ONS BLAD Het woord is thans aan Hitler Het geïsoleerde Duitschland Het VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS 3 I De opmarsch der Japanners „Misdadige licht- zinnigheid” nieuws van lieden YON PAPEN SPREEKT ALS BESPREKING VAN DAVIS UHLAN MET BONCOUR Duitsch protest te Weenen DE BAROMETER 'e AANSLAG OP BEIERSCHE VOLKSPARTIJ JOH. LAUWERS DINSDAG 16 MEI 1933 Schacht over de schul- denkwestie B. 9 Paul Boncour Vice-kanselier Von Papen I>e socialisten te Danzig Een beroep op Polen? man Het tolbestand ANARCHISTISCH SPANJE Verklaring in het Lagevihuis Gandhi’s staking 2 <A ft- GEZA^fT EN WISSELING Het Centrum-bestuur vergadert Ongeduld voor Hitler’s rede Het ontwapeningsdebat te Genève DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZIJDEN teribn i PAYGLOP 3 ALKMAAR W arm waterzakken Engelbert Dollfuss als „Heimatkünstler” om Duitschland isoleer en De wegen naar Peking afgezet Wet op posities aange- kondigd Chineezen hebben de laatste drie dagen drieduizend verloren De ,^tampa” richt zich tegen de pogingen te „Een gemeenschappelijke weer- ’stand der drie groote d emocratieën” Fanatieke rede van minister Wagner. Nieuwe slachtoffers ADVERTENTIEPRIJZEN Per lossen regel 20c., ingez. med. 40c. p. regel; idem op pag. één 55 c. p. regel Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor de kleine annonces Omroepers zie de rubriek - Telefoonnummer 433 Te Madrid en in andere Spaansche steden kwam het weer tot anarchistische uitspat tingen. Electrische geleiding, welke door een bom vernield werd. iw - -3P F* ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 197 NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD 'V 1-0 AANSLAG OF DE BEEgRSCHE VOLKSPARTIJ IM 3 1—10 Het Schouwtooneel failliet verklaard. R. K. Martne- voor O O ROME. 15 Mei. -6 -0 -2 4 4 MIIIIIHA -3 -2 -2 Ongeregeldheden te Enschede. De Nederlandsche Fkank keert geen dividend aiL -0 -0 -1 -o De Japansche troepen rukken thans op naar Peking. De Chineezen voelen er blijkbaar weinig voor zich zoo maar over te geven en maken alles gereed om de stad te verdedigen. Hierboven een der hoofdpoorten van~Peking De discussie in de algemeene ontwapenings commissie op Donderdag as. zal de leiders der Amerikaansche, Engelsche en Fransche delega tie waarschijnlijk in'dé gelegenheid stellen, om ieder voor zich de opvattingen hunner respec tieve regeeringen uiteen te zetten. Deze uiteen- met zware prikkeldraadversperringen, waarach ter een uitgebreid loopgravenstelsel is gegraven, De geest onder deze Chineesche troepen schijnt goed te zün. Ook te Peking zelf heeft men ver sterkingen aangelegd en in de straten van Pe king en Tientsin zijn barricaden van zandzak ken opgeslagen. zettingen zullen waarschijnlijk geïnspireerd zijn op de gemeenschappelijk tijdens Davis’ jongste besprekingen te Londen en Parijs vastgelegde' beginselen. LONDEN, 15 Mei (Reuter). Minister Cham berlain verklaarde in het Lagerhu is, dat de ad- viseerende tarievencommissie haar taak tijdens het tolbestand zal voortzetten. fijdens dit be stand zal de regeerlng echter g een verordening uitvaardigen tot verhooging vai* douanerechten, die betrekking hebben op aanvragen, welke na 12 Mei door de commissie ontvangen zijn. Hoogste stand op Dinsdag 9 mb- «Ja.: 799 Varies stand; 759 <=3 -4 1—2 9—2 BERLIJN, 15 Mei (V.D.). Volgens mededee- llng der Rijksbank heeft 't directorium van de Rijksbank de Stillhalte-commissies, zoomede de ^missiehuizen en trustees van Duitsche buiten landsche leenlngen uitgenoodigd voor een be spreking over bet transferprobleem op 26 Mei. Verder Hitler m 1. Het militaire karakter. 2. Het aantal personen en het>aantal uren, dat dezen dagelijks deze militaire opleiding ge nieten. Naar Reuter uit Washington seint, verklaar de minister Huil geen enkel rapport van Davis te hebben ontvangen aangaande een Fransch- Engelsch-Amerikaansch accoord. POONA, 15 Mei (Eigen bericht) De Indische dichteres mevrouw NaJdoe verklaarde, dat de Indische vrjjheidsbewe ging slechts versterkt zou worden, wanneer Gandhi tijdens zijn honger staking sterft. Overigens was zij er zeker van, dat hij de staking overleven saL (United Press). De Nederlandsche ad vaardiging naar de Arbeids- conferentle te Genève. De nieuwe Fordfabriek te Amsterdam officieel geopend. Ernstig auto-ongelwk te Rotterdam. Fusie van R. K. Volkspartij en den Kath. De mocratischer! Bond. VA od. e be:. SiïAi- 3—2 1-1 het dul- W(j- iwe- igen luis- a wel oom ?ocn in. itje. van spel uit- eide !ch- op ch- Na vu >ede lunt slijk een Hen ■ing eid al- er- -1 met ent >or- ival lot- ter- üge test in en- JC8- er- eds der iter lop, üke pe er det ten Volgens een Weensch avondblad zijn gisteren in Oostenrijk In verband met betoogingen tegen de Heimwehr in totaal 2334 Hat.-wociallsten ge- arresteerd,r-dje deels tot boete deels tot arrest veroordeeld warden. In arrest bevinden zich nog 300 personen; Belangrijke verklarirqg van dr. Schacht; hij wR de obligatie-houders bijeenroepen. onder voorzitter* Davis wees Boncour op de ongerustheid, die in de V.S. door de eischen van het Reich gewekt wordt, op het ongeduld, waarmede Hitler s Rijksdagrede wordt ver wacht, en op de z.l. bestaande noodzakelijk heid, om een gemeenschappelijke positie van weerstand te vinden voor de drie groote democratieën ten overstaan eener zoo moei lijke situatie. ■neemt Wolff, dat een reis van Weenen niet in de bedoeling ligt. PARIJS. 15 Mel (Havas). Volgens de „Jour nal” heeft Norman Davis aan Boncour niet verborgen gehouden het alarm, dat in Amërlka en in de politieke opinie van Engeland is ver wekt door de jongste uitingen der Hltleriaan- sche politiek. Boncour kon zijnerzijds met ab soluut onpartijdige en geloofwaardige Infor maties bewijzen, dat Duitschland metterdaad met herbewapening is begonnen en reeds open lijk door Versailles verboden wapenen fabri ceert. Het blad besluit: „Zoo kwamen Boncour en Davis er toe, de kwestie van mogelijke sancties te onderzoeken en dit vraagstuk maakt, naar wij gelooven, momenteel een voorwerp van zeer aandachtige studie uit bij alle bij de hand having van den vrede geïnteresseerde regee ringen." De nieuwe salarisregeling in Ned.-Indie. Boycot van Duitsche artikelen door S-D-AF. en N.V.V. BERLIJN, 15 Mei. (W. B.) De leidende func tionarissen van het Centrum hebben gisteren vergaderd -ender voorzitterschap van den nieu wen leider, dr. Brüning, om te beraadslagen over een reorganisatie van de centrum-bewe- ging en haar positieve medewerking aan de christelijk-nationale en sociale vernieuwing van het Duitsche volk. Men kwam tot een eenstem- BERLIJN, 15 Mei. (Reuter). Naar gemeld wordt, zouden de socialisten te Danzig er op aandringen, dat de Vrije Stad, een beroep zou doen op Polen, teneinde te voorkomen, dat de nationaal-socialisten het bewind van de stad in handen nemen. In een verkiezingsrede te Danzig zou de socialistische leider Gehl gezegd hebben, dat gedocumenteerde bewijzen van Nazi-excessen aan de Poolsche regeerlng dienden te worden overhandigd, opdat deze den Volkenbond zou kunnen verzoeken zijn bemiddeling te verlee- nen ten gunste van de sociaal-democratie. De Duitsche bladen toonen zich verontwaar digd over deze „verraderscampagne”. mlg oordeel en de uiteenzettingen van BrU- nlng vonden onverdeelden bijval. Op den katholiekendag te Rupertswinkel ver klaarde kardinaal Von Faulhaber, dat men tij dens het liberalisme had verkondigd, dat ieder zich moest uitleven, om in dollen levenslust zalig te worden. Thans echter hoort men van officieele zijde weer den roep om volksgemeen schap, den roep, dat de enkeling zich in het geheel van het volk moet Invoegen. „Wij be kennen ons tot de volksgemeenschap en wij be groeten fle verandering, die er in de geesten heeft plaats gehad. Men mag niet vergeten, dat de Kerk zich altijd tegen de grondstellin gen van het liberalisme heeft gekeerd.” Duitech protest te Weenen. Duitschland» Isolement. Een Fransch-Engelach- Amerikaansch front? Norman Davis spreekt met Boncour. Centruxnbestuur vergadert schap van dr. Brüning. Nieuwe vakvereniging mannen opgericluL Ernstig auto-onpuluk bij De Klomp. -j—y e ontwapeningsconferentie is verdaagd 1 tot na de aangekondigde rede van Rijks- •4—^ kanselier Hitler, welke in de onver wachts bijeengeroepen Rijksdagzitting zal wor den gehouden. Zoowel de bjjeenroeping van den Rijksdag als de aankondiging van de rede, waarin de leider der Nazi's een duidelijk ex posé belooft te geven van het Duitsche stand punt inzake de ontwapening en de Rijksregee- ring verdedigen zal tegen de aanvallen uit het buitenland op haar gedaan, bewijzen, dat het den nationaal-socialisten wel neel duidelijk is geworden, hoe weinig het nog in de bruine grondverf staande „Derde Rijk' door de Euro- peesche mogendheden over het algemeen be wonderd wordt. Zal deze wetenschap hen aan sporen tot grootere bezonnenheid en gematigd heid of zal zij hen aanhitsen tot een gevaarlijke opgewondenheid? De rede van Hitler zal het moeten leeren. De bedreigingen met sancties, door minister Hailsham in het Engelsche Hoo- gerhuis geuit, sancties, die overwogen zouden kunnen worden, wanneer Duitschland de ont wapeningsconferentie zou doen mislukken om daarin 'n gelegenheid te vinden tot herbewape ning, zijn onzes inziens niet zeer diplomatiek en niet tactisch geweest, evenmin als de waar schuwing van Paul-BOncour, die in het voor uitzicht heeft gesteld, dat hij eventueel een ge heim boekje over het Duitsche militairisme en de werkelijke bedoelingen van de Nazi’s zou opendoen. Op deze manier moet het heetgeba kerde Duitschland wel het gevoel krijgen, dat het onder pressie gezet wordt. Het uitoefenen van pressie veroorzaakt bU den gepresseerde vaak een onbedwingbare zucht om zijn prestige te handhaven, en terwille van het sacrosancte prestige is men niet zelden be reid zelfs een breuk te riskeeren. Het conflict tusschen Engeland en Sovjet-Rusland uitge broken door het tot een prestige-kwestie opge voerde sabotage-proces tegen de ingenieurs djr Metropolitan Vickers Company te Moskou beeft dit bevestigd. NEW-YORK, 15 Mei. (V.D.) Dé Resident van de Rijksbank, dr. Schacht, die Zaterdag met de „Europa” naar Europa vertrokken, heeft een telegram gezonden aan den te New-York achtergebleven directeur van de Rijksbank Nordhoff. waarin Schacht zegt dat de Rijks bank geen voorstel zal doen inzake een verla ging van de particuliere buitenlandsche schul den of staking der betalingen of vermindering van de renten. Het ligt, aldus Schacht, In onze bedoeling de crediteuren in elk opzicht te be schermen. Een moratorium voor betalingen in marken der debiteuren zal niet geëlscht wor den. Het eenige probleem is, hoe deze mark in buitenlandsche valuta omgerekend zal worden, daar er gebrek is aan deviezen in verband met het voortdurend inkrimpen van den buiten- landschen handel. Voorts zal van onze zijde geen voorstel komen om onderscheid te maken tusschen de crediteurgroepen. Wjj wenschen den toestand slechts met alle groepen te bespreken en raadgevingen te ontvangen. PEKING, 15 Mei (VD.) Na de overschrij ding van de Loean rukken de Japansche troe pen in snel tempo op. Een Japansche voorhoede is reeds te Tangsjan aangekomen, waar de groote Engelsche Kailanmijnen liggen. De Chi neezen worden over het geheele front terugge drongen. Zij hebben zich verschanst achter den Westelijken oever van de Taoho en hun verlie zen van de laatste drie dagen worden door hen zelf geschat op drieduizend. De Chineesche ver sterkingen bij Nantlenmen zijn door het Japan sche artillerievuur geheel vernield. Volgens Ch^ neesche berichten, hebben de Japanners ver klaard, dat zij willen oprukken tot het slechts 16 K.M van Peking verwijderde Toengsjau. De Japansche aanval wordt over de geheele linie gesteund door Vliegtuigen, die alle dorpen die zij onderweg ontmoeten, bombardeeren. volking ontruimt in paniek de streek en weg naar Peking ziet men honderden 01 gens waarop de vluchtelingen hun hebben en houden hebben geladen. De Chineesche troepen nabij Peking maken echter alles voor de verdediging gereed. Tus schen Peking en Yenlo is een druk verkeer van Chineesche legertreinen en worden groote voor raden munitie en ander oorlogsmateriaal aan- gevoerd, terwijl alle stellingen versterkt worden Men krijgt niet den indruk, dat de troepen voornemens zijn ook hier terug te wijken, tpoals eenige weken geleden in de provincie Jehol. Alle belangrijke strategische punten zjjn bezet en alle toegangswegen naar Peking zijn afgezet BERLIJN, 15 Mei. Naar Wolff verneemt, heeft de Duitsche legatie te Weenen hedenmiddag opdracht gekregen, wegens de onvriendelijke bejegening van de Duitsche ministers Frank en Kerll van de zijde der Oostenrijksche regeerlng, bij deze regeerlng ten scherpste te protesteeren, met name tegen de ontvangst op het vliegveld te Aspern, waar hen namens de Weenscbe re geerlng werd meegedeeld, dat hun bezoek on- gewenscht was. De bondskanselier antwoordde, dat hij zijn standpunt zou bepalen, zoodra de aangelegen heid van de radioredevoerin» van dr. Frank opgehelderd was. In ieder-géval blijft het zijn streven alles er toe bij te dragen om de van zelf sprekende .-Vriendschappelijke betrekking met de Duitsche rijksregeerlng te bevorderen. Na<ier wordt gemeld dat, toen minister Frank he^én te Salzburg kwam, hem namens de Oos- .lënrijksche regeerlng de wensch te kennen werd gegeven, het land te verlaten, daar de regeerlng in zijn Zondag te Oraz gehouden rede een be spotting tegen haar en opstoking tot geweld moest zien. Om 8.15 uur ’s avonds pa meerde Frank de Beiersche grens. GENEVE, 15 Mei. In de zlttting der com missie voor de effectieven heeft de Engelsche vertegenwoordiger vandaag een compromis voorstel Ingediend. Ben militaire vooropleiding zal, volgens dit voorstel toegestaan kunnen worden voor twee lichtingen, zonder dat deze worden meegerekend bij de vaststelling der effectieven. De Duitsche vertegenwoordiger generaal Schoenheinz, legde tjuv. het militaire karakter der Duitsche weer- organisaties een principleele verklaring af. Een definitieve beslissing zal slechts kunnen worden genomen, indien is vastgesteld: De Fransche kolonel Lucien protesteerde tegen de verklaring van Schoenheinz, waarna een Italiaan nog het woord voerde over de militaire vooropleiding in Frankrijk, waarvan hij ove rigens zonder succes meer manschappen bij dc vaststelling der effectieven wenschte te zien aangerekend. De Engelsche onderstaatssecretaris Eden is Maandagmiddag onverwacht naar Londen ont boden. Hij zal waarschijnlijk Donderdag weer in Genève terug zijn. In Engelsche fringen ver luidt, dat de Engelsche en Fransche ministers van Buitenlandsche Zaken en de Amerikaan Norman Davis zich einde der week naar Ge nève zullen begeven, indien de Duitsche regee- ringsverklaring de mogelijkheid zal openen voor verdere onderhandellngen en Duitschland van ’n. zekere bereidwilligheid blijk geeft. Men verwacht dat dan ook een verantwoor delijk lid van het Duitsche kabinet naar Genè.ve zal gaan. Reeds thans worden door de mecate delegaties voorbereidingen getroffen om Woens dagmiddag de redevoering van Hitler met luid sprekers te kunnen beluisteren. (WJB.) Het te Turijn ver schijnende blad .„Stampa” richt zich tegen de pogingen om Duitscliiand te isoleeren en noemt wat in dit opzicht tbans geboden wortt. een misdadige lichtzinnigheid. Indien de Franscbe troepen bet gebied bin nentrekken, dat lp. den zomer van 1930 ia ontruimd, staat (fit gelijk met een oorlogs verklaring en met een hervatting der vijande lijkheden, met ej'ie catastrophale gevolgen. Indien de getmurtenissen dezen loop zouden nemen, zou de Irwestie der verantwoording vol komen duidelijk; zijn. Rijkskanseller Hitler heeft overtuigende ^oorbeelden gegeven van zijn ge matigdheid zcowel naar binnen als naar buiten en het is zeker, dat zijn begrip voor alle moge lijkheden niet heeft afgenomen, want zonder dit zou hij fljjn beweging niet tot haar volledige overwinning hebben kunnen voeren. Men kan. niet verlangen, dat Hitler toegeeft op punten, die Curtius. Brüning en von Papen niet hebben toegegeven. 9 Een accoord met Hitler zou echter ook het voorde?! hebben, een steviger waarborg te zijn, dan avereenkomsten die met zijn voorgangen zijn aangegaan. Wellicht is thans, zoo besluit het blad, voor de vis.T groote mogendheden het laatste oogen- blik gekomen, om hun koers grondig te wijzi gen. LONDEN, IFj Mei. (Reuter) De Engelsche gezant te Berlijn. Sir H. Hum bold, zal aftre den en vervangen worden door den Engelschen gezant te W<eenen. Sir E. Phipps. REGENSBURG, 15 Mei (W.B.) De Beiersche minister van Binn. Zaken, Wagner, verklaarde van morgen voor vertegenwoordigers der stedelijke gezagsorganen: Op mijn tocht door de Beiersche gou* wen heb ik de overtuiging gekregen, dat het volk (een partijen, noch communistische en socialistische partij, noch Beiersche Volkspartij, meer wil. Er is nog slechts een Duit sche volksbeweging. e klacht, dat het „Derde Rijk” deerlijk I 1 „miskend” wordt door de andere mogend- 4-^ heden en zelfs door Oostenrijk, dat in de oogen der Nazi's, volgens Dr. Frank II, den Beierschen minister van Justitie, slechts „een voorpost van Duitschland” is, schijnt gerecht vaardigd te worden door de wijze, aUarop de Oostenrijksche bondskanselier Dr. Dollfuss den Nazi-bonden te Weenen te verstaan heeft a»- geven dat zij in Oostenrijk ongewenschta gas ten zijn. Dollfuss beeft zich onvoorwaardelijk aan de zijde fan Prins Stahremberg’s Heim- vAehre geschaard en van majoor Fey, die als minister voor het veiligheidswezen met kracht Oostenrijks zelfstandigheid tegen de Hakenkrui sers zal verdedigen. Het parlement zal in Oos tenrijk voorloopig uitgeschakeld blijven, opdat Dollfuss als dictator met alle hem ten dienste staande middelen zijn „Heimat” zal kunnen beschermen tegen een al te bruine invasie. De strijd tusschen Duitschland en Oostenrijk zal hard tegen bard gaan. Of Dollfuss zal over winnen, zal meer van Itallfs en Frankrijks ver zet tegen een „Anschluss” afhangen dan van de gezindheid der Oostenrijken, zelf, want vooral onder de Oostenrijksche jeugd heeft het nationaal-socialisme veel veld gewonnen. In West-Dultsche oogen maakt Dollfuss zichzelf schuldig aan miskenning van het „broedervolk” maar Dollfuss zelf meent zijn bruine broeders maar al te goed te kennen. PARIJS, 15 Mei. (Reuter) Ruim een uur hebben Paul Boncour en Norman Davis heden middag particulier geconfereerd op den Qur.y d'Orsay. Davls gaf een uiteenzetting van zijn jongste besprekingen te Londen aangaande den door de Duitsche houding te Genève geschapen toestand, waarbij men naar een zoo dicht mo gelijke Engelsch-Amerikaansche toenadering zocht in de ontwapeningskwestle. BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR T«lefoon Administratie 433, Radactie 633 ABONNEMENTSPRIJS, par kwartaal voor Alkmaar f 1 Voor buiten Alkmaar f 2 85 Mat geïllustreerd Zondagsblad f 0 60 hooger Dagblad uitgegeven door de N.V. Drukkerij De Spaarnested - Haarlem Als verantwoordelijke persoon voor Beleren’s binnenlandsch staatsbestuur en politiemacht verklaar ik daarom, in de toekomst geen par tijen meer te zullen dulden. Wat van de leiders dezer partijen zonder volk nog overgebleven is. moet zijn gevolgtrekkingen maken. Of zij bui gen zich voor wat de natie wil, of zij treden af. Wjj maken de poorten wijd open voor allen, die aaneensluiting willen. Wie echter niet wil aftreden, is een gek of een misdadiger. Wjj zullen de het volk gegeven autoriteit weten te handhaven. De eenvoudigste S. A.-man heeft meer recht, om iets van den staat te verwachten, dan zekere burgemeesters. Ik verwacht dat de hee- ren bijtijds hun ontslag zullen indienen. Bin nenkort zal ik bij wet een principieele wijziging brengen voor wat betreft posities en dienst- contracten. Levenslange posities bestaan er voor de Dultschers niet; de Duitschers hebben een gemeentebest te leiden. ■aar offiideel wordt medegedeeld, moet Hitler een helder inzicht hebben in de onverbreekbare samenwerking tusschen de ontwapeningsconfe rentie en de economische wereldconferentie. En het is dan ook vooral met het oog op deze laatste, dat hij zich over de eerste uitspreken wil. Ook hij heet het noodzakelijk te achten, dat te Genève tastbare resultaten worden be reikt, opdat de weg tot internationale economi sche samenwerking te Londen zal kunnen ge opend warden. Maar deze noodzakelijke resul taten zullen niet met ultimatieve eischen aan Duitschland kunstmatig mogen worden ge- KWeekt, doch natuurlijk moeten groeien aan den boom van besprekingen tusschen vólkernen vrije en gelijkgerechtigde partners. Voor deze opvatting is alles te zeggen, mits de partners wederzijds bezield zijn van een volstrekte eer lijkheid en een vertrouwenwekkenden goeden Wil. Hitler zal de hem onwelwillend gezinde en wantrouwige wereld hebben te overtuigen, dat Duitschland inderdaad vervuld is van een uit deze twee componenten bestaande mentaliteit. Een moeilijke taak, die nog moeilijker gewor den is door de inleiding, welke de vice-kanse- lier von Papen thans reeds op de groote Hitler- rede heeft gegeven. De wijze waarop deze merk waardige politicus front heeft gemaakt tegen het pacifisme, en diens uitspraak, dat de dood op het „veld van eer” niet als een onnatuurlijke dood beschouwd mag worden en dat, wat voor den man het slagveld Ir, het moederschap voor de vrouw is, verraden een geestesgesteldheid, welke inderdaad voorbeschikt schijnt om, wat de Duitschers van vandaag noemen „miskend” te zullen worden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1933 | | pagina 1