ONS BLAD Henderson als bemiddelaar Hitler-land Het Centrum IlliJI Ml VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS ZOMERTIJD RADIO RECORD 0 Het nieuws van heden ZIJN VOORSTEL AANGE NOMEN n Financieel© wet te Brussel Voor economisch herstel in DE BAROMETER ZELFSTANDIGHEID DER PARTIJ JOH. LAU WERS PAYGLOP 3 ALKMAAR Tooneel- en ZATERDAG 13 MEI 1033 r- Het Weer BOERENOPSTAND IN DEN STAAT IOWA over Na Communist zwaait de Hitlervlag Volkenbondsraad bijeen r Minister Fey Reserves Walter Darré De drang der jeugd Schacht’s besprekingen Een uniformverbod in Zwitserland Veldkijkers De Nazi’s te Dantzig V akvereenigingshuis beset At Dr. H, Brüning Beslag op bezit der vak- vereenigingen Rijksdag onverwachts bijeengeroepen De oorlog tusschen Bo livia en Paraguay Geen nieuwe handels- belemmeringen De Oostenri jksche nazi’s staatsgevaarlijk De Rijksdag onverwachts bijeengeroepen By de S.P.D. zou weinig te vinden zyn geweest N.V. Ned. Verzek.-Maatschappij St. Willibrordus Utrecht, Catharijnesingel 48 Hoofdinspectie Amsterdam Adm. de Ruijterw. 242, Tel. 82797 Kapitaal- ea Volksverzekering R.V. GloeilaapenfahrieK „Radium DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN ER Met Roosevelt verklaart hy inter nationale samenwerking noodzakelyk n r- n L n it ONTVANGLAMPEN VANAF F 2.50 „Brüning zal als leider nog een duidelijker lyn trekken in de Duitsche geschiedenis” een beraadslaging van ruim 28 uur aangenomen Eenstemmig aangenomen resolutie van het organisatiecomité der crisisconferentie Boliviaansche troepen in den Gran^Chaco verslagen? Woensdag beraadslaging legereffectieven en oorlogsmateriaal Fransche dank aan Engeland WEENEN 12 Mel. (V D.) De nieuw benoem de Minister voor de Weermacht, oud-majoor Fey, publiceert de volgende verklaring: ^1 o N00RD-H0LLANDSCH DAGBLAD DoodelUk ürlnonjeluk te Heteren. lichten. De (Van onzen BerlUnschen correspondent) LONDEN, 12 Mei. (Reuter). Het organisatie comité der economische wereldconferentie heeft het tolbestand aangenomen met een zeker aan tal reserves. TILBURG Hoogste stand op Zaterdag aar VJB.: 754 Vorige Mand 75» Op 23 Mei rijdt de eerste autobus over den afsluitdijk. Communiqué over Schacht’s besprekingen met Roosevelt. De staking te IJmulden; rüksbemiddeUng op Donderdag 18 Mei s.s. a. 94 PARIJS, 12 Mei. (Reuter.) In een onderhoud met persvertegenwoordigers heeft minister Paul- Boncour zijn vreugde uitgesproken over de Jo- yalltelt, waarmede Engeland de hardnekkige pogingen van Frankrijk beeft erkend, om de ontwapeningsconferentie voor een échec te be hoeden." Boncour wees op de beteekenls van ASUNCION, 12 Mel. (V. D.) Van Paraguaan- sche zijde wordt medegedeeld, dat Paraguaan- sche troepen Bollviaansche troepen nabij Fort Oondra In den Oran Chaco hebben verslagen, waarbij tachtig Bolivlanen zouden zijn gedood, terwijl aan de andere zijde slechts één officier en negen soldaten gewond werden. Het Boll viaansche Camjpero-reglment heeft zich terug getrokken. LA PAZ, 12 Mel. (V. D.) Van offlcleele zijde werd gisteren verklaard, dat Bolivia den aanval van Paraguay niet met een offlcleele oorlogs- BERN, 12 Mei. (Reuter.) De Bondsraad heeft het dragen van partij-uniformen en insignes verboden. Overtreders van dit verbod zullen met geld boeten van ten hoogste duizend Zwitscherscne francs gestraft worden. Buitenlanders kunnen bovendien voor den tijd van tien (kar het land worden uitgewezen. Het verbod treedt den 18den Mei ajt in wer king. BERLIJN. 12 Mei. (W. B.) De leider der land bouw-politieke afdeeling der N.8.D.AF.. Walter Darré, is benoemd tot voorzitter van den Duit schen Landbouwraad. Roosevelt vraagt volmachten voor handelsver- dragen. Een onderhoud met minister De Geer over het tekort op den gewonen dienst voor 1934. De oorlog Bolivia-Paraguay; Volkenbondsraad Maandag bijeen. verklaring zal beantwoorden. De regeering heeft echter de Centrale Bank van Bolivia verzocht, haar binnen 48 uur een bedrag van 14 mllUoen Bolivianos of ongeveer 2 mlliloen dollar te ver strekken ten behoeve van de nationale verdedi ging. GENèVE, 12 Mel. (V. D.) Op voorstel van de bijzondere commissie van den Volkenbonds raad heeft de secretaris-generaal van den Vol kenbond van den fungeerenden raadspresldcnt opdracht ontvangen den Volkenbondsraad bij een te roepen tegen Maandag 15 Mei des och tends om half elf ter behandeling in buiten gewone zitting van het geschil tusschen Bolivia en Paraguay. voorstel van Henderson aanvaardbaar achten en zou men de verklaringen van Rjjkswetr- voor zien, ver- WASHINOTON, 12 Mei. De president der Vereenigde Staten, Roosevelt, en de president der Duitsche Rijksbank, dr. Schacht, pubhcee- ren een gemeenschappelijke verklaring over hun besprekingen, waaraan wij het volgende ont- Jeenen: WU hebben ons bij onze onderhandellngen la ten leiden door de hoop, dat de economische wereldconferentie in Londen resultaten sai op leveren. Snelle en vérgaande oplossingen zijn noodlg om het wereldbedrijfsleven te redoen. W|j zijn er van overtuigd, dat dit ónmogelijk ia. zoolang niet tegelijk met de economische ook de militaire ontwapening wordt nagestreefd. Wjj wijzen verder op de noodzakelijkheid van Stabiele monetaire verhoudingen. Kwesties be treffende bedrijfsleven en valuta zijn zoo zeer met elkander verbonden, dat beider regeling hand in hand moet gaan. Tot het herstel der orde in het economische leven zal zijn inge treden. nJ. de verdwijning van de werkloosheid, moeten pogingen worden gedaan de werkloo- Mn te helpen door een gezonde credletultbi el ding In het binnenland en door een gemeen schappelijk internationaal program tot mobill- seerlng van openbare en particuliere credieren voor productieve doeleinden. Internationale sa menwerking evenwel is vooral noodlg om het bedrijfsleven te herstellen en den vrede te ver- Dr. Schacht ia naar New-York vertrokken De Oostenrijksche minister Fey noemt de Na si’s staatsgevaarlijk. Zwakke tot matigen Nosrd-WesteUJke tot Westelijken wind, half tot zwaar be wolkt, weinig of geen regen, zelfde temperatuur. Verdere vooruitzichten: iets zachter. Nacht vont verwachtingkans op lichte nachtvorst op beschutte plaatsen, LONDEN, 12 Mei (Reuter). Heden is het orgamsatle-comité voor de economische en monetaire wereldconferentie bijeengekomen. In een officieel communiqué over deze zitting wordt verklaard: Met algemeene stemmen is door de in het comité vertegenwoordigde lan den (Engeland. Duitschland. België. Amerika, Frankrijk. Italië, Japan en Noorwegen) de volgende resolutie aangenomen. Overtuigd dat bet van wezenlijk belang voor een gelukkigen afloop der conferentie Is, dat allerlei maatrege len, dip tegenwoordig den internationalen han del In een verkeerde richting lelden en ver lammen, niet versterkt worden tn den tijd, dat de conferentie gelegenheid heeft de aldus ont stane problemen te behandelen, erkennen ge noemde staten de noodzakelijkheid, om bij het begin der conferentie een tolbestand te aan vaarden, welks bepalingen in een gemeenschap pelijk accoord zullen worden vastgelegd. Bovendien zijn genoemde staten er van over tuigd, dat een onmiddellijke actie van groot belang is; daarom aanvaarden zij zelf en vra gen zij dringend aan alle andere aan de con ferentie deelnemende regeeringen. om noch vóór 12 Juni noch tijdens de conferentie eeul- gerlei nieuwe Initiatieven te nemen, die de tal rijke moeilijkheden van verschillenden aard, welke thans den internationalen handel be lemmeren, zouden kunnen vergrooten. Zij heb ben echter het recht om zich van deze over eenkomst te ontdoen op eiken datum na 31 Juli 1933 met een opzeggingstermijn van een maand. Een der voornaamste motieven, welke de re geeringen in conferentie bijeenbrengt, is het overwinnen van de bovenbedoelde hinderpalen vah den internationalen handel. Genoemde staten vragen daarom dringend aan alle an dere ter conferentie vertegenwoordigde regee ringen, te handelen In overeenstemming met den geest van dit doel. Wolff meldt uit Berlijn, dat Duitschland heeft gewezen op zijn bijzondere positie als grootste debiteurland ter wereld. Het Reich diende de vrije hand te hebben ten aanzien van zijn toestand op het gebied van handels- en vaiutapoUUek. De flnancieele volmacht door de Belgische Kamer aan de regeering toegestaan. Volgens het W. B. verklaarde Nadolny na drukkelijk. dat de Duitsche delegatie positief en met den besten wil aan de werkzaamhccen zal deelnemen. Wolff wijst er verder op. dat de beraadslaging over het oorlogsmateriaal een concessie aan Duitschland is. f f S s RllHIIIHIHIIIHIIIIIIIIIIIIHIIinilinilllllllllllllllllillllllllllllllllllllHII Bemiddelingsvoorstel van Henderson tot voort zetting der ontwapeningsconferentie aange nomen. Schrijven van Minister Verschuur aan de ge meentebesturen over de saneering van he* bloembollenbed rijf O O O Vergeet vooral met om Zondagavond voor U naar bed gaat, al Uw klokken een uur vooruit te zetten, want de zomertijd begint in den nacht van Zondag 14 op Maandag 15 Mei. Wanneer het in dien nacht 3 uur slaat rekent men, dat het 3 uur is. Zoo laat bent U misschien niet meer op, dm: zet Zondagavond Uw klokken één uur vooruit minister von Blomberg als uitgangspunt de verdere bespreking beschouwd willen Dezer dagen zal een offlcleele Duitsche klaring nogmaals het Duitsche standpunt toe- Er is een groote meerderheid voor de Pran- sche stelling, zeide Paul-Boncour. Engeland is het met ons eens, als we betoogen. dat, indien door Dultschlands Intransigents de ontwape ningsconferentie niet leidt tot het sluiten eer.er algemeene conventie voor het verminderen der bewapening het verdrag van Versailles van kracht zou blijven. Sprekende over het pact van vier en de con ferenties te Washington, verklaarde Boncour, dat de onderhandellngen met Italië in een gun stiger atmosfeer worden voortgezet. Overeen komstig het besluit van den mlnisterraao en in overleg met Daladler heeft Boncour naar mj zeide den Franschen gezant te Washington de noodlge instructies gezonden, ten einde langs dlplomatleken weg de besprekingen voort te zetten, die op zoo gelukkige wijze door Herriot zjjn begonnen. den strijd, die thans in de commissie voor de effectieven wordt gevoerd. De Brltsche gedele geerde Eden heeft voortdurend den Fransclicn gedelegeerde den meest loyalen steun verleend. Den weerklank daarvan heeft men gehoord in het Hoogerhuis door de redevoeringen van lord Hailsham en lord Cecil. GENEVE, 12 Mel. (V. D.) Het presidium der Ontwapeningsconferentie heeft Vrijdagmiddag In een zitting, welke nauwelijks een kwartier heeft geduurd, het bemiddelingsvoorstel van president Henderson met algemeene stemmen aangenomen. Hierdoor wordt een voortzetting der Ontwapeningsconferentie mogelijk gemaakt. Maandag zal de hoofdcommissie In een al gemeene beschouwing treden over de kwesties betreffende oorlogsmateriaal en de effectieven en die betreffende den duur van het eerste ont- wapeningsverdrag. Iedere mogendheid zal het vrtj staan hierbij haar standpunt uiteen te zet ten nopens tie algemeene en afzonderlijke kwesties. Henderson bracht in het kort rapport uit over het mislukken der afzonderlijke besprekingen. De vertegenwoordigers der groote mogendhe den stemden dirtet toe in het bemiddelings voorstel. BERLIJN. 12 Mel. (W. B.) De voorzitter van den Rijksdag, Goering, heeft In overleg met de Rijksregeering den Rijksdag tegen Woensdag 17 Mei des middags om drie bijeengeroepen in de Kroll-opera. Op de agenda staat: afleg ging van een regeeringsverklaring over de ge beurtenissen in Genève. Daar dit het eenlge agendapunt is, zal het waarschijnlijk niet tot een debat komen en aal de zitting wel niet langer dan 1 dag duren. Hitler zal zelf het woord voeren. Niet alleen de Geneefsche onderhandellngen, maar ook de ongerechtvaardigde aanvallen In het Engelsche Hoogerhuis, welke alle tot dusver gedane aan vallen nog verre overtreffen, dwingen de ro- geering om zich te verdedigen, aldus het Wolff- bureau. vergaten daarbij, dat het Centrum moest wer ken met de kansen die het had, dat er par lementaire spelregels bestaan, en dat het de vies luidt: voor wat hoort wat. Doch gelukkig was bij de katholieke jeugd niet die negatieve gezindheid aanwezig die men bij de jongeren der andere partijen vond; zij was er bij alle crltlek toch op bedacht, op het goede voort te bouwen, dat reeds aanwezig Is. Zoo kwam het dan ook niet tot de scheuring, die hier en daar voorspeld was geworden, de saamvoegende kracht bleek sterker, en men bleef ook den naam „Centrum”, dien de radicale groep had willen wijzigen, trouw. Het is de prachtigste rechtvaardiging voor Brtlnlng’s onkreukbaarheid tijdens zijn regee ring, dat men hem thans het leiderschap van de CentrumspartU heeft toevertrouwd. Hij is rechtschapen en correct geweest. Hij, die uitge gaan was om de socialisten te temmen, en toen, door de conservqrteve partijen teleurge steld, met de hulp der^rooden regeerde, wei gerde later om een nieuwe coalitie te vormen, met de conservatieven tegen de socialisten, die hem gesteund hadden I „Wanneer een ander Centrumsman het wil doen,” zoo zei hij, „goed, maar ik wil liever aftreden.” Het Is geen won der. dat de Centrumsjeugd een diepe vereering voor Brüning kreeg; hij was de man die zonder praatjes te maken, de uitwassen van het ont- DANTZIG, 12 Met Vrijdagmiddag om twee uur werd het tehuis der vrije vakvereenlgingen door een afdeeling Schupo bezet. Een uur la ter werd de hakenkrulsvlag uitgehangen. Een drietal socialisten werden gearresteerd. Volgens bet Poolsch telegraaf agentschap vertoonen zich in Dantzlgs straten zeer veel HlUerianen uit Duitschland „Het natlonaal-sociallsme In Duitschland mag in overeenstemming zijn met de verhoudingen aldaar, het mdge daar misschien op zjjn plaats zijn en veel goeds tot stand hebben gebracht, in Oostenrijk echter gedragen de natlonaal- soclalisten zich uitgesproken staats- en volks vijandig en passen zij methoden toe, welker re cept zij klaarblijkelijk uit Moskou ontvangen. De regeering heeft het tot nog toe zooveel mo gelijk vermeden, tegen een zich nationaal noe mende partij op te treden. Het verder tolereeren De regeering is niet alleen vast besloten, doch van de huidige toestanden zou echter onverant woordelijk zijn. Aan het bruine bolsjewisme dient energiek een einde te worden gemaakt, ook sterk genoeg om alle sabotage-poglngen onmogelijk te maken en zal. wanneer het nood zakelijk is, met de scherpste middelen optreden." BERLIJN, 12 Mel. (V. D.) Thans Is beslag gelegd op het vermogen van alle vakvereenl gingen. De leiding van deze actie Is overge nomen door den leider van het Duitsche ar beidsfront, dr. Ley. BRUSSEL, 12 Met. (Reuter.) Hedenavond om 8.30 uur duurden de besprekingen der Ka mer over het regeerlngsvoorstel tot verleemng van bijzondere flnancieele volmachten nog steeds voort, ofschoon toen reeds 28 uur aan een stuk beraadslaagd werd. Tijdens de debatten herinnerde de commu nist La Haut aan het feit dat op 1 Mei de ha kenkruisvlag van den gevel van het Duitsche consulaat te Luik was afgerukt. „Wilt ge we ten waar die vlag Is. Kijk!” riep de communist uit. HU haalde de Hitlervlag uit een omslag en zwaaide er mee rond, hetgeen langdurige hila riteit verwekte. La Haut borg de natlonaal-so- ciallstlsche vlag vervolgens weer zorgvuldig op. Na de verwerping van twee amendementen werden de artikelen van het ontwerp In onge- wUzlgden vorm aangenomen. Tenslotte werd *t geheele ontwerp met 96 tegen 82 stemmen en 3 onthoudingen aangenomen. Minister Hymans, met wlen de Duitsche zaak gelastigde over het vlaginpldent wenschte te spreken, verzocht dezen morgen zUn bezoek te herhalen wegens zUn vermoeidheid na de lange zitting. In den Noord-Amerikaanschen staat lowa schoolden de boeren samen, om te verhinderen, dat overgegaan werd tot gerechteiyke verkoopingen, wegens be lastingschuld. Te Pringhar betoogden zij voor het Paleis van Justitie en dwongen den rechter te knielen, om de .jstars and stripes” te kussen STOCKHOLM: De „Allehanda" meldt dat een aanzienlijk deel van het vermogen der SPD naar Zweden is overgebracht. Het Zweed- sche blad brengt In nerinnerlng dat In Ber lin nog geen honderd duizend marken zijn ge vonden. Het blad meldt dat de SPD sinds eenl- gen tUd haar vermogen heeft pvergebracht naar Zweden, Denemarken en Nederland. GENèVE, 12 Mel. (V. D.) De President der Ontwapeningsconferentie Arthur Hendeison heeft hedenmorgen den Duitschen ambassadeur Nadolny In een uitvoerig onderhoud medege deeld, dat hij In het presidium der ontwape ningsconferentie een compromis-voorstei zal Indienen om de hoofdcommissie in de volgenoe week nogmaals te doen beraadslagen over ae princlpieele kwesties der leger-effectieven en het oorlogsmateriaal Henderson heeft tegelij- kertUd den overigen mogendheden zUn voor stel doen toekomen en hoopt op deze wUze te kunnen bereiken, dat de ontwapeningsconferen tie kan worden voortgezet tot bet begin der economische wereldconferentie. Naar verluidt zou men van Duitsche zijde het ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 195 BUREAUX; HOF 6, ALKMAAR Telefoon Administratie 433, Redactie 633 ABONNEMENTSPRIJS; Per kwartaal voor Alkmaar f 2. Voer buiten Alkmaar I 2 85 Met geïllustreerd Zondagsblad f 0 60 hooger Dagblad uitgegeven door de NV Drukkerij De Spaarneslad Haarlem aarde parlementarisme wegsneed, de man die het historische neen sprak in de herstel-kwes- tle, de man die in het buitenland werkte voor het herstel van Duitschlands eer en die inder daad het vertrouwen der naties In Duitschland deed terugkeeren. Ofschoon men aanvankelUk jongeren dan Brüning de Centrumsleidlng had willen opdra gen, waren zelfs de radicaalsten tevreden, toen bleek, dat Brüning wellicht toch voor de moel- lUke poet te vinden was. De spontane ovatie, die hem de katholieke jeugd bracht in de vo rige week, sprak luid genoeg, maar Brüning ware Brüning niet, wanneer hU zich door aan- hankelUkheldsbetuiglngen alléén had laten winnen. ZUn skepsis was groot, want zelfs de allernaaste toekomst van Hitlerland is onze ker, en nog onzekerder de toekomst van de CentrumspartU. Brüning, die gewend is niet met dagen en weken, maar met jaren te reke nen, en niet met kleine politieke gebaartjes, maar met groote stroomlngen, heeft heel juist voelen aankomen dat hU als kapitein op het Centrumsschlp minstens een even zware taak zal hebben als Indertlid op het schip van Staat, ja wellicht nog zwaarder. Men moet niet vergeten, dat het Centrum de eenlge groep in Duitschland is, die haar zelfstandigheid heeft weten te bewaren, die, zooals het in de Jongste resolutie staat: absoluut voor de persoonlUke moreele vrijheid Is! Dat wil wat zeggen in het huidige Duitschland, waar Goebbels en Goe ring de maat en vorm van den „Duitschen geest” ontwerpen, en elk burger als plicht voor- schrUven, dezen „geest te dragen! Het is niet van weinig belang, wie er aan het hoofd van de Centrumsorganisatle staat, die als het wa re de eenlge kluit is, en zeker de grootste kluit, welke nog niet onder Hitler’s hark werd ver brijzeld. Thans behoeft Brüning geen verraad te be gaan aan de socialisten, die hem gedragen hebben tUdens zUn regeering. want de socialis ten zUn geen macht meer in Duitschland. De beste wil is bU hem aanwezig, om den Natio- naalsoclallsten de hand te reiken, om het goe de In hunne beweging cmhoog te halen; maar de hakenkrulsheeren zUn zeer ongeduldig en hebben teveel macht om naar consideraties te luisteren. aDt is het gevaar voor de Centrums partU. die den nieuwen machthebbers spoedig een doorn in het oog zal zUn, zoowel om haar zelfstandigheid als om den hoogsten band die haar bindt: den katholieken godsdienst, welke den Raus te Rome boven Hitler te BerlUn er kent. Heinrich Brüning Is diplomaat genoeg om zich te plooien, en principieel genoeg om op zUn stuk te blijven staan wanneer het moet; zoo kan men dus aannemen, dat de Centrums partU geen betere keus had kunnen doen dan zU gedaan heeft, temeer omdat Brüning over ervaring beschikt bovendien. HU heeft de ruim ste volmachten om gebruik van te' maken; wanneer wU ons niet vergissen, dan zal Brü ning als aanvoerder van het Centrum nog een duidelUke lUn trekken in de Duitsche geschie denis van deze jaren. Zooals men weet, heeft Dr. Brüning na lang aarzelen het leiderschap van het Centrum op zich genomen. Heel de partU juicht dit toe, niet het minst de jeugd. Men klaagt er in Holland wel eens over, dat de katholieke jongeren zich van de politiek af- zUdlg houden. In Duitschland was het feitelUk niets beter. Wanneer men eens vertrouwelUk sprak met de mannen, van wie men eigenlijk had mogen verwachten dat zU de politieke lei ders van het komend geslacht zouden worden, dan hoorde men gewoonlUk: „WU blUven de CentrumpartU trouw, want scheuring ware het allerergste, doch wU voelen dat onze generatie wordt achtergesteld. Men heeft op de offlcleele plaatsen geen vertrouwen In ons; de partU blUft steeds maar met dezelfde paradepaardjes wer ken, al worden die intusschen stokoud en heb ben'die niets nieuws meer, te zeggen.’’ Deze verwUderlng tusschen de oudere en de Jongere katholieke generatie was oorzaak, dat de laatste zich sterk tn de rechtsradlcale rich ting ontwikkelde, welke door haar idealisme en absoluutheid een meesleepende kracht op de jongeren van alle partUcn uitoefende. Toen nu de ommezwaai van het partUwezen naar de dictatuur door Hitler volbracht werd, en het Centrum evenmin meer als de andere partijen nog Invloed had op de gebeurtenissen, werd de crisis acuut. WU hebben enkele weken geleden vanuit Keu len bericht over de pogingen van de katholieke jongeren, het roer in handen te nemen om te zamen met de natlcnaal-soclallsten voor de vestiging van het nieuwe Duitschland te gaan werken. Onder hevige beroering is de vernieu wing ten laatste geschied. De jongeren deden aan de Centrumspolltlek der laatste tien jaren het verwUt dat zU geschipperd heeft, dat zU niet vanuit haar geloof leefde, dat zU tuk was op sjachertjee met de Uakache partijen. ZU

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1933 | | pagina 1