Koopt Nederlandsche
Prikkeldraad
waren
O
I
Ontevreden
Wat blijkt
VRIJDAG 7 APRIL
ZWEMMENDE BETONFVNDAMENTEN
ONZE TAAK
Model-stembfljetten
Ongeldig stemmen
De a.s. verkiezingen
Ontslag bij de Marine
Aan een drietal onderofficieren
Regeer in gsstijlbloemp je
Wordt er maar wys uit
Graalspel St. Lydwina
SUCCES IN PHILADELPHIA
Inhoud eerste tafereel
BENOEMINGEN
In het Bisdom Haarlem
Aanhoudend zacht weer
In het Bisdom Breda
BRAND OP W1ERINGEN
PATERS FRANCISCANEN
Na de thans gevoerde
propaganda
Onze bloembollen hoog
onderscheiden
Huize „St. Radboud” te
Medemblik
„HOU MAET”
Oud kerkje en twee woningen
af gebrand
Lente-achtige temperaturen over
dag en by zon zelfs warmte
Ruit 4 millioen stemgerechtigden
Hamer»; al gog e«n Nederlaodscb gw
KhMÊ*s^***ZlLVEREN JUBILEUM
.Oproerige
een vermeer-
pers
ven Woensdag
No. «8
1916 no. S3, gewUzled bU Koninklijk besluit van
de
onze
I
I
i
i
Z. H. Exc de Bisschop van Breda heeft be
noemd tot kapelaan te Klundert den Weleerw.
heer Em. van der Heyden, die assistent was te
Leur en tot kapelaan te Rucphen den Weleerw.
heer H. Loves, priester van bet seminarie.
i.
I
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft be
noemd: tot waarnemend Deken van bet Deke
naat Ouderkerk den Hoogeerw. Zeergel. heer Dr.
O. van Nooit. Deken van Amsterdam.
voor
den ondergang, wanneer wU er ernstiger neer
gaan streven, het geld wat meer in eigen land
te houden.
Het Nederlandsche publiek moet goed weten,
dat het zichzelf verarmt en In de huidige
verhoudingen tot den bedelstaf dreigt u>
voeren, indien het voortgaat, lukraak, uit nicht
tot persoonlijk voordeel of alt onnadenkend
heid en sleur, sender eenige toetsing aan bet
nationaal belang, te koopen, wat bet belieft.
-e—e „Oproerige Krabbels^-schrijver van
I l,.Het Volk” is weer eens ontevreden over
katholieken
HU moppert:
zonneschijn overdag selfs vrU warm, terwijl de
lucht meest bewolkt sal zUn en regen waar
schijnlijk niet zal vallen. Deae verwachting geldt
zoolang de barometer niet belangrijk gaat dalen
en de waarschUnlUkbeid, dat het weer in dien
zin sal verloopen. ia vrij groot.
Een eventueele daling van den barometer met
in kracht toenemenden N.-W. wind sou ver
scheidene koude, betrokken dagen vóórspellen,
zelfs licht buiig weer, maar de kans daarop ia
gering. De depressie», die ver weg in het Noord-
Westen liggen, zullen waarachUnlUk niet vóór
Zondag naar bet Vasteland doordringen. ZU
wijzen echter op de aanwezigheid van een
warmen luchtstroom, waarvan de invloed rich
over West-Europa sal blfjven doen gevoelen.
Het weer zsl dus over het algemeen nog zacht
blUven, zU het dan ook eenlgsslns veranderlijk.
(Nadruk verboden)
Het antwoord kan niet anders dan ontken
nend zijn.
En «toneer O. K. nu beweert, dat niemand
van sUn partU ooit op „deze lieden” de geringste
hoop of verwachting beeft gebouwd, dan speelt
zijn geheugen hem parten en moet hU de jaar
gangen van zijn eigen blad maar eens opslaan
Wü willen niet zeggen, dat die verwachtingen
zich steeds bewogen in de richting van samen
werking.
Neen, ze hadden ook wel eens een puur nega
tief karakter en kwamen hierop neer, dat de
katholieke partij binnen niet te langen tijd uit
een sou vallen en de 8. D. A. P daarvan
vruchten sou plukken.
Het is niet gebeurd en het sal. naar
De Paters Franciscanen zulen zich vestigen in
Drachten (Friesland). Tot ovente wordt be
noemd Pater Augustus de Hart, thans viearlus
te Vorden.
Op Wleringen ontstond Donderdagavond door
onbekende oorzaak brand in de dubbele boeren
woning van E. te Stroe. Reeds dadelijk bleek,
dat hier aan blusschen niet meer vlei te den
ken. Alleen het vee kon worden gered. Spoedig
sloeg het vuur over naar bet aangrenzende
kerkje der Doopsgezinde gemeente, de „Ver
maning” genaamd. De slecht geoutilleerde
brandweer kon niet verhinderen, dat ook dit
oude, historische kerkje, dat nog een schat van
oude boekwerken herbergde, tot den grond toe
afbrandde.
del van bordjes met de woorden „Dultsche wa
ren** of „bultenlandsche waren" den oorsprong
hunner producten aan te geven.
Het koopend publiek van Nederland sal er
van doordrongen fnoeten worden dat het niet
alleen het eigen, maar tevens ook het algemeen,
nationaal en daardoor weer het eigen belang
behartigt door de voorkeur te geven aan Ne
der landsch product en Nederlandsch fabricaat
Dat is één.
Doch das méést sullen wtj heel praktisch te
werk moeten gaan en den vaderlander duide
lijk aantonnen, boe hU zUn vaderlandschen
plicht kan sn most vervullen.
ansch ontdaan kwam dezer dagen een
ff Katholiek bU ons zijn verontwaardiging
A-A uitspreken
hU had zich geërgerd aan een verMerlngs
affiche van de RK. VolkspartU: Hnks *n kapi
talist met de 100.000, rechts een militair, die
allicht bet militalrisme voorstellen moet; daar-
tusschen een krulsdragende Christus; boven t
geheel de spreuk: „Voor deze (er staat eigen
lijk „voor dezen'!) ben ik niet gestorven.'
WU konden ons de verontwaardiging van on
sen bezoeker begrUpen; *t is werkelijk een stui
tend geval ten eerste is het beneden alle peil,
de Christusfiguur aldus te misbruiken op *n stuk
straatverkleringsreclame, ten tweede raakt de
..zin" van dit betreurenswaardlg product kant
noch wal; immers: moeten de kapitalist- en de
milltalristflguren stelsels verbeelden, dan is de
.zin" pure.... onzin: Christus toch is voor
geen enkel stelsel gestorven (de hier bedoelde
stelsels zUn door de Kerk bovendien herhaalde
lijk genoegzaam veroordeeld:) dulden de fi
guren echter de personen der kapitalisten en
der mllitalristen aan. dan is de ..zin” on
barmhartig volkomen In strijd met de Ka
tholieke leer, volgens welke Christus gestorven
Is voor alle menscben.
De verontwaardiging' van onzen bezoeker was
dus volkomen gemotiveerd.
En hardgrondlg hebben wU met zUn protest
ingeetemd.
Maar voor één ding hebben wU hem toch
gewaarschuwd:
nJ. dat hU zich over dergelUke onkatholieke
gedragingen van de zUde der RK. V. P. niet
al te zeer verbasen mag: deze plaat is voor ons
de uiting van de mentaliteit, welke er heerscht
in de hoofden van zekere leiders der RK. V. P.
*t Is de onkatholieke mentaliteit, welke blUkt
uit dese plaat.
Een dergelUke profanatie, een dergeUjk stuk
onzin of ketterU was van die sUde te verwach
ten. kón van die zijde niet uitblijven.
Misschien zal deze plaat ertoe bijdragen, dat
de goedmeenende. eerlüke. misleide RK. V. F—
ers (want dezulken zU». gelooven wij. heel tal
rijk) dcdeitjk eens gaan inzien, wét voor lei
ders zU wel volgen.
Zoo ja, dan sal ook uit dit kwaads weer iets
goeds geboren worden.
s de Nederlandsche kooper dan zoo onnatio
naal en soo kortzichtig dat hU voor een
misschien denkbeeldig voordeeltje, uit on
nadenkendheid of uit sleur, de nationale wel
vaart verpandt, bU de gratie waarvan wU allen
op beboorlUke (of misschien nog niet eens be
hoorlijke wijze bet leven kunnen behouden 7
Och neen!
Ons volk Is wel zóó samen hoorlg. dat het
ook ten koste van *n paar centen en van Wat
gemak gaarne wil medewerken tot behoud
van de nationale bestaanzmogelUkbeld. ook in
t ekonomlsche. maar bet publiek weet niet,
waar het zich aan te houden heeft. het pu
bliek weet niet, of en wanneer bet Neder-
landsch fabrikaat koopt.
Daarom aal bet noodig rijn. dat er thans
spijkers met koppen geslagen worden, opdat de
soo energiek gevoerde propaganda voor bet koo
pen van Nederlandsch fabricaat niet in het
zand loopt, aooals reeds soo dlkwUls tevoren.
Men aal moeten elschen. dat er bepaalde mer
ken verplicht warden gesteld; men zal moe
ten eiseben, dat binnen- en bultenlandsche
producten voor den eenvoudlgen kooper duide
lijk van elkaar te onderscheiden sullen zijn;
men zal, misschien, moeten elschen. dat vol
gens bet verlangen van bet Kamerlid Welt-
Het eerste tafereel speelt in den hemel, anno
1375. vUf jaar vóór Lydwina’s geboorte.
Toen Lydwina eens als kind thuis kwam, ver
telde ze aan haar moeder, dat Maria (het beeld
van Maria waar de kleine Lydwina langs was
gekomen) tegen haar gelachen had. Dat dit een
teeken is geweest van bUsondere liefde van de
Moeder Gods voor de aanstaande Ujdensbruld
van haar Zoon, Is wel be«*zen. In Lydwina’s
leven en mystiek UJden komt meerdere malen
Maria voor. Daarom speelt dit eerste bedrij.
in den hemel en laat zien boe Maria van God
afsmeekt, dat een vrouw uit liefde voor Hem
mag Hjden om voor het gevallen mensebdom
goed te maken. Zoo begint dit tafereel met bet
Sanctus uit de vierde Mis. De Troonengelei.
dansen deze Sanctus cm God eer en hulde tc
brengen.
De bewaarengelen, met rouwsluiers omhuld
Komen langzaam op tot voor dril troon van de
GoddelUke Drleéenheld. Dan beginnen de be
waarengelen hun smeekbede voor de menscben,
die in diepen kommer zUn omdat zU God verge
ten hebben. De bewaarengelen boodschappen
hoe ontzettend t er op de ‘wereld uitziet.
Onder het Kruis staan Maria, de Moede:
Gods, en de andere heilige vrouwen. Ze spreker
in groep en verwUten de engelen, dat ze meu
De ta«t«ta dagen ontwikkelde zich over West
en Midden-Europa een gebied van hoogen druk
en windstil doch meest betrokken weer. Het
weer in ons land kwam mede onder den In
vloed van dit gebied. Over het algemeen voerde
een Westelijke luchtstroomlng groote hoeveel
heden vochtige lucht uit den Oceaan aan en
tengevolge hiervan vertoonde het weer neiging
tot bUJvende opklaring. Over Scandinavië woei
een vrU krachtige en koude Noordelijke lucht
stroom, die echter niet tot ons land kon door
dringen. Het weer bleef daarom onder den in
vloed der toestroomende warme Oceaan-lucht
tamelUk zacht.
De vooruitzichten voor de volgende dagen
hangen nu geheel ervan af boe bet met bet
bovengenoemde gebied van boogen druk aal
gaan. Kan dit stand houden, dan kunnen «U
nog windzwak weer verwachten, eenlgsslns aan
<tan koelen kant, vooral des nachts, met lente-
acbtlge temperaturen overdag en bij helderen
vaste overtuiging, ook In de toekomst niet ge
beuren.
En zulks om deze reden vooral, dat van
onderwerping aan ..het meest verstarde conser
vatisme" In onze partU geen sprake is, en zU.
die ..neigen tot een vooruitstrevend standpunt"
wel te onderscheiden van een socialis
tisch standpunt er zich volkomen op hun
plaats moeten gevoelen P. 8.
De heer H. J. Voois, secretaris der Alge-
tneene Vereeniglng voor Bloembollencultuur,
deelde ons hedenmorgen mede, dat het Cen
traal Bloembollencomité te Haarlem een brief
heeft ontvangen betreffende de voorjaarsbloe
mententoonstelling, die vorige week te Phila
delphia is gehouden. Voor de organisatoren
van de groote Nederlandsche Inzending op dese
'2 expositie Is het een zeer groot succes geworden,
daar de nationale groep met de hoogste onder
scheiding, een gouden medaille, werd bekroond.
De inzending bestond uit bloemenmanden,
antiek koperen vazen en Leerdamsch glaswerk,
gevuld met in Amerika in bloei getrokken hya
cinten. tulpen en narcissen.
De samenstelling van den Nederlandschen
stand is geschied onder leiding van een drie
tal Nederlandsche handelaren in bloembollen
op Amerika. terwUl met bet arrangement be
last was de heer A. J. Martens van de fa.
Koper te Bennebroek.
Naar verluidt hebben duizenden hun bewon
dering uitgesproken over bet smaakvolle arran
gement van de Nederlandsche inzending.
duet iets duurder en iets minder deugdeUjk
zjjn dan een soortgelQk bultenlandsch product,
ook dén nog ware de Nederlandsche kooper In
zUn welbegrepen eigenbelang verplicht In vele
gevallen aan Nederlandse!) fabricaat de voor
keur te geven: bet Is ons aller persoonUjk en
gemeenschappelUk belang, dat wU het door ons
uitgegeven geld in het eigen land laten verdie
nen en dat wij onsen landgenooten zooveel mo-
gelUk werkgelegenheid verschaffen
WU verdienen geld voor ons self en voor de
Nederlandsche gemeenschap. als wU eigen
handel en Industrie bevorderen en onproduc
tieve werkloosensteungelden uitsparen.
Of liever: wU behoeden ons miwiwhtan
dan droeve boodschappen brengen. Is^er dan
niets goeds meer te berichten? Al liep de macht
van den man uit op groote ellende, de vrouw
is er toch ook nog, en haar hart is vol liefde
en medelijden.
De Godheid. Maria’s bede met liefde aan
boord hebbende, stemt niet alleen toe. dat nu
ook de vrouw een opdracht krUgt, maar noemt
zelfs de namen van haar die leder *n andere
taak te vervullen zullen hebben. Jeanne d’Arc
Franclsca Romana, Coleta en Catherine van
Siëna, de vier groote heilige vrouwen. krUgen
haar taak toegewezen en iedere taak juist om
schreven.
Maria echter, denkende aan wat haar groot
ste en innigste geven is geweest, vraagt hoe
wel dankbaar voor Gods Goedheid om dese
nóg verder uit te strekken en' één heilige uit
te kiezen, die niéts anders doet dan Hjden: t
moet wk>rden een prinses van smarten.
De Godheid prUst de Moeder der Martelaren
om haar groote liefde, maar zegt tevens, dat
men zulk een verbeven heilige niet gauw sal
vinden In dezen tUd van weekheid en zinnen-
lust.
Maria antwoordt daarop, dat ze een land
weet, arm en onherbergzaam, welks vrouwen
taai en sterk en trouw zUn en waaronder allicht
één zal wezen, die met Gods genade deae Alles
vragende taak op rich kan nemen. Ze vraagt
aan God om uit die jonge vrouwen de teederste
te kiezen, want bet Hjden moet gracleHjk aan
God aangeboden worden. Verder vraagt Maria
om die jonge vrouw zóó op te voeden, dat ze
wordt de supreemste Ujdensbruld, die tot dan
bestaan beeft.
De Godheid willigt Maria’s verzoek in.
Tot de Bewaarengelen aagt God den naam
van bet land. nX Holland, waar die jonge vrouw
uit geboren zal worden.
Maria en de Heilige Vrouwen geven aan de
Bewaarengelen van Holland, die geen roua
dragen, de vereerende opdracht, uit Hollands
duinen deae nieuwe Esther deze jonge Uj-
densbruld te gaan aoeken.
Dit 1» het einde van bet eerste tafereel.
ten van 31 Augustus 1»15 no. 11 en van 14 April
•17 no. M. alsmede de beschikking van 34
October 1S37, no. 7383 M.; bU KoninklUk besluit
van 14 Augustus 1918 no. 43, bU KoninklUk be
sluit van 14 Augustus 1919 no. 43. bU KoninklUk
besluit van 14 Augustus 1919 no. 44, bU KoninklUk
besluit van 3 Juli 1930 no. 49, bU KoninklUk be
sluit van 3 Juli 1930 no. 49. gewUzlgd bU beschik
king van 13 October 1931, no. 4954 JI; bU be
en ziet dus wel: aan propaganda-actie. 37 September 1931, no. 3479 JI,
gewUzlgd bU beschikking van 45 Juli 1939, no.
4960 M; bU beschikking van 13 October 1931.
no. 0553 J; bU beschikking van 8 Augustus 1933.
no. 5883 M; bU beschikkingen van 30 April 1933.
no. 3349 M. en van 1 Juni 1933 no. 3548 M. en
van 34 December 1933, no. 10453 M. verleende
voorschotten en bijdragen met ingang van 10
Maart 1933 samengevoegd tot; enz.
De rest geven we den lezers cadeau.
■t Is om er van te duizelen. Schreepwt een
onmogeHjk leesboer stuk als dit niet om ver
eenvoudiging in den regeeringsstUl?
In September van dit jaar zullen de eerw.
Fraters van Huize 8t. Radboud te Medemblik
niet alleen den dag herdenken, waarop sU rich
vóór 35 jaren in MedembUk vestigden, doch te
vens zal dan op lulsterrUke wUze het tien-jarig
bestaan van het Internaat ..St. Radboud" ge
vierd worden.
Op 3 en 3 Sept. AA. aal een réunle van alle
oud-leerlingen plaats vinden, om genoemd feest
mede te vieren. TegelUkertUd zal dan namens
alle oud-studenten aan de eerw. Fraters een
geschenk worden aangeboden.
Ofschoon het Comité tot voorbereiding dezer
réunle op alle opkomst rekent, is het noodza-
kelUk. dat vooruit het aantal deelnemers be
kend is. Allen oud-studenten. die aan deae réunle
wenschen deel te nemen, of hiermede sympa
thiser ren. wordt verzocht hun adhaesle met bo
venstaand plan vóór 30 April aa. te willen be
tuigen aan een der leden van het comité.
Alleen het Insturen van een kaartje is reeds
voldoende! Het verdere programma sal dan
spoedig worden toegezonden
Voorzitter van het comité Is de heer F. Bek-
ker. Da Costakade 133, A’dam-W.; secretaris
J. Koopman. A. 381 Wervershoof (N.-H.) en
penningmeester C. Aukes. Grootebroek (N.-H
..Het Volk” weet te melden, dat een drietal
afgetreden leden van het hoofdbestuur van
den Bond van Marine Onderofficieren is me
degedeeld. dat zU den len Mei as. met eervol
ontslag uit den zeedienst worden gezonden,
aangezien geen prUs weer op hun diensten
wordt gesteld.
Het zUn de adjudant-achrUver J. Labruyére,
de opperschipper J. Lub en de majoor.-schrljver
P. H. Verbeek. ZU zullen z.g. „wegens langdu-
rigen dienst” worden ontslagen, waardoor kU
recht op pensioen zullen veTkrUgen
Deze menscben hebben deel uitgemaakt, al-
dus vervolgt het blad, van het hoofdbestuur
van den Bond van Marine Onderofficieren tU-
dens de laatste gebeurtenissen, doch hebben
daarna voldaan aan de op hen uitgeoefenden
drang om als hoofdbestuurslld af te treden.
Op de laatste ledenvergadering van de afdee-
llng Den Helder van dien bond is een aantal
nieuwe hoofdbestuursleden gekozen.
De Verklezlngsdlenst van het Persbureau Vaz
Dias deelt mede:
Het aantal stemgerechtigden voor de Tweede
Kajner-verkiezingen op 36 April as. is geste
gen tot meer dan vier millioen. Het bedraagt
4 097 638 tegen 3 561 950 bU de laatste Tweede
Kamerverkiezingen op 3 Juli 1939;
dering dus van 535.688 kiezers.
Verdeeld over de achttien kieskringen be
draagt het aantal stemgerichtlgden in eiken
kieskring:
Kieskring I *s Hertogenboech 1933 334.371;
1939: 185X30: Kieskring II Tilburg 1933: 199.893;
1939 173 661; Kieskring III Arnhem 1933:
237.941; 1939: 195.575, Kieskring TV NUmegen
1933 301.316; 1939: 177991; Kieskring V Rot
terdam 1933 309.367; 1939: 366983; Kieskring
VI *s Gravenhage 1933 348 839; 1929 311.777;
Kieskring VU Lelden 1933 309.314; 1929:
181771; Kieskring VIII Dordrecht 1933 373.298:
1929 334X19; Kieskring IX Amsterdam 1933:
429.599; 1929: 378 091; Kieskring X Den Helder
1933: 191.411; 1929: 169 038; 'ÊÜeakrlng XI Haar
lem 1933: 223 192; 1929: 170 536; Kieskring XII
Middelburg 1933: 133757; 1929: 122 883; Kies
kring XIII Utrecht 1933 214.819: 1939: 183.639.
Kieskring XIV Leeuwarden 193»: 193 370; 1929:
202 567; Kieskring XV Zwolle 1933 269 467:
1929 226 348; Kieskring XVI Groningen 1933
309068; 1929: 188.047; Kieskring XVII Assen
1933: 106 369; 1929 96 859: Kieskring XVIII
Maastricht 1933 233 548; 1929: 196 746 Totaal
geheele land: 1933 4.097 638; 1929: 3561950.
Kring beraagt thans 39 en bedroeg in 1939
Het grootst aantal candidatenlUsten In één I
Kring beraagt thans 39 en bedroeg In 1929 1
slechts 36. Het kleinst aantal, dat In 1939 17
bedroeg, is thans 22.
Het juiste aantal lUsten in eiken
bedraagt thans:
Een vraag, die vooral den socialist tot oplos
sing prikkelen moet: wat is toch de geheimzin
nige macht welke in de katholieke wereld allen
te gronde doet gaan, die neigen tot een vooruit
strevend standpunt? Men hoeft geen namen te
noemen om aan te toonen, dat deae vooropstel
ling juist is. Stuk voor stuk zUn allen, die het
Unkache element in de R K. StaatspartU ver
tegenwoordigen te gronde gegaan.
Sommigen door te verdwijnen en weg te zin
ken in de vergetelheid. Anderen door zich te
onderwerpen aan het meest-verstarde conser
vatisme en daarvan de zwUgende dienaren te
worden Nog eens: namen zouden hier slechte
een batelUke overbodigheid vormen. Iedereen,
die ons politieke leven volgt, kent ze precies
zoo van de eene als van de andere soort.
Vandaar, dat geen van ons, die de zaken van
nabU volgt en kent, ooit de geringste hoop of
verwachting op deze Heden heeft gebouwd. In
tegendeel, ais er van .samengaan met Rome”
sprake was, zagen wU in deze elementen eer
der een gevaar dan een ruggesteun, en samen
gaan met een linkervleugel voorzoover ooit
deae weldsche naam van pas was Inplaats
van met het geheel, zou elk van ons als zelf
moord zUn vóórgekomen.
Gelezen in Stcrt.
5 April JX:
BU beschikking van den minister van Staat,
minister van Binnen landache Zaken en van den
minister van Flnancién:
van 19 MaArt 1933, no. 376 MI, afd. V., zUn de
aan de gemeente Leeuwarderadeel, ten behoeve
van de Woningstichting in de gemeente Leeu-
BU gelegenheid van de St. Lydwina-
feesten te Schiedam op 30 April aa aai
de Graal, aooals men weet, te Schlebroek
een spel opvoeren, dat wederom een Graal-
gebeurtenls belooft te worden.
Betreffende den Inhoud van bet stuk deelt
men ons thans enkele bUaonderbeden mede,
welke wU successieveHjk In ons blad zullen ver-
melrifn,
Voor beden de korte Inhoud van bet le tafe
reel:
ye Vereeniglng .Jtederlandach Fabricaat
I 1 beeft de laatste weken een bijzonder
krachtige propaganda gevoerd: te spre
kende annonces is bet publiek dag in dag uit
ten sterkste aangespoord, de Nederlandsche
industrie en den Nederlandschen handel te
steunen. in overtuigende interviews hebben
verschillende leiders van ons ekonomlach leven
uiteengezet, waarom het toch zoo dringend
noodzakeHjk is, dat wU aan Nederlandsche
waren de voorkeur geven boven bultentaiuteeh»
boe wU en wie weet, hoe spoedig! aan
nog verderen stilstand van handel en nijverheid
en aan bet gevolg daarvan, nóg meer werk
loosheid, ten onder zullen gaan. Indien onze
nationale zin het niet winnen zal van belust
heid op eenlg. vaak maar denkbeeldig, direct
voordeel en van véél, van héél veel sleur.
Men meene niet, dat deae propaganda-actie
iets nieuws is; sinds jaar en dag is de hierboven
genoemde, wakkere vereeniglng reeds bezig, het
Nederlandsche publiek attent te maken op het
Nederlandsche product en opbet welbegrepen
eigenbelang, dat bet koopen van Neder la ndwhe
waren vordert.
Men staat verbaasd, als men verneemt, welk
een activiteit de vereeniglng de laatste jaren
heeft ontplooid en hoeveel verschillende mid
delen tot propageering van Nederlandse!) fa
bricaat sU wel aangewend heeft.
De totale oplage van het maandblad Jéeder-
landsch fabricaat" en ..Nederlandse!) fabricaat
in Neder landsch Oost- en West-Indlé" bedroeg
in 1931 88600 exemplaren; in 1932 steeg dit aan
tal toe 101X76; al deae exemplaren, tegen elkaar
gelegd, zouden een rijwielpad kunnen bedekken
van Den Haag naar Rotterdam!
Van de vlugzehriftjes der vereeniglng werden
er in 1931 123.000 exemplaren verspreid; in 1932
werd dit aantal meer «tan verdubbeld en steeg
bet tot 286 000 exemplaren. I
Van de bekende wand-kaartjes met het op-
schrift: „Koopt toch uit den vreemde niet, wat
bet eigen land U biedt" werden 30.500 exem-
plsren verzonden.
Van de zlultzegels. waarvan de verspreiding L
eerat in den loop van de maand Mei aanving, jmmp, de winkels gedwongen worden, door mld-
werden in totaal verzonden 647.000 exemplaren.
Het aantal industrieele filmvoorstellingen,
door de vereeniglng georganiseerd, bedroeg In
1931: 196. Het aantal filmvoorstellingen beliep
In 1932: 350, dus mAW. had eiken dag in een
of andere plaats van Nederland een Nederland
sche industrieele filmvoorstelling plaats.
De afdeellng ..Industrieele Voorlichting”
breidde zich eveneens zeer sterk utt.
In totaal werden in 1932: 392 Nedertandsche
fabrikanten en afnemers met elkaar in voiMn-
dlng gebracht, betrekking hebbend op 624 artl
kelen. De overeenkomstige cUfers over 1931 be
droegen resp. 251 en >69.
Het aantal artikelen waaromtrent Inlichtingen
werden gegeven bedroeg In totaal In 1932: 1382.
tegenover 1048 In 1931.
Met behulp van de Verzameling Reizende
Schooltentoonstellingen der vereeniglng werden
In het afgeloopen jaar 15 school ten toonstellin-
gen georganiseerd, terwUl 50 malen materiaal
(lichtbeelden, teksten, projectlelantaarns) ter
beschikking werd gesteld voor onderwUs-auto-
litelten tot het houden van lezingen met licht
beelden over de Nederlandsche industrie.
De eerste serie van een Industrieel kwartet
spel met een oplage van 60.000 exemplaren, in
samenwerking met een aantal fabrikanten in
1931 uitgegeven, had zulk een groot succes, dat
oomlddellUk na de verschUnlng de uitgave van
een tweede serie werd voorbereid, eveneens met
een oplage van 60.000 exemplaren. Dese uitgave, warderadeel. bU ton. besluit van 14 Februari
die in bet begin van September 1932 gereed
kwam, was binnen zeer korten tUd verspreid. 19 Augustus 1916 no. 33. bU KonlnkHjke beslul-
Het aantal malen dat van de zUde der ver-
eenlglng werd medegewerkt tot organlseeren van
Nederlandsche winkelweken, in samenwerking
met plaatselUke wlnkeüersvereenlgingen, steeg
ook sterk, wat voor een groot deel in ver
band beeft gestaan met de 150 openlucht-film-
voorstelllngen. welke van 18 April tot 11 October
over geheel Nederland hebben plaats gehad.
In dien trant gaat het voort.
Voorzichtig is zulk geschrijf niet..
Want het moet duldelUk zUn. dat hier vooral,
bewust at onbewust, teleurstelling aan het
woord is.
Teleurstelling over bet feit, dat zekere ver-
waohtlngen, welke men van socialistische zUde
op de actie van boven aangedulde „elementen
had gesteld, niet in vervulling gingen.
Of werd in de sociaal-democratische
altUd op zulk een klelneerende wUze over „deze
elementen” geschreven, als de oproerige krab
belaar thans meent te mogen en te moeten
doen?
1^/1 den Matsten Ujd nog eens extra in-
tensief gevoerd, geen gebrek!
Maar nu rijst van zelf de vraag: boe komt
het dan toch, dat bet effect van deae actie' In
absoluut geen verhouding staat tot de intensi
viteit daarvan?
Het antwoord ligt ox voor de band: het ont
breekt aan praktische en doelmatige voorlich
ting van het koopend publiek.
Het groote publiek ié tot op heden niet ge
noegzaam het besef bUgebracht. dat het bU
voorkeur Nederlandsche waren moet koopen
noch ook hoeveel daaraan gelegen Is; voorts
■list ons publiek over bet algemeen de aller-
noodzakeUjkste aanwUzing^n, welke tot lei
draad moeten dienen om het onderscheid tus-
schen Nederlkndsch en niet-Nederlandsch fa
brikaat mogelUk te maken.
Van vele zUden Is er de laatste jaren op de
wizisa aandrang uitgeoefend om toch sooveel
mogeUJk Nederlandsche producten te koopen,
■naar men verzuimde, daarbU sterk genoeg te
doen uitkomen, dat, naarmate de krisls en de
autarkische streving in bet buitenland ons sr-
ger in bet nauw brachten, bet bevoordeelen
van den Nederlandschen producent en onder
nemer ook steeds duurdere plicht werd; tot op
heden te het tot ons volk nog niet doorgedroo-
»en, dat van den afzet der Nederlandsche wa
ren In het eigen land Let behoud van een mi
nimale welvaart, althans de afweer van een fa-
talen ekonomlschen ondergang afhankelijk ge
acht moet worden.
Wanneer het koopen van Nederlandse!) fabri
kaat werd gepropageerd, voegde men er veelal
<>e voorwaarde aan toe dat bet Nederlandsche
product niet duurder en niet minder deugde-
HJk dan bet bultenlandsche mocht zUn.
Deae bescheidenheid moge den propagandist
tesierd hebben. sU verried niettemin een on
derschatting van den eisch: koopt Neder landsch
fabricaat.
Kieskring I *s Hertogenbosch 1933 27; 1929:
21; Kieskring H Tilburg 1933: 26; 1929 22;
Kieskring III Arnhem 1933 27: 1929 21: Kies
kring TV NUmegen 1933 23; 1929 21; Kieskring
V Rotterdam 1933 35; 1929 25; Kieskring VI
s Gravenhage; 1933 26; 1929 26: Kieskring VII
Lelden 1933 26; 1929: 21: Kieskring VTH
Dordrecht 1933 24; 1929: 19; Kieskring IX Am
sterdam 1933 39; 1929 25; Kieskring X Den
Helder 1933 25; 1929: 20; Kieskring XI Haar
lem 1933 28; 1929 25; Kieskring XII Middel
burg 1933 22; 1929. 18; Kieskring XIH Utrecht
1933 29; 1929 22; Kieskring XIV Leeuwarden
1933 23 1929 17; Kieskring XV Zwolle 1933 23;
1929 19; Kieskring XVI Groningen 1933 23
1929: 19; Kieskring XVII Assen 1933 23; 1929;
19; Kieskring XVIII Maastricht 1933 25; 1929.
20.
In een fraai uitgevoerde brochure laat het
eclame-bureau Gosler a Oo. (J. Maat) zien hoe
lit bureau zUn taak van moderne reclame-
.erzorgiiig opvat. Ontwerpen van advertenties
an cliënten der firma s^n in grooten getale in
ie brochure opgenomen.
In een mapje zUn enkele specimina van recla-
me-drukwerk bUgevoegd.
Boven afgebeelae gevaarten werden SS KM. over zee. Long Beach naar Santa
Monica Califomie) getransporteerd, om daar, na gevuld te zijn met beton, op den
bodem der zee neergelaten te worden Ze doen dienst als golfbrekers in de nieuwe
jachthaven
nlangs heeft de numntarlng der Ijfs-
ten door het Centraal Bureau plaata-
gehad: Het wordt thans tijd, om
model-biljetten te laten aanmaken, die een
onkundige kiezers het goed stemmen moe
ten leeren.
Want weet men wel, dat bU de algemeene
verkiezingen In 1929 niet minder dan
130.000 kiezer» en klezeressen een stem van
onwaarde hebben uitgebracht? Honderd-
dertlg-dulzend, hoe is het mogeUJk? Er
was een vierde aantal besluitelooss blanco-
stenuners bU, maar dan nog wisten rond
honderdduizend kiesgerechtigden eenvou
dig niet hoe zU het rood potlood moesten
hanteeren, om een geldige stem utt te
brengen.
Tegen het euvel van de ongeldige stem
moeten wU tot den stembusdag met gere
gelde voorlichting optreden. Men kan im-
mers aannemen, dat door de grove onkun
de van katholieke kiesgerechtigden de
vorige maal ongeveer 30.000 stemmen voor
de R. K. StaatspartU verloren gingen. De
eene waren met een rood kruisje, de
andere met een cirkeltje voor den ge-
wenschten candldaat geteekend, andere
droegen zijn naam rood onderstreept of
bleken op andere wijze door onbeholpenen
ongeldig geworden b.v. door het rood ma
ken van het hokje achter In plaats van
vóór den candldaat.
Vooral nu we met een zondvloed van
candidaten-Hjsten te maken krijgen, zal
aan vele slecht ter zake kundigen of se-
nuwachtlgen het spoor bUster worden ge
maakt. Onze voorlichtende propaganda
kan op dit punt niet genoeg hameren, om
dat de ervaring leert, dat er een groote
mate van hardleerschheld bestaat op dit
gebied. Men kan het zoo gek niet prakke-
zeeren, maar er zUn allerlei methoden om
óngeldlg te stemmen! En alle vinden grif
toepassing!
De Kringbesturen denken er wel aan. om
tijdig voor den aanmaak van ..model-stem-
blljetten" te zorgen Daarop aan brengen
een duidelijke aanwijzing over de goede,
de eenlg juiste wUze van gebruik.
Die model-stembiljetten moeten niet
zonder meer worden rond gestrooid. Neen,
zU kunnen en moeten vormen de gereede
aanleiding voor huisbezoek. Goed beleid
vraagt onverbiddelijk een Ingespannen
zorg ook voor de technische voorlichting
onzer kiezers en klezeressen.
Daarom met onverdroten Ijver den strijd
aangepakt tegen het ongeldig stemmen!
Vooral op de kleinere plaatsen, waar ie
strijd met den politleken tegenstander niet
al te zwaar is, soms bUna onbekend
wijde men zUn volle aandacht aan de
voorlichting omtrent het geldig «temmen
Maar ook elders: niet te gerust er op zijn!
Er op uit! Huisbezoek!
Men late een behoorlUk Ingevuld biljet
In het bezochte gezin achter. Kiezer of
klezeres kan dan vóór den gang naar de
stembus nog even bet geheugen opfris-
schen. Juist degenen, die niet op de ver
gaderingen verschijnen, hebben het drin
gendst voorlichting noodig. Nogeens:
huisbezoek!
