3ïet wtóaal urn den iay
I
Moederhuis der Karthuizers
H
HE?
1 boa.
30.00,
xmen
pond.
Het Geheim
van
Sir Carew
ROBINSON CRUSOE’S AVONTUREN
ROBINSONschoenen
zijn Uw
beste vrienden
MIN OF MEER
Alle abonnéfs on^nUen1 nm^utT’roor sen Ou
DINSDAG 20 JUNI
Grande-Chartreuse
ranj
dgk
Ernstige geruchten
De zonne
straal
Een kloostergang van 180 meter
stelling
u
Sovjet-Rusland-tentoon-
Galgenhumor in Sovjet-
Rusland
Luchtvaar tpresta ties
bij de Sovjets
H.H. Collectanten en Koorzanger*
BIJ UW BEZOEK AAN AMSTERDAM
LOGEEREN EN/OF DINEEREN IN
DE ROODE LEEUW
de Fransche regeerlng het ge
stolen klooster terug geven?
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK. DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL
tal"
gen
enst
hU
„Hier moet bet zUn, dat da eee-
man heeft gezegd, dat er steenen In
de rivier lagen, en we sullen hier dan
maar de rivier oversteken,” zei Ivy.
en een' késtbare verzameling
0
„Kijk eens,” riep Ivy trotsch uit.
„Polly wil altijd grgag den weg wU*
rtvlertje."
25
bleken reusachtige rivleracbild-
nen
het
hand was.
haar toe.
(Morgenavond vervolg)
M
4
(Wordt vervolgd).
boa
0 per
X
K
M
-- 1
padden te rijn. Toen Polly op hun
ruggen stapte, kwamen ae aan de op
pervlakte, om te zien wat er aan de
En voordat-Ivy, Bobble en Topey een-
beweging hadden gemaakt, ging Polly
de kat, die mee was gegaan, al voor
uit.
4
4
V
X
M
M
(Ingceonden Mededeeling)
Ten-
1L
ichen
24.00.
en ver-
i kamer.
eden
M
week
door
Van-
wlen:
5.4#—
er 1*
-10 00
Cruls-
on
stuks.
)^O—
r 100
Sag-
M
ïïSfi
■adel
andri
■ndri
1 ma-
ippsa
-050.
pee
Aan-
RM
33.00,
KG.
CC
>tacbe
tlelna
■tuks
iven-
1320
Midi
125-
MART IN BERDEN
(Nadruk verboden)
K.O.
Drie-
I.O.
MATIGE PRIJZEN CENTRALS LIGGING
Maar de kat bad nog geen paar
passen gedaan, ot haar werd een ver
rassing bereid. De zoogenaamde stee
leden
50
.00
.00
Zoodra hU haar figuurtje bulten de deur ge
waar werd, trad hü naar haar toe en zei:
„Miss Carew, mag ik even me u spreken?
k bid u. ik smeek u.... Wees zoo genadig en
laat ik even met u spreken mogen!"
Patty wist niet, wat ze zeggen moest. Vóór
een positie verworven heeft. Dus
hl voor goed-mijn opinie: ik acht
ninder om.,.. O, riep je, Allee?
ken toon.
Den naam
onderdak
den Deenschen geleerde verzocht het klooster
te willen verlaten. Tegelijkertijd werd door de
Katholieke Actie in de Dauphlné een schrijven
gericht aan vele universltelten van Europa, met
het gevolg, dat oa. Leuven het schrijven be
antwoordde en de hoop uitsprak dat het oude
klooster der Pater Karthuizers spoedig weer in
het bezit van de monniken mocht komen. Noch
het een noch het ander had succes: de staat
bleef in gebreke en deed niets. De teruggave
van het klooster zou trouwens weinig practlsch
nut kunnen hebben, zoolang de Karthuizers in
den vreemde vertoeven. Zij kunnen nog zoo
vruchtbaar in het buitenland werken, hun kloos
ter staat verlaten en raakt meer en meer in
vervat
Zou het waar zijn, dat de Fransche regeerlng
bet gestolene zal weergeven en dat zij dit zal
doen in den staat, waarin het klooster werd
ontvreemd? Dan moge daaraan de wensch wor
den verbonden, dat tegelijkertijd de heilige en
verdienstelijke monniken zuilen terugkeeren
naar de plaats, waar Sint Bruno de orde stichtte
en een begin maakte met de onschatbare wel
daden, die zijn orde heeft verricht voor volk,
land en Kerk.
uitkeerirgen f3000.-')
Sir George,
maar
sing
op-
lende artikelen kan krijgen kleeren, schoe
nen, eetwaren, speelgoed enz."
„Wij hebben in Moskou ook een warenhuis I"
begint de Rus.
„Hoeveel menschen werken er in dat waren
huis?” vraagt de Amerikaan.
„Een man, een enkele man!" zegt de Rus.
„Hoe is dat nou mogelijk?"
„Waarom niet! Hoeveel menschen heeft men
dan noodlg om iemand te zeggen dat er geen
schoenen, geen eetwaar en geen speelgoed is?"
Aan een anderen Amerikaan laat men een
straat In Moskou zien, waarin eenlge planken
en blokken hout liggen.
„Wij hebben thans een vijfjaren-plan!" zegt
een Rus beteekenlsvol.
„Ziet u dit bout? Over vijf Jaar zal hier een
huls staan, hooger dan een wolkenkrabber in
New-York!” De twee gaan verder en komen in
een straat, waarin oud ijzer ligt. Binnen vijf
jaar zal hier een hoogoven staan!” zegt de Rus
weer, trotsch en gewichtig. „En deze oven zal
grooter rijn dan welke andere ook in Ame
rika." De twee gaan verder en arriveeren in
een andere straat. Daar staan voor een bakkerij
de menseden in een lange rij te wachten.
„Wat is dat nou?” raagt de Amerikaan.
„WU hebben een vijfjarenplan.” antwoordde
de Rus weer. „Dit is een bakkerij en de men
schen wachten hier op brood. En over vijf jaar
zal Moskou te klein zijn voor al die menschen,
die op brood wachten!"
Het vijfjaren-plan moet het natuurlijk bet
meest ontgelden. Het heeft zoo veel beloofd en
zoo weinig gedaan. Daar zit een arme Rus, arm
.Maak er u nu niet langer druk over. Tracht
er in het geheel niet meer aan te denken”.
Zijn antwoord wAs dat hij voor haar kniel
de, haar hand aan de lippen bracht en ze eer
biedig kuste.
Dit was zoo onverwacht geschied, dat hij al
weer in het halfduister verdwenen was, eer
Patty zich voldoende hersteld had. om te spre
ken, of om zich te bewegen. Langzaam bracht
zij toen de hand omhoog en schudde ze af, met
een eenlgszlns minachtend gebaar.
.Mijn hemel!.... Wat zou moeder wel zeg
gen?” waarop ae in de richting tuurde, waarin
de gouverneur verdwenen was. „Och. zeker niet
wel bij het hoofd!”
Deze oplossing scheen haar voor het oogen-
bllk te voldoen; althans ze verdiepte zich niet
verder in het geval, maar trad wat dichter bij
de open balkondeur en keek eens binnen. De
majoor en Ducinda zaten nog gezellig te pra
ten; Sir George en Lady Carew waren even
eens in gesprek; een paar maal hoorde zij den
naam van Antony Wyckam noemen. Charley
zat nu ook rustig te lezen; dus voelde Patty,
dat niemand haar gezelschap noodlg had. Als
een pijl uit den boog liep zU den tuin weer
In, volgde enkele kronkelpaden, bleef toen stil
staan bij een boschje laurierstruiken en begon
zachtjes te zingen. Zelfs toen ze voetstappen
boorde naderbijkomen, veranderde zij geheel
niet van houding, maar keek enkel op, toen de
jonge man vlak bij haar was, en zei plagerig:
„Zou dat pad nog begaanbaar zijn?"
„Ik weet het niet, mijnheer. Vreemd, dat u
waarheid moest zeggen. Dit was üw werk....
U heeft het niet geboord, maar u weet toch,
wat het is. niet waar?"
Uk.... Ik geloof van wel", kwam het weer
aarzelend van Patty.
De onderdrukte aandoening, die er in den
toon van zijn stem doorklonk, deed haar Biet
op haar gemak zijn.
,Xn nu ga Ik over tot de eenlge vraag, die mij
belang inboezemt. Uw vader heeft gezegd, dat
hij niets geeft om de smet, die aan mij kleeft;
dat hij er mij niet minder om acht. Wilt u
even grootmoedig in uw oordeel zijn en hetzelf
de zeggen?"
Zoo’n innlg-smeekend verlangen lag weer
spiegeld In de helderblauwe oogen, dat Pat,
goedhartig van aard als zij was antwoordde:
„O, maar natuurlijk. Mr. Wyckam! Waarom
zou ik nu zoo dwaas zijn u minder te achten,
voor iets, dat in het geheel uw schuld niet is?
Het is droevig voor u. omdat het alles zoo een
zaam voor u maakt, maar wat komt het er nu
verder op aan? Ik weet niet, wat vader tegen u
gezegd heeft, maar wAt dit ook moge geweest
zijn, Ik ben het daarmee eens. Hij beeft mij
leeren denken, zooals hij. Natuurlijk acht ik er
u niet minder om. Wel spijt het mij voor u.
omdat u het zoo erg schijnt te vinden".
„O, als u eens wist, hoezeer ik u daarvoor
dank!.... uw vader gaf mij de hand.... Zoudt
u nu eveneens zoo goed willen zijn, dtt te
doen?"
Het was haar onmogelijk te weigeren; zij gaf
hem dus de hand en sprak er nog enkele vrien-
delük-bemoedlgende woorden bij;
„Z’n
waard.”
„Dat hindert niet. Laat maar «taan. Ik neem
de kamer precies zooals ze is."
Anton Weller had bereikt wat hij zich' voor
genomen had. Hij meende voor het ondersoek,
dat hij op eigen houtje wilde Instellen, geen
beter uitgangspunt te kunnen vinden dan de
kamer, waarin de vermiste had gehuisd. Nog
den zelfdep dag doorsnuffelde hjj de bagage
van zjjn voorganger en vond in brieven en
papieren de bevestiging van het vermoeden,
dat deze inderdaad in het dorp was gekomen
met de opdracht een onderzoek in te stellen
naar de bende, die een stroom van valsch geld
in omloop had gebracht.
Hij begon dus zijn taak, maar het lot was
hem niet gunstig. De eene dag na den anderen
verliep, zonder dat hij een stap verder kwam.
Al de moeite die hij deed om een aanwijzing
te krijgen, was vergeefsch.
Op een morgen stond hij langdurig
velend te turen uit het venster van z’n
aan den achterkant van X hotel. Het was nog
vroeg. De zon was nog niet hoog genoeg ge
stegen, om haar gouden stralen te kunnen wer
pen over de hooge bergtoppen heen, die zich
als een muur dicht achter het dorp verhieven.
Lichter en lichter tintten zich bergen en wol
ken. Het zou niet lang meer duren, of de hel
dere morgen-sonnestralen zouden het tafe
reel. dat ook in z’n sombeftMd grootsch en In
drukwekkend was. met hun blijden glans ver
levendigen.
„Daar sta Ik nu," pruttelde Weller. .Als Ik
maar wist in welke richting ik zoeken ttioest.
Zou ik de zaak werkelijk moeten opgeven? Ha.
daar is de zon!"
HU keek hoe de sombere bergkam ophelderde
door de aanraking van de zonnestralen. Eens
klaps bleven de turende oogen van den jongen
detective strak op één punt gericht. Een zon
derling blinken en schitteren hield z’n aan
dacht gevangen. Wat was dat? Een zonnestraal
deed een of ander voorwerp, dat zieh in den
rotsigen bergwand bevond, flikkeren. Maar
wat? Kon het soms water zijn?
„Ónmogelijk.” dacht hjj, „dat kan niet
Neen.... water zou een horizontaal vlak vor
men, geen verticaal. Maar wat is het dan?”
Door een Invallende gedachte gedreven, ver
liet hij het venster, knielde bij den koffer van
den vermisten man en zocht daaruit een kij
ker, dien hjj er bij het doorsnuffalen van den
In had gezien. Daarna ging hij terug
venster, om met gewapende oogen op-
zonderlinge verschijnsel gade te
„Kom terug. Polly, je hebt de ver
teerde steenen genomen!", riep Ivy
Je, dan zegt zeessentieel
Van Net goede en het schoone
Heeft ie mensch grddg een teveel’
Maar de man zegt van zijn standpunt
Schijnbaar boekt de vrouw hier winst.
Want we hebben op de wereld
Van het béste stèèds het minst.
Dit was eigenlijk de eerste maal dat hij het
«oord tot haar richtte. Tot nog toe had hj^niet
teders dan met een „ja” en „neen” geantWord.
“itechlen was hij ook wat verlegen, dacht zUt
“schoon hij er niet naar uitzag.
I „Heel graag, Mr. Wyckam, maar ik vrees, dat
- een ontzettend domme leerling suit vin-
want van alle vakken heb Ik voor talen
den minsten aanleg. MIs Gunn zou ook
“ooit eenig succes aan mij beleefd hebben, zoo-
I “iet Fransch als met Itallaansch. als ik
I n°S niet het best geleerd had van den tijd,
“t wjj in het land zelf waren. Als je het zoo
'oortdurend om je heen hoort spreken, ga je
“eedoen. Toe paps, staat u nu eens even stil,
zal ik mijn mooiste roos In uw knoopsgat
Het effect was .schitterend”, zooals zjj zelve
■*tei«de, en daarom ging zij nu een tweede
o® haten, om er den majoor mee te tooien.
teteMchen hoorde zij Six George tot den gou-
retI*“r zeggen;
HELSINGFORS. 19 Juni (Reuter). Naar
hier gemeld wordt, aal te Berlijn een unieke
tentoonstelling worden georganiseerd, welke de
ellende van den hongersnood in Sovjet-Rusland
wil aantoonen en waarop oa. brieven te zien
zouden zijn van Russen, waarin dezen hun nood
uiteenzetten.
Tot de verdere teritoonetelllngsvoorwerpen
behooren foto’s van uitgehongerde mannen en
vrouwen en monsters van z<. Russisch brood,
zooals dit in het land der Sovjets wordt ge
geten.
bij verilas van een band
een voet of een oog
MOSKOU, 19 Juni. (Reuter). Ir sake de jong
ste verrichtingen van Sovj=t fiche vliegers,
meldt het Telegraaf-agentschap der Sovjet
unie, dat de bekende Poolvlleger Alezejew In
een watervliegtuig gevlogen heeft van Sebas
topol naar Port Igarka In het uiterste Noorden.
Dezen tocht van 10.000 K.M. legde hi) over t
vasteland af in 13 dagen.
Thans is de vlieger Lewanowskl in een wa-
ter-vliegtulg gestart voor de vlucht Sebastopol,
Chabarowks, eiland Wrangel, een afstand van
11.000 KM
Een interessante tocht wordt ondernomen
door den vlieger Bugolz, die op zoek gaat naar
het Andrejewland. welks ligging vermoed wordt
ten N.O. van het eiland Wrangel.
De vlucht gaat vanuit Bebastopol via Irkos-
tek en verder door geheel onbekende gebieden,
In totaal een afstand van 15.000 KM, welke
hij in 25 dagen denkt af te leggen.
De in het uiterste noorden opgerichte lucht-
vaartstatlons zijn van groot belang voor het
onderzoek in deze gebieden.
Op het oogenblik is de geheele weg van Nova-
Zembla tot Kaap Deechnew in vijf districten
Ingedeeld, elk met een eigen luchtvaartstation,
welker taak het is alle schepen en expedities
in deze streken van dienst te zijn.
Het doel is een regelmatlgen luchtdienst voor
mail en passagiers In te stellen, ter verbinding
met de winterkampen en bedrijven in het uiter
ste Noorden.
et was wel toevallig, dat Anten Weller,
de detective, een plaatsje voor z’n va-
cantleverblijf koos, waar groot en klein,
oud en jong, vervuld waren van een zonder
linge gebeurtenis, die in X nabijgelegen dorp
had plaats gevonden
Op geheimzinnige wijze was daar een jonge
man verdwenen, die als toerist een kamer in
een der vele kleine hotels bewoonde. Na zijn
plotselinge verdwijning gingen er geruchten,
die wilden, dat hij belast was geweest met de
opsporing van een bende valsche munters, die
hun misdadig bedrijf op geheimzinnige wijze In
de streek, om haar natuurschoon bekend, uit
oefenden.
Op den derden dag van zijn vacantle liet An
ten Weller rich naar het doroje rijden, dat
verscholen lag In een klein dal, bestraald door
Steil- opgaande, rotsachtige bergspitsen.
„Heeft mijnheer al gehoord, dat een hotel
gast uit het dorp spoorloos verdwenen is?"
vroeg de koetsier onder het voortrijden aan z’n
passagier.
^a, ik heb wel zoo iets gehoord." antwoord
de Weller, „maar het rechte weet Ik er niet
van.”
„Elan zal Ik u vertellen wat Ik er van weet.
In een klein hotel even bulten het dorp, had
een jonge man een kamer genomen voor een
maand. Het hotel Is gezocht om z’n mooie lig
ging. Het uitzicht op de bergen is nergens zoo
mooi. Op een goeden dag ging de jonge man
vroeg uit voor een bergtochtje. HU Is niet te
ruggekomen en ofschoon men dagen lang naar
hem gezocht heeft, is men niet te weten ge
komen wat er van hem geworden is.”
„Dat Is een vreemde geschiedenis," meende
Weller, .jnaar als het uitzicht In dat hotel
werkelijk zoo mooi Is, dan zou Ik er ook wel
willen logeeren.”
„Ik zal u er heen brengen, mijnheer.”
Een half uur later vroeg Anton Weller aan
den gemoedelUken waard van 't hotel of hU
voor eenlge dagen een kamer kon krijgen.
,Jk heb maar één kamer vrU.” zet de man.
„En Ik heb er ook maar één noodlg."
.Maar dat Is juist de kamer van dien ver
dwenen jongen man. mijnheer. U hebt daar
zeker al van gehoord?"
.Méér dan me lief ia. Die kamer wil ik wel
hebben De vorige bewoner zal er wel niet ko
men spoken, denk ik.”
bagage staat er nog,” verzekerde de
behooren te zeggen, eer ik bij u in betrekking
gekomen was. dan kan Ik u enkel mijn excuses
bieden, dat ik u. wat dit betrof, misleidde, en
gaan. Nog eens herhaal ik: ik heb nóch familie,
nóch naam”.
„Maar, beste kerel”, riep Sir George, die zich
nu weer hersteld had. „Onzin! GAAn!.... Dacht
u dan. dat ik u daarom minderwaardig zou
achten? Hoe komt u er bU? Wat u mU verteld
heeft, gaat natuurlUk niet verder en Ik verzoek
u verzoek u dringend om te vergeten, dat
ik het weet. Het doet mU Innig leed, dat Ik u.
onbewust, pUnlljke vragen deed. Kom”, drong
hU nog eens, „tracht het te vergeten; dat wil
zeggen: beschouw het niet vu een zieke lijken
kant. Dit standpunt Is nu toch grootendeels
overwonnen, dat het van zoo uiterst veel be
lang zou ZUn, wie je voorouden waren I WU
kijken naar den man zelf, zoo denk Ik er ten
minste over. Onder de gegeven omstandigheden
vind ik het des te verdlenstelUker. dat u zich
zoo kranig
weet u ééns
er u niet
Ik kom, lieve”.
En daarmee trad Sir George op zijn echtge
noot* toe, terwUl Patty al den tuin in gevlucht
was, op het oogenblik, dat de gouverneur zijn
„biecht” begon.
Inhoud
naar X
nieuw
slaan.
Het was verdwenen, even plotseling als het
gekomen was. Kaal en dor verhief zich de
bergwand, lichter getint dan ta voren door het
echUnsel van de zon, mau de vreemde schit
tering was verdwenen.
„Heb Ik het dan gedroomd?" vroeg Weller
zich af, „heb ik dingen gezien, die.... Neen.
Ik weet het zeker! Er bevindt zich daar een of
ander metalen voorwerp, dat schittert, zoodra
het door een zonnestraal getroffen wordt. Ik
moet daar het mUne van hebben.”
.Hoe heet die berg?" vroeg hU een oogenblik
later aan den waard, en weee naar den be-
wusten wand.
,Dle heeft geen afzonderlijken naam.”
„Hij riet er niet vriendelijk uit. Loopt er een
weg naar boven?”
,Ja, maar niemand neemt hem. Het is daar
een onherbergzaam oord.”
en hongerig en klaagt over zijn ellendig bestaan.
„Ik ziet hier nou. heb niets te eten, niets te
drinken, kapotte kleeren en ik bevries van de
kou. En toch zal ik nog graag vüf en twintig
of dertig jaar leven!”
„Waarom wil je dan nog zoo lang leven, va
dertje?" vraagt hem dé Ander.
,Jk zou graag zien wat van bet vUf-fjaren-
plan is terecht gekomen!"
Een communist houdt een groote rede. .Met
het vijf-jarenplan hebben wij het grootste won
der volbracht!” roept hij uit. „WU hebben bU-
voorbeeld de haven van Leningrad tot bloei ge
bracht. Wat beteekende vroeger de haven van
Leningrad? Niets! Absoluut niets! En thans
loopen dagelijks vUf en twintig schepen binnen
en thans verlaten dagelUks dertig de haven.”
Hier onderbreekt een toehoorder, een arbei
der, den bluffenden communist.
„Wat spreekt u daar, kameraad, over rijf en
twintig schepen, die dagelUks aankomen en van
dertig, die dagelUks vertrekken? Ik werk self
In deze haven en weet dat....”
„U weet niets, kameraad," antwoordt hem
de spreker, „u leest schUnbaar geen kranten..”
In Sovjet-Rusland circuleert ook een vragen
lijst, waarop men de volgende vragen moet
beantwoorden:
.Heeft u familieleden? a) Zoo ja, welke van
hen zUn dood geschoten? b) Zoo neen, waarom
niet?"
zU hem had gezien, had zU het ten tooneele
verschUnen van den gouverneur als een haast
komische gebeurtenis beschouwd, maar nu
kreeg die iets tragisch. HU zag onmiddelUJk
haar verlegenheid en sprak weer:
,Jtk doe nu. wat ik nooit had durven doen,
als u zoo even tegenwoordig was geweest, bU
hetgeen ik zei. Uw vader te zeer vriendeUJk
voor mU geweest. Wilt u ook vriendelUk voor
mU zUn?.... Ik wilde enkel één ding vragen".
.Als u dit aooeeer verlangt..,." antwoordde
aarzelend.
.Heeft u.... alles.... gehoord, wat ik uw
vader heb verteld?”
„Neen, en dat moet u, dunk mU. ook wel we
ten. want u zag mU weggaan", zei ze eenlgszlns
onwillig, want het onderhoud ging Ijaar al
minder aanstaan. „Is dit hetgeen u mU vragen
wilde?"
.Ja. dit te één van de vragen. Maat ik zal u
niet ophouden. Ik beloof u. dat ik geen vUf
minuten beslag op u zal leggen”. Hier hield hU
even op en wrong de teere handen, waarna hU
uitberstte„O, ik sou het nooit uw vader ver
teld hebben, hem nooit mUn droef geheim heb
ben toevertrouwd. ate er niet geweest
was!”
„Ik er niet geweest was?”
..Neen. Maar u keek mU aan en uw blik
dwong mU voor de waarheid uit te komen.
Vraag mU niet waarom; vraag mU ook niet,
dit nader te verklaren. Ik weet alleen, dat Ik
ditmaal niet kon doen, wat Ik tot nog toe altijd
gedaan heb: natneUJk de vragen ontwUkend
beantwoorden, maar dat ik uw vader de volle
Er zijn vrouwen, er zijn mannen,
Maar dat ligt ook in de Hjn,
Anders zou de heele wereld
Wel wat tt eentonig zijn.'
D’een heeft dochters, d'ander zonen,
'n Derde weer van beiden wat.
Echter zit hier de verdeeltng
Toch niet altijd even glad.
Want je kunt de menschen tellen
Zoo iets doet de statistiek.
En men maakt de resultaten
Ook zoo nu en dan publiek.
Daaruit blijkt, dat op de werelc
Als een speling van het lot,
Overal de vrouwen zitten
Met een taam’Hjk overschot.
Vrouwen winnen het in aantal
En er zijn er heel wat meer
Dan het soort, per stuk genomen.
Dat men aanspreekt met mijnheer!
Ook op dit punt wordt natuurlijk
Dikwijls weer de vraag gesteld
Waarom of men juist méér vrouwen,
Dan, bijvoorbeeld, mannen tettT
"t Spreekt van zelve, dat de meaning
In dtt opzicht veel verschilt,
Daar u graag een zaak beoordeelt,
Zoo als u het zelve wilt.
Vraagt men ‘t aan de vrouw
bijvoorbeeld,
zen, ook al te het maar over een
-r -w v- anneer de berichten, die uit Rusland ko-
yy men. waar zUn en we hebben er heel
T wat bewijzen voor dan gaat het met
de Russen slecht, zeer slecht. Men komt In Rus
land heel wat te kort, zelfs levensmiddelen. De
gigantische poging om bet communisme als
staatsvorm te bevestigen, schijnt voorlooplg nog
niet met succes bekroond te zUn. En dus ver
wacht de Rus, de goedmoedelüke, geduldigste
van alle menschen, hU wacht en duldt en lUdt
honger. Want eens aal bet beter worden, eens
moet bet beter worden.
Het Russische communisme mag zich zelf
becritlseeren. De Bovjet-regeertng hoort graag
voorstellen. Maar wie de regeerlng becritteeert,
wordt gauw een kopje kleiner gemaakt. Wat
doet dus de arme Rus? HU oefent critlek uit op
regeerlng In den vorm van een schUnbaar on
schuldige mop waar echter zeer veel achter
steekt hU vindt de onschuldige anecdote uit,
die van de groote schuld der „leiders” en van
het vele leed der .JUders” In Sovjet-Rusland
een jute» beeld geeft aan ben, die tusschen de
regels kan lezen.
„Wat te het verschil tusschen Mozes en Le
nin?”
,HU Mozes kwamen eerst de plagen en toen
de bevrijdlng bU Lenln kwam eerst de be-
vrUding en toen volgden de plagen!”
.Heeft u in Amerika groote warenhuizen?"
vroeg een Rus uit Moskou aan een Amerikaan-
schen bezoeker.
^a, zeer veel!”
.Hoeveel bUvoorbeeld in New-York?”
„Ongeveer twintig."
„Hoe hoog te zoo’n warenhuis?”
„Tien of twaalf verdiepingen!”
.Hoeveel menschen werken d’r in zoo’n wa
renhuis?”
„Tweeduizend, soms zelfs drieduizend.”
„Waarom heeft men eigenlük in zulk een
warenhuis zooveel menschen?”
„Nu, d’r zUn verkoopsters, directeuren en
oud-steüders, die rayon-chefs, die u zeggen waar u de verschll-
1 nc OU verlies van een Cfk OU een breuk van Afl verlies van 'n
I 1Z«Jeduim ot wijsvinger v(/e~been ot emf anderen vinger
„Rinds ik uw neem voor X eerst hoorde van
Mr. Brabazon, heb Ik mU steeds afgevraagd,
waar ik dien toch meer kan gehoord hebben.
Het te geen bUzondere naam. maar uw wijze
van spellen te wél ongewoon. Onder het diner
viel het mU Ineens in. dat Ik véél, véél vroeger,
toen ik nog een aankomende jongen was hU
was iets ouder een zekeren John wyckam
heb gekend, die zUn naam op die manier spel
de, als Ik mU niet vergis. HU was toen niet ge
trouwd; ik ook nog niet; maar hU heeft mU
wel eens van een broer gesproken, die getrouwd
was. Kan dat soms uw vader zUn geweest?”
.Neen, Sir George”, antwoordde de gouver
neur kortaf, ,jnUn vader was het niet”.
Meer dan zal het toch wel van de familie
zUn?”
r> kom van geen familie, Sir George", ant
woordde Antony Wyckam langzaam en duide
lijk.
ondanks zUn goed hart, bezat
heel weinig tact; dus kon hü zUn verras-
niet verbergen. Ook Patty keek verbaasd
Mr Wyckam stond recht als een kaars,
maar zijn gelaat was nu nog witter dan haar
japonnetje. M
jjOQ1 van geen familie. Sir George her-
iuialde hU op denzeUden kalmen. nadrukkelU-
jk ben van de straat opgeraapt.
waarmee Ik nu genoemd word, het
en het voedsel, dat Ik als kind ge
noot heb ik aan liefdadigheid te danken. Van
mUn ouders kan Ik u niets vertellen. Mocht u
mlsschten van meening zUn, dat ik u dit had
levenslange geheele on^J^hiktheld tot werken^doorf7S0- bU ean^ongeval^met f250
juist voor dien top zooveel belangstelling toont."
„Waarom, vriend?”
,JDe vermiste heer vroeg me ook van alles
van dien top, waar anderen nauwelUks aan
dacht aan schenken.”
„Ging hU er heen?"
„Wel neen. mUnheer! Ik raadde het hem
sterk af en hU moest me geluk geven.”
.Nu ik zal ook wel wUser rijn, maar ik denk
er wel over eens een langeren tocht te onder
nemen dan ik tot nu toe deed
„Dan zal ik u
een mooie wande
ling aanwUzen op
een kaart, die mi)
menigmaal goede
diensten bewezen
heeft." bood de
gedienstige waard
aan.
Den volgenden morgen, heel vroeg, vertrok
Weller. Een eind weegs volgde hU de hem ge
geven aanwUzlngen. Toen verliet hU het ge-
makkelUke pad. waarlangs hU zich bewoog en
wist door allerlei dwarswegjes aan te loopen
op den voet van den naamloozen bergtop, die
een wonderbare aantrekkingskracht op hem
uitoefende. HU begon op te klauteren langs
een pad. dat bUna onbegaanbaar geworden was
door onkruid, stukken steen en afgevallen tak
ken. Langzaam, volhardend, baande hU zich
een weg en rustte niet vóór honger en dorst
hem zoo kwelden, dat hU gedwongen was zich
aan den Inhoud van zUn rugzak te goed te
doen Na een korte rust ging hU even verder,
vast besloten de plek, waar hU de geheimzin
nige schittering had waargenomen, te bereiken.
ZUn moeite werd beloond.
Na een moelzamen tocht van meer dan rijf
lange uren, bevond hu zich bU een wending
van hft pad plotseling tegenover een In het ge
steente uitgehakte opening, die toegang ver
leende tot wat een rotswoning scheen te zijn.
Verrukt over z’n vondst wilde hU naar bin
nen loopen. toen een gerucht hem In onbe-
weegUJke houding scherp deed toeluisteren.
Neen. hU vergiste zich niet. Stemmen dron
gen van uit de bergwoning tot hem door. Het
geluld naderde; snel als het weerlicht dook h(j
weg achter een uitstekend rotsblok. Het was
geen oogenblik te vroeg. Drie mannen traden
naar bulten en begonnen af te dalen langs den
weg. dien hij al klimmend was gevolgd.
Gerulmen tUd bleef hU wachten; toen sloop
hU, zUn hand aan de revolver In z’n broek-
zak. naar binnen. -
Wat hij sag bande allen twijfel HU had de
werkplaats der valsche munters ontdekt. En ook
het raadsel van het blinkende voorwerp was
opgelost, want hU begreep dat het In den
wand aangebrachte ruitje, dat licht tn het hol
moest brengen, de eigenaardige flikkering
moest te weeg brengen, als het door een zon
nestraal werd beroerd.
Het was lang na zonsondergang, toen
het dorp bereikte, vanwaar hU zich direct naar
de dichtst bU gelegen stad liet rijden. Onder
zUn leiding gelukte het een sterke politiemacht
de bende, die zich zoo langen tijd aan alle
nasporingen had weten te onttrekken, gevangen
te nemen.
BU het verhoor bleek, dat de ongelukkige
vermiste jonge man, vermoedelUk op dezelfde
wUze als Anton Weller, de geheime werkplaats
In het gebergte had ontdekt, maar, minder
gelukkig dan deze, hadden de schurken hem
overvallen en van kant gemaakt. Z’n Ujk werd
gevonden en op het dorpskerkhof begraven
I Tl 7 hebben reeds vroeger In ons blad ge-
I V wag gemaakt van de geschiedenis en de
I kwestie betreffende het moederhuis der
I jjrthulzer-orde, la Grande Chartreuse, gelegen
I In bet Fransche departement Isère. Zooals men
I net, verkeert het oude klooster In een verval-
I toestand. Het werd in 1901 gesloten en de
I uainiken verspreidden zich naar verschillende
I richtmem. Daarna zou het klooster moeten
I dienen tot een soort vacantlehuls voor ver-
I nodde Intellectueelen. Dat de Intellectueelen
I ran christelUken huize hun vermoeidheid niet
I Jn Grande-Chartreuse gaan bestrijden, behoeft
I geen betoog. Tenslotte hebben enkele bewoners
I er bun Intrek genomen, zonder dat deze bewo-
I ner» er rekening mee hielden, dat zU tenslotte
I tr. een gestolen huls woonden. Er kwamen pro-
I testen van alle.zUden. niet bet minst in*Frank-
rijk zelf en thans doen de geruchten de ronde.
I dit de Fransche regeerlng ernstig zou over-
I Tegen bet klooster aan de rechtmatige elge-
I min terug te geven. Deze kentering in de
I houding der regeerlng gelieve men niet toe te
I Khrijven aan een bekeering harerzUds. ZU
I rprult uitsluitend voort uit de overweging dat
het onderhoud de regeerlng meer dan tien mll-
I hoen francs per jaar kosttevöörizoover tnen
din nog van „onderhoud” kan spreken. De ge-
I bouwen werden nJ. de laatri» jaren deerlUk
I terwzarloosd en loopen groot gevaar In onher-
ttelbaar verval te geraken. Dat dit geschieden
I kan. terwijl de rechtmatige bezitters ver van hun
buil verwijderd onderdak moesten zoeken In
rreenide landen. Is niet alleen een pUnlUke er-
raring voor leder beschaafd mensch. doch bo-
wndlen een reden tot groote verbazing, een
verbazing die grooter wordt, naarmate men de
roemrijke geschiedenis en dus de enorme cul
tureels beteekenls van het Karthulzerklooster
uvei veegt.
Omstreeks het Jaar 1000 stichtte de H. Bruno
de orde der Karthuizers. HU begon met zes
confraters en vestigde zich in de Dauiihlné,
vaar zU de eenzaamheid der bergen opzochten.
Dit zou de plaats worden, waar eenmaal het
roemruchte klooster zou verrUzen. op een ter
rein dat de Blsschop van Grenoble den H. Bru
no lou aanwUzen. Toen de orde rich steeds ster
ker ultbreldde. verkreeg Bruno de goedkeuring
ran Rome. Tot de werkzaamheden van de
monniken behoorde om. het llkeurstoken (de
beroemde „chartreuse”!) en de groote Inkom-
nen, die zU hiermede verdienden, werden ge
heel besteed aan liefdadige doeleinden. Geen
wonder, dat de monniken spoedig een groote
populariteit In de omgeving verwierven en niet
alleen de bevolking, ook de staat vond reden
tot dankbaarheid, al was het alleen omdat zU
jaarlijks een paar mlllioen aan belasting kon
Innen.
De monniken deden overigens nog wel Iets
meer dan llkeurstoken. ZU bouwden kerken,
kloosters, scholen, alsmede het beroemde hospi
taal St. Laurent du Pont en een doofstommen
instituut te Courrière. Het klooster zelf werd
voltooid In 1S78. Verschillende malen is het af-
lebrand, doch telkens hebben de momuican het
op éigen kosten weder opgebouwd. HM kloos
ter telt tachtig cellen, bezit een wereldvermaar
de bibliotheek en een kSstbare verzameiing
KhllderUen.
NatuurlUk werden de monniken niet voort
durend met rust gelaten. In 1793 werden zU
voor het eerst verbannen en pas In 1816 moch
ten zU weer In hun klooster terugkeeren, s«k„
opnieuw een reeks van weldaden over de om
geving uit te storten. Toen In 1854 het dorp
waarbU het klooster stond, door een brand werd
verwoest, waren het de monniken van de
Grande-Chartreuse, die bet op hun kosten lie
ten opbouwen.
De tweede en laatste verbanning (voorloo-
pigwas die van 1901, toen de Fransche regee-
nng bevel gaf dat de Karthuizers het land zou
den verlaten en toen stond bet oude klooster
levenloos en verlaten. Daarmede begon het ver
val en lang duurde het niet of de teekenen der
verwaarloozlng spraken duldelUke taal.
De regeerlng wist welbeschouwd niet precies
«at ze met het klooster moest aanvangen, maar
had toch aan de kapel b.v. een betere be
stemming kunnen geven dan die van varkens
stal. Inderdasul werd de kapel van haar fraaie
betimmeringen beroofd -en tol varkensstal „In
gericht" Later werd In het klooster een land
bouwschool Is gevestigd, die nooit meer dan
ongeveer vUftlg leerlingen heeft geteld. Ten
slotte moest de school warden opgeheven. Dit
geschiedde In 1930. Toen kreeg het klooster een
nieuwe bestemming en, zooals wU In den aan
vang van dit artikel al zeiden, het werd een
rusthuis voor intellectueelen. Maar ook dit wil
de niet vlotten. Bitter weinig liefhebbers kozen
bet Karthulzer-klooster als zomerverbluf voor
bun vacanties. De enkele gasten die kwamen,
•aren na enkele dagen weer verdwenen. Alleen
ten Deensche professor en zUn vrouw zouden
een langer verbUjf entameeren, doch nauwelUks
hadden de bewoners van de streek dit verno
men, of zU protesteerden verontwaardigd. De
professor kreeg deze verontwaardiging toege-
zonden In een ultvoerigen brief van de hand
van Maurice Garlel, eere-voorzltter van den
bond van oorlogsinvaliden en
