5ïrf c&faiaL can den dag
H
Gruwelijker dan de doodstraf
I
R
'0
[N
ROBINSONschoenen
zijn met leeren-
i:0
De vlammende
anjelier
verdwaalde
liefdespijl i
rr
of met rubberzool
ROBINSON CRUSOE’S AVONTUREN
VRIJDAG 23 DECEMBER
Vreeselijke kwellingen
Fascistenpartij in Japan
Oude vondsten
Een fideele gevangenis
I
4
De lersche land-annuïteiten
II’
FEUILLETON
i-
Een tegenvaller voor
belastingbetalers
Wreede uitvinding van Jozef 11,
keizer van Oostenrijk
Naar het Duitsch van
Paul Oskar Hoecker
A
N
1
1
2
i
s
I
Alle abonné’s ongevallen verzekerd voor
CHRONISCHE ISCHIAS
Pijn nu weg stok overbodig
AANC/FTE MOET~OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UIT ERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
o
e
umiimniiinniini
iiiiiiiiniiiiiiiiimiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiir
33 parlementszetel»
wie heb
Te
774
Morgenavond vervolg.)
GNE»
S
SS
ben
(Wordt vervolgd)
met op de
als gewone
ter
op
op
dan
9
s
5
ns
i.«
i.4O
.65
100
eenzame forten,
litaire bewaking
men
8
12
0
15
door internatlo-
it de Japansche
loor sociale onge-
t LU
l 14*
f L—
t 1.U
t uo
M
ge zjjt!
MARTIN BERDEN
(Nadruk verboden)
Ivy zei, dat ze het konden doen,
zooate ze wilden, maar toch volgde
zü hen, om te zien of ze de gebakjes
wel op de goede plaats zouden neer
leggen. Robbie en Topsy gingen ook
mee kijken, omdat ze wel zeker wis
ten, dat de tweelingen
ladder zouden klimmen
menschen.
Loetje kan de ladder
- II -
(Ingezonden mededeeling.)
vasthouden,
terwijl Loutje naar boven klimt," zei
Ivy.
Maar de tweelingen gingen samen
de ladder op. Loetje aan den voor
kant en Loutje aan den achterkant.
De schaal met gebakjes hielden ze
tusschen zich in.
handgebaar), heb ik haar gekend. Met
rood jurkje aan en bruln-roode vlechten.”
hij vertelde een paar kinderstreken van
terwijl hem van het lachen en van
TOKIO, 22 Dec. (VD.) De nieuwe zitting
van den Japanschen Landdag zal op 24 De
cember aanvangen. De nationale regeering zal
rekening moeten houden met een nieuwe op
positiepartij. welke vandaag georganiseerd is.
Kenzo Adachi, die vroeger lid was van de
Mlnseito-partU. Is de voorzitter.
De nieuwe partij noemt zich Kokoemindo-
mei (nationaal verbond), beschikt over 33
parlementszetels en heeft een sterk fascistl-
schen inslag. De stichtingsplechtlgheid is he
den bijgewoond door 4000 leden, afkomstig uit
alle deelen des lands, van wie de meesten
zwarte hemden droegen. Het manifest dat het
„nationaal verbond" heeft uitgegeven ver
klaart. dat Japan niet miskend mag worden
in haar wettige ontwikkel!»
nale onredelijkheden, noch Jdal
natie bedreigd mag worden «do<
rechtlgheden. In zijn openingsrede heeft pre
sident Adachi er den nadruk op gelegd, dat
een natlona'e economische contróle, welke ge
baseerd zal zijn op een economisch bloc be
staande uit Japan en Mandsjoekwo, dat goede
relaties zal moeten onderhouden met Enge
land. Amerika. Sovjet Rusland en China, een
noodzakelijkheid is.
op dit blad Zijn ingevolge de
nnsevallen verzekerd voor een der volgende
DE MUTSiimiMiiimimmi
inrigen
hartje
Naast de schrijfma-
Niemand kan er aan twijfelen of deze man
heeft voorgoed afgedaan met het loopen met
een stok want het Is nu al vier jaar geleden,
sinds hij hem atdankte. Hij schrijft:
„18 Maanden leed ik aan chronische
en rheumatiek en het was my onmogi
loopen zonder stok. Maar nadat ik korten tijd
Kruschen Salts had gebruikt kon Ik den stok
wegdoen. Het Is nu vier jaar geleden, dat dit
gebeurde: de pijn is* nooit teruggekeerd en ik
heb geen dag meer behoeven te verzuimen op
mijn werk. Ik zou dan ook nooit meer buiten
Kruschen willen want het Is zijn gewicht in
goud waard. U kunt van dit schrijven naar goed
dunken gebruik maken, want Ik kan Kruschen
Salts werkelijk aan leder lijder aanbevelen.”
C. F.
Als de afvoer-organen traag gaan werken
wordt het schadelijke urinezuur vrijheid gelaten
zich op te hoopen en zich te nestelen In de weef
sels, spieren en gewrichten In den vorm van
naaldscherpe kristallen. Deze kristallen zijn het.
die, doordat zij zenuwbanden doorboren, de on
draaglijke rheumatlsche pijnen veroorzaken
Kruschen Salts lost de kwaadaardige urinezuur-
kristallen op, om ze daarna zacht maar volko
men uit het lichaam te verwijderen. Wanneer
U dan trouw blijft aan de kleine, dagelljksche
dosis, zullen de zes verschillende zouten in
Kruschen Salts de afvoer-organen blijven aan
sporen tot gezonde, geregelde werking. Het
kwaadaardige urinezuur krijgt dan geen kans
meer zich ooit weer op te hoopen.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar bij
alle apotheken en drogisten k 090 en l.®0
per flacon.
Stralende gezondheid voor één cent per dag.
(Adv.).
(Van onzen Londenschen correspondent).
LONDEN. 20 December. De millloenen. die
Engeland den 15 December aan Amerika heeft
betaald, zullen ons voor het oogenblik niets
kosten. Met „ons” bedoel ik de belastingbeta
lers, want In deze hoedanigheid zijn wij, in
Engeland wonende vreemdelingen, volkomen
de gelijkgerechtigden van de Britten. De be
groeting zal door die 30 mlllloen niet be
zwaard worden, want het bedrag zal. gelijk de
kanselier der schatkist uitgelegd heeft, uit het
amortlsatiefonds worden betaald.
Maar wU hebben nog een anderen tegen
valler ten bedrage van 21.000.000. hetgeen
ongeveer 1 per belastingbetaler is. Op de
eerste plaats moeten wü opkomen voor de
land-annulteiten, ten bedrage van 3.400.000.
welke de lersche regeering weigert te betalen.
Het grootste deel daarvan evenwel wordt ge
dekt door de bijzondere rechten, welke Enge
land op lersche Invoerartikelen geheven heeft.
Maar dan blijven er In leder geval nog
i. 18.000.000 extra voor werkloozen-ultkeeringen.
Bij de samenstelling der begroeting werd uit
gegaan van de veronderstelling, dat de werk
loosheid zou blijven afnemen hetgeen even
wel niet het geval geweest Is. Dientengevolge
blijkt, dat de desbetreffende post 18.000.000
te laag is. Het is waar, dat aan den anderen
kant besparingen ingevoerd zijn, welke grooten-
deïls hiertegen opwegen, zoodat de mogelijkheid
bestaat, dat tegen 3 Maart (het einde van het
flnancleele Jaar) de supplementaire post van
18 000000 gedekt zal zijn, maar het even
wicht der begrootlng zal voornamelijk daarvan
afhangen of de inkomsten aan de ramingen
beantwoorden. Wat dit betreft, is het niet moge-
Ifjk zich aan voorspellingen te wagen. De door-
De jeugd heeft in den crisistijd
De wijsheid niet verprutst.
Want zij is vroolijk, opgeruimd,
Derhalve goed gemutst!
Het hoofd is inderdaad meer hoofsch
Nu het zijn mutsje kreeg.
En ieder zegt ook zeer beslist
Die hoofden zijn niet leeg!
Want hebben de kornuiten jju
De schoolmuts opgezet.
Dan zeggen zij ook vroolijk: niet
Gaat boven onze pet!
En wijl de kleur u nu vertelt
Van welke school ze zijn
En bovendien ook leering zit
In valling, coupe en lijn,
En daar het aantal sterren oo
zegt tot welke macht
De jeugdige discipel het
In wijsheid heeft gebracht.
Nu is de spreekwoord-voorraad plots
Weer met één uitgebreid:
Toon mij de muts maar die ge draagt
En ’k zeg u wie
Zoodra Ivy had ontdekt, dat er op
het Artte-eiland citroenen groeiden,
maakte ze een paar mooie cltroen-
gebakjes, maar ze wist wel, dat Wil
lie Woensdag dol was op lekkernijen,
en dat hij alles zou opeten, als zU ze
niet op een veilige plaats bracht.
Daarom zei ze Loetje en Loutje
een ladder te nemen, en de gebakjes
op een hooge rots te zetten, waar
Wlllle ze niet zou kunnen zien.
„Loetje kan de gebakjes dragen en
Loutje de ladder,” zei ze.
„We zullen belden de ladder, en
beiden de’ gebakjes dragen," zeiden
de tweelingen.
Ze hebben zich allemaal tegen mij verbon
den," sei Catharina dof. De firma Troilo te al
machtig Er staan zooveel kleine handelaars
bU hen in de schuld, die kunnen ze ramman-
deeren wat ze willen en die maken me nu het
werken ónmogelijk. En bij de bankmjhtajta
de omgeving, waar ik om ---
hebben zij i~
vloed. Ik
paar
gesloten
bloem
Kalandla ten Noorden van Jeruzalem
heeft men bij het aanleggen van een vliegveld
overblijfselen van een Byzantljnsch bad gevon
den.
Onder de pulnhoopen van een fort van de
stad Athlit is een aantal graven gevonden van
Phoeniciërs. die daar omstreeks het jaar 900
vóór Christus een nederzetting blijken te heb
ben gehad.
Veertien dezer graven heeft men al onder
zocht. waarbij men amuletten, kleedjes, pullen,
pijlen, spiegels, halskettingen en primitieve
lampen gevonden heeft.
Het regeerings-departement van Oudheden
heeft nabij Hebron ook een militair gedenktee-
ken gevonden met Romeinsche letters dat ver
moedelijk 2000 jaar oud te en opgericht ter her
innering aan het zesde Romeinsche legioen,
dat In Palestina was gedetacheerd.
4 10 0"
ten protesteeren. ate htj niet prompt op den
vervaldag betaald werd.”
„HU zal prompt op den vervaldag worden be
taald. meneer Rispeter.
„En de rest van de vordering te ook al sinds
maanden vervallen. Het incasso-bureau advi
seert om te dagvaarden.”
„Meneer Rispeter, Uw firma heeft de vorde
ring toch alleen maar opgekocht, om juffrouw
Lutz te verhinderen de vruchten te plukken
van haar werk, nietwaar?"
„Maar Excellentie, ik moet U verzoeken...."
„Nu krügt U van Juffrouw Lutz het aan
bod
„Pardon. Excellentie, een onderhoud met
juffrouw Lutz wil mijn nicht onder geen om
standigheden."
„Goed. Dan bied ik U persoonlUk aan U van
de nieuwe bloem tienduizend stuks te leveren
voor 10.000 Mark."
„Voor hetzelfde bedrag zUn ons gisteren al
80 000 stuks aangeboden, maar we hebben het
aanbod van de hand gewezen. We wenschen
betaling In contanten."
„Goed, U zult ze hebben."
De Geheimraad hing den hoorn op en bleef
een poosje, strak voor zich uitkUkend. gitten
denken. Niemand durfde een woord zeggen.
Alle drie hielden ze den adem In.
Eindelijk wenkte hij zün nichtje, om met
hem mee te gaan en met het vluchtig excuus:
„een oogenblik 1“ verliet hü de kamer met haar.
zoodanig -door muggen worden gestoken,
dat hun gezichten dik geswoUen zijn. Geen
oogenMlk zou men er aan denken de on-
gelukkigen met medicijnen te verplegen.
“et te verwonderen, dat men deze
straf veel erger vond dan de doodstraf?
En toch bleef het transport van de gevan
genissen naar den Donau aanhouden. Op
zulk een transportschip warden de gevan
genen direct na aankomst vastgesmeed en
wel zoo, dat zij niet anders kunnen doen
dan op een bank zitten, naast de bank
staan en er onder liggen. Het ligt voor de
hand, dat bij een „leven” als hierboven
geschilderd, niet alleen dé lichamelijke ge
zondheid, maar ook hét moreele weer
standsvermogen van de slachtoffers totaal
werden ondergraven. De toestanden op dit
gebied waren dan ook Ijzingwekkend.
Van de elfhonderd gevangenen, aldus
meldt een kroniek uit dien tijd, stierven
binnen korten tijd 750. En het kwam meer
malen voor, dat uit de gevangenissen ver
oordeelden werden gehaald, die voor een
veel geringer vergrijp dan moord of roof
waren gestraft. Ook dezen werden aan de
touwen der Donau-boot gebonden om het
zelfde lot te ondergaan van alle anderen.
Dit gebeurde vooral in het begin van de
uitvoering der nieuwe wet. De kroniek,
hierboven bedoeld, waaruit deze gegevens
werden geput, vermeldt nog de volgende
bijzonderheden.
.Meerdere malen werden tot het „boot
sleepen” veroordeeld menschen, die zich
alleen aan kleine diefstallen en oneerlijken
handel haden schuldig gemaakt. Zelfs een
vloek Is wel eens de oorzaak geweest tot
deze gruwelijke veroordeeling.” Een toe
nemend verzet kon niét uitblijven. Er wa
ren, ook onder de hoogste justltioneele
autoriteiten gezaghebbende mannen, die
het zich tot een plicht rekenden protest
aan te teekehen tegen deze onmenschelljk-
heden.
Intusschen werd In 1790 een nieuwe ver
ordening van kracht. Inhoudend, dat het
„bootsleepen'1 gelijk gesteld werd met an
dere straffen, zoodat het aantal slachtof
fers nog toenam. Niemand begreep wat den
keizer bezielde, doch deze wees er o.a. op,
dat uit verschillende gevangenissen ver
zoeken van veroordeelden waren gekomen
om naar den Donau te worden getranspor
teerd. Zoover is het echter niet gekomen,
want op 20 Januari 1790 stierf Jozef II en
zijn opvolger Leopold n schreef direct een
bevelschrift uit, bevattend, dat de straf
van het „bootsleepen” geheel en volkomen
zou worden opgeheven. Op het oogenblik,
dat dit besluit van kracht werd waren er
nog slechts ruim tweehonderd veroordeel
den In leven, die naar Weenen en Graz
werden getransporteerd. In de motlveerlng
van zijn besluit verklaarde Leopold, dat hij
de straf van het bootsleepen een onmen-
schelljke wreede straf achtte, die geenszins
in overeenstemming was met de misdaad,
die de gestraften hadden begaan. Daarom
werd sommigen overgeblevenen een veel
mildere straf opgelegd, terwijl de meesten
volledig begenadigd werden.
Het klinkt bijna ongelooflijk, dat een
man met het zachtmoedige karakter van
Jozef II tot zulke wreedaardige en onmen-
schelijke straffen zijn toevlucht nam, doch
de geschiedenis bergt vele geheimzinnig
heden, die wel nooit op een juiste wijze
zullen verklaard worden.
was de opvolger in de zaak van zün Het was een verrukkelijke dag. BUna te mooi
vader, Victor Rhellng's Reclame Bureau,
gevestigd sinds 1890.
Daar het hem aan ondernemingsgeest ontbrak,
bleef de zaak klein, maar toch weer niet zoo
klein, dat hü bet zonder hulp kon stellen. Deze
hulp heette Marianna Gerritse en was vüf jaar
bü hem in betrekklpg. ZU konden belden met
elkaar goed overweg. Rhellng was niet spraak
zaam en was In het algemeen een stil mensch.
Ruzie kwam niet voor. Hij betaalde Marianna
nauwgezet in overeenstemming met hun contract
en gaf haar bovendien nog vacantlegeld.
..Belden deden hun plicht en zeiden elkander
„goeden morgen" en „goeden avond" en trokken
zich verder van elkaar niets aan.
Eens kwam er een klant in het bureau, een
oude zakenvriend, die voor zUn zaak reclame
films in de blosco ,p liet lo-
HU wilde zich op de hoogte stellen van zün
rekening. Daar Marianna juist naar de post
was gegaan, verzocht Rehllng hem een oogen
blik geduld te willen hebben, daar zUn boek
houdster jutet even was weggegaan.
Rehllng ging hierop naar zün privékantoor
terug en de klant, een eenvoudig mannetje, ging
aan de tafel van de juffrouw zitten
In verdachten verzonken speelde hü een tUd-
lang met haar schrUfmachine en pakte een
potiood, klopte daarmee een melodie, die hem
juist door het hoofd ging.
chine lag een opengeslagen schrift, waarin Ma
rianna steeds de dictaten van haar chef steno
grafeerde.
Plotseling begon Meier te lachen. Zeer vol
daan. zelfs, om zoo te zeggen. een beetje
trots. Het schoot hem ineens te binnen, dat
vanmorgen op weg naar zUn zaak zoo n leuk
brutaaltje tegen hem gelachen had. Hierop
had mijnheer Meier bet hoofd een wein. om
hoog gestoken, was daarna een beetje verlegen
geworden, had het aardige ding even na geke
ken en daarna zich weer ernstig met zUn za
ken beziggehouden.
TerwUl hU nu verder met het potlood speelde,
dacht aan die wilde krullenkop van hedenmor
gen, vergat hU z^n 3<_hee.e ivkenu>ji .ec dol
als een schooljongen In het opengeslagen ca-
hier van Marianna een echt hart. Een klein
aardig hartje, juist onder het nuchtere steno
gram van den laatsten brief. Dan ging hü. daar
hU niet langer wachten kon. maar weg, hU was
vandaag zoon beetje nerveus.
Mejuffrouw Marianna Gerritse ging ’s namid
dags, klokke twee, aan haar bureau zitten.
Toen vond de oude Balthazar, dat z U n
oogenblik was aangebroken. „Het te me heel
aangenaam. Excellentie. Ik ben zeer verheugd
eens met een goed en verstandig mensch over
ons anno, kleine ding te kunnen spreken. Als
een peuter van zóó groot (volgt het begelei
dend
een
En
haar,
ontroering de tranen in de oogen kwamen.
Da kenniamakiDg scheen den heer ïrek niet
,£n bedenk nu eens, oom. dat aUes te moe
ten opgeven I" viel Eva plotseling en niet erg
tactvol in haar overgrooten Uver, uit.
Meneer Erck fronste even het voorhoofd en
deed, alsof hU de woorden niet gehoord h8fl-
Pas toen hU met Catharina alleen was m
haar kleine woonkamer terwijl Eva voor he
twaalf-uurtje zorgde, begon hü oyer flnan-
•leele moellükheden.
HU kon zich niet voorstellen, dat een zaak.
®e zoo vakkundig was georganiseerd als deze
•n die zulke successen wist te bereiken, met
>»et betrekkelük geringe bedrag, dat Catharina
hoodlg had, hier of daar als crediet kon krij-
«en. Wie wu toch eigenlijk de Shylock, die
haar hartebloed begeerde? Toen hU den naam
de Bloemen-Trollo’s hoorde, herinnerde
hü zich flauw de geschiedenis van de ult-
•««akte verloving.
slag Immers zal hierdoor worden gegeven of
van 1 Januari tot 31 Maart de Inkomsten der
belastingen en surtax bü de ramingen achter-
blüven of niet. Mr. Chamberlain heeft die
ramingen aanmerkelük verlaagd, en toch meent
men algemeen, dat hü nog Iets te optimistisch
geweest te. Verrassingen evenwel aangename
zoowel als onaangename zün in dit opzicht
"eds mogelük.
Bezorgdheid ten aanzien van de begrootlng
heerscht er niet. Zoo er een tekort blükt te be
staan. dan zal dit in geen geval grooter zijn
dan enkele millloenen ponden, 'In weerwil van
de 18 mlllloen extra werkloozen-ultkeeringen.
Dit evenwel is geen reden dezen supplementalren
post niet als een leelüken tegenvaller te be
schouwen. Zoo wü ons thuis troosten moeten
met het vooruitzicht, dat het tekort slechts
klein zal zün, wü hadden anders de voldoening
mogen smaken van een saldo, en misschien zelfs
van die vurige verbeide verlaging der Inkom
stenbelasting met 6 d. per pond, waarvan steeds
opnieuw sprake Is, die maar altüd ultblüft.
De Engelschen betalen per hoofd der bevol
king veel meer belasting dan eenig ander volk.
De schatkist maakte onlangs de cüfers bekend
voor de groote landen, die bü het Internationale
-chuldenvraagstuk betrokken zün.
WU laten ze hier volgen:
Groot-Brlttannlé 16
Frankrijk
Vereen. Staten
Dultschland
ItaUé
dit blad zün f3000.SS?‘^g“n Z750.- 52oSriU^”<In™P f250.- een"?<S f 125.-duim f SO.-^n" f 40.- SSd^mn riSge?
0 per hoofd
0
0
itaue i v iu
Uit deze cüfers blUkt natuurlük niet de elgen-
lüke „belastingdruk". ZU worden immers niet
alleen bepaald door het geheven percentage,
maar ook door de grootte der Inkomens en ver
mogens, dus door den rUkdom van ’t land. Ver
der worden zü beïnvloed door de wüze waarop
de hoogere en de lagere inkomens belast zün.
Maar zelfs wanneer men dit alles In aanmer
king neemt, is Engeland er slechter, en Amerika
er beter aan toe dan een der andere landen.
a AN het einde der achttiende eeuw,
A tüdens de regeering van Keizer Jo-
Ak-zef n, bestond in Oostenrijk een straf,
die men erger dan de doodstraf zou kun
nen noemen. Deze keizer, die de doodstraf
afschafte uit overwegingen van mensch-
Uevendheid, stelde daarvoor in de plaats de
straf van het „bootsleepen” op den Donau,
een lUfstraf, die men spoedig zou leeren
kennen als erger dan de straf des doods.
Het gruwelijke karakter van deze straf
en de zeer funeste Invloed op de gezond
heid en het moreel der gestrafte» ontke
tenden spoedig een algemeen en heftig ver
zet tegen deze afschuwelüke nieuwigheid
en nog steeds begrijpt men niet, hoe de op
zichzelf zachtzinnige vorst zich kon blüven
verdedigen tegen den aanval op zUn ver
schrikkelijk besluit. In weerwil daarvan
bleef men doorgaan met protesteeren.
Reeds vroeger, onder Maria Theresia zon
derde men bepaalde veroordeelden af op
xaar Z1J onder strenge mi-
j stonden. Ook toen trachtte
hierin verandering te krijgen en te
beuerk^ dat de militaire bewaking door
een ci^Be zou worden vervangen. Dit ge
lukte na een langdurige campagne, doch
nog Vóór dit besluit genomen werd, stelde
Jozef II uit eigen beweging het „bootslee
pen” in. Een van de aanleidingen tot dezen
maatregel was het overcompleet der ge
vangenissen en bovendien meende de vorst,
dat deze straf preventief zou werken en dat
misdadigers daardoor eer dan door gevan
genisstraf zouden worden afgeschrikt. Uit
ervaring wist de keizer, dat het vervoer per
water van voedingsmiddelen enz. büzonder
groote moeilijkheden opleverde en dat de
vaart stroomopwaarts alleen door zeer er
varen en krachtige vaklieden kon volbracht
worden. Deze arbeiders aan het werk zienT
de, had hij hen beklaagd om den zwaren
arbeid, dien zij moesten verrichten en dit
had hem op de gedachte gebracht dezen
arbeid te laten verrichten door veroordeel
den. Dit zou bovendien voor den handel een
voordeellge zaak zijn, omdat de dwang
arbeiders of niets of bitter weinig ver
dienen.
Vooral van deskundige zijde werd den
keizer ontraden den maatregel te nemen,
doch de vorst zette zijn plan door en beval
dat voor de veroordeelden, die in aanmer
king zouden komen, gevangenissen zouden
ingericht worden onder den grond en
slechts van luchtgaten voorzien.
Algemeen werd deze straf beschouwd als
de gruwelijkste, die bestond. Een besluit
van 1788 schreef voor, dat alle mannen,
die veroordeeld waren wegens moord, roof
of brandstichting, naar deze gevangenissen
■ouden verwezen en tot het sleepen zouden
veroordeeld worden. Uit alle bestaande ge
vangenissen werden nu de veroordeelden
naar Hongarüe overgebracht om in de on-
deraardsche kerkers hun straf af te wach
ten. De historicus A. J. Geislers uit dien
tijd schrijft naar aanleiding hlarvan os.:
„Daar de misdaden in Weenen voortdurend
in aantal toenamen, wilde men de bevol
king de verschrikkelijke straf van “t „boot
sleepen” als afschrikwekkend voorbeeld
voor oogen houden. Alleen de steile oevers
van den Donau in een bepaald gedeelte van
het land lieten dit sleepen niet toe, omdat
het daar volstrekt onmogelijk was.
Hoe vreeselijk het lot van deze dwang
arbeiders was, moge blijken uit het vol
gende: De veroordeelden kregen ieder een
ijzeren ring om den hals zoolang hun straf
tijd duurde. Steeds werden vüf man aan
elkaar geklonken in dien zin, dat een U2®-
ren stang de vüf ringen aan elkaar ver
bond. In deze positie bleven zü dag en
nacht. Hun eten is uitgelezen slecht en in
roestige bussen of emmertjes dragen zü het
Donauwater als drinkwater met zich mee
om den hals. Tüdens het sleepen moeten zü
vaak tot aan den hals in het water loopen
en hun kleeren kunnen alleen aan hun
lichaam drogen. Des nachts moeten zü sla
pen op den grond en niemand denkt er
aan hen in het schip op te nemen, uit
vrees, dat zü hun bewakers zullen over
vallen en ombrengen. De hitte van den
dag en de barre koude van den nacht is
zeer noodlottig voor hun gezondheid, waar
toe vooral rok de natte kleeren het hunne
bijdragen. Bü dit alles hebben zü aanhou
dend slagen te verduren van hun opzich
ters, die zich duchtig van hun taak kwüten.
Langer dan drie jaar houden zü het dan
ook niet uit. Dan bezwüken zü. volkomen
Uitgeput van ellende en ziekte. Een erva
ring van drie jaren leerde, dat van de vier
honderd .sleepers” meer dan drie kwart
Was Omgekomen.
De ergste ziekte is nooit een reden om
den arbeid na te laten en als een uitge
putte onderweg neervalt, dan is het de
taak van zün vier lotgenooten hem verder
te sleuren, omdat hü niet van de Ü8®ren
stang kan losgemaakt worden. Zeer vaak
gebeurt het, dat de ellendigen des nachts
om hem op kantoor door te brengen. Mijnbeer
I Rhellng was nog niet teruggekomen.
Een oogenblik gingen Marianna’s oogen naar
den prachtigen blauwen hemel, die jutet door
het raam over het tegenovergestelde dak zicht
baar was. Dan werd baar blik weer gewoon
en ging naar haar werk toe. Zü maakte zich
gereed om het dictaat over te brengen, trok
de machine recht.... en zag toen het hart.
Het kleine fUne potlood-hart, dat onder het
nuchtere stenogram zoo rijn en sierlük naar
voren kwam. fUn en slerlUk als een zachte
bekentenis.
Daar - begon
raar hartje plot
seling heftig te
doppen en daar
raar chef op dat
jogenbllk t kan
oor binnentrad,
scheurde zü haas-
Jg het blad uit t
xhrift en schoof ret snel onuer ianr legger.
Rhellng dicteerde Marianna een brief en toen
hü bUna klaar was, kwam het baar voor alsof
hü haar zacht vorschend aankeek.
Dien avond kwam Marianna tot de ontdek
king. dat zü haar chef, münheer Rehllng. reeds
langen tUd lief had. En dat het kleine potlood-
dat hü onder het stenogram getee-
kend had. een duldelüke uitdrukking was van
de wederliefde van dezen stillén en in alle op
zichten bescheiden man.
i En Marianna ging den volgenden morgen iets
vroeger dan gewoon naar kantoor, kocht zacht-
kleurige anjers en zette ze in een vaas op het
bureau van münheer Rhellng
Hü zag het dadelük. „Juffrouw Marianna!”
Zü kwam kalm binnen en zag hem flink in
de oogen.
Rhellng kuchte even: „Hm, van
ik die bloemen gekregen?”
„Van mü. münheer Rehling”, zeide zü en
maakte de bloemen los.
Hü wilde elgenlük zeggen: .Maar hoe krügt
U het in Uw hoofd?” maar bemerkte dan, dat
zü büzonder füne handen eb vingérs had en
hü knikte eens vriendelük tegen haar en zeide
toen: .Ja, maar dat te erg lief van U."
Belden zwegen nu een oogenb.lk. totdat
münheer Rehllng zei: ,4a. wü moeten nu vlug
de rekening van Meier opmaken.”
En dien avond werd het RlieUng duideUjk.
dat hü Marianna reeda lang lief had. En dat
deze bloemen, die zü voor hem in een vaas
gezet had. een zachte aanwüzing waren voor
de gevoelens, welke het stille meisje voor hem
koesterde.
ZU spraken er niet over. Totdat op een dag,
münheer RehHng tegen Marianna zei: „Zoudt
U vanavond met mü naar het concert willen?"
En Marianna zag hem stralend aan en ant
woordde: „En wat graag, münheer Rehling.”
Dit huweiük werd, een zeer gelukkig huwelük.
Op een keer ongeveer twee jaren na de bruiloft,
speelde münheer Rehllng met het medaillon van
zün vrouw en bemerkte dat het op slot was.
„Wat heb je daarin elgenlük wel bewaard.
Marianna?” probeerde hü haar uit te hooren.
Toen werd zü rood en liet het medaillon snel
in de opening van haar japon glüden. Nee,
asjeblieft, maakt het niet open. Doe mü een
genoegen, je zou mü misschien uitlachen.”
En daar Rehllng. overtuigd als hü was van
de liefde van zün vrouw, vreesde in haar oogen
achterdochtig te gaan lüken, wat heelemaal
niet in zün aard lag, vroeg hü er nooit meer
naar. En het was ook goed zoo, want ‘in dit
medaillon lag een stukje papier en daarop
stond een hart met potlood geteekend. De tee-
kenlng van Meier, die zoo een gelukkig huwe-
lük tot stand had gebracht.
2: m crediet heb gevraagd,
of hun vrienden ook groeten in
heb de leening nu toch maar voor
een paar weken noodlg. En overal kwam ik
voor gesloten deuren. In Londen moet de
nieuwe bloem attentie trekken. En als Mr.
Gabb ook maar een derde kan maken van den
nriia die hü zl®11 voorstclt, dan kan Ik al mün
schulden betalen en mün bedrijf verder uit
breiden. Want dat hoop ik nog eens te kunnen
doen!”
De Geheimraad keek haar met een onder
zoekend lachje aan. Dus mün kleine bloe-
mendokter te tusschen de groote zakenlui ver-
zeild geraakt! Ik wil niet zeggen, dat een
vrouw op dit gebied niet iets bereiken kan.
Maar dan moet se zich toch eerst een paar
goede dingen afwennen en dat te toch elgen
lük jammer: Vóór aUes het steeds-meespre-
kende hart! Dat u dit laauete bezit, lieve juf
frouw Lutz, daarom zün we, toen u bü on»
was «itemaal zooveel van u gaan houden. En
tocli belet het u vooruit te komen op den weg.
die u nu gekozen hebt. Want daarop behoort
veen hart, maar koele berekening. En dat hebt
u nog niet in voldoende mate. Is het eigenlük
jammer?**
hoeft te beginnen, krügt u waarschünlük een
hoogeren prils. Maar die u nu aangeboden te,
te de vogel In de hand
„Och neen, Excellentie, met die lui daar te
niet te onderhandelen. Die te het eenvoudig er
om te doen om het kind te ruineeren. Om haar
dood te maken, morsdood."
De heer Erck dacht na.
„Hebt u hier telefoon?" vroeg hü plotseling.
Alle drie sprongen op, om het hem te wüzen
Hü het zich met de Bloemen-Trollo’s ver
binden en wenschee mevrouw Troilo of meneer
Rispeter persoonlUk te spreken.
Deze laatste kwam spoedig.
En nu begon het merkwaardigste gesprek,
dat ooit een telefoondraad tusschen twee vü-
andelüke kampen had overgebracht.
De naam en de beteekenls van den heer
Erck, oud-Rüksminister, waren Alfons Rispe-
voldoende bekend. De Geheimraad sprak
zün minteters-toon. correct, kort, gedeci
deerd, een beetje uit de hoogte.
„Ik ben hierheen gekomen, om de flnan-
nancleele moeilukheden van mün jonge vrien
din juffrouw Lutz te regelen. Kan ik u daar
over spreken? Ik kan in tien minuten bü u
zün.”
Uleel graag. Excellentie. Alleen Ik moet
uw aandacht er op vestigen, dat we zelf groote
verplichtingen hebben, die bet ons onmogelük
maken van directe betaling in contanten af
te zien. Andere termünen zün uitgesloten.
Excellentie. We zouden den wissel moeten la-
Hü ging aan haar schrijftafel zitten en ver
diepte zich in paperassen. Op de korte, zake-
lüke vragen, die hü stelde, verlangde hü even
korte, zakelüke antwoorden.
Inmiddels had Eva de koffietafel klaarge
maakt.
Ook de óude Troilo arriveerde In gezelschap
van zün mand perziken. Hü bleef glimlachend
In de deur staan, om niet te storen. De Ge
heimraad hield hem voor een ouden tuinman
en knikte vluchtig op zün beleefden groet.
Maar hü vond het niet prettig, dat vreem
den bü deze zakelüke besprekingen waren en
ook de gruweUJke tabakslucht van den ouden
heer steeg hem In den neus. Want daarvan
had de oude heer natuurlük niet kunnen
schelden! Als de atmosfeer geladen was, was
dat zün bliksemafleider.
„Dat te nu grootvader Troilo!" zei Catharina
elndelük.
Een kantonrechter gaat met den
gevangene aan den boemel
De stad Braunschweig beleefde een schan
daal. dat wel een operette leek. In het district
van den nationaal-sociallstlschen kantonrech
ter Melneke, in het Harz-stadje Hasselfelde
maakte een slager, die vroeger al eens gevan
genisstraf had ondergaan onder den hoog-
dravenden titel Vrijheer von Wagenech en
Frelenfete zich schuldig aan allerlei bedriege
rijen en oplichterijen en werd ten slotte ge
arresteerd en In voorloopige hechtenis gesteld.
De slager die niet onbemiddeld was, ont
ving van zün vader wekelüks een flinke som
zakgeld. Met behulp van het hem ter beschik
king staande geld kocht hü zich het vertrouwen
van den bewaker der gevangenis en sloot toen
vriendschap met den kantonrechter Melneke.
Op kosten van den arrestant ondernam de
kantonrechter met zün gevangene autotochten,
aanvankelük in de omgeving van Hasselfelde
en later door de lieerlüke streken van den Harz.
In t begin ging alleen de wachtmeester als
gezelschap mee, later ook de vrouw van den
kantonrechter en ten slotte reed de heele famili*
In gezelschap van den gevangene en zün opzich
ter in den gehuurden auto mee.
Op een heerlüken zomeravond keerde het
gezelschap in de beste stemming weer eens naar
Hasselfelde terug, na een heerlüken tocht. De
kantonrechter stapte met zün gezin uit den auto
en gaf den chauffeur bevel den „Vrüheer van
Wagenich” naar zün cel terug te brengen.
Het was den gevangene echter nog te vroeg om
reeds naar de gevangenis terug te keeren. HU
wilde eerst nog een kop koffie gaan drinken.
Hü betaalde den chauffeur en ging een café
binnen. Toen hü ’s avonds In zün cel terug
wilde keeren. vond hü de gevangente gesloten.
Een sleutel had men hem niet meegegeven.
Hü klauterde over den muur en kwam heel
huids in de opengelaten cel.
Het was heel gewoon, dat de gevangene den
kantonrechter aan het café- afzette, en dan
met de vrouw van den rechter naar de bios
coop ging. Na het einde van de voorstelling
haalden belden den echtgenoot af en reden dan
gezamenlülc naar huis.
Terloops zü hier vermeld, dat de rechter en
de gevangene ook samen tennisten!
Totdat het geval werd ontdekt. De valsche
Vrüheer von Wagenech en Freienfels werd n.l.
naar Wolfenbüttel getransporteerd. Daar werd
hu in strenge gevangenschap van de buiten
wereld afgesloten en hü vertelde een gevan
gene, dat het in Hasselfelde toch heel wat
prettiger geweest was. Zoo werd het geheim van
de fideele gevangenis verraden. De jaloersche
gevangene die er zich over ergerde, dat hü
geen rijken vader en zoo’n bemlnnelüken kan
tonrechter had, stelde een rekest op en de
steen begon te rollen. Van hoogerhand werd
het geval onderzocht en nu ontdekte men ook
een briefwisseling waaruit bleek, dat de ver
houding tusschen rechter en gevangene reeds
zóó vertrouwelük was, dat ze elkander tutoyeer
den.
zoo büster aan te staan. De belde meisjes
merkten het, maar geen van belden durfden
zü grootpapa een wenk te geven.
„We spreken straks wel verder over de za
ken," zei meneer Erck en stond op. Zün hoofd
kwam büna aan de zoldering.
Balthazar Troilo nam eigenhandig de hon
neurs aan de koffietafel waar en trachtte de
belangstelling van den Geheimraad voor een
nieuwe perztk-soort op te wekken, die in Oc
tober rijpte en dus de edelste vrucht was, die
aan deze züde van de Vogezen groeide.
Zoo vreemd en onbeholpen zün gepraat ook
klonk. Erck wps toch psycholoog genoeg om te
begrijpen, wat de oude man voor dit groepje
menschen beteekende. Bü de eerste directe
vraag bemerkte hü ook, dat de oude Troilo in
alle finesses van de jonge firma thuis was.
Het verwonderde hem zeer, dat hü niet de
partü van zün bloedeigen kleinzoon had geko
zen, maar van het meisje, dat deze in den
steek had gelaten. Het zeer gedetailleerde ver
slag, dat Balthazar hem deed over alle vüan-
delükheden en gemeene streken van de Bloe-
men-Trollo'* trachtte hü echter toch te be
korten.
„Nog één vraag- juffrouw Lute. Waarom
probeert u niet met de firma tot overeenstem
ming te komen, door haar uw nieuwe bloem
aan te bieden? Tegen een behoorlijken prijs,
wel te verstaan. Dat ze er wat voor voelen, be
wijst het bod van den agent. Nietwaar? AL. u
pas «ver een paar weken met den verkoop
