ONS BLAD President Roosevelt ongerust E i L Ix Het nieuws van heden Nazi-vloedgolf te Danzig Het Pact van Vier Reorganisatie van Departementen R rr I Vandervelde aan het woord OVER HET VERLOOP TE CENEVE W ereld-expositie te Chicago DE BAROMETER JOH. LAÜWERS VEREEN IG DE KATHOLIEKE PERS PRIJS-SMEDEN TE BERLIJN Dictator van Amerika Roosevelt Regeeringsverklaring Garanties voor de kleine Opheffing der g oud clausule Vandervelde Incident op het P.E.N. congres Meer dan horfderd dooden Duitschland* wraak r* »T n. 16 MINISTERS-KAMERLEDEN Roosevelt aan het Congres 29 MEI 1933 Ontzettende mijnramp in Japan Onder reusachtige belang stelling geopend Verlies voor Socialisten en Communisten Zij blijven de kat uit den boom kijken Ex-koning Alfonso bij den H. Vader De rechtspraak blijft onder Justitie De ontwapeningsconferentie moet slagen, anders zal Amerika weer tot zyn isolement terugkeeren Kritiek op de eenzijdige ontwape ning, die de Nederlandsche socialisten voorstaan Wie naar Oostenrijk wil, moet 1000 mark extra betalen v Frankrijk krijgt zyn zin in de kwestie der sancties Alle ambtenarenaangelegenheden, ook de salarisregeling, onder Binnenland sc he Zaken DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN ’s-GRAVENHAGE, 27 Mei. Naar wü vernemen, zal de Re geeringsverklaring a.s. Woens dagmiddag in de beide Kamers der Staten-Generaal worden af gelegd.' PAYGLOP 3 ALKMAAR Watten en Windsels Iets meer dan 50 pct. van de uit gebrachte stemmen behaald f ADVERTENTIEPRIJZEN Per lossen regel 20c, ingez. med. 40c p. regel; idem op pag één 55 cp. regel Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor de kleine annonces Omroepers zie de rubriek - Telefoonnummer 433 Duitschers en Nederlanders ver slaten de zaal Japan en Amerika Entente ft ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 207 NOORD-HOLLANDSCB DAGBLAD Wereldtentoonstelling te Chicago geopend. dan meer Benoemingen In het Madotn Haarlem. Gennep een commlee rjjdt te Minister Colün alt de journalistiek. van 'i-Graven- Jan «por O O ZOO op den weg van den handel op te uit die in Duitschland oro- Belangwekkende rede van Vandervelde. Kri tiek op de S.D.A.P. erkent de wettige zelfverdediging door middel van een leger. Hoogste ris nd op Maandag S war vja.; 758 Vorige stand; WASHINGTON, 27 Mei. (Reuter). De bank- commissies van Kamer en Senaat hebben het wetsvoorstel van Steagall inzake het verlaten van den gouden standaard goedgekeurd. WASHINGTON, 38 Mei (Reuter). Przident Roosevelt is voornemens aan het Congres een Ontvettende mijnramp in Japan; honderd dooden. Salarisvermindering voor de gemeente- en pro vinciale ambtenaren? Felle brand in een kistenloods te Zande. f Nat.-socialisten 107.819 (tegen 32.457 in 1930). Soc.-democraten 38.210 (49.965). Communisten 14.800 30.194). Strjjdfront Zwart-wit-rood 13.601 (25938). Centrum 31 504 30 230). Huisbezitters 998 (13.067), Jongduitsche beweging 1.677 (nihil). Vereenigde Polen 6.726 (6377). voor een ROME. 27 Mei. (Reuter). Z. H. de Paus heeft heden den ex-koning van Spanje in audiëntie ontvangen. Alfonso bracht vervolgens een be zoek aan Z. Em. Kardinaal PacelU. BRUSSEL. 27 Mei. (Reuter). Op het Con gres der Bel dervelde een len en nationalen toestand. De Intern, toestand wordt beheerscht door de overwinning in Duitschland van het nat.- socialisme, hetwelk niet alleen een gevaar voor Ex-koning Alfonso bü den H. Vader. Duitschers en Nederlanders verlaten het PEN- congres te Bsgnss. Smokkelauto dood. 760 TOKIO, 27 Mei. (V. D.) Tengevolge van een ontploffing in de Titsoei-koienmljn in Tojscha- ra op het Japansche eiland Sachalin zijn meer dan honderd mijnwerkers gedood. Tot dusverre zijn 58 lijken geborgen, 450 mijnwerkers worden nog vermist. 7 Met zekerheid vernemen wjj thans, dat alle minlsters-Tweede Kamerleden in het nieuwe kabinet hun Kamerlidmaatschap zullen neder- ieggen. Spreker keurt de resoluties af der Neder landsche socialistische partij, welke zich ver klaren tegen geweld en tegen een verdedi- glngs'eger. Spreker Wijziging van het algemeen Rüksambtenaren- reglement; verscherpte bepalingen Lo.v. amb tenaren met .joode" gezindheid. WASHINGTON27 Mei (Reuter) Na de bespre" kingen tusschen Roosevelt en den Japanschen vertegenwoordiger Ishii is een gemeenschappe lijk communiqué uitgegeven, waarin wordt ver klaard, dat beide staatslieden overeenstemmen in de overtuiging, dat economische stabilisatie en politieke rust een essentieele noodzakelük- had zijn voor een gezonde vredesbasis. De ongewone toestand in het Verre Oosten in de laatste twee jaar is besproken, men hoopt, dat de landen in het Verre Oosten met het westen zullen samenwerken om te komen tot een solide structuur van den wereld-vrede. Ook de bestaande chaos in het muntwezen moet internationaal geregeld worden om de hin derpalen ruimen. Daarvoor is het zeer Wenschelljk, dat de zll- verprijs redelijk wordt geregeld. Belde landen sullen zooveel mogelijk samen werken op economische conferentie en ontwa peningsconferentie tot bet slagen van deze con ferenties. DANZIG. 28 Mei. (W.B.) De verkiezingen in Danzig voor den Volksdag (het parlement) hebben een overwinning voor de nationaal - socialisten opgeleverd. Volgens het voorlooplge niet-officteele eind resultaat werden de volgende stemmencijfers behaald: iver het s van Zét in staat hadden nl iiven. Dit was een teleurstelling voor de Dultsche autoriteiten, die zóó verlangend waren geweest de stemmen der nationaai-socialisten te versterken, dat zjj vrij reizen per spoor hadden aangeboden aan alle burgers van Danzig, die in Duitschland woonachtig zijn. Een belangrijke rol in de verkiezingscampagne werd gespeeld door den zoon van den ex-kelzer prins August Wilhelm. Overal waar hü kwam, werd hij geestdriftig toegejuicht. Duizenden K.G. groenten bleken In N.-Holland onverkoopbaar. Suzanne Lenglen speelt en wint te Amster dam. igische arbeiderspartij hield Van- Ipnge rede over den internattona- Het .Journal” ziet in dit telefoongesprek een poging om een gemeenschappelijk front tus schen Amerika en Engeland te vormen, ten einde druk op Frankrijk uit te oefenen. Havas meldt volgens Reuter uit Londen, dat men op het ministerie van Bultenl. Zaken niets van een telefoongesprek weet. Tengevolge van het feit echter, dat Sir Simon Londen gedu- lende het weekend heeft verlaten kan men het bericht zelf niet dementeeren. WASHINGTON, 27 Mel (V.D.). President Rooaevelt heeft gisteren een telefoongesprek gehad met den Britschen minister van buiten- landsche zaken Sir John Simon. Roosevelt gaf uiting aan zijn ongerustheid over den gang van zaken ter ontwapeningsconferentie te Genève en hij zou Sir John Simon’s aandacht nogmaals gevestigd hebben op het feit, dat Amerika zich van alle Europeesche quaesties afzudig zal houden ingeval de ontwapenings conferentie een mislukkig wordt. Amerika is vastbesloten dan alle Europeesche quaesties op hun beloop te laten en slechts in te grijpen, indien de bescherming der zuiver Amerikaan- sebe belangen dat noodig maakt. -Van gezaghebbende zijde wordt deze veror dening gemotiveerd met de bewering, dat het voor de Dultsche regeerlng door de tegen het nationaal-socialisme in Oostenrijk getroffen maatregelen onmogelijk Is geworden, een zoo danig toezicht op het verkeer naar Oostenrijk te houden, dat zich in Oostenrijk geen botsin gen tusschen Dultsche nationaai-socialisten en de Oostennjksche regeerings- en politle-orga- nen voordoen. WASHINGTON, 27 Mel. (V. D.) De speaker van het Huis van Afgevaardigden. Rainey, heeft verklaard, dat het Congres weldra een wet zal aannemen, waardoor de goudclausule in alle particuliere overeenkomsten en verplichtingen wordt opgeheven. ^iet Amerikaansche ministerie van Ftnan- cien heeft het plan, binnenkort 5 tot 6 milliard dollar papiergeld uit te geven ter aflossing van vervallende leeningen en ter financiering van het noodprogramma. President Roosevelt ongerust over óen gang van zaken te Genéve; een telefoongesprek mei Simon. Te Berlijn werd een groote wedstrijd in het smeden gehouden. Een der juryleden tin witte jas) slaat de verrichtingen gade van enkele deelnemers. CHICAGO, 27 Mei (VD.). Te 15 uur heden middag is de Wereldtentoonstelling van Chi cago geopend. Burgemeester Edward J. Kelly had naar aanleiding van deze gebeurtenis den Zaterdag tot officieelen feestdag verklaard. Precies te 15 uur luidden de kerkklokken in de geheele stad en loeiden minuten lang de sirenen van fabrieken en stoombooten. Boven de vele duizenden, die uren lang hadden ge wacht op de opening der tentoonstelling, cir kelden vele vliegtuigen en kleine luchtschepen. Te 16 uur opende General Postmaster Farley als vertegenwoordiger van Roosevelt de ten toonstelling door het voorlezen van een bood schap van den president voor het hoofdge bouw. Daarna vond onder leiding van den voorzitter der tentoonstelling, Rufus Cutler Dawes, een officieele bezichtiging van de ten toonstelling plaats. De totale kosten voor den opbouw der expo sitie bedragen rond 27 millioen dollar. Volgens deze telling hebben de nat.-socialisten wat de uitgebrachte stemmen betreft de absolute meerderheid in Danzig behaald. De N.S.D.A.P bereikte samen met de stemmen der Jongduit sche beweging. die met haar verbonden is 109.296 stemmen tegen 105.839 voor alle andere, dus 50.8 der uitgebrachte stemmen. De Volksdag van Danzig, die in 1930 werd gekozen, bestond uit 72 leden; hierin hadden de sociaal-democraten 19 zetels, de nationaai-socia listen 13. de Duitsch-nationalen 10, het Centrum 11 en de communisten 7 zetels. In het parlement dat daaraan vooraf ging en in 1927 werd gekozen, waren de verhoudin gen geheel anders; die Volksdag bestond uit 120 leden, waarvan 42 sociaal-democraten, 25 Duitsch-nationalen, 18 Centrum-leden. 8 com munisten. terwijl de nationaai-socialisten in het geheel niet vertegenwoordigd waren De stad was heden geheel met Nazi-vlaggen getooid. Het weer was prachtig en een groote menigte in somerkleedlng verdrong zich in de straten. Dwars over de straten hingen groote doeken met nationaal-socialiatische opschrif ten. Ook buiten de stad waren van boom tot boom doeken gespannen. Bijna elk kind in Danzig droeg een swastika-vlaggetje en auto's, versierd met groen, bloemen, vlaggen en groote portretten van Hitler, reden de straten op en af. De verkiezingen hadden zonder ordeversto ring plaats. Alleen was men ontsticht feit, dat de regeerlng talrijke bur4 Danzig, die in Duitschland wonen, stelde hun stem uit te brengen. Zi vergeten zich eerst in te laten setfri boodschap te doen toekomen over de kwestie der oorlogsschulden, voor het parlement op 10 Juni wordt verdaagd. De democratische leider senator Robinson heeft na een conferentie op het Witte Huis ver klaard. dat de president deze week aan het Congres een resolutie wil voorleggen, waarin hij wordt gemachtigd de tarieven te veranderen. den vrede der wereld is, maar ook voor het kapitalisme, waaruit het voortkwam. Wat den nationalen toestand betreft beert- tiseert spreker de volmachten; maar niette min ziet hü in het huidige kabinet geen ge vaar voor eenige dictatuur. Dan overgaande tot een ontleding van de resoluties der ver schillende federaties, zegt Vandervelde, dat er twee zienswijzen zijn en wel van degenen, die willen deelnemen aan de regeerlng en van degenen, die overhellen naar een algemeene staking en desnoods naar den opstand. Spreker verklaart zich tegen elke deelne ming een onverschillig welke regeerlng. Wat de algemeene staking betreft, hierdoor zou men een enorme verantwoordelijkheid op zich ne men; het wachtwoord moet echter uitgaan van de arbeidersmassa en niet van de politieke leiders. Naar wij vernemen zullen niet alleen, zooals reeds gemeld de dienst der P. T. T. en de radio-aangelegenheden, welke thans on der het Departement van Waterstaat ressor- teeren, naar het Departement van Binnenland- sche Zaken worden overgebracht, maar zal bij laatstgenoemd Departement ook worden on dergebracht alles wat betreft de znaterieele po sitie dér ambtenaren, als het georganiseerd overleg, de rechtspositie en de salarisregeling. Hierdoor wordt verkregen, dat het mogelijk zal zijn de regeling van de salarissen van de Rüks- ambtenaren en die van de Gemeente-ambtena- ren uit één oogpunt te beschouwen. De ambtenaren-rechtspraak evenwel zal onder het Departement van Justitie blijven ressorteeren. NEW YORK, 27 Mei ((Reuter). Het feit, dat president Roosevelt meer volmachten gekregen heeft dan wie ook van zijn voorgangers en dat het Congres nog steeds voortgaat hem nieuwe bevoegdheden te verleenen, geeft de „Balti more Sun” aanleiding zich af te vragen, of Roosevelt Amerikaanse!) dictator wordt. De verleening van deze bevoegdheden, betoogt het blad, hervormt ons geheele regee- nngsstelsel. Het komt een dictatorschap zeer nabij en het ziet er naar uit, alsof hierbij geen rekening gehouden wordt met de grondwet. Het Congres heeft practisch afgedaan. Alles Is in handen van den president. HU mag ons geheele muntstelsel wüzigen en zijn heerschappij strekt zich uit over landbouw en financiën. HU kan de voedselprijzen vast stellen en onzen levensstandaard bepalen. Ons geheele lot ligt in handen van den president, zonder dat aan zün gezag getornd kan worden De groote vraag is nu in hoeverre en hoe hu deze macht die geen voorbeeld kent, zal gebruiken. Het is een geweldige verantwoor ding. MEXICO CITY. 27 Mei (Reuter). De mi nister van financiën deelde officieel mede, dat president Roosevelt en ook hü zelf zUn over een gekomen om het zilveren muntstelsel te rehabiliteeren. Negende l'trechlsche Zeegen gewonnen. BERLIJN, 27 Mei (WH.). Van 1 Juni 1933 af zal elke Duitscher, die naar OostenrUk wil, van een speciaal bewus voorzien moeten zUn. dat te verkrUgen is tegen betaling van 1000 mark. Uitzonderingen worden slechts gemaakt voor het gewone zakenverkeer tusschen beide landen en voor het z«. kleine grensverkeer, zooals de douane-wetgeving dat regelt, echter niet voor uitstapjes. BELGRADO, 27 Mei. (Reuter). Naar de bla den uit Dubrownik melden, hebben de Duit- sche gedelegeerden op het Congres van de Penclub ten teeken van pfotest tegen de hou ding van den voorzitter de zaal verlaten; de Nederlftfidsche afgevaardigden sloten zich hlerbjj aan. Niettegenstaande overeengekomen was niet te spreken over de binnenlandsche toestanden in Duitschland, stond de voorzitter toch er op. dat dit onderwerp besproken zou worden en NEW-YORK, 29 Mei (Reuter). Minister Woodin heeft verklaard, dat hü niet voorne mens is af te treden. Hiermede heeft hü de geruchten, waarin hü werd genoemd met betrekking tot de Morgan- affaire tegengesproken. 3. Wanneer men slechts kwesties van pro cedure op het oog heeft, zal Frankrijk elschen. dat deze aan het bevoegde internationale or gaan, dus den Volkenbond, worden onderwor pen. 4. In den Volkenbond zal Frankrük optreden voor het beginsel der eenstemmigheid, met in begrip van de stem van de belanghebbende mogendheid. (Reuter). Reuter meldt daarvan: De attaché der Britsche ambassade, Camp bell. die Zaterdagavond ten tweeden male Da- ladier bezocht, ten einde het vier mogendhe denpact te bespreken, overhandigde persoon lijk den tekst van het Britsche ontwerp, dien hü hem Vrijdag mondeling had medegedeeld. Daaruit blükt, dat Groot-Brittannië bereid is de vermelding van art. t6 van het Volken- bondsstatuut. het sanctie-artikel) in art. 2 van het ontwerp van het pact te aanvaarden, hetgeen, gelijk bekend, het laatste en grootste struikelblok was. Omtrent dezen Britscnen tekst, die op enkele punten afwijkt van den Franschen, zooals dit Vrüdagavond gepubli ceerd is. is een algeheel accoord tusschen Lon den en Parijs tot stand gekomen. Verwacht wordt, dat Woensdag aa. de Begee- ringsverklaring wordt afgelegd. Alle ambiAaren-zaken behalve de rechts spraak onder het Departement van Binnen landsche Zaken. Nader worden nog de volgende bijzonderhe den gemeld: Voordat Massaal verzet van de inlandsche bevolking tegen de milt-punctie. 1. Het vlermogendhedenpact van Rome be- Ofivloedt op geen enkele wijze de verdragen, die Frankrük met zijn bondgenooten verbidden. 2. Wanneer men slechts kwesties van cedure op het oog heeft, zal Frankrük elschen. dat deze aan het bevoegde internationale or gaan, dus den Volkenbond, worden onderwor pen. gaf hü het woord aan Ernst Toller, die geen lid meer is van de Dultsche Penclub en op eigen ge'egenheid aan het congres deelnam. De Duitsche afgevaardigden verlieten hierop de zaal, gevolgd door de Oostenrüksche. Zwit- sersche en Nederlandsche gedelegeerden. In den loop van den dag zullen de Duitsche gedelegeerden de leiding van het congres mededeelen, of zü het congres geheel zullen verlaten. - Dr. Hans Steinacher sprak in de Kroll- feestzalen te Berlijn een rede uit, namens de vereeniging voor Duitschers in het bui tenland, wier arbeid hij een eerekwestie voor het Duitsche volk noemde. De Oeneefsche correspondent van de ..Ma tin” publiceert den inhoud van een zoogenaamd garanüeprotocol, dat de Fransche minister van Buitenlandsche Zaken Paul Boncour als aan vulling van het vlermogendhedenpact zou wil len voorstellen. Dit document, dat in den vorm van een di plomatieke nota aan Roemenië. Tsjecho-aio- waküe. Zuid-Slavlë, Italië, Duitschland en Groot-Brittanië op den dag van de onderteeke- ning van het viennogendpact zou worden overhandigd, moet de volgende vier punten bevatten BUREAUX: HOF >6, ALKMAAR Ttbfoon Administratie 1433, Redactie 633 ABONNEMENTSPRIJS» Per kwartaal voor Alkmaar f 2. yfoor buiten Alkmaar f 2.85 JMef geïllustreerd Zondagsblad 10.60 hod^er Dagblad uitgegeven door de N.v. Drukkerij De Spaarnestad Haarlem Volgens ’n bericht van de „Telegraaf” Parüs werd Zondag in officieele kringen ver klaard. dat de onderhandelingen over X Pact van Vier in feite voleindigd zün en dat waar- schünlük dadelük na den terug van minister Paul-Boncour te Genéve, d wz. Maandagavond of Dinsdag, de parafeering daar zal kunnen plaats vinden, 'n Slotbespreking vindt nog he denavond tusschen premier Daladier en Paul- Boncour plaats. WASHINGTON, 38 Mei. Senator Fletcher, de voorzitter van de commissie van onderzoek, welke is belast met het verhoor van Morgan en zün medefirmanten, deelt mede, dat Roosevelt er mee accord gaat, dat het onderzoek wordt voortgezet, onverschillig welke personen er ook door worden gecompromitteerd. Uit documenten, welke gisteren aan Pecora, den juridischen adviseur bü het onderzoek, zün ter hand gesteld, blükt, dat de firma Morgan in de Jaren 1927 tot 1931 een winst heeft ge maakt van meer dan 17)4 millioen dollar, al leen uit emissies en soortgelüke transacties. Bo vendien zün nog winsten gemaakt op de ge wone bankzaken der firma. Het verhoor der firmanten der firma Mor gan zal Woensdag az. worden hervat- Zoodra deze verhooren zün beëindigd, zal een aan vang worden gemaakt met een onderzoek naar de transacties van twee andere groote particu liere banken, nl. Kuhn Loeb en Dillon Read en Co. Ook in het Witte Huls heeft Roosevelt doen mededeelen. dat hü het Senaatsonderzoek ten volle goedkeurt en er prüs op stelt, dat het wordt voortgezet, opdat men zich een zuiver inzicht zal kunnen vormen van de geste der banken en de manier, waarop zü effecten bü het publiek hebben geplaatst. Te New York doen hardnekkige geruchten de ronde, volgens welke Woodin, de minister van Financiën, wiens naam is genoemd als een der personen, die bü de transacties der firma Mor gan zün betrokken, voornemens zou zün af te treden. Deze geruchten zün tot dusver echter niet bevestigd. Vernomen wordt, dat morgen- hierover belangrüke mededeelingen kunnen wor de verwacht. Woodin bevindt zich met zün echt- genoote aan boord van de „Sequoia”, het jacht van president Roosevelt, met wlen zü een tochtje maken op de Potomac-rivier. Ook me vrouw Roosevelt neemt aan het boottocht je deel. Vernomen wordt, dat de president de gelegen heid zal aangrüpen om te trachten Woodin van zün voornemen af te brengen. (United Press) de Duitsche leden de vergadering verlieten, werd de Amerikaansche resolutie te gen het nationale chauvinisme aangenomen waarbü ook de Duitschers vóór stemden. Daarop verklaarden de Franschen, Belgen, en Polen, dat zü stemming ook over hun re solutie verlangden. Deze resolutie keert zich tegen de vervolging van schrüvers in Duitsch land, tegen het ontslaan van hoogleeraren en tegen het verbranden van boeken. Om een her haling van stormachtige scènes te voorkomen, werd een commissie benoemd, die tot taak had. den tekst dezer resolutie te wüzigen. Deze po ging mislukte echter. De Duitschers verklaar den toen, dat zü de vergadering zouden verla ten zoowel als uit de commissie zouden treden, wanneer Toller het woord zou krügen. Toen in de plenaire zitting de president Wells Toller toch het woord verleende, protesteerde de Duitscher Busch daartegen in scherpe be woordingen. waarna de Duitschers de zaal ver lieten. Een Nederlandsen afgevaardigde sprong op de tribune en riep: „De PEN-club is uiteen gespat!” Er ontstond een onbeschrijfelüke ver warring. Ook de Nederlanders, Zwitsers en Oostenrükers verlieten de zaal. Onder deze omstandigheden nam Toller niet het woord. De Franschen trokken hun resolu tie in en dienden een nieuwe in, die belangrük gematigder was geformuleerd. Desondanks werd zü verworpen. Tien staten stemden vóór, terwül de overige veertien zich van stemming onthielden. Vóór stemden ook Griekenland en sommige der Baltische landen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1933 | | pagina 1