Prikkeldraad
Visscherij toestanden in Nederland
De zuivel-prijzen
Kans
op sneeuw
I
Nieuwe daling
Gevaren der pufvisscherij
Buuts en Hek en de baas
Nog even geduld
I
si
F
VRIJDAG 20 JANUARI
i
JEUGDIGE DiEVENBENDE
Te Vaals gearresteerd
OM 1.800.000
I
MET EEN MES GESTOKEN
WINTER EN SMOKKELARIJ
Academische Examens
Wat beloofde mr. dr. Frowein aan
de Louise Groeve?
de paf visscherij
Geen doorgaande vorst vóór de
storingen voorbij zyn
Een harde Ies|
X’i
jr
„Schuld en boete”
Oott-Groningers moeten „sjouwen”
Onder invloed van sterken drank
rf
ni
L
(Nadruk verboden)
Gedoeld wordt op
□c-
as
iri.
ras
rs-
nm
het
mb
Het woord puf heeft men zoo vaak gele
ien, dat het ook voor den niet-visschersman
een bekenden klahk heeft gekregen. Ieder
weet nu al wel, dat puf kleine Jonge vlsch
h, niet voor menschelijk voedsel geschikt,
die wordt gevangen en als eendevoer, soms
voor mest, wordt verkocht.
In de laatste Jaren zijn visschers er zich
op gaan toeleggen, deze jonge vlsch te van
gen. Dit had tengevolge dat de vischrljkdom
kregen, en de botervervaardlging natuurlijk
koeten met rich brengt, die niet geheel worden
gedekt door de opbrengst der ondermelk, «ou
den de boeren bij dezen lagen boterprljs slechte
dat men
de keuze
Zoo ziet men dus:
het geval is wel zéér concreet!
Buuts en Hek krijgen een onbezorgden ouden
dag en betrekken een uitstekend home, na al
dan niet tUdelljk „en pension” geweest te zijn.
Het geld la er voor disponibel.
De baas zie boven! de baas aal wel eens
verzuchten:
Was ik maar een van m*n bonden!
op straat
een groot
steek toe
bracht in den linker schouder. Bovendien be
dreigde hij H. met een revolver. Laatstgenoemde
bleek vrij ernstig gewond te zijn en werd door
dr. Groen voorloopig verbonden.
▼an L. is door de politie in arrest gesteld.
de
om
ran
or-
M
in
net
en.
ro-
De
vtt
ent
zich
r ot
sten
roeg
t is
twee
w»
nt«e
al-
1 tn
niet tot een pufverl
idens het
kweerlegd?
Ris bezwaar
kchelden en
Igen
i en
Üim
LEIDEN. Geslaagd doet, examen geneesk.de
heeren JU H. Cowan U A. Avenarius.
los-,werkman
betonwerker
ken
den
Bia
een
de
ete-
em.
led-
ten.
i ui
daS
van
xx>-
ook
tre
pan
een
eter
de
lin-
>d>t
an-
oot
1U1-
De
leU.
top
h*-
>or-
irde
oog
X»-
een
jen
rtj-
aad
re-
teis
af-
pee
er
om
„De Tribune* geeft een brokstukje verslag
vim de achter gesloten deuren gehouden be
raadslagingen op het congres der zoogenaamde
Comm. Partij Holland, sectie der (Russische)
Communist Ier he Internationale (Comintern)
Volgens dat verslag verklaarde de beer Wijn
koop (die reeds eenlge jaren geleden aan zelf
kritiek en schuldbelijdenis rijkelijk had geot
terd. toen zijn groep zich weer in de CJJL
oploste) in de slotzitting:
In bet tijdschrift „Gemeentebestuur” gaf Prof
van Poelje een vertaling van een belangrijke
Duitsche studie over de ontwikkeling van bet
Duitsche gemeentebestuur In de laatste jaren.
Het jaar 1933 begint niet goed voor onze
veeboeren. De groothandelprijs van boter is ge
daald tot 99 cent per kg.. hetgeen een record
Ik heb tn ids jaren 1930—1933 mijn kracht
aangewend otn alle resten van de Wjjnkoop-
ideologie uit lts roeien in het belang van de
niet veel van. Men leeft
en de gemeenteraden wor-
machteloos om die maat-
die noodzakeljjk zijn. Ten
wie
die
De politie te Vaals heeft een 4-tal jeugdige
personen aangehouden, waardoor een aantal
diefstallen werden opgehelderd. Hun leider,
zekere K„ was in het bezit van een niet scherpe
patronen geladen revolver. Allen zijn ter be
schikking van de justitie gesteld.
andere argument, dat er geen ge
net is, dat voldoende jonge vlsch
spaart,, verwonderde de vakmenschen even
zeer.
Immers, de Regeerlng nam zelf proeven
met een verbeterd net, de Saving Trawl.
Proeven die zeer gunstig uitvielen. En al
mogen er zijn, die bedoeld net niet volmaakt
achten, het is in de praktijk te verbeteren.
Daarbij komt dat er intusschen in Amerika
wederom een net is uitgevonden, dat de be
zwaren ondervangt, feitelijk twee netten.
Doch het eene is speciaal voor schelvigch.
Er heerscht dan ook in alle vlsscherljkrin
gen groote ontstemming te dezer zake. De
Regeerlng wil niets voor de vlsscherlj doen,
zeggen de menschen, óók als het de Regee
rlng niets kost. Wij worden geofferd aan de
vischmeelfabrikanten, die bestaan te on
zen koste. Aan nog geen 10 fabriekjes, soms
een oud schip, met misschien honderd man
personeel, moet een vloot ter waarde van
tien mlllioen, een bedrijf, dat tienduizen
den werk geeft, geofferd worden.
Deze ontstemming heerscht overal, zoo
wel te Vlaardlngen als te Den Helder, zij
het dan ook, dat zij daar op andere wijze
tot uiting komt dan te Umuiden, waar de
vlsscherlj alles is, steeds kwesties zijn, de
belanghebbenden geconcentreerd wonen en
de smeulende wrevel over het niet helpen
oplaait naar aanleiding van andere toe
standen.
Het vraagstuk van de pufvisscherij wor
de niet onderschat!
heer Frowein.
De bruinkolenmijnen meenden, dat zij bij de
voorgestelde regeling der prijzen niet aan den
kostprijs van hun product konden komen,
waarop, volgens verklaringen van ter vergade
ring aanwezige personen, mr. dr. Frowein de
toezegging zou hebben gedaan, dat bij een
eventueel verlies de Staat de geleden schade
zou vergoeden.
De vastgestelde kostprijs leverde inderdaad
voor de „Louise Groeve" een nadeellge exploi
tatie van f 1800O000 Toen de „Loulse Groeve”
bjj den Staat aanklopte om vergoeding van dit
bedrag, bleek de Staat hiertoe niet genegen en
In een volgende arbitrale procedure werd de
vordering van de „Louise Groeve" tegen den
Staat afgewezen, op grond van het feit, dat
mr. dr. Frowein de beweerdelijk door hem ge
dane toezegging ontkende.
Voor de Rechtbank te Maastricht werd door
de „Louise Groeve” een procedure aanhangig
tiwiilf tegen mr. dr. Frowein persoonlijk, tan
steuijen.
Of zulks echter mogelijk zal zijn, gezien den
toestand onzer schatkist? Het valt te be
twijfelen.
Nu vraagt „De Standaard” aan welk blad
wij dit artikel onUeenen aal men in ons
land deae les verstaan?
daling geldt niet alleen voor ons land. De
Leeuwarder-noteerlng komt voortdurend vrij
wel volmaakt overeen met den boterprljs In
Denemarken. Ook daar is de prijs to dit bul-
eene noodige bolsjewistische strljdtaktlek ook
in Nederland.
Ik begrijp. dat niet alleen het verleden, maar
ook het heden van mijn eigen optreden daar
aan nog schuld moet zijn, dat dit nog niet vol
ledig gelukt is. Ik onderschrijf volkomen wat
de partijleiding en de afgevaardigde van de
Comintern daaromtrent^hebben gezegd.
Ik acht het met hen noodlg, nog na dit con
gres een ontleding te geven van de kenmer
kende fouten, die in de periode 19351930 aan
leiding zijn geworden van den strijd tegen de
Comintern en die ideologie volkomen te liqui-
deeren.
Ik zal gelijk in de periode 19301933 zoo mo
gelijk met nog meer kracht daaraan werken
niet alleen, mau zoo werken, dat in bet ko
mende ‘aar, de Wijnkoop-ldeologie zoo volko
men mogelijk Is geliquideerd.
Ik roep alle partUgenooten en speciaal ben,
die met de oude tradities nog behept zijn, op,
dit in zichzelf te overwinnen en departij en
dit eerst noodige werk met al hun kracht en
met volkomen loyaliteit te steunen.”
einde te doen uitmaken of mr.-dr. Frowein al
of niet de toezegging gedaan beeft ter voor
melde vergadering. Moch dit bewezen worden
verklaard, dan zal de .Louise Groeve* bij de
daaruit voortvloeiende schadeetaat-procedure
de door haar geleden schade ad 1-800.000 te
rugvorderen.
In uitvoerige en langdurige pleidooien hebben
de procureurs der belde partijen uit de gehou
den getuigenverhooren hunne conclusies trach
ten te creéeren en van twaalf tot twee uur en
van drie tot half zeven de aandacht der Civiele
Kamer voor hun uiteenzettingen gevraagd.
Mr. Romme te Amsterdam, advocaat van
eischvres „Louise Groeve”, gaf te kennen dat
door de verklaringen der in de Arbitrale pro
cedure zoo omstandig gehoorde getuigen be
schouwd In verband met de verklaringen der
getuigen in het onderhavige geding onomstoo-
teljjk was komen vast te staan, dat mr. dr.
Frowein Inderdaad de thans ontkende perti
nente toezegging tot vergoeding door den Staat
van elk te lijden verlies had gedaan.
Aan de verklaringen der getuigen in de Ar
bitrale procedure, zulks met uitzondering der
getuigenis van mr.' dr. Frowein zelf, zal de
Rechtbank volgens pleiter dezelfde kracht
moeten toekennen als waren zfj in de onder
havige zaak afgelegd.
De ontkenning zijner namens den Staat ge
dane toezegging door mr. dr. Frowein in de
Arbitrale procedure zal bij de eindbeslissing
door de Rechtbank bulten beschouwing dienen
te blijven, daar in dit geval de beëedlgde ver
klaring van gedaagde zelf te zijnen voordeele
tot bewijsmiddel wordt gepromoveerd.
De verklaring der getuigen der thans ge
houden enquête zijn zoo pertinent, geven
zonder reconstructie achteraf zooals geschiedde
met de notulen de gebeurtenissen op de ver
gadering van 18 Mei 1918 zoo pertinent weer,
dat verder in twijfel trekken omtrent hun ver
klaringen gelijk staat met een beschuldiging
van meineed.
De getqigen Smit. Janssen en Volmer ver
klaren pertinent dat mr. dr. Frowein de toe
zegging deed. Andere getuigen bleken zoo van
de toezegging overtuigd dat sjj hun vorderin
gen op de ..Louise Groeve" lieten oploopen tot
zeer hooge bedragen.
De advocaat van den gedaagde, jhr. mr. dr.
de Brauw, ontkende dat de door gedaagde naar
voren gebrachte getuigenissen uit de Arbitrale
procedure en de gehouden enquête het bewijs
leverden dat mr. dr. Frowein de pertinente toe
zegging had gedaan, zich daarbij beroepend op
de uitlatingen van de groote meerderheid der
getuigen.
verminderde. De mensch greep te ruw in,
pleegde roofbouw.
Men denke nu niet, dat het mogelijk is, de
zee leeg te vlsschen. Elk jaar wordt er
nieuwe vlsch geboren, de vlschvoorraad van
de eene zee of het eene water wordt aange
vuld uit andere zeeën of andere wateren.
Maar wel vermindert de vischrijkdom in die
wateren, waar bedoelde misstand bestaat,
zoodat een veel intensiever, moellijker, kost
baarder vlsscherlj noodlg is.
En wanneer den de gewenschte hoeveel
heid daar wordt verkregen, dan en dat
Is maatschappelijk t ergste bestaat die
uit kleinere vlsch. Vlsch, door het publiek
liever niet of noode gekocht.
Zonder politiek te willen beroeren, dient
toch wel als sprekend voorbeeld van de ge
volgen van die roofvisscherij te warden aan
gehaald, dat de gemeentelijke vlschvoorzie
ning te Amsterdam is mislukt, mislukken
moest, brndat de vischsoorten, die de Am-
sterdamschg bevolking bij voorkeur koopt,
groote schol en flinke schelvisch, tengevol
ge van de pufvisscherij niet in voldoende
mate en tegen de gewenschte prijzen kon
den worden aangevoerd. Het heeft jaren en
jaren geduurd, vóór de visscherijmensche.-:
het verkeerde van hun handelwijze inzagen.
Iedere gulden is een gulden bij hen, en ril
hebben liever vandaag een kwartje dan
morgen een rljksdaalder. Er is verontschul
diging voor die mentaliteit te vinden, meer
dere zelfs. Een er van dient genoemd, om
dat die zulk een belangrijke rol speelde en
speelt.
Die jonge vlsch is goedkoop materiaal
voor eendenhouders en vischmeelfabrieken.
Hoe meer puf des te veiliger zaten zij op het
zooveel goedkooper konden zij ex-
ploiteeren. De visschers werden dus aange
pord hun eigen bedrijf in den grond te
boren.
Het werd zóó erg, de slechte gevolgen
bleken zóó duidelijk,' dat ten lange leste
ook het overgroote deel der visscherij men-
schen een einde aan het wanbedrijf wilde
zien gemaakt. En ook der Regeerlng werd
het te bar. Zulks te meer, omdat julit de
Nederlanders groote vernielers waren, om
dat juist in de wateren, waar onze vloot
veel vlscht, de jonge vlsch verkeert. Dam bij
kwam, dat de Internationale Raad, die ge
regeld te Kopenhagen vergadert, zich tegen
die pufvisscherij verklaarde, dat de biolo
gen, ook de Nederlandsche, in dienst van
de Regeerlng maatregelen noodlg achtten
en vonden eene oplossing, die de kool en de
geit spaarde.
In de Memorie van Antwoord van de be
groeting voor 1931 zette de Minister dan ook
klaar uiteen, dat en waarom en wat er ge
beuren moest. Verklaard moet worden, dat
hier, gegeven de omstandigheden, eene
prachtige oplossing was gevonden.
Dat stond den heeren vischmeelfabrikan
ten alles behalve aan.
Zij bewerkten Kamerleden.
En bij de behandeling van de Afdeellng
Visscherljen op 9 December 1930 werd de
Minister door eenlge Kamerleden aangeval
len met een motie. Het is wel eigenaardig,
„Het gezin, bestaande uit man. vrouw, een
zoon van 18 jaar, ziekelijk en werkloos, een
dochter van vijftien, wegens zwakte der vrouw
thuis, moest bestaan van een klompenhandeltje.
Nu ging deze handel niet zoo goed meer. (dX
±2j$ jaar geleden reeds achteruitgegaan)^en
kon de man spoedig zijn grossiers niet meer
betalen.
De gemeente verstrekte hem, na zéér lang
bidden en smeeken een renteloos voorschot,
een wekeljjksche steun ad f2.waarvan elke
week f 1 werd ingehouden ter afdoening der
schuld I
Moest logischer wijze wéér spaak loopen en
heeft de gemeente zich verplicht gezien, den
man nog 3 X een voorschot te verstrekken.
De toestand is thans zóó: dat, het gezin moet
bestaan van ƒ3 der gemeente, 2.50 der Kerk,
en wat ze dan met de. door een goedhartige
grossier in consignatie gegeven, klompen kun
nen verdienen.
Als de man nu voor ƒ30.per maand ver
koopt, heeft hij een goede maand gehad. Wat
is hiervan dan nog maar voor hém?"
„Tn de eerste plaats de kwestie, boe bet ge
komen Is, dat in 1930 de arbeiders van de vroe
gere Wijnkoop-groep zich in overgroote meer-
deAieid hebben aangesloten bjj de Comintern.
Het is duidelijk, dat het een gevolg ia ge
weest van de Juiste politiek van de Comintern,
dat reeds in 1929, en meer nog in 1930, de on
weerstaanbare drang kwam van onder op onder
de arbeiders van de vroegere Wijnkoop-groep
om den revohitlonnalren strijd in Nederland te
voeren onder het vaandel van, op het program
van en volgens de strategie en de taktlek van
de Communistische Internationale en al bare
organen, in bet bijzonder dus van de Holland -
ache sectie der Comintern, de C.PK
Dat bepaalde elementen, speciaal in Fries
land, dat niet hebben begrepen, is op zichzelf
een uitdrukking van een ontoelaatbare oppo-
sitloneele praktijk, waartoe ik door mijn strijd
tegen de Comintern in de jaren 19351930 den
grondslag heb gelegd, een praktijk, die niet al
leen in den wortel moet worden blootgelegd,
maar door juisten bolsjewlstlschen strijd en
Leninistische analyse moet worden ultgeroeld.
Bovendien, schept het bestaan van deze stem
mingen het érnstige gevaar van bet renegaten-
Als een welkome aanvulling van de
artikelen, welke wij in ont land pu
bliceerden over de toestanden te
IJmuiden, plaatsen wij 'hieronder nog
een artikel van een bij uitstek des
kundige over het vraagstuk der puf
visscherij.
Gisternacht zijn twee beschonken cafébezoe
kers in de Raadhuisstraat te Alpben a. d. Rijn
slaags geraakt.
De 33-jarige los-werkman B. van L.
en de 25-jarige betonwerker H. hadden
reeds in het café „De Vergulde Wagen”, waar
meer gedronken werd dan sjj konden verdragen,
twist met elkaar gekregen.
Na het sluitingsuur werd de
voortgezet, waarbij Van L. plot
dolkmes trok en daarmee Hj
Tengevolge van het vriezend weder is het
■nokkelen hier in een geheel ander stadium
•ekomen. Wat- niet geheel bekend was. is wel.
dat partijen boter uit Dultschland in geheel
waterdichte zakken op bij de smokkelaars be
kende plaatsen door het water worden getrok
ken, zoodra ze daarvoor de kans schoon zien,
cm ze veilig aan de overzijde op Nederlandsen
gebied te trekken en aan den man te brengen
tn de z.g. grenswlnkels.
Terug worden deze zelfde zakken met tabak,
koffie, thee e.d. gevuld, weer naar den Dult-
■chen oever gebracht.
Nu tfs de wateren dekti is bet met dit „wa-
tersmokkelen”. zooals het genoemd wordt, ge
daan en is het wederkeerig over de grens sjou
wen der smokkelgoederen weer begonnen. Dit
-sjouwen” is een veel onveiliger werk dan net
-watersmokkelen”, daar «sn weerszijden der
grens kommiezen, douane- en grensbewakers
dag en nacht ijveren het smokkelen tegen te
8**n. al zijn voor dit bedrijf nog.... vele ma-
■enl
per liter.
Eenlge maanden geleden verklaarde de lei
ding der Crisis-Zul velcentrale nog, dat de
steunwet op vrij bevredigende wijze werkte en
de boeren nagenoeg den minimalen kostprijs
van 5 A 8 cent per Uter melk ontvingen. Dit. de noodlijdende melkveehouders financieel te
is nu stellig niet meer het geval, de steun is
onvoldoende om de boeren voor belangrijk ver
lies te viij waren.
Weer komt derhalve de vraag naar voren ot
die steun niet kan worden verhoogd. Bij be
schouwing der cijfers blijkt, dat zulks buiten
gewoon bezwaarlijk zal zijn, indien niet tot
subsidleerlng uit de openbare kas wordt over
gegaan. Onze boterexport heeft in 1932 net 20
mlllioen kllogr. bedragen.
Voor 1933 kan men zeker niet op een gunsti
ger resultaat hoppn, waar de contlngenteeringz-
maatregelen allerwegen worden verscherpt en
de verhooging der invoerrechten in de verschil
lende landen aanhoudt. Het binnenlandsche
boterverbrulk bedraagt thans ongeveer 900.000
kg. per week, dus 45 8 48 mlllioen kg. per jaar.
Dit geeft dus in totaal een hoeveelheid van 65
A 68 mlllioen kg., terwijl de normale boter-
productle van ons land meer dan 80 mlllioen
kg. per jaar bedraagt.
Al zijn deze cijfers niet geheel juist, omdat
de boterconsumptle in den loop van het jaar
wel eenlgszlns schommelt, toch blijkt hieruit,
dat het bijna onmogelijk is, de totale hoeveel
heid geproduceerde boter af te zetten. De
Crisls-zulvelcentrae, die van- Juli tot Novem
ber koelhulsboter opsloeg op baar reslco, heeft
hieraan een eind moeten maken, toen de voor
raden in de koelhuizen tot boven de 7 mlllioen
kg. waren gestegen. Deze koelhulsboter moet
voor bet komende voorjaar uitgeslagen aljn,
want dan neemt de boterproductie weer toe
en moeten nieuwe voorraden worden opgesla
gen.
Er moet dus in de wintermaanden gemiddeld
ca. 1X00.000 kg. per maand uit de koelhuizen
worden afgenomen, wil men den tegenwoordl-
gen voorraad llquideeren. Daar de boterpro
ductie in December nog meer dan 1.100.000 kg.
per week bedroeg, dus de binnenlandsche con
sumptie nog overtrof met gemiddeld 200.000 kg-,
moet er wekelijks dit overschot aan versch ge
produceerde boter en daarbij nog de noodige
koelhulsboter worden aangevoerd, wil men ^en
overtollige voorraden opstapelen. Dit komt
neer op een uitvoer van 36 mlllioen kg. per
jaar, 6 mlllioen meer dan we werkelijk hebben
uitgevoerd, terwijl de productie in de winter
maanden natuurlijk lager is dan over eenigen
tijd, wanneer zachter weer begint.
Bjj deze voortdurende dreiging van overpro
ductie is het te verklaren, dat de boterprljs de
neiging heeft om te dalen. De hooge heffing op
boter, thans meer dan 140 procent van den
vrijen prijs, kan wel dienen tot steun aan
dat die motie werd ingediend door 5 leden
der sociaal-democratlsche Kamerclub, die
dus een overheidsbedrijf de .gemeentelijke
vischvoorzlening te Amsterdam) de be
staansmogelijkheid ontnamen. De heeren
tonden bijval van enkele andere Kamerle
den, de Minister schrok van de onverwach
te oppositie en beloofde een onderzoek. Dat
onderzoek is door een ambtenaar aange
vangen. het is later overgedragen aan de
commissie-Rjjkers, die, naar verluidt, zich
aan de zijde van den Minister schaarde.
Maar Ministers verwisselen en Excellentie
Ruys werd vervangen door Minister Ver
schuur. Deze stond nieuw voor de zaak,
heeft zooveel direct dringende zaken te re
gelen, kreeg op vlsacherij gebied zooveel te
verwerken, dat de in wezen veel belangrij-
ker kwestie dan alle andere vlsscherlj-aan
gelegenheden de overvisachlng van de
Noordzee wel wat luchtig behandeld werd.
Hoe is het anders te verklaren, dat Mi
nister Verschuur, die zegt, geheel er voor
te zijn, een pufverbod in te voeten, de puf
visscherij eene onzinnige bezigheid te vin
den, het slachten van de kip, die de goudea
eieren legt, toch niet tot een pufverbod
komt op. argumenten die dtajtidens het bël
wind van zijn voorganger1^^An,o»ri»<»Ho
Immers, de Minister noei
dat het niet geeft, als w|
andere landen gaan door.
Doch juist wij zijn de groote vernielers,
juist de Nederlanders zijn de pufvisschera.
En juist de Nederlanders vlsschen het
meest in- de wateren, waar die vernieling
kan plaats vinden. Het eenige land, het
welk een weinig (in verhouding tot Neder
land) mee doet, is België. Dat had echter
een pufverbod, hief het op, omdat wij door
gingen, stelt het direct weer In, wanneer
wij zulks ook doen.
Het
schikt
Men ziet er nog
allengs bij den dag,
den meer en meer
regelen te nemen, i
gevolge van vrees voor de kiezer», onder
elke groep haar eigen „belangen” heeft,
ontzien moeten woéden.
Maar het is duidelijk, dat ons zelfstandig
gemeentewezen geen betere uitkomst aal heb
ben, als hier niet tijdig de bakens worden ver
zet.
Het mede in ongenade gevallen Amzterdam-
sche raadslid Seegers zegt daarna, dat hij ge
looft, dat na de drie jaar, sinds het vorige
partij-congres zijn volkomen loyaliteit is geble
ken. Het is spreken bedoeling niet, om een
andere politiek te willen. Hjj verklaart de poli
tiek van de partijleiding overal te zullen ver
dedigen en doorvoeren.
Vervolgens kwam nog eens aan bet woord
Henrykowski, de man van* Moskou, vertegen
woordiger van bet Exec. Comité der Comm.
Intern. (Ekkl), die aeide:
.Het bewustzijn der noodzakelijkheid der her
vorming van de partij in een werkelijk bolsje
wistische partij, beeft een groote schrede voor
waarts gedaan. Het is gebleken, dat er In het
werk der Friesche kameraden en organisatie
nog veel te verbeteren valt.
De voorwaarde voor een maasapartt) zal bet
uitroeien zijn van de sociaal-democratlsche
overblijfselen. Dat is de weg naar het bolsje
wisme. Een andere weg is niet mogelijk.
Op dezen weg zullen wij scherp vechten tegen
iedereen, die een beletsel aal zijn, om hem te
verwijderen uit bet partijkader. We eiacben, dat
leder hierbij de partijleiding helpt.
Spreker moet zijn tevredenheid uitspreken
over de tweede vA-klaring van partijgenoot
Wijnkoop. Dat was «n verdere stap van kame
raad Wijnkoop tot de Comintern. In de practijk
aal hij moeten bewijzen, dat hij gezamenlijk
met de partij zal vergroeien.
In deze slotzitting werd ook bet nieuwe par
tijbestuur gekooen, eenstemmig. Doch bet ver
slag vermeldt geen namen.
■w ar en kent de aandoénlijke geschiedenis
van Buuts en Hek, de beide trekhonden,
-*■ die langzamerhand een dagje ouder ge
worden waren en liever niet langer het klom
penhandeltje van hun baas voorttrokken:
er verscheen een oproep in 'n krant en in *n
ommezientje was er ƒ423 bij elkaar gebracht:
de baas kreeg een hitje (warm dek. goede stal,
hapje hooi en een maatje haver gegarandeerd!).
Buuts vond een prettig tehuis en Hek ging ,en
pension”, zoolang zjjn definitief home nog niet
gereed wae.”..^.
Zuur als wij nou eenmaal zijn, konden we
niet nalaten in dit krantenhoekje even bet
contrast te slgnaleeren:
Ay riet, boe lleflyck..„. met dieren saAm te
wonenI
Maar..-, met broeders?..... met zusters?.—.
met medemenschen?
En heel in *t algemeen, tn t vage weg zin
speelden wij op 'n oud vadertje of *n oud
moedertje, afijn, u weet nog wel.
Het blijkt ons nu. dat we niet zoo in t alge
meen, niet zoo in *t vage hadden behoeven te
blijven.
Naar aanleiding van ons stukje Prikkeldraad
zendt men ons Immers *n Amsterdamsch wijk-
blaadje toe, waarin een zekere heer J. Tabois
uit Duivendrecht iets méér vertelt van dit
hondengeval; hj) deelt in bedoeld blaadje mee.
dat bet klompenboertje 68 jaar oud is en in
valide, nJ. aan één oog blind:
boeren, maar beperkt het binnenlandsche ver
bruik.
Voor de overige zuivelproducten ia de toe
stand niet veel beter. Onze kaasexport bedroeg
in 1983 nog ruim 77 mlllioen kg! tegenover ruim
86 mlllioen kg. in 1931. De uitvoer is dus niet
sterk achteruitgegaan, veel minder dan de
boterexport, maar dit was slechts mogelijk door
sterke prijsdaling. Gemiddeld werd de kaas
voor 46 cents per kg. geëxporteerd, terwijl de
Is, vooral in deaen tijd van het jaar. Deze opbrengst tn 1931 nog 60 cent per kg. bedroeg.
j Hetzelfde geldt voor gecondenseerde melk in
allerlei vorm: de uitvoer is niet sterk gedaald,
wel echter de prijs der ultgeyoerde artikelen.
Dit overricht der feiten bewijst.
tengewoon lage peil gedaald. Daar 1 kg. boter voor steun aan de melkveehouders
uit ongeveer 27 Uter normale melk wordt ver- heeft tuaachen twee wegen. Verhooging van de
heffing op boter en kaas in het binnenland,
met de daaraan verbonden zekerheid, dat het
binnenlandsche verbruik daardoor zal afnemen.
Men moet dus in dat geval den uitvoer zien op
2 A 2A cent per liter melk ontvangen zonder te voeren, teneinde overproductie te voorkomen,
den steun uit bet crisis-zulvelfonds. Deae steun Gelukt deae verhooging van den uitvoer niet
bedraagt thans 14 cent, en de melkveehouders (en de kansen op succes zijn hier gering) dan
krijgen dientengevolge op het oogenblik 4 cent kan slechts prijsverlaging in bet binnenland de
I consumptie zoodanig stimuleeren, dat de totale
productie afzet vindt. Dan kan de tegenwoor
dige steun echter niet meer uit het crisls-
zuivelfonds worden opgebracht, en zal men
dus naar andere middelen moeten ultrien om
Voor de Axr.-Rechtbank te Maastricht is een
aanvang gemaakt met de pleidooien In de zaak
van de N.V. Brulnkoolexploitatle Maatschappij
.Jxxiise Groeve” te Heerlen, tegen mr. dr. Fro
wein, president-dlrecteur der Staatsmijnen in
Limburg.
Voor de etocheresae pleitte mr. C. F. M.
Romme, advocaat te Amsterdam, en voor de
gedaagde jhr. mr. de Brauw, advocaat te 's Gra-
venhage.
De voorgeschiedenis dezer procedure komt in
kort neer op het volgende:
In de laatste oorlogsjaren, toen zich hier te
lande een ernstig tekort voordeed in de steen-
koolleverantles, ging de Regeerlng over tot het
aanstellen van een Regeerings-commissarii, die
belast werd met zg. dlstrlbueeren der hier ge
wonnen steenkoleen.
Mr. dr. Frowein werd als zoodanig aange
wezen en leidde het geheele distributiebedrijf.
De bruinkolenmijnen werden daarop ook aan-
geaocht, om in sterkere mate dan voorheen, de
bevolking te kunnen voorzien van de hoogst
noodige brandstoffen.
In een in Juni 1918 gehouden vergadering
van vertegenwoordigers van steenkool- en
bruinkooimljnen werd de te volgen gedragslijn
besproken; in deze vergadering was ook als
- -r rt visscherijbedrijf is voor ons land
I—I van groote beteekenls. De directe S
I A A opbrengst kan in een normaal Jaar
geschat worden op minstens veertig mill, f
I gulden.
Bij die directe opbrengst komt nog een
veel grooter cijfer.
Voor de 15 mlllioen gulden vischaanvoer
te Umuiden houdt de Nederlandaehe Staat
een Rljksvisschershavenbedrijf aan, met
eigen havens en dokken, honderden meters
i fczllen, een staf van personeel. De spoor
wegen hebben een speciaal verzendstatlon
met rangeerterreinen. Particulieren bouwen
op groote erven ruime exploltatie-gebou-
wen, groote Ijsfabrieken, smederijen, voor-
jtadmagazijnen enz. enz. Andere vlssche-
ijjen, als bijvoorbeeld de harlngvlsscherij,
tooien hetzelfde beeld men zie naar
Vlaardlngen, Scheveningen, Katwijk en
mt de kleinere visscherljen doen in dezen,
gaar verhouding van de grootere, niet
onder. Getuige bijvoorbeeld lerseke, Enk-
hulzen.
Kr is nog een andere reden, waarom het
vtecherljbedrijf van meer belang is dan
welk ander bedrijf ook.
Vlsch is res nullius, niemands eigendom.
Wat Nederland uit de zee haalt, is zui
vere winst voor het land, zuiver ingebrachte
verrijking. De vlsch, die in de Noordzee
zwemt, behoort niemand. Halen Engelsche
of Duitsche of Deensche visschers daaruit
voor duizenden gulden, dan zijn Engeland,
Dultschland, Denemarken duizend gulden
lijker. Nederland heft jaarlijks voor meer
«ten 25 mlllioen gulden uit de Noordzee, dat
jo 25 mlllioen gulden kapltaalvergrooting
per Jaar.
Voor de binnenwateren is t bovenstaande
ook van toepassing. In dat water leven mil-
jiarden kleine dieren, voor menschelijk
voedsel ongeschikt. Vlsschen voeden er zich
mee, vormen vleesch, vischvleesch. De vls-
schen brengen dat prachtig voedsel den
menschen. Zulks zonder opoffering van
oenlg algemeen belang.
Het vlsschersbedrijf, het oudste van alle
bedrijven, is zeker wel een der belangrijkste. paard
Men kan, om deze ontwikkeling te verstaan,
den economischen nood, die het Duitsche volk
tengevolge van den oorlog drukt, niet buiten
beschouwing laten. Maar niet mag worden ver
geten dat de Duitsche gemeentebesturen dien
nood niet hebben willen ot durven zien, en er
voor hun werk niet de noodzakelijke conclusies
uit hebben getrokken.
Men ging tegen den eiseh der werkelijkheid
In. Men leefde grootscheeps met geleend geld.
De sociaal-democratie wist haar stempel op
het gemeentebeheer te zetten. En daardooi
werd de nood steeds grooter.
Het is nu zeer leerzaam den gang van zaken
na te gaan.
De in nood geraakte gemeenten moesten
een beroep doen op het rijk en het rijk stelde
zijn eischen.
Tto regeerings-commissaris weid een vast in
stituut in de gemeenten.
Noodverordening volgde op noodverordening.
Het zelfbestuur, dat machteloos was om zelf
de noodige stappen te doen, werd al meer ta-
^Eerst werd een eind gemaakt aan den ge
meentelijken woningbouw. Daarna werd de
loonpolitiek der gemeenten aangepakt. En door
middel van rijksverordenlngen werd het alge
meen loonpeil naar beneden gedrukt.
Daarna kwamen de regelingen voor de amb
tenaarssalarissen los.
De eene korting volgde op de andere. De
ambtenaren mochten blij zijn, dat nog salaris
werd uitbetaald.
Voorts werd de rijkscommissaris gemachtigd
om al die maatregelen te nemen: die voor het
behoud van bet financieel evenwicht noodlg
waren.
De leeningspoUtiek der gemeenten werd van
rijkswege geregeld.
De slotsom is deze, dat van de autonomie en
het zelfbestuur der gemeenten geen sprake
meer is. De gemeenteraden hebben niets meer
te zeggen. De regeeringscommlssaoris regeert
Precies als dat geschiedt in Italië. Men beeft
het fascisme niet noodlg om alle gemeentelijke
werk vaam held lam te slaan. Als de besturen
niet meer kunnen werken, dan is het uit.
Kn zal, hoe bevolkter de wereld wordt, in
belangrijkheid toenemen. Immers, veel meer
dan de helft van onze aarde bestaat uit
water en In alle wateren leven voor de
menschelijke voeding van belang zijnde vis-
ichen en schaaldieren. Die zelf zorgen voor
aanvulling van den gedunden voorraad. Zij
het dan dat in enkele wateren juist die
waarbij wij het meeste belang hebben de
mensch te ruw ingrijpt en daarom zelf naar
Terbetering tracht.
Dat ruwe Ingrijpen Is oorzaak geweest Ja-
len, eeuwen lang van veel rumoer en strijd.
Het bestek van dit opstel laat niet Voe, de
geheele visscherijgeschiedenis te beschrij
ven. Maar ook zonder zulk een verhaal kan
Mb wel begrijpen, dat een visebt slechts
eenmaal kan worden buitgemaakt. Vis
schers zijn hevige concurrenten. Zij zuilen
elkaar bijstaan in nood, met levensgevaar,
zonder aarzelen, maar eiken vlsch? dien een
ander vangt, achten zij zich ontnomen. Blj-
aonderlijk gold dit steeds, en geldt dit neg
dit uur, tusschen de verschillende (soorten
van) visscherljen.
Een vlsscher met in water stilstaande net
ten beschouwt een vlsscher met voortge
trokken netten als een belager van zijn
kostwinning en omgekeerd-
Vandaar voortdurend twist en eeuwen
lang zijn onze overheden genoodzaakt ge
weest daarin regelend op te treden.
Die overheden hebben'dat niet altijd tact
vol gedaan en van voldoende wijs beleid
blijk gegeven. Zoo werden er vroeger mono- M
polles verleend voor haringkaken, werd vis- T 1
achen met gaand want verboden. V CL 1 JI V* i O V8
De overheid van thans is wijzer, onpar
tijdiger, al wordt er niet minder geregeld,
voorgeschreven, verboden. De overheid van
thans gunt allen visscherljen een gelegen
heid, stelt zich boven de partijen.
Dat wordt al blijft men dikwijls onte
vredenheid uiten in stilte door de belang
hebbenden erkend.
Behoudens ééne uitzondering.
Die uitzondering is dan ook van zóó een
groot belang, grijpt zóó diep in de bestaans
mogelijkheid van alle visscherij menschen,
dat hunne verontwaardiging verklaarbaar
Dw in de vorige 'beschouwing uitgesproken
verwachting, dat het eigenlijke vriesweer nog
wel eenige dagen op zich sou laten wachten,
omdat de staringen over West-Europa, die de
uitbreiding van het Oost-Europeesche vont-
gebied naar het Westen tegenwerkten, nog niet
voorbij waren, is geheel in vervulling gegaan.
De temperatuur bleef zich een weinig onder en
oqa het vriespunt bewegen en <}e vont nam in
bet Westen van ons land eerder iets af dan
toe.
Intusschen zijn belangrijke veranderingen ge
komen in den algemeenen weentoestand, die
van veel belang zjjn voor de vraag of wU nog
veel en langdurig vont hebben te verwachten.
Het gebied van hoogen druk, dat verleden
week meer naar bet Oosten en gedeeltelijk over
Zuld-Europa lag, trok zich uit het Zuiden terug,
waar Mlddellandsche-Zee-depressies verschenen
en nam. met de Witte Zee als middelpunt, in
omvang en beteekenls toe, tengevolge waarvan
de zeer koude lucht uit West-Rusland, waar het
buitengewoon hard vriest, door een Zuid-Ooste-
lijken luchtstroom gevoerd werd naar Scandi
navië. Dit komt de uitbreiding van het vorst-
gebied naar bet Westen zeer ten goede. Het zeu
kunnen gebeuren, dat in Zuid-Europa de lucht-
drukklng nog verder daalt. Dan zou bet trans
port van de zeer koude lucht door versterking
van den Oostelijken wind omvangrijk worden
en zou de vorst bij ons veel kunnen toenemen.
Met deze mogelijkheid moeten wQ later reke
ning houden.
Ten Z. W. van Ierland verscheen echter weer
een depressie, waarvan verwacht wordt, dat zij
zich in de richting van de Golf van Blskaye
aal bewegen. Mogelijk daarna oplossen. Waar
schijnlijk zal daardoor de relatief warme Zuide
lijke luchtstroom In Wes^Europa nog een paar
dagendool weer geven. De kansen op sneeuw
nemen nogal sterk toe. Sterke afkoeling zou
dan eerst na de sneeuw en pas kort voor of op
Zondag te verwachten zijn.
Evenals de vorige week, zal men doorgaande
vorst pas kunnen verwachten, nadat de hier
genoemde staringen weer voorbij getrokken ol
geëindigd zullen zijn, dus niet vóór over een
af twee dagen.
J- H j
ld
