DE VRIJGEZELLIN
Den eersten sprong gewaagd
I
Gouden jubileum
Paters Montfortanen van Schimmert
i
BALBO EN DE ZIJNEN OP
SCHELLINGWOUDE
EEN GOUDEN JUBILEUM
Tv'
L
r- i
LEEKEPREEKEN
BALBO’S ESKADER OP SCHELLINGWOUDE
11.000 K.M.
Bezwaren overwonnen
Wie ia Balbo?
I
Het vertrek van Orbetello
Hulde en dank aan de
jubilarissen
Pater Jos. M. Deckers
Audiëntie
CRISIS-BOTERMERK
L
Verbreiding van het
Evangelie
In volmaakte orde meerden de
24 watervliegtuigen op het
Buiten-Y
Een der vier en twintig vogels, die voor de vlucht naar Chicago
gijn gestart
Jubileum van den
A.N.W.B.
Pauselyke waardeering voor het
werk der Misaionarissen van
het H. Hart
-
l
ZATERDAG 1 JULI 3 3
I
Herdenking van de Stichting der
Apoatoliache School
„Sainté "Marie”
-
Het xwaarate traject
De gouden atadamedaille van
Amsterdam
- z
S
I
Van het Vatlkaan, 30 Juni 1933
Hoogwaardige Pater,
i
17
I
I
de na-oorlogsche reactie nog het
Ingewerkt, leert de nood bidden, dat
dwingt een dalende levensstandaard
Igende werkloosheid de vraag onder
zien, of door vrouweiyken arbeid
wordt gedaan aan het algemeen
tot de verbeelding het sterkst spre
m als de dubbele bezoldiging van
>uw, samen In overheidsdienst, roepen
op te leiden, de Luchtvaartschool te Orbetello
stichtte.
dat
het
een
strijd
itlflcale
(gr. Dr
en
Staatssecretaris van
zyne Heiligheid
Van U, Hoogwaardige Pater,
toegenegen in den Heet
E. Kard. PACELLI
de
mode;
reformkleedlng.
Ter gelegenheid van den 50sten verjaardag
van de vestiging der Missionarissen van het
H. Hart te Tilburg heeft Z. H. de Paus door
bemiddeling van Z. Em. Kard. Pacelli, Staats
secretaris, een zeer waardeerend schrijven aan
den Hoogw. Pater Generaal-Overste der Con
gregatie doen richten, waarvan hier de tekst:
De vlucht naar Chicago, waarvoor heden te
Orbetello 24 Itallaansche marine-vllegtuigen
onder leiding van den Italiaanschen Minister
voor de Luchtvaart, generaal Italo Balbo zijn
gestart, is de vierde vlucht van dien aard, doch
grooter in omvang, opzet en af te leggen afstand
dan een der drie voorgaande. Het denkbeeld
aer collectieve afstandsvluchten is een der lie
velingsdenkbeelden van generaal Balbo, die zelf
gedeeltelijk met de bedoeling, vliegers hiervoor
F
piloot, die commandant van zijn vliegtuig 4s.
Toen de 24 eerste-piloten gekozen waren, moch
ten deze zelf de overige leden der bemanning van
hun vliegtuig uitzoeken. In elk vliegtuig wordt
de commandant bijgestaan door een tweede
piloot, een marconist en een mecanicien. In
Balbos toestel vliegt een navigatle-officier mee,
die de leiding van de navigatie heeft. In som
mige vliegtuigen vliegt bovendien een vijfde re
serve-man mee.
Er wordt gevlogen in escadrille-formatie van
drie. Vooraan vilegt het stafescadrille onder lei
ding van generaal Balbo. Hierop volgt de uit
negen vliegtuigen bestaande eerste groep onder
leiding van generaal Pellegrini, terwijl de uit
twaalf vliegtuigen bestaande tweede onder bevel
staat van kolonel Longo, die aan het hoofd van
het slot-escadrille vliegt.
De vlucht wordt gemaakt met vliegbooten der
Savoia Marchettl-fabrieken te Sesto Calende.
van het verbeterde S. 55 type. De toestellen zijn
uitgerust met twee in tandem geschakelde Isotta
Fraschlnl-motoren. elk van 750 P.K. van het
z.gn. „Asso"-type, voorzien van een trek- en
een duwschroef. Hiermede kunnen de vliegtuigen
een kruissnelheid van 225 K.M. en een maximum
snelheid van 280 K.M. per uur bereiken. Elk
toestel heeft dubbele besturing ent Is uitgerust
met een radio ontvang- en zendlnstallatie, waar
mee het contact*met de landstations, doch ook
tusschen de vliegtuigen onderling kan worden
onderhouden.
3 ‘2 S'
Op den heuglijken vyftlgsten verjaardag van
de vestiging uwer Congregatie in Nederland,
is ’t verlangen van den Heiligen Vader aan V,
Hoogwaardige Pater, en door U aan de Neder
landsche Provincie, dat uitgelezen deel van de
Congregatie der Missionarissen van het H. Hart,
zijn roemrijken en welverdienden heil- en
zegenwensch te doen toekomen.
Zjjne Heiligheid Is het inderdaad niet onbe
kend. hoe onnoemelijk veel genoemde Provincie
gedurende deze eerste vijftig jaren van haar
bestaan, voor den
arbeid, welke veel
haar werd ontplooid, de geestelijke verdiensten
die door haar werden opgedragen, de talrijke
offers die werden gebracht. Geen tegenstand
kon ooit haren ijver, gedragen door het ge
loof. vertragen; geen beproeving hem doen
verflauwen.
Door den werkdadlgen godsdienstzin, die de
goede Nederlandsche Katholieken onderscheidt,
en hunne zonen In groot getal en heilige ge
steltenis den weg doet opgaan van het pries
terschap en van het apostolaat, op bewonde-
renswaardlge wijze ondersteund, mag deze uit
gelezen kloosterfamllie der Missionarissen van
het H. Hart met recht er zich op beroemen,
een hoofdaandeel te hebben gehad en ook nu
nog te hebben in zware en gevaarvolle Missles;
alsmede anderzijds, op vaderlandsbhe bodem
het heilig misslevuur in breeden kring te heb^
ben ontstoken efi op menigvuldige wijze gevoed.
Verheugd over deze zoo krachtdadige mede
werking aan de verbreiding van het Evangelie
verleend, en God dankende in dat rusteloos
ijveren voor het goede met zijne genade te
hebben ondersteund, uit de Heilige Vader den
wensch. dat ^eze eerste vruchtbare vijftig
jarige periode Van bloei voor de IVovlncle
door andere niet minder bedrijvige noch minder
vruchtbare worde gevolgd; en tegelijk met de
zen zegenwensch, van God den onafgebroken
stroom zijner genade afsmeekende. zendt
Hjj van harte aan alle leden der Provincie, aan
de Novicen, aan de studenten der Apostolische
School, aan alle weldoeners, den krachtgevenden
Apostolischen Zegen.
Aanvaard, Hoogwaardige Pater, de uitdruk
king van de oprechte hoogachting, waarmedo
Ik verblijf.
el der Missie heeft ge
lige bedrijvigheid door
Z. H. Exc. de Blsschop van Haarlem zal de
volgende week alleen Zaterdag audiëntie ver-
leenen.
Alle drie vluchten stonden onder leiding van
generaal Balbo zelf, die ook thans weer de lei
ding van de vlucht naar de Wereldtentoonstel
ling in Chicago heeft. Italo Balbo Is pas 37 jaar
oud. Hij werd geboren te Ferrara en nam als
officier bij de Alpenjagers aan den wereldoor
log deel. Na den wapenstilstand verrichtte hij
ecnlgen tijd jourpallstleke werkzaamhedenhij
gaf o.a. een voor de soldaten uit de Alpenjagers
bestemde krant „L'Alpine” uit. Inmiddels stu
deerde hjj sociale wetenschappen en hjj promo
veerde in 1919. Zijn politieke belangstelling ging
toen reeds uit naar het fascisme, en weldra
nam hij een vooraanstaande plaats In de fas
cistische beweging in en werd hij een der naaste
medewerkers van Mussolini. Hij was een van de
vier leiders van den masch naar Rome, een
der „quadrumviri”, en werd nadat Mussolini
aan het bewind was gekomen, generaal van de
fascistische militie. In 1925 werd hij onderstaats
secretaris van het Departement voor Econo
mische Zaken, In November 1926 onderstaats
secretaris van het Departement van Luchtvaart,
in welke functie hij voor het eerst zelf ging
vliegen en zijn brevet behaalde. Op 10 Augustus
1928 werd hij generaal van de Itallaansche
luchtvaart en op 12 Septembr 1929, toen Mus
solini verschillende portefeuilles, die hU tot nog
toe zelf had beheerd, overdroeg, minister van
Luchtvaart. In deze kwaliteit heeft Balbo zeer
veel voor de Itallaansche luchtvaart gedaan en
in zeker opzicht kan hij als de eigenlijke orga
nisator van de Itallaansche luchtmacht worden
beschouwd. De stichting van de Luchtvaart
school te Orbetello Is hier reeds genoemd, even
als de door hem geleide vluchten, waarvoor de
Fédératlon Aéronautlque International hem ver
leden jaar de gouden medaille toekende.
De eigenlijke technische leiding van de vlucht
naar Chicago berust echter bij den werkelijken
commandant van het eskader, generaal Aldo
Pellegrini, die thans 45 jaar oud is.
Onder-commandant van het eskader Is de 39-
jarige kolonel Ullsse Longo.
De ongeveer 100 deelnemers aan de vlucht
hebben geen bijzondere selectie ondergaan. In
het algemeen heeft men die officieren genomen,
die als de beste vliegers bekend stonden. Op
vallen is de Jeugdige leeftijd van de meesten
hunner. In elk vliegtuig bevindt zich een eerste
gaven reeds blijk van hun aanhankelijkheid
aan ,,le doux séjour de notre enfance".
Een paar honderd Nederlandsche Montfor
tanen zelf, hun familie en vrienden en het in-
katholieke dorp Schimmert dat bijna geen
huisgezin meer telt waar niet een zoon of
verwant bij de „Paters” is die allen zijn In
de weer om de geliefde jubilaresse hulde en
dank te bieden.
Bij gelegenheid van dit gouden jubileum zijn
de volgende herdenkingsdagen vastgesteld:
Zondag 2 Juli groot Misslefeest, georganiseerd
door de oud-studenten-vereeniging „Ste Marie”
Vergeleken bij de vorige trajecten wordt dan
het 2400 K.M. lange traject Reykjavlk-Cartwlght
liet gevaarlijkst, omdat men hier den grooten
sprong zal moeten wagen. De vliegtuigen, die
voor dezen afstand een ongemeen grooten voor
raad brandstof zullen moeten meevoeren, zullen
bij het vertrek uit Reykjavik niet minder dan
11.000 K.G. wegen, een gevaarlijk gewicht bij
een dergelijke vlucht. Daarbij komt, dat naar
mate men dichter bij de kust van Groenland
en Labrador komt, de kans op mist toeneemt.
Hu is mist te allen tijde de groote vijand van
de luchtvaar.t maar bij een eskadervlucht als
de Italianen ondernemen doet het niet alleen
het gevaar van het uit den koers raken ont
staan, maar tevens het gevaar van het elkaar
kwijt raken of het met elkaar In botsing ko
men. Het is niet onwaarschijnlijk, dat men met
het oog op al deze factoren ten aanzien van het
traject ReykjavlcCartwright zal besluiten, de
route iets Noordelijker te kiezen en de 2400 K.M.
over zee te onderbreken door een tusschenlan-
oing te Jullanahaab op Groenland. Ook daar
«heeft men voorbereidingen getroffen om het
eskader te kunnen ontvangen, zij het dan ook
niet zoo uitvoerig als elders, wadr vooral bijladen
van olie en benzine zeer uitgebeelde voorberei
dingen heeft geëlscht.
Het besluit tot het kiezen van deze route Is
mede genomen naar aanleiding van discussies
op het verleden jaar te Rome gehouden Con
gres van Oceaanvllegers, waar men unaniem
van meenlng was, dat in de toekomst vooral op
de Noordelijke route de proefnemingen in het
belang van het Trans-AtlantiscH luchtverkeer
moesten worden voortgezet. In totaal is men er
slechts vier maal in geslaagd op deze route den
Atlantlschen Oceaan over te steken. Het waren
de Dultschers Kohl en Von Hühnefeld. die In
middels is overleden, terwijl de bekende Dult-
sche piloot Von Gronau drie maal met succes
den tocht volbracht. Velen hebben bij mislukte
pogingen het leven gelaten op dit traject. Moge
dit experiment bewijzen, dat techniek en kunde
sedert dien voorwaarts zijn gegaan.
Bij aankomst werd het eskader opgewacht
door Minister dr. L. Deckers, vlce-admlraal Bru-
tel de la Rivière, commandant van Willemsoord,
kapitein ter zeer Van Reede, onder-commandant
te Amsterdam, burgemeester dr. de Vlugt, ver
tegenwoordigers van de Itallaansche legatie In
tiet conculaat enz.
Namens de vereenlging „Nederland-Itallë”
afdeeling Amsterdam, werd aan generaal Balbo
bjj dankomst een door prof. Huib Luns vervaar
digde oorkonde aangeboden, waarop men een
herinnering ziet aan Crlstoforo Colombo (Co
lumbus) en Heemskerk en Barentz, waaronder
de wapens staan van Nederland. Italië en Am
sterdam. I
Bijzondere politle-maatregelen zijn getroffen
ter bewaking van de vliegtuigen, die in een
lange rij langs den Durgerdammerdyk vanaf
Schellingwoude tot IJdoom in groepen van zes
zyn gemeerd.
Het verkeer te water wordt geleid door haven
meester van de Poll en rljkshavenmeester Seyf-
fert.
Hedenmorgen om 5.44 is het
Itallaansche eskader, bestaande uit
24 watervliegtuigen, onder leiding
van generaal Balbo, voor zijn vlucht
naar Chicago te Orbetello gestart.
Na een voorspoedige vlucht over
Zwitserland en Duitschlsmd, is bet
eskader hedenmiddag bq Schelling-
woude op het IJssehneer neer
gestreken.
De totaal af te leggen afstand op het traject
OrbetelloChicago bedraagt ruim 11.000 KM.
langs de te volgen route. Deze is als volgt ont
worpen: OrbetelloAmsterdam 1400 K.M Am
sterdamLondonderry 1000 K.M.; London
derry-Reykjavik 1500 KAI.; ReykjavikCart
wright (Labrador) 2400 K.M.; Cartwright She-
diac ,'200 K.M; Shediac—Montreal 800 KAI.;
MontrealChicago 1400 K.M.; ChicagoNew-
York 1600 K.M.
Naast de gewone moeilijkheden, die nu een
maal onverbrekelijk verbonden zijn aan elke
Oceaanvlucht en aan het vliegen in een zoo
groot eskader, levert de te volgen route drie soor
ten speciale moeilijkheden op, die het eskader
zal hebben te overwinnen. Twee daarvan zijn
achter den rug nu men veilig te Schellingwoude
is aangekomen. De eerste etappe heeft nl het
bezwaar, dat men met watervliegtuigen over een
langen afstand landtraject moet vliegen, waar
geen gelegenheid bestaat tot het maken, van een
noodlanding. Wel werd zooveel mogelljk de
Rijn gevolgd, maar het was twijfelachtig of
deze landingsgelegenheid voor een watervliegtuig
van het type Savoia Marchetti bood. Alvorens
men den Rijn bereikte, had men echter een nog
grootere moeilijkheid te overwinnen, na. de Al
pen. die de voornaamste oorzaak zijn geweest
van het herhaalde uitstel van den start van de
afgeloopen week. Van Orbetello werd over de
Po-vlakte maar het Alpengebied gevlogen, waar
men zooveel mogeljjk gebruik moest maken van
de doorvluchtgelegenheden, die de passen bieden.
De vliegtuigen moesten daar voortdurend blijven
op hun „plafond” van 4000 Meter. Van Bazel
werd de Rijn gevolgd tot Wijk bij Duurstede,
vanwaar men over Utrecht in de richting van
Pampus koerste. 'a.
De Stadsschouwburg was Vrijdagavond ge
vuld met A N W B -enthousiasten en genoodig-
den. Opgevoerd werd een jubileumrevue „Om
't honderdduizendste”.
Jhr. Jan Felth was de auteur van deze jubi-
leum-revue, die volkomen beantwoordde aan
haar doel, n.l. niet het geven van een geschied
kundig overzicht, maar bedoeld als propaganda
voor het toerisme In het algemeen.
Mr. Bell, die de .gevaren” van het toerisme
wil bestrijden, werd In het belang van zijn ge
zondheid een rljwlelkuur aangeraden. Deze gang
van zaken, die met voorbedoelde rade wordt
uitgelokt, geeft aanleiding tot tal van oolljke
verwikkelingen en wat meer zegt, het gewensch-
te resultaat wordt bereikt, want Mr. Bell wordt
ingeschreven als het honderdduizendste lid van
den AJ4.WH.
Het is gedeeltelijk een melodieuze revue,
waarbij het muzikale gedeelte vooral tot uiting
komt In het pakkende slotbedrijf De sleepende
muziek werd geschreven door den componist
D. Tlemeyer.
Vooral het laatste bedrijf, waarin een over
zicht wordt gegeven van de verschillende vor
men van toerisme, waarover zich de bondsbe-
moellngen uitstrekken, werd zeer gewaardeerd.
Vooral de voorstelling van het heden tegen
over het verleden viel in den smaak.
Mej. Anny Prins vertolkte op gracieuze wijze
de rol van de ondeugende Dansy. Haar partner
was Eduard Palmen in de rol van den Bonds-
enthousiast Van Toeren. terwijl de rollen van
Tikkermsn en Pennewip werden vervuld door
Jos Llestlng en Jan van der Linden.
De auteur zelf had op zeer verdienstelijke
wijze'de rol van den grimmigen Mr. Bell voor
zijn rekening genomen.
Als geheel een geslaagde avond.
Gistermiddag heeft het gemeentestuur van
Amsterdam het Bondsbestuur. de eere-leden.
buitenlandsche gasten en directeuren ontvan
gen in de vergaderzaal van de Kamer van
Koophandel. Dr. W. de Vlugt heette het ge
zelschap hartelijk welkom. Het gemeentebe
stuur verheugt er zich ten zeerste over, dat
de hoofdstad een der centra Is, waar de her
denking van het gouden jubileum van den
A. N. W. B. plaats vindt, want daardoor krijgt
Amsterdam de welkome gelegenheid In het
openbaar te getuigen van de groote waardee
ring. welke het voor het werk van den Bond
heeft. z
Tenslotte heette spr. In het Fransch, Duitsch
en Engelsch de vreemde gasten welkom.
De heer Edo Bergsma dankte voor de. ont
vangst van 't gemeentebestuur en voegde daar
aan toe een woord van groote erkentelijkheid
voor de wijze waarop de Amsterdamsche be
volking den Bond bij zyn jubileum tegemoet
trad.
Hierna werden ververschingen rondgediend
en bleef men nog eenigen tjjd gezellig bijeen.
By de ontvangst van bestuur en genoodigden
van den jubileerenden A N W B, in de groote
zaal van de Kamer van Koophandel door het
gemeentebestuur van Amsterdam, heeft burge
meester de Vlugt medegedeeld dat het gemeen
tebestuur heeft besloten, den bond wegens zijn
vele verdiensten de groote gouden medaille van
de stad Amsterdam te verleenen. De heer Edo
Bergsma, voorzitter van het bestuur van hen
bond, heeft daarop voor deze onderscheiding,
die slechts zelden wordt uitgereikt, met harte
lijke woorden dank gezegd.
De Crisis-Zulvelcentrale maakt bekend,
voor de week van 38 Juli de prijs van
crlslsbotermerk is bepaald op 1 per KG. en
voor de vervoervergunnlng van buitenlandsche
boter op U0 per K.G.
De eerste collectieve vlucht ondernam hij In
1928 met 61 watervliegtuigen over bet Westelijk
gedeelte van de Mlddellandsche zee. In 1929
volgde een nteuwe collectieve vlucht, ditmaal
met 36 zware bombardements-watervllegtuigen
naar de Zwarte Zee en Odessa. Deze vluchten
bleken slechts voorbereidingen voor het groote
experiment, waartoe op 17 December 1930 12
watervliegtuigen uit Orbetello vertrokken voor
een vlucht over de Zuidelijke route van den
Atlantlschen Oceaan, vla Spanje en Bolamo in
Portugeesch Guinea naar Natal In Brg^ilië, een
afstand over zee van 3000 K.M., die in ongeveer
17 uur werd afgelegd. Deze vlucht liep echter
niet zonder ongelukken af en eenige vliegers
keerden niet in Italië terug.
h%t eerst^om oplossing. Van den beginne af Is
van christelijke zijde tegen zulke excessen stel
ling genomen. Toen de weelde nog overmoedig
maakte werd het christelijk verzet als domperlg
afgewezen. Thans vallen alle oude tegenstan
ders onder den druk der publieke opinie, de een
na den ander, om. Die openbare meenlng gaat
verder en wijst op de ongekende werkloosheid
en het weinige uitzicht op vermeerdering van
arbeid in de naaste toekomst, op den ongezon
den toestand, dat tienduizenden meisjes en
jonge vrouwen betaald werk lebben, hetwelk
door thans leegloopende jongemannen kon wor
den verricht. Het zou ons niet verwonderen,
wanneer er langzaam aan, een volksbeweging
„tegen de vrouw In loondienst” groeide, feller
dan In het laatst der vorige eeuw de actie voor
vrouweljjke emancipatie was. Zulke veranderin
gen heeft de geschiedenis meer vertoond.
Welke houding moet een eerljjk mensch, die
niet op de deiningen van den tijdgeest meegaat,
maar naar billijkheid en rechtvaardigheid zijn
oordeel wil afwegen, hier tegenover Innemen?
Als christenen moeten wjj erkennen, dat er in
de verovering van eer. groot deel der arbeids
markt door de vrouw heel veel ongezonds ligt.
Er dient echter onderscheid te worden gemaakt.
Hoewel fabrieksarbeid in het algemeen voor de
vrouw en het meisje te veroordeelen is, zijn er
toch vooral in de gemechaniseerde fabricage
veel werkgangen, die bijzonder voor vrouwelljkc
handigheid geëigend zijn, zoodat zonder meer
alle fabrieksarbeid voor meisjes niet is af te
keuren. Zoo zjjn er op menig ander gebied van
ons gecompliceerd leven functies, waarvoor het
meisje en dë jonge vrouw bijzondere eigen
schappen heeft. Bovendien kan de vrouw van
een zeker verkregen recht spreken: de maat
schappij heeft haar tientallen jaren lang ge
legenheid gegoten zich op de arbeidsmarkt een
plaats te veroveren; op heel veel posten, Is ze
bij voorkeur binnen gehaald. Een plotselinge
uitbanning zou tot heel veel moeilijkheden en
onbillijkheden voeren.
Van den anderen kant dienen wjj er oog voor
te hebben, dat een ongezonde emancipatie te
veel jonge vrouwen naar de arbeidsmarkt trok
en op veel te veel posten, waar ze niet thuis
hoort. Voor tienduizenden was het geen bittere
noodzaak, maar waren het andere motieven, die
een betaalden werkkring buitenshuis deden zoe
ken. Dit heeft mede het maatschappelijk leven
ontwricht en is voor een deel mede oorzaak van
het jammerlijke verschijnsel, dat tienduizenden
jongemannen werkloos en zonder levensperspec
tief rondloopen. De tendenz, om zooveel moge
lijk alle werk, dat aan mannenhanden kan wor
den toevertrouwd ook door mannelijke krachten
te laten verrichten, Is dus een gezonde en dient
te worden gesteund.
De befaamde Russische vrouweljjke gezante
by het Zweedsche hof heeft eenige maanden
geleden een verhandeling geschreven over de
vrljgezellin, waarin op aantrekkelijke wijze het
nieuwe type vrouw van onzen tjjd, het onaf
hankelijke, vrije meisje, opgaand in haar dage-
Hjkschen arbeid, zonder behoefte aan danszaal,
bioscoop en verliefdheid, beschreven werd. Bij
alle schijnbare juistheid wns er toch één groote
psychologische fout In deze beschrijving n.l
deze: het leven van de vrljgezellin, werkend in
loondienst in een mannelijk beroep, is niet de
natuurlijke levensvorm voor de vrouw. Men moet
respect hebben voor het meisje, dat in eigen
onderhoud moet voorzien en zich dapper door
het leven slaat. Maar de roeping van een vrouw
Is een andere, zij ligt in het gezin. En waar de
maatschappelijke omstandigheden de vrouw In
steeds meerdere mate van die natuurlijke taak
hebben weggelokt, zóó zelfs, dat duizenden zich
zelf wijs maken, dat het vrijgezellenleven haar
volkomen bevredigt, dat duizenden jonge vrou
wen niet meer Inzien hoe zjj als concurrenten
van den man gezinsvorming tegenhouden er.
dus haar eigen natuurlijke plaats belemmeren,
daar is een valsche mentaliteit ontstaan. Wan
neer deze onder den drang van de wereldcrisis
wordt omgebogen in andere richting, dan is
dit zeker een goede kant aan dezen donkeren
tijd! HOMO SAPIENS
De Paters 8. M. M 'Socletads Mariae-
Montfort) of Paters Montfortanen van de
heele Nederlandsche Provincie herdenken in
de maand Juli het 50-jarig bestaan **an hun
Apostolische School „Salnte Marie" te Sch m-
mert in Zuid-Limburg
Niet alleen het Montfortaansche klooster
van Schimmert jubelt de dagen 2, 9, 15, 16, 17
Juli as., doch alle Nederlandsche Montforta
nen, waar ze zich ook over de aarde verspreid
bevinden voelen nog eens hun hart warm wor
den van liefde voor *t rustig en gelukkig vtr-
bllff hunner jeugd.
In Zuld-Llmburg noemt men de paters „de
Paters van Schimmert", te Nijmegen spreekt
men van de zich opofferende „Paters van de
Heillg-Land-Stichtlng”, In Noord- en Zuid-
Holland kent men de „Paters van Egmond’
een soortgelijken naam hebben de Montforta
nen te Olrschot, te Hoensbroek, te Schaesberg,
te Meerssen; en het zal wel niet lang duren
of te Leiden en in Den Haag zal men sprexen
van de Paters van Voorschoten.
De laatste Jaren schijnt de naam van „Mont
fortanen” algemeen te worden, in België zoo
wel als in Nederland. Ook in België werken
zonen van Ste Marie.
Niet het minst nemen deel aan de herden
king de talrijke Missionarissen, die Schimmert
heeft uitgezonden naar Denemarken. Ijsland.
Haïti. Canada, Vancouver, de Vereenlgde Sta
i ten. Columbia, Congo, Portugeesch en Britsch
Nyasa; allen erkennen in Ste Marie van
Schimmert hun Alma Mater; velen daarvan
ORBETELLO. 1 Juli (V.D.). De wekenlange
spanning te Orbetello, als gevolg van het steeds
uitgesteld vertrek van het Itallaansche lucht
eskader naar Chicago, is hedenmorgen gebro
ken. Voor het eerst was het weerbericht, dat
Zaterdagmorgen te vier uur van de Alpen werd
ontvangen, gunstig. Volgens deze weerberichten
heerscht langs de geheele route van Orbetello
naar Amsterdam gunstig vliegweer.
Tien minuten over vieren werden de vliegers
gewekt en te half vijf gaf minister Balbo bevel
aan boord van de viegtuigen te gaan. Binnen
vijf minuten hadden de motorbootjes, die ge
reed lagen, de leden der bemanningen van de
24 watervliegtuigen aan boord gebracht Het
was de tweede maal dat zulks geschiedde, doch
thans ging de start werkelijk door. De motoren
werden aangezet om deze te laten warmloopen.
allerwege werd afscheid genomen. Langs den
oever had zich een groote menigte, die reeds
wekenlang op dit moment eiken ochtend weer
had gewacht, verzameld.
Te ruim vijf uur waren alle machines gereed
voor het vertrek.
Voordat Balbo als laatste aan boord ging,
had de plechtige neerhallng van zijn vlag van
den mast van het vliegkamp plaats.
Precies te kwart voor zes startte het eerste
vliegtuig en binnen twintig minuten bevonden
zich alle 24 vliegtuigen In de lucht, om als een
gesloten eskader den weg naar het Noorden
in de richting van Genua In te slaan. Een luid
gejuich der menigte vergezelde de vliegers als
laatste groet van den Italiaanschen bodem.
en de vereeniglngen van Schimmert. Mlssle-
optocht door Schimmert met praalwagens, de
geschiedenis der Apost. School voorstellend, op-
gelulsterd -door 5 muziekkorpsen, enz.
Missie-tentoonstelling in de aula der Apost
School. Fancy Fair en Volksvermakelljkheden.
Zondag 9 Juli privé-opvoering voor persoon
lijk genoodigden van „Bernadette vóór Maria,
Lourdesspel van H. Ghéon, vertaling van pater
H. Smeets, regie pater H. Smeets.
Zaterdag 15 Juli voormiddag herdenking der
overledenen van Ste Marie: plechtige Requiem
mis. gezongen door de studenten, onder leiding
van pater H. Smeets. herdenkingsrede der af
gestorvenen door drs. J. Eyckeler (H. L. Stich
ting, Nijmegen.
Zondag 16 Juli, dag van het gouden jubileum.
Pontificale Hoogmis, opgedragen door Z. H.
Exc. Mgr M. Meulenberg, Apost. Vicaris van
JJsland, oud-student en oud-leeraar van Ste
Marie. Blf pauselijk Indult wordt de H. Mis
gezongen van O. L. Vrouw van den Berg Car
mel. De studenten zingen o. 1. v. pater H.
Smeets de vierstemmige Mis voor gemengd
koor van Rhelnberger In As-dur op. 172b.
De feestpredikatie wordt gehouden door pater
Hub. Sljstermans. (Hoensbroek-station). Na de
Hoogmis reunie van de oud-studentenvereeni-
glng, huldiging van de Apost. School en aan
bieding van een studiebeurs ten bedrage van
5000 gld.. door de oud-«tudenten als opbrengst
der loterij.
In den namiddag tweede privé-opvoering van
..Bernadette vóór Maria”,
’s Avonds serenade van de fanfare van
Schimmert aan Z. H. Exc. Mgr. Dr. O. Lem-
mens, blsschop van Roermond, eere-gast der
Paters.
Maandag 17 Juli voormiddag 1
Hoogmis, opgedragen door Z. H. Exc.
G. Lemmens, blsschop van Roermond
Schlmmertenaar van geboorte.
BU pauselijk Indult wordt de plechtige Vo-
tlefmis gezongen van O. L. Vrouw Maria-
Mlddelares, titel der kapel van Ste Marie.
Vóór de pontificale Hoogmis heeft plaats
de plechtige inkleedlng van de studenten van
Rhetorika. De Montfortaansche scholastieken
uit Olrschot zingen de Missa in Natali Domini,
voor vierstemmig gelijk koor van pater H.
Clemens, o. 1. v. dr. J Theunissen.
Des middags derde opvoering voor genoo
digden, van ..Bernadette vóór Maria”, vert. en
regie van pater H. Smeets.
De drie laatste dagen is Ste Marie met Ucht-
werpers verlicht.
n de geschiedenis der menschheld neemt de
vrouw een zeer voorname plaats in. Men
zou een wereldgeschiedenis der beschaving
kunnen schrijven met de vrouw als middelpunt.
Een tijdperk In de historie wordt veelal ge-
kenmerkt door de houding, welke de man tegen
over de vrouw aanneemt; door de plaats ook,
welke de vrouw in gezin en maatschappij be
kleedt. Taak, roeping, levenshouding van de
vrouw waren en zjjn nog heel dikwijls onder
werpen van ernstige meenlngsverschillenzij
bepalen niet zelden iemands levensopvatting en
godsdienstige overtuiging.
Karakteristiek voor onzen tijd is de plaats
van de ongehuwde vrouw en het meisje, van
de vrljgezellin, in het openbare leven en de daar
mee samenhangende Ideeën omtrent de taak van
de moderne huisvrouw.
De belangstelling van de maatschappij voor
de vrouw en van de vrouw voor de maatschappj
Is een typisch verschijnsel van den nieuwen
tijd. Ze is geen feit op zich zelf, maar loopt in
één bedding met den sterken democratischen
stroom, die Tn alle westersche landen in het
laatste kwart der vorige eeuw opkwam. De tijd
van het ouderwetsche gezinstype, waarbij de
vader als kostwinner en alleenheerscher de wet
ten voor het geheele gezin vaststelde en streng
deed nakomen; de tijd, waarin de dochters óf
wel als dienstbode werden verhuurd óf wel, in
de betere standen, onder moeders wakend oog in
de vele geheimen van het ouderwetsche huis
houden werdén Ingewijd, die tijd was voorbij.
De in het openbare leven overal groeiende vrij
heidszin drong ook In het gezinsleven door en
dwong het ouderlijk gezag tot meer soepelheid.
De vrouw kwam in het publieke leven; verscheen
op vergaderingen; ging aan politiek doen; er
werd gesproken en geschreven over „de rech-
vrouw”; er ontstond
er ontbrandde een
vrouwelijke
ten van de vrouw”; er
nieuwe mode; er ontbrandde
om reformkleedlng. De eerste
student werd aangegaapt, maar de tiende viel
al niet meer op. De fabrieken hadden reeds een
geweldige bres geschoten in de oude opvatting,
dat de vrouw alleen in het gezin thuis hoort.
Hooge loonen lokten de vrouw en het meisje
naar de machinale Inrichtingen; dat loon maak
te haar ook vrjj en onafhankelijk. Met de fabrie
ken werden ook de kantoren gemechaniseerd
De schrijf- en rekenmachine, de kaartenkast,
heel de moderniseering van het kantoorsysteem
met zijn eischen van vlugheid en handigheid
beteekende het openen van de deur voor de
Vrouweljjke werkzaamheid.
We kennen ze nu alweer zooveel jaren als een
essentieel deel van bet moderne stadsbeeld, de
kranige meisjes, die lederen ochtend met hon
derden uit de buitenwijken der groote steden
naar de city fietsen en in den laten namiddag
van haar dagtaak terugkeeren. Maar behalve
als kantoorbediende kennen we de vrouw nu al
jaren lang In allerlei functies, hooge en lage
eenvoudige en voorname, op de kantoorkruk en
in de advocatenbank; als assistente tn biblio
theek en laboratorium, als ziekenverpleegster en
tramconductrice, als dokter en professor. Wt
zjjn daar zoo aan gewoon geraakt, dat wy den
afkeer en den tegenstand onzer grootouders
tegenover de vrouweiyke emancipatie al weer
byna vergeten zyn. En toch Is het een lange
en harde strijd geweest, welken de vrouw heeft
te voeren gehad, eer zy tot haar tegenwoordige
vrijheid komen kon; en de volledige overwinning
is nog niet zooveel jaren geleden bevochten. Men
behoeft nog slechts van middelbaren leeftijd te
zyn om zich uit zyn jeugd den strijd om de vrij
making van de vrouw te herinneren. Binnen
een tydperk van veertig jaar is heel het uiter-
lyk van bet openbare leven door het naar voren
komen van de vrouw veranderd. Een vrouw zon
der mannelijk geleide in een restaurant, In een
plaats van openbare vermakelykheld, een vrouw
in een vergaderzaal, op een meeting, een spreek
ster op een podium, een vrouw In de politiek, een
meisje met een huissleutel, ’s avonds laat thuis
komend naar eigen goeddunken, dat alles was
nog geen halve eeuw geleden ondenkbaar, terwijl
daar thans niemand ook zelfs maar aandacht
aan schenkt. Vyf en twintig jaar geleden waren
er in ons land nog tal van geheel christeiyke en
katholieke dorpen, waar de pastoor of de doml-
ne het fietsen door vrouwen en meisjes als on-
zedeiyk verbood.
Ons geslacht heeft in de emancipatie van de
vrouw een belangrijk stuk cultuurgeschiedenis
meegemaakt. De wereldoorlog beeft alle aarze
lingen, die er hier of daar nog tegen de volle
dige gelijkstelling van man en vrouw in het
openbare leven mochten zyn, overwonnen zóó.
dat de wereld op dit punt aan de uiterste grens
gekomen is. Zelfs de felste feministe heeft in
de meeste zoogenaamd beschaafde landen niets
meer te verlangen.
Maar als In veel opzichten beeft ook hier de
na-oorlogscrisls ons hardhandig by de schouders
gevat, ons door elkaar geschud en gevraagd,
zyt gy, moderne wereld, wel op den goeden weg?
Er teekenen zich de laatste jaren twee stroo-
mlngen af: in Rusland stuurt men de vrouw
in mannenkleeren de fabriek in. lek t haar in
het leger op als soldaat en maakt haar zelfs in
het huweiyk, voor den burgeriyken stand, geiyk
aan den man; in Italië begon tegeiykertyd
Mussolini zich met de vrouw te bemoeien: hy
schreef haar een echt vrouweiyke kleedlng als
verplichtend voor, weerde baar zooveel mogeiyk
Uit het openbase leven en wees haar terug naar
het gezin, om daar in voortbrenging en opvoe
ding van kinderen een groote taak voor de na
tie te verrichten.
Dit zyn de twee groote tegenstellingen, waar
tusschen allerlei schakeeringen liggen.
In Duitschland sprak de minister voor de
nationaal-socialistische propaganda kort geleden
deze merkwaardige woorden: „de vrouw behoort
in het gezin; zy heeft man en volk kinderen
te schenken, waardoor de onsterfeiykheld der
natie wordt gewaarborgd.”
Ook In de nog democratisch geregeerde lan
den. waar
mtnwt. beeft
wil zeg5»,
v en een srijS
het oog ta
geen schade
belang. Dejt
kende feilen
man èn vifou