ONS BLAD
Het Vickersproces te Moskou
MOTORRACES
te Alkmaar
WW
I
I
I
Ji
git
illljl
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Het nieuws van heden
2
Japan-Nederland
Duitsch protest te
Londen
BEZOEKT
St. Willibrordus
1
RADIO
RECORD
UIH
IJZEREN BOUT IN EEN
GENERATOR
DE KRACHTIGE ARM IN
OOSTENRIJK
DE BAROMETER
DE
JOH. LAU WERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Broodmessen ea Broodzagen
X
BH
GOERING TER AUDIËNTIE BIJ DEN H. VADER
T
Incident te Metz
2A
Autobus in een rivier
gestort
33 voetballer? gewond
o o
Zware storm in Indië
ONTVANGLAMPEN VANAF F 2.50
Het verhoor van Thornton
Dr. Luther te New-York
aangekomen
Goede Vrijdag te Rome
De processie weer in eere
Fransche begrooting’33
aangenomen
De Kamer op reces
Denemarken enDuitsch-
JAP ANSCH BEZOEK
land
Rechtshervorming
Het wrak der Atlantique
Dr. Frank II Rykscommissaris?
OP ONDERZOEK
De aanklacht
Gei
Was deze erin gestoken of er per
ongeluk in gevallen?
Bekentenissen en her
roepingen
Premier Stauning over de
grenskwestie
Weer verplicht godsdienst
onderricht
Dtüfuu’ besprekingen
te Rome
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Treinbotsing nabij
Montpellier
Optimistische plannen
in Amerika
Hg zou honderdduizenden hebben
verduisterd
I.V. Gloeilampenfabriek
Japan uit het Perm.
Hof?
2en PAASCHDAG
17 APRIL 1933
Aanv. half twee. „Alcmaria" V.V.V.
N.V. Ned. Verzek.-Maatschappij
Utrecht, Catharijnesingel 48
Hoofdinspectie Amsterdam
Adm. de Ruijterw.242. Tel. 82797
Kapitaal- ea Velkeverzekeriejc
Radina
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 171
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 433, Redactie 633
ABONNEMENTSPRIJS.
Het NOORD-HOLLANDSCH
DAGBLAD zal op Tweeden
Paatchdag niet verschijnen.
DE DIRECTIE.
De onderhandelingen over een
arbitrageverdrag vorderen
Thornton ontkent ten stelligste
MOSKOU. 14 April. (Eigen bericht). In ver
hand met de opzienbarende beschuldigingen
Vertegenwoordigers
Nieuw onderzoek naar de oorzaak
van den brand gelast
4
Tegen de Lagerhuisdebatten over
Duitschiand
Het Weer iiiniiiuuunmuiiiiiimniminnmmi
Verwachting: Matige tijdefijke welHcht
toenemende Noord- Westelijks tot Zwte-
Westelijken wind, half tot swaar bewolkt
j of betrokken, aanvankelijk neg weinig of
S geen regen. Iets zachter.
steUsts
w
IL
Dr. Lather te New-York aangekomen.
(United Press)
Zaansche helers in staking.
Verlegging van de Indië-ronte.
Q
met elkaar in botsing gekomen
I
De Fransche begroeting 1933 door de Kamer
aangenomen.
M
R
Dreigende conflicten in de Limburgse he Klel-
industrie.
De Nederlandsche zwemploeg bezette Mi de to
Kopenhagen gehouden wedstrUden vier eerste
plaatsen.
Zes dooden bU een zwaren storm in Britscto*
Indië.
Bnnrverlaging la voorbereiding van bijna del
vend gemeente-woningen in Den Haag.
Nieuw ondersoek naar de oorzaak van den
brand op de „Atlantique'*.
Dr. Gereke zou honderd duizenden verduisterd
S.S-
33 Gewonden bij een autobus-ongeluk te S
Ferrol.
BtJ een treinbotsing nabij Montpellier werden
veertien reizigers gewond.
Nieuwe burgemeester van Chicago benoemd.
EL FERROL, 14 April. (Reuter). Tijdens een
dichten mist is een autobus, waarin 33 voet
ballers gezeten waren, die van een wedstrijd te
rugkeerden een 7 M booge helling afgestort en
In een rivier gevallen.
Alle inzittenden werden mln of meer ernstig
gewond.
proces gelegenheid zou krijgen, zich tegen be
schuldigingen te verdedigen.
BERLIJN, 14 April (VB) Binnen het kader
der feestelijkheden, welke op den dag van den
nationalen arbeid. 1 Mei, gegeven zullen wor
den, zal tijdens de middaguren Rljkspresldent
Von Hindenburg op de door de RUksregeerlng
in den Lustgarten georganiseerde betooglng een
boodschap voorlezen.
In Hotel „des Indes" te Den Haag Is aan
gekomen de heer Naetake Savo, ambassadeur
van Japan in België.
TILBURG
Concentratieplannen der tramwegen In
Achterhoek.
Hoogste stand op Zaterdag 9 uw vjn.: 1M
Vorige stand: 768
DEN
AK-
KAN
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Onze Romelnsche correspondent seint dd. 14
April:
De plechtigheden van Goeden Vrijdag in de
SlxtUnsche kapel werden door Z, H. den Pa as
geopend, in tegenwoordigheid van Dollfuss en
van von Papen en echtgenoote. In alle kerken
werden de gebruikelijke oefeningen gehouden
Voor het eerst sinds jaren trok weer de
groote processie vanuit de basiliek van bet H.
Kruis door Rome, gadegeslagen door een groove
menigte Kardinaal Fumasoni droeg de reliqule
van het Heilig Kruis en drie bisschoppen droe
gen de Nagels, de Heilige Doorn en het Kruis-
opschrift. Prins Marcantonlo Colonna, troon
assistent, schreed voorop met een groot hou
ten kruis.
METZ, 14 April (Reuter.) Hedenmorgen ver
schenen hier vier Duitsche automobilisten uit
Elberfeld, wier wagen van achteren voorzien
was van een hakenkruls-vlaggetje. Het kwam
tot een grooten oploop en toen zU weigercen
het vlaggetje te verwijderen, bracht een oer
omstaanders den chauffeur een vuistslag toe,
terwijl anderen aanstalten maakten, om met
geweld het vlaggetje te verwijderen. Óp dit mo
ment kwam een juist passeerende politie
patrouille te flets tusschenbeide; de automobi
listen werden naar het politle-commissarisat
gebracht, waar zU verklaarden, dat bet vlag
getje nationaal was. Ze waren van plan, net
voormalige slagveld te bezichtigen. Hun papie
ren bleken in orde. Op verzoek der politie ver
trokken ze weer onmlddeliUk naar Duitschiand.
per kwartaal voor Alkmaar f 2.
Voer biMen Alkmaar .12 85
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0 60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
NV Drukkerij De Spaarnestad Haarlem
MÜNCHEN, 14 April (VJ>.) De NB. Partel-
korrespondenz verneemt, dat de Rijksminlster
van Justitie den Rükskanselier zijn voornemen
heeft te kennen gegeven den Rljkspresldent
voor te stellen den leider der natlonaal-socia-
llstlsche juristen dr. Hans Frank te benoemen
tot commissaris van het Rijk voor de reorga
nisatie van de rechtsorde en der justitie in de
landen. De benoeming zou zeer binnenkort af
komen. Dr. Frank blijft staatsminister van
Justitie in Beleren.
CALCUTTA. 14 April. (Reuter). Tijdens een
zwaren storm in bet Oosten en Noorden van
Bengalen, alsmede in Assam, werden 8 men-
schen. ow. een schooljongen, door den bliksem
gsrtersi en veradpeidene anderen gewond. De
spoorweg- en telegraafdienst te ontwricht.
Victor Ridder, uitgever van het New-
torksche Staatsblad, is gisteren te Bremer
haven aangekomen om zich in opdracht
•an de Duitschers in Amerika van den
NEW YORK, 14 April (Reuter.) De correspon
dent te Washington van de „New York Times”
verneemt, dat de raadslieden van president
PARUS. 14 April (V. D.) De Fransche Ka
mer heeft na een zitting, welke bijna 20 uur
beeft geduurd. Vrijdagochtend om even over
zessen de begrooting voor het jaar 1933 aange
nomen met 514 tegen 67 stemmen (van de
uiterste rechterzijde en enkele socialisten).
De begrooting vermeldt aan uitgaven 50.092
millloen francs, aan Inkomsten slechts 45,914
mlliioen. Het deficit bedraagt dus 4178 milkoen.
De Kamer te vervolgens op reces gegaan tot
16 Mei, ten einde den Senaat gelegenheid te
geven de begrooting te behandelen.
De Senaat zal op 2 Mei a.s. bijeenkomen.
MOSKOU. 14 April. (V.D). Tijdens de gister
avond gehouden zitting van het Sovjet-gerechts-
hof te Moskou, in de zaak tegen de zes Engel
sche employé’s van Vickers, werd Thomtoo. een
der Engelschen, gedurende vier uur onder
vraagd. Hij zou systematisch, door bemiddeling
van zijn ondergeschikten, spionnage nebben be
dreven. Thornton ontkende pertinent.
Thornton gaf toe geïnformeerd te hebben
naar de gegoedheid der Sovjet-regeerlng met
bet oog op de uitgebreide credleten, welke zijn
firma verschafte.
De officier gaf te kennen, dat deze erkenning
klopt met zijn beschuldiging.
De secretaresse der firma, Koetoesova, be
weerde dat Monkhouse en Thornton ook in baar
gezelschap plannen hebben besproken betref
fende de vernieling van machines. Thornton gaf
hierop toe, dat Richards de Londensche mana
ger van Vickers, eveneens belangstelde in mede-
deellngen betreffende de Sovjet-Unie. Toen er
aan herinnerd werd dat Richards in 1913 offi
cier is geweest bij den Britschen inlichtingen
dienst, werd door de aanwezigen met nog meer
belangstelling geluisterd.
Toen de officier van justitie zich niet de ge-
wensebte bekentenis, dat Thornton sptbnnage-
diensten zou hebben verricht, kon verschaffen,
toonde hij deze een verklaring, waarin Thornton
zichzelf en anderen schuldig verklaarde.
Deze verklaring bad Thornton in de Gepoe-
gevangenls onderteekend. HU ontkende evenwel
alle incrimlneerende passage^ en zette uiteen
dat. wanneer hU deze zou hebben neergeschre
ven. „hU niets zou hebben geschreven.” HU had
geschreven onder moreelen druk. Vervolgens
kwam ter sprake, dat Thornton zUn Engelsche
ondergeschikten en Russen geld zou hebben ge
geven. Koetoezova bevestigde al baar in de
gevangenis afgelegde verklaringen betreffende
haar financleele transacties. De eenlge transactie
welke door de verdediging werd toegegeven, werd
door Monkhouse verklaard te zijn de leenlng aan
zekeren Dolgov, welke als zoodanig werd ge
boekt. Nadat het Hof bad besloten Dolgov voor
te roepen, werd de zitting verdaagd.
Het Vlekers-proces te Moskou. Derde dag.
De Japasuch-Nederlandsche onderhandelingen
over een arbitrage-verdrag vorderen, aldus
verklaart Tokio. Japan uit het Permanente Hof
van Int. Justitie?
NEW-YORK, 14 April. (V.D.) De nieuwe
Duitsche ambassadeur in de Vereenlgde Staten,
de vroegere president van de RUksbank ar.
Luther, te met de „Bremen” te New-York aan
gekomen.
Dr. Luther heeft een korte verklaring afge
legd betreffende den toestand in Duitschiand.
doch weigerde zich uit te laten over politieke
kwesties, voordat hU president Rooeevelt zyn
geloofsbrieven heeft overhandigd.
De Duitsche militaire attaché te Washington,
von Boettlcber, te met do „New-York" aange-
komen.
BRUSSEL. 14 April (Reuter.) Als vertegen
woordiger van België voor de gedachten wisse
ling met de Amerikaansche regeerlng ter voor
bereiding der economische wereldconferentie
zal de Belgische ambassadeur te Washington
May fungeeren. België hecht bUzondere betee-
kenls aan tarlefveriaglng en wil vasthouden
aan den gouden standaard.
WKENEN, 14 April. (V. D.) De OostenrUk-
sche bondskanselier wordt pas na de Paasch-
dagen, waarschUnlUk Dinsdag te Weenen te
rugverwacht.
Het schUnt dat Dollfuss naar Rome te ge
gaan om daar te kunnen deelnemen aan de
politieke besprekingen.
In welingelichte kringen wordt verzekerd,
dat het den bondskanselier gelukt is den Ita-
llaanschen minister-president te overtuigen
van den bUzonderen toestand van Oostenrijk.
Het is hem eveneens gelukt bU de besprekin
gen met Instanties van het Vaticaan overeen
stemming te bereiken, zoodat thans mondelin
ge onderhandelingen zullen kunnen worden In
geleid betreffende het door Oostenrijk voorge
stelde concordaat.
Deze onderhandelingen zullen gevoerd worden
door den OostenrUkachen minister van ■Justi
tie, Schuschnlg. die Maandag te Rome zal aan
komen om daar nog nadere inlichtingen te kun
nen ontvangen van Dollfuss. f
den gewezen rijkscommlssaris Gereke en zUn
medeplichtige, Freigang.
Gereke wordt beschuldigd van drievoudige
oplichterij en misbruik van vertrouwen; Frei
gang zou in twee gevallen medeplichtig zUn
geweest. Gereke moet het bestuur van den bond
van Pruisische plattelandsgemeenten, waarvan
hU Sedert 1 Juli 1922 de leiding had, door ver
dichtselen er toe gebracht hebben hem in 1928
aan representatiekosten 75000 Mark te betalen.
Door onware opgaven over de opbrengst van
het orgaan van den bond moet hU JaarlUks,
sedert 1925. 100 000 Mark hebben ontvangen.
Ten slotte wordt Gereke er van beschuldigd,
dat hU als gevolmachtigde van het Hlnden-
burg-comlté. dat in 1932 voor de verkiezing van
Hindenburg als president was gevormd, een
bedrag van verschelden honderdduizenden
Mark, door het afgeven van vervalschte kwi
tanties, te eigen bate heeft geïnd.
PARIJS, 14 April. (Reuter.) Aangaande bet
gisteren in het Lagerhuis gehouden debet in
zake Duitschiand schrUft de „Temp”: Dit de
bat zal in heel Europa grooten weerklank vin
den. De reactie, welke hU zal verwekken te
Berlijn, Rome en in Mldden-Europa zal ton
nen, in welke mate de strenge waarschuwing
gevoeld Is. „Paris Soir” noemt het debet ken
schetsend voor de ontwikkeling der geesten in
Engeland.
I
1
TOKIO, 14 April. (Reuter.) Van bevoegde
zUde wordt vernomen, dat als eerste Japansche
gedelegeerde op de Economische wereldconfe
rentie te Londen Isjll «al optreden. Verdere ge
delegeerden zullen zUn Fukaj, vlce-gouverneur
van de Bank van Japan, en Matsudeira.
tegen ingenieur Thornton legde in de aveod-
zitting van beden de Rus Sughoruchkln. die
tot dusver nauwste medewerker was van den
hoofdingenieur van de Moskouache electro
trust, verklaringen af. S. verklaart, dat hu sa
men met Thornton plannen had uitgewerkt,
om de licht- en kreehttoevoer naar het Kremi
alle andere Moskouache regeerlngsgebouwen.
de Moskouache barakken van het Roode Leger
en naar de belangrijkste fabrieken geheel af te
sluiten voor het geval, dat bet tot een oorlog
tegen Sovjet-Rusland sou komen.
Thornton wijst deze beschuldigingen met alle
beslistheid van de hand.
Dramattech was het moment nadat de Rus
Slwert den Engelschman Gregory verweet.
n“t opaet een door Vickers uitgevoerde electrt-
sche installatie in het reuzenkrachtstatloc
Djneprostroy te hebben vertraagd. Gregory
sprong opgewonden op en riep woedend: Uk
moet tegen de verklaringen van dezen man
protesteeren. HU vernietigt mUn positie, «on
der dat een bewijs voor de Juistheid geleverd
te.” De gerechtsvoorzltter beloofde Gregory
LONDEN. 14-April. (Reuter). ZooatowfJ meld
den, heeft de Duitsche am bas» «deur te Londen
opdracht gekregen bU de Engelsche regeerlng te
protesteeren tegen het Lagerhuisdebat van giste
ren. In officleele kringen te men van opvat
ting. dat de regeerlng niet verantwoordelUk te
voor de door Lagerhuisleden verkondigde opi
nies. Dit standpunt zou den Duitschen ambas
sadeur worden uiteengezet. Sir John Simon
vertoeft niet te Londen, zoodat het niet waar
schUnlUk is. dat het protest voor Dinsdag
wordt Ingediend.
MOSKOU. 14 April (Reuter.) Het telegraaf-
agentschap der Sovjet-Unle meldt: De deide
dag van het Vickersproces begon met het ver
hoor van den leider der contróle-afdeellng van
den electro-import, den Russischen ingenieur
Dolgow.
Deze getuige verklaarde, dat de Engelsch-
man Thornton hem in zijn kamer had geroe
pen en hetr. 3000 roebel had aangeboden, wan
neer hU defecten aan een door de Metro-Vickers
d^H-hlerop* «ta» MJ in het verdere verioop van”^
geld aangenomen en net nog denzelfden dag
aan de bevoegde autoriteiten met de noodlge
verklaringen overhandigd.
Thornton en Monkhouse bevestigden deze
verklaringen (Volgens een nader Reuter-ver-
slag antwoordde Thornton, met instemming van
Monkhouse, dat het geld was verstrekt als lee
nlng, welke echter nooit was afgelost wegens
betaling van een apartement.)
Hierop ging het gerecht in op de gebeurte
nissen bU het Sujewka-kracbtstation. Beklaag
de Kotljarewskl verklaarde, dat hU als leider
vsn de turbine-afdeellng In opdracht van Mac
Donald een bout in een generator had gesto
ken. waardoor de turbine 10 dagen lang buiten
werking werd gesteld. Hiervoor had bU 1000
roebel ontvangen van MacDonald. Deze beves
tigde volkomen de verklaringen van Kotlja
rewskl (Volgens het Reuter-verslag verklaarde
MacDonald, dat hU van K-’s daad op de hoog
te was.)
De Pruisische Minister-President en Rijks minister Goering werd door Z H. den Paus
in audiëntie ontvangen. Hij droeg &V dtt bezoek de nieuwe eenheidsuniform van de
Duitsche sportvliegers. Links naast hem zijn persoonlijke adjudant, kapitein Körner
(radiografische foto uit Rome).
KOPENHAGEN. 14 April (VD.). De sociaal
democratische Deensche pers publiceert een
artikel van minister-president Stauning over
de kwestie van de grens tusschen Denemarken
en Duitschiand.
Stauning verklaarde on., dat de Zuidgrens
van Denemarken volgens een door het Vre
desverdrag van Versailles bepaalde beslissing
was vastgesteld. Van het eerste oogenbllk af
heeft het Deensche volk zich opMiet standpunt
van het zelfbestemmlngsrecht ifplnBW tti~
Denemarken bestond slechts de wensch, het
naar geest en taal Deensche gedeelte van Zuid-
Jutland. terug te krijgen. Stauning geloofde
niet, dat de verantwoordelUke regeerlng in
Duitschiand er aan zou denken tegenover
Denemarken geweld te gebruiken om de door
de verantwoordelUke autoriteiten en den Duit
schen RUksdag erkende verhoudingen te wij
zigen. Denemarken wilde tegenover Dultech
land een eerUJke en loyale houding aannemen.
Het te er van overtuigd, dat de verantwoorde-
fijke personen in Duitschiand ten opzichte
van Denemarken een zelfde UJn zullen volgen.
De in 1920 tusschen Duitschiand en Denemar
ken vastgestelde grens te de Juiste- Zoowel met
WEENEN, 14 April. (Reuter.) De bondsml-
nister voor OnderwUs heeft het decreet van 10
April 1919 met onmiddellUke werking niet lan
ger van kracht verklaard. Dit bepaalde, dat de
dwang tot deelneming aan het godsdienston
derricht werd opgeheven voor alle onder het
ministerie van OnderwUs staande onderwijs
instellingen. Thans zullen de schoolautorltei-
te weer de bepalingen van vöör 10 April 1919
hebben toe te passen. De kardlnaal-aartsbls-
schop van Weenen, dr. Innltzer, nam met bU
zonderen dank van de hem door den minister
gedane desbetreffende mededeellng kennis.
Naar Reuter verder meldt, verklaarde een
derde getuige, Lobanow. met instemming van
zUn vriend Lebedlew, dat Nordwall hem gelast
had een installatie van de Metro-Vicken te
vernielen en dat hU van Nordwall 5000 roebel
bad ontvangen. Nordwall ontkende echter ten
stelligste.
Het schUnt dat de rechters zich houden aan
MacDonald's ootspronkelUke bekentenis, on
danks zUn latere herroeping.
Inzake bet werpen van een Uzeren bout In
een generator setde Monkhoure. dat de bout
niet gegooid doch erin gevallen was.
TOKIO, 14 April. (Reuter.) In verband
met de onderhandelingen tusschen Japan
en Nederland over een arbltrageverdrag
wordt door het ministerie van Bultenland-
sche Zaken gewezen op de mogelijkheid
van een terugtrekking van Japan uit het
Permanente Hof van Internationale Jus
titie als gevolg van Japans uittreden uit
den Volkenbond.
De Japansch-Nederlandsche onderhande
lingen zUn reeds een overeenkomst nabU-
Het voornaamste geschil vloeit voort uit het
feit, dat Nederland in het verdrag de be
paling opgenomen wenscht te zien, dat ge
schilpunten eventueel aan het Permanente
Hof zullen worden voorgelegd. Japan wil
hier niet op Ingaan wegens de mogelijkheid,
dat het zich uit dit Hof. als zUnde een Vol
kenbondsorgaan, terugtrekt.
De woordvoerder van bet ministerie van
Bultenlandsche Zaken gaf verder te ken
nen, dat het Japansch-Nederlandsche ver
drag waarschUnlUk een model sou zijn voor
de arbitrageverdragen. welke Japan hoopt
te sluiten mei de voornaamste wereldmo-
gendheden en die zullen opwegen tegen de
uit het uittreden uit den Volkenbond voort
vloeiende isolatie.
Japansche arbeidersleiders sparen de Ja
pansche regeerlng aan, zich ook terug te
trekken uit het ande-e orgaan van den Vol
kenbond, bet Internationale Arbeidsbureau
te Genève.
PARUS. 14 April (Reuter). In de nabijheid
van Montpelllei zijn gistermiddag twee perso-
BERLIJN, 14 April. (W. B.) De gisteren in
het Engelsche Lagerhuis gehouden debatten
over de toestanden in Duitschiand hebben de
regeering-Hitler aanleiding gegeven, om haar
ambassadeur te Londen opdracht te geven, on-
verwUld bU de Engelsche regeerlng te protes-
teeren (Men herinnert zich, dat minister Si
mon gisteren verklaarde, dat de ontstemming
over de behandeling der Joden in Dultechland
algemeen is onder-het Engelsche volk. Bijzonder
scherpe verklaringen ten aanzien van Duitsch
iand werden verder Mgelegd door Austen Cham
berlain. Red.)
CHERBOURG. 14 April (Reuter). De justi
tie heeft gelast dat een nieuw onderzoek zal
worden ingesteld naar de oorzaken van den
brand op de „Atlantique" welk onderzoek zal
geschieden aan boord van het wrak, dat hier
in de haven ligt.
Allo verbrande overblijfselen en puin zullen
nauwkeurig worden onderzocht, waartoe een
groote groep werklieden in dienst wordt ge
steld. Dit onderzoek zal een maand duren.
tikelen. Op deze wijze willen ztj de tengevolge
van het regeerlngsproqram van openbare wer
ken gestegen koopkracht opvangen.
De concurrentie sa! geregeld worden, terwijl
het aantal werkuren en mlnlmumloonen zullen
worden vastgesteld.
De correspondent verneemt verder, dat Roo
sevelt het Congres wil verzoeken om dictato
riale volmachten ten aanzien van de tariefony
derhandellngen met de bultenlandsche mo
gendheden.
Verdere «snrqltriiibtua: «sseker.
immuHiHnnmimiimimm
Duitsch protest te Londen aangaande heé
Duitschland-debat In het Lagerhuis.
