JAPAN EN NED. OOST-INDIÉ
H
Liduina’s vijfde eeuwfeest
Crisiszorg voor
werkloozen
Matsoeoka’s droom
Staking afgelast
MEN MOET MAAR DURVEN
zoon
Bedevaart van de
verkenners
nen
iedam
n (slot).
Geen suikercrisisfonds
Abdij van Egmond
I
BENOEMINGEN
In het bisdom Haarlem
OUD PASTOOR VAN HAAGENt
HAAR TANTE VERMOORD?
ARRESTATIE-MANIE
r dood
Bedevaart op Donderdag 27 April
Hoogs onderscheiding
Opening der novene
Mimische tafereelen
De verdachte leerling-machinist
wist van niets
Welvaartsprogram voor
onze Oost
PRIESTERSTUDENTEN NAAR
SCHIEDAM
Overeenstemming tusschen refer
ring en Nivaa-beataur inzake
werklooze employé’a
DE MACHTIGINGSWET IN DE
EERSTE KAMER
De heer J. Bréukera ridder in de
Orde van Gregoriua den Groote
Eervol ontslag verleend
Bemiddeling in de Limburgache
klei-induatrie leidt tot een
oploaaing
Talryke geachenken voor de armen
werden op de Communie
bank neergelegd
Waarachynlyk spoedige
behandeling
Tot steun aan kleine bedryven,
landden veeteelt-industrieën
MAANDAG 24 APRIL
De nieuwe stuwdam in den Wezer bij Dörverden ten zuiden
van Bremen is thans gereed gekomen. Ten behoeve van de
electrische krachtinstallaties werd een 120 M. lange golf
breker gebouwd
De novene
Plechtige Hoogmis
Conflict van de baan
„Liberale leugens”
NIEL JCE STVWDAM IN DEN WEZEB
f
ultslul-
hiedam
of h(j
de N<
de
de
nog
hoe
t
Donderdag 27 April zal er een nationale be
devaart van priesterstudenten naar Schiedam
>P het Os;
izoek van
ir armen
B de Apo-
beer Luns
kring uit
Ie lezing
lededeelt. heeft
implacement te
Z H de Paus heeft benoemd tot ridder in de
Orde van Oregorlus den Groeten den heer J.
Breukers, directeur der Coöperatieve Roermond-
sche Eiermijn en lid van den Roermondschen
Gemeenteraad.
Bij KJ ia aan mr. G J. Bisschop op zyn-
verzoek met ingang van 1 Mei 1933 eervol ont
slag verleend als burgemeester der gemeente
Hoorn.
leling op.
onderweg
den zee-
werd door
n spraak,
i met de
1 gegeven,
like daad,
was, ver-
Voor he*
vlammen,
uwdheden
■oepen en
van haar
len nacht
veen haar
ter stokje
teerde hij
verdween.
deze vu
Hj knoet,
volgenden
haven en
m aoeten
le krullen
terug en
stok ge-
X xlj hem
;e dagen
ide baar,
Paradijs
'erspreid-
een man
aange-
ver
haar
gehou-
vreem-
fr toe-
k woidt
Zaterdag overleed in het St Vincentluszieken-
huis te Groenlo de hoogeerwaarde heer P. J. C.
van Haagen, emeritus deken en pastoor van
Groenlo en kanunnik van het Metropolitaan
kapittel Hij bereikte den leeftijd van 86 jaar.
Petrus Joannes Cornells van Haagen werd
geboren in 1847 en priester gewijd in het jaar
1873. In het jaar 1910 werd hij opgenomen in
het Metropolitaan kapittel van het aartsbisdom
Utrecht. Tot 1928 was hij pastoor-deken van
Groenlo.
ƒ1.50, N. N-¥e
10.samënt
brief Hofi. Hyte
Ingekomen by
reeds ge-
geworden
minicaan
igen om-
dle door
i beant-
^aar pas-
De ver-
ar regei-
oorgevoel
maal be-
zy alleen
tar dood,
g in 1433
ftyd van
leden.
loop van
rt inder-
n alleen
luist pas
f, Schle-
Aan dit
ize blad-
Joannes
na", ver-
ilF, 'her-
tde orde.
Zaterdagavond is met een plechtig Lof de
groote novene ter eere van de H. Lidulna ge
opend. Dit Lof werd gecelebreerd door den
Doorluchtigen en Hoogwaardlgen heer Mgr. H.
J. M. Taskin, Protonotarius Apostolicus, geas
sisteerd door theologanten van het groot-seml-
narie Hageveld. De verschillende gezangen wer-
Zaterdag, den dag waarop des avonds de
luisterrijke viering van het vijfde eeuwfeest vah
St. Liduina’s zalig afsterven te Schiedam is in
gezet, zijn duizend Nederlandsche verkenners
voortrekkers en welpen, ter beevaart getrokken
naar de stad, waar de groote heilige haar heilig
leven heeft geleefd. Op dezen St. Liduina-ver-
kennersdag hebben de katholieke padvinders
getoond de groote Schiedamsche heilige naar
waarde te kunnen eeren.
De Eerste Kamer is in openbare vergadering
bijeengeroepen op Donderdag 27 April as., des
namiddags te half twee uur, ter behandeling
o.m. van de navolgende wetsontwerpen:
Wijziging en verhooging van de begroeting
van inkomsten en uitgaven van het Gemeente
fonds voor het begrootlngsjaar 1931-1932 (Ver
hooging bedragen voor uitkeeringen aan ge
meenten)
Wyzlging van de Wet van 11 Juli 1906 hou
dend instelling eener Consignatiekas;
Voorbehoud van de bevoegdheid tot bekrach
tiging van het Verdrag met Protocol van onder-
teekemng tot beperking van de vervaardiging
en tot regeling van de distributie van verdoo-
vende middelen van 13 Juli 1931.
katie werd gehouden door den zeereerw hooggel.
heer Pater Lector B. Molkenboer O.P.
et Vaderland ziet In zijn nummer van
20 April in de openbare school de
eenige nationale school en schrijft
de oude fabel neer, dat het bijzonder onder
wijs de oorzaak is van duur onderwijs:
plaats vinden, onder leiding van pater J. Pran-
cino OB.C.
Om 10 uur wordt er in de parochiekerk van
het Allerheiligste Hart. Lekstraat, een plech
tige Hoogmis opgedragen door den leider van
dezen bedetocht. De schola van het seminarie
Hageveld onder leiding van prof. A. M A. Vol-
laerts zal de gezangen uitvoeren.
Na een gemeenschappelijk ontbyt en een of-
ficieele begroeting zullen de pelgrims een rond
gang door Schiedam ondernemen vooral om de
merkwaardigheden te bezichtigen, dié de her
innering aan St. Lidwina bezig houden.
Des middags wordt er in de St. Lldwlnakerk
een Lof gecelebreerd, waaronder predlcatie door
pastoor J. B. W. M. Möller uit Voorburg. Tij
dens deze piachtigheid processie met de-relieken.
Daarna bywoning der Mimische Tafereelen
in het gebouw van den R K Volksbond en ten
slotte de thee by de Eerw. Broeders aan de
Nieuwe Haven. Kaarten van deelname k 1.
zyn verkrygbaar by. E. Veugelers, Kettelstraat
16, Schiedam.
BATAVIA. 22 April. (Aneta) De Regeering en
het dagelyksch bestuur van de NIV.AB. kwa
men tot overeenstemming betreffende de wen-
scheiykheid om de crisiszorg voor werklooze
employé s niet te regelen volgens den oorspron-
keiyken opzet door middel van een crisisfonds.
De suikerindustrie bood onder nadere goed
keuring van de ledenvergadering der N.I V A.8,
welke in Mei a.s zal worden gehouden, de jaar-
lyksche storting van 500.000 gedurende drie
Jaar in de kas van het Algemeen Steuncomité
aan. welk bedrag echter bestemd blyft voor
verleenlng aan employé’s en arbeiders in de
suikerindustrie.
Dit bedrag is slechts oogenschUnlyk geringer
dan het bedrag dat verkregen zou kunnen wor
den door heffing van 5 cent per afgeleverde
quintaal, omdat daarvan zouden moeten worden
afgetrokken de bedragen van den vrywlUlg
verleenden steun aan ontslagenen. Dit voorstel
vermijdt enormen administratieven omslag.
Verwacht kan worden dat de in Mei a.s. te
houden vergadering van de N.I.V.AB dit voor
stel zal accepteeren.
BATAVIA, 22 April. (Aneta) Momenteel is by
de regeering in behandelingeen welvaartspro-
gramma. zynde een afgeyond complex maat
regelen ter stimuleering van de welvaart der
bevolking. Deze maatregelen hebben voorna
melijk betrekking op de kleine bedryven, land
bouw- en veeteelt-industrieën.
Mogelijk zal reeds in den loop van 1933 met
de uitvoering van dit programma worden be
gonnen, welke dan in 1934 zal worden voortge
zet. Door middel van een aanvullingsbegrooting
voor 1933 zal hiertoe een bedrag van circa
400.000 worden aangevraagd. Op de begroo
ting voor het dienstjaar 1934 zal dln voor dit
doel 1.000.000 k f 1.500 000 worden opgebracht.
De voorzitter is voornemens aan de Centrale
Aldeellng^oor te stellen in de afdeelingen te
doen onderzoeken, onmlddeliyk na de open
bare vergadering, het ontwerp van wet tot ver-
leening van bevoegdheden tot het nemen van
bijzondere maatregelen in het belang van den
landbouw.
Reeds vroeg in den morgen werden de Schie
damsche straten opgefleurd door de frissche
energieke patrouilles padvinders, die naar de
Llduinakerk marcheerden Want voor hen, die
van dlchtby kwamen. wérd reeds om kwart voor
negen een stille H Mis opgedragen waaronder
de aanwezige bedevaartgangers ter H. Tafel
naderden. In gebouw Eendracht stond daarna
het ontbyt klaar^
Treinen, trairiPen autobussen brachten steeds
nieuwe patrouilles aan. dié methun fleurige
uniformen de straten een -frisch en opgewekt
aspect gaven.
Het Vaderland weet zoo goed als wij, dat
men een openbare school kan oprichten met
12 kinderen, doch dat voor de oprichting
van een bijzondere school noodig zijn 40, 60
80 of 100 kinderen, al naar gelang de ge
meente Inwoners telt.
Het Vaderland weet ook, dat de openbare
snertschooltjes er de duurte inbrengen.
Het Vaderland weet dat de maatstaf voor
de vergoeding aan bijzondere scholen is de
kosten van het openbaar onderwijs, zoodat
de exploitatie van bijzondere scholen voor
den Staat wel goedkooper maar nooit
duurder kan zijn.
Het Vaderland weet eveneens dat libera
len overal standenscholen oprichten omdat
zij er terecht voor passen om hun kinderen
aan roode onderwijzers toe te vertrouwen.
Toch preekt het Vaderland de openbare
school aan als de nationale.
Om half elf verzamelden zich alle deel
nemers weer in de Llduinakerk. waar een plech
tige Hoogmis werd opgedragen door den dioce
saan verkennersgeesteiyke. den weleerw. heer
J B. Th. van Woesik. met assistentie van de
weleerw heeren P. J. Maas, districteaalmoeze-
nier te Rotterdam, en J. J. Boon, aalmoezenier
te Den Haag, als diaken en subdiaken. In de
schitterend versierde kerk bood ook het gezicht
van de duizend padvinders een feesteiyken en
tegelyk devoten aanbllk. Onder de H. Mis werd
uitgevoerd de Missa Brevis en wel de vaste
gezangen door alle verkenners onder leiding
van kapelaan R. M. A. Nieveen van Dykum uit
Leiden. De wisselende gezangen werden uitge
voerd door leerlingen van de Kweekschool voor
onderwyzers van de Eerw. éroeders van de
De arrestatie van den leerling-machinist by
de Nederlandsche Spoorwegen, A. C. S., die,
naar wy reeds meldden, te Emmerik door S. A.-
mannen van zijn machine werd gehaald, blijkt
thans, zich eenigszins anders te hebben toe-
<"xfschoon -onze koloniën tot heden
I 1 nooit het einddoel waren van zoo
een onbesuisden stormloop als Japan
Al te grif op het omringend gebied pleegt
te ondernemen en in tegendeel de heer
Matsoeoka te recht beweren kan dat Ne
derland en het Rijk van de Rijzende Zon
sinds ruim drie eeuwen door banden van
vriendschap verbonden zijn, blijkt er den
hatsten tijd een Japansche invloed groeien
de op Nederlandsche overzeesche gewesten,
welke in het licht van de Japansche expan-
de-polltiek der laatste kwarteeuw
grootste aandacht verdient.
Zoo wist onlangs de ..Daily Herald” (8-
^HI-33) mee te deelen dat Matsoeoka een
verdrag van arbitrage had aangeboden in
ruil voor zekere concessies op Nieuw-Oul-
nea. De regeering van Nederlandsch Oost-
Indië zou voorts door vliegtuigen een on
derzoek hebben doen instellen naar het
doen en laten der Japanners die in Borneo
groote concessies hebben voor olie en rub
ber. -Dit onderzoek wees uit dat er op Bor
neo midden in de rimboe geheime vlieg
velden zijn aangelegd welke eventueel een
Ooellijke. maar mogelijke verbinding zou
den kunnen vormen met de Japansche
toebthavens op Formosa. De afstand van
Borneo naar Nieuw-Guinea bedraagt even,-
*1* de afstand van Borneo naar Formosa
vijftlen-honderd mijlen. Daarentegen a
Bieuw-Oulnea slechts vijfhonderd mijlen
’•n het vasteland van Australië verwij
derd. Ook in Sumatra hebben de Japanne.*s
belangrijke concessies en het zou opgeval-,
Jen zijn dat zeer veel Japansche planters
Vroegere leden van leger en vloot waren.
Deze onthullingen lokten een démenti
Batavia uit. Dit démenti echter ont
kende geen woord van wat het Londensche
blad geschreven had en zeide alleen wat
de-JJally Herald” overigens niet beweerd
i dat geen officieele legerrapporten
net bestaan van geheime Japansche lucht-
navens tn Borneo bevestigen.
Reeds vóór de „Daily Herald” deed het
«Handelsblad” (25-II-’33) een waarschu
wende stem booren. Japan volgt het alfce- Onbevlekte Ontvangenis te Den Haag.
Zaterdagmorgen heeft ten gemeentehuize te
Arnhem, op ultnoodlglng van den Ryksbemid-
delaa^j Mr. P. J. M. AALBERSE. een bespr--
lats gehad met het hoofdbestuur van
■rlandsche R. K. Bteenfabrieks-Arbel-
ders-Organisatie te Stevensweert en de Direc
tie van de Nederlandsche Gresbuizen-Industrie
te Tegelen en Belfeld, alsmede van de firma
JanssenWillems te Reuvert. teneinde te
trachten het dreigende conflict in de Llmburg-
sche Klei-Industrie op te lossen.
In Verband met deze conferentie had hst
bestuur der Arbeidersorganisatie de tegen
Maandag as. aangekondigde staking één week
uitgesteld. De bespreking heeft tot een vollèdi-
ge oplossing van bet geschil geleld. Eenige de
tailpunten zullen onderling worden geregeld.
De aangekondigde staking gaat dus niét
door.
De welbestudeerde zang uit al die Jongens-
■ceelen droeg het hare er toe by om de devote
en indrukwekkende stemming te verhoogen en
der plechtigheid luister by te zetten. Onder de
H. Mis hield de hoofdverkennersgeestelgke, de
weleerw. zeergel. pater dr. mr. J. Beuns 8. J.
een korte preek naar aanleiding van de woor
den uit de openbaring'; ,.W>es getrouw tot in
den dood.”
Wanneer gu. aldus pater Beuns. vóór 500 jaar
hier gekomen waart om u met de burgers van
Schiedam te stichten aan het heilige leven van
St. Lidulna. dan zoudt gu ook haar neefje
Boudewgn bij haar hebben aangetroffen. 8t
Lidulna heeft verschrikkelyk geleden en nie
mand die dit beter wist dan deze twaalfjarige
knaap, die zyn spel liet staan om de arme
vrouw zyn hulp aan te bieden.
De H. Lidulna bleef trouw aan haar Godde-
lyken Bruidegom en de knaap betoonde een
onwrikbare trouw tegenover de ongelukkige
zieke. Hoe schoone voorbeelden dus voor den
verkenner! Moge St. Lidulna in ons allen de
deugd van trouw belpen aankweeken.
Na de H. Mis trokken de voortrekkers en
verkenners naar gebouw Eendracht, waar de
lunch werd gereserveerd. Ook aan tafel heersch-
te weer die prettige, gepaste stemming, die de
Verkennersbeweglng in Nederland kenmerkt.
In de school aan de Nassaulaan, waar de
welpen werden ondergebracht, vond een be
groeting van den nieuwen hoofdkwartier-
commissaris. majoor J. v. Leeuwen, plaats.
De dag 61eek goed bezet te zyn. want onmld-
deliyk na den maaltyd marcheerden de voor
trekkers en de verkenners naar het gebouw van
den R.K. Volksbond, waar de eerste uitvoering
zou plaats hebben van de .mimische tafreelen
ter Illustratie van een lezing over het leven
van de H. Lidulna, te houden door prof. Dr.
Alphons Steger.
rder deze
H. Ll-
Namens den Officier van Justitie verzoekt de
commissaris van politie te Den Bosch inlichtin
gen over een onlangs gedane aangifte, waarby
iemand. K. R. geheeten. heeft verklaard, dal
zyn gescheiden echtgenoote. Ch. v. E.. hem
heeft medegedeeld, dat zu eenige jaren geleden
haar tante, wier naam hy niet bekend wilde
maken, met een aardappelschilmesje zou heb
ben vermoord. Dit zou aldus „De Telegraaf”
ergens in de bosschen zyn gebeurd en school
kinderen zouden het lyk van de vrouw gevon
den hebben. Na den moord zou de daderes het
lyk met peper hebben volgestrooid.
De stand van het bouwfonds ten behoeve van
de vestiging der Paters Benedictynen te Eg
mond is thans als volgt:
Totaal vorige opgave ƒ5.523.92.
Ingekomen giften en tóégezegde bydragen van
1>—21 April: J. V.
ƒ5.firma H. 8.
25 past. Th. J. B. te E. f 5.—, Jhr. M G.
R. de B. te B. /5.—M. A. L. te N. /2.50,
mevr. M. V. de G. te W. ƒ20.—, St. J. te V.
D. ƒ2.50. past. W. N. te A.
10.—’, samênX 196.50; 1000 5 pet. Pand-
Bank ƒ.1000.—.
de St Paulus Abdy. Ooster-
hout (N B): J. K. te O. ƒ1.—: mej. Th. R.
te A. ƒ52.—. mpvr. H. te B. ƒ50.mej. J. v. d.
V. te B. 10.—. mej. Th. R. te A. 12.50, N. N.
te L. 100 Toon A. te O. 1.mevr. M. B.
ƒ35 mej N N. ƒ5.—. mr. W W te den H.
ƒ25.busjes ƒ15.41. samen 30691. In totaal
werd tot nog toe dus ontvangen 7.02733.
Alle giften voor dit doel worden aangenomen
ten kantore van de firma Theodoor Gillssen
te Amsterdam. Nieuwe Doelenstraat 1214,
Glro-nummer 28485.
gedragen dan men uit de eerste berichten zou
opmaken.
Naar 8. aan ,JJe Telegraaf"
hy vorige week op het station-
Emmerik een pamflet gevonden, dat in het
Duitsch was gedrukt en waarvan de titel wees
op anti-fasclstische strekking. 8. kent de Dult-
sche taal niet en gaf daarom het geschrift aan
een Duitschen collega om dezen te vragen, wat
er in stond. De Dultscher verzocht, het papier
te mogen behouden.
Dinsdag jj. maakte 8. kyn volgende reis naar
Emmerik, waarvan hy Woensdag zou terugkee-
ren.
Toen hy de machine had gereedgemaakt voor
de terugreis en hy bezig was, de locomotief voor
den trein te rangeeren, gaven twee mannen,
waarvan een in burger en een in 8. A.-uniform
hem bevel te stoppen. Ze grepen hem by den
kraag en brachten hem over naar het burdAu
van de Kriminalpolizei.
Hier werd hem allereerst gevraagd,
communist of socialist was, waarop 8. verklaar
de, tot geen van beide partyen te behooren. By
nauwkeurige fouilleering trof men in een van
zyn jaszakken een verklezlngs-strooibtljet aan.
dat hem in zyn woonplaats Amsterdam in de
hand was gestopt. Dit biljet was toevalliger-
wyze van een party, die in Nederland voor fas
cistisch doorgaat!
Toch werd 8. zwaar geboeid naar een cel ge
bracht, waar men hem liet van ’s avonds 9 uuz
tot den volgenden ochtend ongeveer 11 uur. Men
kwam hem toen halen om hem te onderwerpen
aan een verhoor, dat onafgebroken twee uren
duurde. 8. vernam daarby, dat ook de Duitsche
rangeerder, dien hy het gevonden vlugschrift
had gegeven, zich in arrest bevond. Men deelde
den Nederlandschen machinist mede, dat in zyn
woning te Amsterdam huiszoeking gedaan zou
worden en 8. drong er op aan, dat dit dan zoo
spoedig mogeiyk zou gebeuren.
Tot des middags 6, uur werd hy vervolgens
weer in de'cel ondergebracht, doch toen geble
ken was, dat zyn verklaringen volkomen klop
ten met die van zyn Duitschen collega, werd hy
eindelyk om 7 uur ’s avonds in vryneld gesteld.
8. deelde nog mede, dat de directie der Ne
derlandsche Spoorwegen hem langdurig over *t
gebeurde ondervraagd heeft en geen aanleiding
vond hem eenigerlel straf op te leggen.
w anaf het oogenblik der groote om-
\l wenteling in denken en doen der Ja-
v panners welke tot uitdrukking kwam
W de opening van het eerste Japansche
parlement ten jare 1890, toonde het Rijk
«n de Rijzende Zon een niet te stillen hon
ger naar land en naar macht. De oorlog
wet China in 1894 leverde Formosa en de
ppaczdores op. De nederlaag van Rusland in
U04 bracht de zuidelijke helft van Sacha-
Hn aan Japan. Rusland moest schatting
betalen in het door Japan aan China terug
gegeven Liautoeng, Japan kreeg rechten op
de visscherij aan de Russische Oostkdst en
Wggingschap op de nog thans omstreden
vaarwegen van Mandsjoerije. In 1910 volg
de de annexatie van Korea. Japan kreeg
ia^oedssjeren in Mandsjoerije en Mongo-
jjè, tater, tijdens den wereldoorlog, in Zuid-
Mandsjoerije, Oost-Mongollë. Sjantoeng en
Fokieu. In 1914 bezette Japan de Duitsche
eilanden in de Stille Zuid-Zee waarover het
tijdens de vredesconferentie bet mandaat
wist te verkrijgen. Japan dat door zijn
overwinning op Rusland een plaats had
veroverd in de rangen der groote mogend
heden. kondigde in 1917 een soort van
Monroe-leer voor Oost-Azië af.
Sinds 1931 voert Tokio in China een po
litiek van geweld waarvan ook degenen
die het Japansche standpunt deelen dat
China scherpe maatregelen moedwillig
heeft uitgelokt, thans niet anders zeggen
kannen dan dJat de Chineesche provocatie
door Japan Jtot een Voorwendsel is ge
maakt vooij^een militaire onderneming
welke ook n*€ in het minst door die pro
vocatie gerechtvaardigd zou kunnen wor
den. Anderhalf jaar lang heeft Japan in
dek> Volkenbond met heel de beschaafde
wereld brutaal-weg gesold. Ten slotte trad
het rustig uit den Bond en gaat zijn eigen
weg- Zonder eenlg overleg besluit het eigen-
machti» zijn mandaatsgebied in de Stille
Zuidzee te willen behouden. Het bekent
artikel 22 van het Volkenbonds-Pact dat
het reglement is der mandaten, geschonden
te hebben door dit gebied te bewapenen.
Ben ernstige waarschuwing vap Amerika
de brief van Hoover aan Stimson dat
de Vereenigde Staten er toe zouden kunnen
overgaan om Guam en de Phitippijnen
weer te bewapenen, omdat Japan in strijd
net het Verdrag van Washington vloot-
bases en versterkingen schept in de Stille
Zuidzee, legt het naast zich neer. De vloot-
verhouding zooals die was vastgesteld in
de Conventie van Londen drie ton drij
vend materiaal en drie eenheden voor Ja
pan tegenover vijf ton drijvend materiaal
en vjjf eenheden voor Engeland en voor
Amerika de vlootverhouding, zeggen we.
van 5-5-3 stelt het ter Ontwapenings-Con-
ferentie voor te veranderen in 11-11-8.
De situatie van Japan is uiterst ongun
stig. Als een wigge is het gedreven tusschen
het Engelsche „Empire” dat verpersoon-
Ujkt wordt door Australië, het immense
Rusland, het reusacntige China en het
machtige Amerika. Er valt iets te zeg
gen voor de stelling dat Japan vecht tegen
het spookbeeld van zijn algeheelen onder-
lang welke op den weg eener natuurlijke
ontwikkeling van de dingen die komen en
die zijn, schijnt te liggen. Maar de eenige
werkelijkheid waarmee op het oogenblik de
wereld rekening dient te houden, is deze
dat Japan zich reeds van voor het begin
dezer eeuw overal heeft ingedrongen, be
langen schiep, die belangen, zelfs wanneer
se soms een meer kunstmatig dan natuur
lijk bestaan leidden, op alle mogelijke ma
nieren in het leven hield en verdedigde, om
er il te dikwijls een aanleiding van te
maken om met geweld in te grijpen.
Reeds lang voordat het Lof begon was er in
de kerk geen plaatsje meer onbezet en waren
zelfs de paden gevuld. Voorafgegaan door zyn
assistenten en misdienaars betrad Mgr. Tas-
kin van de kerk uit het altaar. Hierop werd
gebeden voor de intenties, die in overvloedig
aantal waren binnengekomen. Er waren er uit
alle deelen des lands en van over d^t gren-
zen. selfs was er een uit Afrika. Q
gebeden werden de rellquiën van dé
duina In processie rondgedragen, x.
Onder het Lof beklom pater lector B Mol
kenboer O. P. den kansel voor de órtdlcptle.
Het is opvallend, aldus spr., hoe llr leze
maand April twee eeuwfeesten samenvallen,
twee eeuwfeesten, die wy onwillekeurig gaan
vergeiyken. Als Nederlander herdenken wy een
man van prinselyken bloede, als katholieken
een arme vrouw Denkbaar vieren wy de na
gedachtenis van den man, die ons onze na
tionale ónafhankeiykhcid schonk, doch veel
meer gaat onze geestdrift uit naar de vrouw,
die ons de geesteiyke vryheid gaf. de vryheld
om ons boven al het aardsche te kunnen ver
heffen Wat ons In Lidulna het meest aan
trekt is. dat wy haar kunnen eeren als een
echt Hollandsche heilige. In Schiedam is zy
geboren ën getogen.
In Schiedam heeft zy 38 jaar geleden en
gestreden om den eeuwigen hemelschen troon
te bemachtigen.
De aanleiding tot haar lyden was het echt-
Hollandsche ysvermaak, zy is een bloem, op-
g^roeid en ontloken op den dorren Nederland
schen bodem die nog nooit een Heilige voort
bracht.
In het veel-bewogen leven van Lidulna be
merken wy. dat zy niet geleden heeft in een
toestand van verdorring of werkeloosheid,
neen, zy leefde mee met de nooden van haar
tyd. Haar ziekenkamer werd firn- raadzaal,
waar van heinde en verre tflen haar om raad
kwam vragen.
Dit aspect in haar vereering is gedurende
500 jaren niet verdwenen.
Wanneer wy de geschiedenis van h»sr lyden
nagaan dan moeten wy stilstaan by de droe
ve dagen der Hervorming.
Na het bruut geweid van dien tyd was zelfs
haar gebeente niet mee*- veilig en eeuwen lang
is dit gebeente uit Schiedam geweest.
Doch ondanks dat is de vereering van Li
dulna niet verstomd.
In het midden der vorige eeuw is deze
eering opnieuw opgebloeid en kwamen
lellquleën naar Schiedam terug.
Nu, na 500 jaar, beheerscht Lidulna
uw hart en galmen de feestklanken in onze
stad.
Laten wy ons dan blyven herinneren
Lidulna haar beproevingen droeg in stille lyd-
zaamheid; laat het ons ten voorbeeld strek
ken. opdat ook wy leeren onze beproevingen
te dragen.
Dan zal eens het Alleluja Festivale samen
smelten met bet alleluja der verlossing.
meene streven om oorlogsschepen
tend met olie te stoken, omdat daardoor
een grootere snelheid en een veel wijderen
actieradius verkregen wordt. In zijn nor-
maft behoefte aan stookolie kan Japan
slechts voor een-kwart zelf voordien. De
Vest moet uit het buitenland komen en de
helft daartgn wordt uit NedezAndsch Oost-
Indlë InflÉvoerd. In het geval Xu^en con
flict echfer ligt het in de lijn der verwach
tingen dat de Amerikaansche markt voor
Japan gesloten zal zijn en dan zou dus Ne
derlandsch Indlë vrijwel alleen voor den
Invoer van stookolie in aanmerking komen.
De olie wordt op Borneo door Japansche
tankschepen gehaald die met Japansche< w
matrozen en officieren bemand zijn. De
Japansche ^zeeofficieren die de schrijver
van het „Itandelsblad” ontmoette, waren
bijna allemaal wel eens in de oliehavens
van Borneo geweest! Sinds 1930 hebben de
Japanners ook eigen concessies.
Van betrouwbare zijde werd ons verteld
dat er de laatste Jaren veel aandacht wordt
besteed aan de weerbaarheid der employé s
bij de oliemaatschappijen op Borneo. Veie
moderne wapenen zijn er aangevoerd. De
employé’s moeten voorts toonen dat zij de
kunst verstaan van. zoo dit noodzakelijk
blijken zou, de oliebronnen zoo te verstop
pen dat zij door een mogeiyken „olieroover”
dte niet dan over de gewone hulpmiddelen
beschikt, niet- geopend kunnen worden.
Ongetwijfeld is dit a'les niet genoeg om
een vijandige houding aan te nemen te
genover Japan. Men kap tenslotte rui ter-
lijk bekennen dat dit land vecht voor zijn
bestaan en het recht daartoe kan men bet
al heel moeilijk ontzeggen. Wij moeten ech
ter de oogen open houden voor onze over
zeesche bezittingen welke heusch niet zoo
een onaantastbaar en onomstreden eigen
dom zijn als de doorsnee-Nederlander
schijnt te meenen.
Voorloopig zou het onzin zijn te vreezen
dat Japan vroeg of laat een aanslag zal
plegen op Nederlandsch Oost-Indië. Het
zou daardoor immers in een onmiddellijke
en openlijk conflict tomen met de belangen
der groote mogendheden en zich-zelf in de
practische onmogelijkheid plaatsen van
een zoo uitgestrekt en verspreid gebied met
succes te verdedigen.
Waar het om gaat is te vermijden het
lid der Eerste Kamer, mr. Mendels, zeide
het gisteren zeer terecht! dat wij nolens
volens door Japan In een conflict gesleept
worden of toelaten dat ons gebied het too-
neel van den strijd wordt.
Door nood gedwongen of door overmoed
gedreven, heeft Japan zich in een avon
tuur gewaagd waarvan het zelf het einde
nog niet overzien kan. Een dergelijken ru
ziemaker boude men liever buiten de deur.
Laat men hem binnen, dan valt er geen eer
aan te behalen en men loopt het gevaar
van de gebroken glazen te moeten bepflen.
Wat nu die mimische tafereelen betreft, deze
zpn ontworpen en in scène gezet door den heer
Frank Luns en een aantal Schiedamsche Jon
gelui verleenen hieraan hun medewerking
Prof. Dr. Steger nu vertelt uit het leven van
de H. Lidulna en telkens wordt dan de betref
fende episode op het tooneel voorgesteld. Deze
wyze van illustratie is weer eens iets anders
dan tableaux vivants; zy biedt meer mogeiyk-
heden; zy brengt ook weer moellykheden te
weeg die zich by tableaux vivants niet voor
doen. Het hoofddoel van deze tafereelen is na-
tuurlyk een zekere sfeer te scheppen; St. Li-
duina’s leven op levendige wyze uit te beelden
en daardoor een grooteren indruk te maken
op de toeschouwers. Vinmiddellyk komt dan al
een moeilykheid naar voren; namelyk om de
aandacht te vestigen op de H. Lidulna zelf.
Want slechts zy is bewegingloos. Alle anderen
acteeren; alleen zy is uiteraard zander actie.
By een gewoon tooneelstuk kan hiervoor de
oplossing gezocht worden in een suggestieven den Gregoriaansch uitgevoerd. De feestpredi-
tekst van de rol^ by mimische tafereelen is dit
vanzelfsprekend onmogeiyk. De heer Luns heeft
de oplossing trachten te vinden in de décors
en de costuums. kortom in de geheele aanklee-
ding van het tooneel. We gelooven wel dat hy
met dit pogen succes heeft gehad. Ondanks
de beweegiykheid der overigen wordt en blyft
toch de aandacht geconcentreerd op de H.
Lidulna zelf en daardoor wordt het doel van
de tafereelen heel dicht benaderd.’ Het spreekt
vanzelf dat niet alle en ook niet de meest sug
gestieve episoden in het leven van de heilige
voor het voetlicht konden worden gebracht.
Daarvoor waren niet allen geschikt.
In totaal zyn er acht geënsceneerd en wel:
Het wonderbare Mariabeeld; de val p
de diagnose; de vluchteling; het te
den wy-bisschop; de verzorgster
Liduina’s Martelaarschap en tenslotw
theoee. A^et deze apotheose heeft del
getracht den climax te yormen; de 1
te beelden die de toeschouwers uit
met de tafereelen behooren te trekkei
De tafereelen zelf zyn heel natuuriyl
den; ze zyn niet gestyleerd, er zyn geen
de en onbegrypeiyke décors; neen, iej
schouwer ziet onmlddeliyk wat er bedoeli
en hy herkent er onmlddeliyk in het levKn van
de Heilige, zooals hy zich dit had voorgesteld.
De tafereelen zelf duren maar kort. Om er een
te beschrijven: het wondere Mariabeeld. Het
tooneel stelt voor een kerkinterieur: banken,
en daarin geloovlgen. De kerk is uit; de geloo-
vigen staan op en verlaten het tooneel. De H.
Lidulna staat eveneens op en gaat naar het
beeld van de H. Moeder Gods, voor wie zy een
byzondere vereering koestert. Zy bidt eenige
oogenblikken, zy heft het hoofd op. De Moeder
Gods knikt haar vriendeiyk toe. Lidulna blyft
In verrukking zitten. Dan sluit zich het doek en
Prof Stegei vervolgt zyn lezing.
Voor de eerste maal dus zyn de tafereelen
voor de Verkenners opgevoerd en by hen zeer
in den smaak gevallen. Voor de welpen werden
zy ’n uur erna voor het voetlicht gebracht.
Beladen met allerlei pakken en pakjes waren
de verkenners In Schiedam gekomen: hun ga
ven aan de armen ter eere van de H. Lidulna.
Des middags zyn deze gaven in de kerk aan
geboden. Een voor een legden de deelnemers op
de communiebank hun gaven, die uit de meest
onderscheiden artikelen, uit geld en uit natura
bestonden. Vervolgens werden de relikwieën
van de Heilige Liduina in processie rondgedra
gen. Onder deze processie werd door de deel
nemers een speciaal voor de gelegenheid ver
vaardigd lied gezongen: Verkennersgroet aan
Lidulna.
Na het Lof gingen de deelnemers weer per
trein, tram en autobus huiswaarts.
tae H. ƒ20.—, K. v. B. te H.
te L. 100 J. W. Pr. te R.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd:
tot pastoor te Rotterdam <H. Barbara) den
weleerw. heer W. G. Buren; tot pastoor te den
Hoorn (Schipluiden) den weleerw. heer J. M. H.
Spoorman; tot rector van het St. Willlbrordus-
gesticht te Wassenaar den weleerw. heer A. 8iy-
kerman. die rector was van het St. Lduina-gest.
te Purmerend.
Alsmede tot pastoor te Haarlem (H.H. Elis.
en Barb.) den weleerw. heer H. P. A. van Dyk;
tot pastoor te Nieuwkoop den weleerw. heer
Th. P.'Blom; tot pastoor te Oud-Beyerland den
weleerw. heer E. Mathot, die kapelaan was te
Haarlem <H. Joseph).
Vervolgens tot kapelaan te Amsterdam (H.
Maria Magd.) den weleerw. heer J. A. v. Kleef;
tot kapelaan te Rotterdam (H. Hildegai^lis) den
weleerw. héér A. G. de Boer en tot kapelaan te
Castricum den weleerw. heer J. L. W. Witteman,
die kapelaan was te Warmenhuizen.
„Het bijzonder onderwijs zij (dus) vrij,
doch men ga de vermorsing van -ge jjaar-
aan bestede mlllioenen tegen, dóór een
hoogere grens te stellen voor het aantal
leerlingen, dat voor de oprichting van een
bijzondere school vereischt is.”
1 ---- —'■■w
