Willem de Zwijger-herdenking Propaganda-optocht en -vergadering De stembus gaat spreken •A DINSDAG 25 APRIL STADSNIEUWS VC j Zit Geen moeilijke keuze van R.K. HANDELSAVONDSCHOOL PRINS WILLEM-HERDENKING Rede Paul de Waart Historische tentoonstelling NEDERLAND ROND ORANJE Politieberichten het woord aan mr. B. Smeet» Drukte bij de taptoe R. K. SCHOOLCOMPETITÏE Willem de Zwijger KENNEMER SPORTCLUB BEIDE UITSTEKEND GESLAAGD Groote opkomst der kiesgerechtigden De welgeslaagde feestdag in de hoofdstad muzikaal besloten Enthousiaste redevoeringen mr. B. Smeets en den heer Paul de Waart DE ALKMAARSCHE KEGELBOND o s De eerste perziken gesp. gew.geL put. LIJST 25 De propaganda-vergadering Duizenden op de been Waardige viering gesproken geschilderd verstrekkende bedls- den ge- be- De Afrkyling A Afdeeling B Zoodat dus de belde medailles gewonnen s«n 2 3 1 3 1 0 1 o o i iiyk van gespeeld 8t. Aloysiusschool 8t. Adelbertusschool 8t. Bavoechool St. Willlbrordusachool 4 3 0 MM voBi at Gisteren zijn aan de veiling alhier door J. Noort de eerste perziken aangevoerd. succes onderwijs Door het schrikken van het paard, bespannen voor een wagen, bestuurd door O. de Graaf, wo nende alhier, voor een op de markt loopend varken, kwam het paard met zyn hals door een winkelruit van N< 8. aldaar, waardoor dese ruit werd vernield. Het paard kwam er zonder eenlge verwonding af. De ruit was verzekerd. De vani ook echo Dins In Alkmaar der hun eigen Idealen in de komende periode verwezenlijking te brengen. Is dan de keuze uit den overstelpenden over vloed niet moeilijk? Och neen. wjj Katholieken hebben het ge- makkelijker dan wie ook. WU kiezen de partij, samengesteld uit alle standen en klassen der samenleving; de party die door haar beginselen geroepen is, met In achtneming van het algemeen belang in het bijzonder op te komen voor de kleinen en mis deelden in onze nog zoo onvolmaakte maat schappij: de party, wier hoogste Ideaal is, dat Christus Konlng niet enkel heerscht in de ver borgenheid des harten en de afgeslotenheid der binnenkamers, doch óók In de volle openbaar heid van het politieke leven; de party tenslotte die religie en moraal aanvaardt als basis der o verheldsdaden Katholieke mannen en vrouwen, nogmaals is uw keuze dan zoo moeiiyk? Is er een van U, nog prys eerenaam van Katholiek, die Ah de vl opnle schop ge Jak recht daar omda heeft, neme Als r 7 dag lykt De peric kluts speet door 5 me Met tie boete van mlnii Dl orga in C een van assii kelij regit niet onbe natu man kuni moei tisth deelt vertx O •n dad vaa ave PW derv het hem VW* ook doel nM don N) I bedl reu» Bri a i trlcui omdi gever auto meer vuil dus wate: B. ochw rich in si rechl vertx noen rechl van er n medt aanz niet Stee: •ebe! üng Zo groo tot s naar L, d een fraaie van 1583, Exc. en In Schot geeft autob gissln Jan 1 omda hem plaat had g neme HU 1 aanw haald van eens onder Boi hem keurt zijn unan ook i verda beker hebtx aangi De met i dedlg gaver werd maar werd ken beha - S 4 3 1 In deze afgeloopen Paaschvacantle is door de 5de en 6de klassen der Roomsche jongensscho len ’n voetbalcompetitie gehouden. Het bestuur der bekende Roomsche voetbalclub A-R.C. stel de heel de week haar veld daarvoor beschikbaar en loofde tegelijk 3 mooie medaille* uit voor de winnaars. De uitslag van de wedstrijden was als volgt: gesp. gew. gel. pot 3 3 0 3 3 3 By E. v. L„ wonende in het Vijvertje alhier, brak gisteren een schoorsteenbrand uit. Het ge lukte de politie met twee brandbluschapparaten den b^knd te blusschen. Oorzaak een vuile schoorsteen. Schade gering. Aan den korpswedstryd werd gister door 6 heeren- en 3 damesvijftallen deelgenomen. Schitterend werk hebben de belde vyftaHen van ..De Burg" geleverd, respectievelijk wierpen zij 328321 hout. Beide staan nu aan de spits. De overige wierpen in afd. A: De Unie I 300, Centraal I 297. In B: Met z’n Tienen I 270 en het tweede vyftal 259. Dameskorps: „Onder Ons” 291 en »Mtn beeft ze niet aan een Touwtje" 277. Vrije baan Senioren; de heer Cor de Lange wist een paar maal 45 te maken, terwijl hy met zyn echtgenoote zorgde met 51 in de Paren wedstrijd een plaats te verwerven. stellende op dwt eed ander vaarT^ del zou kiezen dan van den Chrlstus-Koning? Wilt gy. die Hem vereert In Uw huiskamers, Hem afvallen in het openbare leven? wy kennen uw antwoord: dat nooit! Fier en vol vertrouwen zult ge morgen ter stembus gaan en Uw biljet laten getuigen van. een onwrikbaar vasthouden aan eeuwige ginselen. Dat doet ge echter alleen, wanneer ge Uw stem uitbrengt op de lyst der R.K. Staatsparty. West- door en het -j- w-atholieken. wijst met beslistheid van U af iedere poging om de staatkundige positie der Katholieken In Nederland te verzwak ken. Biyft één!..., In het belang der goede Katholieke zaak! In het belang van geheel ons Vaderland! Uw stem, katholieke mannen en vrouwen, van veruit het grootste deel uwer behoeven wy dien niet te vragen, omdat wy er van verzekerd zyn. Maar de lauwen, de zwakken, de wyfelaars moeten gewonnen. Daarom moet er gewerkt en hard gewerkt worden tot het laatste oogenbUk! Maar laten wy vooral in deze dagen, als In nig overtuigde Katholieken ons ook vereenigen in een vurig gebed, opdat Gods zegen op ons werk rusten moge en de Voorzienigheid ons een schitterende overwinning schenke. In een der lokalen van het Stedelijk Mu seum Is een tentoonstelling betreffende den Het Nederlandsche volk heeft Maandag rond het Oranjehuis gestaan by de herdenking van den grooten Oranje, die in korte trekken zoo meesterlijk door onzen minister-president Jhr. mr. Ruys de Beerenbrouck voor alle burgers, van welke richting of godsdienstige gezindheid ook, is geteekend al sde groote staatsman „het genie dat onzen voorouders den weg ter zege zou wy- zen." ,,Met de waardigheid die de stempel is der waarachtige grootheid leeft hy als oranje voort in de wereldgeschiedenis.” Boven ales heeft in zyn keurig slotwoord de minister-president den staatsman in den Zwij ger gehuldigd. „De vorst is er voor het volk en niet het volk voor den vorst. Dit 1* het leidend staatkundig beginsel van Oranje.” Met deze woorden eerde de minister-president zoowel den Zwijger als Haar, die daar onder zyn gehoor deelnam om de nationale hulde van Nederland welke toegewyde Konlnglnne, Vrouwe voor haar volk. Wilhelmina is. De herdenking van Prins Willem In de soms verrassend naar onpartydlge geschiedschrijvery strevende gedachtenis van oud-minister Coiyn, welke rede echter factoren voor nadere gedach ten wisseling m zich hield; de nawyzing door voorzitter jhr. mr. dr. Róell van de „vastigheldt" welke „het ganache lezen van den prins op zóó scherpe en kemachtlge wyze kenschetst", de meesteriyke vertolking van ret Wilhelmus en de Valeriusliederen onder dr. Mengelberg» leiding door Toonkunstkoor en Concertgebouworkest: dat ales was als 1 ware de vormgeving aan het geen bewust of onbewust in de geesten van tien duizenden Nederlanders op dezen dag leefde. Deze herdenking van Oranje was aldus veel meer dan een uiting van eerbied aan het levens werk van een doode, ze werd de getuigenis voor een begrip der levenden: de aanhankelykheld asm ons Vorstenhuis, het pal staan voor Oranje! Onder zongen lagere di kig ls het land. De burgemeester. Mr. W. C. Wendelaar hield tot de kinderen een korte toespraak, waarna een herlnneringsplaat werd uitgereikt. Morgen zullen we op het gesprokene, als mede op de toespraak welke de burgemeester hield tot de jeugd op het Waagplein, nader terugkomen. beelden toont spr. aan, dat de praktyk by hen anders is dan de leer. De liberalen leuren heden ten dage wel heel erg met gezag en nationaal zyn. wy echter laten ons in nationaal-bewustzijn door niemand over treffen. De dissidente katholieken luisteren niet naar Paus en Bisschoppen, waar deze voor alles op eenheid aandringen. Als zy al het goede recht van dezen erkennen, om dit te zeggen, durven zij in ernst te verklaren, dat de eenheid aan hun kant is! Van Mgr. Nolens s.g. verklaarde zelto volk, dat hy veel heeft geofftrd van wat lief was voor de katholieke eenheid. Ook dr. Brünlng In Dultschland gaf nog onlangs een voorbeeld van offervaardigheid. Helaas, deze offervaardigheid' vindt men by de dissidenten niet. 8pr. eindigt met de vraag om te bidden voor de katholieke party en haar leiders. (Luid applaus). De voorzitter, mr. Leesberg, dankt de spre kers harteljjk. Hy releveert wat voor propa ganda hier is gedaan. Er zijn echter nog 40 uren, waarin door allen nog veel In het belang van den goeden afloop kan gedaan worden. Hy spoort leder aan, dit alles met groote liefde te doen, en in hun omgeving te werken, dat geen stem verloren gaat. Spr. roept op, om op den stemmingsdag te helpen, en hoopt, dat Woensdagavond de Kath. Staatsparty versterkt uit den strijd moge zijn gekomen. St. Aloysiusschool,, Koornlaan 3 St. Bavoechool, Nleuwstr 3 St. Adelbertussch., N. L. Singel 3 8t. Willlbrordus, Molenbuurt 3 stembus. Gewichtige uitspraak, sing. Want zy. die door den stem der kiezers ge roepen zullen worden het land mede te besturen, zy zullen trachten hun eigen levensbeschouwing' ---tot dragen. Op waardige wyze zyn minderwaardige aan vallen onzer tegenstanders afgeslagen en ont zenuwd. Op even waardige wyze ia overvloedig dege lijke en Juiste voorlichting gegeven. Aldus voorgelicht trekt ons kiezerskorps ter Op den hoek MarktstraatAchterstraat had een aanrijding plaats tusschen den wielryder J. B., wonende alhier en den autobestuurder M. v. T. wonende te Amsterdam. Het rtjwiel werd beschadigd. Oorzaak het wilde rijden door den wielryder. Thans was elndeiyk de dag aangebroken, waarop ook hier In Alkmaar de Vader des Va derlands zou worden herdacht. Deed het weer van gisteren alle goeds beloven voor het weer van vandaag, helaas bleef van morgen de zon zich schuil houden achter een mln of meer dikke wolkenlaag, die weliswaar telkens in stukken dreigde te scheuren, maar hiertoe toch voorlooplg maar niet overging. Ge lukkig gaf het weer overigens weinig reden tot klachten, zoodat we, op het oogenblik dat we dit schreven nog eenlge hoop hadden, dat het zonnetje nog lets van zich zou laten zien. Ging het met het weer dus nogal, de feest stemming In de stad liet nog wel het een en ander te wenschen over. Zoo konden we heden morgen niet constateeren. dat aan het dringend verzoek om de vlaggen uit te steken, algemeen gehoor was gegeven. Gelukkig bracht 8t. Louis, tegen half negen In den morgen met zyn pittige muziek en da verend tromgeroffel wat reuring en wat men schel! op de been, zoodat. toen 8t. Louis op t bordes van het stadhuis eenlge muzieknum mers uitvoerde, men van een flinke belangstel ling kon spreken. Tydens deze uitvoering was een aantal autoriteiten tegenwoordig. Hierna hield St. Louis van negen tot tien uur een muzlkalen rondgang door de stad. De pittige marschmuziek, die hoog tegen de hui zen opkaatste, bracht de feeststemming overal, waar deze nog niet aanwezig was en beweging in die straten, die anders in kalme ochtend rust, slechts verstoord door een melkboer of bakker, gedompeld liggen. Dezer dagen had in het gymnastieklokaal aan de Nleuwstraat de bevordering van en uitreiking van einddiploma's plaats aan de leerlingen der R. K. Handelsavondschool. Namens het bestuur der vereenlging ,J3t. Jo zef” opende de heer 8. J. A. Keesom de bijeen komst en deelde mede, dat de Hoogeerw. heer Deken wegens ambtsbezigheden verhinderd was. De directeur, de heer D. J. Woldendorp, bracht dank aan het Schoolbestuur, dat. behalve door den heer Keesom. vertegenwoordigd was door den heer Kraakman. Ook dankte spr. de leera ren, van wie de heer J. Haakman aanwezig was. Overgaande tot de uitreiking der punteniys- ten, noemde de directeur de vordering en viyt van de tweede klasse bevredigender dan die der eerste klasse, en hoopte, dat het volgend jaar met verdubbelden yver zou gewerkt worden voor een gunstig eindresultaat. Voor lederen leerling wist de directeur een bemoedigend, troostend, vermanend of pryzend woord, al naar gelang de cyfers hiertoe aanlei ding gaven. Speciaal zette hij de leerlingen aan de lessen in godsdienstleer met veel yver te volgen. De uitslag der verhooging en dipiomauitrei- king is als volgt: Bevorderd van de le naar de 2e klas: W. El lis, Bergen; W M Vogelpoel, Alkmaar; W. Wester, Kalverdyk; G. Lantman, Alkmaar; N. Sunder. Alkmaar; W. A Vogelijoel, Alkmaar, (voorw); B. Karskens, Alkmaar, (voorw); drie leerlingen niet bevorderd. Einddiploma: J. Kopman, Egmond a. d Hoef; R. Scholte, Egmond a. d. Hoef; Ui. Schot. Alk maar; N. Idetna, Alkmaar; N. Tooi, Alkmaar; vier leerlingen geen diploma. Spr. wenschte de gediplomeerde en bevorderde leerlingen geluk met het behaalde succes en hoopte, dat zy veel profijt van het zouden mogen hebben. Ook de heer Keesom feliciteerde de leerlingen en hoopte, dat zy met veel succes de op de Han delsavondschool verkregen kennis tn de practyk zouden brengen. Vooral in den tegenwoordlgen tijd, vervolgde spr.. Is het van groot belang, als men goed op de hoogte is van boekhouden en de moderne talen. In een tyd van werkloosheid, als wy thans beleven, zullen zy een voorsprong op anderen hebben, die In him vak goed onder legd zyn. In het byzonder richtte spr. zich tot de vèrwonende leerlingen, die lange afstanden en slecht weer hadden getrotseerd, om vyf avon den per week de lessen in Alkmaar te volgen. Dank bracht hy aan directeur en leeraren en eindigde met den wensch. dat voor den volgen den cursus een groot aantal leerlingen van deze nuttige instelling der St. Jozefvereenlging ge bruik zullen maken. Een der leerlingen. N. Idema. dankte te een keurig speechje directeur en leeraren voor de nuttige en aangename lessen en sprak, namens de leerlingen den wensch uit, dat zy van de lessen In godsdienstleer, talen, boekhoudea en machlneschryven veel nut zouden hebben voor hun tydeiyk en geesteiyk welzyn. Hierna werd de plechtigheid gesloten. uit Nymegen, die begon met te wyzen op den karaktertrek van den Hollander, de bedacht zaamheid. Deze laatste uren voor de verkiezingen echter moet het enthousiasme de bedachtzaamheid vervangen, wy hebben de gerechtvaardigde verwachting, dat we onze 30 zetels handhaven en zoo mogeiyk er 31 behalen .(Applaus). Spr. wees op het program der R. K. Staats party, waar reeds veel van verwezenlijkt Is. maar ook nog wat te wenschen overbiytt. „Het Is niet noodlg om te slagen om toch te volharden”, zei Willem van Oranje. De behoe ven de vier dissidente partijtjes niet te vreezen. maar ook niet te onderschatten. Die partytjes knabbelen aan onze eenheid; wij moeten daar voor op onze hoede zyn, om niet ten onder te gaan door zelfonderschattlng. Die partytjes zullen het niet nalaten te pogen ons een zeteltje af te knabbelen. De klesdeeler zal 37000 zyn; er moeten minstens 37000 stemmen behaald worden voor één zetel. Drie van die partytjes behalen zeker geen zetel; misschien wel echter de R. K. Volks» party; spr. schetst de onderlinge verhouding In de R. K. Volksparty, die allesbehalve van eendracht getuigt. Ook In de Staatsparty zal de R. K. Volks partij haar idealen nastreven en haar candl- daten naar voren brengen. Deze en andere stroomlngen kunnen ook tot uiting komen in de R. K Staatsparty; spr. wees op het woord van Mgr. Jansen en op het antwoord van Mgr. Aengenent op een rede van de Vqlkspartljer Hendrik*. Spr. toonde met voorbeelden de unfaire strijdwijze van de R. K. Volksparty aan. Aan de hand van het program van de R. K. Staatsparty wees spr. er op, dat Nederland trotsch kan zyn op hetgeen hier bereikt Is volgens dat program. Nog zijn er goddank idealen te verwezenlijken; God spare ons er voor, dat er een tijd komt, waarin wy geen Idealen meer hebben. (Applaus). Het heeft aan de R. K. Staatsparty niet ge legen, dat de crisis bestreden Is; er is het mogeiyke gedaan; dat kan gezegd worden als er 180 mlllioen guldens ter bestrydlng van de erlsls 1* uitgegeven. Door het V. D.-schn Kamerlid, mr. Obd, werd Min. Verschuur uit bundig geprezen voor «at hij reed* bereikt beeft in zoon korte periode. (Applaus). Spr. wees uitvoerig op hetgeen uit het pro gram van de R. K. Staatsparty bereikt is, om vervolgen* de leugen te weerleggen, dat het R. K. onderwijs duurder is dan het openbaar onderwijs; in 1931 bedroeg het onderwijs per De dagen voor de verkiezing loopen nu ten einde, waarom iedere party zich nog eens extra Inspant om leder voor zich, zoo veel xnogeiyk propaganda te maken. Het spreekt vanzelf, dat wy Katholieken daarby niet achter kunnen biyven en daarom spannen we alle krachten In om by een leder onder ons, die nog mocht twytelen. de over tuiging by te brengen, dat hy of zy alleen dan het beste handelt, wanneer hy of zy stemt op de lijst van de Katholieke Staatsparty. Zoo was dan voor gisteravond, behalve de vergadering in het Gulden Vlies, een propa ganda-optocht georganiseerd. Viel de optocht van Zaterdagmiddag, wat deelname betrof, wat tegen, van de optocht van gisteravond kan met volle overtuiging het tegendeel verklaard worden. Tegen achten stelden de deelnemers zich voor het Gezellenhuis aan het Verdronkenoord op. Daarby waren de muziekkorpsen 8t. Louis en St. Cecilia, eenlge honderden Graalmeisjes, de 8t. Jocephgezellen, vele leden der onderschei dene organisaties en nog vele anderen. Precies ■acht uur zette de stoet zich In beweging Behalve vele fakkels werden nog een aantal doeken meegedragen en door de fietsers die zich in de stoet bevonden plakkaten, waarop no. 1 van de lyst 25 werd aanbevolen. Was de deelname dus qen groot succes, het weer stemde niet minder enthousiast; men kon het moeiiyk beter hebben gedacht. Een klare hemel, waarin de sterren reeds begonnen te pinkelen, een aangename temperatuur en geen wind die de muziek aan flarden kon scheuren of de be schilderde doeken in een knoop zou jagen. Van acht tot negen uur trok de stoet door de stad, voornameiyk door de „Spoorwijk”. het „Bloemenkwartier" (achter den Westerweg) en het „Nassaukwartier”. En overal waar de stoet lang* of door trok, werd men met pittige muziek en daverend trom geroffel aangemaand om op de R. K. Staats party te stemmen, wyi leden belangen by haar veilig zyn. De geheele tocht verliep in de volmaakste orde, geen wanklank werd vernomen, terwyi de politie er op uitstekende wyze voor zorgde, dat de optocht, ongehinderd door het verkeer, haar gang kon gaan. Tegen negen uur kwam men by het Gulden Vlies aan, alwaar de stoet werd ontbonden, ten einde de deelnemers gelegenheid te geven de groote propaganda-avond by te wonen. En zoo behoorde ook deze welgeslaagde pro paganda weer tot het verleden. In de gisteravond gehouden vergadering heelt de Kennemer Sportclub besloten dit aelzoef wederom drie courses te houden. De data zullen nader bekend gemaakt worden. Na afloop van den optocht werd In t Gulden Vlies de laatste propagandavergaderlng gehou den. De zaal was uitstekend bezet; de in den op tocht meegedragen transparanten met verkie- zingsopschriften prijkten langs de muren. De voorzitter, mr. A. J. M. Leesberg, opende de vergadering met den christeiyken groet en heette alle ganwezigen, speciaal de belde sprekers welkom. Spr. wees op de naderende verkiezingen en den plicht van de R. K. kiezers, om de grootste fractie zoo groot mogeiyk naar de Kamer te te sturen. (Applaus). Onze wensch is. aldus «pr„ dat er komt een parlementaire Regeering en geen despotisme, zooals elders; een Regee ring, die op de beste wyze het algemeen wel zyn behartigt. Deze laatste dagen zyn dagen vol spanning en vol enthousiasme; overal wor den op dezen vooravond byeenkomsten gehou den; ook het bestuur van de Alkmaarsche Kles- vereeniglng belegde een vergadering om meer enthousiasme te kweeken, opdat ook In Alk maar het aantal stemmen vooruit mag gaan. (Applaus) Spr. gaf vervolgens door de 5de en 6e klas der St AlogniuMChool. Koornlaan. Om half drie had op het Waagplein de her denking van Willem de Zwijger door de jeugd plaats. Na afloop van de Nationale Herdenkings plechtigheid in het Concertgebouw, wachtte Maandagmiddag Hare Majesteit nog een hulde van het Nationaal Jongeren Verbond. Voor den uitgang van het Concertgebouw aan de J. W. Brouwersstraat en verder langs de geheele straat, hadden deze jongelui zich opgesteld, gewapend met handen vol bloemen. Toen Hare Majesteit het gebouw verliet werden Haar namens het Verbond Noemen aangeboden door de jongedames Annie Bakkenist en Freddy Kornekamp. Eenlge oogenbllkken onderhielden Koningin en Prinses zich met beide jonge dames. Toen de Koningin in haar auto had plaats genomen, daverden de hoera’s en wer den de bloemen gestrooid. Minzaam groette de Koningin de schare langs den weg. toen de stoet, voorafgegaan door motorpolitie den weg naar Den Haag insloeg. Om half zes gaf op den Dam in de daartoe opgeslagen muziektent de Koninklyke Militaire Kapel onder leiding van kapitein de Boer een openbaar concert. Een talryk en aandachtig luisterend publiek woonde deze uitvoering by en betuigde na leder nummer door een harteiyk applaus zyn erken- teiykheid. Tram- en auto-verkeer verleende hunne me dewerking door, zoo bescheiden mogel signaal gebruik te maken. Een vlot i „Turf In jp ransel” en een staande uitgevoerd „Wilhelmus”, dat merkbaren invloed van het nationaal ontwaken door vele luisteraars met ontbloot hcofd werd aangeboord, besloten om even vóór half acht dit concert. Het was een waardig onderdeel van den feest dag, waarmee de hoofdstad het vierde eeuw feest van den grooten Zwijger herdacht. In den zoelen byna windloozen avond hebben gisteren talloos velen hun schreden gericht naar L de omgeving van het IJsclubterreln, waar om streeks acht uur de taptoe zou aanvangen. De breede aanleg van straten en pleinen kan In deze omgeving heel wat menschen bergen, maar niettemin heerschte er bulten de IJsclubhek- ken een drukte, die veel weg had van de Kal- verstraat op den avond van den Konlnglnne- dag. Er waren venters met oranje, venters met snoepgoed, er waren „wilde” muziekcorpsen, die er de stemming In hielden. Het betrekkeiyk 1 geringe aantal belangstellenden, dat den vrij hoogen entreeprys tot het IJsclubterreln wilde betalen, had hier een merkwaardig schouw spel. Een dunne haag menschen omsloot mid den in het wyde terrein de verzamelde twaalf 1 muziekcorpsen ongeveer 650 man wier koperen Instrumenten fantastisch blonken in het licht van tallooze fakkels, die walmden en rookten boven de hoofden. Het was al onge veer half negen toen dirigent B. D. Peters directeur van het muziekkorps der Hollandschs Draad- en Kabelfabriek den dirigeerstok ophief en na de gebrulkeiyke tromroffels zacht aan- zwellend de kopermuziek ultklonk door den avond. Regelmatig werd het programma afgewerkt, telkens klaterde applaus binnen en bulten het hek, waar het publiek schouder aan schouder toekeek en luisterde. Te tien uur marcheerden Te half vier had in het stedeljjk Museum de opening plaats van de Historische tentoonstel ling, welke betrekking heeft op Prins Willem van Oranje. De opening geschiedde door den burgemeester, Mr. W. C. Wendelaar in tegen woordigheid van een groot aantal genoodigden, waaronder vele autoriteiten. kind op de Op. Lag. school 120 op de R. K. school 96.—. Tal van programpunten van 1929 zijn er ver- wezeniykt. Minister Deckers Is met zyn bezuiniging op Defensie veel verder gegaan dan de roode ministers in Denemarken. Frankryk en België; hier bedraagt de oorlogsbegrooting 13 van de heele begroeting; In genoemde andere lan den 21 23J-4 en 21)4 De percentages voor onderwys zyn in die landen 21 X, 6 X, 13 en In ons land 2214 X. En dan zegt de roode pers nog, dat bet onderwys aan het volkskind onthouden wordt en het geld geofferd wordt aan bet mllltalrisme. De R. K. Volksparty verwyt ons, dat nog niet bereikt Is: het processie-verbod opge heven; de missievi jjheld in Indië en het Gezantschap by den Paus; zullen zy dat be reiken, als zij gescheiden gaan optreden? Geen land kan spr. noemen, waar de open bare vrijheid van godsdienst zoo groot Is als hier. (Applaus). Spr. wees er op, dat het noodlg Is vierkant stelling te nemen tegen de veronderstelling, dat de katholieke tweede rangs-vaderlander is. Wy zyn zeer zeker nationaal, al zeggen wy het niet zooveel met oneen mond als anderen. Wie hebben in 1918 het nationale Nederland gered? wyi (Luid applaus). Een zaak Is het voor den katholieken Neder lander, te zorgen, dat de R. K. fractie In de Kamer weer de grootste wordt, opdat er by de komende minlsterie-vormlng niet onderhandeld wordt: over ons, by ons en.... zonder ons. digde gravures, ziet men hier ook een exem plaar geëxposeerd. Het ligt opengeslagen by een prent, voorstel lende de begrafenis van Willem van Oranje te Delft, op 23 Augustus 1684. Een mooie gravure Jan het Praalgraf van den Zwijger, voorkomende in „Architecture Modetpa”, waarin bouwwerken van Henrik de Keyser sijn beschreven en afgebeeld, treft men daarbij Insgeiyks aan. Van den beroemden lyfarts van den prins van Oranje, den Alkmaarder Petrus Forestus (Pieter van Foreest), zyn ter bezichtiging neergelegd: een serie curieuse portretten, brie ven en een deel der „Observationes medicina le* et chlrurglcales" alsmede een inleiding op Hypocrates. In oorspronkelijk handschrift. Óp eerstgenoemd boek, dat zulke treffende bizonderheden over de toestanden In Willem van Oranje’s tyd bevat, vestigde prof. Robert Fruln In een uitvoerig opstel „Over eenlge ziekten van Prins Willem I” de aandacht. (Ziel Verspreide geschriften, deel III). Wie zich van den tyd, waarin Willem van Oranje In Holland werkzaam was, een goed denkbeeld wil vormen, verzulme niet deze ty- deiyke tentoonstelling In het Stedeiyk Mu seum, In oogenschouw te nemen. og slechte luttele uren en de stembussen zullen gesloten zyn. Dan 1* uitgemaakt, welke honderd mannen en vrouwen meer dan vier jaar lang ons land zullen besturen Met groote voldoening mag worden vastge steld. hoe door den yver en toewydlng onzer propagandisten alom in het land een krachtig* actie is en wordt otnplooid voor de idealen der R.K Staatsparty. De vruchten van dezen toegewjjden arbeid mogen met recht en reden, in volle vertrouwen worden afgewacht in een voor ons gunsttgen uitslag der verkiezingen. Alom Is door het geschreven en gesproken woord het Katholiek staatkundig ideaal uitge- Spr. eindigde met een 8. O. S.-berlcht, waarin hy eiken kiezer opriep te komen naar het stemhokje, omdat Nederland ernstig ziek Is en te stemmen op no. 1 van hjst 25, Ch. v. d Bilt. (Langdurig applaus). Mr. Leesberg bracht mr. Smeets, die weer spoedig moest vertrekken, dank voor zyn goed- gedocumenteerde. enthousiaste rede en gaf ver volgens het woord aan den tweeden spreker. de corpsen af. De drukte had toen wel baar hoogtepunt bereikt. Politie en ruiters konden slechts met de grootste moeie vry baan maken. Ook elders in de stad werd gemusiceerd, oa op de verschillende pleinen en markten, waar muziektenten waren opgeslagen. Op den Paleis- toren gaf de heer Vincent wederom een caril- lon-bespellng met begeleiding van koper muziek. Nog zeer laat bewogen zich duizenden Oranje- getooiden door de straten. Deze dag 1* een grootsche huldiging geworden van de nage dachtenis van den Vader des Vaderlands, welke door geen wanklank werd verstoord. Een waardige gedachtenisvieriiij van heel Nederland was de plechtigheid Maandag In het Concertgebouw der hoofdstad. Jammer dat de accoustlek der zaal voor velen niet alles deed verstaanbaar zijn wat de voorzitter jhr. mr. dr. Róell en de feestredenaar oud-mlnlster Coiyn zeiden. In sommige gedeelten der zaal waren de redevoeringen moeilijk te volgen. Het krachtigst en ’t bondigst was het slotwoord van onzen Minister-President die over alle verschillen heen ten aanzien van het geloof en den godsdienststrijd van den Zwijger den tydsachtergrond welke dr. Coiyn wel belichtte het groote, door allen te eeren beeld van den energieken, volhardenden visionairen staatsman. Was een rede van dr. Colyn die een soms verrassende visie gaf van den gees telijken achtergrond der De Zwyger-flguur, niet in alle deelen onaanvechtbaar, het slot woord van jhr. Ruys de Beerenbrouck was fier van breedgedragen vereering, over alle geschil len heen, voor het staatkundig genie en de volhardende energie van Oranje. Heel Nederland alle gezindten namen aan deze gedachtenisviering deel: óók den ka tholieken konden dit van harte doen na de geschiedkundige uiteenzettingen van oud-pro fessor Nolet. En het Nederlandsch Episcopaat vertegenwoordigd door H.H. HJi. Exc’s Mgr Jansen, Aartsbisschop van Utrecht, Mgr. Aen genent. Bisschop van Haarlem en Mgr. Diepen, Bisschop van Den Bosch, wier purperen gewa den byzonder opvielen, heeft willen toonen met de nationale herdenking van den grondlegger van Onzen staat in te stemmen en er deel aan te willen hebben. De rede van dr. Colyn zal ongetwyfeld In druk worden uitgegeven. Dan zal na rustige lezing beter een oordeel er over kunnen geveld worden. Nu was ze voor velen niet al te goed te volgen en mistte hoe belangryke gedeel ten er ook in voorkwamen de spontaniteit en de meesleeping der massa. Daardoor kwa men by de voordracht sommige passages niet zóó tot haar recht als ze verdienden. Het toonkunstkoor en 1 Concertgebouw orkest hebben onder leiding van dr. Willem Mengelberg het beste gegeven wat de Neder landsche kunst In deze stonde kon bieden. Aan 't slot hief een der officieren op *t baloon een zegekreet aan voor de Koningin, voor het Oranjehuis, waarmee onmlddeliyk door allen werd Ingestemd. De Konlnkiyke Familie had midden in de zaal In een opengehouden halfrond plaats ge nomen en gebruikte na afloop nog enkele ver- verschlngen te den foyer. leiding van den heer Joh. Brands de kinderen der hoogste klassen der scholen het Wilhelmus: O. heer die Wy leven biy, we leven vry; en Geluk- prins van Oranje (Willem I) en zyn tyd In gericht. Deze tentoonstelling Is zeer belang rijk en een bezoek overwaard. Het tentoongestelde, w. o. groote zeldzaam heden en unica uit de ryke oudheidkundige verzamelingen der stad Alkmaar, heeft voor nameiyk betrekking op de verhouding van den Prins van Oranje tot Hollands Noorder kwartier, speciaal Alkmaar en onmiddellijke omgeving. Verschillende interessante stukken geven den bezoeker een kyk op gewichtige gebeurte nissen In den eersten tijd na Willems komst In Holland. Eenlge landkaarten van Holland en friesland uit de 16e eeuw (de kaarten Joost Janss. Beeldsnyder. Van Deventer Saenredam) doen zien hoe enorm groot verschil is van den topografischen toestand de zer provincie in het laatst der 16e eeuw ver geleken by dien van thans. Daarby Is de groote plattegrond van Alk maar en onmlddeliyke omgeving (c. 1570) door den begaafden cartograaf In Spaanschen dienst. Jacob van Deventer, uitgestald. Deze cartograaf maakte ook een kleineren, gedetallleerden plattegrond der stad binnen de vestingwerken, mede in kleuren uitgevoerd, welke eveneens is geëxposeerd. Onder de schilderijen zyn byzonder stukken, o. a. een der laatste portretten Willem van Oranje, geschilderd In voorts een portret van Lamoraal van Egmond door de Key, alsmede de hoogst merkwaardi ge tafereelen uit het beleg van Alkmaar 1573, door een tijdgenoot, Kluyt. geschilderd. Deze laatste twee stukken geven resp. den aanval der Spanjaarden op Alkmaar en het le gerkamp van den Spaanschen generaal don Frederic, bij Oudorp. te zien. Ook het groote doek van Alkmaars beleg door Hllverdink, in 1865 door konlng en volk van Nederland aan Afkmaars burgerij geschon ken. zal wel weer de aandacht trekken. Prachtige schilderijen van de abdy van Eg mond en het kasteel van den graaf van Eg mond, door van Heemskerck en Croos geschil derd. vullen een gansche wandvlakte. Een exemplaar van het door Alkmaars pen sionaris Nanning van Foreest In 1573 geschre ven boekje over Alkmaars beleg, ligt ter be zichtiging uitgestald. Noodmunten uit de dagen van t beleg, een stuk van een op de Spanjaarden buitgemaakte vlag en *n collectie handteekeningen van aller lei hoofdfiguren uit de dagen van den opstand zijn er ook aanwezig Eenlge groote teekenlngen in kleuren van de Friesche poort, waar zoo hardnekkig door de Alkmaarders tegen de Spanjaarden Is ge vochten, zyn ook zeer bezienswaardlg. t Een andere curiositeit vormen twee door de hoplieden te Alkmaar geschreven en ondertee- kende briefjes, die in de dagen van Alkmaars beleg In een stukje lood gerold en in een pols stok gestoken, door de Spaansche linies heen naar buiten de stad zyn gebracht. Dan zyn er verscheidene brieven van prins Willem van Oranje en van zyn broeder Lode- wyk van Nassau. Daarby sluiten aan brieven van Lumey (graaf van der Marek), van Diedrick Sonoy, 's -prinsen gouverneur In het Noorderkwartier, van Bolsot, Philips van der Aa CA. door den Prins naar het Noorderkwartier ter assisten tie gezonden, den vestingbouwer Adriaen An- thonisz. (Metlus), enz. Dit zyn allemaal oorspronkeiyke brieven uit het Alkmaarsche stadsarchief. In een afzonderiyke vitrine ligt het groote met uithangende zegels voorziene charter van 13 Juli 1581, waarby de Prins van Oranje aan Alkmaar de Waag met alle daarbybehoorende inkomsten schenkt als beloonlng voor de taaie verdediging der stad en het afslaan der aan vallen van de Spanjaarden. Er zyn zeer mooie teekeningen, aquarellen en gravures Vah d«f kasteelerr Egmond. Beha gen en Medemblik. bekende punten uit den Spaanschen tyd. Wate* de legerhoofden van den prins van Oranje vertoefden. Van het Hof van Sonoy. te Alkmaar, de re sidentie van den gouverneur van Hollands Noorderkwartier, ziet men ook verschillende afbeeldingen. Portretten van bekende figuren als Sonoy, Lamoraal van Egmond, de abten van Egmond, Nicolaas van Nleuwland tn Godfried van Mierlo. van Philips II. Margaretha van Par ma. Alva e. a. treft men er mede aan. Van het zeer zeldzame te Keulen gedrukte prentwerk van Hogenberch met zyn honder den In de dagen van den opstand vervaar- Het Nederlandsche Episcopaat, vertegen woordigd door Z. H. Exc. Mgr. Jansen, den Aartsbisschop van Utrecht, Z. H. Exc. Mgr. Aengenent, Bisschop van Haarlem en Z. H. Ere. Mgr. Diepen, Bisschop van ’s-Hertogen- bosch in hun paarse statlekleedy, heeft niet geaarzeld deel te nemen aan de herdenkings plechtigheid, welke daardoor een jubileering van heel ons volk werd van Zuid tot Noord. Rond Oranje! Dat was de beteekenls voor ons heden! Rond Oranje. Des morgens kwam de stra lende jeugd, kwamen de weezen en schoolkin deren, kwam de oudere jeugd van Graal en' Verkenners met hare talrijke wapperende vlag gen en vanen op- den Dam om, 14000 In getal, de Konlnkiyke Familie toe te zingen en toe te Juichen. Heel de dag is voor de hoofdstad een feestdag geweest vol volksbelangstelllng en mi litaire muziek. Zelden Is overal zoo druk ge vlagd, werd zoo algemeen en kleurbekennend T „oranje” gedragen. Deze Nederlandsche Oranje-gedachtenlsvle- rlng In de eerste stad des ryks groeide uit tot den dag: „rond Oranje", Met applaus begroet betrad de heer P. d. Waart het spreekgestoelte, om een rede te houden over de volgende twee vragen: Wat is de beteekens van onze stem .op 26 April, en Wie van de 53. Spr. schetst de positie van de Katholieken In net buitenland. Allereerst het Centrum in Dultschland. Na den oorlog en de revolutie van 1918 stond het steeds op de bres, in de meest gevaariyke positie. Ook nu weer was het Centrum bewust van zijn verantwoordelijkheid en weigerde onder de meest bezwarende omstandigheden niet samen werking met de Nazis. Dat de Nat. Soc. beweging zoo n vlucht nam. komt mede, doordat lang niet alle katholieken op de katholieke Cenlrumspartij hebben ge stemd. In België. Spanje, Mexico, eigeniyk katho lieke landen, komen zulke betreurénswaardige toestanden voor, omdat men daar niet bezat onze katholieke eenheid, onze katholieke scholen en pers. Laten onze S. D. A. P.'ers hun partygenooten daar eens aansporen en losse democratische be ginselen toe te passen. Ook Frankrijk levert een bewys van de waarde der katholieke stemmen. Welnu, wy hebben onze 53 partijen, eenlge les, uit de belachelyke lyst is, dat men In ons land de neutraliteit niet lust. Uitvoerig bespreekt spr. dan de verantwoor delijkheid der sociallstisten voor de uitholling van het gezag. Van boven echter wordt het gezag aangeval len door het fascisme. Nog is dit niet ernstig te nemen, doch men zy voorzichtig. Uit de lange lyst van 53 partijen bespreekt de heer d. Waart dan de voornaamste. In volt tempo rekent hy at met de beginselen der soclaal-democratle. Vooral de ontwapeningseisch wordt duchtg onderhanden genomen en met talryke voor-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1933 | | pagina 12