ONS BLAD
Morgen de beslissing verwacht
Het einde bij Straat Soenda?
tl
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Het nieuws van heden
GAAN DE MEERDEi
VRIJ
DE BAROMETER
ii
Weer eentelegram
der muiters
JOH. LAUWERS
PAYCLOP3
ALKMAAR
en Broodzagen
O
r
r
I
4
'.M
DONDERDAG 9 FEBRUARI 1933
Omdat wy hier Kitten!
Aanhankelykheidsbetooging
De „Aldebaran” te Padang
Roode motie verworpen
In de Tweede Kamer
Reactie op do „Javtf*
Orde te Paramaribo
hersteld
De positie van het schip
De achtervolging
Communistisch commentaar
Belgische belangstelling
i
h
Waarom de „Eridanus” zoo
dicht in de buurt was
De achtergeblevenen naar
Medan
Concentratie heden
voltooid
Gezicht op Lenzerheide, waar H. M. de Koningin en H. K. H.
Prinses Juliana momenteel vertoeven
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
1
Schip wordt als muitend
oorlogsschip behandeld
Zy wenschen zich over te geven
op de door hen reeds eerder
gestelde voorwaarden
Tweeslachtige hout
der S. D. A. P.
Waarschuwende olf icier
in het hospitaal
Het Weer(|
De Kamerleden hadden thans over
het incident beter kunnen
zwygen, meent prof.
Aalberse
„Laten wij hen (de muiten) krachtig steunen
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20 g, ingez. med. 40 c.
p. regel; idem op pag één 55 c. p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek - Telefoonnummer 433
In Den Helder is het rustig
Een bezadigd oordeel
Desnoods geweld
„De beteekenia van Marine en Leger stut
Matrozenbond geen
vakvereeniging
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 114
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
I
Einde der spoorwegstaking in Ierland in zicht.
Minister
verklaring
van
DEN HAAG, 8 Februari 1933
Laffe overval te Rotterdam.
barda,
Ontploffing te Tilburg; arbeider zwaar gewond.
O
AALBERSE
4
Broodmessen
'1
i,
Duitsch-Belgische kolen-onderhandelingen voor-
loopig afgebroken.
Hoogste stand op Donderdag 1 nr 750
Vooruit
van
van
Ernstige treinbotsing by Meppel; alleen mate-
rieele schade.
Na de ramp van de J’Atlantique”; redden te
Amsterdam gehuldigd.
De Valera herkozen als lersch minister-presi
dent.
Vier dooden b(j een militair vliegongeluk in
Engeland.
Kard. Fruhwirth is hedennacht te half een te
Rome overleden.
naar de plantages te-
-1 werk hervat.
Commandant van den kruiser „Java” is de
kapitein ter zee J. T. A. J. Bruinsma. Groeps
commandant van de torpedojagers, tevens com
mandant van de „Evertsen” is de kapiteln-
hiltenant ter zee Doorman, commandant van
de „Piet Hein” is de luitenant ter zee der eerste
klasse J. B. de Meester.
NederlandBelgië
Hymans.
Onderhandelingen te Londen in verband met
den bacon-uitvoer.
De vorming van het Duitsche kabinet. De
plotselinge omkeer van Hitler.
Bfj een hotelbrand in Canada zjjn 5 menschen
omgekomen.
Paul-Boncour over het Fransche plan te Ge-
nève.
De muiterij op ..De Zeven Provinciën”. Vrij
dag ontmoeting met het eskader? Motie-Drop
door de Tweede Kamer verworpen.
nëwachtdoende
an boord van „De
ver boord sprong,
zich aan wal be-
In België, waar overigens de belangstelling
voor de muiterij op de „Zeven Provinciën” groot
is, worden de berichten In het algemeen zonder
als gevolg van tea
■WUwjastertUig in itet hseplteal opgenomen,
PARAMARIBO. 8 Febr. (ANETA). De orde,
welke alhier was verstoord door de agitatie
van De Kom, is thans hersteld. In totaal zijn
bij de relletjes twee personen gedood en 23
gewond.
De immigranten zijri naa
ruggekeerd en hebben film
Noodlanding van twee militaire vliegtuigen; één
vlieger ernstig gewond. 1
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiii
Verwachting; Meest matige Zuid-Weste-
lijke tot Westelijken wind, betrokken tot
zwaar bewolkt, waarschijnlijk regenbuien,
later iets kouder.
Hoogste stand: 773.8 te Toulouse.
Laagste stand: 727.0 te Roet.
Zon op 7.30, onder 4.59. Licht
op 5.29. Volle Maan 10 Februari.
BATAVIA, 9 Febr. (Aneta),
officier, die, toen de muiterij
Zeven Provinciën” uitbrak,
en die den commandant,
vond,-waarschuwde, Is thi
„WU verzoeken V om den hoogeren autoriteiten
namens ons te willen mededeelen dat door ons
geen communistische neigingen worden gekoes-
tead en dat wU niet van pina aVn tot geweld
dadigheden ever te gaan. WU willen alleen
protesteeren tegen de korting op de salarissen
en tegen het in arrest stellen van onze kame
raden. Alles aan boord is goed. Er zijn geen
gewonden. De dienst heeft voortgang als ge
woonlijk. Wjj zjjn bereid ons over te geven
in den vorm waarvan ons eerder bericht melding
heeft gemaakt, (onderteekend) De Europeesche
en Inheemsche bemanning.”
1
S3
1
I
Ü1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIII
Optreden tegen „De Zeven Provinciën” wordt
onraadzaam geacht vóór concentratie van een
aantal vlooteenheden plaats heeft gehad, het
geen verscheidene dagen moest duren als gevolg
van den grooten afstand. De concentratie wordt
heden voltooid, zoodat een beslissend optreden
tegen morgen mag worden verwacht.
PONTIANAK, 9 Febr. (Aneta). Hedenavond
wordt door het Indo-Europeesch Verbond en de
Vaderlandsche Club een aanhankelykheidsbe
tooging georganiseerd.
Daladier is voornemens een Fransche econo
mische conferentie voor de koloniën bijeen te
roepen.
Een bijzondere correspondent van de „Maas
bode” meldt uit Soerabaja dd. 8 Febr. het vol
gende:
Toen op de „Java” het bericht werd ontvan
gen van de muiterij op de „Zeven Provinciën"
Is de geheele inlandsche bemanning door het
overige personeel met revolvers naar den voor
bak gedreven, waar zij onder bewaking van
schildwachten is opgesloten gehouden. Het
Europeesche gedeelte van de bemanning heeft
den kruiser daarop naar Soerabaja gebracht.
of valt met tucht en discipline, zooals eene
organisatie van scheepscommandanten niet te
genover den vlootvoogd of eene organisatie van
subalterne officieren niet tegenover de vlag
officieren zou mogen gaan staan, is eene or
ganisatie van matrozen tegen hun meerde
ren het toppunt van ongerijmdheid. Zjj behou
den natuurlijk het recht van petitionnement
langs den hun eenmaal voorgeschreven weg;
maar prof. Buys zelde reeds in zijn tijd, dat
de overheid, die de voorwaarden van de vrij
willige dienstneming bepaalt, ook recht heeft
daaraan de voorwaarde te verbinden, dat men
zal afzien van het gebruik maken van een
recht.”
Het algemeen indexcijfer der groothandeh-
prijzen in Januari met één punt gedaald.
BANDOENG, 9 Febr. (Aneta). Aan H. M. de
oningln is het volgende telegram gezonden:
IDriedulzend ingezetenen van Priangan, te
andoeng In vergadering bijeen, betuigen Uwe
ajesteit eerbiedig aanhankelijkheid en ver
duwen in de kracht van uw beleid.”
rebellie
steeds
in de
daarte-
door de
Regeering aan te
nemen, moet de
Kamer zich niet mengen. Dan usurpeert zij zich
de aan de Regeering toevallende bestuurstaak,
terwijl zij ten aanzien dier bestuurstaak alleen
het recht heeft, de Regeeringsdaden achteraf
op haar juistheid te oordeelen en den betrok
ken Minister ter verantwoording te roepen.
Professor Aalberse heeft er zich dan ook al
léén toe bepaald, aan de Regeering kracht ii
beleid toe te wenschen. ZU store zich noch aan
de raadslieden, die haar .krachtpatserij” aan
bevelen, noch aan hen, die thans reeds, nu het
objectief zéér ernstige misdrijf nog altijd voort
duurt, clementie voor de daders pleiten. En
verder doe zjj later, opdat de Kamer dón haar
oordeel vormen kan, volledige opening van
zaken over de feiten zelf en de maatregelen,
daartegen getroffen.
Had Professor Aalberse zijn beknopte ver
klaring bij het begin der debatten afgelegd
in nóg korteren vorm drong zij gisteren bij de
regeling van werkzaamheden niet zoo door
wellicht had hij anderen ertoe gebracht, zjjn
goede voorbeeld te volgen. Want er door
verschillende leden nog vrij uitvoerig gesproken.
BATAVIA, 9 Febr. (Aneta). In verband met
het optreden tegen „De Zeven Provinciën" ver
klaart het Departement van Marine in Ned.-
Indlë officieel, dat vanaf het begin besloten
werd, dat het schip uitsluitend zal worden be
handeld als een muitend oorlogsschip.
BATAVIA, 9 Febr. (Aneta). De positie van
„De zeven Provinciën” was te 4 uur v.m. Java-
tjjd: breedte 3 graden 56 minuten Zuid, lengte
100 graden. 44 minuten Oost.
Het schip* zet koers in Zuld-Oosteiyke rich
ting met een snelheid van 7% knoop.
.Zoowel In de Fransche „Humanlté” als In de
Duitschp .Rote Pahne” putten de communisti
sche onruststokers zich uit in loftuitingen en
blijken van bewondering voor de muitende be
manning van het oorlogsschip. De „Humanlté”
herinnert aan de „Potemkin", en aan de mui
terij op de Engelsche .Jnnergordon” van ander
half jaar geleden, en besluit:
Zü een bestaan hebben, dat verre uitgaat boven
dat van degenen, die zjj bestrijden en die zjj
tegenover de minder bedeelde broeders zoo
zwart mogeljjk maken. Hoe lang al trekt de
heer Cramer zijn non-activlteltstractement uit
de Indische schatkist? En wie waren degenen,
die iedere vrijwillige korting op hun schade
loosstelling als Kamerlid afwezen?
BATAVIA, 9 Febr. (Aneta). Toen „De Zeven
Provinciën" Olehleh vernet, heeft men aan boord
het anker gekapt.
De .Aldebaran" zette „De Zeven Provinciën"
achterna met gedoofde lichten, doch .De Ze
ven Provinciën" gebruikte voortdurend zoekllch-
PADANG, 8 Febr. (Aneta) De .Aldebaran”,
welke de „De Zeven Provinciën” vanaf Olehlen
heeft achtervolgd, is heden om 11 uur 45 v.m.
in Emmahaven aangekomen. Het schip nad
slechts tweederde der bemanning aan boord. De
bemanning was zeer vermoeid, daar zjj 2s
onafgebroken in touw is geweest. De proviand
raakte op, het personeel werd op rantsoen ge
steld.
De gezaghebber confereert met den Resident
van Sumatra’s Westkust.
BATAVIA, 9 Febr. (Aneta). Andere tele
grammen melden, dat een gedeelte van de be
manning, dat In Olehleh achterbleef, gisteren
naar Medan is vertrokken, waar het zich zal
inachepen naar Batavia.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 433, Redactie 633
ABONNEMENTSPRIJS.
Per kwartaal voor Alkmaar f 2,
Voor buiten Alkmaar f 2.85
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
door overal betuigingen van sympathie voor tén
te doen aannemen en protestmoties tegen de
Hollandsche regeering, om deze te verhinderen
In de uitvoering van haar misdadige plannen
tot het bombardeeren van het opstandige
schip.”
De .Rote Fahne” brengt voor dit oproer nul
de aan „onze Nederlandsche broederparty. wel
ke, gedachtig aan haar grootschen plicht be
treffende het bevrijden van de door het Neder
landsche Imperialisme onderdrukte koloniale
volken, reeds sedert jaren In leger en vloot een
moedige anti-militaristische activiteit aan den
dag legt.”
BATAVIA, 8 Febr. (Aneta). Naar wjj ver
nemen heeft het radiostation van de „De Zeven
Provinciën” het voigerftle draadloose bericht
uitgevonden, dat gericht was aan den com
mandant van het schip, den kapitein-luitenant
ter zee P. Eikenboom, die aan boord vertoeft
van het Gouvernementsvaartuig „Eridanus”, dat
nog immer de vervolging voortzet:
het ontbre-
|en. De een
toe en de
derde keurt af de opstandl^ieid van leden 'der
weermacht Wat overigens den metot* radicalen
van dit drietal. Ir. Cramer, betreft zjjn excla
maties over wat hij voelt voor het Indische
volk Ven over wat hij voor dit’ volk in zjjn loop-
baary heeft over gehad, werden door de rest der
Kai/er met verbazing aangehoord. Men geeft
llf'.ociallstlschen kring zoo gaarne af op al
wat men onder de kapitalistische klasse gelieft
te rangschikken, maar men vergeet, dat er tn
de eigen roode rijen mannen meeloopen.’ wier
persoonlijk vermogen en wier uit de schatkist
getrokken inkomsten van dien aard rijn. dal
commentaar tn de pers gegeven. Alleen de so-
claal-democratische „Volksgazette” onderneemt
in een hoofdartikel, getiteld .De diepere gron
den van de gebeurtenissen op ,De Zeven Pro
vinciën”. een hevigen aanval op het Nederland
sche beleid In Indië, zooals ftien die overigens
ook tn de Nederlandsche roode pers kan vin
den.
Het is vooral de Vrjjheidsbonder Mr. Boon
geweest, die op duidelijke wijze de verschillen
in de SDAP. ten opzichte van de Indische
feiten en het weinige houvast, dat men daar
door op deze partij heeft, heeft aangegeven. En
de oorzaak daarvan? Toeti de liberale woord
voerder die wilde aangeven, gaf de communist
Wijnkoop haar al. Op Mr. Boon’s vraag, hoe
het kwam, dat Dr. Wlbaut In de Eerste Kamer
anders sprak dan de heeren Albarda, Cramer
en Drop, gaf het communistisch „enfant ter
rible” per interruptie het antwoord: „Omdat
w Ij hier zitten!”
Inderdaad, dat is de reden, waarom de nei
ging, om zich aan te stellen als lieden van de
directe revolutionnaire daad, bjj sommigen In
de SDAP. weer boven komt.
De heer Albarda had alleen critiek op het
beleid der Regeering btj de korting. Na ’s mi
nisters mededeelingen kunnen wü die niet
deelen. Wèl keuren WU mét hem af. dat de
commandant van de „Zeven Provinciën” met
een deel der officieren feestjes gearrangeerd
heeft, terwijl men weten kon. dat de geest
onder de bemanning tengevolge van de kor
tingen niet te best moest zijn. En als het waar
is. dat de commandant tevoren op de hoogte
is gesteld van de voornemens der bemanning
.vaarschuwing, die hl) niet ernstig moet
hebben opgevat dan achten wjj met Ir. Al
maar óók met minister Deckers, een
zeer krassen maatregel noodzakelijk. Niet al
leen de minderen, ook de meerderen, die ge
faald mochten hebben, dienen gestraft.
Aneta-Holland meldt, dat in bevoegde marine-
kringen aan het radiotelegnun van .J)« Zeven
Provinciën” weinig beteekenia wordt gehecht.
Aanvankelijk hebben de muiters een telegram
van soortgelijken inhoud gezonden aan den
commandant der marine’ te Soerabaja en nu
met geen enkel woord daarop geantwoord is,
lullen zjj het waarschijnlijk nog een» via oom-
mandUnt Eikenboom willen probeeren.
De regeering zal echter ongetwijfeld de ge
stelde voorwaardenvan onmiddellijke en on-
voorwaardelijke overgave handhaven en van dit
telegram geen nota nemen.
Wat de onderteekening: Europeeach en in-
landach personeel betreft, is men van meenlng,
dat deze wel onder alle voorbehoud bezien
moet worden.
L Mr. MARCHANT was In zUn oordeel zeer
n gematigd en bezadigd. Of de regeering terzake
van de salarismaatregelen geheel vrlj-ult gaat,
betwijfelde hU Overigens was ook hy van oor
deel, dat met kracht, maar ook met tact, de
„Zeven Provinciën” zoo spoedig mogelijk moet
worden hernomen en achtte hij eveiyüs prof.
Aalberse het moment allerminst gesenikt. om
thans reeds allerlei maatregelen tot zuivering
van de marine aan te bevelen. Men kent de
feiten nog niet voldoende en is evenmin op de
hoogte van den omvang van de onbetrouw
baarheid der marine.
Ir. Albarda heeft in zUn rede, geheel ver
getend, wat partljgenooten, in het buitenland
aan het bewind, ter handhaving van hun
positie doen en deden wij denken aan de
Spaansche regeering en aan Noske, Severing en
Greszinskl de maatregelen, reeds thans door
de regeering tegen de socialistische pers ge-
iKqjen. fel gegispt. Maar wie dagelijks leest,
hoe ae*a- pers d$n geest onder de weermacht
vergiftigt en het vertrouwen In’ den minister
ondermijnt, moet billijken, dat mr. Deckers deze
bladen uit de kazernes en van de schepen
'weert. Het feit, dat de redactie DinJkgavond
de verantwoording van zich afschoof voor een
interview over de muiterij In haar Maandag
ochtendblad en dat zij dit deed wegens .den
groven vorm” en „de verschillende onjuist
heden” van dat Interview, geeft een indruk
van het geringe verantwoordelijkheidsbesef,
waarmede de Arbeiderspers In tijden van span
ning haar bladen vult.
DAVID WIJNKOOP hield een nonsensicale
„Dauerrede", waarin de noodige uitspraken
voorkwamen, die menig ander voorzitter on
middellijk zou hebben afgestraft. Toch kreeg
de tactische en hoogst correcte president van
Schalk van den communist de Visser het ver
wijt van partijdigheid te hooren. toen hij bij
den nvang der vergadering voorstelde, diens
Interpellatie over vrijwel hetzelfde onderwerp
als dat In behandeling was, niet toe te staan.
De Kamer ging met 75 tegen 2 stemmen
daarin' met haar voorzitter mede. En aan het
eind van den middag verwierp zij met 53 tegen
30 (soclaal-democratlache en communistische)
.stemmen de motle-Drop, die de verklaring der
regeering onbevredigend oordeelde.
Uit Batavia werden Woensdagmiddag nog
de volgende ten deele reeds door ons ver
melde bijzonderheden aan de „Telegraaf”
geseind:
Op het oogenblik is de positie van .De Zeven
Provinciën” volgens de laatste berichten aldus,
dat het muitende schip Benkoelen halver
wege Padang en de zuidpunt van Sumatra
nadert.
Aan den anderen kant wordt medegedeeld,
dat het Java-eskader, dat de muiters tegemoet
vaart. Donderdag Straat Soenda gepasseerd
zal zijn. Men verwacht op grond van deze ge
gevens. dat het eskader zich Vrijdag tegenover
de muitende „Zeven Provinciën” zal bevinden.
Op dien dag wordt dan ook de beslissing ver
wacht. die zich op een wijze, waarover op dit
oogenblik nog niets definitiefs te zeggen valt,
vermoedelljk zal afspelen nabij den Straat
Soenda.
Het ligt, naar wjj vernemen, In de bedoeling
van het Java-eskader om, Indien dat noodlg
blijkt, over te gaan tot een gemeenschappelijke
krachtige actie, d.wx. dat gezamenlijk zal wor
den geageerd met de vliegmachines en de tor-
pedobooten. die tot het Java-eskader behooren,
aoodat de muiters zich zullen bevinden tegen
over eeq gesloten front van gevechteeenheden
van ulteenloopenden aard.
De tweeslachtige houding der SDAJ*. ten
opzichte van de gebeurtenissen in Indië is ook
hfden nog gebleken. Ook de voorzitter van de
roode fractie. Ir. Albarda, heeft geen enkel
woord van afkeuring over de dienstweigering
en de muiterij gesproken en de koloniale des
kundige Ir. Cramer gaf te kennen, dat 110 (teen
moment spjjt had van de door hem op de
protestbljeenkolnst te Den Haag gesproken
zuiver revolutionnaire en de muiterij toejui
chende woorden. Stelt men daartegenover v
en de communist Wijnkoop de^jj dit natuurlijk
gretig dat gisterenrg^Eg in de 'Eerste
Kamer Dr. Wibaut de muiterij als een onbe
zonnen daad afkeurde, dan heeft men zoo eeni-
ge stroomingen bijeen, die momenteel op een
punt van zóó essentieel belang bestaan In de
partij, welke zoo graag smaalt on
ken van eenheid in andere party,
verontschuldigt, de ander juicht
Naar aanleiding van de gemaakte opmerking,
dat niet duideiyk was waar het Gouv. stoom
schip „Eridanus” zoo spoedig vandaan kwam,
schrijft een ter zake kundig lezer aan het
.Handelsblad”, dat dit vaartuig te Padang tn
station ligt (zooals de .Aldebaran” te Oleh-leh)
en daar ter beschikking is van den resident van
Sumatra’s Westkust ongetwUfeld keert de
„Aldebaran” na bunkeren te Padang naar haar
station (Oleh-leh) terug en achtervolgt de
„Erfdanus" de „Zeven” tot hulp van’ om de
Zuid komt opdagen. s
Gezagvoerder van de „Eridanus" Is de heer
J. C. Lagaay. destyds, aldus brengt genoemd
blad in herinnering, commadtlant van de „Zee
meeuw” (zusterschip van de eveneens omge
slagen „Krakatau") toen dat schip in het voor
jaar van 1928 in het Westervaarwater van
Soerabaya kapseisde. Commandant Lagaay, een
te Padang zeer populaire persoonlykheid. heeft
by die gelegenheid ongeveer twee uur bewus
teloos te water gelegen, tot hy door de ^1. H.
Menters” van de B PM. werd opgepikt.
Onze speciale correspondent te Den Helder
bericht, d.d. heden:
By onze aankomst begaven we ons terstond
naar de buitenhaven, teneinde na te gaan. In
hoeverre de verspreide geruchten, als zou er
een zekere animositeit onder het lagere marine
personeel heerschen, tengevolge waarvan de
overheid zou zyn overgegaan tot maatregelen
als het inhouden van alle schietwapenen, waar
heid bevatten. Zelf hebben we echter moeten
constateeren, dat de haven plet den indruk
maakte van een plaats, waar een zeer geladen
atmosfeer heerscht. Weliswaar is de belangstel
ling voor de schepen van de zijde der burgerij
opvallend grooter te noemen dan In normale
omstandigheden, en loopen er verschillende
elementen rond, die daar eigenlyk minder thuis
hooren. Ook van een ulterlyk merkbare suen-
gere bewaking dan gewooniyk bleek ons heden
niets, terwijl de stemming onder de manschap
pen oogenschyniyk uitstekend Is. Wel zagen we
venten met de verboden dagbladen, waaronder
natuuriyk in de eerste plaats opviel het nieuwe
blad der Arbeiderspers, genaamd ,De Zeven
Provinciën”. We hebben echter kunnen consta
teeren en vernamen het terloops ook nog van
de colporteurs zelf, dat het met den verkoop
lang niet meeviel!!
Na een korte wandeling lahgs de buiten
haven, waar de schepen ulteriyk niets byzon-
ders te zien gaven, begaven we ons naar het
bureau van het C. A. M. B. O. (Comltee tot
behartiging van de algemeene belangen
het Marinepersoneel beneden den rang
officier), gevestigd Hoofdgracht 34. waar wy
zeer welwillend te woord zyn gestaan door een
der aanwezige bestuursleden. Op onze vraag,
hoe in het algemeen de stemming onder het
lagere marinepersoneel was. werd ons medege
deeld, dat vanzelfsprekend de gebeurtenissen
in Indië hier door een ieder met de grootste
belangstelling worden gevolgd. Van sympathie,
met deze daad is echter weinig te bespeuren!
Weliswaar was men in den aanvang zeer ont
stemd onder bet personeel over het verbod der
aociaal-democratische dagbladen, hetgeen naar
ronde zeemansmanier niet onder stoelen en
banken is gestoken!
De mannen hebben rich echter na de ver
klaringen hunner officieren direct weten te
schikken in het besluit van den minister^ Se
dert de eerste inbeslagneming en de daarop
gevolgde waarschuwingen is dan ook geen en
kel exemplaar der bewuste organen meer on
der het marinepersoneel aangetroffen. Over
het verspreide gerucht van het inhouden der
wapens van het lagere marinepersoneel kon
of wilde men ons vooralsnog geen Inlichtingen
verstrekken. Wel legde het bestuurslid er den
nadruk op, dat de toestand als zeer rustig
moet worden beschouwd. Van de op touw ge
zette yverige propaganda der linksche groe
pen, zoowel op den wal als In het stadje zelf,
wordt zoo weinig moge lijk notitie genomen.
,Dan gaat de pret er het gauwste af!”
We begaven ons vervolgens naar het R. K.
Mllitairen-Tehuis, waar men ons slechts kon
mededeelen. dat hedenavond het Katholiek
Marinepersoneel zyn houding zal bepalen en
den toestand onder oogen zie».
De beer ALBARDA was van oordeel, dat
het schip onder het marinegezag moet worden
teruggebracht. Maar het uit^ste moest wor
den gedaan, om verlies van ^nenschenlevens te
voorkomen. Het komt er maar op aan. wat
men onder „het uiterste” Iverstaat. Ook dr.
Coiyn, die om zijn uitlating leiders over het in
den grond boren met een tkfpedo zwaar werd
aangevallen, heeft gesproken en sprak, ook
thans van desnoods geweld. En de Regeerings-
verklaring zelf bevatte uitdrukkelyk de woor
den uaa sommatie” In zyn repliek heeft trou
wens minister Deckers nog onderstreept, dat
natuuriyk naast de kracht, waarmee zou wor
den opgetreden, het beleid niet ontbreken zal.
Overigens bevatte *s ministers repliek alléén
dit feiteiyk nieuws, dat ^nbekende en onVer-
antwoordeiyke individuen met valsche berichten
getracht hebben, de onrust te vergrooten.
By de voortgezette debatten in de Tweede
Kamer over de Indische gebeurtenissen heeft
Mr. Aalberse eoqlgszins uitvoeriger dan hy het
gisteren by de regeling van werkzaamheden
deed, aangegeven, wat zJ. In dezen de houding
der Staten-Generaal moet zyn. Het beste
zouden de Kamerleden over het incident, dat
nog niet geëindigd is. hebben gezwegen. De
leider der katholieke fractie had daarvoor twee
motieven, een staatkundig en een psychologisch,
belde even gedegen.
Psychologisch achtte hU de uitvoerige beraad
slagingen niet op haar plaats, omdat wat tn de
Kamer wordt gezegd, uitdyt naar gelang de
afstand, waarop er
van wordt kennis
genomen, grooter
wordt. En staat
kundig was er vooi
debatten over de
muiterij evenmin
aanleiding. Het
voortgezet misdrUf
van de
duurt nog
voort en
houding,
genover
Naar aanleiding van de audiëntie van het
Cambo op het departement van Deiensle wydt
,Ret Vaderland” een beschouwing aan het ka
rakter van den Mateozenbond.
Het blad schrijft o. m.:
„De Matrozenbond mocht dan bestaan uit
menschen. die hetzelfde vak of beroep uit
oefenen, een vakvereeniglng was hy niet. Een
vakVereenlglng staat toch in dien zin tegenover
den werkgever, dat zy. zoodra er geschil ont
staat over de arbeidsvoorwaarden, met alle
wettige middelen, de staking incluis, op haar
overwinning mag aansturen, juist zooals de
patroons dat ook mogen doen, en tegenover de
staking de uitsluiting zetten.
.Maar by de Marine bestaan evenmin als by
het leger patroons, die over de vaststelling der
dienstvoorwaarden zouden mogen onderhande
len, daar deze voorwaarden by wet en regle
ment door de Overheid zyn geregeld. Verande
ringen daarin door het marinepersoneel ge-
wenscht, kunnen dus alleen verkregen worden
door een verzoek van belanghebbenden aan de
regeering. langs den hiërarchisch voorgeschre
ven weg. En dus zou men kunnen spreken over
eene vereeniglng, ten doel hebbende ter kennis
van de regeering te brengen wat door de ma
trozen aan wenschen werd gekoesterd, maar
van eene vakvereeniglng kan geen sprake ve
zen. Eene w e z e n 1 U k e vakvereeniglng zou op
zichzelf reeds eene daad van veraet geweest
zyn.
>tle
exen
aan
<-
n
j
i
