ONS BLAD
Interview met Matsoeoka
Na de uitspraak
Moskou
van
H
I
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Het nieuws van heden
Gecontroleerde
inflatie
RIN TOEKOMSTDROOM
[T
J!
VEELBETEE KENENDE
MILDHEID
DE BAROMETER
Een aanval op de
Bisschoppen
JOH. LAUWERS
te
ik.
VERJAARDAG DER SPAANSCHE REPUBLIEK
Japans overbevolking
o o
Staking te Barcelona
ize
30
.95
DE
Goering te München
Gevoelig échec voor de
Sovjet
Dollargoudgehalte
gehalveerd
Oostenrijk en Hongarije
weer bijeen?
Geheimzinnig vlieg
ongeval
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
iN
IN
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Zeist-Punkta I - glazea
Rijksdagbrand belet te
Kopenhagen
„AKRON’-RAMP
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20c, ingez. med. 40c.
p. regel; idem op pag één 55 c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek Telefoonnummer 433
NWW
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 175
Naar gecontroleerde Inflatie la Amerika.
Londen teruggeroepen.
Matsoeoka
De valuta-voorstellen gereed
Matsoeoka’* droom
Japans overbevolking
Verklaring van MacDonald
Vliegtocht in den storm
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Jaarvergadering van den Industrie- en Hendels
raad veer Land- en Tuinbouw.
Hoogste stand op Vrijdag 9 uur vja.: 751
Vorige stand 756.
Grove toon der nationaal-socia-
listische bladen
UT’
at-
,9&
Beheer ad Interim van Baltenlanteefce Zaken
door Minister Buys aanvaard*
Berucht groot-emekkelaes te Venlo gepakt.
Eerste hoornpiantdag tal de Wieringermeer.
Wapensmokkelhandel b(j Nijmegen.
A.C.O.P. ait dienstcommissie. by Defensie.
De zittingen van den Zeekrijgsraad te Soera ba ja;
een opmerkelijk pleidooi.
0.15
0-M
LM
0.40
030
tCH
I om
020
030
035
030
Kardinaal Bertram, de voorzitter van
Bisschoppenconferentie te Fulda.
Op den tweeden verjaardag van het uitroepen der republiek president Alcala
Zamora tegenwoordig bij de parade der troepen te Madrid. Onze foto toont Zamora
(links) en den minister-president Azana op weg naar de parade.
INTERVIEW MET MATSOEOKA: NED. OO8T-
INDIt EEN AFZETGEBIED VOOR JAPANS
OVERBEVOLKING.
Grove toon der nat—see. bladen tegenover de
Duitsche bisschoppen.
Positie der houden van Dollarleeningen voor
zoover in Nederland en Indie aanwezig, veilig
gesteld.
AAR
Jhr. mr. Beelaeris van Blokland als vice-pre
sident van den Raad van State beèedlgd.
ICH
5 om
f IM
- 130
- 030
- 030
- 030
0.75
0.75
MÜNCHEN, 20 April. (V. D) Er waren veel
officleele personen vanmiddag op het vliegveld
Oberwiesenleld aanwezig, waar om twee uur
minister Goering met zijn toestel zou aankomen.
Om twee uur werd uit Bonen bericht ontvan
gen, dat Goering wegens een hevlgen storm
boven de Alpen naar Bonen heeft moeten Cerug-
keeren en een omweg heeft moeten maken Ten
slote is Goering om 4.10 uur te Oberwleseufeld
geland. Bij de ontvangst werden toespraken ge
houden.
In Hotel Balriacher Hof beeft vanavond een
maaltijd plaats gehad, waaraan werd deelgeno
men door Goering. Hitter en^ndere leiders der
NSDAP. Tot laat in den nacht zijn vervolgens
besprekingen gevoerd betreffende de verhou
ding PruisenBeteren.
Goering aal Vrijdagochtend om tien uui uit
München vertrekken en om 13 uur te Berlijn
Door het departement van Financiën is de
verordening van Roosevelt gepubliceerd, waar-,
by de uitvoer van goud verboden wordt, behou
dens enkele uitzonderingen. De minister van
Financiën wordt gemachtigd tot het regiemen-
teeren van beursoperaties.
WASHINGTON. 20 April (V. D.) Het thans
voltooide regeeringsvoorstel tot regeling van de
Amerikaansche valuta machtigt den president
der Vereenigde Staten:
Nog 3 milliard bankpapier uit te geven, ten
hoogste 100 mlllloen dollar aan zilver te accep-
teeren als betaling op de oorlogsschulden en
het goudgehalte van den dollar te verminderen
tot de helft van het oorspronkelijke gehalte.
Door dit voorstel wordt Wallstreet en derj
Federal Reserve Board de thans bestaande con-f
tröte op de valuta ontnomen en dictatoriaal
overgedragen In handen van den president
Nog Donderdag zal het voorstel aan het Con
gres worden doorgezonden.
NEW YORK, 20 April. (Eigen bericht) In een
draadloos gesprek van boord der „Berengaria"
met het bureau der United Press alhier liet
minister-president MacDonald aangaande het
Amertkaanscbe gouduitvoerverbod door zijn se
cretaris verklaren, dat deae stap „zeer aanzien
lijk" de onderwerpen wijzigt, welke hij met pre
sident Roosevelt voornemens Is te bespreken.
Onder de New Yorksche bankiers heerscht
volgens flnancieete deskundigen geen eenstem
mige opvatting over de toekomst van den dol
lar. (United Press)
„Daar vergist U zich,” aldus de heer Mat
soeoka .Mijn voorstel is ten eerste gebaseerd
op zulk een volkomen vredellevenden geest van
begrijpen en samenwerking, dat Ik zelfs niet
g'dacht heb aan vraagstukken van vlootbelan-
gen of iets dergelyks. Indien ooit" dit voorste
wa mij werd uitgewerkt, zou dat moeten ge
schieden met de volle goedkeuring van Neder
land. Indien Nederland myn voorstel niet goed
zou opvatten, dan zou dat eenvoudig betteke
nen dat het er mee uit was. Men aou moeten
begrijpen dat wij kwamen als vrienden en me
dewerkers en niet anders. Ik zou ook graag hier
willen opmerken, dat mijn voorstel slechts een
„toekomst-droom" of zoo iets, is, en niets an-
Roosevelt toil voor drie milliard
nieuw papiergeld uitgeven
Broedermoordenaar te Voorat te hooger be
roep eveneens tot twee jaren gevangenisstraf
veroordeeld.
BARCELONA, 20 April. (Reuter) In bet
bouwbedrijf alhier is een staking afgekondigd.
De stakers schoolden samen, waarop zij door
de politie werden uiteengedreven. Hierdoor ont
stond een vechtpartij, waarbij verscheidene per
sonen werden gewond.
Daar men vreest voor uitbreiding en her
haling der onlusten, worden thans de strategi
sche punten der stad door gewapende man
schappen bewaakt.
WASHINGTON. 20 April (Reuter). Tusschen
president Roosevelt en de vooraanstaande leden
van het Congres zou practlsch overeenstemming
zijn bereikt nopens de uitwerking van een wet-
gevendgn maatregel In den vorm van een amen
dement op het wetsvo^Rtel tot steun aan de
boeren. Dit amendement zou den president
machtiging verleenen, om tot gecontroleerde In
flatie over te gaan.
In officleele kringen wordt er op gewezen,
dat Roosevelt geenszins Voornemens Is om het
land met papiergeld te overstroomen. Hy
wenacht slechts een normaal prijsniveau te
KOPENHAGEN. 20 April. (V. D>. Een 50-
jarig Kopenhagenaar. Staehr genaamd, lid van
de communistische partij, heeft bekend een
poging te hebben gedaan het Deensche rtjka-
daggebouw (slot Chrlstiansborg) in brand te
steken.
De man zou In benevelden toestand met be
hulp van een flesch petroleum en een bundel
stroo een der bijgebouwen In brand hebben ge
stoken. De brand werd echter onmlddellijk ont
dekt en In den kiem gesmoord.
Daar de gearresteerde reeds eerder eenige
malen gestraft is wegens brandstichting, zal
een onderzoek worden ingesteld naar zijn geest
vermogens.
BUREAUX: HOF 6. ALKMAAR
fgjgfoon Administratie 433, Redactia 633
ABONNEMENTSPRIJS,
Bar kwartooi voor Alkmaar f 2.
Voor buiten Alkmaar f 2 85
pui geïllustreerd Zondagsblad f 0 60 hooger
Dagblad uitgegeven door da
N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
■Jast ons als va si staand aannemen, mijnheer
Matsoeoka," aldus de heer Buurman. ..dat Ne
derland de vriendelijke bedoelingen van Japan
volkomen begrijpt en waardeert, maar moet U
dan toch niet tegelijkertijd toegeven, dat Uw
voorstel de kern zou raken van het geheele
Probleem van den Stillen Oceaan? Het is niet
■oooeer de vraag hoe belangrijk die op zich-
ook is op welke wijze de Nederlanders
üv plan zouden opvatten, maar het is meer
vraag wat de Australiërs er van aouden
4mken, indien In den loop der tijden, laat ons
*Wen. vijftig mlllloen Japanners een nieuw
tëbuto aouden vinden zoo dicht bij Australië.
Boe zouden de bewoners van de Vereenigde
disten zulk een plan opvatten? Het aou Japan
°P de plaats waar het wrak van de ..Akron"
**’4 gevonden is een krans in zee geworpen
De Japansche opmarsch naar het Zuiden.
Waarschijnlijk zullen nog vandaag de steden
Peking en Tientsin door de Japanners bevel
worden.
Onder den titel .Onbegrijpelijke houding
der Duitsche bisschoppen" publiceeren de na
tionaal-socialistische bladen volgende be
schouwingen, die aan oneerbiedigheid niet veel
te wenschen overlaten: De Duitsche bisschop
pen schijnen dit jaar een buitengewoon onge-
lukkigen tact te hebben.
In tegenstelling met de Katholieke bisschop
pen van andere landen hebben zij niet alleen
zich herhaaldelyk tegen het natlonaal-socia-
lisme verklaard, maar zelfs katholieke natio
naal-socialisten van het ontvangen der H. Sa
cramenten uitgesloten en meer dan eenmaal
aan nationaal-socialistische martelaren de
kerkelijke begrafenis geweigerd. De historische
welwillend stond tegenover een officleele er
kenning en wel op dezelfde gronden als 4e
voornoemde Amerikaansche zakenlieden. Za:
ook bij hem thans de lust in een erkenning
van Rusland bekoelen? Indlen dit wezenlijk
het geval mocht blijken, heeft Sovjet-Rusland
door het thans gesloten proces leeljjk zijn eigen
ruiten Ingegooid. Immers, vooral nu de ont
wikkeling van de gebeurtenissen in het Verre
Oosten een voor Rusland zeer zorgwekkende
wending neemt en zelfs een acuut conflict met
Mandsjoekwo Is gerezen, heeft Rusland meet
dan ooit behoefte aan de sympathie en morre
len steun van Japans grootsten concurrent m
de Pacific: Amerika.
Hoe ontactisch en weinig ontzagwekkend de
houding van de Sovjet-autoriteiten in dit pro
ces ook is geweest, voor die van de Vickers
Company kunnen wü evenmin eenige bewon
dering gevoelen. Nadat eerst de directie dezer
maatschappij bjj herhaling uitdrukkelijk ver
klaard heeft een ongeschokt vertrouwen te be
zitten In de volkomen onschuld van haar te
Moskou beschuldigde employe's, schijnt u)
thans na de veroordeellng van haar onderge
schikten bereid haar zaken in Sovjet-Rusland
op denaelfden voet voort te zetten, omdat de
Russische autoriteiten te kennen hebben ge
geven. dat het proces niet tegen deze maat
schappij zelve was gericht. Of zij daartoe de
kans zal krijgen is een tweede, maar dat rtj
daartoe bereid is. bewust reeds voldoende,
welk een „zakelijke" mentaliteit er in de be
stuurskamer aan de groene tafel zit-
De afgevaardigde Goldsbocough heeft een
wetsvoorstel Ingediend, dat beoogt het prijs
niveau van 1326 als basis te stelten. HU stelt
voor het goudgehalte van den dollar te vermin
deren van 2332 greinen tot 1337 greinen en den
goudprijs voorlooplg van 20.67 tot 36.17 dollar
per ounce te stellen. Voorts wordt de samenstel
ling van een valutacommlasie overwogen, welke
de waarde van den dollar In verhouding tot de
goudwaarde zal samenstellen (een ounce
331,1 gram. 1 grein 643 m. Gram).
DUBLIN. 20 April (VU.) Gisteravond
schijnt zich by het eiland Anglesey een geheim
zinnig vliegongeval te hebben voorgedaan, da*
tot nog toe ntet ia opgehelderd. Negen personen
hebben gezien dat een uit de richting van Ier
land komende groote eendekker, die door twe*
andere machines vooraf werd gegaan, in zee
stortte. Een reddingboot van Moeit re voer ui'
en zocht gerulmen tijd de see af. echter zonde:
bet minste spoor van een vliegtuig te vinden.
Na informatie te Dublin gelooft men. dat be.
verdwenen vliegtuig een toestel was. dat met
bruiloftsgasten van een bruiloft te Dublin naai
Het heette, dat president Roosevelt niet on- Engeland terugkeerde.
eel dit proces, dat een grandioze, gansch
de wereld met ontzetting en ontzag
vervullende vertoonlng had moeten
worden, is uitgeloopen op een smadelijk fias
co yoor de Sovjet-regeering, waarvan de na
werking haar meer schade kan berokkenen
dan zij door een eventueel annuleeren van de
anderhalf mlllloen pond sterling 'bedragende
schuld aan de Vickers Company sou kunnen
compenseeren. De Engelsche regeering beeft
de mogelijkheid van een embargo op den in
voer uit Rusland geopend en de diplomatieke
immuniteit van de voornaamste Russische
handelsvertegepwoordigers te Londen opge-
heven. Sovjet-Rusland loopt thans de kans
80 pCt. van zijn uitvoer naar Engeland en 30
pCt. van gansch zijn uitvoer te verhezen. Een
hachelijk vooruitzicht voor een land als Rus
land. dat in zelfs voor het huidige crisismo
ment nog exceptioneel ongunstige economi
sche omstandigheden verkeert. Nog ernstiger
dan dit gevaar is bet feit, dat de Amerikaan-
sche zakenlieden, die steeds op een officlee e l
erkenning van Sovjet-Rusland door de Ver
eenigde Staten hebben aangedrongen om een
nieuwe markt voor der Amertkaanschen han
del te scheppen, zich thans wantrouwig eo
verontwaardigd van Rusland afkeeren.
PRAAG, 20 April (Reuter) Naar het blad
..Narodny Listy" uit Boedapest meldt, beeft
de oud-mlnister Dr. Wiesner aan de leiders der
Hongaarsche legitimisten laten weten, dat
bondskanselier Dollfuss dé toestemming van
Mussolini verkregen heeft voor het herstel eener
personeele unie tusschen Oostenrijk en Hon
garije.
Voor bet vertrek van Dollfuss naar Rome,
aouden de twee legltlmteteh-partijen te Weenen
een conferentie gehouden hebben, waarin sjj
het een» geworden zijn over een gemeenschap
pelijke, gedragslijn, volgens welke Oostenruk en
Hongarije in mlUtafre en valuta-kwesties bun
autonomie behouden; echter zouden de legers
georganiseerd worden op eenzelfden grondslag
en met een gemeenschappelijken generalen staf.
Dit plan zou nog eenige wijzigingen moeten
ondergaan, waartoe dr. Buresch en Kollmann.
belden behoorend tot de Christelijk-Socialen,
zich dezer dagen naar Boeoapest zouden be
geven als gevolmachtigden van de OostenrUk-
sche regeering, teneinde met den eersten minis
ter Goemboes en wellicht ook met den Rbks-
bestuurder Horthy den verderen gedragslijn
vast te stellen, speciaal om het herstel der
Habsburgers voor te bereiden.
De souvereine vorst zou volgens bet plan
Jaarlijks zes maanden te Boedapest en 6 maan
den te Weenen verblijven.
Een diplomatieke actie zal worden begonnen
te Praag. Belgrado. Boekarest en Warschau,
welke zal worden voorbereid door Italië, welk
land zelfs reeds in deze richting werkt in Par tja
en Londen
Tot dusver zijn deze berichten van het Tsje-
cho-Slowaaksch blad nog niet bevestigd.
ontwikkeling heeft deze, juist van godsdien
stig standpunt uit gezien, ónmogelijke houding
verpletterd en de katholieke bisschoppen heb
ben eenige weken geleden hun standpunt
moeten .herzien".
Nu is eenige dagen geleden wederom een
proclamatie van bisschoppen uit verschillen
de kerkprovincies verschenen, die niet onweer
sproken mag blijven. In de proclamatie wordt
levendig betreurd, „dat trouwe staatsburgers
en verdienstelijke mannen uit hun ambten
worden ontslagen."
Wij vragen op de eerste plaats, waar werd
ooit een blsschopswoord vernomen, toen dui
zenden en duizenden natlonaal-soclalisten. al
leen omdat zl) het waren, uit hun ambten
en betrekkingen werden gezet? Zijn toen soms
de bisschoppelijke goedheid en liefde in be
weging gekomen? Toen duizénden eerzame en
fatsoenlijke gezinnen werden gebroodroofd?
De thans voorgevallen ontslagen vinden hun
oorzaak niet in de mentaliteit of politieke hou
ding (wel bij marxisten en communisten,
warden deze ook door de bisschoppen in be
scherming genomen?), maar vloeien alleen
voort uit de wet en treffen alleen ongeschik-
ten. baantjesjagers en hen, die zich aan cor
ruptie hebben schuldig gemaakt.
De proclamatie -der bisschoppen is schier
*n uitdaging tot de vraag, of de bisschoppen
ook lieden van *t slag Adenauer en Thomas Es
ser. In bescherming willen nemen. Dit zou be-
teekenen, dat hun decreet van 1331, dat zij zelf
als „door de feiten achterhaald' hebben ver
klaard. nog verscherpt aou zijn. En dit zou
natuurlijk *n inbreuk op hun autoriteit makan.
dia niemand in Dultschland kan wenactazn.
Hat wordt boog tijd, gat da bisschoppen, was
neer z|j toonen in politieke dingen een zoo on
gelukkige hand te bezitten, zich beperken tot
hun taak van zuivere zielzorg alleen.
reacties in bet buiteiMand te wekken. Z|j beeft
daardoor zelfs niet den schijn van haar ver
meend prestige gered en bovendien de gevrees
de reacties ntet of slechts in zeer onvoldoende
mate voorkomen. De vraag of de Engelsche be
klaagden al dan ntet schuldig waren, is moei
lijk te beantwoorden. Waar het hier op aan
komt is, dat z|j volgens de opvattingen en de
wetten van de Sov jet-regeering heetten schuldig
te zijn. -
Wanneer men dit voor oogen houdt, kan
men de uitspraak van Moskou niet anders
beschouwen dan een vergeefs gecamoufleerde
bekentenis van een gevoelige nederlaag, een
bekentenis, die in wezen heel wat geloofwaar
diger is dan de bekentenissen, welke de GPoe
tijdens de martelendlange verhooren van Mac
Donald en Thornton heeft los weten te peu
teren.
f -f" et sabotage- en spionnage-proces tegen
I—I de Russische en Engelsche employe s van
J- A de Metropolitan Vickers Company te
Moskou moge al in het binnenland de overtui
ging versterkt hebben, dat de Sovjet unie nog
altijd door het ..verraderlijke kapitalistische
buitenland 'bedreigd wordt, aoodat de commu
nistische af weer-instincten weer met een ste
vige inspuiting zijn opgekikkerd, de nawerking
van dit proces bulten Rusland maakt het voor
de Sovjet-regeering tot een gevoelig échec. Do
openbare aanklager Wisjlnskl had gemakkelljk
bluffen, dat de souvereine Russische rechtspraak
zich niet aou laten beïnvloeden door de moreele
en commercteele pressie, welke de Engelsche
regeering op haar trachtte uit te oefenen, docb
de openbarende mildheid der gestreken von
nissen bewijst maar al te duidelijk, hoe zeer de
Sovjet zich heeft laten intlmideeren. Immers
volgens de Sovjet-rechters" waren de beklaag
den op twee na allen schuldig en wel aan zeer
ernstige vergrijpen, waarvoor de Russische wet
zware straffen en zelfs een maximale straf van
den dood door den kogel heeft vastgesteld.
Maar deae straffen zijn niet opgelegd, omdat
de Sovjet-autoritelten niet den schijn wilden
wekken van wraakgierig te zijn. Is zij niet om
te hullen van ontroering deae nobele, bijna
christelijke zachtmoedigheid van de menschen-
slachters der roode revolutie, van de beulen
der Tsarenfamilie, van de ontvoerders van
generaal Koetjepoff, van de bedrijvers van on
telbare gruweldaden uit blinde wraakzucht?
Neen, de rechtbank moest nu eenmaal om
presüge-redenen de door haar schuldig bevon-
denen straften, doch s« deed het zoo zachtzinnig
mogelUk cm aoo mte mogelljk ongewenaebte
Jndien Nederland myn voorstel
niet goed xou opvatten, dan
sou dit natuurlijk betee-
kenen, dat het er mede
uit was”
•tijdens zijn kortstondig verblijf in Londen
I stond de heer Y. Matsoeoka. de voor-
1 naamste gedelegeerde van Japan tijdens
ge jongste Volkenbondsvergadertng in Genève
een onderhoud toe aan den heer H. C. Buurman
van de „United Press". Dit onderhoud werd nu
eerst „vrijgegeven", maar het bevat voldoende
actueele punten om het thans nog In ons blad
af te drukken, vooral omdat het er in behan-
delde van steeds grooter belang voor ons land
Ml worden.
_Er is plaats voor honderden mlllioenen men-
«eben in Nederlandsch Oost-Indië Wu Japan
ners hebben steeds de allerbeste relaties met
Bolland gehad, wy hebben land noodig voor
cast over-bevolking en Holland heeft menschen
Modlg om Nederlandsch Oost-Indië te koloni-
«eeren. Om die reden heb ik voorgesteld in een
foterview. hetwelk ik in Holland toestond, dat
Japan gelegenheid aou worden gegeven om iets
bij te dragen voor de ontwikkeling van deze
eilanden in Oost-Indië. Indien zijn onderdanen
daar welkom aouden zijn.
.Het gedeelte van Nleuw-Ouinea. dat aan
Bolland behoort, is 397 204 vierkante mijlen
groot, hetgeen ongeveer zoo groot is als Japan.
De bevolking daar bestaat uit eenige honderd-
tuisenden wilden en eenige honderden blanxen.
Aan den anderen kant is aan de Japanners bet
recht ontzegd om te emigreeren naar de Ver
eenigde Staten en naar Australië, hoewel Ja
pan een steeds toenemende overbevolking h' eft.
Nieuw-Gnlnea is geen land waar een Euro
peaan ach blijvend kan vestigen, omdat het
een tropisch klimaat heeft. De Japanners, die
vertrouwd zijn met een heet klimaat, door de
heel warme zomers die zij hebben in hun e.’gen
land, kunnen leven en werken in zulk een ge
bied. zooals ze getoond hebben op de eilanden
in de Zuidzee, die ze onder mandaat besturen,
en ook op de plantages in Nederlandsch Oost-
Indië. Dit alles wijst op een mogelijkheid voor
samenwerking tusschen Japan en Holland, op
de allerbeste en Intiemste wijze, voor de wel-
Itaart vaa Nederlandsche bezittingen
Jfag tete andere is er dat de Nederlanden
Met moeten vergeten," aldus* de heer Mataoeo-
n, „en dat Is het fett dat de meest vrtend-
Bhappeljjke relaties tusrehea de twee landen
hebben bestaan voor meer dan driehonderd
jhren. U zult bekend zijn met bet feit, dat de
Hollanders gedurende bijna driehonderd Jaren
<te eenige Westerse he natie waren, die tn Japan
mochten verblijven. In den tijd dat Japan ge
sloten was voor de buitenwereld Japan bleef
Hollands beste vriend en Holland bleef trouw
aan Japan gedurende de jaren dat de Wester-
ache machten er met kracht op aan drongen,
dat Japan ..geopend’ aou worden. Toen de
Amerikaansche admiraal Perry in 1853 het dui
delijk maakte aan Japan, dat t nooit zich zou
f kunnen handhaven als er geen vloot geschapen
werd, was het Nederland, dat een marine-mls-
«ie stuurde en schepen leverde, die inderdaad;
de basis vormden van de Japansche Marine*
Itet alles toont aan. dat de twee landen steeds
relaties hadden, die ontegenzeglijk hun we-
derzydsche vriendschappelijke gevoelens de-'
monstreerden Nederland moet niet twijfelen
aan Japans bedoelingen, indien de Japanners
naar Nieuw-Guinea zouden komen en men zou
Moeten begrQpen-en aannemen, dat slechts de
allerbeste drijfveeren achter deae voorstellen
•chuiten.
derz. Ik heb het niet voorgesteld In eenlgertel
offlcieete hoedanigheid en ik heb het zelfs niet
genoemd tegenover Jonkheer Beelaerts van
Blokland, alhoewel Ik hem In Den Haag ont
moette. En werkelijk, men kan het toch heuseh
nog zelfs geen voorstel noemen; ik heb bet
slechts terloops genoemd als een voorbeeld van
mogelijke samenwerking tusschen de belde lan
den. Ik zou ook willen opmerken, dat som
mige bladen een absoluut verkeerde voorstel
ling van zaken gaven, toen zij zeiden dat ik
voorstellen voor een verdrag had gedaan. Ik
heb Holland bezocht als een oud vriend, omdat
ik Holland wilde zien. Het is het land, waar
vele Japanners een zwak plekje in hun hart
voor hebben, op grond van oude betrekkingen.
Dat is alles. Ik ben zelfs ook ntet van plan om
voorstellen in die richting te doen als ik in Ja
pan terug ben. Gelooft U mij, ik heb andere
en meer dringende zaken af te handelen op t
«ogenblik! Ik heb slechts het onderwerp opge
worpen. zonder eenige bijgedachte, zooals men
wel meer een onderwerp bespreekt met een ouo
vriend, en men moet niet twijfelen aan mijn
goede bedoelingen. Er is gelegenheid voor
prachtige samenwerking tusschen de Japan
ners en Nederlanders tn Oost-Indië, in de verre
toekomst. Ik heb een „droom" onder woorden
gebracht. *n belangwekkender: droom, die ver
wezenlijkt kan wordendoch slechts als alle
betrokken partijen er mede accoord gaan en
met beide handen een vriendschappelijke sa
menwerking zouden aanvaarden."
(United Press) Nadruk verboden
een overwegende positie geven in het hart van
de Zuidzee
.Het geheele vraagstuk berust op de vraag
of de andere naties ai dan niet zouden geloo-
ven in de vreedzame bedoelingen van Japan."
gaf de heer Matsoeoka ten antwoord. „U moet
vooral Inzien dat Japan geen gebied in de Zuid
zee noodig heeft voor eenigerlei oorlogzuchtige
doeleinden We zoeken juist begrip en samen
werking. ook voor de oplossing van het zeer
dringende vraagstuk onzer zeer groote overbe
volking.”
„Ondanks dit alles," weerlegde de vertegen
woordiger van de „United Press", komt het me
voor dat uw voorstel de geheele Zuld-Zee-po-
Iltiek zou veranderen zooals die tot dusver door
Japan gevolgd werd. Indien Japan zulke be
langrijke nederzettingen had in de Zuid-Zee,
zou de tyd zeker kunnen komen dat Japan zich
genoodzaakt voelde door de internationale
wrijving b v. er op te letten, dat geen andere
natie in die streken in kon grijpen. Zou dat
niet beteekenen dat de Jafjansche vloot haar
vlag moest demonsueeren. duizenden mijlen van
haar eigen land vandaan? De politiek van Ja
pan is het geweest, tot nu toe. om al haar be
langen in één hand te houden, dat wil zeggen
om haar verdedigingsmachten dicht by huis te
houden, klaar om van zich af te slaan, wan
neer agressieve krachten haar zouden aanval
len. terwyl tegelykertyd de betrekkingen met
haar ^hinterland" op t vaseland van Azië
gecultiveerd werden, en wel in China.
Reeds lultenant-generaal Kojiro Sato. ook wel
de Japansche Bernhard: genoemd, wees in zyn
boek .Jf Japan and America fight” (uitgegeven
in 1921: op het enorme voordeel van Japans
positie zoolang ais het tevreden zou zijn met
het beschermen van den „Japanschen tuin',
zooals hy het noemt. Uw voorstol aou ntet
slechts de geheele kwestie van de Zuid-Zee ver
anderen. voor soover het Betreft de andere na
ties. maar bet Sant mil roar dat hat tevena de
geheele strategische positie van het Japansche
Ruk zou wuzigen."