Alarm over Nederland!
Prikkeldraad
Rijksmiddelen over November
w
1
Extra hulp
werldoozen
Katholieke liberalen
Mgr.
I
Schioppa.
onderscheiden
1
DINSDAG 20 DECEMBER
ZOO ALS MEN ZICH KERSTMIS MEESTAL VOORSTELT
Uitkeering in goederen
4
Opening eigen gebouw
PROF. SPRONCK HERDACHT
Honderd jaar geleden
STERKE DALING
GELDLEENINGEN
ONZE DRUIVEN-EXPORT
De helft naar Duitschland
DE JONGE WERKMAN
TE NIJMEGEN
Productieve arbeid het
eenige redmiddel
DE RAMP VAN DE
WERKLOOSHEID
Mg
ift*?
meenen."
i.
Begiftigd met het Grootkruis der
Orde van de Kroon van
Italië
Ryksbydrage tot dit doel ter be
schikking gesteld van het
Nationaal Crisis-Comité
Zoo zouden wij nog verschillende midde
len, welke tot bestrijding der werkloosheid
aan de hand gedaan worden, kunnen be
spreken, om tot de conclusie te komen, dat
zij naar onze meening althans zéker ter
voorziening in den direct en arbeidsnood
weinig goeds beloven.
Het is trouwens veel gemakkelijker te
zeggen, hoe de werkloosheid niet dan hoe
zij wel bestreden kan en moet worden.
Toch willen wij tot dit laatste een poging
wagers daarbij in het oog houdend, dat
hier geen kunstmiddeltjes mogen worden
aanbevolen, welke reeds bij voorbaat een
nuttelooze of averechtsche uitwerking doen
verwachten: op dit gebied mogen wij ons
niet aan fantaster!, over geven, met beide
voeten moeten wij stevig op den grond blij
ven staan, met nuchteren blik moeten wij de
mogelijkheden bezien.
Doen wij dat, dat Ujkt ons slechts één
middel aangewezen tot bestrijding der werk
loosheid
het verschaffen van arbeid, van produc
tieven arbeid.
Maar dit middel worde dan ook toegepast
op de grootst mogelijke schaal.
In enkele volgende artikelen zullen wij
daaromtrent eenige denkbeelden nader uit
werken.
geloof
een i
te
in
op
Jonge
heeft
Z. M. de konlng van Italië heeft den Inter
nuntius Mgr. L. Schioppa begiftigd met het
Grootkruis der Orde van de Kroon van Italië.
Gister heeft de nieuwe gezant van Italië die
dezer dagen in Den Haag arriveerde. Zijne Exc.
mr. Taüanl, in de nuntiatuur aan Mgr. Schioppa
de hooge onderscheiding overhandigd.
AAN>
!t Ne
wer
Den
is
onze
iedere
K*ap-
elaad-
komen
aaruner-
Zondagavond werd het gebouw van „De
Werkman" te Nijmegen, die indertijd
aangekocht het vroegere tehuis der R. K. Mili
tairen Vereenlging, dat geheel gerestaureerd is
voor het nieuwe doel, officieel geopend In te
genwoordigheid van geestelijke en burgerlijke
autoriteiten.
linkerheup gedragen wordt: op de borst draagt
men daarbij een zilveren ster, in welks midden
zich een blauw geëmailleerd schild bevindt,
waarop de Ijzeren kroon in goud met het rand
schrift in gouden letters op witten grond; Vlc-
torius Emmanuel TI. Rex Itallae MDCCCLXVTII.
Boven het schild bevindt zich de zwarte vliegen
de adelaar met het kruis van Bavoye op de
borst. Het grootkruis Is 50 m.M. groot.
Konlng Victor Emanuel IT stelde bij decreet
van 20 Januari 1868 by gelegenheid van het
huwelijk van kroonprins Humbert en Mar vare -
tha van Genua de Orde van de Kroon van Italië
in. ZIJ wordt zoowel aan Italianen als aan
vreemdelingen verleend, die zich buitengewoon
verdienstelijk gemaakt hebben voor Italië.
De decoratie bestaat In een afgerond gouden
wit geëmailleerd kruis met vier kettinkjes
tnoeudz d’amouri. In de hoeken en In het mid
den vaó twee gouden schildjes voorzien, het eene
blauw geëmailleerd met de Ijzeren kroon In
goud, het andere met den zwarten adelaar met
ultgesprelde vleugels, welke op de borst het kruis
van Bavoye draagt.
Het kruis hangt aan een rood lint, dat door
een witte streep, yt der breedte van het lint.
joojen niet langer menschwaardig zou kun-
ggn onderhouden.
Onze
nen, de
balans
anneer we de verschillende posten van
dezen middelenstaat nog even heel In
X kort afzonderlijk beschouwen, blijkt,
dat, op twee uitzonderingen na, alle middelen
minder opbrachten dan November 1931.
De eerste en voornaamste gunstige uitzonde
ring heet officieel: rechten op den Invoer. Hier
is een accres van ruim een half mlllloen, dat
echter veel te klein is, als men bedenkt, dat
b.v. ook de nieuwe benzlnebelasting hieronder
gerekend wordt. Er Is evenwel nog een andere
verklaring voor het betrekkelijk lage maand
cijfer van 854 mlllloen. October immers bracht
een ongekend record van niet minder dan 1354
mlllloen, veroorzaakt door overmatigen Invoer
uit vrees voor de nieuwe opcenten van Minister
de Geer. Begrijpelijk is, dat dit October-surplus
de uitkomsten over November drukte. Het is hier
wel de plaats cm even op een zeer belangrijk
verschijnsel te wijzen. Vroeger was de voor
naamste bron der rijksfinanciën de Inkomsten
belasting. met een totale opbrengst vorig jaar
van rond 80 mlllloen. Het tweede middel waren
de invoerrechten met nog geen 80 mtllioen.
Hoe is de toestand nu? In de eerste 11 maan
den bracht de Inkomstenbelasting op 88 mlllloen.
de invoerrechten echter 78 mlllloen. De rollen
zijn dus verwisseld.
Het is hier niet de plaats, om uitvoerig de
mérites van deze belde belastingen te vergelij
ken. maar toch aarzelen we niet, dit verschijn
sel ietwat zorgwekkend te noemen. Alleen al
hierom, wijl enkel de Inkomstenbelasting vrijwel
zuiver naar draagkracht drukt, en de invoer
rechten met dit meest noodzakelijke element
van alle belastingheffing geen rekening kan
houden. Vanzelfsprekend beschouwen we die in
voerrechten hier enkel van fiscaal standpunt
Eerlijk gezegd: X is ons zoo helder als koffie
dik!
Hoe stelt de heer Kolfschoten zich deze
samenwerking met den Vrijheidsbond voor?
Moet daartoe een aparte liberall-kathoUeke
partij komen? Of moeten zooveel mogelijk
Katholieken zich bekeeren tot dep Vrijheids
bond?
Een vergelijking van wat de beer Kolfschoten
beoogt met een hier en daar in uitzicht gestel
de samenwerking met de Vrjjz.-Demokraten na
de verkiezingen gaat toch zeker niet op: In het
laatste geval wordt alleen gedacht aan een
regeerlngsaccoord; de heer Kolfschoten wenscht
echter „politieke samenwerking van zooveel
mogelijk Katholieken met den Vrijheidsbond";
dat Is heel wat anders! Dat beteekent on
trouw van den Katholiek aan de R.K. Staats
partij!
Maar dan nóg:
Gesteld nu eens, dat er in de Staatspartij een
groote massa leden met den heer Kolfschoten
sympathiseerden. denkt hij dan de R.K.
Staatsparty van de 8. D. A. P.-sche politiek te
kunnen afhouden, door die massa uit de Staats
partij te doen trekken?
Ziet deze politicus niet in. dat daardoor de
Staatspartij tegenover de 8. D. A. P. juist veel
zwakker zou komen te staan?
Het spijt ons, maar wjj kunnen dezen poli
ticus niet ernstig nemen.
Iemand, die overigens de katholieke politiek
zich ziet „verslingeren" aan de politiek der
8. D. A. P., neen, met zoo iemand valt niet
te praten
Gedurende de maand November 1931 is uit
ons land gevoerd 1457 000 K.O. druiven, met
een opbrengst van 819.008.
Daartegenover staat een uitvoer in de maand
November van dit jaar van 1154 000 K.O. drui
ven. die rond 300.000 opbrachten.
De gemiddelde prijs van deze druiven is dus
belangrijk gedaald. Ds uitvoer van druiven ge
schiedde het meest naar Duitschland. terwijl de
export naar Engeland belangrijk is verminderd.
Ongeveer ds helft van den totalen export was
voor Duitschland bestemd.
.Alvorens U binnen Uw Prikkeldraad te vol
gen. zou ik gaarne van U de beteekenls der
uitdrukking „Het is een aoF' willen vernemen.
Mijne omgangstaal is eene andere. Nu kunnen
wU overgaan tot een meer cultureele behan
deling onzer stof."
Z. K. H. de Prins is voornemens op 20 dezer
de plechtige herdenking bU te wonen in de
Ned. Hen Kerk te Glnneken van de heldhaf
tige verdediging, in de maanden November en
December 1832, van de Citadel van Antwerpen
door Nederlandsche troepen.
H. M. de Koningin zal zich hierbij doen ver
tegenwoordigen door Haren Adjudant 1. b. d.
den gep. Generaal-majoor ter Beek.
Talloos zijn de plannen en systemen,
*elke er In Iedere periode van krlsls worden
uitgedacht om de werkloosheid, waarin «ich
•om X zoo eens te zeggen) de krlsls pleegt
te eondenseeren, te bestrijden.
Met spijt moet echter worden erkend, dat
het juiste plan, het juiste systeem nog nooit
uitgevonden werd en dus ook nog nooit In
toepassing kon worden gebracht.
Toch zullen de knappe en edele denkers,
•tie dit probleem trachten te doorgronden,
hun pogingen niet mogen opgeven; voor-
*i niet, nu de werkloosheid der nieuwe
tijden niet alleen als een conjunctuur-,
els een krlslsverschijnsel te beschouwen Is,
•toch bovendien zeer zeker in groote mate
°°k het gevolg moet heeten van een nieuwe
*conomle welke heil verwacht van ratlonall-
**tie, efficiency, enz.
In droevigen ernst wordt thans door velen
de vraag gesteld, niet of wij de toenemende
Wereldbevolking In de toekomst zullen kun-
nea voeden en van
verdeeld wordt.
De orde bestaat uit vijf klassen:
Grootkruis, het aantal, dat verdeeld mag
worden, bedraagt niet meer dan 60.
GrOotofflcier. niet meer dan ISO.
Co in mandeur, niet meer dan 600.
Offl'cier, niet meer dan 2000.
Ridder, onbepaald aantal.
Het grootkruis hangt aan een breed lint, dat
Na een algemeene inleiding van den voor- als bandelier van den rechterschouder naar de
man, den heer Th. Rutten, is het gebouw in- J“ J
gewjjd door den hoogeerw heer Mgr. C.
A. van Son, die na de plechtigheid een ge
lukwensen uitsprak namens de katholieke gees
telijkheid.
Dit nieuwe gebouw is het eerste officieele
J. W.-gebouw in Nederland, waarvan de kos
ten gedragen werden door een 8t. Jansstichting
en de leden van den „Jongen Werkman".
en laten b.v. de beschermende werking bulten
bespreking.
De tweede overigens onbelangrijke ver-
hooglng vertoont de zoutaccijns, welke boven
November 1931 en boven de raming uitkomt.
Misschien is hier een vermeerdering van sout-
verwerkende industrieën in het spel.
Voor het overige zijn alle middelen het
eene meer, het andere minder beneden 1931
Bijzondere zorg geeft de inkomstenbelasting,
welke met 754 mlllloen, ruim 3'/3 mlllloen
beneden November 1931 blijft. In de laatste
maanden van het jaar plegen op deze belasting
heel wat gelden binnen te komen. Vooral dit
jaar. nu naar verluidt de aanslagen zoo
veel eerder zijn uitgereikt had men een rui
mer vloeien van dit middel mogen verwachten
Dat zulks niet is geschied, doet vreezen. dat bet
met dit middel mis gaat worden voor het vol
gend jaar. Tot nu toe hield bet zich de om
standigheden in aanmerking genomen schikte -
rend en bleef over 11 maanden nog een klem
mlllloen boven de raming.
Van de belastingen, die meer onmlddellljk de
conjunctuur registreeren. nJ. dividend- en tan-
Uéme-belasting. registratierechten en zegelrech
ten, vertoonde alleen de laatste een eenlgszlni
behoorlijk resultaat, alhoewel na October jj. ook
hier een daling is ingetreden, waarschijnlijk ten
gevolge van de mindere bedrijvigheid op de beun
en de emlssiemarkt.
De accijnzen, als zijnde oonsumptiebelastlngen
ondervonden alle, dat de algemeene koopkracht
belangrijk is teruggeloopen.
Ten slotte willen we nog even constateeren.
dat de Inkomsten van het „Leenlngsfonds 1914**.
voornamelijk bestaande uit opcenten op de ge
wone middelen en uit de nieuwe accijnzen op
wijn, sigaretten en zuidvruchten, uiteraard ook
belangrijk terugliepen. Waar bekend mag wor
den geacht, dat uit dit fonds heel wat crisis
uitgaven gefinancierd warden, zal ook dit fett
mede bevestigen onze voornaamste conclusie uit
dezen November-staat: er staat ons land een
uiterst moeilijke tijd te wachten en het zou on
verantwoordelijk, ja zelfs misdadig zijn, niet
mede te willen werken aan maatregelen, welke
dezen moeilijkheden, voor zoover het mogelijk la,
hof Hoofd Ininntn
Het Nationaal Crisis-Comité zond een vol
gend schrijven aan alle plaatselijke Crisis-
Comité's, waaraan wij het volgende ontleenen:
Evenals het vorig jaar heeft de Minister van
Binnen landsche Zaken ons Comité ver
zocht zich ook voor het jaar 1933 te willen
belasten met het verstrekken van „extra hulp
aan werkloozen" uit een Ryksbljdrage, welke
voor dit doel te onzer beschikking is gesteld.
Wat zegt U daarvan? Is dat Uberaal-defUg
of niet?
WU verkeeren natuurlijk in de onmogelijk
heid, voor „*n sof" *n ander woord neer te
schrijven zonder de teergevoeligheid van den
heer Kolfschoten opnieuw te kwetsen en
daarom gaan wU maar liever terstond over
zaken doen.
Ziehier, boe de heer Kolfschoten de stof (niet
de ,3of”l> nu verder „cultureel” behandelt:
In de memorie van antwoord op het vocr-
loopig verslag der Eerste Kamer over bet wets
ontwerp tot het aangaan van één of meer geld-
leenlngen ten laste van het Rijk, zegt de mi
nister van financiën om., dat de onderhavige
machtiging strekt tot consolidatie in het be
lang van Nederland zelf van een deel van zijn
vlottende schuld. Die vlottende schuld is inder
daad mede een gevolg van de aan Neder
landsen-Indlë verleende kasvoorschotten. doch
nu het aan Indlë momenteel moeiiyk valt die
voorschotten in voldoende mate Uit eigen lee
nlngen af te lossen, brengt bet belang van
Nederland zelf mede, een deel van die voor
schotten tijdig te consoUdeeren.
Consequenties voor aan de gemeenten te ver-
schaffen leenlngen, bevat deze gedragslijn niet.
De Commandant van het Veldleger, Luit.-
generaal jhr. W. Röell, zal een herdenkingsrede
uitspreken.
Na afloop van de plechtigheid in de kerk
zullen by het Citadel-monument nabij de kerk
kransen worden nedergelegd. o.». door den ver
tegenwoordiger van H. M. de Koningin, terwijl
H. M. de Koningin-Moeder voornemens is bU
deze plechtigheid een krans te laten leggen door
Haren Particuller-Secretaris Baron Slxma van
Heemstra.
njtele dagen geleden bliezen wij in een
TP artikel alarm over Nederland:
Met cijfers en feiten toonden wij aan,
(jat ons land in de krlsls niet langer staande
jou kunnen blijven en wij gaven uiting aan
4e bange verwachting, dat het oogenbllk
png naderen, waarop Nederland zijn werk-
Immers, wanneer men ziet, dat November 1932
negen en een kwart mlllloen bleef beneden de
overeenkomstige maand van het vorige jaar
dan is alleen dit feit al voldoende een mensch
den schrik om het hart te doen slaan. Het
totaal nadeellg verschil met vorig jaar bedraagt
over 11 maanden nu al ruim 42.000.000.
Een kleine correctie is hlerbU noodig.
In 1931 werd voor personeele belasting op de
rUksrekening nog bUna 9 mlllloen gulden ge
boekt, terwyi het loopende jaar deze belasting
in de schatkist der gemeenten vloeide.
Maar ook dan nog is bet verschil belangrijk,
te meer ais men in acht neemt, dat voor dit
Jaar 26 mlllloen nieuwe middelen geschapen
zijn, in den vorm van benzlnebelasting en ver
hoogde invoerrechten.
„Maar.” zal men misschien redeneeren.
„hoewel dit dégrës heel erg te, X komt toch niet
onverwacht. Er te bü de raming der opbrengsten
toch rekening mee gehouden. Als nu die ramin
gen maar gehaald worden, dan te tenminste het
evenwicht der begroeting niet in gevaar.**
We zouden hierop dit willen antwoorden:
Op de eerste plaats vormt deze mlddelenstaat
slechte de ééne zijde van de exploitatie-rekening
van het rjjk en zelfs al zou deze geen onaange
name verrassingen geven, dan nóg zouden de
tientallen mlllioenen aan extra-crislsultgaven de
andere zijde zóó overmatig belasten, dat er van
evenwicht al geen sprake meer te.
Maar bovendien, ook de schoone illusie, dat
de raming toch nog gehaald wordt, moeten we
sinds enkele maanden opbergen bU zoo veie
andere. Wij zijn deze eerste elf maanden niet
minder dan 1854 mlllloen beneden de raming
gebleven en dat niettegenstaande nA deze ra
ming we schreven het boven reeds voor 26
mlllloen nieuwe middelen gecreëerd zijn. Voor
oogen houdende, dat dit tekort pu bet laatste
half jaar bereikt te, terwijl de eerste paar maan
den van dit jaar nog oen klein overschot gaven.
voorzien, maar of en hoe wij onzen nakome
lingen werk zullen verschaffen, waarmede
zij zich vöOF de gemeenschap zoo verdien
stelijk kunnen maken, dat hun als tegen
prestatie een bestaan kan worden verzekerd.
Wat moet er van het opgroelend geslacht
word?
Sommigen zoeken de oplossing van het
vraagstuk ta verkorting van den arbeidstijd,
en wij noemen het een gelukkig feit, dat
dit hoogst belangrijk probleem In den Hoo-
gen Raad van Arbeid bestudeerd gaat wor
den; het probleem is echter zoo moeilijk
en zoo ingewikkeld en het vereischt zooveel
internationaal overleg en.... accoord, dat
wij voorlóópig zeer zeker geen vermindering
der werkloosheid mogen verwachten als ge
volg van arbeidsduurverkorting; wij geloo-
ven en.... vreezen. dat debatten over
arbeidsduur-verkorting tot radicale bestrij
ding der werkloosheid vooreerst nog slechts
aKademische waarde hebben.
Voorts propageert men het middel van
loon-toeslagen
De bedoeling van hen, die dit middel pro-
pageeren, is, dat de overheid den werk
gever, voor lederen werklooze, dien hij in
dienst neemt, een deel van het loon zal ver
goeden in dat geval zoo heet het is de
arbeider geholpen, want hij krijgt dan, in
plaats van steungeld, behoorlijk loon; de
werkgever is ermee gebaat, daar hij dan een
werltkracht méér kan aanstellen, en de
overheid profiteert, doordat zU nu nog maar
een deel van het steungeld in den vorm
van loontoeslag behoeft uit te keeren.
X Is, alevel, zóó mooi niet!
Deze loontoeslag immers zou automatisch
gaan functionneeren als een ontslag-pre-
mie: wie zal uitmaken, of een patroon een
arbeider in dienst neemt om een werklooze
van de straat te halen, ófomdat hij
hem tóch noodig heeft? Wij vreezen, dat
vele werkgevers arbeiders zouden ontslaan
om hen later mét loontoeslag van de
overheid weer in dienst te nemen.
is het niet gewaagd te voorspellen, dat over het
geheele jaar 1932 bet nadeellg verschil met de
raming de twintig mlllloen aal bereiken, zoo
niet overschryden.
De eenige zij het schrale troost bij dit
alles te, dat het nog erger had kunnen sljn; dat
de moellükheden in bUna alle landen om ons
heen nog grooter zijn en dat nog altijd ons
staatscredlet ongeschokt te.
De voorzitter der natuurkundige afdeeling
van de KoninUUke Akademie. prof. dr. J. van
der Hoeve, wijdde Zaterdag JJ. eenige woorden
aan de nagedachtenis van het rustend lid prof,
dr. C. H. H. Spronck. HU constateerde, dat de
afdeeiing een zwaar verlies had geleden door
zUn heengaan, en bracht vervolgens eenige fei
ten uit hel leven van den overledene in herin
nering.
Spronck heeft op alle gebieden, die hU heeft
betreden zUn sporen achtergelaten. Als schoon
gedenkteeken van zUn werk als patholoog-ana-
verdwe-
handels-
nleuw-
ern-
Indlë, de scheepvaart en de
I Nvittlngen in het buitenland werpen
I geen baten meer af, waarmede deze tekorten
I tot op zekere hoogte gedekt zouden kunnen
I worden; in natuurlijk verband met dezen
I ekonomischen achteruitgang zijn de finan-
I dën ven Rük en gemeenten in voortdurend
I wrgwekkender toestand komen te verkee-
I yen, en tot overmaat van ramp moet de
I overheid, welke zichzelf tóch al voor zoo
I moeilijke flnanciëelo problemen geplaatst
I liet, nog een leger van 300 000 werkloozen
I onderhonden, zonder dat daar een zeker
I rendement in den vorm van productieven
I arbeid tegenover staat.
I Zooals de zaken thans staan, verarmen
wij nationaal gesproken jaarlijks met
I honderden mlllioenen, iets, wat zelfs een
I rijk land als Nederland niet lang zal kunnen
I volbouden.
I Men staat verbijsterd, als men zich den
I juisten toestand realiseert:
I Honderdduizenden werkloozen willen ar-
I beiden, ze snakken naar werk en met smart
I voelen zij hun kracht ondermijnd door den
I WQgtrang' de overheid onderhoudt hen
I naar best vermogen, maar onze arme mede-
I menschen zijn daarmee niet gebaat: de
I steungelden zijn natuurlijk niet hoog, in
I vele gevallen zelfs ontoereikend om den
I gesteunde aan gebrek te doen ontkomen,
I en ook de thans verleende steun zal spoedig
I blijken het financieel draagvermogen der
I overheid te boven te gaan; en dan: wie
I Helt onze werkloozen schadeloos voor het
I geestelijk en zedelijk gebrek, dat zij buiten
hun schuld moeten verduren?
Honderden mlllioenen guldens worden
thans jaarlijks Improductief besteed, zonder
dat de slachtoffers der werkloosheid daar
door gered worden, zonder dat de weer
kracht van ons volk onaangetast blijft, zon-
1 der dat de gemeenschap eenig behoorlijk
rendement ziet van de boven haar k/achten
uitgegeven steunbedragen.
Nu gelieve men wel goed te onderschei
den:
improductief en improductief zija twéé!
Br zijn graden van Improductiviteit, even
als ook van het tegenovergestelde.
Natuurlijk zijn de miUioenenbedragen,
welke er thans voor de werkloozen uitgege
ven worden, voor de gemeenschap niet ver
loren: wanneer men berekent, dat thans
per jaar meer dan 300 mlllloen aan werk-
loozen- en armenzorg wordt besteed, dan
stelt men daardoor tevens vast, dat de
koopkracht van een deel der bevolking met
precies datzelfde bedrag wordt vergroot:
met deze mlllioenen worden duizenden huis
eigenaren, bakkers, slagers, melkboeren enz.
betaald; met deze mlllioenen wordt dus
de werkgelegenheid zeer sterk verruimd en
een deel van deze mlllioenen komt in den
vorm va*1 belasting en anderszins ook weer
bij de overheid, welke den steun bekostigt,
terug.
De kapitalen, welke aan ondersteuning,
era. worden uitgegeven, zijn derhalve niet
Improductief in den absoluten zin van het
woord.
Men moet hierbij echter bedenken, dat
de mlllioenen, welke de overheid aan werk
loosen- en armenzorg ten koste legt, ont
nomen worden aan een ander deel van onze
Nederlandsche gemeenschap, slechts voor
een klein deel weer terugvloeien In de
overheidskas en dus tot nationale verarming
moeten bijdragen.
Hoe dankbaar wij dan ook de „producti
viteit" der aan steun uitgekeerde bedragen
erkennen, alsook d^jdoor die gelden voor
«en deel der gemeenschap vermeerderde
koopkracht, het is niet déze productivi
teit, welke wij van het kapitaal eischen.
De productiemiddelen moeten In welken
?orm ook rendabel zijn; eerst dan Is de
toestand normaal, en X In dezen zin, dat wij
Pleiten voor verschaffing van productieven
«rbeid: werkverschaffing In den besten zin
het woord.
-j—at er liberale Katholieken waren. dat
1 hebben we stééds geweten; ae hebben
waarachtig kwaad genoeg gedaan
om ons van hun beeteen niet onkundig te laten!
Sinds korten tijd te bet echter uitgelekt, dat
er ook katholieke.... Liberalen leven: één van
deze politieke wondermenschen heeft zich b.v.
al anonlemen roem verworven door (volgens
„De VrUheld") te beweren, dat de encycliek
„Quadragesimo Anno” eigenlijk op den index
gezet moest worden. en voorts la in het
Jiandelsblad" zooals we reeds vertelden -
de heer P. Kolfschoten uit Bloemendaal komen
opduiken, die (was het een loe-pennlgheidje?
verklapte, dat er, zoo waar! een heel comité be
staat. X welk zich ten doel stelt, zooveel moge-
lUk .staatkundige betrekkingen tusschen Katho-
lleken en den Vrijheidsbond" te bevorderen.
WU vroegen: wat te dat voor *n zaakje? W te
maken toch wei dit eigenaardig comité uit?
Graag wilden wij onze nieuwsgierigheid be
vredigd krUgen. al verheelden wjj ook niet onze
verwachting, dat de opzet _*n sof” zou worden.
Dit vulgaire woord nu te bet, dat de belang
stelling van den heer Kolfschoten voor ons
nietig geechrUf heeft gaande gemaakt, al
thans met een deftigheid, welke zich in den
echten liberaal nooit verloochent, vangt de heer
Kolfschoten een met hoogstdeszelfs eigen hand
geschreven episteltje aan ons adres aldus
aan:
„Het doel van bet comité tot bevordering
enz. te: het geraken tot een politieke samen
werking van zooveel mogeftjk Katholieken met
den Vrüheldsbond, ten einde de Kath. politiek,
die in sommige lagen der bevolking hoe langer
zoo meer zich dreigt te verslingeren aan de poli
tiek der 8. D. A. P.. de antegontote van door
de historie gevestigde, voor ontwikkeling vat
bare maatschappelijke toestanden, alsmede het
gezag van godsdienstige overtuiging met
hare demonische Vara-radlo-ultzendlngen,
van de 8. D. A. Psche politiek los te maken,
en aldus hi&t op een booger plan brengende
deze zooveel mogeiyk te doen samengaan met
de politieke inzichten van den Vrijheidsbond,
den handhaver der maatschappeiyke orde en
onversaagden strUder voor geestélUke ontwikke.
ling en indlvldueele vrUheid.
Hetwelk bU andere partijen wel eens te wen-
schen overlaat.
Waar samenwerking tusschen Kath. en Vrij
zinnig-Democraten mogelijk gegcht wordt,
geldt dit voor Kath. en den
mutatls mutandis, eveneens, zou
toom vinden wjj te Utrecht het uitnemende,
volgens zUn plannen IngeMchte. laboratorium.
Geboren clinicus wist Spronck op voortreffe-
Ujke wUze het verband tusschen de pathologie,
de bacteriologie en de serologie naar voren te
brengen.
Zijn liefde ging het meest uit naar deze belde
ladnste takken van wetenschap omdat hjj hier
meende te kunnen vinden de oorzaken van vele
ziekten en middelen ter bestrUding daarvan.
TalrUk zUn zyne publicaties vooral op dit ge
bied. WU hoeven hier slechts te herinneren aan
zUn bacteriologische onderzoekingen over chole
ra. bacillaire dysenterie, diphtherie en vooral
over tuberculoee. terwyi op serologiach gebied
Spronck in ons land de voortrekker te geweest,
die een particuliere serumlnrichtlng in het le
ven riep, waar hU veel nuttig en baanbrekend
werk heeft verricht. Eerst veel later te dit na
heel veel moeite geworden tot 's RUks serolo-
gtech instituut en niet voor 1919 werd de eerste
hoogleeraar in de serologie benoemd. Met het
volste recht mogen wU Spronck noemen den
grondlegger van de serologie en de serotheraple
in Nederland.
Spronck heeft gewerkt zoolang het dag was
en heeft vele malen in onze Afdeeiing waarvan
hU sinds 1903 lid was de resultaten van zUn
werk medegedeeld, waarbU hU door Inhoud en
vorm van zUn voordracht steeds het gehoor
wist te boeien.
De nagedachtenis van Spronck zal bU ons in
hooge eere gehouden worden.
Volgens regelen, in onze circulaires over dit
onderwerp reeds eerder omschreven,
voor deze steunverleenlng alleen in
king werkloozen, die hetzU uitkeering ontvangen
ingevolge eenige steunregeling, hetzU bU een
van RUkswege gesubsidieerde werkverschaffing
zUn geplaatst: de stëun te bedoeld voor die
gezinnen, waar tengevolge Van langdurige
werkloosheid met betrekking tot de aanschaffing
van kleeding. schoeisel, beddegoed e.d. zoodanige
achterstand is ontstaan, dat verstrekking van
extra hulp in den vorm van genoemde goede
ren noodzakeiyk blUkt.
Een bUdrage kan slechts worden toegekend
aan die gemeenten, waar een gesubsldeerde
steunregeling en of werkverschaffing toepas
sing vindt; in tegenstelling met het vorig jaar
zullen deze bedragen niet meer naar een be
paald bedrag per inwoner worden berekend,
maar los van het bevolkingscUfer volgens een
nader te noemen bedrag per werklooze worden
vastgesteld.
De hulp dient individueel en niet dan na een
terzake ingesteld onderzoek omtrent de aanvraag
te geschieden. ZU worde alleen dan verleend,
indien daaraan dringend behoefte bestaat; bU
de beoordeeling der aanvragen zal op de eerste
plaats de duur der werkloosheid, benevens de
grootte van het gezin in aanmerking moeten
worden genomen. De steun dient voorts in na-
tura te worden verstrekt, slechts in zeer bUzon-
dere gevallen mag een geldelUke uitkeering
worden toegekend na voorafgaand overleg met
ons Comité.
De ongeorganiseerden dienen hun aanvraag
in rechtstreeks by het Comité, terwUl de ge-
organiseerden hun aanvraag Inzenden door be
middeling van het bestuur hunner vakvereeni-
glng. Dit bestuur kan de aanvraag aanvullen
met een rapport omtrent de behoefte van den
aanvrager aan kleeding, schoeisel, enz.
De steun worde voor zooveel ongeorgani
seerden betreft door het comité rechtstreeks
uitgekeerd, terwUl Me voor de georganlseerden
aan het bestuur van de betrokken vakorganisa
ties worde ter hand gesteld, hetwelk vervolgens
voor de uitkeering aan de betrokkenen zorg
draagt. Van deze regeling mag niet dan met
goedkeuring van ons Comité worden afgeweken.
Kon. Akad. voor Wetenschappen
dit jaar scheen een en ander
erop te wUaen, dat de economische toestand
ietwat verbeterde, althans dat de daling van dc
conjunctuur gestuit was, en velen, waaronder
niet de eerste de besten, voorspelden met groote
zekerheid, dat we in den voorzomer het crisis
dal gepasseerd waren. We zouden al weer op
weg «Un naar een nieuw hoogtepunt van het
steeds wisselend economisch gety.
En hoewel misschien niemand nog in de resul
taten van zUn
ring in feiten
het
schappU
somber
gaven
toen i
bedrUf deze voorspelde verbete-
kon constateeren. was alleen ai
aan de gezondwording der maat-
stimulans om het leven minder
zien. Ook zU, die speciaal acht
den loop der rtjksflnanclën, waren
toen minder pessimistisch dan het eerste kwar
taal van 1932. Immers, hoewel men met zeker
heid wist, hoeveel groote moellUkheden het rtjk
nog wachtten, begreep men óók, dat de hoop op
een betere toekomst de ongetwüfeld nog zeer
zware offers draagUJk zou maken.
Nu schrijven we December en het is pUnlUk
te moeten constateeren, dat de verwachte op
leving is uitgebleven. De hausse ter beurze, een
der voornaamste oorzaken van het optimisme
is gebleken een voorbUgaand verschUnsel te zUr.
en allang weer gevolgd door de gewone luste
loose «temming met dalende tendens. Het zaken
leven blUft even ongeanimeerd en het werkloo
zencUfer stU8* nas steeds.
Iz het wonder dat dit allee een sombere stem
ming wekt, een somberheid, welke door het be
studeeren van den middelenstaat vsn November
het overigen noodigeniet vermag weggewerkt te worden?
e laatste rijksmlddelenstaat heeft In de
[f donkere dagen voor Kerstmis ook al niet
-I—'het troostende lichtpuntje gebracht, dat
wU allen in deze tUden zoo zeer van noode heb
ben.
Mid-zomer van
erop
nationale welvaart
tekorten op
worden volgens
vywhljnende statistiek voortdurend
ytiger; Indlë, de scheepvaart
buitenland
tv.