ONS BLAD
Jiii
RADIO
RECORD
IlSIlf
Transfer-besprekingen te Berlijn
MEDEDEELING DER RIJKS
BANK
Hakt Dollfuss den
knoop door?
Kerk en staat in
Spanje
DE WERELDCONFERENTIE
E!
DE BAROMETER
F
JOH. LAUWERS
Het nieuws van heden
mr
Naar
ONTVANGLAMPEN VANAF F 2.50
ONS NIEUW FEUILLETON
BRAND IN EEN GASFABRIEK
Nieuw incident te
Innsbruck
van
Interview met dr. Schacht
Een slag om den arm
De arbeidsdienst
Niet Duitse hl ands schuld
een
Oordeel te Altona
aG k\X\\V WWWUIII H J 7I!/7/'//Z7TA
Vier doodvonnissen
millioen lire voor
6
Kardinaal Bourne
8
ernstig ziek
Radiorede van staatssecretaris
Reinhardt
3 dooden, 4 zwaargewonden,
20 lichtgewonden
Benzinetank te Hamburg
gesprongen
Weer hevige gevechten tusschen
Bolivia en Paraguay
SCHIETPARTIJ IN HET PARLE
MENT VAN CUBA
De moeilijkheden met
het pact van vier
In 50 huizen mag geen vuur
gebruikt woorden
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
De taak der wereld
conferentie
Ernstige treinramp i
Bosnië
Duitschland bestrijdt de
werkloosheid
IV. Glaaitaapeafabriak
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Barometers en Weer huisjes
VEREEN 1G DE KATHOLIEKE PERS
Wat Neville Chamberlain zich
de onderhandelingen te
Londen voorstelt
De reserves staan zoo laag, ddt by
verdere daling de bank niet
goed meer zou kunnen
functionneeren
de spoorwegen
f 2
f 2 85
Om den Gran Chacó
i
Het Weer mm
1
DÈ NATUURRAMP IN HET SAALE-DAL
e
N.V. Ned. Verzek.-Maatschappij
St. Willibrordus
Utrecht, Gatharijnesingel 48
Hoofdinspectic Amsterdam
Adm. de Ruijterse.242, Tel. 82797
Kapitaal- aa ïolkaverzekeriag
BERICHT
Het NOORD-HOLLANDSCH
DAGBLAD zal op Tweeden Pink
sterdag niet verschijnen.
DE DIRECTIE
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Haarlem
4«.
zou
na
van
O O
De
(United Prees)
o
z
KJ0
2
Vorige stand; „1
dat
fl
itend ver-
kvier ver-
gtok
394
miiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiHiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuHiiHiii
9.12. -
I Voile
Licht
Maan.
BERLIJN. 2 Juni. (W. B.) Over het uitstel
van de reeds gisteravond or hedei
wachte parafeering van het pact
neemt Wolff uit welingelichte kringen, dat
Duitschland het met het pact eens was, maar
dat van Italiaansche en Fransche zijde nog
nieuwe amendementen van redactioneelen aard
zijn Ingediend, die verdere beraadslagingen nood
zakelijk maakten. Het ligt dus niet aan Duitsch
land, dat het pact nog niet geparafeerd is.
Auto rijdt te Bergen-Binnen op schoolkinderen
in; één swaar- en vter lichtgewonden.
Twee vliegtuigen vernield te Soesterberg.
BERLIJN, 3 Juni. (W. B.) Het organisatie
plan van den toekomstlgen arbeidsdienst is ge
reed. 1 Augustus a s. zal met de Inrichting van
de kampen, gebouwen enz. begonnen worden.
Op den Isten Januari 1934 begint de eigenlijke
arbeidsdienst.
LONDEN, 2 Juni. (Reuter) Kardinaal Bour
ne, Aartsbisschop van Westminster, is ernstig
ziek. Een bulletin deelt mede, dat Z. E. aan
een longaandoening lijdt.
BERLIJN, 2 Juni. (VX>.) De Lokalanzelger
meldt In Innsbruck is het tot een botsing ge
komen, toen voor het gebouw van de unlversl-
telt de auto van prins Loewenstein, die lid Is
van de Dultsche Centrumpartij, parkeerde. Aan
de auto waren bevestigd een zwart-rood-gouden
en een Helmwehrvlag. Toen eenlge studenten
de wimpels afrukten, loste prinses Loewenstein
een revolverschot op de studenten, zonder even
wel iemand te treffen. Het incident gaf aan
leiding tot opgewonden toneelen.
TILBUKG
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 212
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
telefoon Administratie 433, Redadie 633
ABONNEMENTSPRIJS
Per kwartaal voor Alkmaar
Voer buiten Alkmaar
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 booger
Dagblad uitgegeven door de
H¥. Drukkerij De Spaarnestad
ALTONA. 2 Juni. (W. B.) De buitengewone
rechtbank veroordeelde wegens de bloedige
voorvallen te Altona op 17 Juli 1932 vier com
munisten ter dood. De andere beklaagden kre
gen tuchthuis tot 10 Jaar toe.
De Rijksbank werd er van op de hoogte ge
steld, dat de aanwezige vertegenwoordigers der
crediteuren op langen termijn, ook zonder een
formeel mandaat, een klein permanent comité
hebben gevormd, ten einde bet der* Rijksbank
mogelijk te maken de betrekkingen voort te zet
ten. welke de Rijksbank wenschte door de blj-
eenroeping van deze bespreking.
De deelnemers erkennen, dat de Stillhalte-
overeenkomst een <$ssentieele bijdrage vormt
voor de handhaving van den Duitschen inter
nationalen handel en crediet. Het handhaven
der betrekkingen tusschen de verdragspartijen
is in het belang van alle crediteuren.
Alle deelnemers hebben erkend, dat de Dult
sche buitenlandsche handel en de wereldhandel
als basis moeten worden beschouwd voor bet
transfer-probleem. Aangenomen wordt, dat een
der belangrijkste en urgente taken der econo
mische wereldconferentie zal zijn een snelle en
Permanente oplossing van het Dultsche trans
fer-probleem te vergemakkelijken.
8ERAJEWO, 2 Juni (VJ>.). In de nabi
van Mostar is een ernstig spoorwegongelul
beurd. dat tot dusverre 3 dooden heeft geë
Een personentrein was in een buitenge
hevige hagelbui terecht gekomery.welke de
bédekt had.
n trein reed:
dweer waren
>ging gekomen en
i^t op een plaats, waar
et bet gevolg, dat de
p de grondmassa's In-
ikte rails niet tot staan
HAMBURG, 2 Juni. (V. D.) Vanmorgen tegen
6 uur bemerkten voorbijgangers In een gedeelte
van de Pflanzenstrasse een zoo sterke benzine
lucht, dat sommige voorbijgangers er onpasse
lijk van werden en enkelen het bewustzijn
dreigden te verliezen. Klaarblijkelijk ontwikkel
den zich onder den grond benzinedampen, die
door de kelders ook In de hulzen drong. Een
onderzoek naar de oorzaak werd Ingesteld. Ver
moede lijk is een ondergrondschs benzinetank
gesprongen en is de benzine weggevloeld. In
50 huizen in dit gedeelte van Pflanzenstrasse
mag geen licht of vuur worden gemaakt, en de
politie heeft de straat afgezet om te voorkomen,
dat menschen met brandende sigaren of siga
retten er door loopen.
Panshan Lam het geestelijk opperhoofd der
Boeddhisten, ondernam zijn eersten vlieg
tocht in een Amerikaansch toestel. Pans-
flan blijft in ballingschap, hem opgelegd
&oor den Dalai Lama, den heerscher van
Lhassa.
tiek hoeft te bestaan. Het nieuwe regiem staat
er voor In, dat het transfervraagstuk werkelijk
een oplossing zal vinden. Tijdens de transfer-
besprekingen Is niet onderhandeld over de
schulden. De Dultsche debiteur blijft zijn schul
den betalen; de moeilijkheid is echter, of hij
daarvoor vap de Rijksbank de noodige deviezen
kan krijgen.
e beide tenders benevens
■rde klasse werden in el-
bü werden twee personen
vrouw overleed tijdens het
ziekenhuis. Vier personen
‘wond, zoodat zjj In levensgevaar
>ren bekwamen lichtere kwet-
tot 30 cM. hoog met ijskorrels
door werd het rijden voor de
zonder moeilijk. Door het noo
ter ook grondmassa's in beWi
deze bedolven de baan, Ji
het uitzicht slecht is, z
trein met volle kracht
reed en op de met ijs b
kon worden gebracht.
De locomotief en d<
een personenwagen
kaar geschoven. Di
op slag gedood, e*i
transport naar he
werden zwaar g/wo
verkeeren, 20 gndei
turen.
uiiiniiiiuiiHiHiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiimniitiiiiiiiiiiiiiniiiiitHiiaMiiHiii*
Door een brand in de gasfabriek te Werner
bij Berlijn. ontstond groot gevaar voor
ontploffing van den gashouder. Gelukkig
wist men het gevaar tijdig te bezweren.
Onze foto toont de brandweer aan het werk
MADRID, 2 Juni (Reuter). De wet op de re
ligieuze orden, die reeds drie weken geleden
door de Cortez werd aangenomen, is vandaag
door president Zamora ond&rteekend. De wet
bevat o.a. de confiscatie van alle bezittingen
der religieuze orden en houdt het verbod in, dat
vertegenwoordigers der Roomsch Katholieke
Kerk onderwijs geven. Het is de Kerk echter wel
toegestaan haar bezittingen voor religieuze
doeleinden te gebruiken. Daar de president zelf
een uitstekend katholiek Is, was men er niet
zeker van dat hij de wet zou onderteekenen.
Z. H. de Paus hëeft de wet een meesterstuk
van onrechtvaardigheid jegens God genoemd.
BERLIJN, 2 Juni. (V. D.) Naar verluidt zullen
de besluiten van de rijksregeerlng in de kwes
tie, welke maatregelen genomen moeten wor
den ter bescherming van de deviezenvoorraden,
reeds onmiddellijk na Plnksteren genomen
worden.
4
ROME. 2 Juni (Reuter). Het Consortium voor
het uitvoeren van publieke werken heeft een
414 procent obligatieleening van 600 mi.i’oen
Lire uitgeschreven, aflosbaar o 20 jaar. bestAnd
voor de electriflcatle van een groot deel van
bet spoorwegnet.
In de eerste vijf Jaar na uitgifte sullen drie
jaarlijksebe prijzen van 1 millioen Ure worden
Aankomst der ItsHaanarhe vHegesu vertraagd.
Schietpartij in bet Cubnanache parlement.
Vier terdoodveroordeeiingen te Altona.
Nota van wtjuigingen inzake 1 wetsontwerp tot
heffing van een Omzetbelasting.
BERLIJN. 2 Juni (W.B.). Rijksbank president
dr. Schacht beeft aan de pers eenlge toelich
tingen verstrekt op de mededeeling van de
Rijksbank inzake het resultaat der hier gehou
den transferbesprekingen. Schacht betoogde,
dat er niet de minste reden tot ongerustheid
over de kwesties Inzake de geld- en valutapoll-
LA PAZ, 2 Juni. (Eigen bericht.) Over het
geheele Gran Chaco-front wordt een hevig
artillerlegevecht geleverd. Naar gemeld wordt
heeft de Boliviaansche artillerie een groot aan
tal machinegeweren van Paraguay buitge
maakt.
De regeerlng van Paraguay deelde aan een
vertegenwoordiger der «United Press” mede,
dat de Paraguayaansche troepen lp het ge
heele gebied van Herrera de Bollvianen hebben
teruggedreven.
BERLIJN, 2 Juni. (V. D.) De staatssecretaris
van het rüksmlnlsterle van financiën. Rein
hardt, heeft hedenavond voor alle Dultsche
zenders een redevoering uitgesproken over de
wet tot vermindering der werkloosheid.
Spr. zelde o. m.: De rijksregeerlng beveelt
allen volksgenooten, die gelooven hun omzetten
of hun- inkomen of vermogen vóór I Juni 1933
niet juist te hebben opgëgeven, aan een be
drag als vrijwillige gave te storten ter bevorde
ring van den nationalen arbeid, wanneer zij
het gevaar willen ontloopen van bestraffing
wegens belastingontduiking. Deae gelegenheid
tot het verkrijgen van vrijdom van straf Is de
eerste en laatste.
Ter bevordering van het sluiten van huwe
lijken zullen huwelljksleeningën worden ver
strekt, doch deze zullen alleen gegeven worden
voor het aankoopen van meubelen en huisraad.
Voor kleedmg e. d. moet de jonge man of zijn
verloofde eVentueele spaargelden gebruiken.
Wat de maatregelen voor de werkverschaf
fing betreft, daardoor worden de volgende tak
ken van Industrie geholpen: machine- en werk-
tulgindustrie door belastingvrijheid voor het
aankoopen van vervangende machines en werk
tuigen; de meubelindustrie door de huwelijks-
leenlngen; het bouwbedrijf door leenlngen en
voorschotten aan landen, gemeenten, gemeen
telijke organisaties, openbare rechtsllchamen en
particuliere huiseigenaren; de textielindustrie
door het uitgeven van z.g. Bedarfsdeckung-
schelne voor den aankoop van kleedlng en on
dergoed: en verder alle min of meer bij boven
genoemde bedrijven betrokken industrieën.
Ten slotte verklaarde de staatssecretar
op deze eerste wet ter vermindering der
loosheid verdere wetten zouden volgen
eerstvolgende maanden. Het moet en zal I
den geesel der werkloosheid meester te w
Gezicht op de kalkmassa’s, die ten gevolge van een bergverschuiving t>ü Bemburg in
de Saaie zijn gestort en het geheele dal versperren.
BERLIJN. 2 Juni. (W. B.) Dr. Schacht is naar
Bazel vertrokken om daar aan de besprekingen,
die gedurende de Pinksterdagen bij «de bank
voor Intern, betalingen zullen plaatsvinden,
deel te nemen. 7
ROME, 2 Juni. (Stefani) De Inteekenlng op
de leening van 600 millioen lire voor de elec-
trlficatie der spoorwegen, is gisteren open ge
steld en moest reeds vandaag gesloten worden,
omdat er voor meer dan een milliard Ingetee-
kend was. Het aantal Intëekenaren bedraagt
170.000.
r stut
I cent
l ea>»
cent
ander I
8 Jani
HAVANNA, 2 Juni. (V. D.) In het Capitoel.
het nieuwe Cubaansche parlementsgebouw, in
den vleugel waarin de Senaat gevestigd Is. ont
stond gisteren een twls\ tusschen een groepje
politici van verschillende richting over een
politieke kwestie. Een der betrokkenen. Mario
Cuellar, een broer van senator Celso Cuellar,
voorzitter van de Volkspartij, trok zijn revol
ver en loste eenlge schoten, waardoor de afge
vaardigde Oscar Montalvo ernstig gewond
werd, terwijl zijn secretaris, Felipe Sanches
door een kogel In het hoofd werd getroffen.
Mario Cuellar werd door de politie gearresteerd.
protestantsche dominee D. Bodel-
schwing is gekozen tot Rijksbisschop der
Evangelische kerken van Duitschland.
Vandaag beginnen we met de pu
blicatie van een boeienden roman, die
zich ajspeelt in Engelsche adellijke
kringen <n. waarin ons de tragedie
van een schatrijk, jong meisje ver
haald wordt. De vader van het
levenslustige kind draagt een vreese-
lijk geheim bij zich, dat hem op den
duur het leven bijna ónmogelijk
maakt. Maar ook een ander is het
geheim door een list te weten geko
men en verraadt het om het gewel
dig vermogen van het meisje in han
den te krijgen. Met de hulp van een
laag sujet gelukt dit.
De heldin van ons verhaal voelt
zich echter gelukkig, nu ze van den
last van het geld, dat als een vloek
op haar rustte, bevrijd, den man kan
trouwen, dien ze liefheeft.
Chamberlain verklaarde, dat als alle naties,
die de conferentie bijwonen, vast besloten zou
den zijn omtrent hetgeen zij doen willen en hoe
zij bet zullen doen, er geen behoefte aan een
conferentie zou zijn. Het feit, dat de conferen
tie werd bijeengeroepen, Is gebaseerd op de
veronderstelling, dat een accoord niet kon wor
den bereikt. Het doel der conferentie is de mee-
nlngsverschlllen te bestudeeren en te zien tot
welk punt zij kunnen worden opgeloet.
Indien elke natie zou beginnen duidelijk om
schreven. strenge voorwaarden te stellen, die zjj
de conferentie zou verzoeken te aanvaarden,
zou dit de ergste manier zijn om de taak aan
te pakken Het is altijd de gewoonte der Brit-
sche ministers geweest om, alvorens aan een
conferentie deef te nemen, een slag om den arm
te houden ten opzichte van de te aanvaarden
politiek.
Chamberlain kenschetste aldus de doeleinden
der conferentie: le. herziening prijzenpolitiek:
2e. monetaire beschouwingen; 3e. afschaffing
of verlaging der douane-slagboomen.
Chamberlain, die een toespeling maakte op
de oorlogfschulden, zeide. dat de afscheiding
dezer quaestie van het programma der confe
rentie zJ. onvermijdelijk was. daar zij het beet
tusschen debiteuren en crediteuren onderling
kon worden geregeld. Wat hebben de andere
34 landen er mee te maken? vroeg spreker.
Meer wenscht hij niet te zeggen, daar hij woor
den zou kunnen gebruiken, die de kans op een
bevredigende oplossing dezer delicate quaestie
zouden kunnen bederven. Wij mogen veronder
stellen. zoo voegde hij er bij. dat onze moeilijk
heden door de Amerlkaansche regeerlng vol
komen worden begrepen en dat zij niets
wenscht te doen, wat ze zou kunnen verergeren
of de conferentie ongunstig zou kunnen beïn
vloeden.
Op uitnoodlging van de Rijksbank hebben in
de laatste dagen In Berlijn besprekingen plaats
gevonden met vertegenwoordigers der verschil
lende groepen der Dultsche buitenlandsche cre
diteuren betreffende het transfer-probleem. De
Rijksbank heeft een omvangrijk materiaal be
treffende den Duitschen buitenlandschen han
del en betreffende de deviezen- en schuldpositie
voorgelegd. De vertegenwoordigers der credl-
teurengroepen hebben hunnerzijds zonder zelf
eenig voorstel te doen, feiten naar voren ge
bracht, om bij de bevoegde Dultsche Instanties
betreffende de uitwerking van eenlge beperking
van het transfer tegenover de volle schuldver
plichtingen bet Juiste begrip Ingang te doen
vinden.
Het resultaat der beraadslagingen was alge-
meene overeenstemming over bet feit, dat de
der Rijksbank nog ter beschikking staande vrije
goud- en deviezenreserves een zoodanig laagte-
punt hebben bereikt, dat bij verdere daling de
functie der Rijksbank als centraal clreulatle-
Instituut benadeeld zou worden en dat het wen-
scheljjk is deze reserves geleidelijk te ver^oogen,
ten einde daardoor de Rijksbank te steunen bij
haar bemoeiingen de stabiliteit der/ Dultsche
valuta te handhaven.
Voorts werd erkend, dat de daOng van het
overschot op de Dultsche betalingsbalans er toe
dwingt de bescherming en de uitbreiding der
Dultsche deviezenovereenkomst te overwegen.
Concrete voorstellen voor de behandeling van
deze kwestie werden door de Rijksbank niet In-
gediend en de vertegenwoordigers der buiten
landsche crediteuren hebben slechte deelgeno
men aan de besprekingen met het doe! Infor
matica te ontvangen en te geven, doch niet om
onderhandelingen te voeren.
De aanwezigen keurden het voornemen der
Rijksbank goed, geheel onafhankelijk van de
maatregelen, waartoe de Rijksbank eventueel
zou kunnen worden gedwongen, alle moeite te
doen niet alleen het contact met de verschil
lende crediteurengroepen te handhaven, maar
ook gemeenschappelijke besprekingen over den
toestand met de crediteuren te vergemakkelij
ken bij het streven naar wederzijdsche overeen
stemming en overeenkomsten.
De vertegenwoordigers der crediteurlanden
hadden toegegeven, dat de Rijksbank recht
heeft op een vermeerdering van haar voorraad
goud en deviezen. De Rijksbank wenscht met
haar crediteuren in contact te blijven en daar
om is een permanente commissie der credi
teuren op langen termijn ingesteld naast bet of-
flcieele SUllhalte-comite.
De Economische wereldconferentie zal dit pro
bleem niet aan zich kunnen laten voorbijgaan.
Zij zal den weg moeten zoeken om de oplos
sing te bevorderen. Doet zjj dat niet, dan ziet
het er voor den internationalen schuldendlenst
■eer droevig uit. Het feit, dat de Rijksbank het
geheele deviezenverkeer onder controle heeft,
dat de Rijksbank den wil heeft de deviezen te
behouden en te vermeerderen, maakt de Rljks-
mark absoluut zeker. Het Is volkomen uitgeslo
ten, dat men nog eens zal toezien dat het
Dultsche Volk Inflatieverllezen op zijn spaargeld
zal lijden. Het besluit der Rijksbank Is onher
roepelijk, dat zij een verdere daling van haar
deviezenvoorraad niet meer zal toestaan. Zij zal
zoo spoedig mogelijk dienovereenkomstige be
sluiten nemen.
LONDEN, 2 Juni. (Reuter) Tijdens het debat
in bet Lagerhuis over de motie tot verdaging
van het Huls voor het Pinksterreces verzocht
de Arbeldersafgevaardlgde Grenfell den kanse
lier van de schatkist, Neville Chamberlain, de
houding der regeerlng uiteen te zetten ten
opzichte van de Economische Wereldconferen
tie.
BERLIJN. 2 Juni. (V. D.) Betreffende de
transferonderhandelingen, die de laatste dagen
in Berlijn hebben plaats gevonden, deelt de
Rijksbank het volgende mede:
Zumora onderteekent de wet op
de religieuze orden
uitgeloofd onder de obligatlehouders, benevens
een aantal gratis-treinritten.
De minister van de Spoorwegen, graaf Ciano,
verklaarde dat hij binnen korten tijd de lijnen,
waarop het drukste verkeer Is. wil electrlfl-
ceeren. zoodat 60 procent van het verkeer over
deze lijnen zal gaan.
Begonnen zal worden met de lijnen Floren-
ce-Rome-Napels-Palermo en Meran-Bozen-
Triënt.
WEENEN. 2 Juni (W.B.) Heë-
„Neue Wiener Extra Blatt" meent
te weten, dat thans besloten ia de
Nationaal-Socialistische partij en
haar neven-organisaties in Oosten
rijk te verbieden. Het verbod
spoedig na den terugkeer
Dollfuss uit Rome door een nood
verordening worden uitgevaardigd.
Verwachting: zwakke tet matigen wind
uit ooateiyke richtingen, helder tot
Hchtbewoikt, droog wam weer.
Verdere vooruitzichtenwarm, zonnig.
Nachtvoratverwachttng: geen no Mui
vorst.
Zon op
op 9.42.
WORDT DE NATIONAAL-SOCIALISTISCHE
PARTIJ IN OOSTENRIJK VERBODEN?
Chamberlain legt in het Lagerhuis een ver
klaring af over de doeleinden der econ. wereld
conferentie.
Incident te Innsbruckstudenten rukken de
vlaggen van den auto van Prins Loewenstein.
Zamora onderteekent de wet op de reUgieuau
orden in Spanje.
Mededeeling der Rijksbank over de Transfer-
onderhandelingen te Berlijn.