wiïkaal vandcndag
De dapperste aller koningen
I
4et Erfdeel
I
IHcti/c/inabe
■i
ROBINSON CRUSOE’S AVONTUREN
koopt,
A
U toch schoenen
...DE PAASCHOS!
vraag dan ROBINSON
(Ingezonden Mededeeüng)
I
DINSDAG 11 APRIL’
I
KAREL XII VAN
ZWEDEN
Een generaal van 16 ja^ir
120-jarige overleden
Tot koning gekroond
l,
I
- r
Alle abonné’s
Lustig ist das Zigeuner-
leben....
Een kort leven, vol van strijd tegen
een overmacht van vijanden
De verdwenen
kogel
----I
De overwinnaar
Tegen den Czaar
Duurder dan «en huishouding
Wanneer muizen zich toegang weten te verschaften
tot Uw provisiekast slinken de voorraden ved sneller
dan wanneer een groote familie er van eet Muizen
zijn tevens verspreiders van besmettelijke ziekten,
eigenbelang maar ook een
I
N
n
te
ook
gene-
9
(Morgenavond vervolg*)
zóó
HOOFDSTUK VL
NANCY IS HOOFVOL, GESTEMD
Wordt yersoisd..
II
her.
ko-
r
n
I
kwetshsui
gehoopt '1
De oudste man in Bulgarije, Enu Paasjoff, Is
op 120-jarigen leeftijd overleden.
Geheel zijn leven heeft hij een uitstekende
gezondheid genoten en tot den laatsten dag toe
werkte hij op het land.
onthoud
grenadier
4
l»
r»
r
r
Russische
Zweedsche
vierde.
De tweelingen waren uit vlsschen
geweest en ieder van hen had een
visch gevangen.
,De mjjnf is een heerlijke groote
visch en ik zal hem aan FUppity-
Flop den kameel geven,” zei Loutje
trotse h.
,De mijne is veel mooier dan de
jouwe,” zei Loetje. „Ik ben er zeker
van, dat de kameel mijn visch veel
liever heeft."
Topsy raadde de tweelingen aan,
dat ze belden den kameel hun visch
zouden aanbieden om te zien, welke
visch htj het eerst zou nemen. Hü
zou zeker....
Uit het Engelsch ven
Joseph Hocking
- MT
begrijpt.
ëN. niet,
zoodot het niet alleen
plicht is dit ongedierte Ie
mel_één doosje Rodent verdelgde de Heer A te K.
het trekt muizen en ratten on weer staan baar aan
en reeds het eerste hapje is’ doodeiijk. Koop dus
nog heden een enkele doos 4 50 ct of een dub-
*^"7' 1__‘J v~~ ,211
gedierte bevrijd zijn, imp.:' Fa. B. Melndersma.
Den Haag. F
Spoedig genoeg zou hij gelegenheid krijgen zijn
bekwaamheden te toonen, want nauwelijks was
hl) aan het bewind, ct de vorsten van Denemar
ken, Polen en Rusland wilden den jongen ko
ning zijn staten ontnemen en zjj trokken ge
drieën tegen hem op. Zij hadden echter buiten
den waard gerekend en konden in de verste
verte niet vermoeden, dat het kind Karei zich
ta één dag zou ontpoppen als een krijgsman
van den eersten rang. Op den dag zelf, dat
Karei zich aan bet hoofd van zijn leger plaat
ste, voltrok zich een verandering in hem, die
zjjn omgeving met verbazing sloeg en in korte
maar krachtige termen verklaarde de jonge
vorst, dat hü geen aanval zou afwachten, maar
zelf sou aanvallen. HU gaf bevel tegen de Denen
cp te rukken. HU liet zjjn zwager, den Hertog
van Holstein, wiens staten door de Denen ver
woest waren, weten,, dat hU hém onmiddellUk
ter hulp sou snellen. Met acht duizend man
Zweedsche troepen, alsmede enkele regimenten
uit Hannover, Zeil en Holland, trok hU op naar
óe bezette stad Tonnlnge. Hollandsche en En-
gelsche schepen wachtten op zUn komst In de
Baltische zee. Op Mei 1700 ging hü op weg en
in de nabUheid van Kopenhagen gaf hij plot
seling bevel de stad te bezetten. Onder een re-
(m van kanonskogels ging hu aan wal.
Nabij Tuxla in Bosnië heeft, naar Reuter
meldt, een verwoed gevecht plaats gehad tus
schen 100 Zigeuners van twee vUandelUke stam
men om n Zigeunermeisje, dat om haar schoon
heid bekend stond als de „zwarte koningin”
ZU was getrouwd met een man van haar eigen
stam, doch haar moeder zooals volgens Zi-
geunersgebruiken geoorloofd is nam haar
weg van haar echtgenoot en verkocht haar aan
Muja, een man van een anderen stam. Deze
wisselde (Je „zwarte koningin” op zün beurt uit
aan zjjn jongeren broer. Dit wekte echter den
toorn van den eersten man van de „zwarte
koningin”. Hjj riep al de mannen van zUn stam
bijeen en trok erop uit. om de beleediglng te
wreken. Tusschen de twee kampen ontstond
daarop een verwoed gevecht, waaraan ten slotte
ook vrouwen en kinderen deelnamen. De eerste
echtgenoot van de „zwarte koningin” werd met
bijlslagen afgemaakt en nog twee mannen He
pen verwondingen op, waaraan zü later bezwe
ken. Een poUtie-patrouille wist ten slotte de
rust te herstellen, waarbU 80 Zigeuners gearres
teerd werden, die allen min of meer ernstig
gewond waren. Ook de ..zwarte koningin”, die
in de voorste rangen meestreed ter verdediging
van haar derden echtgenoot, werd gearresteerd.
Gobleski uit zich te laten kronen tot koning
van Polen. Deae durfde echter niet en zoo was
de kroon van Polen' zonder pretendent. August
had intusschen de Prinses van Königsmark
overgehaald Karei te gaan bezoeken en hem
tot andere gedachten te brengen. Deze prinses
was niet alleen buitengewoon charmant, maar
ook schrander en dus yolgens Karei gevaarUjk.
HU weigerde haar te ontvangen. HU was doods
benauwd voor vrouwen en vond ze even gevaar -
Hik voor een krijgsman als wijn. Toen hü haar
„per toeval” in een bosch ontmoette, groette
hU beleefd,, gaf zün paard de sporen en ver-
Als
Een bordje bij „bekroond,”
X K*m zFzTzTereeina evtaissr# tnovt
x
CALVE-DELFT’S J&UL
Zin potjes.
ragêvaUcm1 veraekMdr°TOor<1*sjn^w ^Igend^^Uteeerlngén f3000.- wUsa*van*beL!?^nnszri>ei4e beenen of beide oogen /□(/•-doodelUkeö afloop I LOU,' een voet of een oog F IZilf." duim of wijsvinger F «FIFe-bëen of arm
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
niet wanneer dat begon, werd het een»
na het andere verkocht, tot er maar
...den mooisten visch het eerst
nemen, want hü is een goed beoor-
deelaar van visch. Doch toen de
tweelingen deden, wat Topny gezegd
had. nam de kameel de twee vls-
schen tegelijk. Loutje en Loetje be
treurden dat natuurlUk ten zeerste.
„Flippity-Flop deed dat, omdat
jullie de staarten van de twee vis-
schen te dicht bü elkaar hadden,”
zei Topsy tot de tweelingen.
„Ja, dat zal het wel geweest zün,”
zeiden Loetje en Loutje, nooit zul
len we nu weten, welke visch de
mooiste was, nietwaar?”
r door een tweeden kanonskogel
Het -'leek wel of de Koning on-
was en hü moet dH'zelf eenlgszins
ibben als we nagaan, dat hü soms
Stirling stiet een vloek uit en sprong naar
de deur. Maar mün vriend was- hem voor en
greep hem bü de polsen. De man vocht als een
baarlUke duivel, maar we hadden hem spoedig,
overmeesterd en geboeid.
„Ziehier den dief van het bankpapier en de
indirecte oorzaak van Barrington’s dood!" riep
de crimineel-reporter.
We stonden verstomd over deze onverwachte
wending van de zaak. Colson wilde toch zeker
heid hebben en haakte, staande op een stoel,
den spiegel van den muur. De ultte een kreet
van verrassing. Op een hoogte van ongeveer
drie meter, was een klein kogelgat.
„Dat is zoo wonderlUk niet als het lUkt,
heeren," lachte Crawford. „Toen ik de kamer
binnentrad, vielen mü dadelUk twee dingen op.
Het eerste was, dat een man, die geveld was
door een slag op z’n achterhoofd, met z’n aan
gezicht op den grond zou liggen. Inplaats van
op z’n rug. Het tweede, dat er wèl een ver
sleten plek op het vloerzeil was vóór den schoor-
jsssessvesssaeMesatéss'sssssesssseessssessMM»
Ziet u wat Paaschos op uw bord,
Bedenk dan daarbij dit:
Dat bij 'n medalje, ook van good.
Nog steeds een kèèrzjj zit!
MARTIN BERDEN
(Nadruk verboden)
In zijn ongeduld sprong hij uit de boot én
waadde, door zün officieren en manschappen
gevolgd, door het water tot groote verbazing van
den vijand, die hiermede zijn eerste onstuimige
daad te zien kreeg. De kogels, die om zün ooren
floten, waren een openbaring voor hem, maar
een openbaring die henj eer prettig dan onaan
genaam stemde. De Deensche cavalerie waagde
een aanval maar werd teruggeworpen en Karei
Mud zün schepen naar huls om nog negen dui
zend man te halen. Een zeer gunstige wind
hacbt de vloot reeds den volgenden dag binnen
Ook op den dag van zün kroning toonde de
zestienjarige zich reeds de energieke hbe
Toen de Aartsbisschop van Upsala hem
ningskroon wilde opzetten, rukte hü de
uit zjjn handen en drukte ze zelf op jfUn
terwUl hU den Prelaat fier in de oogen keek.
Het eerste wat Karei deed, toen hU tot koning
gekroond was, is de staatszaken zoo spoedig
mogelUk overdragen aan zUn ministers en toen
zjjn raadsman Piper hem vroeg wat hU van plan
was, antwoordde Karei hem: Uk voel me waar
dig om die dappere Zweedsche soldaten te rom
en dit alles geschiedde onder de oogen van de
Denen, die UUngs een deputatie zonden met de
be<te, dat Karei de stad niet zou beschieten.
Karei beloofde en Het Kopenhagen 400.000 rUks-
daalders betalen en een grooten voorraad levens
middelen leveren, die htj zou betalen. Men liet
de levensmiddelen aanvoeren, omdat men wel
gedwongen was, maar niemand in Kopenhagen
rekende er op, dat zü betaald zouden worden.
De Zweden betaalden echter tot den laatsten
cent en deze onverwachte eerlUkheid bracht de
Denen bijna tot geestdrift. Karei wilde vóór alles
orde en tucht in zUn leger. Vandaar deze stiptheid.
In alles gaf hU het voorbeeld. HU kleedde zich
als een gewoon sBldaat, at en dronk aeer weinig,
sliep desnoods op den grond, verbood iedere
plundering en ontbrak nooit op het gebedsuur,
dat twee maal per dag in het kamp werd ge
houden.
Zoo geschiedde dan dat een jongen van zestlem
jaar de hoofdstad van Denemarken in zUn macht
had en den koning dwong het beleg van Ton-
ninge op te heffen. Intusschen liet deze koning
een oproep verspreiden in de veroverde staten
en beloofde vrijheid aan iedereen, die de wapens
tegen Karei zou opnemen, maar Kartel had al
lerminst angst voor dit leger van slaven. HU
liet den koning van Denemarken weten, dat hU
alleen oorlog voerde om anderen tot vrede te
dwingen. HU elschte ontruiming van het gebied
van zUn zwager. Aldus geschiedde en tot verba
zing van Europa weigerde Karei eenig voordeel
uit deze overwinning voor zich zelf.
Op hetzelfde oogenblik had de koning van
Polen het beleg geslagen voor Riga, hoofdst^d
- nd^
duizend man uit het Oosten oprukte. Riga werd
verdedigd door den Zweedschen generaal, den
graaf van Alberg, die 24 Jaar oud was en reeds
zestig veldtochten achter den rug had. Na de
overwinnüig van Karei bleef er voor den koning
van Polen niets anders over dan in te rukken en
hU deed dit dan ook onder het eervolle voor
wendsel, dat hU de Hollandsche koopwaar, die
bU groote hoeveelheden in IJlga opgestapeld wa
ren. wilde sparen. Tegen Polen had Karei dus
niets meer uit te richten en zoo kreeg hU de
welkome gelegenheid op te rukken tegen zUn
formldabelen tegenstander Czaar Peter, een van
de grootste mannen van zUn tUd, een tegenstan
der, den Zweed waardig. De reden die Peter
opgaf voor den oorlog strookte echter niet "met
zijn grootheid. HU beweerde verstoord te zijn,
dat men hem tijdens een incognito-bezoek aan
Riga niet voldoende eer bewezen had en dat zjjn
gevolg te dure levensmiddelen had moeten be
talen. Vandaar dat hU Ingrië met zUn leger
van honderd duizend man verwoest had. In de
omgeving van Narva sloeg hU zUn kamp op vol
gens de regelen der krijgskunst, die hij feltelUk
van de Zweden had geleerd, zooals hU het sche-
penbouwen van de Hollanders had afgekeken,
overigens op een wijze, die pleitte voor zijn
schranderheid.
Ze had er geen idee van hoeveel weefgetou-
er wel in bedrUf, hieveel viutlge handen
g wel aan’t werk waren. Ze ervoer, dat deze
•éTTlendelUke, zwart-berookte stad van on
schatbare beteekenis was voor de welvaart van
angeland en relaties onderhield met dB verste
“thoeken der aarde!
j Pyah Briggs liet niet na tegen het meisje
4en lof te zingen van de belde graafschappen
van den machtigen polsslag van leven en
"•drUf, die daar klopte.
Op den terugrit naar Leeds, dien avond, was
Nancy weitjg spraakzam. Ze was nu bUna drie
’'ken de gast van Elyah Briggs en ofschoon
L*ss*e met den meesten nadruk had beweerd,
"•t ze nog in geen maanden aan weggaan
«ocht denken, ze voelde, dat het haar plicht
aan dit verbHjf spoedig een eind te maken,
“•ar waar moest- ze naar toe? Wat kon ze be-
Pnnen? Ze dacht aan de belofte, die ze haar
gedaan had op den dag van zUn dood.
Hoc moest ze die In Godsnaam vervullen? Hoe
steen met
schilde rij,
niet voor
spiegel.
Barrington
lederen
En daarmee meent men, dat de os
Voldoende is beloond.
Want de medalje houdt zijn baas
En ’t vleesch Verkoopt men t.
Wanneer u ook te gast wilt gaan
Aan ’t fijne Paaschmenuf
toekomst had dienen te zorgen, may maar..
Ze veegde haar betraande oogen af en ging na
een oogenblik voort: hU stierf plotseling. Juist
op den dag. dat hU me vertelde, dat op ons
huis een zware hypotheek rustte, en dat, als
alles verkocht zou zijn, en zijn schulden wer
den betaald, er geen stuiver voor mU zou over-
kind, arm kind, zei ElyaE Ariggs
k In November vernam <de Czaar, dat de Koning
van Zweden met twee honderd schepen op weg
was cm Narva te hulp te komen. Direct na aan
komst koos Karei de beste strategische stelling.
HU stond met zUn 8000 Zweden tegenover 100.000
Russe* en gaf aan zUn officieren te kennen, dat
dit een uitstekende verhouding was, hetgeen
de heeren roerend met hem eens waren. De aan
val begon onmiddellUk en een half uur lang
konden de Russen niet veel anders doen dan zich
laten dooden. Karei stond in de voorste rijen en
kreeg reeds In de eerste minuten een schot in
den linkerarm. HU lette weinig op zUn wond,
daar hU uitzag naar bet oogenblik, dat UU ta
de rangen der vUanden kon doorbreken om een
ontmoeting met den Czaar te forceeren. Twee-
mantteeren, méér 'dan om politiek te* drijven” m“1 werd een P“rd onder bem 8«dood gn hU
- -- - maakte grapjes, toen hU zijn derden rossinant
besteeg. Den Czaar kreeg hU echter niet te zien,
want het Russische leger trok In allerijl terug.
BU honderden gaven de vijanden zich over en
kwamen voor den koning hun wépens neer wer
pen. Karei ontving allen met groote beleefdheid,
gaf hun voedsel en stuurde hen ongewapend
naar den Czaar terug. Intusschen was Peter
eenlgszins van den schrik bekomen en vertrou
wend op zUn groote overmacht viel hU weer aan.
Het was hun bekend dat de eerste aanval der
Zweden steeds verwarring en doodschrik in de
gelederen van hun tegenstander teweegbracht,
maar de tweede aanval wilde hU ta zUn voor
deel laten veranderen. Maar het hielp niets. De
Zweden hielden stand met de zekerheid en de
kalmte, die Ben jarenlange strijd tegen een over
macht hun had aangeleerd. Peter moest vluch
ten en werd nog geruimen tijd achtervolgd. HU
leed een volledige nederlaag.
Toen achtte Karei den tUd gekomen tegen de
Saksers op te trekken en hU volbracht ook deze
taak met de vlotheid, die men van hem kon ver
wachten. HU stak de Duna over, versloeg het
Saksische leger en veroverde Koerland. De slag
was fél en bloedig, maar de Zweden waren niet
te weerstaan. ZU vernielden het heele leger en
namen/Me hoofdstad Mlttau zonder slag of
stoot m. Dan trok Karei door alle provincies, die
zich direct onder zUn heerschappü stelden, tot
hij In Btrzen verscheen, de stad waar de koning
van Polen met Czaar Peter enkele maanden te
voren dure eeden hadden gezworen, dat zU Karei
zouden verslaan! Het liep een beetje anders
en het kwam zelfs zoover, dat Karei het besluit
nam dten koning van Polen van den troon te
zetten. Dit toostte hem niet veel moeite en
August van Polen mbest de vlucht nemen.
De bevolking die vrUwel In slavemU had ge
leefd. verzette zich in de Volksvertegenwoordi
ging evenmin. In de plaatst van August had
Karei kunnen regeeren, maar dit wenschte hU
niet. HU gaf niet om een koninkrUk, zoover het
niet zUn eigen rijk was en hU noodlgde prins
Den Paaschos stelt men weer ten toon
En ’t beest wordt prijsbekroond,
Wanneer de biefstuk en de rib
Zich extra vleezig toont.
Heeft nu het beest zijn best gedaan
En ’t is dus extra zwaar,
Dan voert men den geprezen os
Tot dank naar 't abattoir!
Van uit dit slagveld komt de oe
Voor ’t winkelraam terecht,
Waar men z"n dikke deelen, bloot,
Tot lok en koopen legt!
laatste hulde komt er slechts
Neen, neen, herhaalde Elyah Briggs. we
zUn niet van plan om naar je te luisteren. Je
bent ternauwernood hier. Je moet minstens een
maand bhjven voor Je aan weggaan mag be
ginnen te denken; nietwaar moeder?
NatuurlUk, beaamde Mrs. Briggs hartelhk-
blUven.
Arm
bewogen.
Ik geloof, begon Nancy met groote moeite,
dat Trevanlon Court vroeger een groote bezit
ting is geweest, maar in de latere jaren. ik
weet
stuk
twee honderd acres overbleven: die en het oude
huls. En ik moest alles verkoopen. ik moest toch
alle schulden betalen.
Ja. dat moest zeker, zei Mr. Briggs.
Nu. Iedereen is betaald, tot den laatsten
cent.
En er bleef niets voor jou over, veronder
stel ik?
Ik bezit driehonderd pond, zei bet metaje.
Het Is een schande, hoorde Naney Mrs.
Briggs zeggen.
O, Ik ben rijk genoeg, antwoordde het
meisje haastig, ik bezit niet alleen dat geld,
maar Ik ben kerngezond en ik heb een goede
opvoeding gehad. Maar ik wil mijn eigen brood
verdienen, dat eiaeh an mezelf. Dat la alles
wat ik u wilde vei
Maar er is ge<.. enkele reden, dat nu di
rect te doen, hield Elyah voL
anneer men ’n geschiedkundige zou vra-
AA/ gen wie hU den dappersten koning vindt
V V m de geschiedenis van Europa, en mis
schien wel van heel de wereld, dan zou hU on
getwijfeld antwoorden: Karel XII van Zweden.
Inderdaad de dapperheid van dezen jeugdigen
vorst heeft gedurende de vUftien jaren van zUn
openbaar leven half Europa met angst en ge
heel Europa met bewondering vervuld en te
grooter was deze bewondering naarmate men be
dacht, dat koning Karei eigenlUk nog een kind
was, tóen zün naam reeds een symbool van held
haftigheid was.
Slechts vUftien jaar heeft hU geregeerd, of
bever gevochten, want van deze vUftien jaar is
bU geen half jaar in Zweden geweest. HU vocht
tegen de Denen, de Noren, de Pruisen, de Saxers,
de Polen en vooral de Russen van Czaar Peter
den Grooten, den eenlgen tegenstander die hem, van Llvonië, terwUl Czaar Peter met hom
hoewel met groote moeite, naar zUn ondergang
wist te drüven.
Karei was zestien Jaar toen hU rijn Vader
Karel XI opvolgde en zich aan het hoofd stelde
van het leger, dat hU nooit meer verlaten zou
en dat zUn leven lang al zUn ontberingen en zUn
roem zou deelen. Reeds in zUn vroege Jeugd
was .Karei opgevallen door zjjn bUzondere vast
beradenheid en iedereen die hem kende, wist,
dat onder zün zwUgzaamheld en zün soberheid
zich een üzeren wil verborg, een wil die inder
daad tot aan zün dood van Uzer was. Het loont
de moeite het leven van dezen num, dezen jonge
man te verklaren, zelfs in liezen tijd van paci
fisme, want het is niet zoozeer de vechtersbaas
Karei, dien we willen gedenken, dan wel den man,
die als geen ander vorst wellicht zich wist te
bebeerschen en met zichzelf ai zün onderdanen.
Toen hü nog een kind was en pas aan de
studie was gegaan, sprak zün leeraar hem eens
over Alexander den Grooten en de leerling gaf
te kennen, dat hü dezen Oosterschen veldheer
«en navolgenswaard voorbeeld vond „Maar”
vroeg de leeraar hem „weet ge wel, dat Alefcan-
der niet ouder is geworden dan 32 jaar?" Waar
op Karei antwoordde: ,Js dat niet lang genoeg,
als men koninkrijken heeft veroverd!" Dit was
een karakteristieke uitspraak van den man,
wiens leven vrijwel zou bestaan in het veroveren
er zelfs het weggeven van koninkrijken. Evenals
Alexander is ook hU Jong gestorven; hü was
nauwelüks 36 jaar.
dat ik al dezen tUd niet gelukkig ben geweest.
Eëli maand geleden dacht ik. dat ik nooit ge
lukkig meer zou kunnen zün. maar hier heb
ik veel van mün verdriet vergeten en.... en..
NatuurlUk. meisje-lief, zei de Yorkshlre-
man vriendelük, we hebben je dikwüls gade
geslagen als we je zoo alleen zagen zitten, en
we hebben je volkomen begrepen. NatuurlUk
voel Je Je af en toe verdriétlg, het zou niet an
ders mogelük kunnen zün, maar Je bent hier
tusschen goede vrienden, kindje, en ofschoon
ik het nüfschlen niet moest zeggen: er zün
geen betere vriendeh op de wereld dan de
Yorkshires!
En ik wil u altUd tot mijn vrienden blU-
ven rekenen, antwoordde Nancy, maak ik moet
aan de toekomst denken, en ik moet mUn eigen
brood verdienen. Ik ben erg arm, voegde
zü er aan toe.
Hierop zweeg Mr. Briggs even. Het moet ge
zegd worden, dat hü op armoede niet als een
schande neerkeek, maar hü vond dat het ieder
zün plicht was. zich door het leven te slaan.
Ik heb nooit over mUzelf en mün omstan
digheden gesproken, ging het meisje voort, ik
kon het eenvoudig niet, maar ik ben ervan
overtuigd, dat u naar me zult willen luisteren.
Dat zullen we zeker.
Misschien kunt u me wel helpen, voegde
Nancy eraan toeN
Je helpen, onderbrak Elyah Briggs, ik ben
niet iemand uit denaelfden stand als JU, maar
de naam van Elyah Briggs mag er wezen, in
deze stad....
U weet niets van me, viel Naocy bem in
Briggs, die al dien tüd bü den schoor-
'n clgaret stond te rooken. zei geen
i t
het
maar
den
waar
toch
morgen
zün toilet maak
te. Hier lag de
gevolgtrekking voor de hand, dat spiegel
schilderij kort geleden verwisseld waren.
gehoopt 'hebben als we nagaan, dat hü soms
vocht tegen een honderdmaal sterkeren vüand.
iliiiiiniiiiiiiiiiiiiiHiiminiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiHmiHmiiiiinMiii
ter en geen sterveling- in Rusland geloofde aan
de ihogelUkheid van een Zweedschen inval.
Deze inval was echter reeds een feit en Karei
joeg de Russen voor zich uit, maakte gevan
genen en veroverde wapenen en geld. De
dorpen liepen leeg op het nieuws van zün
komst, maar hü liet plakkaten aanplakken,
waarin hü den terugkeerenden volle vrijheid
garandeerde. Men gelopfde hem en
—i de dorpen weer bewoond. Hier
anecdote worden verteld, die ty-
en veiligheid f
weldra waren
meet een
peerend is voor Karei. Toen hü eens een rif
maakte, kwam een boer naar hem toe met de
klacht, dac een van zün soldaten zün gezin
van voedsel had beroofd. Karei liet den schuldi
gen grenadier komen en vroeg hem of hü inder
daad geroofd had. „Jawel,” antwoordde de
man, „maar wat beteekent een halve kalkoen in
vergelUklng met een heel koninkrijk, dat gü
van den Koning van Polei^hebt geroofd?”
„In orde,” zei Karei, .jnaar ik heb nooit iets
voer mezelf genomen, onthoud dat, mti
vriend” Hü zond den grenadier weg en
stelde den boer schadeloos.... Dit alles ge
schiedde eenigen tüd vóór den grooten slag van
Putowa, waarin het Zweedsche leger door den
Czaar werd vernietigd, zonder dat Karei
maar één oogenblik den. moed liet zinken.
de rede, of misschien heeft Jessie al het een en
ander verteld.
Dat wel. maar ze heeft ons geen enkele
büzonderheld gezegd. En we hebben daar niet
naar gevraagd, we dachten niet, dat we laar
recht toe hadden. Het was onze zaak niet, ons
met jouw leven te bemoeien, niet, dat we het
niet graag zouden weten, maar we dachten er
niet over het ooit te vragen.
De Yorkshires sprak ruw. en toch was ieder
woord van hem fijngevoelig. Elyah Briggs was
tn Leeds een arme jongen geweest, hü had zün
geld gauw verdiend, maar deze plotselinge rijk
dom had hem absoluut niet grof en protserig
gemaakt en ofschoon hjj in de society mis
schien geen goed figuur zou slaan, was hü in
zün hart op en top een gentleman.
Ik wil u graag vertellen, begon Nancy, en
Ik ben er zeker van. dat u mU zult begrijpen.
Drie maanden geleden kende ik geen zorgen.
Ik wist, dat mün vader geen rijk man was.
maar ik wist niet, dat hU eigenlUk geen penny
bezat. U moet weten, dat we in een mooi, oud
huis woonden, dat eeuwen aan onze familie
behoord heeft. Ik had nooit opgemerkt, hoe
vaal en armoedig alles eigenlUk was: ik dacht
nooit aan die dingen. Het was mün huls en ik
was ervan overtuigd, dat ik er mUn heele leven
zou bUjven. ik was bUna een en twintig, toen
ik te Cambridge afstudeerde, en daar mün va
der nooit met me over de toekomst sprak, en
ik zelf er nooit aan dacht, dat mün vader gauw
zou kunnen sterven, is er zoo tets nooit in mü
opgekómen. Later zelden de menschen. dat hü
verkMrd gedaan heeft, dat hij wél voor mün
dween.
Kort daarna, toen Gobieskl naar Karel’s
ultnoodiging begon te luisteren, werd Tiü door
handlangers van August gevangen genomen.
August verzamelde wederom een leger en ging
Kart! tegemoet. In den 'daarop vqlgenden strUd
werd Karei aan het been gewond en August
liet h$t- nieuws verspreiden, dat zün groote
tegenstander gesneuveld was. Zün leger werd
overigens in de pan gehakt en hü vluchtte met
enkele honderden overlevenden. Eenige malen
werden generaals naast Karei gedood, nadat
hü hen een voor een aan groot gevaar had
ontrukt. Telkens als Karei de plaats van een
generaal innam om hem te beschermen werd
de bescherm
weggemagfd.
meer ze er over nadacht, hoe hopeloozer ze het
ging vinden.
Maar haar gesprek van vandaag met Elyah
en de groote fabrikanten uit Oldham, hadden
haar op een idee gebracht. Ze meende een weg
te zien om haar eigen brood te verdienen en.,
misschien
Ze was verloren in haar gedachten, terwUl
de groote auto heuvel op. heuvel af ging en
toen ze elndelUk Woodroyd bereikten, voelde ze
zich als Iemand, die uit een diepen droom wak- ^haar
ker schikt.
Wil ?te niet/wat voor ons zingen, Nancy?,
vroeg Mr. Briggs, toen ze na het diner in de
ruime, gezelige salon bü elkaar zaten.
Zoudt u erg boos zün als ik het niet deed,
mr. Briggs? vroeg ze. Ik zou liever wat met
u praten.
We doen, wadr je zin in hebt, hoor kin^
antwoordde de gemoëdelüke Yorkshlre-man. w
Maar wéér wou Je over praten?
Over een manier om mün brood te ver
dienen. Ik moet zien, dat ik aan het werk kom
en liefst zoo gauw mogelük.
Wü zün van Je gaan houden en we zouden
je niet graag laten gaan. Bovendien zün we Je
nog heel wat schuldig, omdat je zoo lief bent
geweest voor onze Jessie, toen die voor t eerst
op St. Andrews kwam. Ze was toen nog maar
een kleine peuter, die niemand daar kende, ter
wUl JU al tot de groote meisjes behoorde. Ja,
daar heeft Jessie ons alles van verteld. Ze
voelde zich zoo eenzam als een pelikaan in de
wildernis, maar je bent lief en hartelük voor
geweest. Bovendien willen we je graag
"voor ons plezier hier houden. Ze verveelt ons
nog lang niet, wat Elyah?
Vervelen! riep de Yorkshlre-man uit.
Om Je de waarheid te zeggen, heb ik nog nooit
iemand zóó graag in mün huls gehad en ik
zeg je-nog eens: Je mag er niet aan denken van
ons weg te gaan.
Ben
steen ’n clgaret stond
woord, maar luisterde aandachtlg naar wat er
gezegd werd. Het was blükbaar. dat Ben meer
dan gewoon belang stelde in dit gesprek. Wat
Jessie betreft, ze ging zonder te spreken bU
Nancy staan, terwUl haar oogen zich met tra
nen vulden.
Het is heel erg lief van u. bracht Nancy
met moeite uit. en ik zal uw goedheid nooit
vergeten. Maar ik moet ook aan de toekomst
denken, Mrs. Briggs.
Daar hebben we voorlooplg den tüd mee,
zei de Yojkshire-man. met *n zvfempje van
ongeduld m zün stem.
Ik ben bang, dat u mü v
begon Nancy opnieuw. Denk
en
Dat
kon, omdat de spiegel bijna tweemaal zoo lang
was als schilderij, alleen geschied zün om iets
te verbergen,- want Barrington zou geen spiegel 5
meter van z’n waschtafel hangen. Vooropge
steld nu. dat de oude man had geschoten en in
aanmerking nemend, dat de kogel nóch in Stir
ling’s lichaam, nóch ergens in ,t plafond of
in de muren zat. bleef er niets anders over, dan
dat de lange spiegel in de plaats van het schll-
derü gehangen was om bet kogelgat te bedek
ken. Ik begreep, dat Barrington in z’n twist met
Stirling, zich zóó had opgewonden, dat hü in
zün drift een schot op hem gelost had. Maar
iemand schiet op zoon korten afstand niet
een paar meter naast of boven het doel. Mün
oog viel op de banaanschillen en als bü intuïtie
voelde ik ineens, hoe Barrington aan z’n eind
gekomen was. De bast van een derwchlllen was
namelük gehavend en de vloer vertoonde óp
een manslengte van den haard een vettig
vlekje.
Een of meer schillen moeten op den vloer
gelegen hebben en hierover is Barrington uit
gegleden bü het lossen van het schot. De ko
gel kwam in den tegenoverllggenden muur te
recht en de ongelukkige viel achterover met een
geweldigen smak op het haardUzer, zoodat hü
op slag dood was. Stirling, die zün meester
haatte, zag z’n kans; hü maakte zich meester
van het geld, trok het lük eenige meters naar
voren, doch vergat het om te keeren en veegoe
terloops het haardUzer af. Eenige vastgeplakte
stukje^ haar zün echter nog te zien. Daarna
viel z’n oog op het kogelgat in den muur, dat
niet strookte met z’n verhaal van een indrin
ger. Ook hierin vóórzag hü met merkwaardige
sluwheid, maar dat zal hem toch niet uit de
gevangenis houden.”
Stirling braakte een verwensching uit.
.Die kerel is een duivel, een duivelI" krüsch-
te hü.
Crawford stak bedaard een sigaret op, maakte
een lichte buiging voor Colson en aeide: „Ik
lever den misdadiger In uwe handen.”
bü verüas van een band 94T »U verlies van een f Cfi bU een breuk van Z Z/l bU verlies van *n
een oog F duim of wUsvinger F «FlF»"been of armF 7(Fe° anderen vinger
Tk yr Uoiieer Barrington, een gierig en zon
ly I derling man, was vermoord. terwUl een
aanzienlUk bedrag aan bankpapier ver
dwenen was. Toen Stirling z’n knecht, een
klein, nietig ventje, de kamer van z’n meester
binnentrad, vond hü hem uitgestrekt op den
grond, met een diepe wond aan ’t achterhoofd.
Hü wilde er op zweren, dat hü op de venster
bank van.’t openstaande raam een hand zag.
die zich snel terugtrok op het geluid van de
opengaande deur. Op dat-oogenblik gaf hü zich
echter geen rekenschap van de volle beteekenis
hiervan en eerst later zag hü ta, dat hu daar
door een groote fout begaan had. Z’n eerste
werk was geweest Barrington's zoon te waar
schuwen, die onmiddelük naar een dokter en
Scotland-Yard getelefoneerd had. Het bleek
evenwel dat Barrington al een lük was en z’n
zoon had daarop bevel gegeven, niets aan de
positie van het lichaam te veranderen vóór de
detective van Scotland-Yard was gearriveerd.
Met mün vriend Crawford, crimineel reporter
van den Dondon Observer”, die de politie de
loef wilde afsteken, begaf ik me in allerül naar
het somber, alleenstaand .huis op eenlgen af
stand. van den straatweg. Tegen de stoep stono
een Harley-Davidson. De politie was ons 41
voor geweest.
„Dat is de motor van Colson, de meest eigen-
wüze kerel van Scotland-Yard,” bromde Craw
ford.
„Wüa ons l)et bewuste raam eens aan,” vroeg
hü aan Stirling. De man nam ons mee naar
den achterkant valj t gebouw en wees ons een
openstaand venster, vlak er naast liep een
üseren brandladder langs den muur. De gronl
aan den voêt van de ladder was zeer modderig
en eep zeer duidelük voetspoor liep van den
hyjien steenen weg naar de ladder en terug.
volgde Crawford binnenshuis, waar Colson
bezig was de dienstbode aar een verHoor te
onderwerpen. Haar verhaal kwam in X kort
hierop neer, dat ze. toen ze vroeg in, den avofld
in t vertrek onder münheer Barrington's ka
mer bezig was. een heftige woordenwisseling
boven haar had gehoord, iets wat wel meer
voorkwam. Stirling en de oude zonderling had
den herhaaldelük nude. Eensklaps hoorde zü
een knal, gevolgd door een doffen bons. Aan dit
alles had ze niet veel aandacht geschonken,
omdat ae van haar meester wel* meer vreemds
gewend was, maar toen alles stil bleef na dien
knal, was ze toch ongerust geworden en naar
boven geloopen. Juist toen Stirling met een
verwilderd gezicht de kamer uitkwam en haar
vertelde, dat münheer Barrington vermoord
was. Nadat nog vele vragen gesteld waren, en
ook Stirling was gehoord, ging de detective ons
voor naar boven. In de kamer van den ver
moorde was niet veel büzouders te zien. Er was
o.a. een groote spiegel, met kostbaar beeldhouw
werk. die naast de boekenkast boven den
schoorsteen hing. Midden in 't vertrek stond
een bordje met banaanschillen.
De vloer was bedekt met ordinair linoleum,
dat op verscheidene plaatsen versleten was,
zooals voor de boekenkast. De kamer was niet
verwarmd, maar in den haard lagen de over-
blüfselen van een vuur. Het lük lag op den
rug, naast de tafel, met het gezicht naar het
raam. Een revolver, waarvan een kamer leeg
geschoten was, lag er naast.
„Van wien is die revolver?” vroeg de man
van Scotland-Yard aan den zoon des huizes.
„Vader droeg die altüd bü zich.”
Crawford begon intusschen de kamer cp en
neer te loopen en bet: .Merkwaardig Riley, die
kale plekken op den vloer, hoogst merkwaardig
Ik kon er niets merkwaardigs in zien; het zeU
was door het langdurig gebruik afgesleten.
Mün vriend staarde aandachtig naar den
spiegel en naar een schllderü- Daarna viel i’n
blik op de banaan-schlllen. die hü een voor
een bekeek, waarop z’n gezicht verhelderde.
Colson had inmiddels z’n verhoor geëindigd
en begon nu eveneens de kamer te onderzoeken.
Hü was er gauw mee klaar.
„Het staat vast,” zei hü. op autoritalren toon,
„dat de moordenaar door het venster is binnen
gedrongen. Hü droeg schoenen met spükers
beslagen en een confectiepak. Ik leid dit af uit
de krassen op de vensterbank en uit den aard
van den knoop, dien ik Hier vlak b(j het raam
vond. Een inspecteur met twee speurhonden
zal binnen een kwartier hier zün. zoodat we
den kerel, die met een kogel in z’n U)I niet ver
van hier kan zün. gauw zuilen hebben.”
„Ik ben het niet met u eens,” zei Crawford
met een beminnelük lachje. „Er Is door dat
raam nooit een moordenaar binnengedrongen,
omdat hier nooit een moord begaan is.”
.Misschien,” mlnachte Colson, „wilt u me dan
wel vertellen, waar de kogel uit Barrington’s
revolver dan gebleven is."
„In den muur achter den spiegel,” antwoord
de Crawford, zonder een spier te vertrekken.
.Münheer Rlley," zei Colson. ,4k geloof, dat u
*n oogje op uw vriend dient te houden. Het zien
van het lük schünt z’n geestvermogens te heb
ben gekrenkt.’’
„’t Zal het beste zün, dat we Stirling even
roepen,” meende Crawford.
Stirling kwam aarzelend binnen. „Riepen de
heeren?"
Da," zei Crawferd. .Münheer Colson wilde
graag, dat Je dien spiegel eens van den muur
nam.”
Het resultaat van deze worden was ver-
rasèthd.
Intusschen had ook de stad Danzig troepen
tegen hem uitgezonden met het gevolg, dat
zü volkomen verslagen werden en dat Danzig
werd Ingenomen en gestraft. Toen Karei de
stad binnentrok lagen de Inwoners op hun
knieën In de straten en smeekten om erbarmen.
Nu was Karei geheel meester van Polen en
waar hü Gobleski niet kon bereiken, bood hü
den Poolschen troon aan aan Stanislaus
Lecztnskl, die het aanbod aannamen. Leczlnskt
was toendertüd een Jonge afgevaardigde en een
van de weinige mannen van beteekenis, <üe
het vertrouwen dér bevolking genoten. De
kroning geschiedde met veel pracht en praal
en Karei die bescheldenlük onder de menigte
stond, riep het eerst van allen hoera!
De koning die meende, dat hü nu wel gemist
kon worden,* trok met zün leger nog even naar
Warschau om de verovering compleet te ma
ken, versloeg August, nam de stad in zobder
dat de soldaten de minste poging deden tot
plunderen. Dit alles is in weinig woorden ver
teld. doch men kan, wil men volledig de hel
denfeiten van den Zweed memoreeren, beter
een boek schrijven over zün krijgsdaden en
dan nog zal men moeite hebben zün door
zettingsvermogen .op zün juiste waarde
schatten.
Inmiddels hadden enkele Zweedsche
raals hier en daar aan. de grens verschillende
-troepen verslagen, zoodat het
leger over de geheele linie zege-
De soldaten waren zelfbewust gewor
den en achtten een strüd van twintig tegen
honderd man meer overeenkomstig hun waar
digheid dan een gevecht met gelüke kansen.
Op dat oogenblik besloot Karei tot den groo
ten stap: Hü trok Rusland in om Peter op
eigen terrein te gaan bestrijden. Het was wln-
:hlktheld tot werken doorf750.- bü «en ongev^^net f 250
Ie bestrijden. Oeen kat of val
Is in staat vijftig muizen in één nacht te vangen, doch
met één doosje Rodent verdelgde de Heer A Ie K.
in 2 avonden 113 muizen. Rodent faalt nimmer;
hapje is* doodeiijk.
--le doos 4 50 ct oj
hele doos 4 90 cl en morgen zult U van dit on
gedierte bevrijd zijn. Imp.: Fa. B. Melndersma.
Den Haag. B46
