Toekomstige handelspolitiek
t
Het auto-ongeluk
te Rotterdam
„Misdadige licht-
zinnigheid”
Duitsch protest te
Weenen
RICHTLIJNEN VOOR DE
NIEUWE REGEERING
1
I
I
J
DINSDAG 16 MEI
tuinbouw
Doe/ der bijeenkomst
Prof. dr. H. Kaag
Het Centrum-bestuur
vergadert
het
en
Socialisten en Rijksdag
m
Verzoek
mische politiek
De kabinets-formatie
R.K. Tweede Kamerfractie byeen
PERSONEEL BIJ DEFENSIE
KONINKLIJK VOORBEELD
De socialisten te Danzig
Rede H. Hermant
Het contingent uitgeput
De „Zep” naar huis
Prof. dr. ir. H. Gelissen
moet KJn 30631 met 70.—^
De wagen met een bok
opgehaald
België’s financieele
noodwet
Een nieuw luchtvaart*
record
Onze handelspolitiek
buitenland
Wat de vier R. K. sociale
organisaties willen
De „Stampa” richt zich tegen de
pogingen om Duitschland
te isoleeren
Pryzen der landerijen met SO pct.
verlaagd
'i
e
r 4
De twee inzittenden, man en
vrouw, in de Koningshaven
Verdronken
Belangrijke vergadering
in de Residentie
ONZE VISCHUITVOER NAAR
FRANKRIJK
462e STAATSLOTERIJ
(Niet officieel)
5de klasse, 2de lijst
Trekking van Dinsdag 16 Mei 1933
HOOGI PRIJZEN
1 --
aan Goering
i
Toegepast natuurweten
schappelijk onderzoek
en de industrie
Onze land- en
Dringend betoog van den premier
Ruim een uur onderstboven
gevlogen
H. M. de Koningin heeft aan haar pachters
te Uddel bericht, dat zij, gezien de ongunstige
tijdsomstandigheden, heeft besloten, de prijzen
harer landerijen aldaar met vijftig procent te
verlagen.
Afdeeling van den nieuwen bond
Crisisinvoerwet en handels
politiek
Wenschen van verschillende
industrieën
Middenstand en econo-
I
hporen, het
0
De heer mr. M.
i
heel
de
Volgens een Weensch avondblad zyn gisteren
in Oostenrijk in verband met betooglngen tegen
de Helmwehr in totaal 2334 nat.-socialisten ge
arresteerd, die deels tot boete deels tot arrest
veroordeeld werden. In arrest bevinden zich nog
300 personen.
r
t
x
*11
ik*
1.
3.
De R.K. Tweede Kamerfractie heeft heden
voormiddag In het gebouw der Tweede Kamer
opnieuw een vergadering gehouden in verband
met de Kablnets-criste.
Nader wordt gemeld dat, toen minister Frank
heden te Salzburg kwam, hem namens de Oos-
tenrijksche regeering de wensch te kennen werd
gegeven, het land te verlaten, daar de regeering
In zijn Zondag te Gras gehouden rede een be
spotting tegen haar en opstoklng tot geweld
moest zien.
Om 3.15 uur *s avonds passeerde Frank de
Beiersche grens.
7
342
580
785
1355
1782
3151
2574
2873
3249
3447
3973
4235
4495
4843
5295
5608
5931
6354
6666
7024
7292
7406
7855
8144
8387
8800
8897
9405
54
1081
1778
3071
4343
5023
6239
7218
8151
8884
15
352
647
898
1488
1814
2204
2650
2950
3258
3453
3999
4330
4512
4844
5299
5631
5971
6393
6091
7028
7300
7500
7883
8147
8407
8874
9032
9529
35
355
653
1016
1534
1830
2284
2600
2963
3264
3562
4060
4337
207
1245
3143
3539
4640
4954
5433
5739
0063
6444
6765
7109
7357
7596
7984
8233
8505
8823
9050
9809
2468
3560
4789
5475
6694
7888
8614
9275
242
518
736
1350
1569
3038
2504
2818
3107
3429
3677
4192
4448
4638
5127
5450
6607
6947
7210
7468
7782
8040
8371
8544
8841
9294
9891
780
1559
3013
4064
5006
6119
6759
8004
8789
9983
332
570
754
1351
15M
2150
2518
2862
3217
3441
3748
4223
4460
4644
5144
5452
5908
6343
6646
0950
7279
7490
7832
8079
8386
8647
8855
9395
9006
het
een
Nieten
66
424
677
1062
1551
1054
2350
2813
3090
3311
3612
4113
4414
4651
4961
5433
5736
6129
6537
6826
7174
7433
7678
8003
8301
8506
8833
9061
9819
BERLIJN, 16 Mei. (Reuter). Naar gemeld
wordt, zouden de socialisten te Danzig er op
aandringen, dat dq Vrije Stad, een beroep sou
doen op Polen, teneinde te voorkomen, dat de
nationaal-socialisten het bewind van 41 stad
in handen nemen.
In een verkiezingsrede te Danzig sou de
socialistische leider Gehl gezegd hebben, dat
gedocumenteerde bewijzen van Naxl-excessen
aan de Poolsche regeering dienden te worden
overhandigd, opdat deze den Volkenbond sou
kunnen verzoeken zijn bemiddeling te verlee-
nen ten gunste van de sociaal-democratie.
De Dultsche bladen loonen zich verontwaar
digd over deze „verraderscampagne”.
Reuter meldt uit Parijs:
De Staatscourant publiceert een mededeeling
voor de importeurs, waarin wat Nederland be
treft, wordt medegedeeld, dat het driemaande-
lyksch contingent voor seevtech. verzch, in ge-
conserveerden of bevroren toestand, geheel is
Ingevoerd.
Daar het trimester eerst op 30 Juni a.s. ein
digt, mag dus tot dien datum geen vtech uit
Nederland in Frankrijk woeden ingevoerd.
Tot deze vergadering waren ultgenoodigd
Vertegenwoordigers van de R. K Pers, mede met
de bedoeling een gewenscht contact te vormen
tusschen genoemde Crisiscommissie en de RK
Pers, om laatstgenoemde geregeld op de hoogte
te houden van de wenachen van genoemde orga
nisaties met betrekking tot de te voeren han
delspolitiek en deze eventueel door publicatie
onder de aandacht van het volk te brengen.
Het doel dezer hoogst belangrijke vergadering
was door sprekers namens de vier organisaties
voornoemde richtlijnen te doen aangeven voor de
nieuwe regeering. om daarmede rekening te hou
den bij de in de naaste toekomst te volgen han
delspolitiek.
Een en ander werd nader uiteengezet door deA
voorzitter dezer vergadering de heer C. J. O.
Struycker (Den Haag), die in zijn inleidend
tevens met sterk sprekende cijfers aan de offl-
cieele statistieken ontleend, duidelijk aantoonde
den geweldigen teruggang van den export, waarop
onze Industrie en onze land- en tuinbouw voor
een groot deel zijn aangewezen en in verband
daarmede de dringende noodzakelijkheid be
pleitte, dat door de nieuwe regeering een andere
handelspolitiek wordt gevolgd en tijdig afdoende
maatregelen worden genomen om ons land voor
economischen ondergang te behoeden.
Hierna gaf de voorzitter het woord aan Pref.
Dr. H. Kaag, hoogleeraar aan de R.K. Handete-
hoogeschool te Tilburg, ter bespreking van
37
421
669
1023
1537
1899
2286
2775
3060
3298
3582
4083
4342
4549 4650
4934
5370
5661
6040
6421
6733
7093
7337
7518
7918
8192
8431
8683
9046
9724
De heer mr. H. van Haastert (Den Haag),
secretaris van den Kath. Ned. Boeren- en Tuln-
dersbond, was de laatste inleider.
Hjj besprak den ernstlgen noodtoestand in
onzen land- en tuinbouw, welke enorm belang
heeft bij den export, die thans evenwel vrijwel
niets meer te beteekenen heeft. Daarom zal de
nieuwe regeering, waarin die van thans daarin
veel tekort is geschoten, alles moeten doen om
den export van onze land- en tuinbouwproduc
ten te bevorderen. In verband met het feit, dat
het verdrag met Duitschland op 31 Dec. as.
afloopt, zal de regeering zich de noodige be
voegdheden moeten verzekeren, opdat onze dele
gatie. die straks naar Berlijn gaat, daar niet
met leege handen komt.
voordeel hebben, een .steviger waarborg te zijn,
dan overeenkomsten die met zyn voorgangen
zijn aangegaan .L
Wellicht te tnans, zoo besluit het blad, voor
de vier groote mogendheden het laatste oogen-
blik gekomen,-om hun koers grondig te wijzi
gen.
48
1034
1596
3000
4171
5016
6156
7195
8130
8829
26 000.— 6828
BRUSSEL, 15 Mei (Reuter). Bij de behande
ling van het wetsontwerp tot verleenlng van bij
zondere financieele volmachten aan de regee
ring verklaarde ministerpresident De Broque-
vllle, dat de volmachten gevraagd zijn voor het
financieel herstel en het in evenwicht brengen
der begroeting. Hiervoor dienen een groot aan
tal misbruiken op elk gebied te worden onder
drukt en moet de interpretatie van talrijke wet
teksten verbeterd worden. Het land heeft al
zijn credlet noodlg op het oogenbllk. waarop de
economische wereldconferentie begint.
Een uitstel der hervormingen sou de begroo-
ting, munt en credlet zoowel binnen- als bui
tenlands in gevaar brengen.
België. Het land zou zich weldra gedreven zien
naar een economisch falllllet en Inflatie en naar
een financieele dictatuur, om zijn plan te ver
wezenlijken.
De regeering dient snel te kunnen handelen
op alle terreinen en onder eigen verantwoorde
lijkheid.
het werk te zetten, die straks als koopers aan
de markt komen.
Steun aan de Ned. Industrie en aan den Ned.
land- en tuinbouw beteekent dus steun aan
den middenstand.
Ook rechtstreeks zal hulp geboden moeten
worden om te voorkomen, dat talrijke onder
nemingen, die overigens gezond en levensvat
baar zijn, bet leven zouden moeten laten. Hulp
in den vorm van credletsteun, waarom reeds
bij herhaling aan de regeering Is gevraagd
BERLIJN, 15 Mei. Naar Wolff verneemt, heeft
de Dultsche legatie te Weenen hedenmiddag
opdracht gekregen, wegens de onvriendelijke
bejegening van de Dultsche ministers Frank en
Kerll van de zijde der Oostenryksche regeering,
by deze regeering ten scherpste te protesteeren,
met name tegen de ontvangst op het vliegveld
te Aspern, waar hen namens de Weensche re
geering werd meegedeeld, dat hun bezoek on-
gewenacht was.
De bondskanselier antwoordde, dat hij zijn
standpunt zou bepalen, zoodra de aangelegen
heid van de radloredevoering van dr. Frank
opgehelderd was. In leder-geval blijft het zjjn
streven alles er toe bij te dragen om de van
zelf sprekende vriendschappelijke betrekking
met de Dultsche ryksregeering te bevorderen.
ROME, 15 Mel. (WB.) Het te Turijn ver
schijnende blad „Stampa” richt zich tegen de
pogingen om Duitschland te isoleeren en noemt
wat in dit opzicht thans geboden wordt, een
misdadige lichtzinnigheid.
Indien de Fransche troepen het gebied bin
nentrekken. dat in den zomer van 1930 is
ontruimd, staat dit gelijk met een oorlogs
verklaring en met een hervatting der vijande
lijkheden, met alle catastrophale gevolgen.
Indien de gebeurtenissen dezen loop zouden
nemen, zou de kwestie der verantwoording vol
komen duidelijk zjjn. Rtfkskanselier Hitler heeft
overtuigende voorbeelden gegeven van zijn ge
matigdheid zoowel naar binnen als naar buiten
en het te zeker, dat zijn begrip voor alle moge
lijkheden niet heeft afgenomen, want zonder
dit zou hy zijn beweging niet tot haar volledige
overwinning hebben kunnen voeren.
Men kan niet verlangen, dat Hitler toegeeft
op punten, die Curtius, Brünlng en von Papen
niet hebben toegegeven.
Een accoord met Hitler zou echter ook het
Verder verneemt Wolff, dat een reis van
Hitler naar Weenen niet In de bedoeling ligt.
In aansluiting op ons bericht betreffende het
personeel aan de Hembrug kan worden medege
deeld. dat te Zaandam een afdeellng te gesticht
van den Nederlandschen Bond van Personeel in
dienst van Defensie.
Als leden van de afdeellng traden toe
werklieden aan de artillerle-lnrlchtingen aan de
Hembrug. die op straffe van ontslag uit hun
betrekking hadden moeten bedanken als lid van
den modernen Bond van Overheidspersoneel.
stttuten en Mn of meer leden van den raad
van bestuur van het Instituut afvaardlgt.
Deze zullen de verschillende in hun provincies
naar voren komende kwesties met elkander be
spreken en er zooveel mogelijk voor zorgen, dat
noch de belangen van een Industrie aan een
provincie, noch de belangen van het land aan
die van een provincie worden opgeofferd.
Deze Ned. economtech-technologteche raad,
op de aangegeven wijze samengesteld, moet nu
het instituut zijn, dat overleg pleegt met de
centrale organisatie voor toegepast natuur
wetenschappelijk onderzoek, door de wet. die
dit onderzoek regelt, In het leven geroepen. Op
deze wijze kan men het best de behoefte der
Industrie leeren kennen en schept men dus de
mogelijkheid deze behoefte op de beste wijze
te bevredigen.
Vervolgens behandelde spr. de projecten welke
er in ons land voor behandeling rijp zijn er
daarbij op wijzend, dat men behalve op be
hoeftebevrediging bü het oprichten van nieuwe
Industrieën ook moet denken aan een zoo gun
stig mogelijke beïnvloeding onzer handelsbalans.
In dit verband vestigde spr. de aandacht op
het feit, dat Nederland rijk te aan energie.
In de provincie Limburg treffen wij tot op
een diepte van 1300 Meter 2650 mlUloen ton
kolen aan, terwijl in den Oelderschen Achter
hoek nog 450 mlllioen/ton aanwezig te. Daar
naast zal in Limburg, na de voltooiing van het
Jullanakanaal de mogelijkheid bestaan om, door
middel van waterkracht, in totaal ca. 80 mll-
Uoen kWh op te wekken.
Aangezien ons land arm is aan grondstoffen
en deze dus In het buitenland dient te koopen,
krijgt het bij de ontwikkeling van energie
intensieve bedrijven, dit zijn industrieën, waar
bij een deel der grondstoffen vervangen wordt
door energie, minder schulden aan het buiten
land, waardoor de handelsbalans gunstig be
ïnvloed wordt.
Wij kunnen echter slechts tot de vestiging
van dergelijke industrieën overgaan, nadat er
voor gezorgd te. dat de nieuwe industrieën In
de op dit gebied bestaande trusts en kartels
worden opgenomen of nadat de regeering
zich achter deze Industrieën plaatst door haar
Ujdelijk de helpende hand te bieden, hetgeen
kan geschieden doordat de regeering bepaalde
garanties op zich neemt, door invoering van
dlfferentleele Invoerrechten, alsmede door, wat
m'en in Duitschland noemt, het statuut der
..Genehmlgung” voor Industrievestiging In het
leven te roepen.
HAMBURG, 15 Mei. (V. D.) De Hamburg—
Amerika UJn deelt mede, dat het luchtachlp
„Graf Zeppelin** In den afgeloopen nachtuit
Pemambuoo te gestart voor den terugtocht naar
Europa.
BERLIJN, 15 Mei. (W.B.) De leidende func
tionarissen van het Centrum hebben gisteren
vergaderd ender voorzitterschap van den nieu
wen leider, dr. Brüning, om te beraadslagen
over een reorganisatie van de centrum-bewe
ging en haar positieve medewerking aan de
chrteteiyk-natlonale en sociale vernieuwing van
het Dultsche volk. Men kwam tot een eenstem
mig oordeel en de uiteenzettingen van Brü
ning vonden onverdeelden bijval.
Op den katholiekendag te Rupertswlnkel ver
klaarde kardinaal Von Faulhaber, dat men tij
dens bet liberalisme had verkondigd, dat leder
zich moest uitleven, om In dollen levenslust
zalig te worden( Thans echter hoort men van
officleele zijde weer den roep om volksgemeen
schap. den roep, dat de enkeling zich In het
geheel van het volk moet Invoegen. „Wy be
kennen ons tot de volksgemeenschap en wij be
groeten de verandering, die er in de geesten
heeft plaats gehad. Men mag niet vergeten,
dat de Kerk zich altijd tégen de grondstellin
gen van het liberalisme heeft gekeerd.”
Als tweede Inleider was aangezocht het 2de
Kamerlid Henri Hermans (Den Haag), die me
dedeelde aanvankelijk van plan te zijn geweest
een korte samenvatting te geven van zijn rede
getiteld „Vraagstukken van Handelspolitiek”,
Uitgesproken in de buitengewone vergadering
van het R. K. Werkliedenverbond op 6 Maart
j-1. gehouden. Nu deze rede juist In druk was
▼erschenen en ter vergadering rondgedeeld,
meende de heer Hermans daarnaar te kunnen
▼erwyzen en zag hij verder van bet woord af.
BERLIJN, 15 Mei. (V. D.) Namens de soc-
dem. Rljksdagfractle heeft het Ryksdaglld Loe
be <|en president van den Rijksdag Goering
schrlfteiyk verzocht met het oog op de bijeen-
roeping van den Rijksdag, de soc.-dem. fractle-
lokalen in het Ryksdaggebouw, nu het politie
onderzoek beëindigd te, weer vrij te geven voor
een vergadering. Voorts verzoekt Loebe de ge
arresteerde Rijksdagleden op grond van hun
parlementaire Immuniteit In vrijheid te willen
stellen om een zoo veel mogelijk volledige deel
neming der soc.-dem. fractie mogelijk te ma
ken. Loebe verwijst o.a. naar het voorbeeld van
den Belerscben Landdag, waarbij hetzelfde* ge
schiedde.
Maandagavond en ook nog In den afgsNfipen
nacht te de politie bezig geweest met behulp
van de polltieboot en twee takelwagens den in
de Koningshaven te Rotterdam gereden auto
op te halen Dit te haar echter niet gelukt. Men
heeft daarom aan de firma De Graaff en Koel-
mans BergingmaatschappU te Rotterdam op
dracht gegeven om den auto te lichten. Deze
firma te om kwart voor vieren begonnen. Een
duiker heeft eenlge malen op den bodem van
de Koningshaven naar den auto gezocht en de
zen tenslotte gevonden. Om half zes heeft men
den wagen met een bok kunnen ophalen.
Uit het autonummer kon men opmaken, dat
de auto In Dordrecht thutebehoorde en daarna
kon worden nagegaan, dat deze het eigendom
was van den beer M. Schepers, banketbakker,
gewoond hebbende aan den Van Strijslngel te
Dordrecht.
De heer Schepers bleek met zijn echtgenoote
een bezoek te hebben gebracht aan Rotterdam
en op den terugweg in de Koningshaven te zijn
gereden. De auto, een Chrysler, te beschadigd
opgehaald. De lijken van de slachtoffers zijn
niet met den auto naar boven gekomen. Een
portier stond open. Door dit portier heeft de
heer Schepers zich direct na het ongeluk naar
bulten weten te werken. Eenlge omstanders
hebben een man zien zwemmen die evenwel
direct daarop wegzonk. Het lijk van de vrouw
te waarschijnlijk door den stroom uit den auto
getrokken.
Naar de lijken van de slachtoffers wordt nog
gedregd.
In hotel ,JDe Twee Steden” aan
Buitenhof te ’s-Gravenhage werd Vrijdag
bijeenkomst gehouden, uitgeschreven door de
Crisiscommissie uit den Raad van Overleg, ge
vormd door de vier groote landelijke R.K. soci
ale organisaties, met name Alg. R.K. Werkge-
versvereenlglng, R. K. Werkliedenverbond In
Nederland. Ned. R. K. Middenstandsbond en
Kath. Ned. Boeren- Tuindersbond.
RÖME, 15 Mel. (V.D.) De lultenant-vUeger
Gugllemo Bocola. heeft gisteren een nieuw
wereldrecord gevestigd door gedurende een uur
en zes minuten met zijn toestel onderstboven
te vliegen. Het oude record van 41 minuten
stond op naam van kapitein Raffaele Colaclc-
chl. Bocola verklaarde, toen hy gedaald was.
dat hij niet de bedoeling had gehad een record
te verbeteren, doch dat hij de physloloftteche
uitwerking van het onderstboven vliegen, had
willen bestudeeren. Medici, die hem na zijn
dalen onderzochten, constateerden, dat alle or
ganen normaal functlonneerden. met uitzonde
ring van het hart, dat een eenigszlns verhoogde
werking toonde, die echter slechts van tijde-
lljken aard was.
Hierna was het woord aan prof. dr. ir. H.
Geltesen (Maastricht), hoogleeraar aan de RX
HandeUhoogeschool te Tilburg, die een korte
inleiding hield over toegepast natuurweten
schappelijk onderzoek en de beteekenls daarvan
Het Tweede Kamerlid aar. J. v. Hellenberg
Habar (Rijswijk), directeur van het Nationaal
Hanzebureau, wees er allereerst op, dat de wel-
vaartsposltie van den middenstand vrijwel ge
heel afhankelijk is van de welvaartsposltie van
de Industrie en van den landbouw.
Men kan den middenstand niet beter helpen
dan met maatregelen, welke het effect hebben,
dat Industrie en landbouw volop kxmend werk
hebben. Volop loonend werk is in Nederland
alleen mogelijk, Indien wij beduidende hoeveel
heden kunnen exporteeren.
Voor onze welvaart is een flinke export con
ditio sine qua non.
Waar het buitenland door allerlei maatregelen
onzen export belemmert en onmogelijk maakt,
moeten wij op onze beurt de binnenlandsche
markt meer sluiten voor het buitenland, eener-
zijds om de werkgelegenheid hier te lande niet
geheel te vernietigen, anderzijds om daardoor
een wapen in de hand te hebben, waarmee we
het buitenland tot reden zouden kunnen bren
gen.
Autarkie heeft op zich zelf voor ons geen
enkele aanlokkelijkheid.
Hlc et nunc zijn wij dus voor uitbreiding van
het handelspolitiek arsenaal der regperlng.
De handeldrijvende middenstand heeft tot
taak zoo goed en goedkoop mogelijk in te
koopen, teneinde het publiek zoo goed en goed
koop mogelijk te bedienen. Dat brengt mee, dat
hij vr|j moet kunnen koopen, waar h(j wil en
bezwaar moet maken tegen onnoodlge handels-
belemmeringen. Maar daarnaast staat, dat hij
inkoopt om weer te kunnen verkoopen en dat
h{j, wanneer hij niet verkoopen kan er niets aan
heeft, overal vrij zjjn Inkoopen te kunnen doen.
Langs dezen weg moet hjj ook tot de conclusie
komen, dat het vaak voor hem beter Is Ned.
fabrikaat te koopen en daardoor arbeiders aan
voor onze industrie, alsmede voor de mogelijk
heid tot werkverruiming.
Na een definitie te hebben gegeven van de
natuurwetenschap merkte spr. op, dat onder
toegepaste natuurwetenschap moet worden ver
staan de natuurwetenschap, die beoefend wordt
ter wille van voor den mensch nuttige toe
passingen er daarbij op wijzend, dat bijna al
onze industrleele procédés óf van natuurkun
digen öf van scheikundigen aard zjjn.
Met enkele voorbeelden toonde spr. aan de
resultaten op het gebied van toegepaste natuur
wetenschap verkregen en stelde de vraag wat
er nu In ons land te gedaan om die resultaten
dienstbaar te maken aan de industrie.
Op 30 Juni 1923 werd door den minister van
Onderwijs en den minister van Binnenlandsche
Zaken Vn Landbouw een commissie Ingesteld,
welke onder voorzitterschap van prof Went
reeds in Februari 1925 een rapport uitbracht
over de maatregelen, waardoor en den vorm In
welken het toegepast natuurwetenschappelijk
onderzoek hier te lande In hoogere mate dienst
baar kan worden gemaakt aan het algemeen
belang.
Uit dit rapport werd, met de noodige ver
traging. In October 1930 geboren de Wet tot
regeling van het toegepast natuurwetenschap
pelijk onderzoek, bjj welke wet een Centrale
organisatie voor toegepast natuurwetenschappe
lijk onderzoek in het leven te geroepen, die tot
taak heeft te bevorderen, dat dit onderzoek op
de doelmatigste wijze dienstbaar gemaakt wordt
aan het algemeen belang.
Deze centrale organisatie bestaat voor de helft
uit economisch onderlegden, voor de andere
helft uit deskundigen op natuurwetenschappe
lijk gebied.
Natuurwetenschappelijk en toegepast natuur-'
wetenschappelijk onderzoek worden In Neder*
land, behalve door talrijke particulieren, ver
richt in onze Unlverstteltelaboratoria. Keurings
diensten, RliksproefsteUons. contrAlestatlons en
laboratoria voor researebwerk. Daarnaast heb
ben sommige groote industrieën waarbij met
eere de Philips* fabrieken genoemd mogen wor
den buitengewoon goed geoutilleerde labora
toria voor toegepast natuurwetenschappelijk
onderzoek. Ook zijn er naast deze Rijks- en
seml-overheldslnstltuten en naast de laboratoria
der particuliere Industrie tevens verschillende
instellingen en stichtingen In ons land, die zich
eveneens het toegepast natuurwetenschappelijk
onderzoek tot taak stellen, oa. het Economisch
Technologisch Instituut gevormd by de R.K.
Handelshoogeschool.
De vraag beantwoordend van welke beteeke
nls de toegepaste natuurwetenschap te voor de
Industrie, splitste spr. het antwoord op deze
vraag In drie deelen en wel In:
de beteekenls voor den werkgever;
de beteekenls voor den werknemer en
de beteekenls voor de Industrie als ge
en ultelndelijk voor de voor een land te
voeren handelspolitiek.
Voor den ondernemer bepaalt de toegepaste
natuurwetenschap o m de economische constel
latie zijner Industrie. Zij te oorzaak, dat een
steeds grooter gedeelte van de productie via
de machlnalteatle voor rekening van het kapi
taal komt, hetgeen belangrijke verschuivingen
in den kostprijs en arbeidsverhoudingen geeft.
Zjj leidt, althans kan lelden, tot massaproductie
De kostprijs van een product te samengesteld
uit kapltaatelasten, grondstoffen en loonen. De
toegepaste natuurwetenschap te oorzaak, dat de
verhouding kapltaatelasten en loonen zich wij
zigt in de richting kapltaatelasten Het gevolg
hiervan te een neiging naar kapitaallntenslvltelt
der industrie, waardoor echter ook weer het
risico (invest*tie risico) van den ondernemer
grooter wordt, waardoor tevens een meer specu
latief element dan het sUJtagecijfer den af-
schrijvlngsfactor gaat beheerschen.
Wat betreft de beteekenls van de toegepaste
natuurwetenschap. Indien door economen en
politici goed gehanteerd, voor den werknemer,
wees spr. er op, dat Indien men voldoende reali
seert, dat daar, waste het Intellect het werk
verricht, de hsmd dit niet, of althans in min
dere mate behoeft te doen, de intrede der toe
gepaste natuurwetenschap In het bedrijf voor
den werknemer korteren werktijd kan be
teekenen.
De lagere kostprijs, ontetsum door Invoering
der machine komt meestal, dank zij den ouder
lingen concurrentiestrijd, ten goede aan den
consument. Een dergelljke kostprijsverlaging
kan alleen ontstaan. Indien het totaal van het
aan arbeidsloon betaalde bedrag meer verlaagd
wordt dan de vermeerdering van vaste lasten,
ontstaan door Invoering der machine bedraagt.
Indien men nu echter dit verschil niet reali
seert. teneinde een hoogere winst te krijgen of
om een lageren kostprijs te bereiken, maar om
den mensch, en in dit geval den arbeider, een
korteren werktijd te bezorgen, behoeft Invoering
der resultaten van toegepast natuurwetenschap
pelijk onderzoek via machines of verbeteringen
van bestaande procédé s niet tot technologische
werkloosheid te lelden.
Kan dus de toegepaste natuurwetenschap den
handarbeider de zegeningen van den denker In
den vorm van korteren werktijd ten goede doen
komen, dit wat betreft de bestaande indus
trieën, daarnaast kunnen de resultaten van het
toegepast natuurwetenschappelijk onderzoek
lelden, zooals zij dit ook reeds gedaan hebben,
tot oprichting van nieuwe Industrieën, waarin
weer arbeiders werk kunnen vinden, wat spr
nader uiteenzette.
Zaak is, dat de wetenschap de industrie beter
leert kennen, terwijl de Industrie de weten
schap meer moet leeren apprecleeren. Uitvoerig
zette spr. uiteen de wenschelijkheld van het
verrichten van een marktanalyse. Daartoe zal
naar Llmburg's voorbeeld in elke provincie een
economisch-technologisch instituut dienen te
worden opgericht, dat zooveel mogelijk de
economisch - technologische belangen van de
provincie, waarvoor het in net leven is ge
roepen. zal behartigen. De provincies moeten
met elkaar overleg plegen, hetgeen zou kunngn
geschieden doordat elke provincie naar een In
het leven te roepen Ned. economisch-technolo-
glscben raad de directeuren van bedoelde in-
114
1004
1926
3422
4473
5029
6338
7424
8181
9052 9108 9190
10218 10346 10733 10876 11006 11116 11117 11485
11501 11523 11764 11769 11788 11875 12051 12060
12065 12230 12423 12441 12529 12543 12581 12625
13673 13736 12833 12898 13007 13442 13482 13741
13797
13940 13963 14003 14008 14041 14070 14106 14174
14501 14856 15401 15405 15603 15803 15844 15889
15011 15013 15914 16048 16050 16063 16354 16364
16418 16458 16565 16657 16795 16996 17006 17106
17364 17347 17366 17638 17640 17814 17897
17960 17969 18343 18371 18385 18603 18953 18088
19168 19233 19235 19337 19344 19566 19730 30335
20559 30637 30681
314
432
687
1297
1563
3039
2395
2816
3100
3378
3628
4186
4444
4553
5063
5446
5800
6371
6542
6902
7203
7460
7733
8017
8362
8533
8839
9063
984g
9968 10023 10048 10063 10080 10068 1Ö117 10152
10177 10219 10231 10299 10304 10326 10350 10358
10399 10439 10636 10662 10627 10655 10692 10096
10804 10818 10656 10933 10053 11075 11088 11097
11131 11136 11141 11288 11441 11446 11542 11581
11634 11638 11630 11667 11601 11803 11877 11803
11953 11963 11996 13004 12000 12010 12015 12037
12040 13148 12173 13183 12310 12342 12336 12337
12506 12578 13871 13684 13747 12873 12913 12056
12967 13975 12960 13001 13003 13078 13099 13138
13163 13205 13314 13380 13287 13391 13416 13430
13533 13553 13683 13714 13739 13743 13751 13762
13786 13807 13906 14049 14060 14154 14180 14300
14234
14334 14351 14374 14600 14611 14700 14747 14706
14801 14822 14825 14833 14012 14031 14038 14068
15105 15178 15198 15307 15266 15397 15400 15406
15510 15667 15667 15701 15715 16750 15868 15003
15033 15068 15079 10079 16069 16114 16118 16172
16174 16196 16240 16338 16357 16632 16548 16588
16604 16615 16655 16678 16706 16810 16878 16883
16966 16091 17070 17081 17096 17122 17137 17146
17153 17163 17163 17348 17306 17308 17364 17301
17426 17571 17610 17713 17730 17735 17740 17776
17788 17800 17835 17930 17956 17967 17998 18039
18064 18135 18138 18141 18140 18257 18380 18343
18351 18381 18460 18471 18518 18534 18596 18603
18630 18643 18735 18760 18779 18850 18889 18898
19003 19013 19016 19031 19063 19107 19154 19304
19334 19373 19336 19336 19387 19456 19467 10473
19550 10579 19591 19637 19682 19688 19698 19781
19810 19836 19637 19845 19868 19873 19942 19078
19079 20012 30034 30094 30128 20144 20317 20318
20323 20383 20325 20368 20438 20468 30604 30647
20664 20703 30708 20719 30738 30778 30838 30047
30682 20041 30061
Verbetering 5e kL le lijst; 30688 mst 70.—
1.000.— 273 1992 12070 13103 15790
400.— 4631 4697 12221 13410 15680 17197
300z— 1573 19648
100— 1364 4038 4307 4839 7501 8067 13331
Prijzen vsa f 7<
730
1420 1543
3711
3718
4813
5782
6762
8000
8750
9604
Tenslotte wee/ spr. er op. dat onze handels
politiek een actieve zal moeten zijn en dat de
natuurwetenschap van ons land kan en moet
Strijden In de voorste gelederen van ons han
delspolitieke front (luid applaus).
Hierna werd aan vertegenwoordigers van ver
schillende takken van industrie en handel ge
legenheid gegeven tot het maken van enkele
korte opmerkingen om hun speciale wenachen
en grieven kenbaar te maken.
Achtereenvolgens deden zich L__. L-t
waren even zoovele noodkreten, vertegenwoor
digers van de wollenstoffen-Industrie, glas- en
aardewerklndustrie, metaalindustrie, pluimvee
teelt, tapijtindustrie, zuivelindustrie, baksteen
industrie, leerindustrie en waschlndustrie.
Na een kort dankwoord door den voorzitter
werd de vergadering gesloten.
Spr. wees er op. dat de ervaring met de Cnsis-
invoerwet geleerd heeft, dat men den Invoer kan
beperken en de werkgelegenheid verruimen, zon
der dat prljsverhooglng daarvan het gevolg be
hoeft te zijn. Degenen, die op prljsverhooglng
hebben gespeculeerd, zjjn bedrogen uitgekomen.
De Crisisinvoerwet heeft eer prljsdrukkend dan
prijsverhoogend gewerkt, vooral In den detail
handel. Deze wet past echter niet meer voor de
huidige omstandigheden, zij was echter een lo
gische maatregel in den tijd van verwarring
einde 1929. Zy Is defensief geaard, terwijl thans
de tyd ryp Is voor een ander type maatregelen,
n.l. maatregelen van positieven opbouw en aan
passing aan de tydsomstandlgheden.
Op den duur Is het groote bezwaar van de
Crisisinvoerwet voor den handel, dat zy verstar
rend werkt, o*, op de keuze van Importeurs,
voor de industrie levert zy het bezwaar op. dat
zy zich niet voldoende aan bijzondere omstan
digheden aanpest. b.v. In verband met den nood-
zakeiyk gebleken ombouw van bepaalde indu-
stryjgn. w.o. de Twenteche textielindustrie, die
steun behoeft by haar ombouw voor andere pro
ductie.
De Crisisinvoerwet bezit daarvoor niet de noo
dige Aepelheid. Zoo is o.m. als aanvulling voor
dezen tyd noodlg heffing van invoerrechten. On
ze handel en industrie zitten dogmatisch vast
aan den vryhandel en daarom heeft men in ons
land in 1932 niet van Invoerrechten willen weten.
Spr. is van meening, dat we hier moeten komen
tot landen-contlngenteering, maximum alleen
ten opzichte van die landen, waarmede we con
tracten van meestbegunstlging hebben gesloten.
Verkeerd achtte spr. het te streven naar Inter
nationalen vryhandel; hy geloofde niet, dat dit
is na te streven, het is ondenkbaar, dat hleuwe
landen, die hun Industrie'door protectionistische
maatregelen hebben gestimuleerd, deze protectie
zullen loslaten Spr. verwees naar Engeland, dat
aan bepaalde industriëen garanties voor een ze
ker aantal jaren heeft gegeven, om in haar peri
ode van ombouw rust en zekerheid aan die In
dustriëen te verzekeren
Voor wat ons land betreft, achtte spr. belang
rijke veranderingen noodlg in de structuur van
de Industrie.
Al is volgens spr. internationale vrijhandel niet
na te streven, daarom moet men toch streven
naar verbetering van het internationale verkeer.
Het is een eisch van realistische politiek om te
komen tot een geordend internationaal verkeer
geiyk in het Briteche Imperium het geval la.
Spr. zette uiteen, dat er twee wegen zyn om
te komen tot een geordend Internationaal ver
keer, n.L via internationale kartels en trusts met
5
als basis nationale kartels of via de handels
politiek Nu bestaat er verband tusschen han
delspolitiek en economische politiek en tusschen
deze en de valuta-politiek Elke aanval op onze
nationale valuta-polltiek moet worden afgesla
gen; dit neemt niet weg. dat er een valuta-
vraagstuk blyft bestaan. Oiverstandlg te het
daarvoor de oogen te sluiten. De Vereenigde Sta
ten hebben bewust den dollar laten vallen; Enge
land heeft bewust het herstel van het pond
sterling voorkomen. Dit heeft ook zyn conse
quenties voor het economisch herstel van Neder
land. Handhaven wy bewust onzen gouden stan
daard op de oude basis, dan heeft dit voor ons
land belangrijke consequenties.
In dezen tyd te het goed om optimistisch te
rijn en bewust van eigen kracht. Het te verkeerd
onze politiek in te stellen alleen op behoud van
•at we hebben. Onze Industrie te goed geoutil
leerd, onze kapitaalskracht te* groot, in Indië heb
ben we een houdbaar bezit. Dat zyn onze groote
hulpmiddelen. (Luid applaus).
L. Steenberghe (Ootrle),
voorzitter van de Alg. R.K. Werkgeversvereenl-
ging, wees op het groote gevaar voor ons land
van de internationale financieele conferentie
in Londen. Hy herinnerde er aan. dat reeds
In 1930 het spelletje van internationale econo
mische conferenties te begonnen en dat we nu
al zeven jaren op de resultaten dier conferenties
zitten te wachten. Illusies ten opzichte van Lon
den hebben we ons volgens spr. niet te maken.
Gepropageerd te, dat we ons moeten aansluiten
by een douane-bestand, waartoe het initiatief
te genomen door Amerika, dat zelf echter ge
weldige invoerrechten heft.
Wat de te voeren handelspolitiek betreft, kon
spr. zich aansluiten by het betoog van prof.
Kaag. die echter naar spr’s. meening de con-
tlngenteertng te veel In den hoek heeft geduwd.
Spr meende, dat voor verschillende Industrieën
contlngenteering behouden moet biyven. omdat
wy niet te redden zyn door tarievenpolitiek.
We moeten komen tot een vrijer verkeer tus
schen verschillende landen door een weder-
keertgheidspolltlek. Zooals onze handelspolitiek
thans gevoerd wordt heeft men in bet buiten
land daarvoor niets anders over dan een
schouderophalen en wondt ze niet begrepen
(daverend applaus)
Wy hebben noodlg een regeering. die op een
bepaald oogenbllk achter onze Industrie gaat
staan, In welk verband spr. wees op het over
leg. dat plaats heeft tusschen onze en de
Engelse he katoenindustrie, wier belangen paral
lel gaan.
592
1289
3173
3557
4741
5111 5359
6600 6635
7771 7854
8377 8478
9106