Prikkeldraad
Van de Perstribune
O
S.D.A.P. OP DEN TERUGTOCHT
’t Weer op Zondag
De relletjes te
Paramaribo
3
‘i
VRIJDAG 24 FEBRUARI
Gezagspaladij
1
Katholieke vrouwen
NAAR ROME
Na een nieuwe
„vergissing”
fn!
-
WAT IN ARNHEM VERDWIJNEN GAAT
ZEEUWSCHE KAMERZETEL
Gere:
Nadering van de lente
I
NEDERLAND—DUITSCHLAND
KATHOLIEKE VERKENNERS
GEEN AUDIËNTIE
ARKA IN DEN HAAG
Program der R.K. Staatspartij
Officieel geopend
Jubileerende bestuurderen
H1TLERIAANSCH GEDOE
Dichter-politicus
VRIJE MEENINGSUITING
Mr?A. Baron van Wijnbergen
DOOR EEN AUTO GEGREPEN
KATHOLIEKE ZIELZORG
Jongen levensgevaarlijk gewond
In den Wieringermeerpolder
'4
i
De geschiedenis van een
bijzonder man
Maar niet als de „strijdkracht” der
S.D.A.P. wordt aangetast
Geen geldige reden voor te veel
pessimisme
Groepsgeestelijken in het
bisdom Breda
Een Nederlandsche winkelier
bedreigd
ELECTRISCHE CENTRALE
OP TERSCHELLING
Mgr. Lemmens woont de
voorstelling bjj
Pauseljjke onderscheiding
FILMVERTOONING
- TE MAASTRICHT
j
I
Internationale Unie van
R.K. Vrouwenbonden
:n moeilijkheden
Gebeurtenitten, welke aan de
arrestatie van De Kom
voorafgingen
brengt nog koud weer
De Lauwersgracht in wintertooi
7
I
f
1
[geroepen.
I
i
‘AMA
I
voor
re-
i
„Natuurlijk, de
ge-
i
tl VST-
con-
I
Braak
J. B.
Ische
TOOte
De heer J. H. Hissel. oud-hoofd der school te
Bbcholtz, werd begiftigd met het gouden kruis
Pro Ecclesia et Pontlfice.
Z. H. Exc. de Aartsbisschop van Utrecht aal
Dinsdag as. geen audiëntie verleenen.
nlangs is er in de Indische wateren op
heel sensatloneele wyze gedemonstreerd,
wit er zooal het gevolg kan zijn van op-
dlt-
r het
“n de
ui de
TON-
alace.
ia en
zich reeds op om van dc
regeering de verklezlngs-
in
groote
In het „Katholieke Schoolblad” wordt Mr.
A. I. M. J. Baron van Wijnbergen bij zijn af
scheid van de Tweede Kamer als volgt gehul
digd:
H. Exc. Mgr. Dr O. Lemmens, Blsschop
Roermond heeft Donderdag de voorstel->
I
foto’s
wordt
sn de
Ka-
op«»-
gyver-
et ■«-
i Bek-
1.
Ie
0>
ra
syneü
groo
ts le-
Kan.
ledee-
v der
1 van
e zes
orden,
■mens,
Am-
!ellige
„Het
iwsch
schll-
tannl.
s ge-
Aan-
p het
a den
-tele-
rika”.
lezen
I van
nflic-
et uit
men
Fdgat»
U Vlot
01a el
zen in
i. dat
»el.
tan te
in die
C. B.
m:
amm-
■s van
Provinciën” advies uitbracht
alleen maar de kunstwaarde
strekking te beoordeelen heeft.
Het zal ons benieuwen, hoe B. en W. van
Amsterdam hun voorliefde voor een revolutlon-
nalr stuk in deze woelige dagen zullen verkla
ren en motlveeren.
Voorlooplg lijken de heeren ons gesagspala-
dijnen van een bedenkeiyka soort.
heer
aange
vraagde interpellatie over het optreden
Donderdagavond werd een vergadering
houdegf van de afdeellng Den Haag van de
Alg. RK. Ambtenaarsvereenlglng onder voor
zitterschap van den heer H. C. Ernst.
Nadat door comitéleden de jubileerende leden
van het dagelyksch bestuur waren binnengeleid,
sprak de heer Ernst hen toe en huldigde hen
in warme bewoordingen ter gelegenheid van
hun 12 -jarig lidmaatschap van het Dage-
Arnhem-Numegen, Mr. Hjksch Bestuur.
Aan den voorzitter der vereenlging. den heer
Moonen, bood hij een bloemstuk aan; vervol
gens een bureaustoel voor den penningmeester,
den heer Pegt.
De geestelijke adviseur, kapelaan C. A. Rul-
genwaard, huldigde den secretaris, den heer
W. J. van Djjck, voor zijn blijmoedige werk
zaamheid voor de katholieke zaak. Spr. speldde
den heer van Dijck het gouden eere-kruis ..Pro
Ecclesia et Pontlfice". hem door Z. H. den Paus
geschonken, op de borst.
Een groot aantal autoriteiten en leden kwam
zjjn opwachting maken en bood den jubilarissen
zijn gelukwenschen aan.
Dit
zullen zich, wanneer zij de kans
bij de eerste de beste -
éven revolutlonnalr toonen, i
eerbied voor ieder ander wettig
der 8. B. A. p„ zy blijven
onbetrouwbaar als tevoren.
De thans in de 8. D. A. P. op te merken ken
tering beteekent niets anders dan de erkenning
van een heel ordinaire vergissing: de heeren
hebben op het verkeerde paard gewed en 3e
vreezen. dat heel die multery-agltatle hun bij
de komende verkiezingen nadeel in plaats van
winst zal bezorgen.
Uit wel-overwogen, maar intusschen laf-be-
hartlgd partijbelang krabbelen de heeren nu
terug. niet ab gevolg van eeriyker of ver
beterd inzicht.
Dat zullen wij tijdens de komende verkie-
zlngsactle niet mogen vergeten.
lente en de algemeene verandering in de lucht-
rtroómen in dezen tijd van het Jaar.
In de eerste helft der week ontwikkelde
zich een 'wamfergesteld depressie-gebled langs
de Noorsche kust en over de Noordzee en hier
door ohtstond buiig weer met veel sneeuw en
hagel. Deze depressie, Ingeklemd tusschen een
gebied van hoogen druk, dat van Groenland
over den Oosteljjken Atl. Oceaan naar het Zui
den reikt, en een ander over Finland, en niet
gevoed door warme luchtstroomen, kan zich
noch verder ontwikkelen, noch verplaatsen, en
zal dus zeer waarschijnlijk tegen het einde der
week afsterven, waardoor de buiigheid van het
weer geleidelijk zal verminderen.
Over het algemeen zal nog toevoer van kou
de lucht uit het Noorden en Noordoosten plaats
vinden, zoodat wjj aan het einde der week nog
lichte vorst des nachts, dooi over dag en over
het algemeen .koud weer met wind, uit het
Noorden of daaromtrent kunnen verwachten.
(Nadruk verboden).
Bauduln. Vic -Gen.. Mgr. Dr. Poels, Mgr. Wou
ters, Deken Schoenmaeckers, prof. Bemelmans,
de pastoors der stad. Mr. L. B. J. -van Oppen,
burgemeester van Maastricht. wethouder
Schoonbroed. Mr. Jaspar. kantonrechter. Mr. J.
Gadiot. rechter der arr. Rechtbank, de heer
Smltshuysen, directeur der N.V. Eldophon en
de heer Nelissen, gedel. Commiarart»
In de uitgavenreeks der R. K. Staatspartij is
als nummer dertien verschenen een brochure,
Inhoudende het program 1933.
Hierbij is tevens afgedrukt de tekst van het
program 1929 en van 1922, beide voorzien van
de noodlge aanteekenlngen en verwijzingen.
Tevens is interessant de inleidende verklaring
op het program van 1896 nog eens te lezen.
Z. H. Exc. de Blsschop van Breda heeft
de katholieke Verkenners benoemd tot gipepe-
geesteljjken van de Edward Poppe-groep, Se
minarie IJpelaar, prof. W. van der Maden; van
de William Doyle-groep, Seminarie IJpelaar.
prof. A. Douwen burg; van de St. Jorls-groep.
Seminarie-Wemhoutsburg, prof. J. Zoetmulder;
van de Generaal de Charette-groep en de Don
Bosco-groep, Teteringen, Rev. J. van Besouw;
van de Abbaga-groep, Borgvllet, Rev. C. doling;
van de St. Paulus-groep. Terheyden, Rev. C.
Vermunt; van de St. Wllllbrordus-groep, Hulst.
Rev. J. Vermeulen.
BU Bisschoppelijk Besluit van den Hen Fe
bruari 1933 is opgericht te Slootdorp in den
Wieringermeerpolder een nieuwe parochie on
der den titel van den H. Geest en is benoemd
tot eersten pastoor dezer nieuwe parochie de
Weleerw. heer P. Braak.
De nieuwe parochie omvat al het tot nu toe
drooggelegde land binnen de natuurlijke gren
zen van de Wieringermeer,
verheugden
„dappefe oi
En
pers
ling, die goedgekeurd mag worden. Zelfs als
die handeling ten onrechte muiterij genoemd
Vordt, en in wezen en bedoeling slechts een
zeer slecht gekozen vorm van demonstratie
was, kan zjj niet anders dan volstrekt ontoe
laatbaar worden genoemd.”
dagen en de beide verslaggevers genoten niet
weinig van den aanbllk van een leeg podium
maar meer nog van de houding van den
spreker en diens gezellin, die beiden op de
eerste rU hadd enplaats genomen en een kwar
tier lang de pose aannamen van menschen die
met gespannen aandacht naar een redenaar
luisteren, zonder ook maar een woord met elkan
der te wisselen. Eindelijk kwam er „gehoor"
opdagen, een heer en een dame, die mee hiel
pen wachten tot er nog iemand komen zou.
Helaas I ook deze hulp mocht niet baten. Het
bleef bjj het kwartet in de zaal, de twee van
Ijver blakende verslaggevers en de teleurgestelde
menschen in de garderobe.
Er werd tweemaal zaalhuur betaald en de
verslaggevers kregen de mededeellng dat het
„afgeloopen" was.
Ondankbaar volk van Nederland!!
Deze verklaring is echter wel heel platonisch
geweest: was dit een veroordeeling van de mui
terij? zjjn deze woorden, door wlèn ook, als
zoodanig opgevat? is. Integendeel, juist nk 3
Februari de muiterij-agitatie door de 8. D.
A. P. niet op haar hevigst gevoerd?
Zie! Dat Is nu juist het laffe in den terug
tocht der 8. D. A. P. (door het manmoedige
woord van Prof. Goudriaan natuurlijk niet
weinig bevorderd), dat zij nu puntje bjj
paaltje komt de verantwoordelijkheid voor
haar gezagondennynend en revolutlonnalr
gestook, in concurrentie met de Communisti
sche Partij, niet aandurft.
De ontnuchtering, het besef van de werke-
hun
zich
aan de vestiaire waar de garderobier zich voor
alle zekerheid van een eztra-hulp had laten
voorzien. Er kwam evenwel geen sterveling -op-
'■-.t ‘Ai
Tegen het aanvangsuur bevonden zich in het
twjUje dat ruimte voor tweehonderd toehoor
ders biedt, twee personen: te weten de spreker
en diens ega Twee verslaggevers die het zjj
tot eere van de redacties gezegd geen op
dracht hadden om het betoog van den spreker
te komen verslaan, doch uit liefde voor
vak herwaarts waren gekomen, meldden
aan i—-- -
,,De dagbladen berichtten dezer dagen, dat
Mr. Baron van Wijnbergen te kennen heeft ge
geven, dat hU niet meer in aanmerking wenst
te komen voor een zetel in de Tweede Kamer.
Naar bericht wordt, zal hem een funktle wor
den opgedragen, waardoor het de Heer van
Wijnbergen beter voorkomt zich uit dat deel der
politiek terug te trekken.
Met hem gaat heen een seer invloedrijk en
gezaghebbend man. Iemand, wiens naam in de
geschiedenis van .het onderwijs steeds met ere
zal worden genoemd; iemand die mede gewerkt
heeft aan de werkelike samenstelling van de
geschiedenis .van ons-Bhderwljs; iemand die in
meer dan een opzicht zijn stempel daarop ge
drukt heeft.
Bijna 29 jaar heeft hij Gelderland in de
Tweede Kamer vertegenwoordigd. Het woord
Van hulde bij dit afscheid door de Voorzitter
Niet alleen, dat de Nazi's na Hitler’s Rijks-
kansellerschap in Duitschland zich nog meer
gaan veroorloven dan voorheen, hun macht-
wellust strekt zich thans ook uit tot op Neder-
landsch grondgebied. Pas is het geval gebeurd
aan de Douane te Kerkrede, waar volgens de
„Zuld-Llmb.” enkele brulnhemden op Neder-
landsch grondgebied een persoon bedreigden.
Gisteren weer. Uit de richting Kohlscheid-
Panneshelde kwam een auto aan. beladen met
Ndal^r-de zgn. Sturmtruppe 8. A., die nabij den
winkel van L. aan de Nleuwstraat (Nederl. ge
bied) stopte. Enkele ,Jl5il-Hltler"-lul sprongen
van den wagen, drongen den winkel van L. bin
nen en bedreigden een aldaar vertoevenden
Dultscher uit Würselen. Blijkbaar was deze in
hun oogen een anti-Hitleriaan en men pakte
hem handtastelijk aan. tengevolge waarvan hij
enkele verwondingen opliep.
Toen later na de gedane aangifte de Kerk-
raadsche politie ter plaatse verscheen was niets
meer van een „Brulnhemd” te bespeuren.
„Willet du nicht mein Bruder sein....!”
van de Bond van R. K. Klesvereenlglngen in
de Rijkskieskringen
Baron van Voorst tot Voorst, op de vergadering
in het openbaar gebracht is dan ook alleszins
verdiend en wij onderstrepen dit gaarne.
Al hebben ook wjj in de loop der tijden meer
dan ^ens tenopzlchte*van een of andere kwestie
een ander standpunt Ingenomen dan deze ver
tegenwoordiger van het onderwijs in onze R. K
Staatsparty, toch past het «en woord van hulde
te brengen niet alleen voor zijn politiek werk,
maar ook voor hetgeen hij deed speciaal voor
het onderwijs in *t algemeen en voor het R. K.
‘7. Onderwijs in t blezonder.
In de strijd voor de gelijkstelling van het Ble
zonder met het Openbaar onderwijs stond Baron
van Wijnbergen steeds vooraan, steeds hield hu
de principiële lijn strak en hij wist van geen
wijken in deze. Geen kommissie op onderwijs
gebied kon worden ingesteld of van Wijnbergen
maakte er deel van uit. Hoewel geen man uit
de praktijk voortgekomen, was hij toch zeker
op het gebied van wetgeving deskundig en al
waren wij het speciaal wat twee punten betreft
nl. in zijn kursus-wet en de uniforme leerlln-,
genschaal nooit met hem eens, we moeten eere
bied en respekt hebben voor zijn werk en voor
zijn strljdwijA.
Hulde brengen we hem voor hetgeen hjj o.a.
in de voorbereiding en de uitvoering van de
wet 1920 heeft tot stand gebracht.
Met Mr. Baron van Wijnbergen gaat een groot
man uit de Kamer.
Onze beste wensen voor de toekomst verge
zellen hem.”
technische staf, die de benoodigde werken heeft
uitgevoerd.
De president-commissaris, dr. B. A. Oeer-
llngs. sprak het openingswoord, waarin hij den
nadruk legde op het groote nut. dat in de» toe
komst is te verwachten van deze modeznisee-
rlng. vooral met het oog op he<. vreemdelin
genverkeer.
Vervolgens werd bet woord gevoerd door den
heer Pleyte, ingenieur van het Technische Ad
viesbureau der Unie van Waterschapsbondcn
te Haarlem, welk bureau de plannen heeft ge
maakt en doen uitvoeren.
Spr. sprak er zijn voldoening over uit. dat
de electrlflceering, zjj het voorlooplg nog voor
een deel van Terschelling, toch is tot stand
gekomen, nadat verschillende pogingen in die
richting mislukt waren.
Hierop gaf spr. een beknopte technische uit
eenzetting van de Inrichting van het bedrijf
en wel om speciaal naar voren te brengen de
wijze, waarop de groote moeilijkheden, die een
kleine centrale meebrengt, met het ook op ren
tabiliteit, waren overwonnen.
De burgemeester, hierna het woord voerend,
sloot zich van harte aan bjj de hulde, die de
vorige spr aan de medewerkers had gericht
en wenschte dit deel van zjjn gemeente geluk
.met dezen groeten voorul®ang, waarna hjj
het bedrijf officieel in mreing stelde.
Op den Kaldenkerkerweg te Venlo is Don
derdagavond de vijftien-jarige jongen A. Teeu-
wen door een passeerenden auto van den heer
Bouman uit Venlo aangereden en ongeveer
16 Meter weggeslingerd. Met een zware hersen
schudding. ernstige schaafwonden en een been
breuk werd de jongen opgenomen en naar het
R. K. Ziekenhuis overgebracht. Men vreest
voor het leven van den knaap. Na de aanrij
ding reed de auto tegen een lantaarnpaal,
waardoor de wagen ernstig werd beschadigd.
Hoe het ongeluk zich precies heeft toegedragen
is nog niet bekend.
Onder voorzitterschap van mevr. F. Steen-
bergheEngeringh kwamen de voorzitsters der
Studie-commissies van de Internationale Unie
van R. K. Vrouwenbonden met de secretaresse
mej. M. Rotnme en den geestelijken adviseur
Mgr. prof. dr. J. Hoogveld te Utrecht bijeen,
ter voorbereiding van het vlerjaarlljksch
gres, dat in 1934 te Rome zal worden gehou
den.
Op de verzoeken, die het bestuur der Unie
uit bijna alle landen der wereld bereikten, werd
besloten dit congres te houden vóór het sluiten
van het H. Jaar. Daarom werd het voorberei
dend congreswerk (huishoudelijke vergaderin
gen. commlssle-vergaderingen) bepaald voor de
Goede Week van 1934, terwijl het officieele
congres zal plaats hebben in de Paaschweek
van dat jaar.
hitslng en opruiing
Was er bloedige ernst en het onvermijde
lijk slot was afschrikwekkend tragisch.
Het wil ons echter voorkomen, dat nog lang
niet iedereen de pijnlijke les begrepen, laat
staan: ter harte genomen heeft; ijnmers. ter
wijl het treurspel der „Zeven Provinciën" nog
^nauwelijks of nog niet ten einde is, wordt er in
ons land de laatste weken veel propaganda ge
voerd voor een tooneelstuk ..De Matronen van
Cattafo." waarin merkwaardiger- en toevalli
gerwijze als spel vertoond wordt een geval van
muiterij, vrijwel analoog aan wat als droeve
werkelijkheid zich afspeelde op JSe Zeven Pro
vinciën”; ook de muitende matrozen van
Cattaro moeten ten slotte het onderspit delven,
maar als aan het slot een der belhamels uit
roept „Dat is het einde!” dan „corrigeert"
hem een andere muiter: „Neen, dit is het be
gin!”
Zooals men ziet: een lang niet onschuldig
stuk, een stuk met een revolutlonnalre, gevaar
lijke strekking, een stuk, dat echter juist in
deze dagen nog oneindig veel gevaarlljker, dus
absoluut ontoelaatbaar moet heeten.
Een onschuldige opera als „Ia muette de Por
tie!” he^ft indertijd in Brussel een revolutie
doen uitbreken doordat de lucht daar nu een
maal met revolutie-electrlcltelt geladen was.
Hoeveel gevaarlijker moet dan niet een revo
lutlonnalr stuk als „De Matrozen van Cattaro"
in deze dagen in werken óp de massa!
Verschillende autoriteiten hebben dit goed
begrepen: te Rotterdam, te Haarlem, te Alk
maar, enz. werd de vertooning in het publiek
verboden.
B. en W. van Amsterdam zijn blijkbaar ech
ter een andere meening toegedaan: zij hebben
het stuk niet alleen niet willen verbieden, neen,
ze hebben bovendien hun buitengewone inge
nomenheid met dit stuk in deze dagen
willen toonen door de voorstelling in den Stads
schouwburg nota bene! te aubsidieerenl
Aldus stellen de hoofdstedelijke gezagdragers
zich vóór, den eerbied voor het gezag te be
vorderen en het gezag hoog te houden.
Een beroep op de commissie van voorlichting
Inzake subsldieverleenlng aan tooneelvoorstel-
lingen heeft als B. en W. daar neiging toe
mochten gevoelen geen zin daar deae com
missie vóór de gebeurtenissen met „De Zeven
advies uitbracht en bovendien
en niet de
commissaris van politie per auto ter plaatse.
In het belang van de orde werd last gegeven
om de straat schoon te vegen. Daar het op den
duur bezwaarlijk was een detachement van 24
politiebeambten op dit ééne punt Je handha
ven, werd de hulp van militairen
om het bedoefde punt af te zetten.^lp het erf
bevonden zich nog een driehonderd menschen.
die men geleidelijk liet afvloelen.
Op 1 Febr. om vijf uur waren er reeds we
der een paar honderd immigranten op het erf
van De Kom. De massa groeide voortdurend
aan. Om half acht verscheen weder een mili
taire patrouille ter plaatse, ditmaal onder
commando van luitenant Blanke.
Omstreeks halfnegen zette zich de retuach-
tlge massa in beweging: De Kom zou naar den
gouverneur gaan! Natuurlijk werden maatre
gelen genomen om te beletten, dat de demon
stranten het gouvernementshuis bereikte. De
politie dreef de menschen de zijstraten in. In
middels bleek De Krom in een auto te zijn ge
stapt. In de Heerenstraat werd hjj aangehou
den.
Op het bureau bevond zich de procureur-ge-
neraal, die, na enkele woorden met De Kom
te hebben gewisseld, last gaf hem in verzekerde
bewaring te stellen.
Aan zijn vrouw, die zich kort daarna aan
meldde, werd medegedeeld, dat haar man rrfbest
blijven in verband met een tegen hem inge
steld onderzoek.
De immigranten, die in hem een bijzonder
man zagen, omdat blijkbaar het gouvernement
hem niet kon arresteeren, zullen nu wel Inzien,
dat hij in dit opzicht maar een gewoon mensch
is.
Bezinning, drie weken na datum!
En dat noemt zich dan verantwoordelijk
leider van de op één na grootste politieke
partij in Nederland!
In .Bet Volk” van gisterenavond komt de
heer Albarda er nu aan herinneren, dat hij
reeds op 8 Februari, bjj de Interpellatle-Drop.
gezegd heeft:
-j-'v e met zooveel bravour door den
1 Albarda, leider der 8. D, A. P„
der regeering tegenover de muiters der „Zeven
Provinciën” is nog niet aan de orde gesteld,
of zie..,, reeds bevindt de 8. D. A. P. zich op
den terugtocht.
Toen de-muiterij uitbrak, verkeerde de 8. D.
A. P. hier te lande In een zeer geanimeerde-
stemming: de heer Cramer verzekerde, dat de
muiterij hem uit het harl gegrepen was en hem
een „verduiveld genoegen” bezorgde; de heer
Albarda deed lustig mee aan de ophitslngs-
ectle tegen de regeering door de verantwoor
delijkheid voor het heele geval op de Neder
landsche regeering te laden zonder ook maar
een woord van afkeuring voor de ongehoorde
daad van muiterij te kunnen vinden; de heer
Wlbaut, die aanvankelijk weinig instemming
met de muiters wilde betuigen, trok, zoodra de
partijgeest over hem vaardig werd, terstond zijn
ietwat afkeurend oordeel weer in en juichte
dapper mee in het koor van de velen, die zich
T over dit opmerkelijke geval var.
ongehoorzaamheid".
intusschen sloofde de roode Arbeiders
ziel) dag en nacht uit om de revolutlon
nalre daad der muiters hemelhoog te verheer
lijken; het bevel van den minister van defen-.
zie, waarbij de roode bladen voor de marine
mannen verboden werden, trachtte men zelfs
te saboteeren door de uitgave van een blad on
der anderen naam; de geïllustreerde so-
claal-democratlsche pers bleef in deze agita
tie niet in gebrekeer werden nummers v^n
Notenkraker” verspreid, welke om hun
schandelijken inhoud terstond in beslag geno
men hadden moeten worden.
D. A. P. vierde een waar
Zooals ik Donderdag van zeer goed ingelichte
zijde uit regeerlngskringen vernam, kan men,
aldus seinde da Berlljnsche correspondent van
het .Bandelsblad", in de Dultsche officieele
handelspolitiek afwending van demeestbegun-
stiging in handelsverdragen en een principieel
nieuwe verdragsmethode tegemoelzien.
Wat in het bijzonder de Dultsch-Nederland-
sche handelsbetrekkingen betreft, koestert mijn
zegsman de hoop, dat beide landen tot een
nieuw verdrag op langen termijn zullen komen,
waarbij met de wederzijdsche belangen reke
ning wordt gehouden. HU verklaarde, dat het
te wenschen ware, dat Nederland inziet dat
Duitschland voorlooplg eerst zijn eigen ‘gewel
dige blnnenlandsche moeilijkheden moet over
winnen. In een later stadium ware dan stellig
de weg te vinden, waarop ook Nederland kon
medegaan.
Hieraan kan ik toevoegen, dat ik van in- t
vloedrijke Nederlandsche zijde de 'verzekering
heb gekregen, dat op het oogenbük voor al te
pessimistische beschouwingen geen geldige
den aanwezig is.
Sedert de vorige week hebben zeer belang
rijke veranderingen in den algemeenen toe
stand plaats gehad. Over het algemeen is in
Europa en vooral in b»t Noordoosten en Oos
ten en in Duitschland de \orst veel sterker ge
worden en is daar een weersgesteldheid Ingetre
den, die veel overeenkomst heeft met dien van
den nawinter van 1929. Het seizoen is echter
te ver gevorderd dan dat in ons land de vorst,
die des nachts soms tamelijk sterk is, zich
over dag, bij den krachtlgen zonneschijn kan
handhaven. Schaatsenrijders moeten daarom
van die vorst geen verwachtingen koesteren
De algemeene afkoeling in Europa en het
ontstaan van een zeer uitgebreid vorst-gebled,
dat zich tot aan ons land uitstrekt, is een ge
volg van het ophouden van den aanvoer van
warme lucht en het daarvoor in de plaats toe-
stroomen van zeer koude lucht, die uit het
hooge Noorden komt. Dit verschijnsel staat in
De afdeellng Amsterdam 9 der 8. D. A. P.
heeft met op één na algemeene stemmen een
i motie aangenomen, waarin het royement van
prof. Goudriaan wordt geëlscht. De motie, die
We aan .Bet Volk” ontleenen, luidt als volgt:
I De vergadering, kennis genomen hebbende
1 van het artikel „De 8. D. A. P. en de onaan-
I tastbaarheid van het wettig gezag In een de-
I mocratischen staat” van pg. prof. J. Goudriaan
I Jr. in „De Groene Amsterdammer” van 18 Fe-
I bruarl jl, is van oordeel, dat In dit artikel
I een rechtstreeksche aahval op de 8. D. A. P. is
II gedaan,
1 stelt voorop, dat In de 8. D. A. P. de vrije
a meenlngsuiting is gewaarborgd;
I stelt vast, dat het recht van vrije meenlngs-
I Uiting niet tot gevolg heeft, dat men zich naar
buiten mag losmaken van het partijstandpunt,
I van oordeel, dat dit thans wel is geschied
I en dat daarmede de strijdkracht onzer partij
Wordt aangetast;
verzoekt het Partijbestuur tegen bovenge-
1 noemden partijgenoot maatregelen te nemen
I op grond van artikel 12, dat behelst het roye-
5 ment van partljgenooten, wier gedrag de partij
benadeelt.
Batuurlijk, de regeering kangeen ander
standpunt innemen dan dit: het schip moet
onder het maiine-bevel terug. Het zou dwaas
heid zjjn om van de regeering iets anders te
verwachten of te verlangen. Dat moet de
regeering. dat moet elke regeering natuurlijk
elschen. Dat spreekt van zelf.”
De uitslag der stemming op de gecombineer
de vergadering van de kieskringen Den Bosch-
Zeeland, welke kringen, naar bekend is. tot één
groep zjjn verbonden, heeft tot moeilijkheden
aanleiding gegeven. De vijf veilig gestelde zetels
zjjn alle asm zoogenaamde .Bossche” candl-
daten toegewezen, terwijl het aftredend Zeeuw-
sche lid niet werd geadviseerd.
In den kring Zeeland heeft dit feit tot een
actie onder de R. K. kiezeri geleld. Er is. nadat
(le Rljkskleskrlng Zeeland zich reeds afzijdig
had verklaard inzake propaganda voor het po
litiek advies, thans een comité van actie ge
constitueerd. dat alles zal doen om den Katho
lieken Zeeuwse hen. Tweede Kamerzetel te be
houden.
Wjj herinneren eraan, dat in 1929. toen voor
het eerst de samenwerking Den BoschZeeland
tot stand kwam, de Zeeuwsche zetel (die kwa
liteitszetel voor den middenstand was) op een
veilige plaats op het stembiljet voorkwam, na
melijk als no. 3. Thans heeft de kleskringgroep
Den BoschZeeland slechts tv<ee kwaliteits
zetels. waarvan Defensie imr. dr. L. Deckers)
als lijstaanvoerder. Financiën (Fleskens) als
no. 2 zijn gesteld. No. 3 als eerste vrije zetel is
de heer mr. Fr. Feulings. wiens candidatuur
blijkens de ter geconmbineerde vergadering uit
gebrachte stemmen als no. 1 der vrije zetels
de gewilde was (36 van de 42 stemmen). Voor
de 4e en 5e plaats zijn geadviseerd de heeren
van de Putt en Max van Poll. De Zeeuwsche
candidaat en aftredend lid Lockefeer, alsmede
het aftredend lid Schaepman, zijn niet opnieuw
geadviseerd.
aa 111 den krin8 Zeeland ontmoet de ultschake-
t te verband met de nadering van de ung van ,jen zeeuwsenen zetel dermate verzet
dat alle klesvereenlglngen der provincie as.
Zaterdag zullen bijeenkomen in een groote ver
gadering te Ter Neuzen, teneinde volgens het
reglement der R K. Staatspartij een klescomlté
te stichten. Dit klescomlté zal alles in het werk
stellen om den Zeeuwschen zetel in de R. K.
Tweede Kamerfractie te handhaven.
Z.
van
ling van de Eidophonfllm ..Das Meer ruft” in
het Mabi-theater te Maastricht bUgewoond.
Onder de vele aanwezige geestelijke en we
reldlijke autoriteiten merkten we o.a. op Mgr.
„Het wordt, meer dan tijd, dat men zich tot
■n erns-lge en rustige beoordeellng van t ern
stige geval, met zijn oorzaken en zijn gevol
gen, bezint.
Duurt de opwinding voort, dan komt msn
van kwaad tot erger, en dan wordt het hoe
tenger hoe moeilljker tot de kalmte terug le
keeren, die voor een rechtvaardig oordeel ver-
eischte is.
Geen eerlijk en ernstig mensch zal de .mui
terij" beschouwen als een onschuldige hande-
Decer dagen is de eerste electrlsche centrale
op Terschelling, die voorlooplg Midsland en
omstreken, later' hopelijk geheel Terschelling,
van electrlsche energie zal voorzien, officieel
geopend.
Aanwezig waren burgemeester en wethouders
van Terschelling, vele aandeelhouders der N. V.
Terschelllnger ElectriclteltsWaatschappij en de
Inmiddels: de 8.
multerlj-festUn.
En zij maakte
.moordpartij” der
vruchten te gaan plukken.
Doch zooals gezegd nog is de interpel
latie-Albarda niet aan de orde gekomen, of de
fuivende partij is alreeds katerig op den sma-
deljjken terugtocht.
Men heeft zijn vergissing blijkbaar ingezien.
wat nog niet beteekent. dat men zijn ongelijk
erkent.
Men heeft zich na 1918 opnieuw! ver
gist.
De „leider" Albarda, die uit vrees voor de
eommunisósche zweep enkele weken geleden
nog zoo volkomen Instemde met het gejuich
om de muiterij, althans alles nk liet, waardoor
hij zijn uit het lood geslagen partljgenooten,
zoowel op de vloot als daarbuiten, tot rede had
kunnen brengen, schrijft nu zoetsappig in de
roode pers:
Omtrent de arrestatie van De Kom te Para
maribo en wat daaraan is voorafgegaan lezen
wij in „De West” de volgende bijzonderheden:
Bijwijlen heerschte in de stad een paniekstem
ming. Tal van winkels sloten deuren en vensters.
Sommigen spijkerden planken voor de ramen.
Verschrikte ouders lieten in allerijl hun kinderen
van school halen. De marktvrouwen borgen in
haast haar waren op. De wildste geruchten de
den de ronde: er'waren onlusten uitgebroken
door het optreden van den communist De Kom.
Gelukkig bleken de geruchten weldra overdre
ven. De winkels openden weder hun luiken.
Wat was er gebetird?
Ongeveer een maand geleden keeric de nee-
A. de Kom, Surinamer van geboore in zijn
land terug. Nauwelijks voet aan wal gezet, be.
gon hij zijn communistische agitatie. Eerst
zocht hij contact met Creolen. Dit schijnt niet
te zijn medegevallen. BJ de'meer ontwikkelde
ingezetenen vond De Kom. naar het schijnt,
weinig aanhang voor zijn denkbeelden.
Toen zocht hij contact met de Aziaten, zoo
wel Brltsch-Indlërs als Javanen. Op hen bleek
hij dadelijk grooten Invloed te hebben. Het
stroomde tmlgranten naar zijn kantoor, dat hij
doopte met den naam van advies-bureau, hoek
Hofstraat en Pontewerfstraat. Een stroom die
voortdurend aan groeide.
Vrijdag (27 Jan.) waren er een 800 immi
granten op bezoek. Zondag nog meer en gis
teren, Dinsdag, heeft men kunnen nagaan, dat
er ongeveer 1350 menschen by hem geweest
zyn. Van alle kanten kwamen uit de distric
ten berichten van den „opmarsch” naar Para
maribo.
Tenslotte mocht het bestuur dezen gang van
zaken niet langer aanzien. Plakkaten, in de
Hlndostansche en Javaansche talen werden
aangeplakt, om aan de Immigranten den raad
te geven, zich met hun belangen te wenden
tot den agent-generaal of andere bevoegde
autoriteiten. Tolken werden by het veerhoofd
pp Meerzorg geplaatst, om de naar de stad
trekkende immigranten te waarschuwen, dat
zy tyd en geld voor niet verloren. Niets mocht
baten.
Wat elgeniyk zyn plannen waren, daarom
trent liet De Kom zich niet veel uit.
Hy trok zelfs naar de districten, Comme-
wyne. Suriname, Saramacca om contact te
zoeken met de immigranten. Men noemde hém
een „konlng”. In zyn kantoor bevindt zich een
kistje vol met medailles. Dat waren volgens
hem onderscheldingsteekens, die hem overal
waren toegekend. Zyn bewonderaars noemden
hem ’n discipel van Gandhi, de Javanen zagen
in hem een tweeden Allah, zyn faam drong
door tot In alle uithoeken.
Toen op 31 Jan. rapporten inkwamen, dat
ee* duizendkoppige menigte weder verzameld
wal, begaven zich de procureur-generaal en de
lykheid. Is evenals na de „vergissing” van
1918 gekomen.
beteekent geen bekeerlng: de heeren
schoon zien,
gelegenheid opnieuw
met éven weinig
-gezag dan dat
voor de natie even
Zooals onze lezers weten, heeft Bernard
Canter, roman- en tooneelschryver mis
schien in verband met de malaise in het
kunstvak; déAr biyven wy bulten
plannen opgezet tot bet stichten van een poli
tieke party .xroot liberaal blok", welke party
tot taak zou hebben, allen Nederlanders het op
deze wereld opperst denkbare geluk te bezorgen;
hy kwam met een aanlokkeiyk program, o.a.:
afschaffing van 1 faillissement voor minder
dan 50.000, rykspensloen voor alle directebe-
lastlngbetalers, neutraal lager onderwys alleen
in de ochtenduren, opdat de onderwyzers niet
des nachts hun acten zouden moeten halen en
daar de middaguren voor zouden kunnen be
steden.
Maar Bernard Canter heeft biykbaar nog niet
genoeg aanlokkelijks by elkaar gebracht; er
zal nog wat by moeten
Immers: het zaakje trékt niet!
Reeds eenmaal kon de stlchUngsvergadering
niet doorgaan wegens gebrek aan aanwezigen;
Bernard Canter heeft zich echter niet laten
ontmoedigen:
een tweede bijeenkomst werd belegd en
ziehier wat de „Residentiebode” daarover ver
telt:
