naar een UNIFORMVERBOD
Prikkeldraad
Sint Jan door de
eeuwen
R
St. Adalbertus
Ernstige botsing
Het voorbeeld
FEEST UIT DE GRIJZE
OUDHEID
fat Denemarken, Zweden en
Zwitserland ons leeren
VRIJDAG 23 JUNI
ONZICHTBARE STENOGRAAF
DE
Twee zwaar gewonden
HAARLÉMSCHE HANZEBANK
Uitkeering thans 52 pCt.
NAAR DEN AFSLUITDIJK
Twee felle branden
tn
De dag voor den boer
Paters Redemptoristen
R. K. Marinepersoneel
BENOEMINGEN
Egmond bedevaarts
oord
De toegangswegen eischen
dringend verbetering
Een S. D.-voorstel, de begrooting
niet te wijzigen
DE FINANCIEELE MOEILIJK
HEDEN VAN ZAANDAM
VERKENNERS IN HET BISDOM
HAARLEM
In de binnenstad van Rotterdam
ant.
Inlichtingen
afbeelding
van
«hak-
NA
O
en voor het broodje der propagan-
’.IDGE
terdam
In de oudste feestviering zin
speelde niets op Johannes
den Dooper
In den afgeloopen nacht heeft op den Haar
lemmerweg te Amsterdam nabij het Kruithuis
een ernstig ongeval plaats gehad.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot Diocesaan Verkenners-Geestelijke
den weleerw. heer J. Mol te Den Haag.
ran zekere krulden en
:en van brand uit zulk
efi, en bovendien allerlei
ij ven” werden uitgevoerd,
lm dan ook, dat de eerbare
Een onverantwoordelijke chauffeur had zijn
vrachtauto onverlicht op den weg laten staan,
terwijl er een dikke mist hing. De man was
gesl
moi
te Den
-itract-
ld,
tie.
te springen, en het werd er door het voor
beeld, dat sommige vorsten gaven, eerder
Verder werden de Paters A. Brinkman en R.
van Kempen resp. benoemd tot directeur van de
retraitehuizen te Seppe en Amersfoort.
n. bo-
toX
paedle,
Nolet
lagen’!
age. Is
kloek»
rat het
s VaU-
Hemei-
a lor-
Hei.ige
.De
Paus-
ie Ka-
Noo»d-
m zijn
en Pa-
De
lescna-
anscbe
Bet
I. Vin-
munis-
»r bet
n Son*
'ilburg.
fln in-
en zijn
erf als
in de
t licht
zinnigs
Is deze
üstisch
:rd en
st Dit
opdui-
-.woord
1 wor«
enover
ganda-
innaire
ineken
aarxls-
uliste-
terrein
be-
de Sint Jansvuren oorspronkelijk offervuren
waren, bestemd om de vertoornde góden te
verzoenen. Daartoe werden niet ^slechts
dieren, maar soms ook menschen geofferd.
Men heeft wel eens getracht onzg helden-
■sche voorouders van deze smet
wasschen en beweerd, dat hel
schuldige menschen, maar krijgt
en veroordeelde misdadigers wi
dit lot te beurt viel. Maar de
waarin van die offers m©ldir
wordt, maken van dit onderst
Een overoud gebruik bracht mee, dat in
die vuren niet alleen planten werden ge
worpen, maar soms ook een paardenkop.
Ook werden er wel roode hanen of katten
levend in verbrand.
Die oude gewoonte, die nog lang schijnt
stand gehouden te hebben, doet zien, dat
de Sint Jansvuren oorspronkelijk offei
De AN W B en de K.N.A.C. hebben zich met
een adres gewend tot den Minister van Water
staat. waarin zfj mededeelen. dat zij zich op
20 Juni 1932 tot Zijner Excellenties voorganger
hebben gewend met een verzoek in het belang
van het doorgaande verkeer zooveel mogelljk
te willen bevorderen, dat de aanleg en verbete-
Het Russische voorbeeldt
Dat is zóó afschuwelijk. dat de Hollandsche
zetbazen der Moskousche tyrannen er wel voor
oppassen, het naar waarheid te beschrijven
Schelden op misstanden, waar of verzonnen,
is voordeellger voor de communistische propa
ganda.,
disten I
Donderdagavond hebben te Rotterdam in de
binnenstad twee felle branden gewoed. De eer
ste brak uit omstreeks zeven uur in een oud
staande achter de panden, die aan de Groote
Markt grenzen. Dit pand behoorde toe aan de
Holland Rubber Company en werd gebruikt als
opslagplaats voor rubber- en celluloldartlkelen.
Het oude pand, dat geheel ingebouwd was. kon
de brandweer slechts moeilijk benaderen, maar
tenslotte gelukte het toch den brand in te slui
ten en het vuur met vijf stralen te blusschen.
Twee éages en de zolder van het pand zijn ge
heel uitgebrand. Groote hoeveelheid rubber en
celluloldartlkelen is verloren gegaan.
De schade wordt door verzekering gedekt.
De tweede brand brak omstreeks kwart voor
elf uit in de Hoogstraat in een pension van den
heer Almkerk Toen de brand uitbrak, was nie
mand thuis. De vlammen sloegen fel uit en de
brandweer stond voor een zeer moeilijke taak.
De blussching werd dan ook met groot mate
riaal begonnen. Er werd met tien stralen ge
werkt. Van het pension zijn de eerste verdieping
aan de achterzijde, de tweede en derde verdie
ping en de zolder geheel uitgebrand. Uit een
aangrenzend pand., dat even gevaar liep, heeft
men, toen de brand op zjjn hevigst woedde, zes
kinderen in veiligheid gebracht. De brandweer
heeft echter het vuur tot het brandende perceel
kunnen beperken. De oorzaak is onbekend.
ring van de op den weg over den afsluitdijk
van het Use lm eer aansluitende wegen van het
Rljkswegenplan zoo spoedig mogelijk zouden
worden voltooid. Op bedoeld verzoek mochten,
zjj nog geen antwoord ontvangen.
Intusschen is gebleken, dat verschillende wer
ken aan deze wegen zijn uitgevoerd of nog on
derhanden zjjn <weg van Ewjjcksluls-de Kooy,
weg over Wieringen, een eerste begin met den
nieuwen weg Amsterdam-Lambertschaag)maar
dat deze werken toch van ondergeschikt belang
zijn ten opzichte, van de geheele wegverbetering
zoowel aan de Westelijke als aan de Oostelijke
zijde van den afsluitdam, waardoor het nuttig
effect van den belangrijken verkeersweg over
dezen dijk vooralsnog niet tot zijn recht kan
komen.
Daarom verzochten voornoemde vereenigingen
andermaal in het belang van het steeds toe
genomen landverkeer het zooveel mogelljk daar
heen te lelden, dat de aan den afsluitdijk van
het IJselmeer aansluitende hoofdverbindingen
voor doorgaand verkeer met motorrijtuigen zoo
spoedig als doenlijk zal zijn, zullen worden ver
beterd ca. aangelegd.
In een Donderdagavond gehouden en druk
bezochte huishoudelijke vergadering der leden
van de plaatselijke afdeellng der S. D. A. P.,
is met algemeene stemmen een motie aangeno
men, waarin instemming betuigd wordt met
een voorstel dat de soc. dem. raadsfractie bij
den Raad voornemens is in te dienen in ver
band met de financieele moeilijkheden der ge
meente.
Dit voorstel houdt in. te besluiten aan Ged.
Staten en aan de Regeerlng te berichten, dat
de gemeenteraad niet bereid is in de begroo
ting-1933, overeenkomstig de voorschriften van
de Regeerlng, zoodanige wijzigingen aan te
brengen, dat haar goedkeuring is verzekerd,
en B. en W. uit te noodigen aan Ged. Staten
en de Regeerlng te berichten, dat de kasmidde
len der gemeente binnen zeer korten tijd niet
meer toereikend zullen zijn zelfs om de meest
dringende betalingen, onder meer van rente,
loon en steun te doen en Ged. Staten en de
Regeerlng te verzoeken met spoed zoodanige
maatregelen te nemen,- dat aan de financieele
verplichtingen van de gemeente kan worden
voldaan nu de gemeente zelf door het inhou
den van de uitkeering uit het Gemeente-Fonds
daartoe buiten machte gehouden wordt.
Te Bussum zullen Zaterdag. Zondag en Maan
dag de katholieke marinemannen een congres
houden. Als sprekers zullen optreden pater
Adrianus O.Cap. van het Apostolaat der Zee
en de beide vlootaalmoezenlers, de zeereer-
Bjj de Germanen moest het llndenhout waarde heer Allnk en pater Albarda Jelgersma
zijn de lievelingsboom van de godin Freya. O.F.M.
aanleiding gegeven te hebben. Men was
van oordeel, dat zij en alle overige St.
Janspret met den „mensch van God ge
zonden, wiens naam was Johannes”, niets
gemeen hadden, doch dat zij de overblijf
selen van een oud Germaansch feest
waren, dat, bij de invoering van het Chris
tendom, door den dag aan den Dooper ge
wijd, vervangen werd.
Ook hier te lande werden eenige dagen
van te voren de brandstoffen voor het vuur
verzameld, en daarbij zong de jeugd:
Ook voor den groei van de plantenwereld
waren de Sint Jansvuren zeer bevorderlijk.
De akker, waarop een zonnestilstandsvuur
aangestoken werd, zal negen jaar lang de
goede vruchten daarvan dragen, aldus
meent men nog in vele streken van Oosten
rijk.
Ook geestelijken gaven soms hier en daar
aan het vuur, voordat het in brand gestoker\
werd, een wijding en stempelden het aldus
tot een heilig vuur. Keizers en hertogeh
achtten het evenmin beneden hun waardig
heid, er bij tegenwoordig te zijn. Men vindt
behalve van Karei den Grooten en den Her
tog Stefaan van Beleren, nog melding ge
maakt, hoe in het jaar 1497 te Augsburg
de schoone Suzanna Neithand in tegen
woordigheid van Keizer Maximiliaan het
Sint Jansvuur met een fakkel aanstak en
vervolgens om de vlam een rondedans
maakte aan de hand van 's Keizers zoon
Filips, later koning van Spanje. En zijn
kleinzoon Karel V vierde, toen hij als Aarts
hertog van Oostenrijk in 1515 de Neder
landen bezocht, in den Haag het Sint Jans-
feest mee, en hij stak zelf op de gewone
manier het vuur aan.
had een zuiverende en louterende kracht;
het moest niet met een gewoon haardvuur
aangestoken worden, maar met z.g. nood-
vuur, verkregen door wrijving van droog
hout, en wel van dennen- of eikenhout
een vuur, dat ook nog op bepaalde andere
dagen heilzaam was voor veeziekten.l)
Daarom joeg men het vee door het Sint
Jansvuur, hetgeen ook nog een voorbehoed
middel was tegen beheksing. In vete streken
van Pruisen b.v. heeft jarenlang het geloof
geheerscht, dat de aan den vooravond van
Sint Jan ontstoken vuren hielpen tegen
tooverij, hagelslag, onweer en sterfte van
het vee, in het bizonder wanneer men het
dén volgenden morgen over de aschresten
Tot de Sint Jansvermaken behoorden op
de eerste plaats de vuren, survivals van het
groote Zomerfeest, die in den regel in den
vooravond werden ontstoken, en niet, zoo-
als de Paaschvuren, op bergen of hoogten,
maar meestentijds op de markten of dorps
pleinen. Om die vuren werd gezongen, ge
danst en gesprongen, ja zelfs er doorheen
gesprongen. Het volksgeloof wilde Immers,
dat wie dit deed of slechts in het vuur keek,
het geheele jaar gezond en tegen zonne
steken bewaard bleef. Het Sint Jansvuur
Bij de geloofspredikers en de vroegste
Bisschoppen stonden de Sacramentsvuren
al bizonder slecht aangeschreven. Eligius 'door aangemoedigd dan van weerhouden.
(St. Eloy) bestempelde de vreugdebedrij
ven, die daarbij plaats hadden, in de ze
vende eeuw als „het werk des duivels” en
ook Burchard van Worms waarschuwde er
tegen in het jaar 1024. Herhaaldelijls werden
zij in den loop der Middeleeuwen en ook nog
later verboden, o.a. nog op 20 Juni 1653
door den gemeenteraad van Nürnberg. Het
mandaat is vooral daarom merkwaardig,
omdat er uit blijkt, dat nog in dat jaar
zoowel in de steden als in de dorpen de
„oude heldensche booze gewoonte” bestond,
dat op Sint Jansdag door jongelieden geld
en hout werd Ingezameld en daarna het
z.g. „sonnenwendt” of „zlmmetsvuur” werd
aangestoken, daarbij gedronken, „om zulk
vuur gedanst, daarover gesprongen, onder
het in brand steken
bloemen,” en het s^é
vuur op de veldj
bijgeloovlge „bejrfr
Het was daai
raad van Nürnberg niet kon nalaten, deze
en andere/onbetamelljkheden, dit bijgeloo-
vlg en heidensch werk en die gevaarlijke
vuren óp Sint Jansdag te verbieden.
Ook in ons land, waar evenwel de Paasch
vuren meer in zwang waren dan de Sint
Jansvuren, werden deze- laatste nog in de
zeventiende eeuw verboden. Bekend is een
dljkverordening van Delfland, aldus lui
dende: „So verbiet men eenlghe Sint Jans
vuren op ten dljck te maacken opte boete
van thien gulden.” Die vuren stonden ook
bij ons, evenals in Duitschland, als heiden-
sche plechtigheden bekend. Zij schijnen tot
„G’hannesfeuer.
Der Haber 1st teuer!
Wer kein Holz zum Feier git,
Erreicht das ewige Leben nlt!”
Hem, die niet gaf, zoo geloofde men zouden
dat jaar geen zegeningen meer ten deel
vallen; ©f-ger nog, hij zou ziek worden en
ook nog in dat jaar sterven.
Hendrik I, bijgenaamd de Vogelaar,
schafte het feest in 934 af, toen hij bij zijn
inval in Denemarken ook daar het Chris
tendom Invoerde
Naar wij vernemen is Pater A. Phillppona
directeur van het retraitehuis te Bergen (N.-H.).
overgeplaatst naar het Redemptoristenklooster
te Roosendaal (N.-B.). Tot zijn opvolger is be
noemd Pater H. Peters CssJt. uit Amsterdam
Op het internationaal congres voor Staathuishoudkunde in den Hofburg te Weenen
werden de redevoeringen via een microfoon opgenomen op een dictafoon, welke
ze overbracht op wasrollen, van waaraf de redevoeringen weer beluisterd konden
worden met behulp van een koptelefoon. Eerst dan kon de stenograaf beginnen te
typen
Het naderend feest van den apostel
van Kénnemerland
De polltie van het bureau Admiraal de Ruy-
terweg heeft het onderzoek ter hand genomen;
de aanhouding van den roekeloozen chauffeur
is te verwachten. De motorrijder, een man van
naar schatting 20 of 21 jaar, Is er ernstig aan
toe; de toestand van de duo.rijdster was heden
morgen redelijk.
De vrachtauto is gebleken het eigendom te
zijn van Verschure’s Transport Maatschappij te
Hilversum.
Wij zullen hout gaan dragen.
Wij zullen turref vragen.
Wij willen vrolijk vieren.
Al op Sint Jans manieren.
Bij dagen en bij nachten.
Gelijk wjj jarent plagten.
Motor in volle vaart tegen onver
licht en vrachtauto gereden
evenmin te knippen, anders zal
dwongen zijn, het nogmaals te
doen.
24 Juni voor den boer is deze dag in
het dagelljksch leven niet anders bekend
dan .Bint Jan”. En zoo zal het wel altijd
blijven. Sint Jan, Sint Margriet en Sint
Jacob ze zijn met het boerenleven één.
S. K.-N, V.
De commissie, die van Haarlem? bisschop
opdracht heeft op den alom bekenden St. Adal
bertus-Akker te Egmond een kapel te stichten
ter eere van den heilige, die als gezel van Wil-
llbrordus zijn leven wijdde aan de bekeering
van Kennemerland, zag zich tot haar teleur
stelling niet in staat deze schoone taak reeds
vóór het 25 Juni te vieren feest te vervul
len. Dankbaar voor de bijdragen, die zij uit
alle oorden van ons land mocht ontvangen
een mooi voorbeeld gaf wel een openbare
school In Gelderland moet zij blijven vragen
om giften, die het haar mogelijk zullen maken
nu toch spoedig met den bouw, waarvoor de
plannen geheel gereed liggen, te kunnen begin
nen.
De commissie heeft, gelet op den nood der
tijden, niet met al te veel aandrang een beroep
op de milddadigheid van Neêrlands Katholie
ken durven doen. Nu echter het feest van onzen
vaderlandschen heilige aanstaande is, meent zij
toch wel eens te mogen aankloppen, overtuigd
als zij Is. dat er nog vele Katholieken in den
lande gevonden zullen worden, die voor dit
heerlijke werk Iets willen offeren Het naderend
feest Is zoo n geschikte gelegenheid om mee te
werken tot de grootere vereering van den
apostel van Kennemerland. en tevens om de
bisschoppelijke commissie met een bijdrage te
verblijden. Waar onze voorvaderen een kerkje
op zjjn graf bouwden en het herhaaldelijk her
bouwden. als woeste benden het hun dierbare
bedehuis vernielden, zouden wjj daar dan moe
ten achterstaan in mildheid en devotie Jegens
St. Adalbert?
In de Donderdag gehouden vergadering van
aandeelhouders der N.V. Hanzebank In liquida
tie te 's Gravenhage is de balans en verlies- en
winstrekening per 31 Dec. 1932 goedgekeurd. De
llquidateur, alsmede cfe besturende colleges zijn
gedéchargeerd voor het gevoerde beheer.
In de vergadering werd mededeellng gedaan
van het besluit van Commissarissen tot het ver
richten van een zesde uitkeering aan crediteu
ren, thans groot 2H pCt., waardoor het aan
crediteuren uitbetaalde bedrag stijgt tot 52 H
procent.
Aan alle crediteuren zal plaatsgewjjze
deze uitkeering bericht worden gezonden.
honderden geloovlgen deze verheven plechtig
heid bij.
Omtrent inlichtingen kart men zich wen-
den tot den secretaris der commissie (J. Ver-
heggen, Egmondbinnen).
Voor belangstellenden zij nog medegedeeld,
en gehoopt wordt, dat deze mededeellng niet
vergeefsch is, dat het gironummer van de Bis
schoppelijke Commissie voor den Adalberts-
Akker te Egmondbinnen Is 197483.
Doch niettegenstaande dit alles, bleef
het volk nog langen tijd voortgaan op den
blijden Sint Jansdag zijn geliefde vuren
aan te steken en er omheen te dansen en
eeds in de grijze oudheid nam Sint, ,naar de weide leidde..
Jan onder de zomerfeesten een be^"
langrijke plaats in, en de heilige van
dien dag heeft In het volksgeloof dien roem
nog lang na de Middeleeuwen gehandhaafd
In de oudste feestviering van Sint Jan
was evenwel niets, dat zinspeelt op de
levensgeschiedenis van Johannes den Doo
per. In den heldenschen tijd had dit feest
geheel andere namen, en eveneens lag er
een geheel andere beteekenis aan ten grond
slag. Het werd toen genoemd het Sonne-
mand-, ook wel het Mittesommerfest, ter
wijl het na de Invoering van het Christen
dom in de Duitsche landen Sint Johannis-
mlssen of St. Johann Mittesommer werd
genoemd. Den eerstgenoemden naam ont
leende het aan de omstandigheid, dat om
streeks 24 Juni de zon haar hoogsten stand
aan deh hemel bereikte en van dien dag
af de dagen beginnen te korten. En den
laatstgenoemden aan de meening, dat nu
de zomer zijn middenpunt was genaderd,
hetgeen men, waar het den winter betrof,
op 24 December achtte het geval te zijn.
Daarom werd dit dan invallende Jachtfeest
of „Wljnachten”, ook Mittewinterfest ge
noemd.
En de inhoud dier brieven?
Laten wij er een kleine bloemlezing uit ge
ven:
Inmiddels maakt Egmond zich op om zijn
patroon weer te vieren als voorgaande jaren.
Weer zal nu het overhuifde altaar in den
volksmond noodkapeiletje worden opgesla
gen. waarin as. Zondag om 10 uur een plech
tige H. Mis wordt opgedragen door den Bene
dictijner pater Joës Aug. Caron van de Abdij
van Oosterhout. Onder deze H. Mis predicatie
door den bekenden pastoor van Langendjjk.
den zeereerw. heer Th. J. van Noord, ’s Mid
dags om twee uur is er Lof met processie ter
eere van St. Adalbertus.
Reeds zjjn er verscheidene aanvragen van
pelgrims, die in den loop der octaafweek dit
bedevaartsoord willen bezoeken en daar een
H. Mis zullen opdragen. Zoo komen de Amster-
damsche pelgrims op 2 Juli, op welken dag
prof. Henneman in het vroege morgenuur een
H. Mis zal celebreeren. Verleden jaar woonden
recht van 4 Februari 1853 zijn van toepassing.
Art. 4. De uitvoering van dit besluit, evenals
de vervolging en berechting van overtredingen
zijn opgedragen aan de justitie in de kantons
Alle bescheiden, welke op strafzaken betref
fende het uniformverbod betrekking heboen.
moeten gratis aan den bondsadvocaat worden
verstrekt.
Art. 5. Dit beslui ^treedt op 18 Mei 1933 in
werking. De Bondsraad zal het tijdstip vast
stellen, waarop dit besluit weer bulten werking
zal worden gesteld.
In Zwitserland mogen, waar deze wet geen
absoluut uniformverbod Inhoudt, padvinders en
andere niet politieke organisaties uniform blij
ven dragen. Alleen het dragen van uniform als
kenmerk van een politieke partij is daar thans
verboden cn dat nog slechts als het een op
vallend kenteeken is. Kleine insignes zijn reeds
toegestaan, maar bet dragen van hemoen,
blouses en zells dassen In een bepaalde kleur,
om daardoor aan te geven dat de drager tot
een der politieke partijen behoort, is verboden.
Indien men dus In Zwitserland hetzelfde zou
krijgen als in Oostenrijk, waar een groot aan
tal personen van een bepaalde partij, na een
verbod tot het dragen van een pertU-uniform,
op straat verscheen in een wit hemd met hoo-
gen hoed, dan zouden deze personen op grond
van deze wet strafbaar zijn.
Duitschland, Italië en enkele andere landen,
waar een bepaalde uniform een soort alleen
recht gekregen heeft en men al het andere
eenvoudig zonder wet verbiedt, vormen voor ons
geen maatstaf, want wjj wenschen geen enkele
politieke uniform, die tegenstanders prikkelt
en de tegenstelling verscherpt.
Hoe het kabinet dit vraagstuk zal oplossen
wachten we rustig af. We ontkomen er even
min aan als andere landen, maar we weten nu
tenminste hoe die het gedaan hebben.
- —et communistische blad „De Tribune" is
rJ geestdriftiger over de brochure van mr.
X X Jan Duys dan „Het Volk”; het klopte er
haastig politieke munt uit en vervaardigde
voor de verwante zielen een oproep van den
volgenden inhoud:
„De Communistische Partij roept de sociaal
democratische arbeiders op 'tegenover het een
heidsfront met de bourgeoisie, dat hun leiders
steeds openlijker aan willen gaan, het strijdend
eenheidsfront van alle proletarische krachten
te stellen, ten einde In gemeenschappelljken
strijd van sociaal-democratischie. communisti
sche en partjjlooze arbeiders schouder aan
schouder de aanvallen der bourgeoisie en der
klasseverraders af te slaan. Duys es. willen het
behoud van het kapitalisme, de verdere uit
plundering en onderdrukking, niet alleen van
de Hollandsche werkende massa, maar ook van
de millloenen in Indonesië! De Communisti
sche Partij wil de vernietiging van het kapita
lisme en leidt de massa in den strijd voor de
proletarische revolutie, den revolutionnairen
uitweg uit de crisis, die zooals het voorbeeld
van dé Sovjet-Unie bewijst! alleen in staat
is brood, arbeid en vrede aan de massa te
brengen.”
Het voorbeeld van Sov jet-Rusland
Het lllustre voorbeeld!
En dat bestaat uit het feit, dat men om de
leugenachtige propaganda in het buitenland te
bestendigen, millloenen besteedt, millloenen van
de landbouwende bevolking vooral, die daar-
door van honger en ellende omkomt. u
Antl-bolsjewlstische fantasie?
Neen, de rauwe werkelijkheid! Het maand
blad „Geloof en vrijheid” publiceerde dezer
dagen een foto van dr. Schabert, den beken
den leider van den Baltischen-Rusland-arbeid.
die met zjjn helpers(sters) aan een tafel zit,
beladen met brieven. Onder die
staat
nergens te ♦inden, toen automobilisten. die
slechts op het allerlaatste moment den auto
bemerkt hadden en konden passeeren, hem op
deze overtreding wilden wijzen.
Op een gegeven moment, toen een passee-
rend automobilist pogingen deed om het licht
in den wagen te ontsteken, botste plotseling
een motorfiets met groote kracht tegen den
wagen op. Tot zijn grooten schrik zag hl], dat
twee zwaargewonden bewusteloos naast den ge
heel vernielden motor lagen.
Demotorrijder, een 28-jarige man uit Am
sterdam, was levensgevaarlijk aan het hoofd
gewond, terwijl de duo-passagier, een acht
tienjarig meisje, hoewel minder ernstig ge
wond, er toch slecht aan toe was. Nadat ter
plaatse de eerste hulp was verleend, zijn bei
de slachtoffers door den G. G. D. naar het
Wilhelmlnagasthuis overgebracht.
De vrachtauto, genummerd G 87359 die een
dagelljkschen dienljst onderhoudt tusschen Am
sterdam en Rotterdam, was defect.
Nog wordt in sommige streken op Sint
Jan een bloemen- of rozenfeest gevierd,
kennelijk een overblijfsel van oude feest-
gebrulken en een herinnering aan den
bloeitijd der mld-zomers. Bloemen
„Kinder der verjüngten Sonne”, zooals
velerlei „ongeregeltheden en insolentiën” Schiller ze noemt mochten nu eenmaal
op het gezegende Sint Jansfeest niet ont
breken.
En gelooft men nu, dat er in den huldigen
tijd in het volksgeloof niets meer is, dat
met Sint Jan in verband gebracht wordt?
Dan wijzen we u op een gebruik ten platte-
lande (o.a. in den Achterhoek), dat inhoudt,
dat men winterandijvie nimmer moet
zaaien vóór Sint Jan, maar steeds daarna,
omdat zij anders gauw zal doorschieten.
En de heggen dient men vóór Sint Jan
men ge-
V moeten
'4
n da
van
len.
tweede
rer**-
os da
greep
nulder.
schoon te
geen on-
;evangenen
raren, wien
le kronieken,
waarin van die offers melding gemaakt
wordt, maken van dit onderscheid geen
gewag en het staat vast, dat die bloedige
offeranden eerst ophielden, toen de oude
góden voor goed gevallen waren.
Voor zulk een vuur jverd in het dorp bij
de bewoners hout verzameld. In Beleren
zongen de kinderen/eertijds bij dit hout-
ophalen een liedje/ waarvan de laatste
regels luidden*.
’an mijn kinderen is er één van honger
jrven; het kleinste, dat 9 maanden oud is,
K verhongeren aan de borst. Ik met mijn
kinderen,wij zijn verloren wanneer er geen
hulp komt."! 8 Febr.: „Wij hebben twee maan
den slechts /éénmaal daags gegeten en dan nog
wat? Slech/s watersoep, doch wfj danken- God
ervoor. Nu is er echter niets meer In huls!
Wjj hebben reeds aas gegeten, maar ook dAt
is niet meer te krijgen.’’ 25 Febr.: „Wjj eten
reeds katten en honden en andere onreinheid.
Er is geen andere uitweg dan naar het bui
tenland te schrijven en om hulp te smeeken.”
12 April: „De menschen eten doodgegaan vee,
ja zelfs gestorven menschen! Van de dooden
neemt men de Ingewanden, lever en longen
weg. Van hen. die nog niet zoo mager zijn,
neemt men ook het vleezch en men eet doode
dieren."
I Tn Denemarken is de wet op het dragen van
I I uniformen zeer positief. Daar wordt kort
I en goed het dragen van uniformen of klee-
I flng die hiermede gelijk te stellen is, verboden,
I behoudens enkele uitzonderingen, telkens aoor
I jen Minister van Justitie uit te maken. Dat
I s» daar niet vlug toe over gaat bewijst het
I febeurde met de Engelsche padvinders, waar
I hier te lande niemand toch ook maar eenige
I politieke demonstratie of verscherping van te
genstellingen in zou zceken.
In Zweden heeft de regeerlng omgekeerd ge-
bsndeld, wat reeds dadelijk blijkt uit den titel
ran de wet van 14 Juni 1933, die luidt: „Wet
op bet verbod van het dragen van uniformen
enz in bepaalde gevallen.” Daar wordt het rtra-.
gen van uniformen niet direct verboden, maar
bunnen de uitwassen in bepaalde omstandig
heden worden tegengegaan. De tekst van de
vet zegt duidelijk wat de bedoeling is.
„Wanneer het voor bet handhaven vah de
algemeene orde of veiligheid vereischt is. heeft
de Koning de bevoegdheid het dragen van uni
formen of gelijksoortige Heeding, die de strek
king hebben om aan 1e toonen, dat de drager
toe een bepaalde politieke richting behoort, te
verbieden. Wat hieromtrent verder bepaald is.
Bi eveneens van toepassing zijn voor wat be
treft deelen van uniformen, armbanden of an
dere daarmee te vergelijken, in het oog val
lende kenteekenen, die een - strekking hebben
ala hiervoren genoemd.”
Niet de minister van Justitie, maar de Ko
ning, dat is wat wij zouden noemen de Kroon,
dus de regeerlng in haar geheel verbiedt In
Zweden krachtens deze wet bepaalde unifor
men, wanneer daar verstoring van de orde van
te verwachten is. Kleine onderscheidingstee-
kenen, zooals knoopsgatinsignes. vallen niet
coder het verbod, evenmin als dit het geval is
in Zwitserland zooals we straks zullen zien.
In Zweden is de wet onmiddelljjk in werking
getreden, met de bepaling dat ze van kracht is
tot en met Juni 1935, waaruit we weer opma
ken. dat men ook daar meent met een epide
mie te maken te hebben, die van voorbtjgaan-
den aard is.
Zonder bestrijding en uitvoerige toelichting
is de wet op het verbod van het dragen van
uniformen er in Zweden niet gekomen, want
men wenschte uitdrukkelijk te weten wat er nu
niet onder viel en wat door den Koning dus niet
verboden kon worden, teneinde het
waarop de wet moet werken zooveel te
perken als maar eenigszins kon. Dat bewijst
weer hetgeen we in het vorig artikel reeds
schreven, dat een regeling niet gemakkelijk is.
Volgens de toelichting van den minister van
sociale zaken, die in Zweden met den minister,
van justitie het wetsvoorstel had ingediend,
vallen onder het verbod niet:
militair én burgerpersoneel van land- en zee-
Sicht; politiepersoneel; personeel bij spoor
wegen, post en telegrafie; douane, trams en
omnibussen: stadsboden; personeel bij diverse
technische bedrijven, zooals gasfabrieken, elec-
trische centrales, waterleiding, brandweer; per
soneel bij openbare inrichtingen als ziekenhui
zen, armhuizen, tuchtscholen, opvoedingsge
stichten, gevangenissen, werkinrichtingen; be
dienden bjj banken, in hotels enz. enz.
Evenmin leden van bonden als Leger des
Hells, Roode Kruis, de Arbeiders Samaritanen-
vereeniglng. Vrijwillige Automobielkorps. Land-
stormkorpsen. Vrouwelijke Landstormvereeni-
ging, de Roode Ster, schietvereenigingen. pad-
vindersvereenlglngen, sportvereenigingen, mo-
torcluba, zeilclubs, enz.
Hier te lande zou daar zeker nog aan moe
ten worden toegevoegd: leden van bepaalde
muziekkorpsen, want ook dezen steken zich
gaarne in uniform, zonder er kwaad of wan
orde door te stichten.
Een eigenaardige moeilijkheid heeft zich bij
de behandeling voorgedaan, toen ter sprake
kwam de kwestie van de onderscheidingsteeke-
nen, in het bijzonder de armbanden, of andere
teekenen, die ordecommissarissen dienen te
dragen bij bepaalde toegestane politieke mee
tings of optochten.
Uitdrukkelijk werd in de Kamer door de com
missie van rapporteurs de wensch kenbaar ge
maakt, dat voor dat doel een armband of iets
dergelijks zou worden vastgesteld en dat deze
voor alle politieke organisaties dezelfde zou
zijn. Op zich is dat natuurlijk heel juist, maar
*1) zien in ons land reeds een optocht van de
B. D. A P., waarbij alle orde-commissarissen een
rood, wit, blauwe band, het meest neutrale en
nationale wat denkbaar is, om den arm heb
ben. Het is haast niet denkbaar, maar toch
ZOU het goed zjjn en de 8. D A. P. mogelljk een
beetje helpen om in de richting te komen van
de Zweedsche en andere socialisten, waarvoor
velen toch wel iets voelen. Gaan we van Zwe-
dén naar Zwitserland, waar in Mei j.L ook een
•et op het dragen van uniformen van kracht
I» geworden, dan zien we dat die wet weer zeer
*el verschilt van die van Denemarken, alhoe
wel hetzelfde wordt nagestreefd. Zjj gaat daar
biet zoover De Zwitsersche wet luidt:
Art. 1. Tot nader order is het den leden van
binnen- en buitenlandsche politieke vereenl-
gingen verboden, uniformen, deelen Van uni
formen. armbanden en andere opvallende ken
teekenen te dragen, waaruit valt af te lelden,
dat de drager lid is van een bepaalde politieke
Partij.
Bjj verschil van meening omtrent het begrip
•Pértlfkenteekenen” beslist in laatste instantie
departement van Justitie en Politie.
Art. 2. Wie het in art. 1 genoemde verbod
•eertreedt of tot overtreding daarvan aanspoort,
•ordt gestraft met een geldboete van ten hoog-
1000 francs. In geval van recidive kan ge-
TZhgenissti af van hoogstens zes maanden, ver
bonden met een geldboete van ten hoogste 1000
,r*ncs worden opgelegd. Buitenlanders kunnen
bovendien voor ten hoogste tien jaar worden
bitgeweaen.
verboden uniformen en kenteekenen wor
den in besiag genomen.
Art. 3. De algemeene bepalingen van de
•Bundesgesetz” met betrekking tot het ztraf-
„Hler ziet de lezer meer dan 3000 brieven,
die in den loop van twee maanden nieuwe
kreten om hulp uit Rusland brachten. Onze
kas veroorloofde slechts de laatste pakken
rechts te beantwoorden, daar ons de middelen
ontbreken en wjj door den nieuwen nood de
oude nooden niet mogen veronachtzamen.”