1
uttAaal van den dag
Wanhoop
vrees over Rusland
en
D
1
[Het1
brandweer van Zwolle
ROBINSON CRUSOE’S AVONTUREN
o
Wie stevig in zijn schoenen wil staan
o
o
Hij trekke ROBINSONschoenen aan
o
Alle a bonne’s
I
i
1
De vlammende
anjelier
I»
bankbiljet I
VRIJDAG 6 JANUARI
Gemarteld floor spierpijnen
MARTELING EN DOOD
Een naamsverandering
Scheeve torens
t
In
Gerhart Hauptmann
0
Roosevelt naar Stimson
0
0
FEUILLETON
f
i
Alja Rachmanowa
vertelt
Naar het Dvitsch va»
Paul Oskar Hoecker
KON HAAR HOOFD
NIET MEER DRAAIEN
a
p
Het aantal moorden is even on
beschrijflijk als groot
4
Steeds meer ellénde
Wanhoop en vrees
Tegenopstand
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
meer.
1
o
o
Ivy’s lievelingsspel was crocket, en
tenslotte wist se Freddy te overreden.
een crocketspel voor haar te maken.
Freddy stuurde Robbie uit. om aan
bet strand groote ronde kiezelsteenen
te zoeken, om als ballen te dienen.
kunt
„Zoo rond, als je ze
maar
vinden,” riep hü hem nog achterna.
..geen eieren of aardappelen.”
Toen begon hij de hamers te ma
ken. die hij aan Ivy liet zien.
„Doen de aardmannetjes ook mee?"
vroeg deze. „Toch zeker niet, hè?"
SI
„Zeker, ze doen ook mee, zei Fred
dy grinnekend. Maar toen Ivy zag. hoe
de aardmannetjes op handen en voe
ten gingen staan en hoe Freddy
ze
gebruikte voor boogjes,
kon ze niet
meer van het lachen.
„Ik verwonderde me er ook al over.
hoe je aan boogjes zou komen.” zei ze
tenslotte.
(Morgenavond vervolg»
toch
XV
lucht
naar
hun
weg
(Slot -volgt)
in
van
1
1
van
van
k
E
De brandweer van Zwolle
Verkoopt men geen knollen,
Zij wacht.en dat is niet zoo dom.'
Zij zegt, wat frappant is:
Een brand, die een brdnd is.
Die brandt ook nog wel...; als ik
kom!
De brandweer van Zwolle,
Die houdt niet van hollen
En is maar niet zód bij de hand!
Want rustig, bedachtzaam,
Zoo a la goe-nacht-saam
Bespreekt zij den aard van den brand.
een der
idsdebat
A
C
Bi
R<
Lt
Bi
R1
R1
O
BI
Ft
Bc
Li
Ci
Pt
NI
U
1
t
1
I
De brandweer van Zwolle
Komt niet zoo maar rollen
Het spuithuis uit, vlug, bellebel!
Zij vraagt telefonisch,
Volstrekt niet ironisch
Is 't heusch? brandt het werkelijk fel?
en ƒ160
één cent
(Adv.)
Eugène.
duizend
1
i
I
1
bi
F
v
O'
la
D<
M
D
Pt
5
n
I
Z
tl
b
BI
miu
MARTIN BERDEN
(Nadruk verboden)
Te Salzbrunn waar Hauptmann is geboren,
woont een stokoude man. die bevriend is ge
weest met dé ouders van den schrijver. Men
vroeg hem naar Hauptmann’s familie en toen
ontsnapte hem de volgende opmerking zoo
schrijft Milch: „Ja. ja. de familie Haupt
mann Als de ouweheer beter op zijn zaken
had gepast en zijn logement niet had moeten
opgeven, behoefde Oerhart niet zijn heels
even tooneelstukken te schrijven-”
De
zicht
aan. ..Maar
„Hoofd omhoog houden." «el htf nog eens
tegen zichzelf. „Hoofd ophouden om niet te
verdrinken!"
Hij zat nu kaarsrecht In den hoek. Heel op
zijn gemak. Het hoofd leunde tegen den muur en
hij sloot de oogen.
„Hü zal wel voorbijgaan, die golf, hij zal wel
voorbijgaan," probeerde hjj zich zelf gerust te
stellen.
Toen omving hem duistere nacht
bq verlies van *n
anderen vinger
Op last van Mussolini is de naam van de
Zuid-1taliaansche provincie Basilicata gewijzigd
in Lucania.
In zijn desbetreffende telegrafische instructie
aan den prefect van Potenra verklaarde de
Duce. dat hiervoor geen speciale wet behoefde
te worden gemaakt. Het eenlg*. dat gedaan
moet worden is voortaan alle stukken den naam
Lucania in plaats van Basilicata te gebruiken.
Mussolini heeft hiermede een zeer oud ge
schil uit den weg geruimd.
De bevolking van Basilicata heeft reeds lang
gewenscht, dat de naam van hun provincie
gewijzigd zou worden, daar deze Is afgeleid van
het woord Baztllkos. den titel van den Byzan
tijnse hen overheerscher In de middeleeuwen
Terwijl de naam Lucania reeds van vóór Chris
tus dateert, wordt Basilicata voor het eerst ge
noemd In een document van 1175.
üiiaziiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiitiiiiiiiiiiiiitiiiiiitiniimmiiiiiiiHniiiuimiiii:
In de Opera werd dien avond .Martha” opge
voerd. Mevrouw Dora Troilo zat lederen avond
In een van de duurste loges. Zoolang ze voor
et Gemeentehuis ..hing.” vertoonde ze zich
In het publiek slechts alleen. Haar neef Rispe
ter, haar bruidegom, was naar Aken en kwam
pas met de bruiloft terug. Nu haar stiefzoon zoo
I kras tegen haar opgetreden was, moest ze er
om denken, dat er wel eens praatjes over haar
in omloop konden zijn en daarom wilde ze ge
durende haar ondertrouw zoo voorzichtig mo-
gelyk zijn.
Als mevrouw Troilo de „Laatste Roos” hoorde
zingen smolt ze altijd weg In weeke sentimen
taliteit en ook nu nog neuriede ze de melodie
natuurlijk valsch.
Toen haar mooie rijtuigje* een bruidsge-
scotnl ven Rispeter bergopwaarts ging, ver
viel het paard in stap. Mevrouw die haar kost
bare skunksmaniel aan bad en groote diaman
ten knippen in de ooren had schitteren, maakte
nu een praatje met haar koetsier, den ouden
getrouwen Ulrlch.
.Daar In de Dletenmühle hebben ze nog In
bijna alle kamers licht aan. Ik zou die
lichtrekenlng ook niet graag betalen! Ulrich,"
De brandweer van Zwolle
Laat niet met zich sollen.
Men maakt haar niet gauw ongerust!
Eerst weten of ’t waar is
En of ^r gevaar is.
Misschien is de brand al gebluscht!
viel ze zich zelf haastig in de rede, „stop eens
even."
Het rijtuig kwam juist voor den ingang van
het Sanatorium tot stilstand.
„Het schijnt er vol te zijn, dat de gasten ook
al bulten slapen," zei de oude koetsier op zijn
manier grappig.
„Zeg, zie je niet wie bet is? Daarom heb ik
je juist laten stilhouden!"
Zielsgelukkig met de sensatie, zei ze: „Dat
Is immers grootpapa! De edele heer schijnt een
klein stukje in zijn kraag te hebben!"
.Drommels ja. Vanmiddag is hij met zijn
geliefde buurvrouw uit rijden gegaan." Ulrlch
kende den toon, waarop mevrouw graag over de
buren hoorde praten. „In een gehuurde lan
dauer."
Mevrouw Troilo zette een hooge borst. „Ja."
een eigen rijtuig of auto schijnt er toch nog met
af te kunnen, al scheppen ze op, alsof er vóór
hun vlammende Ka tri ent je nog nooit-een bloem
op de wereld gegroeid is.”
De portier had het rijtuig hooren stilhoud»
en kwam naar buiten. Hij dacht, dat het huls-
waartskeerende gasten waren, maar herkende
direct mevrouw Troilo
Ulrlch herhaalde zijn mop van daarnet en
wees met den zweep naar den bewegingloozen
man.
..Misschien heeft meneer wel een koudwater-
kuur noodig na zijn avondpartijtje,” zei me-
vrouw Troilo in haar beste humeur. „Vraag
het hem maar eens. Adieu!”
Lachend leunde ze weer achterover in de
kussens. Het paard nette een gangetje er in. M
De portier bekeek den slapenden man een» 1
toen begon hij kalm z’n sigaar te rooken.
Na eenige oogenbllkken wenkte hü den ober.
„De rekening!”
De kellner wendde zich tot den eigenaar en
liet hem de rekening zien, die deze doorkeek.
Daarna legde hij haar discreet naast het Ixird
van den heer. Deze zat met lodderige oogen
naar het eindbedrag te staren, maar gaf Let
na eenige oogenbllkken op. HU bracht de hand
naar het voorhoofd en bevoelde rijn hoofd.
Toen reikte hij het papier aan de jonge vrouw
over.
..Kun je het nog lezen? Ik kan net positief
niet meer onderscheiden!"
De jonge vrouw trok een ondeugend gezicht,
staarde eenlgen tijd op de rekening er. zei toen:
„Honderd acht en zestig mark!”
HU knikte, haalde z’n portefeuille te voor
schijn en nam er een bankbiljet van dui
zend mark uit. De jonge vrouw greep naar een
nieuwe sigaret; haar begeleider wilde haar een
lucifer overreiken, doch na eenige vergeefsche
pogingen gaf hu het op De eigenaai. die met
een beleefden, beminnehjken glimlacn had toe
gezien. nam van een der dichtstbl) znnde tafel
tjes een zilveren kandelaar, en stak de kaars
aan. Toen strekte de jonge man de hand naar
de vlam uit. maar natuurlUk greep nu mis....
e gedekte tafeltjes waren al voor het
grootste gedeelte bezet. Het sluitingsuur
der theaters bracht voor de restaurants
eerst de grootste drukte aan: dan stroomde ge
heel chic Berlijn tezamen
Plotseling leek het. alsof het gepraat en ge
lach in *t restaurant iets verstomdeBijna
aller oogen richtten zich op een heer en dame,
die zoo juist waren binnengekomen. Het was
een mooi paar. De jonge vrouw droeg een
bontmantel van bijna niet te schatten waarde
en een avondtoilet van zwaar donker-blauw
fluweel, dat zich in strenge lijnen om haar
ranke figuur plooide. Er was een eigenaardige
trek om haar fraai gevormden mond. terwül ze
de zaal rondkeeklets van een grenzenlooze
minachting voor Iedereen en alles om haar
heen. De onverschillige blik, dien de jonge man
In t ronde wierp, ging vergezeld van een büna
Een ons hulp is meer waard dan een ton me
delijden. Dat was het ook voor deze vrouw.
Iedereen beklaagde haar. Maar één gaf haar
een raad, die hielp. Na deZe goede raadgeving,
was zU niet langer het voorwerp van medehj-
den. ZU schrijft. Ik leed aan spierrheumatiek in
den nek het was een marteling. Mijn hoofd
kon tk niet meer om draaien. Iedereen had
medelijden met mü Toen was er iemand, die
me raadde Kruschen Salts te probeeren. wat
Ik deed. En In zes maanden was ik een andere
vrouw. Als ik nu maar het minste' vleugje van
rheumatlek voel, neem ik direct een dosis van
Uw wonderlUke Kruschen Salts en het ver-
dwUnt. Na alles, wat Ik ondervonden heb zal
ik nooit nalaten ook anderen Kruschen Salts
aan te raden." Mevr. S.
Het zUn de opeengehoopte afvalstoffen in hét
lichaam, die de ondragelüke rbeumatische pij
nen doen ontstaan.
Kruschen Balts nu spoort nieren en inge
wanden aan tot gezonde, geregelde werking en
het gevolg is dat de schadelUke afvalstoffen op
volkomen natuurlijke wijze uit het lichaam ver
wijderd worden. Wanneer U ach dus houdt aan
de „Kleine dagelijksche dosis", zult U inwendig
schoon zUn en blüven. en in een gezond, frisch
en ..schoon” gehouden lichaam is geen plaats
voor het ontstaan van rheumatlek.
Kruschen Balts is uitslu'tend verkrijgbaar bij
alle apothekers en drogisten A ƒ0
oer flaccn. Stralende gezondheid vt
per dag.
,Jk ook," zei Topsy. maar ik had
nooit gedacht, dat het levende zouden
zijn
49
.Berst werd er verteld, dat het een duel ge
weest is. Om mevrouw Rettberg. Zware sabel
houw over den schedel. Büna moet het hem
een oog gekost hebben. Maar de verpleegster,
die ik toevallig ken, vertelde mü, dat hü iu
het donker gevallen is en dat er geen sprake
is van een sabelhouw. Het is nog maar een ge
luk, dat het niet in de volgende maand ge
beurd is, want dan had hü Mjn nieuwe be
trekking niet kunnen aanvaarden.”
Ze was van alles op de hoogte. In de gau
wigheid vertelde ze dus ook nog even van bet
sportpark in Baden-Baden. Maar niet zonder
er bU te voegen: „Een milllonnalrsbaantje is
het nu bepaald niet. VUfdulzend mark salaris.
En als erfgenaam van de Bloemen-Troilo’s
werd hü toch minstens op het tienvoudige per
jaar getaxeerd. Geen bUzonder schitterende toe
komst, vindt u ook niet? Maar nu zün stief
moeder hertrouwt met haar neef Rispeter
dat weet u toch? blijft hem niet veel an
ders over dan van huis weg te gaan. In ieder
geval kan men hem er mee gelukwenschen. dat
hU van die verschrikkelijke mevrouw Rettberg
is afgekomen. Want die hechtte zich aan de
menschen als een klit.”
Met bet liefste gezicht van de wereld nam
zelfs midden in het flikkerend lichten m
één oogenblik was het duizend mark-biljet, dat
hU in de hand hield, in lichtelaaie.
„We! allemachtig!”
In een oogenblik geheel nuchter, staarde de
jónge man op het hoopje asch. dat overbleef.
Toen zei hü. met heesche. maar volkomen vaste
stem tot. den eigenaar:
is uw
mUnheer.
erbU en hoonde hem. omdat God hem niet redde.
De pope en zijn gezin moesten In den namiddag
langs den paal deflleeren. ZU werden cp een
bank gebonden, die voor de A paal stond, en
men bracht hun twee kinderen, een jongen
van acht en een meisje van drie, die men voor
de oogen der ouders met geweerkolven dood
sloeg. Na eenlgen tüd maakte men de ouders
los, bracht ze naar het meer, nam hen bij de
beenen en liet hen met het hoofd onder water.
Dan werden zij er weer uiteet rokken. en men
herhaalde dit tot de menschen dood waren.
Het volk keek toe en sweeg. Oorbunow meende
met dit alles bewezen te hebben, dat er geen
God bestond.
In de kerken wordt gevochten tusschen vrou
wen en soldaten, die de ikonen vernielen De
vrouwen worden gearresteerd en doodgemarteld.
Alles is marteling en afschuweljike foltering,
bloedige slachting en moord Ook de pope van
de stad, waar dokter Rachmanow woont, is ge
vangen genomen. ZUn vrouw en kind worden In
de gevangenis doodgeschoten. Er is bijna geen
gezin meer, dat niet een doode te betreuren
heeft, door de Rooden geslachtofferd.
WASHINGTON, 5 Jan. (Reuter) Roosevelt
heeft Stimson om een conferentie verzocht over
de internationale kwesties. Vermoedelük zui
len de oorlogsschulden. de ontwapening en de
economische wereldconferentie besproken wor
den.
gunste van een wild-vreemde, zoover de wet
het toellet en dat hU. die zUn eigen zoon nooit
geslagen had, zich had laten meesleepen om
zün kleinkind zoo te mishandelen....
Ja, maar wat een teleurstelling en ontgoo
cheling had die jonge man zün arme, oude hart
niet bereid!
Het ongewone wijngebruik kwam nu bü de
opwinding, waarin hü al leefde sedert de nood
lottige ontmoeting Eenige malen kreeg hü on
derweg een aanval van duizeligheid.
Hij moest blijven stilstaan en met Inspanning
op zijn nieuwen stok steunen.
..Geen rechter neen, geen rechter,” piekerde
b-U in zich zelf halfluid, „die bü mü geen ver
zachtende omstandigheden sou laten gelden."
Twee soldaten in vroolUke stemming kwamen
voorbU. Ze stieten elkaar aan en wezen
den ouden man.
„Dat mannetje heeft ook niet te weinig ge
had vanavond!”
En de andere, die bet slot van Balthazar's’
alleenspraak had opgevangen, zei: „Maar ver
zachtende omstandigheden laten wü, soldaten,
daarvoor altijd gelden."
Ze zetten lachend en schertsend
voort
Balthazar Troilo hoorde niet meer, wat er
-ondom hem gebeurde. Maar het licht In de
portiersloge zag hü nog.
,D«ar aan het raam kloppen, dan komt
hU naar buiten.” zweefde door zun hersens.
BU den muur stond ergens een bank. Was het
niet hier? HU tastte om zich heen.
Een roode golf kwam op hem aan. HU hoerde
haar bruisen.
Nu gauw in veiligheid....I Daar voelde hü de
leuning.... zitten gaan, zitten gaan.... zóó,
het hoofd omhoog houden....
De golf kwam bruisend nader, steeds nader.
juffrouw Sokeland afscheid en zweefdeverder.
Een tUdlang bleven béiden zwUgen Einde-
Ujk maakte de oude man een afkeurend
handgebaar en zei: „Als een klit!”
Ze hadden geen van belde er veel lust meer
in langer hier te bhjven. Catharina had zoo n
wee gevoel, ze voelde zich UchamelUk zoo uit
geput, dat het haar zelfs niet mogelük was
nog aan haar glas te nippen. Balthazar dronk
twee, drie glazen champagne achter elkaar
leeg. De mededeeling van de praatlustige dame,
dat Victor zwaar gewond in het ziekenhuis lag.
had het bloed in zUn aderen doen verstUvea
U>ie.... die liegt, soodra ze haar mono
maar opendoet.” zei hU eindelijk, uit zUn ver-
dooving ontwakend. HU tikte aan zijn glas en
vroeg om de rekening. „Heb je ooit van je
leven zoon vreeselUke kwaadspreekster ge
hoord? Ik niet en ik ben 'n jaartje ouder dan
JU! De Hemel beware Je voor zoo eentje!"
HU was zoo opgewonden, dat het hem zwaar
viel den terugrit in een gesloten rijtuig te moe
ten doen. Maar Catharina's zomertoUet maak
te het ónmogelijk een open rijtuig te nemen.
Liefst had hU den heelen weg te voet afgelegd.
Maar Catharina was daartoe niet meer in staat.
Zoo zaten ze dan" eindelijk in het rijtuig. Ze
spraken geen van belden en dachten over den
afgeloopen avond na, die een soort overwln-
nlngsavond had moeten worden....I
Catharina was diep geschokt door bet ge
beurde met Viktor.
Toen het rijtuig voor de poort van Catharina's
tuin stilstond, zei de oude Troilo, dat hU ook
wilde uitstappen. Die paar passen kon hij wel
loopen. Ik heb nog een klein beetje beweging
noodig," zei hU bijna prikkelbaar tegen Catha
rina. die hem niet alleen wou laten.
HU 6*f haar een hand en wachtte tot zU de
poort was binnengegaan. Daarop rekende hU
met den koetsier af en Hep langzaam in de
hem even
eigenaar.
„Sigaretten...." zei ze ..Queen".
„En geet mUbegon de jonge man. ter
wUl hij zich omwendde Upman ot Henry
Clay's.”
De kellner kwam eenige oogenbllkken later
met een zilveren blad, waarop de gevraagde
merken sigaretten en sigaren zich bevonden.
„Laat het kistje Henry Clay maar hier!" be
val de jonge man.
De eigenaar van het restaurant trad nader,
coupeerde de. jsunt van een der sigaren en
legde deze weder op het blad. De jonge man
greep naar den lucifersstandaarden eerst
toen bemerkte de hem bedienende keflner. dat
de beweningen van «Jen heer niet direct zekJr
meer waren. Zijn hand beefde zichtbaar, toen
hU den lucifer trachtte aan te strijken De
jonge vrouw bemerkte het. keek hem met half
gesloten oogen aan. en plotseling barstten bei
den in een luiden lach uit. Even keek de jonge
man met verschrikte blikken naar den eige
naarof deze hun uitbarsting gehoord had. doch
„Zegt u maar niets meer. Ik verlang dit geld
van u terug! U hadt toch kunnen zien, dat ik
het biljet In de hand hield. Het Is dus alleen
uw schuld dat het verbrand is Dan had u de
kaars maar niet zoo dicht t>U me moeten hou
den.”
^a.... daarin heeft u gehjk.... Maar ik
wil u nu een voorstel doen....”
..En wat is dat voor een voorstel?” vroeg de
jongeman uit de hoogte
.Mmals wU de schade eens samen deel
den?"
De jonge man keek de dame aan. die met
medelijdende blikken naar den eigenaar zat te
kijken. Toen keerde hü ‘zich plotseling om
„Nuik wil geen onaangenaamheden
hebben Het is goed, dan zullen we samen
het verlies deelen.”
De eigé’naar boog dankbaar, nam z"n porte
feuille uit z'n zak en legde vijf biljetten van
honderd mark op de tafel.
Toen wierp de jongeman een vluchtteen blik
op de rekening. „Honderd acht en zestig mark."
Met een nonchalante beweging wierp hu
twee biljetten van honderd mark op de tafel
„Zoo Is het in orde.... Een auto."
„Dat
schuld.
U zult me dit bil- f
Jet van duizend i
Mark moeten te-
rug betalen.”
verschrikte
De verschrikte
eigenaar van *t restaurant staarde op den kan
delaar. dien hu nog steeds tn da hand hield,
schudde met het hoofd: a
„Pardon, mUnheer. het is niet mijn schuld.”
Er kwam een woedende' uitdrukking op het
gelaat van den jongen man: „Wat zegt u? Het
is enkel gn alleen uw schuld. Ik heb u niet ge
vraagd mU den kandelaar te brengenU
moet mU dit biljet vergpeden.”
eigenaar trok een wanhopig angstig ge
en keek. bUna smeekend. de Jonge dame
begon hU Weer, hakkelend.
Op 25 November 1917 breekt weer eens de
woede van het volk los. Een gymnasiast, die een
muts droeg wordt op straat doodgeslagen met
geweerkolven. Juist den vorlgen dag was een
verbod uitgevaardigd voor het dragen van gym-
naslumpetten. De jongen kon het dus nog niet
weten.
Alja's grootvader ligt op sterven. HU is geluk
kig bulten bewustzUn. De fabriek hebben ze
hem afgenomen. Paarden werden gestolen en
verschillende voorwerpen van waarde. De ar
beider Oorbunow speelt de baas. HU is voorzit
ter van het uitvoerend comité. Alle dagen ko
men soldaten aan de poort informeeren, of de
oude nog niet „gecrepeerd” Is. Pas dan mogen
zU Jiezit nemen van het groote huis. Oorbunow,
die veel aan den ouden man heeft te danken.
Leeft bevolen, dat men zun dood moet afwach
ten. Hu zelf wil geen geld van hem hebben.
Merkwaardige tweeslachtigheid van dezen Rus-
sischen arbeider. HU heeft de oude vrouw let
terlijk doodgetrapt en nu weigert hij geld aan
te nemen van den ouden man. omdat hU hem
dank verschuldigd is. De oom had zich ver
scholen in de hut van een houtvester, wordt
door hem verraden en vlucht weer naar huls.
Hu ziet er uit als een schim. Men ontdekt zUn
terugkomst. HU vlucht weer, ditmaal naar een
oude visschershut. Later wordt hü inderdaad
verscheurd door de volven en Oorbunow Is te
vreden. Grootvader is gestorven en Gorbunow
laat grootmoedig een begrafenis toe, zooals de
familie dit wil. De familie gaat weer naar huls,
maar een oude tante moet achterblUven. ZU
wordt later vermoord.
In de buurt, op een eilandje in het meer,
woont sènds jaren een bedelrttonnik. een heilig
man. die zijn dagen doorbrengt in vasten en
bidden. Hü wordt op bevel van Gorbunow van
1 eiland gehaald en staat voor de bende bloots
voets en in zijn hemd. Een gepunte paal wordt
in den grond geslagen en twéé mannen nemen
«den monnik op en laten hem met kracht In den
paal vallen. Nogmaals wordt hü opgeheven en
met grooter kracht op de punt gedreven, om
dat de paal tot in de maag moet doordringen.
De monnik spreekt geen woord en zucht alleen
nu en dan. Tegen den morgen is hü bezweken.
- Een groote menigte, die kort te voren nog de
knie had gebogen voor den heiligen man, stond
■w y» de vele kleinere schermutselingen en
gistingen In Rusland, brak elndeUjk de
revolutie in volle kracht uit. aldus lezen
we in het dagboek van Alja Rachmanowa. De
Rooden winnen meer en meer veld. Wie niet tot
hun partü behoort, loopt Iedere minuut kans
gearresteerd te worden. Als een soldaat op straat
je aan kijkt, kan dit beteckenen een directe aan
houding. Overal heerscht vrees, want wie een-
miial gevangen is. weet, dat hem of baar de
verschrikkelijkste folteringen te wachten staan.
De studenten loopen niettemin college. Dit is
Rusland. In een ander land zou men geen aan
dacht hebben voor studie onder zulke omstan
digheden. De Rus echter is een voor ons gevoel
wonderlük wezen. Hü werkt door. Griselda, de
angstaanjagende studente loopt nu wis man
verkleed rond. ZU zoekt slachtoffers en stuurt
Alja een briefje, waarin zü haar waarschuwt
haar dagboek te verbergen. Alja vreest, dat
Griselda ook héAr eens als slachtoffer zal uit
kiezen. Dit zou verschrikkelijk zijn.
Verweg bü den grootvader van de schrijfster
heerschen reeds de Rooden. De arbeider Gor
bunow heeft de grootmoeder doodgetrapt en
zoekt naar den oom van Alja. dien hü steeds
heeft bedreigd. De oom is voortvluchtig, is ver
moedelijk reeds door de wolven verscheurd Het
dienstmeisje, dat voor de familie in de bres
sprong, werd meegevoerd en doodgemarteld.
Weer ontvangt de schrijfster een briefje met
een waarschuwing, dat er dien nacht een huis
zoeking zal plaats hebben. Alle dingen van
compromitteerenden aard worden verstopt. De
soldaten gaan hevig te keer en vernielen schil
derijen en voorwerpen van waarde. De dokter
gaat zich den volgenden dag beklagen. HU
wordt afgesnauwd en krijgt den raad zich uit
de voeten te maken wis hü geen pak slaag wil
hebben met den knoet. Een fabrikant, die naast
den dokter woont, wordt gearresteerd, omdat
men in een oud tUdscbnft een foto heeft ge
zien van den Czaar! Iedereen, die dit hoort,
gaat nu oude jaargangen van tijdschriften door
bladeren. om foto’s van leden der Czarenfamilie
uit te knippen.
Een huisknecht van de kliniek heeft zUn
vrouw aan de deur gezet, omdat hü nu commis
saris is geworden en wat beters kan krijgen.
HU neemt een leerares. die natuurlUk gehoor
zaamt. De menschen worden zuinig in de huis
houding. Er is büna geen boter, suiker, vleeach.
Het wordt een benarde toestand.
Het front is ineengestort. De soldaten vech
ten niet meer. Alles loopt totaal mis. Er is niets
meer dan wanhoop en vrees. Niemand voelt zich
meer veilig. Alja ontvangt een briefje, dat Gri
selda haar wil spreken. Zü rilt bü de gedachte
aan de folteringen. d>e haar misschien te wach
ten staan. Maar zü gaat. Griselda ziet er weer
zinwekkender uit dan ooit. Een monsterachtig
wijf. Zij vertelt, dat zU met Alja eens wil pra
ten. omdat zü troost noodig heeft. ZU heeft te
veel bloed vergoten. Zü is moe van al die jam
merklachten. smeek in gen. van het kreunen en
weenen en roepen der slachtoffers, die zü heeft
gemarteld. Zü heeft bü voorkeur die vrouwen
gepijnigd, die zij lief had. Anderen heeft zü niet
een enkel revolverschot gedood. Zü heeft geno
ten bü het zien van zooveel ellende en Pijn. Zü
vreest waanzinnig te zullen worden. Haar beste
vriendin heeft zü doodgefolterd en nu zoekt zü
een andere voor haar. Zü kijkt Alja aan en
schreeuwt: „Loop toch weg. begrüP je me dan
niet?" Alja kan niet van haar plaats komen
van schrik en gélukkig loopt Griselda zelf weg.
Maar hoe lang zal het nog duren, voor zü
wordt opgeroepen om door de afschuweHJke
handen van Griselda te sterven....
Het huls van den dokter is in beslag geno
men door de soldaten. De familie zelf mag nog
een enkele kamer bewonen, hoogstens twee.
De mannen spuwen in de eetschalen en het ge
beurt zelden, dat de bewoners hun maaltüd we
ten te redden. De buurman, een ingenieur, word*,
gearresteerd Hü probeert te vluchten, valt van
de trap en is dood. „Gelukkig" zucht de vrouw.
beter zóó dan door de hand van de beulen”.
Nu wordt zij meegevoerd. Aan hair zal worden
voltrokken, wat voor haar man bestemd was.
De leider van de Tscheka is Derschinskl. HU
kent geen genade en ieder siddert voor hem.
Wadim. de verloofde, is gearresteerd, doch ge
red door een vroegeren schoolkameraad, die
tscheklst is geworden. Michaël Alexandrowitsch.
de grootvorst, is door de Rooden met een list
weggelokt. Men wilde hem n.l. helpen vluchten.
Onderweg is hli vermoord. Een van de families,
waar de grootvorst aan huls kwam, werd gear
resteerd. De vader van het gezin stierf aan een
beroerte, toen hü het arrestatiebevel vernam.
Nu werden zün vrouw en zijn twee zoons weg
gevoerd. Zü zun kort daarna vermoord.
Al rijf en twintig Jaar lang vertoeft Gerhart
Hauptmann lederen winter eenigen tüd te
Santa Margherita aan de Italiaansclie Riviera.
Onlangs was hü daar weer met een ouden
vriend, den Silezischen Industrieel Pinkus. Op
zekeren dag kwam een Duitsche kennis van
Hauptmann te Santa Margherita en telefo
neerde naar het hotel„Is de heer dr.
Hautpmann thuis? „Wie. ik ken dien Signore
ruet”, antwoordde de portier.
„Hebt u dan nooit van den grooten Dult-
■chen schrijver Gerhart Hauptmann gehoord?”
Spüt me”, antwoordde de portier. .Maar hü M
lederen winter in Santa Margherita!"
Spüt me”, was opnieuw het antwoord. ..Nu.
:unt u dan misschien den heer Pinkus aan de
telefoon roepen, dan kan ik hem een bood
schap voor mijnheer Hauptmann geven”. „O.
1 bedoelt den vriend van mUnheer Pinkus, had
u dat dadelük gezegd, dien ken ik natuur
lUk"....
De Schlesische Monatsheften publiceert eenige
anecdoten uit een weldra te verschünen boek
van Weèner Milch: „Humor urn Hauptmann".
Gel-hart Hauptmann zat op zekeren dag in
zijn tuin, bij koffie en pruimentaart. Een wesp,
die zich aan de zoetigheid te goed wilde doen,
trachtte h<j met een lepel weg te jagen. Ver
schrikt zei zUn vrouw: „Niet doen, het dier zal
je steken!" Verwonderd antwoordde Haupt- -
mann: „Hoe zoo. het kent me toch heelemaal
niet!”
De auto verdween uit het gezicht. De jonge
-vrouw wikkelde zich dichter in haar kostbaren
bontmantel en keek haar begeleider lachend
aan.
„Zeg Eugène, hoe kwam je toch aan dat
prachtig duizend marktbiljet? Het zag er
heusch büna als écht uit
Hü lachte. .Ja. alleen de ééne zijde maar.
Op den achterkant stond dc reclame van een
sigarenfabrikant Daarom was ik Zoo verstan-
dag het opgevouwen in mün hand te hou
den."
•Bn je hebt S3 mark fooi gegeven! Verkwis
ter. die je bent.”
„Wat komt dat er op aan. We hebben een
schitterend souper gehad eu bovendien nog
driehonderd mark verdiend.”
Naar verluidt, was er indertüd
stadjes met een scheeven toren een
over herstellingen van dien toren.
Een der raadsleden, die in de stukken gele
zen had, dat de toren 10 gr. helde, kreeg het
woord:
.MUnheer de voorzitter, in de 400 jaren. dat
de toren bestaat, is deze 10 gr. uit het lood ge
zakt. Eer deze dus 90 gr. omligt, hebben wü
nog 3000 jaar den tüd. zoodat wü nu geen be
slissing behoeven te nemen.”
Waarop een ander raadslid:
..MUnheer de voorzitter in hoofdzaak ben ik
het met den vorlgen spreker eens. maar ik zou*
nog gaarne willen weten of het graden Celsius
of Fahrenheit waren.”
richting van de volgende tuinpoort. Plotseling
bleef hü stilstaan en keek om.
Daar stond Catharina weer buiten voor den
ingang en keek hem na.
„Ga je naar binnen, kwaje meid.” zei hü op
zün grlmmigsten schertstoon. .Denk je soms,
dat ik dronken ben en de boel nog op stelten
ga zetten?"
„Goeden nacht, grootpapa!"
„Goeien nacht, Catrientje, lieve kletne meid!"
Met twintig passen was hü bü zün tuinpoort.
HU bleef weer stilstaan en luisterde.
Op het terrein van Katchen blafte de waak
hond, die zü na de Inbraak had aangeschaft.
Balthazar hoorde haar stem, die hem kalmee-
rend toesprak. In de klare lucht van den
herfstavond drong zelfs het geklik van het
sluiten van het slot van de buitendeur tot zün
ooren door.
Nu was ze in huls.
De oude heer stak zün sleutelbos weer in den
zak en maakte rechtsomkeert.
Een nog nimmer gekende onrust dreef hem.
Hü wilde de paar honderd passen naar het
Sanatorium Dletenmühle terug. Den portier
kende hü. Die wachtte in zün loge steeds tot
middernacht op de patiënten, die als lichtere
gevallen verlof naar Wiesbaden hadden. HU
wilde den portier vragen, of die kletsjuffrouw
misschien tóch gelük bad gehad.
Dus bijna had hü den kwajongen een oog uit
geslagen? Had ze dat niet gezegd?
Of hü nu voor de rechtbank gesleept en ver
oordeeld zou worden? Een eigenaardig geval.
Hü wxi tegen de rechters moeten zeggen, dat
hü hem als kind verwend en vertroetel^ jdul,
dat hü zün oogappel was geweest en dat zün
hoogste grootvader-ldeaal was geweest, om hem
«nes wat hü bezat, goedverzorgd na te laten.
Maar dat hjj zün testament veranderd had ten
onmerkbaren glimlach.
De eigenaar van het restaurant was hen di
rect buigend tegemoet getreden en wees hun
het eenige nog niet besproken tafeltje aan.
De jonge'vrouw keek koel, eenigszins taxee-
rend naar het tafeltje met het sneeuwwitte
laken en de zacht rose vaas met de Gloire de
Düon-rozen, en zag toen haar begeleider aan.
Er speelde een lachje om haar lippen.
.Ja. t is goedt” zei ze.
Met een elegant gebaar liet ze haar kostba
ren pelsmantel afvallen, die onmlddellük door
een kellner werd weggebracht.
„Zün de oesters goed?”, vroeg de heer aan
den ober.
„Uitstekend mUnheer,” luidde bet antwoord.
..Breng dan twee dozün.”
.Meel graag. Wat mag ik verder voor u no-
teeren?”
„Wacht, maar even. Dat ral ik u direct
zeggen”
De eigenaar van het restaurant, die zich op
een eerbiedigen afstand „had geplaatst, zag zoo
nu en dan naar de tafel van den heer en de
dame. Hü lachte vergenoegd; ja. dat waren
werkelük keurige menschendat kon men
direct aan alles zien
„Breng me nu de spuskaart."
..Direct, mijnheer.”
Büna genuschloos verdween de kellner.
Toen nam de eigenaar van het restaurant
zélf de gewichtige taak op zich de opgegeven
schotels te noteeren
Deze gast was zeker niet gemakkelük te be
vredigen. „Is de kalkoen zacht?” Is de wijn
werkelük zoo oud als het jaartal aangeeft?”
De eigenaar knikte en boog steeds bevestigend
op iedere vraag Hu werd absoluut niet onge
duldig ot beleedigd O, neenhü had
graag zulke gasten in zün restaurant, die kon
den ten minste over de kwaliteit van een eer-
ste-klas restaurant oordeelen!
Toen de kellner met de koffie verscheen, was
de'derde flescb champagne reeds geledigd....
„Wenscht u sigaretten?" vroeg de eigenaar
„Of misschien sigaren?"
Het was den jongen man aan te zien, dat de
champagne haar uitwerking begon te doen
geldenOok de wangen der jonge vrouw
waren eenigszins rood gekleurd Ja, een
goed opmerker had kunnen ontdekken, dat
deze beide jonge menschen eenigszins „légè-
rement ému” warenHü zat haar met
groote lodderige oogen aan te staren. Zü keek
aan en wendde zich toen tot den
Er komen berichten, als zouden de Tsjechen
een opstand begonnen zün tegen de Rooden. Er
zijn ook Russen onder. Men noemt hen de
Witten. Tusschen hen en de Rooden zal nu de
strijd gaan. Om beurten zullen zü winnen en
verliezen, maar in beide gevallen zal de bevol-
kjng de dupe worden. Op den duur weet men
niet meer, wie de redders, wie de verdrukkers
zün. Wreed zün zü belden, maar de Rooden zün
beesten, zegt Alja. zü zün erger dan dat. Het
zou voor een beest een beleedlglng zün met een
bolsjewiek te worden vergeleken.
De straten worden geschrobd door dames uit
de hoogere kringen. Wie niet werkt zal óftk niet
eten. De huisknecht van de kliniek bedreigt
dokter Rachmanow telkens met een revolver.
Hü controleert den geleerde en zal hem neer
schieten, als hü hem op een „fout” betrapt. Hü
geeft bevel den Thans dienstdoenden huisknecht
neer te schieten omdat hü dronken op zün
werk is gekomen. Vroeger kwam hij zelf bezo
pen aan en werd telkens door den dokter aan
genomen. Het is wèl veranderd!
Men wacht nu op de Witten. Als de heer
schappij der Rooden maar uit is. dan is men
voorloopig gelukkig. Als men maar uit deze hel
verlost is, dan zal men wel weer verder zien.
Maar er zou nog heel wat gebeuren voor de
Witten kwamen.... en daarna!
op dit blad zijn Ingevolge de verzekeringsvoorwaartten tegen f blJ levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f 'TCfl bü een ongeval met f DCfl bij verlies van een band f 1 OC olj verlies ven een f Cfi t>U een breuk van Afl
ongevallen verzekerd v<x>r een der volgende ultkeerlngen f verllee van belde armen, beide beenen ot belde oogen lüv.- doodelüken afloop een voet of een oog Siduim ot wijsvinger «/</»~been ot arm f Tl/.”
goed. Maar dat was toch de schoonvader van
mevrouw Troilo! Ze moest hem toch vast ber-
kend hebben!
