DE MACHT VAN
HET KLEINE
Een beeld
ontreddering
van
Van de Perstribune
‘4
j.
o
De verkiezingen in de hoofdstad
De machtigingswet
Kabinetsvorming
30
cent per
half ponds
A
1
I
EEN NABESCHOUWING
Communistische
agitatie
MAANDAG 1 MEI
-
voor
ft
ONS BEDRIJFSLEVEN
mr.
Wenken aan de nieuwe
regeering
il
Tegenweer geboden!
Een nieuwe plicht
de leiding
De late indiening be
treurd
De Rechtsche Fractieleider» by
H. M. de Koningin
De kleur van de „kleur-
looze” A.V.R.O.
Mr. M. P. L. Steenberghe voor de
gecombineerde besturenver-
gadering der Werk
geversorganisaties
Men onderzoeke de zwakke plek
ken, zoowel in Limburg als in
de groote steden
Over het algemeen gunstig door de
Eerste Kamer ontvangen
Organisatie opbouw der
maatschappij
DE ZOMERTIJD BEGINT
15 MEI
1
Schiedam kort de loonen
-
I
H.M. de Koningin heeft Zater
dag in verband met de kabi
netscrisis, op den Ruigenhoek
ter conferentie ontvangen de
voorzitters van de Tweede Ka
merfracties der R. K. Staats
partij, der Chr. Historische -
Unie en der Anti-Revolution-
naire Partij, onderscheidenlijk
de heeren mr. P. J. M. Aal-
berse, jhr. mr. D. J. de Geer
en Minister van Staat dr. H.
Colijn.
Woensdag a.s. in behandeling
de
Bevordering export
Sociale politiek
aan
en de meer-
zware verwijt
De Eerste Kamer is bijeengeroepen ter ver
gadering op Woensdag 3 Mei te hall twee, ter
behandeling van een groot aantal wetsontwer
pen, waaronder het wetsontwerp tot het nemen
van bijzondere maatregelen in het belang van
den landbouw.
e
de hoofdpunten der werkgeversverlangens bU
de Regeeringsforpiatle kenbaar.
Aan deze rede ontleenen wij het volgende:
Steeds verder is het met het Nederlandscb
pakje
aan den
èv’°-
In de openingsrede, welke mr. M. P. L. Steen
berghe als voorzitter van de Federatie der
Algemeene R K Werkgeversvereeniging en van
het R. K. Verbond van Werkgevers-Vakver-
eeniglngen in de gecombineerde bestuursverga
dering dezer organisaties uitsprak, maakte hij
Voor zooveel nog noodig, wordt er aan her
innerd, dat de zomertijd aanvangt 15 Mei a.s.
De overgang geschiedt in dier voege, dat wan
neer de middelbare zonnetijd van Amsterdam
op den dag, waarop de zomertijd aanvangt, 2
uur aanwijst in den voormiddag, het wordt ge
acht te zijn 3 uur in dien voormiddag.
De overgang dit jaar naar den zomertijd ge
schiedt met andege woorden dus in den nacht
van Zondag 14 Mei op Maandag 15 Mei te
2 uur.
De raad van Schiedam heeft het voorstel van
B en W. tot invoering van een tweede korting
van drie procent op de loonen en salarissen
van het gemeentepersoneel aangenomen. De
sociaal-democratische tractie en de communist
stemden tegen.
r
Alles, wat tot werkverruiming kan leiden,
zal de Overheid ter hand moeten nemen. Het,
helaas zeer laat ingediende bruggenplan is hloe-
van een goed voorbeeld. Dat om politieke re
denen de oorspronkelijke opzet van particuliere
uitvoering, waardoor de noodzakelijke spoed
gewaarborgd was. verlaten is. is diep te be
treuren. Moge de nieuwe regeertng het eerste
plan wederom ter hand nemen.
Dat bij de sociale en fiscale politiek de ge
zinspolitiek meer dan tot nu toe op den vóór
grond moet staan, behoeft, na de talrijke be-
toogen onzer organisatie door mij niet op
nieuw te worden herhaald.
'verbond, waarop met klemmende argumenten
de door mij thans besproken maatregelen wer
den bepleit. Ook worde ons Nederlandsch ta
rief van invoerrechten herzien met het oog
merk de industrialisatie van ons land te be?
vorderen. Gezien de by den prtjsval opgedane
ervaringen, moge aan specifieke rechten een
ruime plaats worden ingeruimd. Naast contin-
genteeregi is voor tal van artikelen een krach
tige tariefpolitiek noodzakelijk. Hierbij worde
aan het bedrijfsleven in zijn strijd tegen bui
tenla ndsche trusts en kartels de alom in an
dere landen gegeven noodzakelijke steun ver
leend.
bedrijfsleven steil bergaf gegaan. Oi^slag van
personeel op groote schaal, verkorting van
werktijd en zelfs sluiting van tot nu toe goed
functlonneerende ondernemingen volgen el
kaar in duizelingwekkende vaart op. Voor den
objectieven toeschouwer ontwikkelt zich het
beeld van de ineenstorting van een groot ge
deelte van het bedrijfsleven.
Geheel in den geest van Quadragesimo Anno
zal de nieuwe Regeering het niet lijdelijk mo
gen aanzien, dat in dezen moeilijken tijd groote
belangen worden geschaad door een tot het
uiterste gevoerden concurrentiestrijd. Wat be
treft rationalisatie, reorganisatie van bedrijven
en modern bedrijfsbeheer staat de Nederland
sche ondernemer aan de spits. Te weinig aan
dacht wordt echter besteed aan een meer ratlo-
neele productie. Meer overleg tusschen de pro
ducenten onderling is een dringende eisch. Het
buitenland geeft ons hierin het voorbeeld. De
Economische zaken I Nederlandsche ondernemers zullen de dikwijls
krankzinnige concurrentie, voor zoover dit in
hun macht ligt, moeten beteugelen. Zonder te
willen bepleiten, dat de overheid ten deze de
taak van de particuliere ondernemers moet
overnemen, zal een stimulans van de zijde van
de overheid niet kunnen uitblijven. Er staan
te groote belangen op het spel, dan dat in
dese op den duur lijdelijk zal mogen worden
toegezien.
omroeper mede: „dat al de verklezlngsreclames
waarbij de leden van de AVRO worden'aange
spoord op de liberalen te stemmen, afkomstig
zijn van de stellers der annonces het bestuur
van de AVRO staat er bulten.'
Wanneer deze verklaring een scherpe afwij
zing was geweest, dan had men nog kunnen
opmerken, dat men van AVRO-zjjde toch wel
heel erg lang de beweerde verkeerde meening
tolereerde. De ontkenning kwam op een oogen-
blik toen het „kwaad” reeds te ver had doorge
woekerd. Maar de bedoelde verklaring was geen
terechtwijzing aan het adres van hen die on
gevraagd en dus wederrechtelijk den naam van
de AVRO misbruikten, doch slechts een zeer
formeel en volkomen diplomatiek geformuleerd
démenti.
Aan de verantwoordelijkheid echter kan het
AVRO-bestuur zich niet onttrekken. Want twee
dagen vóór het démenti schreef de heer Vogt
in de „Radlobode" een hoofdartikel, hetwelk
zich richtte tegen het zendtydbeslult van 15
Mei 1930. Wij’ lezen daarin o.m. aan het slot:
„Wanneer deze „Radlobode” onder de oogen
van de lezers komt, maken wij ons op, om een
nieuwe volksvertegenwoordiging te kiezen. Laat
ons hopen, dat er een nieuwe Kamer komt, die
den moed en het inzicht zal bezitten om een
nieuwen Minister van Waterstaat te volgen op
zijn weg naar verbetering van de Nederland
sche Omroeptoestanden. Laten onze vrienden
de mannen en de partijen alezen. die zich het-
ben uitgesproken tegen de tegenwoordige re
geling."
Voor een zich noemende onpohtieken omroep
is een dergeljjk politiek advies toch wel hoogst
merkwaardig. De liberale partijen, die het la
zen. hebben precies volgens dit advies gehan
deld, toen zij AVRO-vrienden uitnoodigden op
haar candldaten te stemmen. Immers, zij wa
ren het, waarvan „de mannen" zich hebben uit
gesproken tegen het zendtjjdbesluit. De te late
ontkenning is derhalve zelfs als tegenspraak
van AVRO-zijde formeel onjuist. Want de stel
lers der annonces zullen zich op het artikel van
den heer Vogt te allen tijde kunnen beroepen
Wij besluiten met op te merken, dat de nood
zakelijke consequentie van de houding eener
omroeporganisatie, die liberaal naar opzet, ge
groeid in liberale sfeer, gestut door liberale
politici en journalisten en waarvan het bestuur
uit liberalen bestaat, ten slotte moest zijn zich
zelf te belijden als niet algemeen, niet neutraal;
I doch liberaal en dusjKctarisch".
Blue Band kost slechte enkele
centen meer per pakje dan
andere, goedkoopere soorten.
Voor dit kleine prijsverschil
kooptü echter de allerbeste
kwaliteit die in Nederland ver
krijgbaar is. Blue Band wordt
immers bereid uit de aller
beste grondstoffen - versch
gekarnd - met de allerfijnste
roomboter.
Van de buitengewoon zinde
lijke en hygiënische wijze der
bereiding kunt U zich persoon
lijk overtuigen - de Blue Band
fabrieken staan voortdurend
vooa iedereen ter bezichtiging
open) Weet wat U eetl
In de huidige crisisomstandigheden moet,
niet in het minste in het belang van de so-
ciale verzorging van ons volk, de economische
politiek op den voorgrond staan. Dit neemt
niet weg, dat onze organisatie er prijs op stelt
den toekomstigen formateur kenbaar te ma
ken. dat ook bij ons het verlangen leeft, zoo
eemgszlns mogelijk, de bestaande sociale wet
geving te handhaven. Wel zal hierbij op den
voorgrond moeten staan, dat verdere verbete
ringen, welke nieuwe lasten op het bedrijfsleven
zouden leggen, in het belang der werkgelegen
heid vermeden moeten worden.
Naast den landbouw, die het zeer hard te afdeellngen Landbouw
verantwoorden heeft, doch terecht van over
heidswege sterk wordt gesteund, moet de toe
stand van de industrie in de eerste plaats de
aandacht van de Regeering hebben. Minstens
40 tot 50 pct. van de Nederlandsche arbeidende
bevolking moet in de industrie zijn brood ver
dienen. Steun aan de industrie is dus een eisch
van zelfbehoud.
De afgeloopen 4 jaren hebben overduidelijk
aangetoond, dat ons reeds in 1929 geuite ver
langen. om een afzonderlijk Departement van
Economische Zaken te verkrijgen, juist was.
-Er bestaan echter meerdere desiderata op
dit gebied. Reeds geruimen tijd hebben wij op
heffing van de Economische en Consulaire Di
rectie van het Departement van Buitenland-
sche Zaken als zelfstandige afdeeling bepleit
Er moet meer eenheid in onze economische
Departementale organisatie komen. De Direc
tie van Handel en Nijverheid moet recht
streeks in contact staan met onze consulaire
vertegenwoordigers in het buitenland. Het be
staande dualisme, dat zoo gemakkelUk tot
concurrentiezucht aanleiding geeft, moet wor
den opgeheven. De volle verantwoordelijkheid
voor onze economische politiek moet berusten
by den Minister van Economische Zaken. Ook
T-xf Algemeene Vereeniging Radio Omroep
1 heeft zich sinds jaar en dag beijverd t2
verzekeren, aan wie t maar hooren en
gelooven wilde dat zij de algemeene. de neu
trale, de onpolitieke, de nationale omroep van
Nederland is. Velen in den lande schijnen dit
te hebben aanvaard, maar groqier is het getal
Nedérlanders. dat in de z g kleurloosheid van
de AVRO heel duidelijk een typische en ken
merkende liberale tint ontdekte. Deze laatsten
gaven er daarom de voorkeur aan niet de
AVRO, doch den KRO, de NCRV Of de VARA
aan te hangen.
Meer dan eens werd dezerzijds aangetoond,
aldus schrijft P. de W in de „Kath. Radlo-
Gids”, dat de AVRO niet neutraal kan zijn en
het ook niet is. Geheel haar geschiedenis drukt
op deze organisatie het liberale stempel. Zfj
vindt haar verdedigers onder en recruteert haar
aanhang hoofdzakelijk uit liberale gelederen;
de liberale pers is haar ijverigste verdedigster
En de destijds gestichte „Liberale Omroep"
thans ter ziele loste zich in de AVRO op
Neutraliteit en algemeenheid bestaan niet en
worden door ons volk niet begeerd
Dé zg AVRO-neutralitelt kreeg een deuk by
de interpellatie-Boon op 18 Februari 1932.
BIJ het naderen van den 26en April en onder
het verlokkends, dat de liberale candldaten dén
Nederlandse hen kiezer te bieden hadden nam
.diet herstel van het onrecht de AVRO aange
daan', de verdediging van den „onpolitleke-
omroep” een zeer voorname plaats in. De „Vrij
heidsbond" (liberaal) adverteerde in het „Han-
delsblad" met microfoons en onderschriften.
„AVRO-vrienden stértit liberaal eenheid
maakt de radio beter.' Verklaarde tegenstan
ders van politiek in den aether, schuwden zij
niet den aether tot voorwerp van politiek te
maken.
Eenige katholieke dagbladen signaleerden dit
feit en verbonden daaraan ook vanzelfsprekend
het commentaar dat dergelijke annonces ea
verklezlngsreclames toch wel onweerlegbaar
aantoonden waar de sympathie voor de libe
ralen redelijkerwijze was te verwachten: n.l.
onder de AVRO-aanhangers. En gelijk al die
Jaren te voren Het de AVRO ongestraft toe, dat
met haar als verkiezingsleuze wei
Neen, niet geheel juist, want nag<
vooravond van de verkiezing deel
erwijl in Dultschland het Communisme
(dat is een goed gevolg van de „nationale
revolutie”) totaal ligt neergeslagen en een
keten van geheel of gedeeltelijk fascistische
staten Sovjet-Rusland steeds radicaler van het
beschaafde westen schijnt te zullen afsluiten,
speelt Moscou het in Nederland klaar, het aan
tal communistische Kamerzetels te verdubbe
len. terwijl bovendien nog de revolutlonnair-
socialist Sneevliet, thans wegens opruiing in
de gevangenis vertoevend dank zij revolution-
nalre agitatie met een zeer behoorlijk aantal
stemmen als Kamerlid uitverkoren werd.
De communisten, die nu ten getale van vier
hun Intrede in de Kamer doen en in Sneevliet
natuurlijk een kameraad zien, die niet vies zal
blijken van bolsjewistisch gedoe en geintrigeer,
voelen zieft natuurlijk danig gesterkt en men
behoeft er dan ook niet aan te twijfelen, ot de
vijf volkomen revolutlonnalre Kamerleden zul
len het aan rumoer en aan agitatie, ook in
de Kamer, niet laten ontbreken.
Lou de Visser heeft het trouwens met de
hem eigen brutaliteit openlijk aangekondlgd
reeds indien het hem gelukt sou zijn, met Wijn
koop en nog een Indiër in de Kamer te komen,
zouden zij daar naar zijn sarcastische voorspel
ling, den boel daar zooveel mogelijk op stelten
zetten; zij zouden dan eens recht veel herrie
Amsterdamsche raadslid. Wellicht maken, en de nieuwe voorzitter moest er zich
BLUE BAND
VERSCH GEKARND MET 40% AUEREUNSTE ROOMBOTER ONDER RUKSCONTROte
Blijkens het Voorloopig Verslag der Eerste
I Kamer over' het wetsontwerp tot verleening van
bevoegdheden tot het nemen van buitengewone
I maatregelen in het belang van den Landbouw,
I betreurden verscheidene leden ten zeerste, dat
het aanvankelijke wetsontwerp, hetwelk ten
doel had de Kroon in vrijwel onbeperkte mate
te machtigen bijzondere maatregelen te treffen
I in het belang van den landbouw, pas den 24sten
I Maart j.L bij de Tweede Kamer was Ingediend,
I tengevolge waa’rvan het in dien vorm niet meer
in behandeling is genomen.
Daar zij evenwel overtuigd waren van de
I noodzakelijkheid van steun aan die bedrijven,
I zouden zij thans hunne stem aan dit wetsont
werp niet onhouden, al verklaarden zij uitdruk-
I keljjk, dat het ontwerp in zijnen tegenwoor-
I digen vorm hen in beginsel slechts zeer ten
I deele bevredigde.
Vele leden verklaarden, dat zij zich met dit
I wetsontwerp ten volle konden vereenlgen. Wel
iswaar wordt daarbij den met de zaken van
I den Landbouw belasten'Minister eene zeer ver-
I strekkende volmacht gegeven, doch de leden,
I hier aan het woord, achtten zulks dringend
noodzakelijk in het huidige abnormale tijds
bestek, naardien het der Regeering bij het ont-
I breken eener zoodanige machtiging onmogelijk
zou zijn, voldoende te rekenen met de sterk en
snel wisselende omstandigheden, welke niet kun-
I nen worden voorzien.
Verscheidene leden betreurden, dat de Re-
I geerlng bU de aanneming van dit wetsontwerp
I hare aanvankelijke voornemens niet ten uit
voer zal kunnen leggen, of althans niet de
plannen, geopperd in het door het lid der
Tweede Kamer, den heer Kortenhorst ca., inge
diende amendement, waardoor ook de onder
scheidene crisiswetten beter met elkander in
verband zouden zijn gebracht en dus vrucht
baarder werking zouden hebben gehad.
Ettelijke leden aarzelden hunne stem aan dit
wetsontwerp te geven, daar het niet zeker la,
dat de tegenwoordige Minister van Economische
Zaken en Arbeid gedurende het komende be
wind met de uitvoering der voorgestelde maat
regelen zou worden belast.
Hiertegen werd van andere zijde aangevoerd,
dat de meerbedoelde volmacht zal zijn verleend
aan „den" met de Zaken van den Landbouw
belasten Minister. Het geldt hier eene quaestie
van vertrouwen en men was gaarne bereid ge
let op de huidige omstandigheden, dit vertrou
wen te geven, ook al ging de bedoelde volmacht
in vele opzichten verder dan die. in de jaren
van den wereldoorlog aan de Regeering ge
schonken.
"1 Xe uitslag der verkiezingen voorzoover
J zij Amsterdam betreffen geeft aan
leiding tot eenige opmerkingen. Het
is waar, dat de verkiezingen wel In het al
gemeen overal hetzelfde beeld opleveren
doch in de hoofdstad is het toch op me
nig punt geaccentueerd. Te verwonderen
valt dit niét. Amsterdam is werkstad, het
aantal arbeiders, of liever het aantal be-
zitloozen is er zeer groot en daarmee komt
overeen het groote aantal steuntrekkende
werkloozen.
Daarmee gaat sinds tientallen van
Jaren gepaard een toenemende activiteit
van allerlei politieke en sociale leiders in
die kringen, geleid en voortgestuwd door
hun eigen pers. In de gemeentelijke poli
tiek zag men daarvan langzamerhand de
resultaten: van de vijf en veertig raads
leden behoorden er vóór den overgang van
den heer de Dood van de S. D. A. P. naar
de Communisten, zestien tot de sociaal
democratische partij, vier tot de commu
nistische party en één tot de revolution-
nair-sociallstische partij. In deze kringen
nu heeft het in de laatste jaren „gespookt”.
Zij waren allen wel hevig gekant tegen
het thans démissionnalre kabinet en de
partijen, die het kabinet steunden, zij
hadden allen wel het „voordeel” van de
kracht der oppositie, maar.... er was
toch wel onderscheid: van de drie genoem
de roode fracties is er één, de S. D. A. P.,
gezeteld op het kussen van het gezag. Niet
dat deze positie de partij ook maar eeni-
germate heeft belemmerd in haar weer-
galoozekritiek op de regeering, verre van
daar! Doch voor het groote leger der be-
zitloozen, in elk geval „rooden” stond de
zaak anders: zij zagen in elk geval in de
S. D. A. P. zij het met de draagster of ver
dedigster van het landsgezag, dan toch
van het stedelijk gezag en gezag is nu
eenmaal voor hen dank zij ook de pro
paganda van de S. D. A. P. zelf! syno
niem met burgerlijkheid. Deze dwaling
heeft de 8. D. A. P. niet bij hen weg kun
nen nemen, zelfs met met het op zich zelf
genomen voortreffelijk pers-apparaat, ge
titeld „de Arbeiderspers”. Vandaar het
©ogenschijnlijk vreemde geval: hoewel men
zou zeggen, dat de 3. D. A. P. de wind m
de zeilen had. brokkelt zü toch af. En haar
verlies is aanzienlijk: hoewel het totaal
aantal geldige stemmen dit jaar bijna
41.000 grooter was aan In 1929, kreeg zij
in dit jaar, bij deze verkiezingen slechts
119.511 stemmen tegenover 134.323 In ’29.
of 31.3 percent tegenover 39.5 percent in
1929. Het is echter nog met het ergste: je
SDAP. heeft ook eer van haar bekwaam
ste Kamerleden verleren, mr. dr. M. v. a.
Bergh, denzelfden, die onlangs ook zijn'
Amsterdamschen raadszetel verloor door 't
ongelukkige Ingrijpen van de sdcialistische
Federatie in het kortingsdebat, dat in den
Raad werd gevoerd. Zijn heengaan uit de
Kamer wordt over alle partijverschillen
heen als een verlies voor het Parlement
geacht.
De oorzaken van het stemmenverlies der
6. D. A. P. zijn wel ongeveer dezelfde van
de stemmen-winst der andere roode par
tijen: de Communisten in Amsterdam
werden voornamelijk begunstigd door de
toenemende werkloosheid en vooral door
de propaganda van net lelden:'het is zeer
duidelijk gebleken bij de stembureaux van
AmMerdam-West, hoe bijvoorbeeld d?
huurstakingen tevens communistische pro-
paganda-middelen zijn! De Communisten
gingen vooruit van 21.179 in 1929 tot 38.307
in dit Jaar, of van 6.2 percent tot 10 per
cent. En de Revolütionnair-Socialistische
Partij profiteerde begrijpelijk van het
„martelaarschap” van haar leider Snee
vliet: de vijf maanden, waartoe de recht
bank hem veroordeelde, leverde zijn par
ty een aanzieniyke stemmenwinst op, n.l.
van 7.430 op 20.571 ol van 2.2 percent op
5.1 percent. Het geval-Sneevliet leefde in
de roode arbeidersbevolking van Amster
dam «eer sterk, bovendien waren velen
van meening, dat zyn verkiezing tot Ka
merlid zou beteekenen onmlddeliyke in-
vryheidssteliing en men begrypt, wat dit
voor practisch effect had! De O. 8. P., de
dissidente party van de 8. D. A. P. heeft in
Amsterdam niet byzonder veel succes ge
had: deze schakel tusschen 8. D. A. P. rn
Communisten is biykbaar volkomen over
bodig. «ii behaalde 3.942 stemmen of 1
percent. Telt men tatusschen al deze re
volutionnaire partyen oyeen dan is het
totaal even belangryk als bedenkehjk, n.i.
47.4 percent van het aantal kiezers.
Wat de partyen betreft aan den ande
ren kant van de scheidingslijn, de niet-
revolutionnalre partijen, valt eveneens een
en ander op te merken
Vooreerst: de Vrijneldsbond. Deze ta
kelde in de laatste Jaren in Amsterdam
aanzieniyk af en het vermoeden bestond,
dat de liberalen vooral te Ujden zouden
hebben door de dwergpartijen. Doch zie
daar: zy stegen van 28.844 ia 1929 tot
„.„38.752 in 1933 of van 8A tot W.2 percent
De oorzaken zyn waarschynUjk vooreerst
de politieke geschooldheid van de Amster-
damsche burgery, die zich zeer weinig,
heeft bekreund om de dwergpartytjes,
verder eenerzyds het verzet tegen de roo
de agitatie, maar anderzyds het wantrou
wen in de regeering der laatste Jaren en
op de derde plaats: de groote populariteit
van den lijst-aanvoerder, dr. Vos, het be
kende i---
Onze industrie was steeds voor een groot ge
deelte exportindustrie. Veel is van dezen ex
port afgesneden door de ontwikkeling van de
economische, monetaire en sociale verhoudin
gen in het buitenland. Hierin zal niet zoo spoe
dig verandering komen, en kan de overheid
door ingrijpen weinig veranderen. Wel zal de
overheid, evenals het bedrijfsleven zelf, alles
in het werk moeten stellen teneinde de pro
ductiekosten te verlagen. Een groot gedeelte
van onzen export wordt echter belemmerd door
invoerbeperkende maatregelen vanlhet buiten
land. Hier tegen kan de overheid wel ageeren.
doch dan dient zij zich de middelen te ver
schaffen om op handelspolitiek terrein met
ge'ijke wapens tegenover het buitenland te
staan.
Ten deze treft onze Regeerinc
derheid van het Parlement hetr
voor den strijd niet gereed geweest te zijn.
Meer nog dan In normalen tijd is het behoud
en de versterking van den binnenlandschen af-
zet onze producten een eerste eisch. Op de
eerste plaats moeten wij zorg dragen, dat ons
eigen erf bewaard blijft. Een krachtiger en
meer doelbewuste toepassing van de Crisis-
invoerwet Is voor de nieuwe Regeering een
zware plicht. Teveel wordt met het nemen van
noodzakelijke maatregelen geaarzeld; teveel
wordt gewacht tot de markt voor maanden
overvoerd is.
Het is thans geen tijd om gevraagde contin-
genteerlngsmaatregelen maanden op een be-
s'issing te laten wachten. Dat hierbij In de
eerste plaats de belangen der arbeiders door
behoud van werkgelegenheid een rol spelen,
blijkt wel uit de onlangs gehouden buitenge
wone vergadering van het R. K. Werklieden
zal op dit Departement een nauwere samen
werking tot stand moeten koirién VuBschen dé.
^---^—2-r en Handel en Nijver
heid.
BU noodzakeiyke nieuwe heffingen zal eer
der naar indirecte dan naar directe belastin
gen gezocht moeten worden.
HlerbU zal echter, meer dan in het verleden,
gezorgo moeten worden, dat deze Indirecte hef
fingen geen nieuwe lasten op de bedrijven leg
gen. Het ontwerp Weeldeverteringsbe’asting
en de huidige vortn van het ontwerp Omzet
belasting zijn voorbeelden van een verkeerde
soort van Indirecte heffingen. Juist In dezen
tyd moet eerder steun gezocht worden voor de
Industrie; Invoerrechten verd^nen meer aan
beveling dan accijnsen.
maar op voorbereiden, dat hij een rUkelflk ge
bruik zou moeten maken van den presidents-
hamer
Het vaderlandlooze deel der natie, dat niets
te verliezen heeft In ieder gevoel voor verant
woordelijkheid mist, heeft nu echter geen drie
maar v ij f oproerkraaiers, „beroeps-opruiiers”
in de Kamer gebracht, en het getal vijf kan
hier werkelijk gevaarlijk wórden, als de Kamer
meerderheid niet op haar qul-vive is en niet,
zoodra er obetructie-verschijn^elen vallen waar
te nemen, korte metten maakt.
Als de revolutlonnalre socialist Immers maar
wil Jneewerken", zullen de communisten voor
taan over het minimaal-vereischte aantal hand-
teekenlngen beschikken tot het in behandeling
doen nemen van hun voorstelle, en men be
hoeft over niet veel fantasie te beschikken om
te kunnen bevroeden tot hoeveel obstructie'deze
bevoegdheid aanleiding en gelegenheid zal ble-
dn.
Laten Regering en Kamer daarom t ij d 1 g
op tegenweer bedacht zijn, b.v. door een extra
verscherping van het Reglement van Orde voor
de zitingen der Tweede Kamer dóór te voeren.
Het mag in Nederland niet mogelijk zijn, dat
de bestuursarbeid door onverantwoordelijke en
gezag ondermijnende elementen, wordt gesabo
teerd, het mag hier niet mogelljk zijn, dat
een zich tot opbouwen zettende Kamer zlchdoor
een handjevol politieke kwajongens laat rlnge-
looren en dat de Nederlandsche Staat den be
roepsopruiers voor hun schandelijk gedoe bo
vendien nog betaalt!
Er uit met de obstructionlsten
Zjj mogen by ons geen kans krijgen?
hebben ook vele Christ.-Historlschen dit
jaar aan den Vrijheidsbond de voorkeur
gegeven. De afstand, welke hen van de
liberalen vroeger scheidde is nJ. ontegen-
zegUjk verkleind, doordat aan liberale zyde
vooral in den laatsten tyd een heel wat
mildere stemming heerscht ten aanzien
van den godsdienst. Op antl-revolution-
nairen had deze, overigens toe te juichen
zwenking geen Invloed, dezen bleven ook
in veel sterker kerkeiyk verband, doch
wel van beteekenis is dit verschynsel ge
weest voor de Christeiyk-Historischen.
Daarby kwam dan nog, dat de Ujst-aan-
voerder, minister de Geer, uiteraard in
Amsterdam veel minder bekend is dan
iemand als byv. Jan ter Haar, het Eerste-
Kamerlid, die zich niet beschikbaar stel
de. En tenslotte moet men niet vergeten
dat ,de Nederlandsch-Hervormde Kerk In
Amsterdam biykens de cyfers der volks
telling hard achteruit gaat.
By de verkiezingen hepen de Christeüjk-
Historischen terug van 20.177 in 1929 tot
18.686- in dit jaar of van 5.9 tot 4.9
De anti-revolutionnaire party heeft ook
in Amsterdam succes behaald. Het was te
voorzien. De naam Coiyn was vooral in
handels- en in financieele kringen zeer
geliefd, in den antl-revolutionnairen staats
man zag men nu eenmaal den sterken
man. De party is in Amsterdam aanzien
iyk gestegen n.l. van 21.117 in 1929 tot
38.036 in 1933 of van 6.2 percent tot 10
percent! Intusschen, hierby is crisis
winst en de anti-revolutionnairen zyn
nuchter genoeg om aat te begrypen en te
erkennen.
Tenslotte de Katholieke Staatsparty!
Mooi is onze figuur niet, maar toch ook
niet geheel onbevredigend. Ook wy had
den onze dissidenten. In Amsterdam is de,
Volksparty iets achteruitgegaan, n.l. van
1.934 tot 1.793, doch de party van ptof.
Veraart” behaagde toch nog 1.559 stemmen,
de R.K. Arbêidersparty421, tezamen
maakten deze drie dissidenten één pro
cent uit van het aantal kiezers. De Staats
party ging in Amsterdam in aantal stem
men vooruit nJ. van 53.047 in 1929 tot
56.345, dat is méér dan de Katholieke
Staatsparty in de andere groote steden.
Doch percentsgewys gingen wy iets ach
teruit, nJ. van 15.6 ou 14.9, dat is niet heel
veel. De aanwas van ons stemmencyfer
is intusschen, als men denkt aan onze po-
lltiek-nadeelige positie, niet onbevredi
gend, hoewel niet overeenstemmend met
de toename van het aantal kiezers.
Voor de leiders onzer Staatsparty is nu
de nieuwe plicht ontstaan de zwakke,
plekken te onderzoeken, zoowel in Limburg
als iri de groote steden. Met name ook in
Amsterdam. Want al viel Amsterdam ver
geleken by 1929 niet byzonder tegen, er
is iets anders waarop wy de aandacht wil
len vestigen, n.l. de zeer breede katholieke
zoom, waarop wy b’ijkbaar geen invloed
hebben en die, zoo goed als zeker, overwe-
géhd rood heeft gestemd.
Wat is nl het geval? Op 1 Maart 1933
telde A’dam 773.441 Inwoners; verder
weten wy. dat het percentage katholieken
volgens de volkstelling van 1930 was 22; be
houdt men dit percentage, dan zouden er
in Amsterdam op 1 Maart 1933 wonen
170.657 katholieken. Hoeveel van deze ka
tholieken zyn er boven de 25 jaar? Met
zekerheid is dit niet te zeggen, doch wel
weten wy, dat er volgens de volkstelling
van 1920 van de katholieken 51.24 per
cent 25 jaar en ouder waren. Nemen wy
aan, dat dit percentage nog geldt ve?l
zal het niet schelen dan zouden er op 1
Maart 87.190 katholieken van 25 jaar en
ouder te Amsterdam zyn. Op de katho
lieke lysten, Inbegrepen de dissidenten-
lysten, zyn echter uitgebracht ruim 60.000.
Ziedaar de wel zeer breede marge 87.000
tegen 60 000! Nu weten wy allen wel de
verklaring. NatuurHjx zyn die 27000 ka
tholieken niet? allen practiseerend. Maar
de marge lykt ons zóó groot, dat wy ze
toch niet allemaal zouden durven afschry-
ven! Hier ligt werk in overvloed en niet
alleen voor propagandisten, zelfs niet al
leen voor de politiek' Het komt ons voor,
dat deze cyfers aanleiding kunnen geven
tot een andere vraag: is de katholieke
beweging in de hoofdstad wel.... breed
genoeg?
