Waarom geen parlementair kabinet? Tusschen vijf fracties onmogelijk Smokkelaars in arrest A: der dl de stri is de waar i dig. oi onder om. E visscht film v Een die va visch i met zi enorm walvis gen st tingen zijn. I heid c visch te dui zwaan sabel om he groote bepaal een ge buik i neer c let nt draait in het en be Zijn I zee re zwaan onhen op be houdii prooi heeft flauwt vallen hem i kans bulten steeds even lucht opper den g houdli van d INKRIMPING VAN DEN VEESTAPEL DE STUKKEN OP TAFEL RADIOPROGRAMMA DINSDAG 30 MEI Wat u>e missen bezitten Export-moeilijkheden D< GELUK IN DE SWEEPSTAKE N ederlandsche winnaars Hooge Raad van Arbeid De basis van vyf Een lyk aangespoeld MINISTERIEEL VERBOD Uit het vlooientheater Woensdag 31 Mei 1933 PHILIPS’ FABRIEKEN I HET SMOKKELDRAMA TE GENNEP Elf leden van een uitgebreide bende voorloopig onschadelyk Krachtig regeeren met de liberalen? Briefwisseling tusschen den for mateur en den leider der R. K. Kamerclub, prof. Aalberse HET KANO-ONGELUK OP HET IJSSELMEER PLANNEN VAN MINISTER MARCHANT Tot nu toe slechts kinderspel Vrijwillige of wettelyke verkorting van den arbeidsduur? Op de binnenlandsche markt zyn boter en margarine con currenten De spaak in het wiel .7/ Toestand uitermate critiek het het SES s=s 10.60 voor VOOR NADER* BIJZONDERHEDEN VERWIJZEN WIJ NAAR DEN KATHOLIEKEN RADIOG1DS Aan het begin der vergadering heeft de voor zitter met enkele woorden den minister van Economische Zaken en Arbeid verwelkomd, die voorloopig voor het laatst een zitting van den Raad bij woonde en hem dank gezegd voor de medewerking, welke de Raad steeds van nem heeft mogen ondervinden. WEENEN, SI7 M. 700 Concert 8.05 Idem 10.35 Dansmuziek. tulalre muziek ’opulalre mu- gericht zal zijn om het onvermijdelijke nadeel zoo gering mogelijk te doen zijn. de demagogie in Nederland te goed haar werk verricht. Het was daarom, dat Ik gestreefd heb naar een parlementair Kabinet ad hoe, dat op den i breedst mogeiyken grondslag steunen zou. BERLIJN. 410 M. 4.60 P. 520 Cellosonate 620 ziek. MILAAN, 331 M. - 8.06 aramofoonmu ziek 1125 Dansmuziek. ROME. 441 M. 0.06 Concert Gramofoonmuzlek. het totaal. Derby-Sweepstake met slaa, verf eind mas Nan wist ranl gint gen VOOi aan ontl Mai sloo de brei had F ont has Ie. Het Is In verband met het huidige boter- vraagstuk noodzakelijk, dat de afzet van mar garine In het binnenland beperkt wordt ter geheele of gedeeltelijke vervanging van het menggebod, teneinde het binnenlandsch ver bruik van boter als zoodanig zooveel mogelijk te bevorderen. 2e. Vrijwillige inkrimping van den veestapel door middel van het stellen der mogelijkheid om het overtollige vee uit de markt te nemen is noodzakelijk. Tegelijkertijd dienen maatre gelen genomen te worden om uitbreiding van den ingekrompen veestapel te voorkomen. De redenen, waarom de Katholieke fractie reeds vóór de verkiezing, en daarna in het ad vies, door haar voorzitter aan H. M. de Ko ningin gegeven, verklaard heeft niet met de Vrjjhcidsbondsche fractie tot vorming van een meerderheid te willen meewerken, waren drie voudig. De exploitant van het vlooientheater op Voor jaarsfeest te 's Oravenhage In den Die rentuin heeft aangifte gedaan van diefstal van 3 rijtuigjes, bespannen respectievelijk met 2, 2 en 1 vloo, gepleegd uit zijn theater. Naar ons Haagsche correspondent verneemt is de verkeerspolitie gealarmeerd. Hooggeachte Prof. Aalberse. Veroorloof mij allereerst mijne erkentelijk heid te betuigen voor de welwillende gevoelens te mijnen aanzien, welke tot uitdrukking ko men in Uw brief van 12 Mel JJ. Ik stel zulks op hoogen prijs en gij wilt U dat weet ik prijzen uitgereikt De opzict alleen een d potvis den w zien 1 hij w< Die ti den behal’ van z voord) visch schap onder En de ZÜ v< en vl die oc Intusi de ze toont hem proces zij ze schut prooi Het potvli snjjd) in zij De merk bover visch UJk 1 zwaai bulk vleest zwaai nieuw wreee weerl aan vi reeds Nie trekje visscl van i verse gesel den als 1 dedei voort Nu zijn want dat aan werd DAVENTRY. 1554 M. 1220 Orgelcon cert 1.06 Concert door het Western 8tu- dlo-orkest onder leiding van Thomas 1.50 Cramofoonmusiek 3 36 Concert 5.05 Orgelconcert 11.40 Boy Fox en zijn Band. De secretaris deed vervolgens een aantal mededeellngen, o.m. over de werking van de crisis-zuivelwet. De jaarverslagen, die daarna In behandeling kwamen, werden goedgekeurd. De rekening van den penningmeester sloot aan inkomsten en uitgaven met een bedrag van f 163.530 en had een batig saldo van 2515. Het stoffelijk overschot van den heer Scheen uit Liochem, een der kanovaarders, die sedert Zaterdag 20 Mei vermist worden, Is onder Kampen aangespoeld. BEROMLNSTER. 460 M. 5.50 Gramo foonmuzlek 725 Omroeporkest 8.20 Russische muziek. In een woning in de buurt van de grens tus schen Noord-Limburg en het Duitsche Rijn land hebben douane en politie elf smokkelaars, o. w. zich drie Nederlanders moeten bevinden, gearresteerd. Reeds lang was het, aldus lezen we in „Het Handelsblad”. den Dultschen douanebeambten opgevallen, dat een aantal personen een ge regelde verbinding onderhield tusschen Noord- Limburg en Duisburg. Verscheidene malen hadden zij den wagen, waarmede de mannen heen en weer reisden, onderzocht zonder ech ter ooit iets verdachts te hebben ontdekt. In samenwerking met de Krlminalpollsel van Duisburg deden de douane-beambten Za terdag een inval in een in de Duitsche grens streek gelegen woning, waar een aantal man nen bijeengekomen was, hetgeen de douane ter oore wss gekomen. De mannen werden in verzekerde bewaring genomen en er werd een huiszoeking verricht Na lang zoeken vond men eenige goed verbor gen kelders, die volgepropt waren met gesmok kelde koffie en tabak. Alles was reeds van andere verpakking voorzien en lag gereed om verder doorgevoerd te worden. Bij verhoor der smokkelaars bleek, dat de waren voor Hamburg bestemd waren. Onmid- deliyk werd toen de politie aldaar gewaar schuwd. die daarna een inval deed in een door de slulkers genoemd café In Hamburg, waar de beurs der smokkelaars gevestigd was en waar de koopers en verkoopers geregeld samen kwamen. Hier heeft de politie van Hamburg nog eenigt personen in arrest genomen. In de bij het csft gelegen garage werden eveneens groote hoe veelheden smokkelwaar gevonden. In deze garage werd gewoonlijk alles over geladen uit den auto der smokkelaars op die der afnemers. In totaal zijn nu elf personen aangehouden. ZU hebben bekend gedurende ongeVéer drie maanden voor ruim 50.000 K.G. tabak en koffie van Noord-Limburg naar Hamburg gesmok keld te hebben. Daar de bende zeer uitgebreid blijkt te zijn, worden nog talrijke arrestaties verwacht. Voor spr. staat vast, dat als het enkel gaat over de vraag: gedwongen veeafslachten of de margarine-productle beperken en het meng gebod Intrekken, dan antwoordt hij zonder eenige aarzeling: de margarineproductle beper ken en het menggebod Intrekken. Echter omtrent een vrijwillige inkrimping van den veestapel bestaat geen verschil van meenlng. In de nieuwe wijken eener stad lig'jen fraaie landhuizen met tuinen tegen over een veel eenvoudiger straatge- deelte van kleine middenstandswo- ningen. De eenvoudige lieden die in de sombere huizen wonen hebben een veel schooner uitzicht op de tuinen der rijken, dan deze op de strakke huizenrij aan den overkant. Een voor bijganger zag alles aan en vroeg zich af: wie is rijker? Eenzelfde vraag stelde een eenzame, die in een deftig gezelschap was te rechtgekomen. De menschen hadden schatten aan de vingers en om de polsen: goud en edelgesteente. Maar zichzelf bevredigden zij er niet mee. De meesten zagen met een afgunsti- gen blik naar het bezit van anderen, zonder genoegen te scheppen in het eigen bezit. „Dwazen die de handen vol schoon heid hebben maar er niet naar om zien om alleen afgunstig te zijn op anderen." Het gaat velen evenzoo. We denken te veel aan wat we missen, te weinig aan wat we bezitten. PABUS R. 1785 M. 8 06 Gramofoon- muzlek 12.36 Concert door het Omroep orkest 12.50 Orgelconcert 126 Concert door het Omroeporkest 7.40 Populair Concert. Naar aanleiding van het Zaterdagavond op den rijksweg OttersumGennep plaats gehad hebbende smokkeldrama, waarbij de assistent- dienstgeleider der Invoerrechten De Man ondet de gemeente Gennep door een in volle vaart rijdenden auto met smokkelwaar was overreden en gedood op het moment dat de ambtenaar op den weg staande den bestuurder van tien auto signalen gaf, dat hjj moest stoppen, was vol gas gegeven, waardoor de M. niet meer tijdig op zij kon springen, gegrepen werd en later asm de gevolgen van de bekomen verwondingen was overleden heeft de brigade-commandant der Koninklijke Marechaussee te Gennep per polltle- radio de opsporing en voorgeleiding verzocht van J. A. van der Krommert, oud 22 jaa^ smok kelaar, woonachtig te Nijmegen, als verdacht van doodslag. Tenslotte zet spr. nog uiteen, dat vernietiging van een groot gedeelte van den veestapel be- teekent kapitaalvernietiging op groeten schaal. Door een geforceerde afslachting van den vee stapel worden veel grootere en veel wijder ver takte industrieele en handelsbelangen geschaad dan door een beperking van de margarinepro ductle voor het binnenland (applaus). Voorts deelde de voorzitter mede, dat overleg tusschen de vertegenwoordigers De Hooge Raad van Arbeid heeft op 27 Mei vergaderd onder leiding van zijn voorzitter, professor mr. P. J. M. Aalberse Besloten werd een commissie van praeadvies te benoemen ter behandeling van het bij den Raad Ingekomen voorontwerp van een wette- HJke regeling van de werkloosheidsverzekering. Eveneens zal een commissie uit den Raad be noemd worden ter bestudeerlng van de resul taten van het onderzoek door het Centraal Bureau voor de Statistiek, ingesteld naar den Invloed van het arbeidsloon op den kostprijs der producten. De Raad heeft zijn advies vastgesteld om trent het in werking treden var. de Arbeidswet ta.v. ventarbeid van jeugdige personen, het geen zal medebrengen verbod van ventarbeid van deze groep op Zondag en op werkdagen van 7 uur n.m. tot 6 uur van. De Raad heeft zich met het betreffende voor ontwerp vereenlgd. Een aantal leden van den Raad (bij stemming in den Raad staakten hier over de stemmen (2020) was intusschen van oordeel, dat in den overgangstijd met de be langen van den spoorwegboekhandel zou moe ten worden rekening gehouden door het ver- leenen van tydeiyke dispensatie in den vorm van overwerkvergunnlngen voor de daarvoor in aanmerking komende stations. Voorts heeft de Raad zijn advies vastgesteld met betrekking tot het in werking treden der Arbeidswet voor vervoerarbeld, te land ver richt door jeugdige personen. De Raad ging met het betreffende voorontwerp waardoor deze arbeid verboden zal zijn tusschen 7 uur n.m. en 6 uur v.m. accoord. Een meerderheid in den Raad (23 tegen 15) vereenigde zich bovendien met de voorgestelde uitzonderingsbepaling voor winkels, waardoor jeugdige personen van 16 jaar en ouder op werkdagen tusschen 7 en 8 uur voor winkels bezorgdiensten zullen mogen verrichten. Vervolgens heeft de Raad gediscussieerd over het door een commissie van praeadvies uitge brachte rapport Inzake een wettelUke verkor ting van den arbeidsduur tot bestrijding der crisiswerkloosheid. In het rapport worden de velschillende zijden van het vraagstuk uit voerig belicht, terwijl tenslotte als compromis wordt aanbevolen een oplossing, waarbij de overheid in de eerste plaats zich zou bepalen tot het aanmoedigen van vrijwillig tot stand gekomen regelingen, terwijl daarnaast de mo gelijkheid zou worden geschapen, dat van over heidswege na een bepaalde procedure en onder de noodige waarborgen aan bepaalde bedrijfs takken de verkorte werkweek verplicht zou wor den opgelegd. Een machtigingswet zou met het oog hierop noodzakeiyk zijn. Over deze oplos- 1. Principieel: wij wenschen noch met de 8.D.A.P., noch met den Vrijheidsbond, bulten uiterste noodzaak samen te werken, omdat de zer beginselen te ver van de onze afliggen; 2. practisch: wij meenen, dat een Kabinet op zoo breede, vijfvoudige basis (65) niet sterker, maar zwakker staat, eenerzljds om het gemis aan homogeniteit, te grooter naarmate de basis breeder is, anderzijds ook, omdat een zoo groote meerderheid het bjj onpopulaire maat regelen al te gemakkelijk maakt voor zwakke of vreesachtige naturen, om zich afzijdig te houden; en 3e. politiek: wjj achten het een groote fout, wanneer thans alle niet-socialistische partijen zich vereenlgen. Daardoor komen de Sociaal-Democraten in een uiterst gunstige positie en worden zjj in een verkeerde richting gedrongen. Dit waren onze. V te voren bekende, gronden, waarom wy op een basis van vijf niet konden samenwerken. U heeft gemeend, toch op die breedste bas's te moeten beginnen, hoewel de mislukking U vooraf bekend was. wy betreuren dit, ook om dat U daardoor de Katholieke Kamerfractie onnoodig in een onaangename positie heeft gebracht. Juist daarom ook stellen wjj er prijs op, dat U thans Uwe pogingen niet opgeeft, maar door zet, ons daardoor de gelegenheid gevende, open lijk te bewijzen, dat *U geen bezwaar hadden tegen een Antlrevolutionnair formateur, noch ook tegen den persoon van Dr. Colyn. Ook daarom kunt U, als U een parlementair Rechtsch Kabinet formeert, op een krachtlgen en loyalen steun van de geheele Katholieke fractie rekenen. Ik handel dan ook volgens den eenstemmigen wensch van de Katholieke Kamerfractie, wan neer ik er by U zoo sterk mogeiyk op aan dring: geef de formatie niet op. maar tracht een parlementair Rechtsch Kabinet te for- meeren. In het hierna volgend uitvoerig schrijven heeft dr. Ooiyn daarop aan de Katholieke fractie nog eens de motieven bekend gemaakt, die hem noopten tot het neerleggen van de parlemen taire formatie. Dit schryven luidde als volgt: mandaat ruimte laat voor de ontvangen opdracht te Aan het reeds door ons dat de formateur hierop By mlnisterieele beschikking is bepaald, dat het aan militairen ter zeemacht verboden is, zich te verzekeren by de Centrale Arbeiders Verzekering en Deposito Bank. Deze verbodsbepaling heeft, volgens het „Volk",betrekking op reeds gesloten ot nog te sluiten verzekeringen. Wat de eerste betreft, deze moeten premlevry worden gemaakt. KALUNDBORG, 1153 M. 320 aramo foonmuziek 3.60 Mogen Hansen's con cert 820 Omroeporkest oJ.v. Launy Gröndahl 10.35 Idem 1120 Dans muziek. Uw schryven van 12 dezer heeft in deze zienswyae geen verandering kunnen brengen. Al erken ik gaarne de gebleken bereidwilligheid Uwer fractie om de Ministers in het zittend Kabinet te steunen, U zult my moeten toege ven, dat de maatregelen tot nu toe genomen, slechts kinderspel zyn by die welke nog geno men zullen moeten worden. U derhalve dankend voor de uit Uw brief sprekende vriendeiyke bedoelingen en voor den door Uwe fractie toegezegden steun aan een door my te vormen Kabinet, op basis van een door U te aanvaarden program, moet ik U tot myn leedwezen berichten, dat ik een Kabinet alleen steunend op de Rechtsche groepen, niet in staat acht de reuzen-taak te volbrengen die voor ons ligt. Althans niet een Rechtsch Ka binet, dat onder myne leiding zou staan, waar voor ik de reden hiervoor reeds aangaf. Ik meen derhalve thans uitvoering te moeten geven aan myn voornemen, vermeld in myn brief van 12 Mel J.I., om aan H. M. ontheffing te vragen van de my verleende opdracht tot vorming van een parlementair Kabinet het der centrale landbouworganisaties en het dageiyksch bestuur van den F.N.Z. tot de volgende gemeen- schappeiyke conclusies heeft geleid, welke ter kennis van den minister van Economische Za ken en Arbeid zullen worden gebracht. HUIZEN, 1875 M. 8 uur NCBV Schrift lezing en meditatie 8.15 Gramofoonmuz. 1020 Morgendienst door ds. J. H. Don ner Jzn. 11 uur Bondsvergadering in het gebouw „Tivoli" te Utrecht, uitgaande van het Ned. Verbond van Chr. Melsjesvereenl- glngen 12 uur Politieberichten 13.15 aramofoonmuziek 1220 Het trio v. d. Horst en J. H. v. Glnkel. klarinet 2 uur Landbouwuurtje. H. Buma: ..Ziekten van granen" 2.46 Zenderverzorglng 3 uur Chr. lectuur; .Toen de helde riep” van J. VlMcher 3.30 Concert door mevr. Ina Mulde-Belser. alt-mezzo. J. E. Wlttpen, fluit. Heinrich School, vlolo. Bram Ober- steln. cello. Cor de Oroot. piano 5 uur Klnderuurtje door A. de Vries; Mej. v. d. Spek. zang. Wlm Cramer, plano 6 uur Concert W. Boeken, viool. Loul» van Maa- nen. cello. 620 Onderwyslonds voor de Binnenvaart. Spr. A. Banning 7 uur Pol. her. 7.15 Ned. Chr. Persbureau 720 aramofoonmuziek 7.46 Spr. A. Stapel kamp. eecr. van het Chr. Nat. Vakverbond in Nederland 8 uur Ooeterbeeksch Strijk orkest „Resonant" o.l.v. A. v. Harskamp 9 uur „Dogma en Geestdrift" door prof. dr. Th. L. Haftjema 9.30 Studlo-orgelbespe- Ung 10.30 Vas Dlas 10.40 Gramotoon- muzlek 1120 Sluiting. HILVERSUM. 396 M. 8 uur VARA Or gelspel door Cor Steyn 820 Gramoloon- muz. 10 uur VPRO Morgenwijding 10.16 VARA Uitzending voor de arbeiders In de continubedrijven. De Notenkrakers o. I v Daal Wins. Esther Phlllpse. zang. VARA- Tooneel o.l.v. W. v. Capellen 12 uur VARA-Kleln orkest O.I.V. Hugo de Groot 1220 aramofoonmuziek 12.40 Orgelspel door J. Jong 1.10 Oramofoontnuzlek 1.16 VARA-Kleln orkest o.l.v. H. de Groot 1.45 Zenderverzorglng 2 uur Vrou- wenuurtle. Mevr. dr. E. A. J. de Vries Bruins: De strijd tegen de T.B.C. 8. 8 Lan- tlnga: „Groenten, vruchten en bloemen" 3 uur Voor de kinderen 520 De Fliere fluiters o.l.v. J. v. d. Horst 5.50 Oramo- foonmuzlek 6 uur De Flierefluiters o.l.v. H. de Groot 620 aramofoonmuziek 620 Flierefluiters o.l v. H. de Groot 7 uur SDAP-kwartiertje. Weekoverzicht. J. Oude- geest 720 Het Beuker- en Denya-Ensem- ble bestaande uit: LI a Egberts, zsng. Nella Palmers, zang. Han Beuker. Wouter Denijs, twee vleugels 7.69 Herhaling S.OB.-be- rlcjiten 8 uur Vakbeweging en Coöpe ratie. G. V. d. Houven 820 Muziek van dezen tyd. Plet v. d. Hurk, fluit; Belle Rl- mathé. zang: Georges Enderlé. plano. Da meskoor 9 uur VARA-orkest oJ.v. H. de Groot 9.25 Gramofoonmuzlek 9.40 VARA-orkest oJ.v. H. de Groot 10 uur Vas Dlas 10.15 VARA-orkest o.l.v. H. de Groot 11 uur Gramofoonmuzlek 11.16 VARA-orkest oJ.v. H. de Groot 13 uur Sluiting. LUXEMBOURG, 1191 M. 7 uur Lichte gramofoontnuslek 7.46 Weekoverzicht 7.50 Symphonleconcert van gramofoon- platen 820 Causerie over een actueel onderwerp In het Fransch 8.40 Lichte gramofoonmuzlek 9 uur Nieuwsberichten In het Fransch 9 10 Lichte Gramofoon- muxlek 9.46 Nieuwsberichten In het Dultach 9 uur Dansmuziek en een geva rieerd programma van gramofoonmuzlek (in dlv. pauzes slotnoteerlngen en sportbe richten). sing hebben in den Raad de stemmen gestaakt (18—18>. De leden, die tegen deze oplossing gekant waren, verwachtten uitsluitend heil van het bevorderen van vrijwillig tot stand gekomen regelingen. Een meerderheid in den Raad verklaarde zich voorstander van het scheppen van de mogriyk- heid tot toekenning van z.g. overbruggingssub- sidies uit de overheidskas ten behoeve van hen die een loonderving ondergaan tengevolge van de verkorting van den arbeidsduur. Deze meer derheid gold zoowel voor het toekennen dezer tegemoetkoming by vrijwillige arbeidstydver- kortlng (19 tegen 15) als voor hetzelfde by een opgelegde regeling (20 tegen 16). Een zeer groote meerderheid van den Raad (31 tegen 3) zou intusschen by het bepalen van den omvang dezer tegemoetkoming willen rekening zien ge houden met de besparing, welke redelijkerwijze verwacht mag worden voor de publieke kassen, voort te vloeien uit de vermindering van ult- keerlng ter zake van werkloosheid of steur, in anderen vorm. Het advies van den Raad over dit onderwerp zal binnenkort in extenso worden gepubliceerd wenschten breedeA grondslag my niet mogelijk biykt. meen ik. hoewel de formuleering van het andere oplossingen, moeten neerleggen, vermelde schryven. ontving van den voorzitter der R.K. Kamerclub, mr. Aalberse, ontleenen we nog het volgende. HAMBURG. 373 M. 125 Gramofoon muzlek 320 Idem 420 Concert door een symphonie-ork. o.l.v. Richard Grille 10.35 Norag-orkest 1125 Dansmuziek door de Hoftmannkapel. De trekking van de Dublin Sweepstake, die Maandag heeft plaats gehad, heeft, naar „De Telegraaf" vernam, ook eenigen Nederlanders geluk gebracht. De heer K. du Schue, Bajonet- straat 6 te Rotterdam (lot Serie C.T. No. 85393), heeft het paard „Lovers walk" getrok ken; „Neonlite Ltd.", Soerabaja (lot Serie A.S. No. 70054) het paard „Hyperion” (de tweede favoriet).JBierie", Provenlerssingel, Rotter dam, het paard „Raymond" (lot Serie C.N. 80439); „Bavarla", Willem Bultenvechtstraa» te Rotterdam, het paard „King Salmon” (lot Serie CL. 33398); en ten slotte „Duo”, Haar- lemmermeerstraat te Amsterdam het paard „Coroado" (lot Serie DJ». 88773). Het totale bedrag, dat Voor deze Sweepstake is binnengekomen, beloopt £3.010.162, waarvan aan prijzen zal worden besteed 1.941.846, welke als volgt verdeeld zullen worden: 19 eer ste prijzen van 30.000 elk, 19 tweede pryzen van 15.000 elk en 19 derde pryzen van 10.000. Degenen, die een paard getrokken hebben, dat eventueel niet geplaatst wordt, krygen elk 1521 14 sh. 9 d. Verder zyn er tien troostpryzen van 4184 12t- en 1900 jyryzen van 100 elk. In 1932 was van de 2.860.552. De toestand van het land is uitermate critiek. Het vertrouwen wankelt. Reeds hebben zich en kele paniekachtige verschynselen voorgedaan en met de mogelykheid van een algemeenen aanval op ons geldwezen moet ernstig worden gerekend. Het Ryksbudget met zyn tekort van ongeveer 270 mlllioen gulden op den gewonen dienst voor 1934 (te verminaeren met rond 40 mlllioen Indien men besluit voor het tekort in het leeningsfonds te leenen) waarvan, gelijk ook uit de dezer dagen gepubliceerde becyfering van Minister De Geer valt af te leiden, rond 125 mlllioen door bezuiniging zal zyn te dekken èn de deplorabele toestand van verscheidene ge meenten roept een financieel probleem van on- gekenden omvang in het leven. Hetzelfde kan worden gezegd van den economischen toestand, waarby tk met name denk aan de noodzakelijke omvormingen die In ons bedryfsleven niet te vermyden zullen zyn. Dit alles om van andere overwegingen maar ts zwygen wijst heen naar een taak, die in omvang en aard ver uitgaat beven hetgeen in meer normale tyden van een Kabinet en een Kamermeerderheid wordt verwacht. By den noodtoestand waarin het land ver keert een toestand in wezen ernstiger dan die van Augustus 1914 heb ik gemeend, dat een parlementair Kabinet ad hoe, steunend op alle groepen die bereid waren dien steun te verkenen, den meesten waarborg bood voor het riagen eener reddingspoging. By de door my gedane stappen heb ik alleen buitengesloten wie zichzelf 4 priori ongeneigd hadden getoond tot medewerking. Het als het ware opzetteiyk In de oppositie dringen van parlementaire groepen die bereid waren mee de heli>ende hand ter redding uit te steken, kwam my daarentegen volstrekt ongeoorloofd voor. Het Is op deze gronden geweest; dat ik my gewend heb tot de 5 fracties om steun op de basis van een door my ontworpen program. Of ik dan ten eenenmale over het hoofd heb gezien, dat de R. K. Staatsparty zich ongeneigd had getoond de Liberale Kamergroep als con stitutief element in de meerderheidsvorming te betrekken? In geenen deele. Uwe Kamerrede van November 1.1. en Uwe latere uitlatingen alle v r de verkiezingen vallend hebben myn volle aandacht gehad. Datzelfde was het geval met de adviezen door de raadgevers der Kroon, na afloop der verkiezingen, aan H. M. de Koningin uitge bracht, terwyi ikzelf uiteraard Riyne ilgene in terpretatie had van den uitslag der verkie zing en van de daarmee saamhangendc moge- lykheden. Onder den titel „Waarom Dr. Coiyn niet kon Slagen in de formatie van een parlementair kabinet" publiceerde „De Standaard” Maar*- dagavond de tusschen Dr. H. Colyn en prof mr. P. J. Aalberse gevoerde briefwisseling. Het blad acht het wenscheiyk thans deze briefwis seling in zyn geheel bekend te maken, nu reeds uit het ook door ons gepubliceerde interview met mr. Aalberse een en ander is uitgelekt. Zooals bekend, was Dr. Colyn den 12en Mei tot het besluit gekomen, dat hy meende de for matie van een parlementair kabinet te moe- (<en neerleggen. Hy deed daarvan schriftelyk mededeeling aan de fractieleiders. In dit schrijven zeide de formateur het vol gende: Zooals U bekend is. acht ik den toestand, financieel en economisch, dermate ernstig, dat alleen de breedst mogeiyke samenwerking van de parlementaire groejien uitzicht biedt op ge noegzaam zedeiyken steun, óók in het land, voor een Kabinet, dat neer drastische maatre gelen zal hebben voor te stellen. Alleen wie zichzelf van deze samenwerking uitsluit, behoort daarbuiten te worden gelaten. Nu de vorming van een Kabinet op den ge- De spaak in het wiel waarvan gy gewaagt, is inderdaad niet onopgemerkt gebleven. Maar Uwe opmerking dienaangaande houdt geen re kening met de mogelykheid van verwijdering van zulke hindernissen, terwijl ik moeliyk aan nemen kan, dat Uwe uitlatingen vóór de ver kiezingen bedoeld waren als een soort bindend voorschrift voor een door de Kroon aangewezen formateur, die immers rekening behoort te hou den zoowel met het karakter der verkle- zinescampagne als met den uitslag er van. Ik meende en meen nog, dat voor de thans te vervullen taak een beroep moet worden ge daan op de medewerking van allen, die van goeden wille zyn. Die taak is toch eene by uit stek nationale, doch door het doel dat bereikt moet worden èn door de diepgaande beteekenis der maatregelen die noodig zullen zyn. Lof zoo wel als blaam moeten over zoo breed mogelyker. kring worden verdeeld. Ieder, die niet zichzelf uitsluit, behoort thans verantwoordelykheid te dragen. In Uwen gedachtengang wordt echter, naast degenen die zichzelf uitsluiten, by de reddingspogingen ook een goedwillend volks deel ter zyde geschoven. Dit acht ik onjuist. Behalve deze overweging van algemeenen aard heb ik tegen de beperking van den grond slag van het te vormen Kabinet nog een tweede bezwaar. 'Noch naar het getal (52), noch Inneriyk, zfjn de 3 groepen der voormalige coalitie sterk ge noeg om een taak van dezen om vang tot een goed einde te brengen: om de uitvoering er van tegenover een oppositie van Liberalen, VriJzln- nig-Democraten en Socialisten te verzekeren. By alle overeenstemming, zoodra diepere levenswagen aan de orde komen, Is de homo geniteit der 3 groepen in de latere Jaren in het algemeen vry sterk achteruitgegaan. Terwyi de aan de orde komende vragen voorshands alle bulten het terrein der diepere beginselen lig gen, dus daar waar de meenlngen soms nog al uiteenloopen. Eene mislukking van een Rechtsch Kabi net. wellicht reeds In dit najaar, zou, naast een mislukking van de reddingspogingen, bovendien politieke gevolgen van verdere strekking hebben dan de val van het Kabinet alleen. Die val zou, evenals In 1923 en 1925, toch veroorzaakt zyn van binnen uit en zou eene verdere saamwer- klng der rechtsche groepen In anderen tyd waarschyniyk voor goed onmogeiyk maken. Zelfs kan men verder gaan en zeggen, dat aan het parlementaire stelsel In ons land dan de genadeslag toegebracht zou zyn. Zulk een mislukking mag dus niet werden geriskeerd. Met het oog op die politieke con sequenties niet, maar evenmin met het oog op 's lands belangen van het oogenblik. De herstel- arbeid moet slagen en dat slagen schynt my, althans by een Kabinet der rechterzyde onder mijne leiding, niet verzekerd. Daarvoor heeft KONIGSWUSTERHAUSEN. 1635 M. 1320 Oramofoonmuslek 420 Concert 520 Orgelrecltal 920 Concert door het omroeporkest. LANGENBEBG. 473 M. 120 Concert o.l.v. Eysoldt 420 Vesperconcert o. 1. v. Eysoldt 9.30 Orgelconcert 11.05 Con cert. Maandag is te Eindhoven de algemeene ver gadering van aandeelhouders der N.V. Philip* Gloeilampenfabrieken gehouden, onder vocr- zitterschap van den heer G. van Mesdag. Aan wezig waren 22 aandeelhouders, uitbrengend* 88.827 stemmen. In een toelichtende verklaring deelde de voor zitter o.m. mede, dat ondanks den achteruitgang van den omzet in 1932, het saldo van de exploi tatierekening ongeveer geiyk is gebleven, dank zy de genomen rationallsatle-maatregelen. Niet door de moedermaatschappy. maar door de N.V. Philips Radio zyn obligaties ingekocht, opdat by een eventueele toekomstige expani» deze obligaties zonder nieuwe koeten weer kon den verkocht of beleend worden. De volgende jaren zal een winst- en verlies rekening worden samengesteld, waarbij een splitsing van het exploitatiesaldo zichtbaar Na een uitvoerige discussie over de regeling der kapitaalsreductie door terugbetaling e*® 250 per aandeel, werd het voorstel der direct* met groote meerderheid van stemmen aange nomen, onder voorbehoud, dat over bet terug betaalde bedrag geen dividendbelasting beboet» te worden betaald. Tevens werd goedgekeurd het boekjaar ts verplaatsen van 1 Mei tot en met 30 April, In verband hiermede wordt ook de winstver- deeling over het eerste jaar, dat van 1 Janusn 1933 tot en met 30 April 1934 loopt, zoodanig gewijzigd, dat het primaire dividend op de P1*" ferente en de gewone aandeelen 8 pCt. be draagt. WARSCHAU, 1411 M. 620 Populair Concert 825 Brahmaconcert 8.45 Vo- caalconcert 10.45 Gramofoonmuzlek 1120 Dansmuziek. De Algemeene Neder landsche Zuivelbond (F.N.Z.) heeft Maandag een drukbezochte ver gadering gehouden te Amsterdam. De voorzitter, dr. F. E. Posthuma, opende de byeenkomst met een beschouwing over de „Inkrimping van den Veestapel”. Het schynt spr. toe, dat by de beschouwingen over het wenscheiyke of noodzakeiyke van de inkrimping van den veestapel niet lang be hoeft te worden stilgestaan. Vry algemeen wordt wel erkend, dat het wenschelyk is den veestapel in te krimpen. De groote vraag, waar om het dan daarna gaat draaien is deze: Moet die Inkrimping door dwang worden verkregen, dan wel moeten er dusdanige maatregelen wor- deA genomen, dat de boeren tot een vrywillige inkrimping overgaan? Als wy over het wenscheiyke van de inkrim ping van den veestapel spreken dan is het wel goed, zegt spr„ dat wy ook een oogenblik stil staan by de oorzaken van deze wenscheiykheld Verschillende bultenlandsche regeeringen heb ben den Invoer van zuivel- en melkproducten gecontingenteerd of zullen daar dezer dagen toe overgaan. Daarnaast heffen m.n. Dultsch- land, Frankrijk en verschillende andere landen zeer hooge Invoerrechten. Al deze maatregelen en de overvloedige grasaogsten der laatste jaren hebben een overvoerde zuivelmarkt, maar ook een (ptefk overvoerde vee- en vleeschmarkt ten gevolge. Een andere oorzaak is de dalende koopkracht onzer bevolking. Het gevolg van de invoerbelenuneringen is, dat wy steeds meer op de binnenlandsche markt zullen zyn aangewezen en met name geldt dit voor de boter. Op die binnenlandsche markt ontmoet de boter een concurrent in den vorm van de mar garine. Door spr. worden van beide producten het verbruik en den uitvoer nader bekeken. De consumptie van de boter daalde van 1921 tot 1929, al was deze daling niet groot. De con sumptie van de margarine steeg aanmerkeiyk. Vragen wy nu naar de oorzaak van het ver schijnsel, dat de boter en de margarine in deze verschillende jaren ten aanzien van het ver bruik een juist tegengesteld verloop hebben, dan zien wy, zegt spr., dat deze oorzaak is, dat hooge boterpryzen een groot margarine-ver- bruik geven en omgekeerd. De daling van de export-mogeiykheid voor boter is veel fataler dan de daling van de export mogelykheid voor margarine. Toen de export-mogelykheid van boter zoo geweldig daalde, heeft de Crlsis-Zulvelwet de oplossing gezocht in een menggebod van boter en margarine. Het afzetgebied van de boter was dus niet meer in een bepaald land, maar in de margarineiabrieken. Boter werd grondstof voor de margarine. Het is duideiyk, dat onze tegenwoordige hooge boter- en margarinepryzen moeten leiden tot een steeds lagere consumptie van boter, ook nog daarom, omdat de consument thans in elke K.G. margarine 0.4 K.G. boter ontvangt, terwyi de pryzen dezer beide producten zich nog steeds verhouden als 2 3. Biyft nu onze export nog verder dalen w) willen wy toch voor onze boter een toonenden prys hebben, dan kunnen wy twee wegen op, zegt spr. De eerste weg is: veel minder boter aanbie den in het binnenland, doch dan vergt het niet veel rekenkunst om uit te rekenen, dat wy ongeveer 2/3 van onzen veestapel zullen moeten af slachten, wy kunnen echter ook een anderen weg op. Die is, het verbruik van margarine in het binnenland oontingenteeren. Beide wegen worden door spr. aan een nadere beschouwing onderworpen. Met den nieuwen minister van Onderwas, den zoo juist afgetreden wethouder van den Haag, mr. H. P. Marchant, heeft de „Haagsche Cou rant” een interview gehad. Mr. Marchant is van meenlng, dat het onder wijs In de dertig jaren, die tusschen zyn wet houderschap te Deventer en dat In den Haag liggen, met reuzenschreden vooruit Is gegaan en sprak als zyn overtuiging uit, „dat wy zorgvul dig dienen te bewaren wat sindsdien gegroeid is en er naar moeten streven om de bezuini gingsmaatregelen zoo te kiezen, dat. de beper king der uitgaven geen aantasting van bet elgeniyke onderwys tot gevolg hebben.” Hoe de heer Marchant zich deze bezuinigings maatregelen denkt, heeft hy in het interview in zeer vage termen aangegeven. Hy sprak van „verandering van bouw en constructie van het onderwyssysteem en al hetgeen daar organisato risch en administratief toe behoort” en kon digde aan. dat niet „alle maatregelen het onder wys op zichzelf genomen onaangeroerd zullen laten. Er zullen minder mooie dingen dienen te worden gedaan." De minister verzekerde, dat zyn streven erop daarvan overtuigd houden, ook zonder dat ik er in den breede over ga uitweiden. Des te meer spyt het me, dat ik aan den op my uitgeoefenden aandrang om te pogen een Kabinet te formeeren op den door U aangege ven grondslag geen gevolg kan geven. Ik moge de gronden voor deze houding nog eens schriftelyk uiteenzetten. BRURKEL, 509 M. 13.30 Concert o.l.v. André Felleman 120 Gramofoonmuzlek 620 Dansmuziek 720 Gramofoon muzlek 820 Populair concert door het radto-orkest o.l.v. Karei Walpot 1020 Dansmuziek.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1933 | | pagina 6