r
Prikkeldraad
De lange golf in gevaar
T
De katholieke poëzie
----1-
Willem de Zwijger-herdenking
I
I
Kath. Dem. Bond
Een cultuurdaad
HOE WIJ HEM HULDIGEN
ONS RECHTMATIG BEZIT
MAANDAG 30 JANUARI
SCHILDERIJ LAN H. 1H. DE KONINGIN
Wartaal
HANDELSPOLITIEK
Contingenteeringen verlengd
i
En zijn program
'BENOEMINGEN
In het Aartabiadom
102-JARIGE OVERLEDEN
a
Vergaderingen van marine-
>clMU>elingen verboden
DE STAKING IN DE
RIJNVAART
TEGEN DE KRIJGSTUCHT
GEHANDELD
Wie was eigenlijk Willem
van Oranje?
Van vele zijden beloerd
Reproductie van het schilderij, dat door Piet v. d. Hem van
H. Jfde Koningin is vervaardigd, om in de vergaderzaal van
den Provincialen Bond van Midden-Java te worden geplaatst.
J»
goll
tot
van
voor doove ooren
weer
F. SPEET
nationale
A
schermutselingen,* zooals ook ons
bezit betrekkelijk veilig gesteld
..Maar het zrfl wél
gepredikt zijn.”
Zaterdag is in ruim 102-jarigen ouderdom de
weduwe Cecilia van Wees-Eskeno oudste in
woonster van Den Haag, wonende Koninginne
straat 95, aldaar overleden.
Zij werd 28 Juni 1830 te dezer stede geboren
en mocht o.a. op haar hondersten verjaardag
vele -blijken van belangstelling ondervinden.
Oezien haar zeer hoogen leeftijd mocht zij
zich nog in een goede gezondheid verheugen.
1934
en
te
de
ons
gedurende
tot
had
had
om-
ver-
B
is
a.s.
Tfhans is oudste inwoonster van de Residentie
de weduwe Van de PolStiewissen. die op 8
Juni 1831 aldaar werd geboren en dus op 3 Juni
as. haar 102en verjaardag hoopt te vieren. Zjj
woont Snoekstraat 11a. een geniet eveneens
nog een goede gezondheid. Haar broer is des
tijds eveneens de 100 gepasseerd.
voor de Protestanten en
van den Zwijger zelf werd
om de Calvinistische over-
Het hoofdbestuur van den Centr. Bond van
Transportarbeiders meldt ons:
De Centrale Bond van Transportarbeiders
heeft zich tot de werkgevers in de Rijnvaart
gewend met het voorstel om in een bespreking
te treden, ten einde na te gaan of een oplos
sing van het geschil, in verband waarmede reeds
sedert 2 April van het vorig jaar gestaakt wordt,
op den grondslag van het vorig jaar voorge
stelde arbeidsvoorwaarden, mogelük is.
volkomen legale wijze werd Huizen
toen door bemiddeling der „Union Inter
nationale de Radiodiffusion” in het bezit
gesteld van de golf van 1840 M., welke na tal
van variaties thans op 1875 M. gestabili
seerd Is. De golf lag binnen de voor den
omroep door de conventie van Washington
vastgestelde banden, zoodat het bezit voor
Nederland alleszins verzekerd scheen. Ook
op de conferentie van Praag 1929) waar
aan de officieele vertegenwoordigers der
regeerings-administraties deelnamen, werd
Kyk, alleen toen De Dood dit regeltje neer
schreef. had hij een helder oogenblik....
Hopen we in het belang van het gezonde
menschenverstand. dat zijn verzuchting bewaar
heid worde!
1930- >n 1931 vgn die goederen
Ingevoerd, wederom zjjn ver-
Z. H. Exc. de Aartsbisschop van Utrecht heeft
benoemd tot Bisschoppelijk Inspecteur van de
R. K. Bijzondere Lagere Scholen in het Deke
naat Almelo den Weleerw. Heer Pastoor O. H.
de Jong te Vroomshoop, en tot Bisschoppelijk
Inspectéïu- In het Dekenaat Terborg den Wel
eerw. Heer Pastoor F. X. H. Rejjers te Vars-
seider.
bijeenkomen om op hare beurt het Euro-
peesche golflengten-vraagstuk binnen de
omroep-banden) te bestudeeren. Echter
zijn reeds thans alle indicia aanwezig, dat
men ook te Brussel niet met een nieuw
golflengten-plan te voorschijn kan komen.
Hoe 't ook zij, wanneer dezen zomer de
regeerings-administraties in Oenéve weer
bijeenkomen, zullen zij voor een taak ge
steld worden, die schier onoverkomelijke
moeilijkheden biedt, omdat de aetherkana-
len nu eenmaal niet ongelimiteerd zijn. Er
zijn in Europa veel meer zenders dan bruik
bare golflengten, het Verdrag van Versail
les heeft zooveel nieuwe Europeesche Sta
ten in het leven geroepen idle natuurlijk
hun nationale zenders willen hebben en
behouden), dat de golflengten-honger niet
kan worden gestild. Trouwens de voorraad
is reeds lang „uitverkocht” en tracht men
hier en daar een nieuwen radiodienst in het
leven te roepen, dan is de storing niet van
de lucht. Bovendien breidt de Sovjet-Unie
haar radio-net steeds verder uit, houdt
zich buiten alle conventies en storingen
door Russische zenders grijpen steeds meer
om zich heen.
Zoo is de historie van de Nederlandsche
lange golf en de verscherping, der golf-
lengten-misère tot den huldigen dag. In
een volgend artikel zullen wij de argumen
ten toetsen, waarom de vier groote omroe
pen (A V R O., K R O.. N C R V, en VARA.)
in Nederland zich op dit gebied niet in een
avontuur willen storten en met hand en
tand de lange golf, en mitsdien den „status
quo”, wenschen te handhaven.
24 April 1533....
Thans nadert 24 April 1933.
Vierhonderd jaren scheiden den heden-
daagschen mensch van den datum, waarop
in het slot Dillenburg, In Duitschland,
Willem van Nassau werd geboren, de latere
Prins van Oranje, die In de geschiedenis
van ons vaderland een beslissende hoofdrol
gespeeld heeft.
Vierhonderd jaar met al hun wel en wee,
met hun historische herinneringen, die
vaak aanleiding geven tot blijde herden
king, vaak ook slechts de sombere „lessen
der geschiedenis” vormen, die ons waar
schuwen moeten.
Is het mogelijk, geheel dit tijdperk te
vergeten met al wat het speciaal voor ons.
Katholieken, Inhield aan droevige feiten,
betreurenswaardige beslissingen, moeilijk
verdraagbare miskenningen, tragische ver
volging?
De tijd, die vóóraftfing aan het optreden
van Willem den Zwijger was lang niet altijd
rooskleurig. Maar er was in dien langen
tijd een bewonderenswaardlge geloof seen -
heid, soms weliswaar door ketterij bedreigd,
maar nooit door de overmacht van de
dwaling geschaad.
Gelijktijdig met den Prtns van Oranje
doet het Calvinisme zijn Intrede in Neder
land, mede door zijn toedoen verwerft het
staatkundige macht, bij zijn dood in 1584
wordt het als de officieele godsdienst van
Nederland beschouwd en tot diep in de 19e
eeuw zal er over ons land gesproken wor
den als over een ..protestantsche natie”.
Tijdens het leven van Oranje ook worden
Noord en Zuid van elkander gescheiden.
De Zuider provincies bleven in hoofdzaak
Katholiek. Ze behooren thans staatkundig
aan België. Te Utrecht verzamelen zich in
1579 de Noorder provincies tot een Unie. De
middenstrook, het tegenwoordige Noord-
Brabant, Zuid-Limburg en Zeeuwsch-Vlaan-
deren, zal eerst na ’s Prinsen dood door
diens zoon Frederik Hendrik bij de Unie
van het Noorden worden ingelljfd. Het
blijft echter tot aan de grens der negen
tiende eeuw een „generaliteits-land" en
draagt daar de harde cultureele en oecono-
mische nadeelen van.
Is het wonder, dat geestdriftige jonge
Limburgers zich hebben verzet tegen het
feit, dat de Katholieken zouden deelnemen
aan de huldiging van Willem van Oranje.
„Op Koninginnefeest zullen wij niet ont
breken" zoo luidde het parool „maar
den Zwijger huldigen, neen, dat doen wij
niet. Dat strijdt met ons historisch inzicht,
met ons katholiek gevoel, met ons eerlijk
geweten.”
Zulk een reactie is op het eerste gezicht
verklaarbaar en omdat zij haar oorsprong
vindt in een bewust en hartelijk Katho
licisme. kunnen wij haar dan ook in dit
opzicht waardeeren. Toch hebben we reeds
uiteengezet, dat wij dit standpunt nlet.dee-
len. Zonder te twijfelen aan de eerlijkheid
ervan, twijfelen wij aan de juistheid.
„Het
Dood een
voor geen
weer eens
de doolhoven
„philotopheert.”
dwazen
Naar oplossing van het geschil
aan het dolen
geestesverwarring.
het geval van
den. Deze samenleving schept dus een eerzucht,
die zoo onverstandelijk morel ijk is. een zui
ver lichamelijke eerzucht in de eerste plaats
sport.
Waarmee bftoogd is. dal i.nze gebenedijde
samenleving verantwoordelyk is voor de waan-
zindaad van dien „sportleven” Rotterdamscnen
knaap. Precies zoo verantwooideUJk als voor de
ramp, waaraan de mijnwerker ten gronde gaat
SOERABAJA. 28 Jan. (Aneta). Na afloop van
de bijeenkomst van korporaals en minderen,
welke gehouden werd ter bespreking van de
korting, verspreidden zich 150 man op zoodanige
wijze dat de politie hen moest manen rekening
te houden met het verkeer, terwijl een patrouille
gewapende mariniers eveneens toezicht uit
oefende.
Botsingen konden echter worden vermeden.
De voor hedenochtend vastgestelde vergade
ringen van marine-personeel zijn niet doorge
gaan. aangezien de commandant van de zee
macht in Ned.-Indië alle vergaderingen van
marineschepelingen, zoowel van onderofficieren,
korporaals als minderen, heeft verboden.
De commandant van de zeemacht in Ned.-
Indië riep gistermiddag de besturen vsfti de be
trokken vereenigingen op en deelde hun mede
dat, aangezien de manschappen na afloop van
de vergadering op 27 Januari tegen de krijgs
tucht hebben gehandeld, alle verder ebbeen
komsten zün verboden.
Volk" is 'partijgenoot
man. die reei
honderd dichters uit het behandelde tijd
perk. Voor menlgen katholiek zal het reeds
moeilijk zijn, wanneer hjj tien namen moet
noemen van katholieke dichters uit deze
periode. Tal van onbekende en vergeten dich
ters worden dan ook in dit^werk naar voren
gebracht. Verloren schatten uit de katholieke
geschiedenis komen hierdoor weder aan het
licht. Dit is op zich reeds een groote ver
dienste.
Maar de manier, waarop deze uitgebreide en
moeilijke stof werd gerangschikt, is daaren
boven zeer prijzenswaardig. De verzorger van
dit deel heeft niet een geleerde verhandeling
willen maken, maar een werk voor het gansche
katholieke publiek.
„Deze bloemlezing” zoo schrijft hij
„werd samengesteld voor een grooter lezers
kring dan de vakmatig belangstellenden in de
geschiedenis der Nederlandsche letterkunde".
In zijn soort is dit werk nieuw: „Vele dich
ters der Contra-Reformatie waren tot heden
bij het groote publiek onbekend en werden door
de geleerden betrekkelijk geminacht” zegt de
inleider nog. en hij vervolgt: „Zoover ik weet
is deze uitgave dan ook het eerste samen
vattende werk over de katholieke dicht
kunst van de gouden eeuw”. Vervolgens brengt
de schrijver dank aan de nagedachtenis van
Jan Frans Willems en Jozef Alberdingk Thijm,
die door hun studie deze samenvatting hebben
mogelijk gemaakt.
De Inleiding geeft een breed historisch over
zicht van de ontwikkeling der katholieke dicht
kunst in die tijden. Ook in verband met de
Kerkgeschiedenis is dit zeer belangwekkend,
immers de poëzie weerspiegelt de geestesge
steldheid van den tijd, waarin zij geschreven
werd. Wij maken hier de moeilijkste jaren van
het Nederlandsche Katholicisme mee: den tijd,
waarin het Protestantisme zegevierde en de
uitoefening van onzen godsdienst verboden
werd. Met welk een geestdrift onze vaderen hun
overtuiging hebben gehandhaafd en verdedigd,
blijkt wel uit dit boek. Wij vinden hier de
groote namen van Anna Bijna, Joh Stalpart
van der Wide, Vondel. Pater Poiriers. maar
daarnaast ook vele minder bekenden. Laten
wij enkele namen noemen, door deze uitgave
ontrukt aan een onrechtvaardige vergetelheid:
Josine des Planques. Bertelmeus Boeckx, Hono-
rius van den Born, Lodewijk Makeblijde, Joan
nes van Sambeeck, Daniël Bellemans, Pieter
Cauwe. Weinigen zullen van deze dichters ooit
gehoord hebben. Toch zijn hun verzen werkelijk
zeer mooi.
De uitgeverij „De Gemeenschap” moet wel
een groot vertrouwen hebben gehad in het
katholieke publiek, dat ze zulk een grootsch
werk aandurfde! Moge dit vertrouwen niet be
schaamd worden f Hier is een cultuurdaad ge
steld, die recht geeft op de belangstelling van
geheel het katholieke volk!
Als puntje van kritiek zouden wij alleen wil
len aanmerken, dat wij zoowel in de bloem
lezing als in de „blbllographische aanteekenin-
gen" vergeefs moesten zoeken naar den naam
van Jan David Heemsen (1581—1644) een prles-
ter-dichter, van wien een vijftal poëtische wer
ken bewaard zijn gebleven. Ook betreuren wij,
dat deze uitgave, die overigens kostbaar ge
noeg is, in het geheel niet werd geïllustreerd.
anderzijds verlangt hij dingen, die mis
schien mogelijk zouden zyn, ma&r In leder
geval een uitvoerige studie en voorberei
ding zouden behoeven; en Indien moge
lijk het best door middel van de groote
R. K. Staatspartij zouden kunnen worden
verwezenlijkt.
Voor laatstbedoelde desiderata hebben
wij geen z.g. Katholiek Demokratischen
Bond noodlg (wenschëiük ware het, dat
Prof. Veraart zijn capaciteiten in dienst
van de groote algemeene k&Giolieke zaak
stelde, waardoor het algemeen belang be
hartigd wordt), - door het stellen van on
mogelijke eischen wordt slechts verwarring
gesticht en kan slechts demagogie succes
oogsten.
Wij zullen nog wel eens gelegi nheid heb
ben, het program van Prof. Vere.art nadei
te ontleden en daardoor automatisch ook
nader tekarakteriseeren.
Blijkens in de Staatscourant van Vrijdag
avond afgedrukte koninklijke besluiten zal de
invoer gedurende het tijdvak van 1 Februari
as. tot 1 Februari 1934 van onderkleeding.
gebreid of uit tricotstof vervaardigd.- zonder
rubber, andere dan kousen of sokken, voor
zoover deze meer bedraagt dan 75 ten honderd
van de waarde van hetgeen gemiddeld in de
jaren 1929, 1930 ->n 1931
uit dat land is
boden.
Eveneens
1 Februari
voer van
In dit citaat is sprake van „eens een heel
helder oogenblik hebben”. Dit valt In boven
staande wartaal beilist niet waar te nemen
bij p.g. De Dood. Hij heeft dit zelf beseft. Want
als een trieste, verkleumde papagaai op den
hoek van zijn slok verzucht hij terneergeslagen:
TTTie was eigeniyk Willem van Oranje?
VV -Alleen het antwoord op deze vraag
kan een standpunt rechtvaardigen.
En dan komt al dadelijk een groote moei
lijkheid.
Want Willem van Oranje was een aeer
Ingewikkelde natuur, -een man met een
karakter, dat uit veie bestanddeelen was
samengesteld.
Met dit voorop té zetten, ontkennen wij
niet, dat Willem de Zwyger een „man uit
één stuk” zou geweest zyn. In den grond
"van zyn wezen was hy dit zeker. Maar dat
wezen is niet zoo eenvoudig. Het levens
werk van dezen mensch was niet de ver
vulling van een duideiyke, enkelvoudige
opdracht. Het levenswerk van den Zwyger
Is gegroeid. Eerst was het een stryd om
de handhaving van zekere „privilegies”,
o.w.z. bepaalde voorrechten, die middel-
eeuwsche steden genoten van den leenheer.
Latei* werd het hoe langer hoe duideiyker
een stryd om de bevryding van de Neder
landen uit het juk van koning Philips II
van Spanje, een groot en edel monarch,
maar wiens politiek nu eenmaal strydig
was met geheel den Nederlandschen land
aard en dus niet als het algemeen welzyn
der Nederlanders kon worden beschouwd
EindeUjk werd het een stryd tegen Alva om
geloofsvrüheid
tegen den wil
het een stryd
macht in het Nederlandsche staatsbestel.
Reeds by zyn leven had Oranje vrienden
en vyanden onder de Nederlandsche
Katholieken. Maar hy had ook vyanden
«onder de Calvinisten en niemand is har
der tegen hem opgetreden en heeft zyn
plannen stelliger gedwarsboomd dan de
Calvinistische predikant en psalm-ver-
taler Petrus Dathenus, die hel volk van
Gent opzette tegen den Prins en die de
vereenlging van Zuid- en Noord-Nederland
(het Ideaal van Oranje) heeft helpen ver
ijdelen.
het tjjdvak van
1 Februari 1934 de in-
manufacturen, stoffen en weefsels
van wol of van halfwol. voor zoover deze meer
bedraagt dan 65 ten honderd van de waarde
van hetgeen gemiddeld in de jaren 1929. 1930
en 1931 van die goederen uit dat land is inge
voerd. wederom verboden.
Ten slotte is ook gedurende het tijdvak van
1 Februari as. tot 1 Februari 1934 de invoer
uit leder land verboden van:
bovenkleedng voor mannen en jongens, geen
gebreide en tricotgoederen en niet van weefsels
met rubber, voor zoover deze meer bedraagt
dan 62.5 ten honderd van de waarde van het
geen gemiddeld In de jaren 1929. 1930 en 1931
van die goederen uit dat land Is ingevoerd;
bovenkleedlng voor vrouwen, meisjes en
kleine kinderen, geen gebreide of tricotgoederen
en niet van weefsels met rubber, voor zoover
deze meer bedraagt dan 70 ten honderd van
de waarde van hetgeen gemiddeld in de Jaren
1929, 1930 en 1931 van die goederen uit dat
land is Ingevoerd; bovenkleedlng voor mannen
en jongens, vrouwen? meisjes en kleine kinderen,
vervaardigd van weefsels met rubber, voor zoo
ver deze meer bedraagt dan 75 ten honderd van
de waarde van hetgeen gemiddeld in de jaren
1930 en 1931 van die goederen uit dat land is
Ingevoerd.
ze heeft haar goede eigenschappen ook, die
de weerspiegeling zyn van zyn eigen goede
hoedanigheden. Hy is vasthoudend aan zyn
Ideaal, ruim van inzicht en vertoont een
beraden levenswysheid.
De mlddeleeuwsche leenstaatjes, waaruit
Nederland nog bestond, en die eerst in 1534
(toen de Prins reeds geboren was) vereenigd
werden onder de regeerlng van Karel V,
zocht hy aaneen te binden tot een moderne
natie met vryheid van beweging voor de
onafhankeiyke bewoners.
Hy heeft dit ideaal niet geheel mogen
bereiken. Hy bereikte het slechts voor een
gedeelte. Niet geheel de Nederlanden, doch
alleen de zeven provinciën werden „ge
ünieerd” en de godsdienstvryheid kwam
eerst eeuwen later, onder zyn opvolgers,
tot stand.
Maar wy kunnen den Prins huldigen als
den man. die dit ideaal heeft nagestreefd
met inzet van geheel zyn persooniykheid,
zoover de omstandigheden het -hem toe-
lieten. Hoe hy belemmerd werd, hoe hy
eigeniyk steeds gedeelteiyk slaagde, zullen
wy zien in eenige volgende beschouwingen,
waartoe dit eeuwjaar volop aanleiding zal
bieden.
"w -w w* as de taak van Oranje dus onder-
hevig aan groei en vanzelf ook on-
derhevig aan de omstandigheden
waaronder zich 9ie groei voltrekken moest,
het karakter van den Prins is eveneens ge
groeid. Als jonge man is hy een sierHjk
hoveling van Karei den vyfden; eerst lang
zaam wordt hy de vertrouwensman van
degenen, die zich tegen het on-Nederland-
sche bestuur van Philips II verzetten. Dit
maakt hem allengs ernstiger, dieper be
wust van zyn historische taak, rijker aan
inzicht in de staatkunde. Hy groeit uit tot
een echt politicus van zyn tyd, tot een
der grootste staatskunstenaars van alle
tyden. zyn politiek heeft haar fouten, maar
„Sedert de afschaffing van de slavernij trekt
de „ainenleving party *an het streven van
iederen normalen mensch om zijn toestand ia
verbelerei, en ook een gocialisiis'iw samenlc-
vins zou voorlooplg gedwongen zijn van dit
streven gebruik te maken Nimmer is er dan
ook een waarneembare scheiding gemaakt tus-
schen de materieele en geestelijke gevolgen van
dit streven. Behalve wanneer wy eens een héél
helder oogenblik hebben.-vinden we het alle
maal niet meer dan billijk, dat degeen die zich
onderscheidt, ..er ook wat aan heeft”. Al was
het maai een glas wijn met. een taaltje.
Dit streven naar de verbetering van den eigen
toestand brengt natuurlijk wedijver voort met
als onmiddellijk gevolg: eerzucht. t>en aard "nu
van deze eerzucht bepaalt niet het individu,
maar de samenleving. Het is de samenleving,
die uttiraakt, welke eerzucht voor naar nuttig
is en welke niet. De menschelüke --erzucht
hangt onmiddellijk samen met de economische
en sociale periode.'waarin men zich bevindt
Er is een tijd p wist. dat de samenleving
behoefte had aan ineixhen met een behoor
lijke ^verstandehjle ontwikkeling. De domme,
achterlijke of verstande lijk-trage was hinderlijk
In het productieproces In die periode was de
eerzucht overwegend van geestelijken aard.
Die tijd is voorbij. De sam- nleving met baar
gemechaniseerde techniek, die slechts een be
perkt aantal handgrepen eischt. heeft in ’t al
gemeen geen behoefte meer aan verstandelijke
ontwikkeling. Integendeel, menschen. die veel
weten en veel denken, kunnen maar lastig wor-
Bjj de uitgeverij „De Gemeenschap”
Utrecht verschijnt een bloemlezing uit
katholieke poëzie, die in alle eeuwen in
vaderland geschreven ia. Dit werk, onder
redactie van Anton van Duinkerken, zal uit
drie deelen bestaan.
Het eerste deel heet' .Dichters der middel
eeuwen” en wordt samengesteld in samenwer
king met dr. W. H. Beuken te Helmond, die
als verzorger der nieuwe uitgave van het groote
mlddeleeuwsche gedicht „Van den Levene Ons
Heeren” zijn naam gevestigd heeft als een der
beste deskundigen op dit gebied. Door
slandlgheden zal het eerste deel echter
schijnen né het tweede.
Dit tweede deel, hetwelk thans vóór ons ligt,
behandelt „Dichters der Contra-Reformatie”
en is geheel door Anton van Duinkerken ver-
•zorgd. Het brengt katholieke poëzie van dich
ters, die werkten tusschen 1528 en 1700, dat
wil zeggen: van het verweer der katholieken
tegen Luther tot aan den Jansenisten-strjjd in
Nederland.
Het derde deel zal heeten: .Dichters der
Emancipatie” en handelen over de katholieke
dichters, die voor de cultureele onafhankelijk
heid van hun geloofsgenooten hebben gestreden
tot op den dag van heden. In dit deel worden
dus ook gedichten opgenomen van de „katho
lieke jongeren", die hier voor het eerst be
studeerd zullen worden in verband met de
eeuwenoude katholieke traditie, t
Een grootsche opzet, die heel wat onder
nemingsdurf moet hebben gevraagdvan de
uitgevers, te oordeelen naar het reeds ver
schenen tweede deel: .Dichters der Contra-
Reformatie”. Want het zijn geen kleine boek
jes, waarmee de uitgeverij ..De Gemeenschap"
voor den dag komtl Integendeel. Dit tweede
deel, in groot royaal formaat, brengt 340 blad
zijden tekst, waarbij een inleiding is van ruim
100 bladzijden. Het is de bedoeling, ieder deel
van zulk een inleiding te voorzien. Daarna volgt
de opgave der werken van niet minder dan
C. de
j^its meermalen
dolzinnigheid je vervaard bleek
hopeloos aan het dolen door
der geestesverwarring. Hij
over het geval van den
Rotterdamschen jongen, die, om het
record van zijn voor-springer te verbeteren, van
den heitoren sprong en te pletter viel.
Eerst geeft hij in gezonde taal het gevoelen
weer van alle gezond-denkenden in den lande,
welke gevoelen zich uit in het constateeren van
het feit, jjat deze jongen alleen verantwoorde
lijk is voor zijn daad.
Maar dan overvalt p.g. De Dood de hem aan
geboren neiging tot het debiteeren van dolzin
nigheden: Welneen, betoogt hij, dia gezond den
kenden hebben het allemaal mis. alleen
„onze gebenedijde maatschappij” is verant
woordelijk voor deze waanzindaad.
Het amuseert ons, tol algemeene vreugde het
frtssche wa:-betoog van pg De Dood hier te
laten volgen:
•w y an den Katholiek Demokratischen
Bond weten wy tot op heden niet veel
méér dan dat het hier een stichting
betreft van Prof. Vera&rt, die op het
oogenblik zelf nog in ’t onzekere zal ver-
keeren, of hy al dan niet een generaal
zonder leger is.
Maar wat hiervan ook zy:
een program heeft de beweging al: een
krisis-program.
In dit program heet het, dat de Katho
liek Demokratische Bond is opgericht „om
alle Nederlandsche Katholieken te veree-
nigen voor een staatkunde, die de vryheid
der Katholieke Kerk dient en het algemeen
belang zoodanig behartigt, dat het maat-
■schappeiyk-zwakke ten volle wordt be
schermd en ontwikkeld”, eenige alinea’s
verder heet het echter, dat de Katholiek
Demokratische Bond, „afwachtende een
volledige en eendrachtige organisatie van
alle katholieke demokraten,” besluit zich
voor de verkiezingen van 1933^ te bepalen
tot een krisis-program en ernaar te stre
ven, dit door de verkiezing van een zoo
groot mogeiyk getal demokratische afge
vaardigden tot uitvoering te doen bren
gen
Eenerzyds dus de vereenlging van „alle
Katholieken van Nederland”, anderzyds
de „organisatie van alle katholieke demo
kraten”, wat beteekent, dat Prof. Ver
aart zich aanmatigen wil alle Katholieken
van Nederland te maken tot de katholieke
demokraten, zooals hy in zyn opperwyze
alleenigheid zich dezen droomt.
Alle Katholieken dus volgelingen van den
heer Veraart!
wy meenen te mogen voorspellen, dat
deze „alle” Katholieken wel wyzer zullen
zyn, vooral als zy met eenig onderschei
dingsvermogen en met eenige aandach’
hebben kennis genomen van wat Prof
Veraart biykens dit program, dat reed
grootendeels in de bekende Haagsche mo
ties ter Partyraadsvergadering geopenbaard
lag, schynt te willen. -
Eenerzyds wenscht hy het onmogeiyke
de golf van 1852 M. voor Nederland zonder
eenige reserve goedgekeurd. Nederland kan
zyn bezitsrecht, zyn „ius possessionis” op
deze golf onvoorwaardeiyk doen .gelden. Er
zün heel wat Europeesche staten, wier
recht op de door hen bezette lange
niét zoo onaantastbaar Is.
Doch het leek wel oi bij de geboorte
booze schikgodinnen „dochteren van den
nacht” rondom de wieg van de Huizen-
golf geschaard stonden. Steeds werd openiyk
of verkapt op Internationale radloconfe-
renties, wanneer golflengte-vraagstukken
aan de orde kwamen, door enkele Statén.
al of niet gesteund door bondgenooten.
een aanval gedaan op de 1875 M.
Op de conferentie van Barcelona 1929
kwam het al heel cru naar voren, toen
de Spanjaarden nota bene de gasthee-
ren openlijk van Nederland onze golf
voor hun land opeischten. Spanje Immers,
aldus de argumenten, is een groot land van
ca. 1000 by 1000 K.M., zyn bevolking woont
yoofdzakelijk aan de kust en een klein
deel in het centrum, het land is bergach
tig. etc., terwül Nederland klein van opper
vlakte is, slechts 8 millioen inwoners telt
en geheel vlak is. Nederland zou het dus
best met een beetje minder kunnen stellen.
De Nederlandsche gedelegeerden konden
zich echter betrekkelyk gemakkeiyk uit de
impasse redden, doordat de onderlinge na
ijver naar boven kwam. „Spanje die mooie,
lange golf van Nederland?! Waarom wy
niet?” Zoo vroegen zich Roemenen, Tsje-
cho-Slowaken, Joego-Slaven en anderen
at. Ook zij konden voor hun landen dezelf
de argumenten als de Spanjaarden voor hun
land te berde brengen En wy hielden de
1875 M. in veilig bezit, ondanks alle gevech
ten en
Indisch
wordt niet in 't minst door den na-yver
van eenige groote mogendheden.
Toen kwam einde van het vorige jaar de
Europeesche conferentie van Madrid, waar
door de regeerings-administraties der
Eurojjeesche Staten getracht zou worden
den grondslag te leggen voor een nieuwe
verdeellng van het aethergebied voor alle
belanghebbende partyen (omroepen,
scheepvaart, militaire en burgeriyke lucht
vaart, marine, radiobakens, etc.). Ook een
plan voor de her-groepeering der Europee
sche omroepgolven zou worden opgemaakt,
doch dit strandde volkomen, doordat geen
enkele Europeesche Staat verkregen bezit
en. verkregen recht wenschte op te offeren
ten gunste van andere landen.
Er kwam echter een protocol tot stand
waarbij van een regulatie van den omroep
ais onderdeel slechts in algemeen
heden sprake is. Erger is het „protocole
additionnel”, waar (in paragraaf 3) gezegd
wordt: „de onderteekenaars erkennen, dat
het in het algemeen belang noodlg zal zyn
om offers te brengen.”
Uit de geschetste voorgeschiedenis biykt
zonder meer, hoe gevaarhjk deze paragraaf
voor eenige landen en speciaal voor one
land kan zyn. Tal van landen onderteeken-
den dit aanvullend protocol dan ook niet
tenzy onder het noodige voorbehoud
De Nederlandsche regeerings-delegatle
meende echter zonder eenige reserve
te kunnen teekenen. Hierin schuilt een
groot gevaar en het is een geluk, dat het
protocol geratificeerd zal moeten worden
door de Nederlandsche volksvertegenwoor
diging, zoodat alsnog zy het ook te elf
der ure de zoo noodige reserves zullen
kunnen worden aangebracht.
Nu zal begin Februari de „Union Inter-
de Radiodiffusion” te Brussel
oen de ziAider Huizen in 1927 gebou^wd
werd, was een der eerste problemen
het vraagstuk van de golflengte. Ge
zien de ervaringen, welke men in ons land
met lange-golf-zenders (Hilversum
toen nog 1071 M lag het voor de
hand, dat mede uit een oogpunt
goedkoopere exploitatie getracht werd
een lange golf voor het station te bemach
tigen.
Op
