Ja, gaat u maar weer eens een deuntje ruzie
maken, mr. Gabb. Het is al weer te lang vrede
geweest, hè?”
Eigeniyk vond ze het wel prettig, dat hy
zich voor haar moeiiykheden interesseerde. Den
laatsten tyd had hy zwygend zyn werk tn de
kas gedaan, wel onvermoeid als altyd, maar
toch merkbaar uit zyn humeur. Tot gesprekken
over andere dan zakeiyke onderwerpen kwam
bet niet meer, 's Morgens tenniste hy, hy was
een buitengewoon goed speler en stak Victor
Troilo, den kampioen van Wiesbaden, glansrijk
de loef af; avonds trok hy vaak nog zyn
smoking aan en ging naar Wiesbaden om op
het terras van het Conversationshaus muziek
te hooren. Groote verteringen maakte hy daar
nooit, maar in zyn Engelsche ongenaakbaar
heid werkte hy er zeer decoratief. Eva, die hem
eens uit de verte gezien had, had hem niet
durven aanspreken. De kellners hielden hem
vast voor een lord. Als ze er eens een idee van
hadden, dat hy 's morgens soms in den mest
hoop .roerde
De beide meisjes begrepen er niets van. dat
zyn tweeslachtige positie op den Amselberg nog
niet tot moeiiykheden had aanleiding gegeven.
Twee dagen later kwam Thomas op kan
toor terug. Hy was verwonderd, dat Peggy hem
in het geheel niet geschreven had. doch hij
stond verslagen, toen hy hoorde, dat ze niet
meer in betrekking was.
De chef stuurde hem door naar den direc
teur.
„Clyfton,” zeide hy. en hy vertelde hem
vertrouwelijk het gebeurde; „het te een vreemd
geval. Ik weet niet onder 'Welken Invloed se
heeft gehandeld. Nu ik hoor, dat jy haar ver
loofde bent, te het Jouw eerezaak te trachten
Mevrouw Rettberg. die het in het algemeen niet
zoo nauw nam, mocht om alle kleinburgerlijke
overwegingen lachen, maar haar andere gasten
zouden toch wel niet zoo ruim denken.
Op een keer bracht Eva, die nog wel eens in
aanraking kwam met de Deensche. dan ook de
tydlng aan Catharina, dat het op de villa van
mevrouw Rettberg al een heeie poos geleden tot
een ernstig conflict gekomen was.
Ze lagen naast elkaar op de knleén in de kas
om anjers te snyden, toen Eva haar het nieuw
tje vertelde.
„De jonge meneer Troilo moet vreeseUjk boos
zyn geweest. Hy had na het tennissen mevrouw
Rettberg gewoonweg een scène gemaakt Hy had
gezegd, dat mr. Gabb tuinman was en daarom
niet in goed gezelschap behoorde. Verbeeld u".
„Dat kan ik me niet voorstellen Ze zyn toch
allebei erfgenamen van groote bedrijven. Troilo
en Gabb.”
„Hy wilde onder geen voorwaarde de partner
van mr. Gabb zyn. Maar weet u, wat ik geloof?
Dat het jaloezie te. En dat mevrouw Rettberg
hem die ruzie reusachtlg kwaHjk genomen
heeft.”
Door het werk had Catharina haar gericht af
gewend. zoodat Eva de uitdrukking ervan niet
kon zien. „Wat Jaloezie?" vroeg ze schynbaar
terloops.
„Nu Ja, ze behooren toch allebei tot de aan
bidders van mevrouw Rettberg.”
Joo, zoo. En zyn ze nu kwaad met elkaar.
Victor Troilo en mevrouw Rettberg?"
.Kwaad niet. Mevrouw Rettberg doet wel een
meende {■••«••«•••••••••••••••••••••Meweeeeeeeeeegg
et was reeds lang een van myn grootste
wenschen. dat de tooneelmuriek welke
Strawinski schreef by het drama .Xlite-
toire du soldat" van G. F. Ramuz op de schyven
zou komen. Die wensch is nu werkelijkheid ge
worden, zooate met meer wenschen het geval
moest zyn. Maar de tyden zyn toch al somber
g^Roeg en laten we daarom dubbel biy zyn. met
•en vervulling, die bovendien onverwacht kwam.
Ik beschouw „Ltilstoire du soldat" als een van
de mooiste werken der hedendaagsche muziek.
Daarom wil ik er een apart artikel over geven
Juist omdat Columbia alleen de Suite, uit deze
tooneelmuzlek getrokken, publiceerde en niet ook
de declamatie, is een explicatie eens te meer
noodig.
Het dramatisch gedicht van Ramuz heeft den
eenvoud en de verholen levenswysheld als van
Andersen’s beste sprookjes. Het gegeven te oer
oud en toch weer eeuwig nieuw. Een soldaat
marcheert met verlof naar huls. By een wee-
wyzer wil hy even uitrusten. Hy doet zyn ransel
af en haalt daaruit verschillende dingeh. die voor
zyn gevoelsleven groote beteekenis hebben. Het
meest wel de goedkoope viool, waarop hy toch
zoo mooi kan spelen. Zoo klinkt uit het simpele
marschje, dat hy uit zyn instrument haalt, l»eel
de zuiverheid van zyn eenvoudige ziel, die toch
niet banaal te. Plotseling staat achter hem een
luguber heerschap. De soldaat weet niet, wie dat
weten te bepalen
dat de wereld dl- j TSp mSHl
reet in elkaar sou rrllArl,
storten. Zooiets met
Peggy, het was on-
moest i
geheimste
spleten en kommen, die tot nog
verborgen waren.
Verborgen
vuur uit
plaats en
k an zal ik toch een nieuw Zondagsch pek
I moeten koopen”, zet Thomas Clyfton
tot Peggy Wilsden.
„O. maar dat te heelemaal niet noodig," ant
woordde Peggy, „dit staat Je Juist zoo goed.
Bovendien te het een heel aparte kleur. Ik wed,
dat ik Je in dit bruin coetuum zal herkennen
tusschen duizend andere mannen in het bruin.”
Inderdaad was het een zeer aparte kleur
bruin, en het pak stond Thotnas ook byzonder
goed, en tenslotte overtuigde Peggy haar ver
loofde dat hy het nog maar kort geleden
van zyn tante uit Schotland had cadeau ge
kregen en het dus over een paar maanden, als
zy met vacantie n**r haar ouders zouden gaan,
nog zoo goed als nieuw was, en tante Iris het
zeker op prijs zou stellen hem in dat pak te
zien.
Peggy Wilsden was een verstandig meisje, zy
had overleg en was zuinig, en beloofde voor
Thomas een ideaal huisvrouwtje te rullen
worden. Ze waren beiden werkzaam op het
zelfde kantoor en spaarden om zich een nestje
te kunnen bouwen. Ze hadden samen geluncht
In de stad en waren op den terugweg naar
het kantoor. Opeens scheen Thomas haar niet
meer te hooren, zag strak voor zich uit en
Peggy meende, dat hy wat bleek zag.
„Wat zag Je daar toch, in 's hemelsnaam,”
vroeg ze.
„Och niets. Een man.
terugrie; maar
Houten schepen hebben een taaier leven dan
men denken zou; zy leven soms langer dan de
meest trotsche dreadnoughts van staal. Momen
teel vaart er b.v. een Engelsch schtp de ..Im
placable" op zee. Het te in 1789 op een Fran
sche werf van stapel geloopen. Toen heette
het ..Duguary-Troaln". Het maakte den slag
van Trafalgar mee. waar 1 gelukte aan de
schepen van Nelson te ontkomen. Spoedig
daarop werd het echter toch door de Engelsche
schepen overrompeld.
Het g^ldt ate het oudste oorlogsschip der
wereld. Kortgeleden werd in Engeland een
collecte georganiseerd, om de „Implacable” in
een schoolschip om te bouwen.
Na dagen van spanning was Peggy de crisis
te boven. Haar geschiedenis kende hy reeds.
In de dagen van koortsig yien, had Peggy al
haar leed uitgesproken En de verwarde uitroe
pen en ongeordende verhalen, waren gemak-
keiyk tot een sluitend geheel te verwerken ge
weest. En de directeur, en al het personeel,
bewonderden haar moed en de opoffering van
zichzelf voor Thomas, die ze op deze wijze had
gedacht te redden
Toen Peggy uit de koortsen tot rust kwam,
en Thomas aan haar bed zag. glimlachte ze,
niet begrijpend nog. en viel in een langen rus-
tlgen en verkwikkenden slaap. Den volgenden
dag. toen hy haar weer bezocht, zag ze angstig
Thomas naar haar bed toekomen.
„T Is alles in orde. Peggy", fluisterde hij,
„Maak je niet bezorgd. We weten er alles van,
je hebt in je yikoortsen alles verteld."
.Maar Thomas, wil je my vertellen, wat je
deed, waarom was je daar?" vroeg Peggy.
„Dat kan ik je ook zeggen." vertelde Tho
mas. „ik was er niet. T Was myn broer Bryan,
het zwarte schaap in onze familie, die zich
nooit wilde beteren. Hy was vroeger eens een
paar maanden op 't kantoor, toen het over
druk was, en hij moet geweten hebben, dat de
directeur altyd geld in zyri bureau had
.Maar dat pak. Thomas; hywas in het
bruin. Ik sou dat bruine pak uit duizenden her
kennen!”
„Juist, dót bracht je van de wys. Bryan
bedelde veel by tante Iris en wendde dan voor,
dat hy zich beteren wilde. Doch ze wilde hem
geen geld geven, en zoo gaf ze hem onder meer
ook een pak, een costuum van dezelfde kleur
als het myne. Het was een stof, die oom als
proef had laten maken in zyn weverij Doch
het procédé bleek te duur en zoo zullen er nooit
meer dan die twee pakken van gemaakt zyn."
Peggy zuchtte diep. Ze trok Thomas naar
rich toe. Hy was geen dief, zyzelf had baar
naam terug, ze voelde zich overgelukkig
.Maar waarom deed je eigeniyk die vreemde
bekentenis?" vroeg Thomas
„Ochantwoordde Peggy eenvoudig, „omdat
ik nu eenmaal van jou meer houd dan van wat
anders ter wereld ook." en haar glimlach by
die woorden was van een volkomen tevreden
heid.
Een paar dagen later zat Peggy alleen in de
a/deeling der typistes. Het was lunchtyd. maar
ze bleef over, want Thomas had kou gevat en
moest een paar dagen het bed houden. Ze zat
te peinzen en staarde droomerig voor zich uit,
in de verte zag zy haar moot geluk en ver
langen reeds bewaarheid voor zich.
Plotseling hoorde ze zacht de deur sluiten van
het privé-kantoor,
ruiten tn de gang,
breede gestalte van den directeur, die de voor
deur uit ging. Thomas 1 Maar dat was onmoge
lijk. hy was ziek en lag te bed. Doch haar
oogen waren scherp, en zy had absoluut zyn
bruine pak gezien, waarvan geen tweede In de
stad bestond. Maar wat kwam hy doen, waar
om was hy in het privé-kantoor geweest?
Zy kon niet meer werken. Ze dacht aan
Thomas' vrees dien middag op straat, toen hy
daar iemand scheen te herkennen. Ze peinsde
wat er kon zyn. doch ze kon niets vinden Maar
het stond voor haar vast. dat er straks l-ts
gebeuren zou. En elndeiyk gebeurde er ook
iets. De chef de bureau riep haar in T prtvé-
kantoor te komen. Vriéndelijk ontving haar de
directeur
„Miss Wilsden." zei hy.
werd tusschen den middag een bedrag
ruim drie honderd pond gestolen. Ik hoorde,
dat u in lunchtyd hier gebleven
misschien iemand gezien?"
,Jk heb niemand gezien." zei Peggy en ze
schrok van haar eigen stem.
„Kunt u zich voorstellen waar dat geld ge
bleven te. ate u hier alleen achterbiyfj en van
uit de ramen in Uw ^fdeeling op de voordeur
kunt zien?"
.Jawel", antwoordde Peggy. „dat weet ik.
Meer kan ik niet zeggen. Ik weet, wat u thans
zult zeggen, en ook, wat u zult doen."
De directeur en zyn chef stonden perplex.
„Maar, kindje." zei de directeur. .Je wilt toch
niet beweren, dat jy het geld wegnam? Dat te
onmogeiyk."
„Ik weet wat ik zeg. en ik ken de gevolgen,”
luidde het antwoord.
„Dat moet een vergissing zyn. hernam de
directeur opstaande, „weest u zoo goed Miss
Wilsden, en geeft u het geld terstond terug
Zeg u ons tevens, hoe u er toe kwam, en wy
zuilen het geval zoo mogeiyk uit de wereld
helpen.’’
Engelschen. maar deze is een gelukkige greep
van je geweest."
„Ik zou ook niet weten, hoe ik het werk klaar
moest krijgen, als ik hem niet had. Het is onmo-
geiyk om behooriyke menschen te krijgen. In
het seizoen willen ze allemaal een baantje in
Wiesbaden hebben, huisknecht of kellner of buf-
fetbediende; desnoods pakjesdrager, maar in
Gods aarde graven en spitten, ho maar! Mr.
Gabb spaart me drie, vier werkkrachten uit."
„Houd hem in eere, Catharientje, houd hem
in eere!"
De elschen. die de zaak aan Catharina stel
den. gingen nu al boven haar krachten. De
groote kas was thans voor byna een derde
gevuld met haar nieuwe anjers. Het verder
kweeken van de witte noviteit had ze, na de
slechte ervaringen van het voorjaar, laten varen.
Al haar hoop had ze thans gevestigd op: „Vlam
mende KktchenOnder dezen naam was de
nieuwe bloem in de naaste omgeving snel be
kend geworden. Catharina had een overeen
komst getroffen met een groote bloemenflrma
uit Hamburg, die zic^i bereid verklaarde, regel
matig groote hoeveelheden snybloemen van I—
noviteit tegen een vastgestelden prijs
men! Zoo zag men in de groote kas onder de
duizenden planten slechts af en toe een van
de wondermooie, weelderige bloemen, want den
heelen dag werd er geplukt. De Fransche anjers
waren met deze prachtbloemen niet te vergeUJ-
ken, de inlandsche vim den kouden grond hee-
lemaal niet en het kleurenspel van „Vlammende
Katchen" werd zelfs door geen van de byzon-
zeer de bekentenis j
tegen haar sprak.
Geheel overstuur
ging hy terug naar zyn pension. Er was
onmogeiyk. Er moest iets anders zyn, hoezeer
de bekentenis tegen haar sprak. Geheel over
stuur ging hy terug naar z*n pension. Er was
een brief, doch niet van Peggy. Onverschillig I
las hy den inhoud: „Thomas. Ik schrijf je
even een vaarwel. Je zult me nooit meer zien.
Ik heb m’n kans gewaagd en me geholpen aan
genoeg geld om naar Amerika te vluchten en
daar verder aan den kost te komen, 't Werd
me hier te benauwd! Denk niet al te slecht
over me. ik biyf toch altyd je broer. Bryan."
T Interesseerde Thomas niet, hoe opgelucht
hy anders geweest zou zijn te vernemen, dat het
zwarte schaap uit zyn familie hem geen open
bare schande meer zou aandoen. Hy prakke-
zeerde over Peggy en vond geen oplossing Ten
einde raad, ging hy de straat op Onwillig liet
hy zich» door een krantenjongen een extra-blad
verkoopen en in de handen drukken, en zonder
te begrijpen las hy het laatste nieuws over een
heel ernstig autobus-ongeluk van dien middag.
Plotseling zag hy een naam staan: Peggy Wils
den. De naam stond in de lyst der zwaarge
wonden, die in een ziekenhuis waren opge
nomen.
mogeiyk. Er moest f
iets anders zyn, hoe-
Dat hfj tot ’t zwak geslacht behoort.
Beaamt een man niet gauw.
Maaraltijd danst hij volgzaam
naar
Het pijpen van de vrouw!
De vrouw is ook den man de baas!
En niet zoo maar in schijn,
Want zij verovert meer en mieer
Het mannelijk terrein!
Ja, zelfs wanneer hij trouwen wil
Vradgt hij.... en 't is een feit.
Dat hij die vraagt bewijzen geeft
Van zwak- en minderheid!
En een volstrekte meerderheid
Heeft zij, behoudens macht,
Vooral in aantal op den man
En dadrin ligt haar kracht!
JJoch evenwel het hoogtepunt
Schijnt nü dan toch bereikt;
Dit wordt u duid’Hjk als u maar
De statistiek bekijkt:
Mèèr jongens komen tn de wieg
Dus thans een jörsch geluid:
En ’t aantal meisjes-babies loopt
Schrikbarend achteruit.
En aangezien een minderheid
In doorsnee niet veel kan.
Raakt dus de vrouw haar invloed
kwjjt
En t nageslacht.... wordt mdn!
Peggy begreep, dat men baar trachtte
ontzien en te sparen, ze was toch al jaren een
uitstekende kracht geweest, maar ze kon niet.
„Ik heb het geld niet. Straft u me maar, stuurt
u tne maar naar de gevangenis, maar het geld
ziet u nooit meer terug."
..En a is het kantoor
vroeg de directeur ernstig,
bleek: „Ik heb T geld niet meer, ik gaf bet
aan iemand over Meer kan ik niet zeggen."
„U laat ons geen keus: een oneeilijke be
diende kunnen we hier niet gebruiken. Doch."
vervolgde de directeur, „het spyt me buiten
gewoon voor u, U voldeed hier uitstekend, en
u te nog jong. Er moet iets gebeurd zyn, en ik
wil uw leven niet verwoesten. Daarom zal ik er
de politie bulten laten, maar u te thans ont
slagen en ik kan u geen getuigschrift geven."
Tranen stonden haar in de oogen en
wankelde.
„Ik raad u aan niet op 'dezen weg voort te
gaan, en u nooit meer in te laten met wlen
dan ook, die u misschien beïnvloedt.
Peggy zeide geen enkel woord, ze stond daar
alsof het niet haar zelf betrof; ze had alleen
pyn in haar oogen. in haar keel en kreeg een
gevoel van wanhoop over zich. In één dag had
ze haar jeugd verloren. haar werk. haar
prestige, en haar verloofde.
Op den mlddelsten rug van Holstein ligt het
vrlendeiyke stadje Hegeberg met den 60 meter
hoogen Kalkberg, een berg, omweven door tal-
looze strookjes: de kryt-grotten die hier in
1913 ontdekt werden-vormen de grootste na
tuurwonderen van Noord-Dultschland. Zy ont
stonden door het uitschuren van glpssteen een
proces dat duizenden jaren achtereen voort
gang had.
Toen zjj ontdekt en voor het publiek toe
gankelijk werden gesteld werden zy met een
eenvoudige electrteche verlichting voorzien,
men zag af van het bereiken van effect.
Thans echter heeft de stad Segeberg de
heeie pracht van dit onderaardsen natuur
wonder door een geraffineerd verUchtings-
systeem ontsloten, zyn geheimste hoogten
en
toe
zichtbaar.
Bengaatech
verdekte
zyn nu voor het oog
groote schynwerpers.
de een of andere
glazen prisma's "ormen
een kleurensymphonle waarbij de bezoeker als
verblind voor de grootschheld van dezen aan
blik staat. Is het een spook der nej of een
wonder uit hemeteche spheren? De feeërieke
lichtefecten worden, door de verschillende vor
men der steenverschuivingen versterkt, het
bliksemt en flonkert in oe grootten en hal
len. in de zuilenhallen, de kapellen, in de Sleg-
frledgrot, de Barbarossagrot en in de meer-
grotten
Tusschen dit fasclneerend kleurenspel schit
tert het water van een meer in smaragd groe
nen glans.... in de gewelven schemeien de
plafonds als albast, de wanden vertoonen
illerlel kleurschakeeringen en belichten den
fantastischen vorm van den Elkeboom wiens
kroon in donkere nuances uitloopt; de lint
worm in de Slegfrledgrot kan zich in de vroe
gere duisternis der krulpgangen niet meer
verbergen.
De feeërieke verlichting van het inwendige
van den berg te het volmaakste wat door de
moderne verlichtingstechniek tot nu toe in alle
Duitsche grotten bereikt werd, de betoovertng
van de onderaardsche sprookjeswereld te voor
den bezoeker een onvergeteiyk scnouwspel.
Het heeie mysterie van den berg is door het I
kunstmatig licht thans ontsluierd.
HELSINGFORS. 5 December. Voor
eerst gedurende de nog korte geschiedenis
- 1 een offi-
cïeëlen maaltyd. Dit was eerst mogeiyk ge
worden door de afschaffing van het drank
verbod en men maakte van de gelegenheid ge
bruik om dit feest met begeestering te vieren.
Het banket werd gegeven ter eere van den
Zweedschen Kroonprins. Hierby vergat merf
echter.... dat de Kroonprins overtuigd geheel
onthouder is!
(United Press)