Uit de industrieele wereld
Prikkeldraad
Roofoverval
Twee politici bij den rechter
PANIEK IN LUNAPARK
KAMERLID VERDACHT
VAN SMAADSCHRIFT
Duitsche
De
loge
S.A. mobiliseert
EEN NATIONALE METAAL-
- NIJVERHEID
Van en over democratie
DINSDAG 23 MEI
VERKEERSVERBETERING
De zaak-Eschauzier
ONTSLAG AMBTENAREN
Boter en margarine
Verdachte aangehouden
-
ONVOLDOENDE CONTRoLE
HET GOOI-RESERVAAT
f 1O.— boete geëischt
OUDHEIDKUNDIGE VONDST
-
g
Op Hemelvaartsdag en Tweeden'
Pinksterdag
En Nederlandsch-lndië. Be
schermende maatregelen
Bezuiniging op Koloniaal Tech
nisch Bureau
De politierechter kon zich niet
vereenigen met de strijd
wijze van getuige
Groote hoeveelheid magazijn-
goederen verdwenen
Conclusie van den advocaat-
generaal
NATIONAAL ZANGCONCOURS
TE AMERSFOORT
Oude man te Wateringen door
inbreker ernstig gewond
Naar verlaging kosten industrie beten kunnen beschermen;
van levensonderhoud
INKOMSTEN VAN CURAQAO
Eeuwenoude urnen opgegraven
Hitler vindt haar overbodig en
voelt haar als belemmering
Crediet voor boomkweeker»
Aan de grenzen van Danzig
J
De beteekenis van het Nederland
sche veehouders- en zuivel
bedrijf
Brand tastteen groot aantal ténten
en gebouwen aan, o.a. klein
dierenpark
7
vrij
>t verhoo-
3
neer
rum
V
Die vraag is niet licht te beantwoor
den; ik voorzie daarbij groote moeilijkhe
den, we zouden ons niet buiten de groote
concerns kunnen houden; maar wie weet!
(ftrie zou inderdaad
len, doch als eerste
ipefnj gesteld worden: af-
lerlandsch-Indië! Zonder
het
den
van
Wat is uw meening omtrent een min
of meer onafhankelijke staal-industrie in
Nederland?
Voor den Haagschen politierechter Jhr. mr.
H. O. Feith, heeft zich gistermorgen te ver
antwoorden gehad het Tweede Kamerlid H. G.
M. H„ wien bij dagvaarding smaadschrift is
ten laste gelegd.
heer
ons
Indie
<9*
gevormd,
hebben mr. J. C. Graaf van
burgemeester van Amersfoort, de
van politie van Amersfoort, de
heer G. Goorhuis, de wethouder Vels-Hcin en
meerdere notabelen.
Om. zijn* Prijzen beschikbaar gesteld door
H. M. de Koningin, H. K. H. Prinses Juliana,
Z. K. H. Prins Hendrik, dr. H. Th. ’s Jacob.
Commissaris der Koningin in de provincie
Utrecht en den burgemeester van Amersfoort.
Politierechter: U hebt toch uit het citaat
een stuk uitgelaten.
Getuige zette daarop zijn grieven tegen het
door verdachte geschreven artikel uiteen en
aeide, dat hetgeen geschreven werd over de
Zeer zeker! Reeds nu met ons den
laatsten tijd zoo sterk geïndustrialiseerd
land Is zulks noodig; willen wij de me
taalindustrie dus wederom op peil brengen
en dattma nog hooger opvoeren, nog meer
uitbreiden, dan zal deze annexatie van ons
eigen afzetgebied dubbel noodig zijn.
Zeer zeker zou er over het algemeen
meer gedaan kinnen worden; ik denk hier
aan landbouwwerktuigen, zaaimachines,
ploegscharen, dorschmachines, aan hand-
werktuigen, schoppen, harken, aan machi
nes voor de textielnijverheid, ook alweer
En nu spreek ik van invoerrechten, gehe
ven door het Nederlandsch-Indisch gou
vernement, maar de moeilijkheden gelden
natuurlijk ook bij leveranties aan parti
culieren; dit laatste handicapt ons in hooge
mate; wij voor ons, wij leveren nog be
trekkelijk veel aan particulieren daarginds
(momenteel hebben wij zelfs belangrijke
opdrachten, zij het dan ook tegen „schund"-
prijzen), maar de concurrentie is niet vol
te houden, vooral waar de Chineezen (die
over een heel speciale koopmanschappelijk-
beid beschikken!) het buitenland altijd en
overal tegen ons uitspelen.
Wanneer wij ten aanzien van het buiten
land maar eens een bevoorrechte positie
konden innemen, dan zouden wij er al ter
stond „stukken beter”'voorstaan.
Wanneer er dan geen mogelijkheid be
staat om dit te bereiken floor het onderling
opheffen der invoerrechten dan zou
toch mogelijk en wenschelijk blijven
weg in te slaan van een preferentie
Nederlandsch fabrikaat zoowel ten behoeve
van opdrachten van het Gouvernement als
van particulieren.
Het zal dus vóór alles noodig zijn, dat
wij Nederlandsch-lndië tot ons afzetgebied
maken?
De procureur-generaal bij den Hoogen Raad
nam gisteren conclusie in de zaak tegen den 33-
Jarigen 'techniker J. A. J. H. K., die door het
Haagsche Ge^phtshof is veroordeeld tot twintig
jaren gevangenisstraf wegens valschheid in ge
schriften en moord op den heer W. G. J.
Eschauzier, gepleegd op 9 Mei 1931 te ’s-Gra-
venhage. i
De procureur-generaal meende, dat geen der
42 door requlrant voorgestelde cassatlemiddelen
tot cassatie kan lelden en concludeerde tot
verwerping van het beroep. De Hooge Raad zal
arrest wijzen op 26 Juni.
WILLEMSTAD, 21 Mei. (Anea.) De Inkom
sten over het eerste kwartaal bedroegen
1.336.000. De raming over dit tijdperk bedroeg
1324.000.
In verband met de tot standkoming van het
Gool-reservaat heeft de Vereeaiging voor Beel
dende Kunstenaars heden uit waardeering en
dank voor zijn initiatief aan Jhr. Mr. Dr. A.
Röell, commissaris der Koningin voor de pro
vincie Noord-Holland. een huldeblijk aangebo
den, bestaande uit een album met 68 teekenin-
gen. aquarellen en etsen barer leden.
De overhandiging van dit geschenk vond
plaats door het dageljjksch bestuur der veree-
een eigen staal-indi
groote voordeelen bi/
eisch moet ook hl
zetgebied in JWÖ
dat zullen staalwerken in Nederland eko-
nomisch nooit productief kunnen zijn.
heden zand, grind en steenslag onder den bloo-
ten hemel moesten worden opgeslagen, waardoor
de mogelijkheid van clandestiene wegvoering
zeer groot was en bovendien veel kon verloren
gaan door verstuiving, wegspoellng en inklln-
klng.
Naar aanleiding van deze mededeellngen deed
de Kamer den Minister opmerken, dat naar
haar oordeel contröle op het materiaal 'ten
zeerste was verwaarloosd en Curacao dientenge
volge belangrijk benadeeld. Zij meende het
vertrouwen te mogen uitspreken, dat strenge
maatregelen tegen herhaling waren genomen.
Tevens verzocht de Kamer nog antwoord te
mogen ontvangen op de door haar gestelde vra
gen of en, zoo ja, wie voor het tekort aanspra
kelijk kon of konden worden gesteld en of dit
tekort eventueel op den betrokkene kon worden
verhaald.
LONDEN. 22 Mel (V.D.) Zaterdagavond is
in het Lunapark van het Kurhaus te Southend.
de door vele Londenaars bezochte badplaats aan
den Theemsmond, een groote brand uitgebroken
op een tijdstip, dat zich mede tengevolge van
het fraaie zomerweer duizenden bezoekers op
het terrein en in de verschillende amusements -
gebouwen bevonden.
De brand Is waarschijnlijk door kortsluiting
ontstaan. Het vuur breidde zich met razende
snelheid uit en van de 250 gebouwen en tenten,
die zich op het terrein bevonden, werden onge
veer 75 door de vlammen aangetast, beschadigd
of vernield, o.a. ook een klein dierenpark, waar
in zich apen, slangen enzandere dieren bevon
den. Onder de menigte ontstond een paniek,
die nog vergroot werd door een wilde kat, die
uit de menagerie was ontsnapt en over het ter
rein ronddwaalde. Het vuur tastte ook een
schiettent aan, waar duizenden patronen van
'klein kaliber explodeerden. Dood de paniek wer
den velen onder .den voet geloopen en een vijf
tigtal personen werd gewond. De politie had de
grootste moeite de menigte te verspreiden en
ordelijk het terrein te doen verlaten. Na ruim
twee uur werken slaagde de brandweer erin, den
brand meester te worden. De aangerichte scha
de is zeer groot.
BERLIJN, 22 Mel. (W.B.) Bjj Hitler s optre
den had de groote, nationale Duitsche moeder
loge „De drie wereldbollen’’ zich zelve ontbon
den en zich gereorganiseerd tot een „Natlonaal-
Christelijke orde, Frederik de Groote". De Rijks-
regeering heeft aan de loge laten weten, dat de
handhaving der Christelijke en ethische goede
ren bij Hitler in de allerbeste handen is. Het
doel der loge en de loge zelf zijn overbodig en
werken als belemmering.
In den nieuwen Rijksweg AmsterdamSassenheim komt bü Hoofddorp een
aftakking naar Haarlem. Met de nieuwe brug over de Ringvaart bij de Cruquius
vordert men flink. De klapbrug is reeds geplaatst
-
WARSCHAU22 Mei (Reuter). Volgens de
Ilustrowany Kurjer is in het Hitler-orgaan de
..Preusische Zeitung’’ een order voor de afdee-
lings Oost-Pruisen van de S. A. gepubliceerd,
waarin voor 28 Mei, den dag van de verkiezingen
te Danzig'8000 man van de SA. te Elbing, na
bij de grens, zijn samengeroepen.
niging, bestaande uit: den heer D. Schulman,
voorzitter, mej. B. de Vries, secretaresse en den
heer G. J. de Boer, penningmeester, waarbij
tevens tegenwoordig was de burgemeester van
Laren, Jhr. H. L. M. van Nispen van Sevenaer.
De commissaris der Koningin bood het be
stuur en den burgemeester .te zijnen huize een
noenmaal aan.
VT TT yü hadden over de middelen tot be-
yy scherming der industrie nog een
onderhoud met de directie der
Haarl. Machinefabriek vJi. ®ebr. Fi^ee,
waaruit ons bleek dat er t.o.v. beschermen
de maatregelen verschillende meeningen
bestaan. e
De heeren gaven als hun meening te ken
nen, dat h. i. de metaalindustrie over het
algemeen niet door protedtie-maatregelen
geholpen kan worden; integendeel, zij is in
vele gevallen genoodzaakt onderdeelen in
het buitenland te koopen, zoodat door ver
hoogde reèhten de kosten stijgen en daar
door ook weer de mogelijke export, waarop
wij toch voor de toekomst altijd moeten
blijven rekenen, verder wordt bemoeilijkt.
Reeds de tegenwoordige rechten aldus
de directie van Figee werken belemme
rend, omdat in de meeste gevallen het on
mogelijk is restitutie van invoerrechten
voor ingevoerde materialen, welke hier ver
der bewerkt zijn, te krijgen. Daarbij komt
nog de groote onbillijkheid’, dat de^meeste
werktuigen in hun geheel ingevi
van rechten zijn.
Wil de regeering de industrie «elpen, dan
onthoude zij zich van alles wat
ging van de kosten van het levensonder
houd moet leiden. Het is uit den aard der
zaak ónmogelijk tot lagere loonen te ko
men, wanneer niet de dagelijksche kosten
dalen en de hooge bedragen, welke op het
oogenblik voor huishuur en belasting moe
ten worden besteed, verminderen.
De Minister van Koloniën heeft aan de
Tweede Kdtner inlichtingen verstrekt over de
bezetting van bet Technisch Bureau van het
departement van Koloniën. Wij ontleengn aan
zijn brief:
Aangezien van verschillende zijden werd asin.
gedrongen op een onderzoek naar de mogelijk
heid van verdere bezuinigingen bij het Tech
nisch Bureau, zegde ik toe, dat een ervaren
deskundige door mij zou worden uitgenoodlgd
om een zoodanig onderzoek in te stellen. Op
mjjn verzoek heeft zich met deze taak belast
de heer G. P. J. Caspersz, gewezen chef der
exploitatie van de Sumatra S.S. en Ombilln-
rnijnen, thans directeur van Indische stoom-
trammaatschappijen.
De heer Caspersz heeft thans onderscheidend
maatregelen In overweging gegeven, die tot ver
dere inkrimping van personeel zullen leiden.
Met die voorstellen kan ik mij geheel ver
eenigen.
In overeenstemming daarmede zullen de noo-
dige stappen zijn te doen om het personeel
van het bureau opnieuw te verminderen met een
hoofdingenieur; twee ingenieurs; een technisch
ambtenaar 2de klasse; een adjunct-commies;
een handelscorrespondent, en een schrijver
2de klasse.
bedroeg.
De margarineproductle bedroeg In 1931, vol
gens de opgaven van het Centraal Bureau voor
de Statistiek, 1113 mill. K.G. Hiervan werd met
binnenlandsche bestemming' verkocht 66.2 min
K.G. De doorsnee kleinhandelsprijs van mar
garine bedroeg in 1931 ƒ0.70 per K.G., zoodat
de in het binnenland verkochte margarine 46.3
mill. gld. opbracht.
De inkoopwaarde der plantaardige en dier
lijke vetten en oliën voor de margarineproduc-
tie bedroeg, berekend uil bovengenoemde ge-
1111. gld. Wjj'jheenen. op grond van
een vergelijking met deXvolgens de handels
statistiek voor 1931 ingevoerde hoeveelheden en
waarden aan walvischtraan, soya- en grond -
notenolie, e.a. margarinegrondsCWfen, aan den
hoogen kant te zijn, wanneer wij, om tot de in
gevoerde waarde bij de margarineproductle te
komen, van de opgegeven inkoopwaarde nog
een bedrag van. 4 mill, (voor in Nederland ver
diende vrachten) en vfln l'H millioen (vooMin
Nederland verdiende verwerkingskosten) af-
trekken en berekenen dan 293 mill, minus 5.5
mill, of 23.7 mill. gld. ingevoerde waarde b(j een
totale margarineproductle van 1113 mill. K.G„
dat is 14.1 mill. gld. op het kwantum marga
rine, dat in het binnenland werd afgezet.
Om tot de als Nederlandsch inkomen toege
voegde waarde te komen, moet natuurlijk nog
in aftrek gebracht worden het gedeelte der fa
bricage- en verkoopkosten, voor zoover dat ont
staan is wegens het verbruik van ingevoerde
hulpstoffen' en machines. Hoeveel dit bedraagt,
is door ons bij geen benadering te bepalen. Wel
kan men zeggen, dat het aandeel van machines
en verpakkingskosten bij de margarineproductle
zeer groot is.
Stellen wij thans tegenover elkaar, wat er in
1931 aan de door de boterproductle en door het
margarinebedrijf, voor zoover belde voor de
binnenlandsche marktwerkten, in Nederland
aan inkomen gevormd is. dan blijkt dit voor de
boter te bestaan uit 73.6 min. gld. (ofwel 134
per kilo), terwijl dit Inkomen uit de margarine
zeker minder is dan 323 milL gld. of in elk
geval nog geen ƒ0.49 per kilo.
Bjj een productiebeperking van de margarine
gaat er dus volgens dezen maatstaf aan In
Nederland verdiend inkomen teloor een bedrag
van de helft tot een derde deel van wat anders
bjj een Inkrimping van den melkveestapel het
geval zou zijn.
Uit een mededeeling van den Algemeenen
Nederlandschen Zuivelbond (FJ4.Z.) nemen we
het volgende over:
In verband met hetgeen den laatsten tijd in
vergaderingen besproken en In artikelen ge
schreven wordt over de veehouderij en zuivel
bereiding in ons land, kan het zijn nut hebben,
enkele statistische gegevens en vergelijkingen te
vermelden, die eenlg Inzicht geven in de betee
kenis van dezen tak van volksbestaan.
Volgens In 1932 door de Crisis-Zuivel-Centrale
verzamelde gegevens in verband met de uitkee-
ring per koe volgens art. 22 der Crisls-Zuivel-
wet, zijn er in ons land 201.669 boerenbedrijven,
waarop melkvee gehouden wordt. Nemen wij
aan, dat op de helft dezer bedrijven de melk-
veeteelt de uitsluitende of verreweg overwe
gende bron van inlromsten is (de verhouding
grasland tot akkerbouw- en tuinbouwgrond is in
ons land 6:5), dan kan men dus zeggen, dat
er rond 100.000 boeren met hun gezin direct in
de melkveehouderij hun volledig bestaan vin
den.
Berekend wordt, dat er in directen zin uit het
melkveehouders- en zuivelbedrijf 535.000 pet-
sonen leven.
Hoeveel personen er Indirect, geheel of ten
deele, uit deze bedrijven leven, is niet bij eenige
benadering te becijferen.
De totale melkproductie wordt in ons land
berekend op 4400 millioen K.G. Rekenen wij
deze op een bruto-waarde van 8 ct. per K.G.,
dan vertegenwoordigt deze dus 'n inkomen voor
535.000 menschen van 352 millioen gulden. De
boeren ontvangen daarvan echter thans niet
meer dan gemiddeld 3% cent per K.G., zoodat
hun gezamenlijk inkomen 154 mill. gld. is, waar
van zij met 500.000 personen moeten leven en
waarvan zij al hun bedrjjfsonkosten nog moeten
betalen.
Waar het op het oogenblik vooral de vraag
is, of tot een gedwongen Inkrimping van den
melkveestapel moet worden overgegaan omdat
wij te veel boter produceeren, dan wel, dat het
daaraan voorafgaand tot een beperking der
margarineproductle voor blnnenlandsch gqprulk
moet komen, is het van belang te weten, welke
beteekenis de boter zoowel als de margarine
voor het volksinkomen van ons land hebben.
De F.N.Z. komt dan tot de conclusie, dat in
1931 de netto in het binnenland verdiende
waarde bjj de boter 92.1 mill. gld. minus 17.4
mill. gld. minus 1.1 mill. gld. of 73.6 mill. gld.
en partij die uit de oppositie in de re
geering stapt, staat tusschen twee vuren.
Achter haar licht de ideologie die haar
zoo veel aanhangers gaf, dat haar leiders van
de straat naar de gebeeldhouwde zetels van
de groene tafel der mlnlsterieele raadzaal
werden gedragen. Voor haar strekt zich de
weldsche werkelijkheid uit, waarin zij noodza
kelijkerwijze niet zoo heel veel meer mogelijk
heden ontdekken kan, dan de vorige regeering
die zij versloeg, er reeds in zag.
Hitler was de laatste Europeesche staats
man die dezen vuurdoop onderging.
Achter hem drong de partij op.
De millioenen werkloozen wien hij werk had
beloofd, vroegen om werk. De millioenen nood
lijdenden, wien hij brood had beloofd, vroegen
om brood. De millioenen frontsoldaten wrfn hij
een beloonlng had beloofd voor hun helden
moed, vroegen om een beloonlng. De millioe
nen grootere en kleinere zakenmenschen, wien
hij de uitroeiing had beloofd der Joden „te
gen wie zij niet óp konden,” vroegen om de
uitroeiing der Joden.
De partij drong en drong, maar Hitler kon
slechts enkele schreden doen en stiet dan op
den muur der werkelijkheid.
De werkelijkheid is deze dat in het bin
nenland de middelen ontbreken om aan da
werkloozen voldoenden arbeid en aan de nood
lijdenden voldoende brood te geven, terwijl
men in het buitenland zeer verstoord was over
de nationaal-soclallstische pogrom en zich
afvrS*g wat toch wel de beloonlng zou zjjn
welke Hitler den frontsoldaten ging aanbieden.
Hitler begon met toe té geven aan den bin-
nenlandschen drang, wat in zjjn geheel betee-
kende dat hjj toegaf aan het onvermijdelijke.
Daarna gaf hij ook het buitenland voor zoo ver
als hem dat mogelijk was, zijn zin. De rede
welke Hitler In den „Reichstag” hield, was een
geruststellende rede.
De partijen hebben zich aan het einde der
rede v^n Hitler achter de regeering geschaard.
Onder deze partijen was ook de Duitsche so
ciaaldemocratische partij. „Het Volk” werd
daar woedend over en in de „Populaire” trok
de leider der Fransche sociaal-democraten, Léon
Blum, tegen de Duitsche partijgenooten van
leer. Het bestuur der Socialistische Arbeiders
Internationale dezelfde S. A. L die de com
munisten een maand geleden voor elk aanne
melijk bod konden overnemen heeft ten
slotte te Parijs vergaderd en de houding der
Duitsche sociaal-democraten veroordeeld.
Wij begrijpen dat niet. Hitler werkte tien ja
ren lang om, In 1929, derf Reichstag te kun
nen binnenrukken met een fractie van betee
kenis. Sinds 1929 werkte hjj harder en har
der en met stijgend succes, en het was geen
staatsgreep die hem aan het bewind bracht,
maar een meerderheid behaald bij algemeene
verkiezingen.
Kon Hitler democratisch* aan de macht
komen? Konden de Duitsche socialisten demo
cratischer handelen dan zich achter de regee
ring te scharen die het vertrouwen der kiezers
heeft?
Onze sociaal-democratie, we herhalen het,
begrijpen we niet meer. Al lang twijfelden we
aan haar socialisme. Wat te doen wanneer zjj
ons thans dwingt ook nog te twijfelen aan
haar democratie?
Ter gelegenheid van haar vierde bestaans-
lustrum heeft de Chr. Gemengde Zangvereenl-
ging .JSoli Deo Gloria’’ te Amersfoort voor
Hemelsvaartsdag en Tweede Pinksterdag een
^nationaal zangconcours georganiseerd, waaraan
door niet minder dan 72 vereenlgingen uit den
lande zal worden deelgenomen. Het concours
zal worden gehouden in den tuin van café
,,’t Boompje’’ aan den Heiligenbergerweg.
Bereids heeft zl<?h een eere-coml
waarin zitting
Randwijck,
commissaris
Gerechtvaardigd is, zoo leidde de
Smulders zijn antwoord op de door
gestelde vragen in, onze eisch, dat
koopt in het moederland; en dééd Indiè
dat bij preferentie, dan zouden zich voor
de Nederlandsche industrie schoone per
spectieven openen; wij kunnen onzen
gerechtvaardigden eisch echter geen kracht
tijzetten, omdat wij de cultures-producten
uit Indië thee, koffie, enz. hier ook
allerminst vrij toelaten; de regeering durft
het niet aan, deze producten vrij te geven
omdat zij de*groote revenuen daarvan niet
missen wil, wellicht ook niet missen kan,
maar t is heel verklaarbaar, dat daardoor
een onjuiste handels-ekonomische verhou
ding tusschen moederland en overzeesche
gebieden bestaat: we leveren en koopen
niet als van moederland tot overzeesen
gebied (en omgekeerd), maar als van land
tot buitenland; zoo staat de zaak praktisch.
En dat is hoogst nadeelig voor onze in
dustrie; wil zich in Nederland b.v. een
groote metaalnijverheid ontwikkelen, dan
zullen wij Indië als afzetgebied niet kun
nen missen; in Nederland zelf is het afzet
gebied veel te klein.
Bij beschikking van den gouverneur van Cu
racao werd de directeur van Openbare Werken
aldaar gemachtigd tot afschrijving van 26953
van den magazijn voorraad. Uit de overweging
dier beschikking bleek, dat bij het opnemen van
den magazijnvoorraad belangrijke verschillen
aan het licht waren gebracht.
Naar aanleiding hiervan deed de Algemeene
Rekenkamer, zoo blijkt uit haar verslag over
1932, den minister opmerken dat zij, hoewel wil
lende aannemen dat dit magazijn gecontroleerd
werd, zich niet kon verhelen dat die contröle op
onvoldoende wijze was gevoerd. Zij verzocht
daarom te mogen vernemen hoe die verschillen
waren ontstaan, op welke wijze en door wie ge
controleerd werd, wie voor het tekort aanspra
kelijk ko nof konden worden gesteld en of
dit eventueel op den betrokkene kon worden
verhaald.
In zijn antwoord hierop verwees de Minister
van Koloniën naar ’n daarbij gevoegd schrijven
van den .toenmallgen «jfrecteur van Openbare
Werken met bijlagen, waarin omtrent een en
ander opheldering werd gegeven.
Hieruit bleek, dat de verschillen eensdeels
waren ontstaan als gevolg van vennoedelijk ge
pleegde fraude bij zandleveranties, anderdeels
een gevolg waren van onvoldoende contröle.
Tevens bleek, dat de magazijnvoorraad in een
periode van tien jaar niet was opgenomen en
dientengevolge de inventarisstaat in al die ja
ren niet was bijgewerkt.
Als een der redenen, die tot de groote ver
schillen hebben bijgedragen, noemde de adjunct-
directeur de omstandigheid dat groote hoeveel-
In den nacht van Zondag op Maandag om
streeks drie uur heeft in het aan Den Haag
grenzende Wateringen een roofoverval' plaats
gehad op een 83-jarigen man. L. Chrispijn ge-
heeten, en wonende in de Schoollaan aldaar.
Door opensnijding van een uiit en wegschui
ven van een grendel had een Inbreker zich toe
gang tot de woning van C. verschaft, wiens
huishoudster in het ziekenhuis wordt verpleegd
en die nu tijdelijk alleen woonde. Hoewel C.
eenlgszlns doof is boorde hij wel geluld of ge
loop In zijn woning. Hij ging kijken wat er aan
de hand was en zag toen een lichtje gloeien,
terwijl hem werd toegeroepen: ,3e geld of je
leven”. De oude man was echter niet zoo be
vreesd uitgevallen als de Inbreker wellicht ver
moedde. Hij nam een stoel op en ging daarmede
den belager te lijf. Deze laatste gaf daarop met
een stuk ijzer of met een beitel den grijsaard
eenige klappen op het hoofd en verwondde hem
ernstig. C. wist door luidkeels schreeuwen de
aandacht van de buren te trekken, waarna de
inbreker de vlucht nam.
Dr. Hoogwater verleende den getroffene de
eerste hulp. De toestand van C. Is thans naar
omstandigheden redelijk weL
Intusschen stelde de politie aldaar, onder lei
ding van den burgemeester van Wateringen,
een onderzoek In. Vermoed werd, dat de 27-
jarige koopman W. H. L. G., Ifbnende in de
Rbzemarijnstraat In Den Haag, wel meer van
de zaak tou afweten. Op verzoek van den bur
gemeester van Wateringen Is deze G. nog des
nachts door de Haagsche recherche van zijn
bed gelicht en naar Wateringen overgebracht,
waar het onderzoek in samenwerking met de
Haagsche politie wordt voortgezet.
T TT T M het zuiver toeval, dat de heer
^7^/ tf- I*. Smulders directeur van de
Utrechtsche Machinefabriek, In het
onderhoud, dat hij ons welwillend toestond
over de misschien-mogelijke ekonomischc
toekoms^eener metaalnijverheid In Neder
land, aanving met bespreking van hetzelf
de probleem als waarmede -de heer Ir. H.
Bekkers, directeur der Beijnes-fabrieken te
Haarlem, zjjn onderhoud eindigde?
Of hebben wij hierin een aanwijzing te
zien, dat de handels-ekonomische verhou
ding tusschen Nederland en Nederlandsch-
lndië het begin en het einde, de ten slotte
allesbeheerschende factor is in het pro
bleem van een Nederlandsche metaal-
industrie-met-een-toekomst?
„Verdachte heeft namelijk lp de te ’sHerto-
kenbosch verschijnende „Volkskrant" en wel in
het nummer van 28 Januari 1933 de eer en
goeden naam van mr. M. van der Goes van
Naters te Heerlen aangerand, door naar aan
leiding van een door dezen uitgegeven brochure
waarin de encyclieken „Rerum Novarum” en
„Quadragesimo Anno” werden besproken,’ in
voornoemd blad onder het Opschrift „van Re
run) Novarum tot Quadragesimo Anno” ojn.
te schrijven: „de schrijver van de brochure
stelt het heel anders voor, vervalscht het
citaat op ergerlijke wijze, laat de hoofdzaak
weg en schrijft dan: zelfs katholieke arbel-
derslelders zullen zich niet altijd bewust zijn,
dat er b.v. in dit leerstuk „Rerum Novarum"
over stakingen het volgende wordt gezegd:
(volgt ’n citaat). Het is ver beneden peil wan-
een wetenschappelijk gevormd man oor- hebben ingediend,
deelt over een zoo belangrijk geschrift als Re-
Novarum en ook anderen hierover wil
laten oordeelen en dan op zoo voorname pun
ten valsch citeert en hieruit ook nog gevolg-
t,rekkingen maakU Maar zij zullen zien, dat
Verwacht u voor de metaalnijverheid
ook hell van een sterkere productie der
half- en heel-fabrikaten?
Mijnheer van der Goes nog In andere punten
geen eerlijk en onpartijdig, zeker geen weten
schappelijk voorlichter blijkt te zijn.”
De heer H. deswege door den politierechter
ondervraagd, gaf toe de schrijver van het ge
ïncrimineerde stuk te zijn geweest.
De politierechter maakt er verdachte op at
tent, dat de heer Van der Goes zich ten deze
bediend heeft van een tin het dossier aan
wezige) vertaling uitgegeven door de R- K.
Vakorganisatie.
Verdachte antwoordde hierop, dat het be
kend is dat deze vertaling erg slecht is, zooals
ook in het jaarverslag van de Vakorganisatie,
die het boekje uitgaf, is erkend. Maar voegde
de heer H. er aan toe, indien men deze ver
taling aandachtig leest, gaat men aan de juist
heid ervan twijfelen en daarom was mr. van
der Goes als wetenschappelijk man verplicht
geweest zich een juiste vertaling aan te Schaf
fen.' Verdachte wist ook niet uit weUte bron
de schrijver had geput. Deze had ook. Indien
hij niet den oorspronkelijke* tekst heeft geci
teerd, de brem ihoeten vermelden. Door de bro
chure wordt de indruk gevestigd als zou het
tegendeel gezegd zijn van hetgeen gezegd is.
Dit is bereikt door er een stuk uit te laten
waarin gesproken wordt van een tegenweer bij
stakingen.
Politierechter: En was dit nu voor u een
reden om te schrijven zooals u deed?
Verdachte: Ik heb mij laten leiden door de
overweging, dat het een fiubllek belang is, dat
bekend worde wat reeds veertig jaar geleden
beschouwd werd als de grondwet van de so
ciale beweging en ik was verontwaardigd toen
ik las op welke wijze met dit geschrift was
omgesprongen.
Officier van Justitie mr. Hoekstra: U hadt
dit toch wel iets zachter kunnen zeggen.
Verdachte: De woorden „valsch citaat" slaan
niet alleen op woorden, maar op het geheele
betoog.
De getuige mr. van der Goes v. Naters aeide
op grond van bovenaangehaald artikel, waarop
vervolgartikelen zijn verschenen, een klacht te
Bjj werkzaamheden in de werkverschaffing op
de Btrijbeekscheheide (gemeente Ginneken)
stootte men op een oude begraafplaats. Vijf
urnen werden opgegraven. De houtvesterij stelde
prof. Holwerda, Directeur van het Rüksmuseum
voor Oudheden te Leiden van deze vondst in
kennis. Deze bracht een bezoek ter plaatse. Hij
meent te doen te hebben met een urnenveld
van omstreeks 100 jaar voor Christus. De werk
zaamheden zijn voorloopig stopgezet èn zullen
binnenkort onder deskundige leiding worden
voortgezet.
De Centrale Rijkscommissie voor boomkwee-
kerscrediet is met hare werkzaarnherfen omnid-
dellijk na hare installatie begonnen. Het secre
tariaat der commissie is gevestigd te Boskoop
in het gemeentehuis (telefoon 56).
Zoodra aanvragen tot het bekomen van een
crediet kunnen worden Ingediend, zal hiervan
mededeeling worden gedaan.
voor Indië; de groote moeilijkheid is
hier de welhaast oneindige differentiatie
der artikelen en der onderdeelen; hoe
méér gedifferentieerd werk een fabriek
leveren moet, des te grooter gevaar loepen
de finantieele resultaten.
Maar Indien wij ons op meer fabrikatle
van metaalwaren gaan toeleggen, hoe zal
onze houding dan tegenover het exportee-
rend buitenland moeten zijn?
Wij zullen alle mogelijke maatregelen
dienen te nemen, waardoor wij OQze eigen
- zóo
kan het niet langer duren; gaaii wij aldus
voort, dan plegen wij wetens en willens
ekonomisch zelfmoord.
z.g. maatregelen van tegenweer niet zoo be
langrijk was.
Politierechter: Dat is juist het belangrijke.
Getuige zegt verder dat hjj het weggelaten
gedeelte niet noodig had.
Mr. Hoekstra: Dan wordt het schreef voor
gesteld; u laat een gedeelte er uit. Igevens, 29.2 mill gld Wij
Getuige: Het treft ongelukkig dat dit stük]pPn vPIWHiiHn<r
niet juist vertaald is, doch ik meende dat het
juist was
De officier, merkte nog op dat een ander
artikel zou verschenen zijn indien de vertaling
juist geweest ware.
Politierechter tot getuige: ,Jk kan mij niet
vereenigen met uw strijdwijze: U vondt het
zeker mooi nu eens Roomschen te kunnen aan
vallen.
Getuige zeide dat zulks de bedoeling niet
was.
Politierechter: En waarom nu deze klacht?
Getuige: Omdat ik te goeder trouw ben ge
weest.
Mr. Hoekstra: Zou het niet beter geweest
zijn als u de zaak maar had laten loopen?
Mr. Maarseveen uit Utrecht als verdediger
optredend, stelde getuige eenige -wragen om
trent diens bekendheid met denflatijnschen
tekst van de Ekicycliek. Hij overhandigde ge
tuige en den politierechter alsmede r^et O. M.
den latijnschen tekst. De verdediger citeerde
eenige passages, waaruit zou blijken, dat de
vertaling onjuist is geweest.
Mr. Hoekstra requisitoir nemend, betoogde,
dat hier smaad was ten laste gelegd en citeer
de de in de dagvaarding reeds vermelde woor
den. Wanneer het verdachte’s bedoeling niet
ware geweest om te kleineeren, dan had hij
op deze wijze niet mogen schrijven. Spr. achtte
het echter niet noodzakelijk, dat deze zaak
voor den strafrechter aangebracht werd, doch
hij kon er In komen dat getuige zich door een
en ander beleedlgd achtte. Concludeerende
eischte de officier een geldboete van 10
subs. 5 dagen.
Nadat verdachte nog eenige toelichting had
gegeven betreffende het gebruik van den tekst
«n daarbij te kennen gaf niet de bedoeling te
hebben gehad om te beleedigen, betoogde de
verdediger, mr. Maarseveen. dat hij het eens
was met het Oj M dat deze zaak niet bij den
strafrechter thuis behoort. Het is hier een ge
voerde polemiek tusschen politici, waarbij de
verdachte zich beroept op het algemeen be
lang zooals pleiter nader uiteenzette. Ware het
dat getuige den oorspronkelijken tekst geci
teerd had, dan zou er niet op gereageerd zijn.
Ten slotte concludeerde pleiter tot vrijspraak.
De politierechter deelde mede, dat hij over
acht dagen vonnis zou wijzen.