Ruwe huid
PURöi'
De brand op de
Schip in nood
Hooft”
RADIO-PROGRAM MA..
Oorzaak blijft
duister
VOOR DEN RAAD VOOR
DE SCHEEPVAART
I
ZATERDAG 21 JANUARI
99
NIEUWE LUCHTVERBINDING
PraagRotterdam
Schryven van assuradeuren
ROODE PROPAGANDA
By de Marine
Doos 30 en 60ct.
Wordt
Na wilde jacht gegrepen
DE 100.000 SPEENVARKENS
De gemeente lijdt 75.000 schade
Zjj worden populair
Vastgeloopen nabij Schokland
Warmloopende ventilatoren
IN VLAAG VAN WAANZIN
Man steekt zich zelf in brand
k MET EEN MES GESTOKEN
WIJNHANDEL UITGEBRAND
Een groote voorraad ging verloren
Voorzichtig met verklaringen!
SPORT EN SPEL
NEDERLAND—ZWITSERLAND
De „Veendjjk” wordt gesloopt
DOODVONNIS IN INDIE
Het ijs bemoeilijkt de
hulpverleening
Bemiddelingsvoorstel door de
directie aanvaard
DE UITZENDINGEN VAN
DE PHOH1
ARRESTANT SPRINGT UIT
SNELTREIN
DE STAKING BIJ „VEKA”
Tegen den moordenaar van
mevrouw Rijkhof
Wat is de leering, die uit het
gebeurde te trekken valt?
er gerookt?
Uitzendingen een maand gestaakt
Maandag 23 Jan. 1933
ONREGELMATIGHEDEN
TE EDE 1
Zondag 22 Januari 1933
Onder invloed van sterken drank
Door het üs gezakt en verdronken
Met de veeren van anderen
Hockeywedstrijden ^fgelast
Het gearresteerde raadslid
Nog plaatsep te krijgen
I
hoe
I
Het warmloopen van een fan heeft getuige we:
Plcckers.
5.30 Pianorecital
BERLIJN, 419 M.
ge-
HAMBURG. 372 M.
2 20
.Der Waffen-
1435 M.
8.20
..Die
4
Voor
i i
dek
>.a. In den rooksalon.
BERLUN, 419 M.
8.30 Concert.
akt op ongeveer 5 K.M. In Oos-
ig van de Noordpunt van 8chok-
Vrüdagavond is te Olnneken brand ontstaan
in den wijnhandel van de firma Elsevier Zn.
aan de Raadhuisstraat, welk perceel gelegen is
vlak tegenover het stadhuis.
Toen omstreeks kwart over zes de brand werd
ontdekt in een schuurtje achter den winkel,
sloegen de vlammen er reeds uit en in zeer kor
ten tijd stond bet gebeele perceel in lichterlaaie
Toen dan ook ongeveer een kwartier nadat de
brand was ontdekt, de brandweer arriveerde,
vlei aan blusschen niet meer te denken. Men
kon echter niet verhinderen, dat een leegstaand
huls naast den wijnhandel vlam vatte, waar
door het dak van dit perceel grootendeels werd
vernield.
De wijnhandel brandde geheel uit. Van den
Inventaris kon zoo goed als niets worden gered.
Nader wordt nog gemeld:
Het schip, vermoedelljk een motorvaartuig,
zat reeds den geheelen dag vast en werd voor
het eerst opgemerkt door een boer, die aan de
kust bij Kampen woont. Deze is een eind over
het Ijs in de richting van het schip geloopen.
doch kon het vaartuig niet bereiken. Vermoe
delijk bevinden zich vier personen aan boord.
Het is onwaarschijnlijk, dat er brand aan
boord is, omdat men daarvan aan de kust bij
Kampen niets bemerkt heeft. Het schip is
vastgeloopen op de Ruggebot bulten het Ketel-
diep.
KONTG8WUSTERHAU8EN. 1S35 M. 1.20
Gramofoonmuzlek; 3.50 Concert; 6 55 Con
cert; 9 uur Pianosonate.
Het bestuur van den Koninklijken
landschen Voetbalbond deelt ons mede.
BEROMUN8TER. 460 M. 7.50 Vocaal-
en instrumentkei concert; 8.05 Blijspel; 9 u.
Harmonlkamuzlek.
FAR18
door het
muziek.
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN
VERWIJZEN WIJ NAAR DEN KA
THOLIEKEN RADIOGIDS
Voorzitter: „Is er dan wel eens sociëteit aan
boord onder de achterblijvenden?"
Getuige: „Het komt wel eens voor, dat door
de achterblijvenden gerookt wordt.”
Verder deelt get. mede, dat cyaanwaterstofgas
brandbaar is, doch alleen in bepaalde concen
tratie, welke hier niet was gebruikt. De stof,
welke aan het gas wordt toegevoegd om het een
reuk te geven, is niet brandbaar. Het gassen
duurt, als alles goed verwarmd is, vier uur.
anders zes uur.
Getuige vindt het 1 meest voor de hand liggen,
det kortsluiting de oorzaak van den brand is
geweest. Bij het voorlooplg onderzoek had hij die
meening hierop gegrond, dat hem ter oore was
gekomen dat er al qilermalen kortsluiting op
de „Hooft" was geweest. Tot acht uur is er
geen stroom aan boord geweest, alleen stroom
van den wal.
Hierna wordt gehoord de heer Calf, adjunct-
inspecteur bij den Sanitairen Havendienst. Get.
deelde mede, dat Zondagmorgen 13 November,
te kwart voor acht begonnen is met cyaneeren.
te kwart voor twaalf was de daarvoor bestemde
ploeg daarmede klaar. Toen get. van boord
ging, was er geen licht meer, naar zijn over
tuiging waren ook de kacheltjes in de hutten
enz. uit. Het schip was toen aan de werking van
het gas overgegeven. Te ongeveer vijf uur des
middags is get. weer aan boord gegaan en heeft
hij de noodverlichting van den wal aangezet.
Te ongeveer kwart voor zes was de ploeg met
het opengooien van luiken en deuren gereed,
de koelseinen gespannen en alle werkzaam
heden gedaan om het gas te doen ontsnappen.
DAVENTRY. 1554 M. 12.20 Concert:
120 Orgelconcert: 2.05 Concert; 3.20 8o-
oaterecltal; 4 05 Concert; 9.55 Concert door
het B.?C -orkest; 11.20 Dansmuziek.
Vrijdagmiddag reed een drietal jongelui op de
Slngelgracht te Woerden schaatsen, doch bet
ijs was niet betrouwbaar. Op een gegeven mo
ment zakten zjj er doorheen en kwam de 31-
jarige Boot onder het ijs. Spoedig was hulp ter
plaatse en met behulp van touwen en ladder*
wist men de twee andere drenkelingen, een jon
gen en een meisje op het droge te brengen. Het
was echter niet mogelijk B. onder het ijs van
daan te halen. De jongeman is verdronken
Naar zijn lijk wordt gedregd.
niet gedaan.
Spr. verklaarde geen idee te hebben,
6 25 Gramofoonmuzlek; 8.20 Opera-
mdlng.
ROME, 441 M. 8 06 .JI Capitan Fra-
cassa".
Met Ingang van 1 Mei 1933 zal de Cechoslo-
vaaksche Luchtvaartmaatschappij haar vluch
ten op het traject PraagLeipzigEssenRot
terdam hervatten. Deze diensten zullen aan
sluiten op een dienst PraagWeenenBoeda
pest, coodat het luchtverkeer op Nederland een
belangrijke verbinding rijker is geworden.
beroep
Militair
1135 Concert door
de Phllharmonie van Dresden: 2 50 Populair
concert o.I.v. Riemann; 4 uur Vervolg con
cert; 7.20 Concert door het Bcrlljnscb Phil
harmonic orkest o.I.v. Prtlwer.
Vrijdagmiddag omstreeks twee uur is de 33-
jarlge J. Krieken bü het schaatsenrijden op
den „Ijzeren Man”'te Weert door het ijs gezakt
en verdronken.
De directie der chocoladefabriek „Veka" te
Rotterdam heeft den rijksbemlddelaar in de
staking bij die fabriek, prof. mr. Josephus Jlt-
ta, het volgende telegrafisch medegedeeld:
„Overwegende de goede verstandhouding,
welke steeds tusschen personeel en directie
bestaan heeft, besluit Uw bemiddelingsvoorstel
van 5 pet. te accepteeren. BU vei werping van
andere zijde vervalt onze bereidverklaring -
LANGENBERG. 472 M. 12.20 Concert
o.I.v. Wolf; 430 Vesperconcert o.I.v. Eysoldt;
8.50 Dansen en marschen; 9 50 Kamer
muziek.
De afdeellng Gortnchem van 1 Nationaal Crl-
slscomlté, heeft de beschikking gekregen over
250 biggen; vermoedelljk worden ze as. Maan
dag geleverd.
Het crisiscomité te Oss heeft aan de Neder-
landsche Varkenscentrale 500 speenvarkens
aangevraafed, ter kostelooze distributie onder
werkloozen ter plaatse.
Later meldt men ons: de aanvragen om speen-
varkentjes door de verschillende plaatselijke
crisiscomlté's zijn zoo talrijk, dat de Varkens
centrale momenteel niet aan alle verzoeken kan
voldoen Daarbij komt, dat de aanvoer door de
bóeren niet zoo vlot geschiedt als men wel had
gehoopt. De Varkens-centrale zal echter trach
ten de aflevering zoo spoedig mogelijk te doen
geschieden.
PARIJS RADIO) 1725 M. Gramafoon-
tnuzlek: 11.50 Idem: 12.40 Gewade muziek:
120 Pooulair concert: 4.20 GramofoonmU’
ziek: 10.20 Jazz-muzlek.
MILAAN. 331 M. 3.20 Populaire mu
ziek;
ultzei
WEENEN. 517 M. 4.15 Populair con-
concert: 9.20 Oramofoonmuzlek9.50 Ge
varieerd programma.
WARSCHAU. 1411 M. 11.85 Bymphonle-
coneert door het Phllharmonle-orkest van
Warschau; 2.20 Concert: 3.45 Gramofoon-
mujrfek; 7.40 Populair concert; 9.20 Dans
muziek.
BU de proefuitsendlngen met den kortegolf-
zender van de PHOHI is gebleken, dat de zen
der weliswaar van den langdurigen stilstand
geen nadeelen heeft ondervonden, doch dat de
gebruikte golflengte van ca. 17 Meter door een
inmiddels Ingetreden verandering yam de Hea
viside laag in de atmosfeer gedurende bet win
terseizoen niet meer op de meest geschikte
uren (n.l. de avonduren tusschen 20 en 33 uur)
in I|»lië wordt ontvangen.
De proefultzendlngen worhen daarom met
ingang van 21 Januari a s. voor den duur van
circa een maand gestaakt om aan den zender
eenlge wijzigingen aan te brengen, waardoor
ook met een golflengte van circa 25 Meter zal
kunnen worden uitgezonden. De PHOHI-zender
zal dan gedurende de wintermaanden op 25
Meter golflengte uitzenden en in het zomer
seizoen op 17 Meter, hierdoor zal dan in beide
jaargetUden de ontvangst in'Indlë in de avond
uren kunnen worden verzekerd.
BATAVIA. 20 Jan. (Aneta) Hek vonnis van
den Landraad te Batavia van 7 December JX
waarbij de moordenaar van mevrouw Rijkhof,
de 25-jarige huisjongen Abdoelgani bin Bagong,
tot levenslange gevangenisstraf werd veroor
deeld, is door een vonnis van den Raad van
Justitie te Batavia d.d. 13 Januari gewurgd-
waarbü beklaagde tot de doodstraf veroordeeld
wordt.
rijn wel de ventilatoren in de ruimen aangezet.
In het algemeen w.ordt dit bij de ontgasslng
zoo n brand kan ontstaan.
In zUn voorloopige verklaring echter heeft hU
het woord „kortsluiting” als oorzaak genoemd.
Vrijdagavond is 'n tot nu toe onbekend rchlp
in nood gei
lelijke richt.-.,----
land. De stoomfluit gaf herhaalbelUk signalen,
terwijl men van Schokland af tevens licht
signalen waarnam. Men kon overigens van dit
eiland niet onderscheiden, of deze signalen met
flambouwen werden gegeven of dat wellicht
een deel van het schip in brand stond, daar
de vlammen vrU groot waren.
Assistentie kon men van uit Schokland niet
verleenen, daar de haven is dichtgevroren
Het stoomschip „Geusou" is uit Kampen ver
trokken ter assistentie.
Toen Donderdagavond de sneltrein, welke om
19 u. 35 van Assen naar Groningen vertrekt,
ongeveer 500 Mi in beweging was, wist een
arrestant bestemd voor Groningen, waar hü
gevangenisstraf moest ondergaan, uit den trein
te springen. Door terstond aan de noodrem te
trekken wist de met het transmit belaste po
litie den trein tot stilstand te brengen.
Na een wilde Jacht gelukte het de po'itle den
man te grijpen. Zwaar geboeid 4b- bü per vol
genden trein naar Groningen vervoerd.
PARUS (EIFEL). 1446 .M. 730 Opera
In drie bedrijven „Parsifal”.
PABUS (RADIO). 1725 M. 8.06 Ora
mofoonmuzlek; 12.20 Concert door het om
roeporkest; 7.40 Concert door het omroep
orkest; 8.20 Omroeporkest.
MILAAN. 331 M. 4.30 Oramofoonmu
zlek; 4.50 Programma van Rome: 630 Ora
mofoonmuzlek 7 50 Concert kamermuziek:
0.20 Orkestmuziek.
Getuigd .‘.N^ei
Verder blijkt?
verklaring oq^g
achter een sHB
de ppmerking (4
zichtiger mag zl_
Getuige verklaart verder dat zUn bemoeienis
ophoudt als het schip klaar is om te gassen. Het
schip was Zondagavond niet vrUgegeven; het
personeel van de gemeente was Zaterdagavond
v eggegaan. FeltelUk stond het schip dus nog on
der toezicht van de gemeente-ambtenaren. want
van de MaatschappU mag niemand, zoolang
het schip niet is vrUgegeven, aan boord, behalve
in de compartimenten, welke de ambtenaren van
den G.tl.D. hebben aangegeven.
Een der leden van den Raad merkte op. dat
het schip dus feitelUk nog onder toezicht van
de gemeente-ambtenaren stond, maar dat dezen
niet aan boord waren.
Het Nederlandsche stoomschip „VeendUk”
van de Holland—Amerika LVn, dat 10.550 tons
d. w. meet en gebouwd werd in 1914, is ter
stooping verkocht aan de N. V. Frank RUsdUk’s
Industrieele Ondernemingen te Hendrik Ido
Ambacht,
BRUSSEL, 509 M. 12.20 Concert door
het kleine orkest van het NUL, o.I.v. P.
Leemans: 1.30 Gramoloonmuziek; 5 20 Con
cert door het omroepsymphonleorkest o.I.v.
Arthur Meulemans; 6.50 Concert door het
klein N.I.R.-orkest o.I.v. P. Leemans: 7.20
Vervolg concert: 8.20 Concert door het ra-
dlo-orkest o.l.v. Karei Walpot.
De Raad voor de Scheepvaart te Amsterdam
beeft onder leiding van prof. Mr. B. M. Taverne
een onderzoek ingesteld naar de oorzaak van
den brand, welke in den nacht van 13 op 14
November is uitgebroken aan boord van bet
motorschip Pieter Corneliszoon Hooft" van de
Stoomvaart MaatschappU „Nederland", tenge
volge waarvan dit mailschip volkomen werd
Verwoest.
De belangstelling voor deze zaak, uiteraard
voornamelijk uit scheepvaart-, scheepvaart-
technische en andere technische kringen, was
buitengewoon groot; de voor het publiek gere
serveerde ruimte was geheel bezet. Voor de
„Nederland” was o.m. aanwezig de heer Ro
lling, een der directeuren.
Alvorens tot het onderzoek over te gaan, leg
de de voorzitter, namens den Raad, een ver
klaring af.
Spr. herinnerde eraan, dat de ,JP. C. Hooft"
in 1926 te St. Nazalre is gebouwd en in verband
hiermede aan den verschrikkelUken brand van
de „Georges Philippar”, die ons allen nog
versch in het geheugen lag. Voordat de scheeps
ramp van de „F. C. Hooft” nog was vergeten,
trok een nieuwe scheepsbrand de aandacht van
de geheele wereld, die van de „Atlantlque'
Komende tot het onderzoek naar de oorzaak
van den brand van de ,4*. C. Hooft”, stelde spr.
de vraag of dit onderzoek het zoo vurig ge-
wenachte resultaat zal opleveren, het vaststel
len van de oorzaak.
De ondervinding betreffende het onderzoek
van scheepsbranden opgedaan, stemt niet op
timistisch. De Raad voor de Scheepvaart beeft
meermalen als zijn oordeel moeten uitspreken,
dat de oorzaak niet of niet mét zekerheid kon
worden vastgesteld.
Het negatieve resultaat van zulk een onder
soek moet echter niet tot de conclusie voeren,
dat een onderzoek achterwege kan blüven.
BU een dergelük onderzoek komen andere
zeer gewichtige kwesties, dan die van de oor
zaak aan de orde en spreker noemde ten eerste
de middelen tot voorkoming van brand, ten
tweede de middelen tot het zoo spoedig tnoge-
UJk ontdekken van den brand, ten derde de
blussching, terwijl ten vierde de electrlsche in
stallatie, juist uit het oogpunt van brandgevaar,
vooral in de latere jaren een voorwerp van
voortdurende zorg en studie is geweest.
Terzake van al deze vier punten heeft men
reeds vele vorderingen gemaakt.
In verband met het vele, dat gezegd wordt
over mogelUke oorzaken, wees spr. erop, dat
onderscheid dient te worden gemaakt tusschen
de oorzaken in concrete daar tast men bijna
steeds in het duister en de oorzaken in abr'
stracto, de mogelUke. de denkbare oorzaken.
Wanneer men zelfs, wat de mogelUke oorzaken
r betreft moedwil moet natuurlUk hier buiten
beschouwing blUven niet tot eenig resultaat
zoude kunnen tkomen. dan zou inderdaad het
onderzoek ons slechts voor een raadsel plaat
sen, met het teleurstellende gevolg, dat uit deze
ramp geen leering zou zUn te trekken voor de
toekomst. Spr. hoopte, dat wü niet tot een zoo
droevig non liquet zouden behoeven te komen.
Spr. wees vervolgens op het verschil in om
standigheden bü de branden op de C.
Hooft”, de „Georges Philippar” en de „Atlan-
tlque"; beide laatstgenoemde schepen waren op
zee en hadden bemanning en/of passagiers aan
boord, de „P. C. Hooft" was onbemand. De mo
gelijkheid is niet ondenkbaar, dat een zelfde
begin van brand bU een bemand schip in de
kiem gesmoord, bU een onbemand schip het
verlies van bet geheele schip ten gevolge beeft.
Laten wU hopen, aldus spr.. dat. indien de con
crete oorzaken van deze scheepsramp niet aan
den dag mochten treden, het onderzoek althans
iets zal kunnen leeren aangaande de oorzaken,
welke eventueel onder de gegeven omstandig
heden, een ramp, als hier heeft plaats gehad,
tengevolge kunnen hebben. Dan immers is de
weg der {weventie aangewezen. Spr. gaf nog ue
verzekering, dat allen, die inderdaad meenen.
dat zU overeenkomstig de bepalingen van de
Schepenwet inlichtingen zouden kunnen geven
omtrent de oorzaken van den brand. bU den
Raad een open oor zullen vinden.
Spr. deelde mede, dat van de zUde der assu
radeurs den Raad een suggestie in een benaal-
de richting heeft bereikt. Daarvan zal nog na
der mededeeling worden gedaan.
Tenslotte wilde spreker nog een misverstand
Wegnemen. HU deelde mede, dat per abuis bU
de oproeping van getuigen, evenals bü bet aan
brengen van deze zaak bü den Raad, is gespro
ken van: Vermoêdelük door kortsluiting orand
aan boord ontstaan. Er had alleen moeten
staan: Brand aan boord van de .V. C. Hooft”.
Spr. stelde er als leider van het te houden on
derzoek prüs op, uitdrukkelük te verklaren dat
eenlge suggestie ten aanzien van de vermoede-
lüke oorzaak van deze ramp aan een en ander
ten eenenmale vreemd is. De Raad heeft dlen-
aangaande noch eenig vermoeden noch eenlge
veronderstelling. Slechts naar aanleiding van
hetgeen bU dit openbare onderzoek aan het
licht zal komen, zal de Raad beraadslagen. Eerst
na afloop van dit onderzoek zal de Raad na
gaan. of hü tot een conclusie kan komen, hetzü
betreffende de oorzaken, welke tot deze groote
ramp hebben geleld, hetzü betreffende de oor
zaken. welke tot een ramp als de onderhavige
kunnen leiden.
Spr. besloot: ..Moge dit onderzoek vrucht
dragend zUn. tot leering van de scheepvaart,
tot heil van de menschheld.”
I
HAMURG, 372 M. 10.20 Conc. d. e. sym-
pbonle-ork. van werkl. musici; 12.35 Gramo-
foonmuzlek; 1.30 idem: 3.55 Concert door
het Norag-kamerorkest o.I.v. Seeker: 6.55
Orgelconcert; 7.20 Concert door het Phil-
harmonieorkest van Hamburg o.l.v. Dr. Karl
Muck; 9.40 Concert en dansmuziek-
Get. deelt nog mede, dat hü Zondagmorgen
aan den achterkant van ruim 3, op dek A een
zeildoek-kleedje op een luchtkoker heeft zien
liggen, waarin een gat was gebrand. BU inlor-
matie op den bak hoorde hU toen, dat ter plaat-
se een ventilator warmgeloopen was en dat men
dezen toen op het kleedje gelegd had. waardoor
dit geschroeid was.
De secretaris doet hierna voorlezing van een
verklaring van den administrateur van de -F.
C. Hooft”, waaruit blUkt. dat er vroeger meer
malen en wel in den rooksalon tweede klasse, in
eenige hutten van kantoorpersoneel en van den
maitre d’hotel een begin van brand is geweest.
ontstaan in de nabUheid van ventilatoren.
Vervolgens wordt gepauzeerd.
In de zitting van den Raad voor de Scheep-
vaart werd Vrüdag na de pauze in betrekking
tot den brand op de ,J». C. Hooft" als eerste
getuige gehoord de heer J. Cornellsse. wal-elec-
tricien bU de Mü. „Nederland", in welke kwali-
telt hü te maken heeft met gassen en ontgassen
van schepen. Zondagmorgen, verklaart hü is
de dynamo van de „Hooft” vastgezet en een
verbinding met den wal tot stand gebracht,
waarmede aan boord alleen licht kan branden.
Get. controleerde daarna het geheele schip
en schakelde de verlichting aan. waar dit voor
de ontgasslng noodlg was. Voor zoover blükt
dat er onnoodlg licht brand, dóet hü dit uit.
De fans in de hutten kunnen niet met deze
noodverlichting branden.
Den volgende morgen te zeven uur. toen hü
in het dok kwam, hoorde en zag hü dat de
.Hooft” in lichterlaaie stond. De fans in de
verblüven worden niet gebruikt. Getuige acht
het haast niet mogelük. dat door het warm
loopen van een fan brand ontstaat; kortslui
ting kan hü moeilUk aannemen, zaterdagavond
is te half zeven een fan van luik 3 warmgeloo
pen; zoo n fan. is feltelük een gesloten ijzeren
bus en deze wordt in geval van warmloopen
net als een kachel. Get. ziet er absoluut geen
gevaar in om de fans, zonder dat er op gelet
wordt, te laten draaien. In het geval van de
.Hooft” waren de fans in de kokers der ruimen
aangezet, om het schip eerder bedrüfklaar te
hebben. Hü had hiervoor order gekregen van
den chef vap de werkplaats, die deze op zün
beurt weer bad ontvangen van den technlschen
dienst der maatschappü- Het in het zeildoek
gebrande gat heeft getuige niet gezien.
De volgende getuige, de donkeyman J. Derla-
gen, verklaart, om. dat hü Zondagavond te
tien uur aan boord is gegaan; bü twaalven was
hü klaar met zün werkzaamheden en is hü
uit de motorkamer naar boven gegaan om de
separtttor na te küken.
V.44 aam hra nrt
KALUNDBORG. 1153 M. Instrumentaal
ensemble; 1.20 Accordeonmuzlek: 1.45 Ora
mofoonmuzlek; 2.45 Omroeporkest, o.l.v.
Launy Gröndahl; 7.20 Omroeporkest o.l.v.
Emll Reesen; 9.3Ö Omroeporkest o.l.v. Ree-
sen; 10.10 Dansmuziek o.l.v. Teddy Peter
sen.
zoo’n ventilator dan soms roodgloeiend wordt.
De fan wordt beschermd door een koker. Indien
er echter lading in de buurt is, bestaat er
brandgevaar. Als de fan gloeiend wordt, wordt
hü afgezet.
Voorzitter: „Noemt U dat dan kortsluiting?"
--in, zoo kan ik het niet noemen.”
it getuige in zün voorloopige
■fcken heeft van kortsluiting
^B-d. hetgeen den voorzitter
K, dat getuige wel eens voor-
Prnet zün verklaringen."
HUIZEN, 236 M. 8 uur Schriftlezing en
meditatie; 8.15 Mor8cneoncert; 1030 Mor
gendienst door De. J. Hoekzema; H uur
Lezen van chr. lectuur; 1130 Gramoloon
muziek; 12 uur Politieberichten; 12.15 Gra-
mofoonmuzlek; 1230 Orgelconcert door Jan
Zwart; 2 uur Uitzending voor scholen; 2.35
A. J. Herwlg: .Beplanijng van den llef-
aebberatuln 'i 3.15 Knipcursus: 3.30 Cursus
rUrfversleren; 3.45 Rustpoos voor het ver-
corgen van den zender: 4 uur Bijbellezing;
T uuF Concert:-«30 Vragenuurtje; TSÖ^o-
lltleberlcbten; 7.45 Persberichten van het
Ned. Chr. Persbureau: 8 uur Zang door
..Con Amore” (zangclub voor jonge dames
te Den Haag); 9 uur J. J. Walllen: ..MA
dlscb toezicht op den arbeider In de In
dustrie; 930 NCRV-kleinorkest: 10 uur
Persberichten van het Persbureau Vaz Dlas;
11 uur Oramofoonmuzlek.
Bü de voortzetting van het onderzoek naar
den brand op de P. C. Hooft voor den Raad voor
de Scheepvaart, leest de secretrals vervolgens,
een van de «retrokken verzekeringsmaatschap
pijen Ingekomen brief voor, waarin de wen-
schelük wordt betoogd dat de Raad voor de
Scheepvaart bü zün onderzoek ook de vraag
betrekt naar de wijze waarop de electrlsche
leidingen in de „Hooft" zün aangelegd en hoe
ver dit tot het ontstaan der schade kan heb
ben meegewerkt.
De volgende getuige is de heer Vader, inspec
teur van den Gemeentelüken Ontsmettingsdienst
van Schepen, die technische mededeelingen doet
over de wijze, waarop schepen worden gegast
en ontgast.
Vóór het gassen worden electrlsche kacheltjes
gebbrand, om behoorlüke temperatuur te krij -
gen. Tijdens het gassen brandden de kacheltjes,
voor zoover get. weet, niet; de stroom voor het
licht wordt van den wal geleverd. Toen de ge-
bruikelijke ronden voor het gassen gemaakt
werden, waren nog twee hofmeesters, de admi
nistrateur en een stuurman met vier menschen
van de walploeg aan boord.
HUIZEN, 296 M. 8.30 KRO Morgen
wijding door M. Monnikendam. NCRV 9-30
Orgelbespeling door Egb. A. Vos; 9.60 In
leidend orgelspel; 10 uur Kerkdienst uit
Amsterdam-Zuid; 11.46 Oew\)de muziek.
KRO 12.15 KRO-sextet o.l.v. Plet Lusten-
Oouwer, 1 uur Causerie door drs. Paul Ju
lian; 1.20 Sextet; 2 uur Gramafoonmuzlek;
2.10 Boeken en schrijvers; 2.30 De Kon.
Harmonie te Den Bosch, o.l.v. Wlerts; 4.30
Ziekenhalfuurtje. NCRV 6 uur Gewade mu-
ziek door een gemengd vocaaT kwartet; 5.50
Gewyde muziek; 6.20 Kerkdienst uit An-
gerlo (G.). KRO 7.45 ..Ontwapening”, L. A.
C. M. Doorman; 8.10 RKF; 8.15 Kooruitvoe
ringen uit Baam;- 9.15 Nieuwsberichten v.
het Persbureau Vaz Dlas; 10.40 Epiloog door
het klein koor o.l.v. Josephus H. Plcckers.
HILVERSUM, 1875 M. 8.30 VARA
Tulnbouwhalfuurtje door S. S. Lantlnga:
„Cactussen in wintertijd”; 9 uur Ir. R. A.
Gorter: ..Doe het veilig”; 9.16 Voet bal mede
deelingen. daarna orgelspel door Johan
Jong; 9.40 Zondagmorgentoespraak door G.
J. Zwertbroek. VPRO. 10.30 Kerkdienst uit
Bloemendaal. 12 uur AVRO Omroeporkest
oJ.v. Nico Treep; 1.45 Aansluiting met het
Stadion Amsterdam. Ooggetuige-verslag van
Sen voetbalwedstrijd Nederland-Zwitser-
land door H. Hollander: 4 uur Gramofoon-
cnuzlek; 4 15 Boekenhalfuurtje door dr. P.
H. Rltter Jr.; 4.45 Gramofoonmuziek. VARA
5 uur Klnderuurtje; 6 uur Vara-orkest o.l.v,
Hugo de Groot; 6.50 Uitzending van den
Alg Ned. Bond van Handels- en Kantoor
bedienden: 7.10 Vara-orkest o.l.v. Hugo de
Groot. AVRO. 8 uur Nieuws- en sportbe
richten van het Persbureau Vaz Dlas te
Amsterdam: 8 15 Concert door Dajos Bela
■en zijn orkest: 9 uur Mr. A. W. Kamp
draagt voor; 9 20 Omroeporkest o.l.v. Albert
van Raalte; 10 uur Gramofoonmuzlek; 10.20
Omroeporkest; 11 uur Gramafoonmuzlek.
BRUSSEL, 509 M. 10 20 Concert door
bet kleine orkest van het NIR o.l.v. P. Lee
mans; 11.20 Gramofoonmuzlek; 1.30 Con
cert; 5.20 Concert door het Radlo-orkest
o.l.v. Franz André; 6.20 Pianorecital; 1030
Concert.
Blükens het rapport der commissie van on
derzoek naar de op de gasfabriek te Ede ran
1917 at gepleegde onregelmatigheden, beeft da
hoofdboektmuder v. d. R., valschheld in ge
schrifte gepleegd, terwül de boekhouder G. zich
aan ernstig p'ichtverzuim heeft schuldig ge
maakt. De gemeente heeft een schade geleden
van minstens 75.000, verminderd met de vor
dering op achterstallige debiteuren.
B. en W. stellen den Raad voor belde ambte
naren te ontslaan.
ROME. 441 M. 430 Uiteending uit de
R. Accademla Fllarmonlca. Roman*; 8.06
Populaire muziek.
WEENEN. 517 M. 4.10 Populair con
cert: 7.20 Idem: 7.50 Concert door het
Wecnsche Damewymphonleorkest O.I.T. Kol-
dorfer; 9 uur Dansmuziek.
WARSCHAU. 1411 M. 4.20 Kamermu
ziek: 730 Operette van Kalman; 935 Dans
muziek.
Als eerste getuige werd gehoord de heer J.
W. Muller, assistent-instructeur bü de Stoon-
vaart Mü- „Nederland". Getuige is belast met
het klaarmaken van de schepen voor het gas
sen; het werk daarvoor, dat volgens bepaalde
instructies geschiedt, heeft plaats onder zün
toezicht. Wat de „Hooft" betreft, is get. Zon
dagochtend 13 Nov. te negen uur aan boord ge
weest; daar bevonden zich toen de gassers en 4
man van de „Nederland". Er is onderzocht of
alles in orde was. Met het ontgassen wordt een
paar dagen tevoren begonnen.
Zondagnacht te 13.15 uur werd getuige er te
lefonisch van in kennis gesteld, dat er rook was
waargenomen op het sloependek van de „Hooft’
Met den stuurman van de wacht is hü aan
boord gegaan- de machinisten donkeyman wa
ren in de motorkamer, die al vrü was gegeven.
Men zag, dat in de eerste klasse muzieksalon,
aan stuurboord brand was; of t ook onder den
salon brandde, viel niet waar te nemen. De
brandweer was Inmiddels reeds gewaarschuwd.
Ook met de eigen brandbluschleiding was het
blusschlngswerk toen al begonnen. Van den be
ginne af liet de brand zich buitengewoon ern
stig aanzien De fans in den salon zün tüdens de
ontgasslng niet in werking geweest. Wel was ei
eenige haast om het schip gasvrü te krügen.
daar be| dokken moest. Ia verbaad daarmede
HILVERSUM. 1875 M. 8 uur VARA
Gramofoonmuzlek. 10 uur VPRO Morgen-
wUdlng. VARA 10.15 Carel Rijken draagt
voor; 1030 De Notenkrakers o.l.v. Daaf
Wins; 11 uur Orgelspel; 11.15 Notenkrakers
0.1.v. Daaf Wins; 11.45 Carel Rijken; 12 uur
Vara-kleln-orkest oJ.v. Paul Duchant; 3 uur
Rustpoos voor het verzorgen van den zen
der; 2.15 Oramofoonmuzlek; 230 Gramo-
foonmuziek; 3 uur Hetty Beck: 330 Fliere
fluiters O.I.V. Hugo de Groot; 4.40 Na
schooltijd; 5.10 Notenkrakers o.l.v. Deal
Wins: 5.50 Accordeon-sll; 6 uur Vara-orkest
s.l.v. Hugo de Groot; 7 uur Muzikale bab
beltjes; 7.55 Herhaling BOS -bertchtln-^n;
1 uur Orgelspel door Johan Jong; 8.15 Uit
zending uit Den Helder; 9.40 Persberichten
van het Persbureau Vaz Dlas te Amsterdam;
10.50 Gramofoonmuzlek.
Get. klom toen met den wachtsman op den
transporteur en toen bleek dat zün vermoeden
maar al te waar was. De „F. O. Hooft" brandde!
Men haalde nulp en waarschuwde de brand
weer.
Getuige J. C. Vrouwe^ vierde stuurman,
kwam voor vüven met zün koffertje langszü
De Ontsmettingsdienst was al aan boord en in
de loods, bü de toegangen tot bet schip, ston
den wakers.
Voorzitter: .Had U opdracht het schip in
het oog te houden?”
Get.: ..Speciale voorschriften zün er niet; ik
had geen strikte orders om bü bet schip te
blüven.”
Te zeven uur tien werd get. telefonisch door
den portier gewaarschuwd dat de heer Calf
hem wenschte te spreken; op de Sumatrakade
ontmoette hü dezen heer die hem een voor-
loopigen vrübrlef gaf voor het betreden van
de machinekamer, te overhandigen aan den
machinist, den donkeyman en den electriclen.
Toen hü was teruggekeerd, verzocht hü den
wakers hem te waarschuwen als .er wat bijzon
ders gebeuren mocht, waarna hü te kwart voor
negen is gaan slapen. Om kwart voor twaalf
werd hü gewaarschuwd; toen hü aankwam zag
hU geen vlammen, doch wel zag hü rook op
stijgen uit de bovenste passaglers-verblüven.
Get. is den middenbreak ingeloopen om te zien
of hü met den brandblusscher iets kon uitrich
ten; hü moest echter wüken voor den rook, die
hem tegemoet kwam. Met zün helpers was hü
bijna doorgedrongen tot dek A; de brand
woedde a a. in den rooksalon.
De vozende getuige, de heef F. F. Buig holt,
vierde machinist, is ook den avond vóór den
brand op de „Hooft” aanwezig geweest.
Het blükt dat getuige, kort nadat de brand
ontdekt werd, de centrale ventilatie heeft afge
zet, later, toen de brandweer aan boord was, is
hü nog in de motorkamer geweest om de dyna
mo uit te schakeleq.
Een der firmanten van de firma Groeneveld
en v. d. Poll, die vervolgens gehoord wordt, deelt
mede, dat de firma de materialen heeft geleverd
voor de electrlsche installatie op de ..Hooft” en
het toezicht op de montage heeft gehad. Er zün
aan boord twee soorten fans, gelükstroom- en
draalstroomfans. De ruimfans zün draalstroom-
fans. Deskundlgë geeft vervolgens over de cons
tructie van deze fans uitvoerige inlichtingen.
Zoo zün er fans met drie zekeringen; wan
neer één zekering iets vroeger doorslaat dan de
beide andere, treedt in dien tusschentjjd een
zware verhitting op. De* hitte plaatst zich weer
naar een ijzeren console voort en dan naar een
üzeren koker. Het is niet uitgesloten dat er brand
zou kunnen ontstaan; echter moet de koker
dan door hout of ander materiaal gaan. Op de
„P. C. Hooft” bevonden zich evenwel dergelüke
ruimfans niet in de buurt, waar de vuurhaard
geweest is.
Deskundige deelt nog mede, dat er tüdens de
reis wel eens aan zekeringen geknoeid wordt,
bü de wilde vaart gebeurt dit veel, bü groote
scheepvaartmaatschappijen Is het uitzondering.
De leldlngan aan boord van de .Hooft” waren
uitstekend. Naar deskundige meent heeft een
der leden van den Raad zeer juist verklaard dat
kortsluiting ten aanzien van het ontstaan van
een brand het minst gevaarlijk is. Het
woord kortsluiting wqrdt maar al te veel mis
bruikt. Het ontstaan van brand door een elec-
trische kachel lükt deskundige allerminst waar-
schünlük.
Te ruim tien over wier werd de zitting ge
sloten. onder mededeeling, van den voorzitter
dat de Raad zich voorbehoudt om op enkele
punten nog een ander onderzoek in te stellen.
In een volgende zitting zullen dan nog andere
getuigen worden gehoord.
Toen hü boven was. rook hü een brandlucht
bü de break, het was een lucht alsof er verf
brandde Vlammen waren, toen get. op de kade
kwam, nog'niet te zien Hü waarschuwde den
wachtsman^ die van meening was dat de rook
van een ander schip kwam. Onder het praten
met den wachtsman hoorde get. een knal
later weer. Het zün deuren, die dichtslaan.”
antwoordde de wachtsman. doch get. nam dit
niet aan en gaf als zün overtuiging te kennen,
dat er brand was.
HA.tint nu. 37Z m. 'z.zu ..oer wanen-
ïchmied”. opera-comlque in drie bedrijven
van Lotzlns; 7.20 Concert door het Philhar-
monieorkest van Hamburg.
KÖNIGSWU8TERHAU8EN,
2.60 Concert.
LANGENBERG. 472 üt. 12.20 Concert
door het Went-Dultsche kamerorkest o.l.v.
Soltz; 3.50 Vesperconcert: 6.20 Ponulalr
programma; 7.20 Concert; 9.30 Worstelwed
strijd Duitschlandr Zweden.
DAVENTRY. 1554 M. 12 50 Vloolrecltal
1.20 Concert: 2.2C Gramofoonmuzlek: 8 20
Concert door het RarHo-mllltsir-orkest; 4 35
Concert door het B.B.C.-dansorkest; 9.25
Concert; 10.50 Epiloog.
EIFFEL). 1448 M. Concert
Rex-concert; 7.50 Gramafoon-
BEROMUNSTER. 460 M. -Z
Meistersinger; Wagner.
Vrijdagnacht zün twee beschonken cafébezoe
kers in de Raadhuisstraat te Alphen a. d. Rün
slaags geraakt.
De 23-Jarlge los-werkman B. van L
en de 2ö-jarige betonwerker H. hadden
feeds In het café „De Vergulde Wsgen”, waar
meer gedronken werd dan zü konden verdragen, -1
twist met elkaar gekregen.
Na het sluitingsuur werd de ruzie op straat
voortgezet, waarbü Van L. plotseling een groot
dolkmes trok en daarmee H. een steek toe
bfacht in den linker schouder. Bovendien be
dreigde hü H. met een revolver. Laatstgenoemde
bleek vrü ernstig gewond te zün en werd door
dr. Groen voorlooplg verbonden.
Van L. is door de politie in arrest gesteld.
Er zijn onder ons velen, die gaarne
met de veeren van anderen pronken.
Let eens goed op rondom u en....
ook op u zelf.
Wat is er al niet getwist wie nu ujel
een of andere uitvinding heeft ge
daan, b.v. der boekdrukkunst. Wat is
er thans niet te doen over het ver
meend plagiaat van een professor, die
over Willem den Zwijger schreef /'óf en
zegt wel eens.maar men zegt zoo
veel.... dat ook musici van elkaar
ovérnemen.
In het dageUfksche leven pronkt
men graag met andermans bezit. Men
leent elkanders zilver bij maaltijden,
men „huurt" allerlei bij recepties- En
men gaat groot op de eigenschap
pen van anderen. De politicus
heeft een samensteller zijner redevoe
ringen, de leider heeft een schrijver
zijner artikelen- Het is gelukkig niet
zoo als regel, maar.’t gebeurt toch
wel eens. Een jonge bediende met
ambitie en hersens heeft een idee,
waardoor veel wordt verbeterd- Zijn
chef vindt 't, schouderophalend, zóó-
zóó. In de directiekamer komt deze
echter met ‘t denkbeeld van den derde,
wiens naam verzwegen wordtDié
chef is toch maar ‘n bol! Maar o wee
als 't op de uitwerking aan komt. De
dragers van andermans plunje ver
baden zich toch- Ze kunnen er zich
niet in bewegen- De veeren van een
pauw doen een kraai geen koningin
dér vogels worden. Het is gevaarlijk
op den duur met de veeren van een
ander te pronken. We worden er eens
belachelijk door.
Naar „Het Volk” verneemt is de straf
handhaafd voor de hoofdbestuurderen van den
Bond van Marlne-schepelingen voor het ver-,
spreiden eener circulaire inzake deelneming ain
de roode demonstratie van 8 November in Den
Haag. Het rapport van vice-admlraal J. G.
Schorer aan den Minister van Defensie uitge
bracht, stelt het hoofdbestuur volkomen in het
ongelük.
Het geheele hoofdbestuur zou nu in
gaan, volgens bet blad, bü het Hoog
Gerechtshof.
Alle Hockeywedstrüden van den
schen Hock»y- en Bandybond voor as. Zatoj
dag en Zondag zün wegqns vriezend weer 1
gelast. I
Woensdagmiddag heeft de 35-Jarige land
arbeider J. L-, vader van een groot gezin, te
'Haarlemmermeer, zichzelf in een vlaag van
waanzin in brand gestoken. De brandende
kleeren waren spoedig gebluscht, maar de man
had zulke brandwonden" opgeloopen, dat hü in
emstlgen toestand naar een ziekenhuis moest
worden overgebracht.
Het communistisch Ud van den Rotterdam-
schen Gemeenteraad, de heer H. Reuderlnk,
was Woensdagavond, gelük wü gemeld hebben,
door de politie aangehouden, wegens het uiten
van opruiende taal tüdens een volksoploop in
de Warmoezierstraat te Rotterdam.
Voorlooplg werd hü in een der polltiebureaux
opgesloten. Vrüdagmorgen echter is hü voor den
Officier van Justitie geleid en in bet Huis van
Bewaring te Rotterdam opgesloten.
De heer Reuderlnk zal dus niet kunnen
deelnemen aan het dezer dagen begonnen debat
In den Gemeenteraad over de begroeting 1933.
Neder-
door het tijdig afdekken van het speelveld met I
stroo en dekzeilen, het Stadlonterreln Zondag g
In goeden toestand zal verkeeren. Voor <w
hoogere rangen zün nog enkele plaatsbewüsen g
te verkrijgen, welke Zondagmorgen vanaf 9
aan de Stadlon’oketten zullen worden verkoenu