Katholieken, naar het Stadion!
Massaal appèl
voor
Werkverschaffing
Geeft de „Lutine” haar goud terug?
haast te mooi, om
Wat doen wij
Zondag?
„Anno Sancto
1
Nog verder terug
de traditie
Stille Omgang”
te Breda
OP SACRAMENTSDAG
WAAR TE ZIJN
I
I
I
in
ZATERDAG 17 JUNI
Het verleden keert weer
Z. H. Exc. Mar. Aengenent
Mirakel
Wie medewerken
Naar de missie
Vertroostinghe
Mgr. Dr. G. C. van Noort
Productieve arbeid
Wachten op Lutine-weer
Buitenlandsche postpakketten
Het Ryk betaalt het volle loon voor
enkele groote werken
Beckert’ uitvinding: een mijn
schacht in zee zal de op
lossing brengen
Hoe dat gy 't heft, hoe dat gy 't vat,
De menschen hebben altydt wat;
Hy is gerust, en anders geen.
Die ’t oordeel Godts ontsiet alleen.
Geen betooging, geen ontspan
ning, maar een grootsche
smeeking tot den Eucha-
ristischen Christus
Lathyrus-tentoonstelling
Het H. Sacrament van
te Niervaart
Vereenigingen, die aan de plech
tigheid deelnemen
Tollensprü*
Academische Examens
l
RETRAITEN
Meerssens H. Octave
Pastoor W, Nolet
van
cus,
een
het
Dan
J. F. A. BOTS, pr.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinm
waardoor
het met groote stel-
H
het
Aanmelding bjj de Directie. Tel. 604*.
ADR. POIRTERS SJ
ItilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIII
W. NOLET, Pastoor,
Amsterdam.
iders.
den opbouw
een
de
en
een
Behalve zeer vele particulieren en de kerk
zangen der verschillende kerkkoren nemen le
den der volgende vereeniglngen deel aan deze
plechtigheid:
Mgr. Dr. O. C. VAN NOORT,
Deken
puur
maar
tot den jubileerenden
Deze toren ligt mans in twee gedeelten de
rechte schacht en de uitloopende trechter-
mond in de haven van West-Terschelling
gereed. Is het weer gunstig, dan wordt hy naar
buiten gesleept naar de plek waar de „Lutine”
onder water en zand haar schatten verbergt.
Dit transport geschiedt op twee lichters, onder
ling door zware balken verbonden, zóó -dat de
trechtermond tusschen beiden door te water
kan worden gelaten. Daartoe is over de 'ichters
heen een groote hyschbok geplaatst.
Terwijl een krachtige motorpomp het water
en zand naar boven en vandaar naar bulten
pompt laat men den trechter naar beneden zak-
Pater Arts, uit Haps (N.-B.) zal binnenkort
naar de missie vertrekken.
11 i n 11 n 11111111111111111111 111 n i -
Begin Juli zullen naar de missie ven Ned.
Ooet-Indl# vertrekken de Paters F. Arts W.
Leeferlnk en J. Romeyn, van de Paters der H.
Familie te Oudenbosch.
Met ingang van 1 Juli u. zullen in het
verkeer tusschen Nederland en verschillende
andere landen (ongeveer een 70-tal) postpakket
ten van 1015 K.O. en van 1520 K.O. kun
nen worden verzonden. De postkantoren ver
strekken inlichtingen omtrent de bestemmin
gen en de daarvoor vastgestelde tarieven.
Voor de nazending in het binnenland van
buitenlandsche postpakketten van 1015 K.G.
te IJO en van 15—20 KG. 140 verschul-
ken, eerst door het water, dan door de zandlaag dlgd.
Voor het TusschenspelI. Organisaties: R.K.
Bond van P.T.T.-personeel; RK Bond van
Spoor- en Tramwegpersoneel: Ned R.K. Bond
van Zieken verplegenden; R.K. Jeugdvereeni-
glng .Dé Bavo Knapen”, Haarlem: Kolplngs-
Garde; RK- Politiebond; Het Wit-Gele Kruis.
De te Helmond verschijnende „Zuidwillems-
vaart” brengt het bericht, dat de Minister van
Binnenèandsche Zaken een overheldssuosldie
heeft toegekend van 100 pCt. op de loonen voor
de groote werkverschafflngsobjecten van het
waterschap ..Het Stroomgebied van de Aa” om
vattend de steden Helmond en Den Bosch en
een 24-tal grootere en kleinere plattelandsge
meenten. Aan deze belangrijke verbeterlngs-
werken. die enkele millioenen vorderen, rullen
800 arbeiders twee jaar in werkverschaffing te
werk gesteld kunnen worden.
H. M. de Koningin schonk voor de 6e Natio
nale Lathyrus-Tentoonstelling die op 7, 8 en
Juli aanstaande te Aalsmeer gehouden zal wor
den een groote zilveren medaille. Uit de vele
schenkingen die reeds by het bestuur binnen
kwamen blijkt wel voldoende de belangstelling
die er in verschillende kringen voor deze ten
toonstelling te. Dat de kweekers en liefhebbers
van hun. belangstelling blijk zullen geven kan
men afleiden uit het feit dat alle zalen van
het gebouw v. d. N.V. de Oude Veiling aan de
Markstraat bij de tentoonstelling betrokken
zullen worden.
De TollenspriJs, die volgens de statuten van
het Tollensfonds éénmaal in de 5 jaar wordt
uitgereikt aan één of meer onzer Nederlandsche
schrijvers of dichters, wier werken in proza of
poëzie gedurende genoemd tijdsverloop uitge
geven. zich deze onderscheiding hebben «aar
dig gemaakt, te in 1933 aan den heer Ar'hur
v. Schendel toegekend.
8—11 Juli:
11—14 Juli:
15—18 Juli:
2225 Juli: Jongelingen 15—17 laar
29 Juli1 Aug.: Jonge Middenstanders.
14—4 Aug.: Meisjes boven 17 Jaar.
Onze correspondent voegt aan dit bericht
toe, dat de objecten omvatten normalisatie van
de Brabantsche rivier De Aa van Den Bosch
tot Keldonk. verbetering van de Baketeche Aa
en de Kawjjsche Loop; normalisatie van de
hoofdrivier van den Boerdonkschen duiker tot
de uitmonding van de Baketeche Aa Daarnaast
brengt de bouw van de noodige kunstwerken,
werkverruiming. Bovendien zijn deze werken
van productieven aard, daar duizenden hectaren
thans waardeloozen grond in de toekomst uit
stekenden cultuurgrond zullen worden.
LEIDEN. Geslaagd: Taalk. doet. ex. indologie
de heer J. J. Spijker; artsexamen eerste ged.
de heeren O. Nieuwenhuis en N. Schut; be
vorderd tot arts mevr. M. C. O. Monod de Frol-
devllle en de heer P. Haverkorn van Rijswijk.
terschip onder de munitlekamer. Daar al het
hout van het schip langzaam aan ^erd aan
getast en verteerd, behalve de zwaarste kiel-
balken en spanten welke intact zijn, zakte het
dubbel gewicht van de munitie en daarmede het
goud geleidelijk op den bodem van het wrak. De
tot één grooten massieven klomp saamgeroeste
kogelvoorraad bedekte daarbij den schat als een
schuttende koepel. Alleen wat daarbuiten ge
raakte. 'n aantal baren en enkele vaatjes wet
goudstukken, kon men bij vorige pogingen ber
gen. Het werd aanvankelijk met haken en
schepnetten, later in de zandzuigers mee om
hoog gebracht.
Nog een omstandigheid dient vermeld. Het
te bijna ondoenlijk eenigen tijd achtereen op het
wrak te werken. Boven de plek waar de Lutine
rust, staat een sterke stroom en te de zee steeds
zeer’ roerig. Elke nauwkeurige verrichting wordt
daardoor belemmerd. Zoo zijn de bergers ge
dwongen te wachten op Zuidelijken of Zuid-
Oosteiyken wind. De Noord-Wester gronden lig
gen dan in de luwte van Vlieland, het water
wordt kalmer en men kan iets bereiken. Maar
de perioden, waarin die gunstige wind constant
wil waaien, zijn zeldzaam en duren maar kort.
Zoo kunnen er weken, ja maanden verloopen,
dat men moet wachten en wachten op de me
dewerking van de natuur, die onontbeerlijk te.
Geduld te een schoone zaak en de bergers van
Terschelling dienen hiervan terdege doordrongen
te zijn. En zij kunnen geduld hebben: het goud,
dat er al 130 jaar ligt, loopt vandaag of morgen
niet weg.
De uitvinding van Beckers te gebaseerd op den
huldigen toestand in het wrak, het feit name-
1 Hik, dat de goudvoorraad door saArtigeroeste mu-
1 nltle als met een ondoordringbaren kap te af-
gesloten. Na verwijdering van de zandlaag boven
het wrak zal deze munltleklomp, die men op
1 2 Meter dikte schat, moeten worden doorbroken.
1 Daartoe heeft de heer Beckers een ijzeren toren
ontworpen in den vorm van een omgekeerden
trechter. Van boven bedraagt de doorsnee 3
Meter, aan den onderkant 12 Meter. Het ge-
flrmanten vaarte te 25 Meter hoog en weegt 65 ton.
3
3
z
fiiiiiitiimitiiiiiiiiiii, <<<11<<<11H<<1 <j<<< <«G
ons geloof en voor onze devotie te leggen. Wan-
verheugen over de eer, die daar
wordt aan den Verlosser, Dien we
noemen den „Koning der eeuwen”,
Wien we de eeuwen opstellen als i
wacht, terwijl het geslacht van heden
omringt in hetzelfde geloof en in dezelfde
aanbidding, aangewakkerd door de herinne
ring aan vroeger tijden, die toch ook te een
vorm van de gemeenschap der heiligen.
En in die aanbidding en in die verheugenis
om de glorie, die aan Christus gebracht wordt
moet ongetwijfeld de gedachte van het Katho
lieke volk uitgaan naar degenen, die ofwel
door dwalingen misleid of door scheuring van
ons verwijderd zijn en het gebed zal gaan naar
den goeden Helder, dat Hij om de vermeerde
ring van de eer van God die dwalende schapen
naar den eenen schaapstal veere; en we zul
len Zjjn Licht afbidden over de heidenen en
over de Joden opdat het worde: één schaap
stal en één Herder.
Niet een pure betooging. nog minder
een aangename middag moet het zijn,
een groote smeekir.g
Christus, het Licht, den Weg, de Waarheid en
het Leven.
II. Vereeniglngen: De Graal; Kath. Gymnas
ten uit: Achilles; Cito: Jong Leven; UD.I.;
Wilskracht; De Katholieke Verkenners; De
Jonge Wachter.
In „de Thabor". Eendrachtstraat 23 te Rot
terdam, zijn de retraiten als volgt:
2730 Juni: Ongehuwden, P. Passlontet.
36 Juli: Verloofde meisjes, P. Carmeliet.
1013 Juli: Meisjes Euch. Retr„ P. Franciscaan.
1619 Juli: Jonge dames,, P. Capucfjn.
2326 Juli: Meisjescongregatie. P. Franciscaan.
2629 Juli: Meisjescongregatie, P. Augustijn.
15 Aug.: Jonge .dames (4 dagen) P. Cartn.
69 Aug.: Meisjescongregatie. P. Jezuïet.
912 Aug.: Meisjescongregatie, P. Dominicaan,
1518 Aug.: Jonge dames. P. Augustijn.
2225 Aug.: Dames onderw., P. Jezuïet.
27— 30 Aug.: Meisjes, P. Augustijn.
36 Sept-: Meisjes M.UL.O, P. Franciscaan.
69 Sept.: ifetejes, P. Passlontet.
11— 14 Sept.: Gehuwden, P. Passlontet.
1720 Sept.: Jonge dames, P Franciscaan.
2023 Sept.: Meisjes, F. Capucijn.
2528 Sept. Leden H. Familie en anderen,
F. Franciscaan.
en eindelijk zoover, dat hij als een stolp over
het achterdeel van het wrak op de leemlaag
rust. De schachttoren op den trechter steekt dan
nog altijd boven water uit. Door een lift kan
men naar beneden af dalen en zonder belem
mering van zand en water by het schijnsel van
e'ectrteche lampen het oprulmlngswerk ter
hand nemen. Is de munltleklomp eenmaal door-
gebrand en weggehakt, dan ligt daar het lang-
gezochte, fel begeerde goud te grijp.
Zoo stelt men het zich voor en op het eerste
gezicht lijkt de kans niet slecht. Of de bereke
ning van den uitvinder zal kloppen? Men ge
looft, vertrouwt en «racht.
De bergers hebben intusschen niet stil gezeten.
Met groote nauwkeurigheid heeft men nogmaals
de ligging van het wrak bepaald. Hierbij te ge
bruik gemaakt van een z.g. pulsinrichting. Van
uit een sleepboot werden lange stalen buizen
van ongeveer 25 Meter lengte op de plaats, waar
de „Lutineligt, door water en zand omlaag
gedreven. Kleine grijpers onder in de buis haal
den naar boven, waar men op stootte: een
schilfer roestig ijzer, sukken hout, koperen spij
kers. Een duidelijk herkenningsmiddel, dat men
wel degelijk met de ..Lutine" had te doen,
vormde het z.g „Lutlne'-merk, een hanepoot,
die In alle onderdeelen van het schip als bor
sten, binten en spijkers, staat gegrifd. Zoo werd
ae stand van het wrak, waar nog meer van over
te dan men aanvankelijk vermoedde, letterlijk
afgetast en in kaart gebracht. Boeien geven nu
de ligging aan. terwijl bovendien door liet aan
brengen van duidelijk zichtbare merken op de
kust van Vlieland en Terschelling de juiste
plaats gemakkelijk kan worden gepeild.
Alles te dus gereed voor den grooten sprong.
Enkele dagen. mooi, rustig ,Lutine"-weer met
een mild. Zuid-Oostelijk tot Zuidelijk briesje en
de toren wordt naar bulten gebracht. Boven de
.Dutlne” gaat hij zee-ln, de pompen komen in
werking, het toestel zakt en zakt tot het wrak,
mannen dalen met de lift omlaag, licht straalt
op de trieste ravage van het ontredderd schip,
dat na 130 lange Jaren nu zijn geheim zal moe
ten prijs geven.
Goud, zilver, tien millioen, een Nibelungen-
schat en slechts handen noodig om hem te
grijpen. Zonder N.V. en zonder trust, zonder aan-
deelen, transacties en balansen. Kan men het
gelooven in onze nuchtere eeuw, in het Jaa?
1933; Of te het een sprookje, een prachtig
sprookje, maar.... té moot om waar te zijn?
Hebt geduld, wacht op het ..Lutlne ’-weer en
de tijd zal bet leeren.
sinds Maart vertoeft de uitvinder op het eiland
Terschelling om van daaruit de berging voor te
bereiden.
Hoe is het op het oogenblik met de „Lutine
gesteld? Zooate men weet rust het wrak op de
Noord-Westergronden benoorden de Oostpunt
van Vlieland. In den loop der Jaren te het weg
gezakt door het drijfzand en komen rusten op
een vaste leemlaag. bedolven onder 10 tot 12
Meter zand. Daarboven staat bij eb ongeveer 3. bij
vloed 5 tot 6 Meter water. In totaal ligt de schat
dus een 15 tot 17 Meter onder den zeespiegel.
Bij vorige bergingspogingen tt reeds vast komen
te staan, dat het schip bjj de stranding midden
door te gebroken en geheel uit zijn verband ge
slagen. De schatkamer bevind zich in bet ach-
is het op het oogenblik met de ..Lutine”
- 'i men
Noord-Westergronden
van V -
In het St. Clemens-retraltenhid» te Noord-
wijkerhout zulten de volgende retraiten worden
gegeven:
2023 Juni Gehuwde Dames.
2629 Juni Overheidspersoneel
1—4 Juli Mannen
47 Juli- Meisjes bóven 17 Jaar
Gehuwde mannen.
Gehuwde vrouwen.
Mannen.
heeft zich in verbinding gesteld met
.j concessionarissen, de f
Doeksen en Dros, een contract is afgesloten en
sinds Maart t-
Ti eet symbolische Inleiding, die meer
Al runstzlnnlg-cultureel dan rechtstreeks
1 religeus is. een grootsche godsdknst-
giMtinr in bet Stadion! Een openbare hulde
sacraments-Zondag door Priesters, én
Volk onder leiding-van onzen Bteschop
bnebt aan het H. Sacrament, dl. aan den
Cbnstus. Die eenmaal geslachtofferd voor de
sxiden der wereld, altoos blijft het Offerlam.
de Vader heeft aangenomen en verheerlijkt
a omwille van hetwelk Deze alle eeuwen door
wigeving en genade schenkt aan hen, die ge-
kjoven in zijn Naam!
Wie zich de heerlijkheid herinnert van de
luisterrijke pontificale Hoogmis op den slui
tingsdag van het Eucharistisch Congres in
U24, wie na negen jaren nog in zijn hart roeit
nitrillen de ontroering, welk hij toen beleefde,
al tot geen prijs verzuimen Zondag as. naar
het Stadion op te gaan.
De. godsdienstige plechtigheid, die thans
«ordt voorbereid, zal wel onder een dubbel op-
dcht achterstaan bij de pontificale Hoogmis
nn 1924; allereerst, omdat het toen een h?;iige
Mis was. en vervolgens omdat de tegenwoor
digheid van zooveel Kardinalen en Bisschop
pen aan die H. Mis een uiterlfjken luister bfj-
«cte. die thans nl_et kan worden geëvenaard
Maar daar staat toch tégenover: Vooreerst dat
de massa devote aanbidders, die thans het
nieuwe Stadion gaat vullen, zooveel talrijker zal
Sjn dan de menigte, welke het oude Stadion
bevatten kon en vooral, dat thans de tiendui-
mden meer persoonlijk en meer actief zullen
deelnemen aan de hulde, welke den Eucharistl-
Khen Christus wordt <gebracht.
Immers. met uitzondering van den „Te
Deum", zullen Zondag alle gezangen door de
ongetelde menigte worden meegezongen. Met
opeet zijn de meeste eenvoudige en meest be
kende Gregoriaansche gezangen uitgekozen, op
dat als één machtig geluid uit de warme har
ten en de kloppende borsten van zoovelen de
lofzang van aanbidding en dank opkllnke ten
hemel!
Moge die biddende zang opstijgen als
wierook van aangenamen geur voor bet aan-
achijn des Heeren!
Lezers en tezeressea, tot Zondag in het Sta
dion!
Aan den vooravond van het Sacra
mentsspel „Anno Sancto” in het Am-
sterdamsche Stadion richten Z H.
Exc. Mgr. J. D. J. Aengenent, Mgr. dr.
O. C. Kanunnik van Noort, Pastoor
W. Nolet en Rector J. F. A. Bots een
laatste woord tot de katholieken
stad en land.
Voor het Tooneel-gedeelte: Alfeaarwacht:
.JBirit Sebastianus”; R.K. Tooneelclub ,JBt.
Aloysius”; RK. Amsterdamsch Tooneelgeael-
schap; R.K. Tooneelvereeniging .Artl et
Amlcitiae”; H. Familie H. Wlllibrordus (Bulten
de Veste)St. Franctecus Liefdewerk; De
Graal; Ned. R.K. Bond van Werkmeester, R.K.
Sportvereenlging .Jong Leven"; Katholieke
Jonge Middenstand; St. Josephs Gezellenver-
eenlging; St Josephs Gezellen Afd Nleuwen-
dam; St. Josephs Gezellen Afd. XII; R.K. Di
lettanten Tooneelclub „Onder Ons”; R.K. Al-
gemeene Sportvereeniging „Ontspanning door
Oefening” (O.D.O.); R.K. School voor Maat
schappelijk Werk; .jBervlo”. onderafdeellng der
Amsterdamsche Dekenale Drankweer-Federa-
tie; RK Tooneelvereeniging „Thomas k Kem-
pte”; Tooneel- en Ontwikkelings-Club voor Ka
tholieken; RK. Gymnastiek- en Athletiek
Vereeniglng „Uitspanning door Inspanning”
(UD.I.); Ned. R.K. Volksbond.
Voor het muzikale gedeelte: R.K. Oratorium-
Vereenlging: Gez. R.K. Kerkzangers „Voel jt
Amlcitiae"; R.K. Harmonie St. Caecllla te Niéu-
wendam; R.K. Harmonie St. Caecllla te Haar
lem; R.K. Harmonie St. Caecllla te Groote-
broek; RK. Harmonie St. Caecllla te Lutje-
broek: Harmonie der St, Josephs-Gezellen Ver
eeniglng.
Donderdag te op voorzeker luisterrijke wijze de
Octave van het H. Sacrament van Mirakel in de
Hoofdparochlate kerk van den H. Bartholomeus
te Mersaen, nabij Maastricht, Ingezet. Het lag
in de bedoeling dit Jaar bij de herdenking van
het 19de Eeuwfeest van de Instelling van het
H. Sacrament op buitengewoon plechtige wijze
Sacraments-octaaf te vieren. Telkenjare komen
nog duizende pelgrims naar Meerssen. een gods
vrucht welke dateert uit 1222 toen het wonder
der bloedende H. Hostie geschiedde en welke
devotie nog groeide, toen in 1465 het H. Sacra
ment uit de brandende kerk gered wérd.
Z. H. Exc. Mgr. dr. O. Lemmens, Bteschop
van Roermond, celebretrde ter opening van het
H. Sacramentsoctaaf eene Pontificale Hoogmis,
tijdens welke prof. dr. F. Feron eene feestpre
dikatie hield.
Des avonds had in tegenwoordigheid van Z.
Exc. Mgr. dr. O. Lemmens onder leiding
van kapelaan Th. Geelen eene verdienstelijke
uitvoering (Uaats van het H. Sacraments-
spreekkoor.
atholiek Amsterdam grijpt terug naar
eéne eeuwenoude traditie, nl den groot-
schen zege-tocht van Chrtetus-Euchartetl-
zooate die Jaarlijks plaats had temidden
onzer katholieke voorouders.
Zin voor traditie te ons, katholieken, nu een
maal aangeboren, het te het gezonde saam-
hoorlgheidsgevoel met het leven onzer katholieke
voorouders. Al jaren-lang te het dan ook pijn
lijk gevoeld, dat wij door uiteriyke omstandig
heden in onze noordelijke steden die traditie
niet konden voortzetten bjj de viering van het
H. Sacramentsfeest.
Nu gaan we een bescheiden poging doen.
De stoet zal pas na ernstige voorbereiding
worden geformeerd, «wat zoo lang hebben we
samen met Christus gevangen gezeten, dat we
verleerd hebben met Hem uit te trekken.
Maar erger is: de tocht zal niet gaan door
„Zijn” stad, maar heeft plaats in een burcht,
een vesting, een afgesloten ruimte, omdat Hfj
in ziji) eigen stad niet veilig B.
Zoo zal dan ook op 18 Juni bij alle feest
vreugde in de ziel van ons Katholieke volk niet
ontbreken een gevoel van weemoed, zooate dat.
dunkt me. ook te bespeuren valt in Derklnde-
ren’s bekende doek.
Ach. hoe brengen we dien verren droom weer
terug naar de werkelijkheid?
Moge uit dezen dag een grootsch verlangen
losslaan.
Nog verder moeten we terug in de traditie,
terug naar de eerste chrlsten-eeuwen, toen elke
katholiek zelf een Christus-drager was.
nog te er kans, dat de Eucharistische
Christus hier eens werkelijk zal rondgaan door
Zjjn eigen stad.
Ti en schitterend denkbeeld is het van de
H Vereen. .Katholiek Amsterdam", om het
Jubeljaar van het 19e eeuwfeest van de
Verlossing te vieren in het Stadion. Dat groot-
sche bouwwerk biedt gelegenheid tot ont
plooiing van een luister, die anders alleen op
Oen publieken weg mogelijk zou zijn. Immers
de herdenking van de Verlossing moet
godsdienstige plechtigheid wezen, die op
«raat in ons vrije Nederland niet toegelaten
vordt. De dag is heel juist gekozen: tusschen
het feest van het H. Sacrament en dat van
bet H. Hart in. Op den eenen dag vieren wij
orze dankbaarheid uit voor de levende herin
nering aan het Lijden des Heerem
wy verlost zijn, op den anderen het levende
lymboo! van de liefde van den Godmensch.
En daar tusschen in gaan we nu aan het H.
Sacrament een hulde bereiden, zooate Neder
land die nog nooit gezien heeft. Want het
wordt heel wat anders dan de processie bij
het Eucharistisch Congres. Die is in dezelfde
orde van zaken niet te overtreffen en niet te
evenaren. De opzet is nu* heel ani
Ten tooneele zal men voerén
ten 1 Christelijk leven in ons vaderland. Want
Christus heeft ons verlost, maar om aan die
verlossing deelachtig te wórden hebben we
volgens de schikking Gods de medewerking
ten menschen noodig. Hoe te het leven der
genade tot ons gekomen, hoe is het gewassen
”ki ons land, welke vruchten heeft het voort
gebracht? Al wat het voorgeslacht gedaan
heeft, beteekent opbouw van óns godsdienstig
leven. Wy vereeren Jezus in het H. Sacra
ment, wy offeren Jezus op het altaar, maar
het altaar is gebouwd in moeizaam werk van
eeuwen door het eene geslacht na het andere,
door geloofsverkondigers en monniken, door
Phesters en burgers, door krygslieden en ge-
“erden. Wat in den loop van de tyden in wer
kelijkheid gebeurd is, dat wordt m het Sta-
ytoo voorgesteld in tafereelen vol kunstzin en
boeiing voor het oog. Het te geen comedie, het
niet louter spel, maar het is een korte voor
telling van de werkeiykheid m handelingen,
die symbolisch zyn, maar symbolisch dan ook
volop waar. Wanneer Willibrord en Bonifatius
Servatius en Radboud hun steenen aandragen
voor den bouw van het moderne altaar, wan
neer de middeleeuwsche burgers en krygslieden
bet materiaal aandragen voor de aanbidding
ten den Christus op dit eeuwfeest, dan is dat
biet maar een voorstelling. Neen, ze hebben
•tet inderdaad gedaan door een grondslag voor
neer de laat-middeleeuwsche processie vooraf
gaat aan de processie van onzen tyd, dan be
tuigen we onze verwantschap met die men
schen van voorheen, die ons geleerd hebben,
dat geen luister te groot is, om den verborgen
God te aanbidden.
In al die tafereelen brengen we ons te bin
nen. dat we leven hetzelfde geloofsleven als
onze voorvaderen, we worden ons bewust van
onzen adeldom, dien we erfden van het voor
geslacht, de katholieke traditie, die Immers in
allerlei vormen en met allerlei middelen ons
brengt de goddelijke overlevering.
Wie niet al te crlttech. doch in devote stem
ming de plechtigheid gaat bywonen, zal zich
verheugen over de eer. die daar gebracht
Immers
voor
eere-
Hem
T-x uim ƒ10.000.000 aan zilver en goud onder
M slechts enkele meters water en z*nd, zou
A»- de hedendaagsche techniek daar nu geen
raad op weten? Hier lag voor een onderneming
de winst gereed, hier wachtte het lokkende goud
op den handigste, op den slimste. Meer dan 130
j«ren ervaring, de moderne techniek, die nergens
voor staat en een uitkomst, die nauwelyks twy-
felachtig kon heeten. Waar bleef de man. die
het middel vond, die zyn slag sloeg en zyn for
tuin maakte, daar waar het met groote stel
ligheid te maken was?
Niet van de eilanden, niet van de kust, niet
van de centra der technische wetenschap maar
ergens uit het Limburgsche land is hy thans
gekomen, meenend met zyn nieuw systeem alle
vroegere bezwaren te kunnen overwinnen en
het goud te bergen, waar zoovele malen vergeefs
naar is gezótht. De industrieel F. Beckers uit
Gennep heeft een uitvinding gedaan, waarmee
hy tot het kostbare wrak hoopt door te dringen
er. op zyn dooie gemak den schat te lichten, die
men zoo vriendelyk is geweest daar 130 Jaar voor
hen te laten liggen.
Beckers 1
de huidige
Ook Breda houdt een „Stillen Omgang" in
eere, welke de herinnering levendig doet blij
ven aan het H. Sacrament van Mirakelvan
Niervaart.
Niervaart was in de middeleeuwen een dorpje,
gelegen in de heeriykheid Stryen. welke In 1421
door den St. Elteabethsvloed voor een groot
deel in den Biesboech herschapen werd. Wel
bleef Niervaart toen gespaard, doch nadien
werd het toch zoozeer door het water belaagd,
dat het een goede 25 Jaar later geheel onbe
woonbaar en verlaten werd.
*t Was rond het Jaar 1300. dat In 1 veen nabtj
Niervaart een H. Hostie gevonden werd. Toen
de vinder haar opraapte vertoonde zich bij het
aanraken bloed. Van eerbiedigen schrik bevan
gen liet de man de Hostie vallen „ende aldus
de oude kroniek dat heilighe Sacrament viel
weder aonder yemants toedoene in die selve
stede, daert tevoren In ghelegen hadde". Door
een der omstanders werd de pastoor gewaar
schuwd. die de H. Hostie vol eerbied, en om-
stuwd door vrome parochianen naar de kerk
overbracht, waar ze ter byzondere vereering
werd gesteld op een afzonderiyk altaar.
Met vele wonderbare gebedsverhooringen be
loonde Christus in Zjjn H. Sacrament het ver
trouwen en de godsvrucht der geloovigen.
Anderhalve eeuw bleef de H. Hostie te Nier
vaart bewaard. Toen de kerk ten gevolge van
het watergeweld bouvrvallig was geworden, werd
de gevonden schat in 1449 na rjjp overleg plech
tig overgebracht naar Breda, waar de devotie
tot dit H. Sacrament van Mirakel mede zeer
bloeide.
Meerdere byzonderheden omtrent een en an
der verhaalt de eerw. heer A. P. Huysmans,
kapelaan der Bredaache kathedraal, in een
dezer dagen verschenen werkje, waarin ook
wordt medegedeeld, hoe de H. Hostie onder den
Invloed van den beeldenstorm jammerlijk te
loor Is gegaan. De devotie ging hiermede ech
ter niet geheel te niet en volgens een overleve
ring zou in de 17e eeuw de oude plechtige pro
cessie zich nog gehandhaafd hebben in eenr.
„Stillen Omgang”, door dezelfde straten ate n
vroeger.
Werd ten slotte ook dit gebruik door den
druk der tyden versmoord, in deze eeuw te het
herleefd en wel in 1916. om daarna stijgende
belangstelling te genieten.
Deze ..StJUe Omgang" wordt, gelijk voorheen
de processie, gehouden op Zondag vóór St Jan,
dit jaar dus merkwaardigerwyze op denzelf-
den Zondag, waarop Amsterdam zijn aloude
Mirakel-processle in t Stadion doet herleven.
De Bredasche omgang vindt plaats van des
morgens 5 tot half 7 en ten tweeden male van
9 tot half 11. telkens uitgaande van het plein
vóór de kathedraal en daar ook eindigend. Des
avonds heeft in Aeve bteschoppelyke kerk een
Pontificaal Lof met plechtige processie plaats,
tot sluiting van den schoonen herdenkingsdag.
In de kathedraal heeft lange jaren gehangen
een schlldery betreffende het H. Sacrament
van Niervaart, welke schilderij tydens den
beeldenstorm verscheurd, maar later hersteld
mét een proza-kronlek en een „Spel van den
H. Sacramente van der Nyeurvervaart". beide
in handschrift uit de Jaren 15201540 berus
tende in het archief van genoemde kerk, een
zeer waardevol getuigenis vormt voor de echt
heid der geschiedenis.
Bedoelde schilderij te sinds kort afgestaan
aan het gemeenteiyk museum van Breda, dat
vereenlgd met het nieuwe bisschoppelijk mu
seum Juist deze week heropend wordt.
f
