Een vrijgelaten bisschop
Prikkeldraad
O
Van de Perstribune
On-menschelijk
Interview met Mgr. Sloskan
DE REGEERING WERKT
MAANDAG 3 JULI
VUURGEVECHT TUSSCHEN POLITIE EN GANGSTERS
1
Nieuwe machtigingswet
den
VISSCHERIJ-UITKOMSTEN
Provinciale Landdag te Heemstede
TEGEN SALARISVERLAGING
Adres van de A.R.K.A.
buiten de Party
VAN A. BEGROEF HET GELD
BENOEMINGEN
In de missie der Redemptoristen
Dr. F. E. Posthuma
ONZE GEZANT TE BRUSSEL
Belangrijk deel te Bergen-op-Zoom
gevonden
SOBRIËTAS IN HET BISDOM
HAARLEM
Spoedig belangrijke wetsontwer
pen te wachten
KATHOLIEKE MORAAL EN
WETENSCHAP
Op Wadden en IJsselmeer in
Mei 1933
In en
In het Aartsbisdom
Belangrijke uitzending van
K.R.O.
In
kannen.
gods-
d
De Nederlandsche gezant te Brussel, jhr. mr.
O, F. A. M. van Nispen tot Sevenaer, vertoeft
thans hier te lande en beeft zUn intrek geno
men in Kastel Oud-Wassenaar.
De Minister van Buitenlandsche Zaken heeft
aan dr. F. E. Posthuma. op diens verzoek, eer
vol ontslag verleend als lid der Commissie voor
de Herziening der Handelsverdragen.
Na overleg met afgevaardigden van de af-
deellngen, waarin Keuringsdiensten zijn geves
tigd. heeft het hoofdbestuur der A.R.K.A. op
II Juni een uitvoerig adres gericht aan den
Minister van Sociale Zaken, waarin op juri
disch-staatsrechten) ke gronden en om practl-
sche en sociale overwegingen werd aangedron-
gea. den voorgenomen maatregel, door wijziging
van het K. B. van 21 Maart 1921 niet door te
zetten.
Een deputatie uit het hoofdbestuur heeft bjj
den Minister deze bezwaren mondeling toege-
Ucht.
Na afkondiging van het K. B. van 8 Juni
1933 in het Staatsblad van 23 Juni, waarin oa.
de Mlnlsterieele goedkeuring van de salariee-
ring Is opgenomen, hoewel art. 7 der Waren
wet de goedkeuring in handen van Ged. Staten
legt, is een uitvoerig verzoek aan de Tweede
Kamer gericht, waarin ten sterkste de wijze,
waarop deze bezuiniging ter hand wordt gino
men, werd bestreden, terwijl daarin tevens de
gevolgen voor de ambtenaren duidelijk tot uiting
zijn gebracht.
Z H Exc. de Aartsbisschop van Utrecht beeft
den zeereerw. heer J. A. Oostveen, pastoor Op
den Hoorn, met ingang van 1 Juli op zijn ver
zoek eervol ontslag verleend als Bisschoppelijk
Inspecteur van de R.K. Bijzondere Lagere Scho
len, gelegen in bet Dekenaat Groningen en
heeft met Ingang van denzelfden datum in diens
plaats benoemd den weleerw. heer F. J. Scboe-
maker te Groniiigene
Kansas City (Ver. Staten) kwam het tot een vuurgevecht tusschen een inbrekers-
bende en politie. Ome foto toont de wagens der politie na den strijd
Ieder jaar organiseeren de Noord-Holland-
sche propagandacommissies van Kruisverbond
en Mariabond in het Bisdom Haarlem een
landdag voor katholieke drankbestrijding en
telkens weer bleek daarvoor een groote belang
stelling te bestaan. Voor dezen keer werd als
datum vastgesteld: Zondag 9 Juli, en als plaats
gekozen het mooie Heemstede, dat zich door
zjjn gemakkelijke verbinding met verschillen
de groote en kleine plaatsen daartoe voortref
felijk leent.
Het programma voor dien landdag is goed
gevuld en welverzorgd. Onder de Hoogmis, die
in de St. Bavokerk aan den Heerenweg te half
elf begint, zal pater Ernestus O.C. een drank-
weer-predlcatle houden over het onderwerp:
„De Liefde van Christus dringt ons!"
Om half twee trekt, begeleid door het R.K.
fanfarecorps „De Spaarnebazuin", een groote
optocht uit, waaraan verschillende Marlaver-
eenlgingen, Krulsverbonden en Sobriëtasclubs
uit de provincie en waarschijnlijk ook uit het
Dekenaat Noordwjjk met vaandels en vlaggen
zullen deelnemen. Voor dien optocht is de
samenkomst te één uur bij het bekende RK.
Vereenigingsgebouw.
In dit gebouw heeft te half drie een groote
propagandameeting plaats. Sprekers van naam
treden op: pater Arts M.8.C. uit Velsen-Drie
huis en de heer C. Venneker uit Alkmaar, bei
den met het onderwerp: „Waarom?".... Een
vraag, waarop het antwoord wel interessant
moet zijn, omdat de motieven der kath. drank
bestrijding nog altijd slecht bekend zijn en
omdat er aan haar nut in dezen tijd vaak
wordt getwijfeld. De vergadering wordt door
muziek en tooneel opgeluisterd. zoodat hier het
aangename met het nuttige is vereenigd. De
commissies rekenen op de deelname van tal
van vereenlgingen, maar ook op de belangstel
ling van veten daarbuiten.
nze lezers herinneren zich, dat on
langs door uitwisseling tegen een
in Polen ter dood veroordeelden
communistMgr. Sloskan is teruggekomen
van het Russische Duivelseiland. Door Mgr.
d’Herbigny bisschop gewijd, herderde hij
de bisdommen Mqhilew en Minsk.
Al spoedig hadden de met het Sovjet-
zaak drijvende
dat deze jonge
1) Zie ..Vozrosjdenle" van 19 Juni 1933, feuil
leton van S. Kelnitsj.
Solofkl was tijdens het Russische keizer
rijk het meest noordelijk gelegene Russisch-
Orthodoxe klooster.
Op 27 Juni heeft Minister Verschuur in de
Tweede Kamer reeds met een enkel woord te
verstaan gegeven, dat de Regeering binnenkort
zou komen met een ontwerp waarbij meerdere
bevoegdheden gevraagd zouden worden een
nieuwe machtigingswet ter vervanging van
de zeer beperkte wet, welke in April enkele da
gen voor de verkiezingen is aangenomen.
Naar wij vernemen, is dit ontwerp reeds in de
komende week te verwachten, evenals enkele
andere diepingrijpende wetsontwerpen, welke
bezuiniging of verdere Inkrimping van uitgaven
zullen moeten brengen, in het bijzonder op het
gebied van het onderwijs, zooals wjj vroeger ook
reeds hebben gehad in de bekende stopwetjes.
De regeering schijnt er grooten prijs op te
stellen, dat de Kamer deze wetsontwerpen zoo
spoedig mogelijk zeker nog in de maand
Juli in de afdeelingen zal onderzoeken.
diend, roept „Het Volk”, want wat hij uit
haalde „was het toppunt”. HU heeft als lid
van den PartUraad geweten, dat zelfs de
waardige Hendrik Polak geladen was te-
■gen de verkeerde richting en zich stiekum
had bezondigd aan een brochure. Maar de
Brave rehabiliteert zich, wacht, hU schrijft
gauw een briefje aan de heeren van den
Raad, dat hU wel een beetje mee ondeu
gend Is geweest, maar dat hU het toch niet
zoover laat komen als die verrader Zwert-
broek. Foei, die man moet de Partij laan
uit, niemand die echt braaf en rood is,
zal nog in het college van de discretie met
hem willen samenzitten. Eruit, eruit
haro sur le baudetl En hU krijgt op zUn
broek nog een trap nal
Maar o wee, o wee. De heer Zwertbroek,
slachtoffer van de Braafheid en van op
eens die kieschheidscultuur In de 8DAP.,
dreigt met de wraak van een ouderen broer,
den heer Drop. De heer Drop maakt den
heer Zwertbroek niet zwart, hU beschermt
hem als een bondgenoot. De heer Drop is
lid van de Tweede Kamer en heeft als so
cialistisch afgevaardigde tot tweemaal toe
den inhoud van stukken, welke confidenti
eel alleen voor de Kamerleden ter beschik
king lagen aan de pers geopenbaard. Zelfs
heeft hU er in de Kamer een uitbrander
voor gehad haast even erg als de ezelstrap,
dien zUn beschermeling nu achterna wordt
gegeven.
„Het Volk” en de Brave Hendriken von
den echter In die affronteerende dagen de
houding van den heer Drop een dappere
ongehoorzaamheid. ZU schreven, dat het
publlceeren van dergehjke confldentieele
stukken „een algemeen belang” was. Toen
ging het tegen „de vijanden” en de heer
Drop werd geprezen, hU was haast zoo
braaf als de heer Polak. ‘Klasse-confiden-
tie is heel wat anders als Kamer-confi-
dentie.
Wat voor den heer Polak blank gepolijst
1$, is voor dert heer Zwertbroek zwart. Daar
om krijgt de eene slaag, want hU Is stout;
en laat het vriendje zich achter de mouw
aaien, want het is braaf.
Achter de deur, waar ze den stok vafl-
daan hebben gehaald, lacht mr. Jan Duys!
1930, na zes jaren lang op Solofkl geweest
te zUn, werd hij eindelijk in vrijheid ge
steld, doch op de terugreis Is hty door
typhus aangestoken en overleden. HU
werd In Petrograd begraven.
Ook de Aartsbisschop van Woronesj,
Peter (Zwerjef), stierf In 1929 aan typhus
en hU werd op het kerkhof der vroegere
monniken van hetSolofkl-klooster.dat den
naam van Golgotha draagt, ter aarde be
steld. In dezen tUd werd plotseling B. M.
Feskof, een ex-kolonel der kozakken, die
in zUne ballingschap het hulshoudelUk ge
deelte op Solofkl leidde, doodgeschoten,
omdat hU beweerde, dat de Sovjetregeering
expres de typhus-epidemle op Solofkl niet
bestreed teneinde op deze voor haar aller-
gemakkelUkste wUze vele bannelingen
naar de andere wereld te helpen. Met
dezen Feskof werden tegelijkertijd onge
veer twee honderd gevangenen doodge
schoten.
Ik moet erkennen, dat op dit oogenbllk
door de typhus massa’s gevangenen stier
ven. Op Solofkl was een ontzettende over
bevolking en in de barakken, die oor
spronkelijk voor 6000 gevangenen waren
Ingericht, moesten thans ongeveer 20.000
menschen ondergebracht worden. De ver-
schrikkelUke opeenhooping van al deze
menschen, hun ondervoeding, het gedwon
gen werken meer dan in hun krachten
lag, de afwezigheid van medische hulp, dit
alles bleek in werkelUkheld de oorzaak
die de verspreiding dezer epidemie in de
hand werkte.
In den tUd van één jaar stierven er
meer dan 6070 pct. van alle bannelingen
aan typhus. Zulk een enorm sterftecUfer
verontrustte zelfs de bolsjewieken. En op
communistische origineele wUze besloten
zU Iedere herinnering aan deze epidemie
dan ook maar korting' uit te wisschen. ZU
bevalen alle graven gelUk met de aarde te
maken, alle kruisen en opschriften op het
kerkhof van het centrale eiland te ver
nietigen en op deze wUze bleef er dus op
dit platgemaakte land zelfs niet de klein
ste herinnering aan de laatste rustplaats
van zoovele dooden over.
Alle bannelingen, vooral de priesters op
Solofkl, worden door de bolsjewieken ge
ducht bewaakt. Geheime speurdienst en
provocatie waren ontegenzeggelUk buiten
gewoon goed georganiseerd, overal loerden
de agenten der O.GJ’.Oe.
In 1930 was er een plan tot ontvluchting
van een groote groep bannelingen op So
lofkl georganiseerd. Tot deze groep traden
toe zeer velen, die vroeger tot de hoogste
klassen der Russische maatschappU had
den behoord. Deze groep beschikte over
tamelUk veel geld en door omkoop had
men zich zelfs een stoomboot weten te
verschaffen. Op een zekeren nacht om
12 uur zou er een signaal gegeven worden,
waarop dan alle vluchtelingen naar de
haven moesten gaan en op deze stoomboot
plaats nemen. Doch het verwachte signaal
bleef uit. Tusschen de samenzweerders
bleek weer een verrader te hebben ge-
schuild, die het plan deed uitlekken.
Zeventig bannelingen werden onmiddellUk
gearresteerd en doodgeschoten.
Tusschen de verbannene priesters op
Solofkl mengde zich, als provocator, een
zekere Koster Alexander Pavlowltch, zoon
van Paul Ivanof. In den ouden tUd was
hU een der Uverlgste leden der Bojoes
roeskawo naroda „unie van het Rus- 1
sische volk”, een vereenlglng der meest
rechtsstaande monarchisten tUdens het
kelzerrUk. Red.). HU was schrUver van tal
rijke brochures over het Solofkl-klooster
en hare heiligen en stond bekend In den
aanvang der Sovjet-regeerlng door zUne
antl-sovjet-gevoelens. Dit alles hinderde
hem echter allerminst, later toch een
goddelooze en agent der O.GJ*.Oe. te wor
den. Daar hU door zUn vroegere levens
opvattingen het vertrouwen der Russlsch-
orthodoxe geesteUjkheid in hunne ver
banning wist te winnen, werd hU doorzUn
verraad de oorzaak van onzeggelUk veel
leed en ongeluk der In Solofkl gevangene
priesters. Door zijn verraad hebben zeer
vele priesters daar hun leven verloren en
vele anderen ontzettend geleden. Eerst veel
te laat werd deze provocateur ontdekt. De
bolsjewieken hebben hem toen naar eeo,
ander verbanningsoord „overgeplaatst”,
waar hU waarschijnlUk tot heden nog zUn
slecht leven voortzet.
Tengevolge van provocatie Is ook het
vroegere lid van de Gosoedaarstwennol
Doeml (het Russische parlement tUdens de
laatste jaren der kelzerlUke regeering)
Deken Michael Mitrotzkl in de val ge-
loopen. HU was voor drie jaren naar So
lofkl verbannen en maakte hier kennis
met den tsjekist Ivanof, waardoor deze
dingen te weten kwam, die den deken een
verdere verbanning van tien jaren be
zorgden
Mgr. Sloskan sprak met groote sympathie
over al zUn vrienden, die met hem een en
hetzelfde ongeluk deelden, met name over
de Russische Bisschoppen en priesters, die
zoo ontzaglUk Ujden In de ballingschap
van Solofkl. ZU Ujden vooral van honger
en koude en hun lot is onbeschrijfelUk
zwaar. Alle goede zielen, die het gewaagd
hebben zoowel aan de R. Katholieke als
aan de Grieksch-Orthodoxe priesters in
ballingschap levensmiddelen te zenden,
werden onmiddellUk gearresteerd. Hulp
voor deze verbannen gevangenen kan
alleen uit het buitenland komen en wU
moeten trachten deze hulp door het zen
den van levensproducten zoowel als van
(deeding te organiseeren.
De hoogwaardigste Pater Generaal der Re
demptoristen, Patriclus Murray, heeft in de
Missie van Suriname benoemd tot Vice-Pro-
vinclaal pater J. Franssen en tot diens con
sultoren de paters L. Verheijen en G. Auster-
möller; tot Rector der kerk St. Petrus en Pau
lus, pate? A. Kuipers en tot Superior der kerk
St. Rosa pater Stev. KuUpers.
Van A.. de employé van de Scheepvaartver-
eeniging Noord, te Zaandam, die zooals gemeld
is, «ich bU de politie heeft aangemeld, heeft
zijn bewering, dat het geld hem ontstolen is.
niet vol kunnen houden. Na een scherp verhoor
door de Zeandamsche politie, heeft hU bekend,
het geld in Noord-Brabant in de omgeving van
Bergen op Zoom te hebben begraven. Bergen
op Zoom is nl de geboorteplaats van Van A.
Vrijdagmiddag zjjn daarop de commissaris van
politie v. d. Laan, Inspecteur Glard en een
rechercheur in gezelschap van Van A. per auto
naar Bergen op Zoom gegaan. Hier is men da
delijk onder leiding van de Bergen op Zoom-
sche politie gaan graven, mek^tret gevolg, dat
inderdaad een belangrijk deel van het nog ont
brekende geld voor den dag is gekomen.
Heden wordt het graven voortgezet.
Op den tweeden dag van de Sociale Studie
dagen te Seppe, op 29 Augustus, zullen in den
voormiddag om 9.30 en 11.15 ure precies, lessen
worden gegeven door de professoren mr. dr. Ch.
Raaymakers 8J. en dr. F. K. Weve O.P.
Prof. Raaymakers behandelt ..Het Eigendoms
recht" en zijn ambtgenoot prof. Weve .Kapi
taal en Arbeid".
De Katholieke Radio Omroep, die eén fUnan
neus heeft om alles te speuren, wat er voor
belangrijks leeft op het terrein van het ka
tholieke leven in al zijn vormen, begreep aan
stonds, dat het zich deze zeldzame gelegenheid
niet mocht laten ontgaan om zijn hoorders in
binnen- en buitenland, voor zoover zij de Ne-
derlandscbe taal verstaan, in de gelegenheid te
stellen per radio kennis te nemen van datgene,
wat twee, zoo zeldzaam bevoegde sprekers, over
deze belangrijke onderwerpen weten mede te
deelen.
Zoo zullen dan op 29 Augustus ongetwUfeld
tal van Katholieke en niet-Katholieke luiste
raars op Hulzen afstemmen, om opnieuw te
leeren. wat de Katholieke moraal en de aan
haar ontleende wetenschap in deze critieke tij
den. nu het in binnen- en buitenland kraakt en
barst, nu talloozen van hun beginsel vervreemd
het spoor bijster worden, over de maatschappij
leer heeft te zeggen.
ouden de góden werkeUJk de nazi's willen
vernietigen?
Volgens een oud Grleksch spreekwoord
plegen de góden degenen, die zij op hun vemie-
tigingslijstje hebben staan, te slaan met blind
heid, en nu wil het ons voorkomen, dat som
mige nazl-lelders al heel bedénkelijke teekenen
van die blindheid beginnen te vertoonen, blijk
baar niet meer zien, wat zij doen, blijkbaar niet
meer kunnen berekenen, wat de gevolgen van
hun daden zullen zijn.
Er <zljn van die daden, welke een normaal
mensch niet alleen niet verricht, maar waaraan
hU ook in de verste verte niet denkt; er zijn
van die daden, ateartegen het menschelijk oer-
instinct in verzet komt en waaraan een mensch
zich niet schuldig kan maken, zonder on-men-
schelljk te worden.
Tot het grofste van het grofste behoort op
dit gebied ,de ezelstrap naar den vermoorde en
de verheerlijking van den moordenaar.
In enkele dagen tijds hebben ’n paar nazi-
lelders kans gezien zich aan beide doodzonden
tegen de menschelljkheid schuldig te maken:
te München werd het graf van den vermoor
den revolutlonnalr Kurt Eisner verwijderd en
de onder het Hitler-regiem gelijkgeschakelde
oud-Stahlhelmer Minister Seldte heeft bij een
bezoek aan de stad Naumburg aan de Saaie op
den burcht Saaleck ter herinnering aan en ter
eere van de Rathenau-moordenaars Fischer en
Kern een krans neergelegd.
Men zal ons allicht niet verdenken van sym
pathieën voor Kurt Elsner I Maar een doode is
een doode, en eerbied voor den dood is de
eerste en laatste impuls van alle levenden.
Uit eerbied voor den dood verafschuwt de
menschelljke mensch ook lederen moordenaar:
Minister Seldte echter brengt twee moorde
naars. die <’t zU toegegeven: misschien in over
spanning, misschien in een toestand van ontoe
rekenbaarheid) een in leder geval nobelen
mensch neerschoten, hulde door een krans te
leggen op de plek van hun afsterven....
Heeft hU op deze wijze moeten toonen. hoe
■n vurig nazi-man hij wel geworden is? Of heb
ben zekere nazl-elementen dergelijke daden
noodig om zoet gehouden te worden?
DAnarm Dultschland I
Waar de menschelljkheid teloor gaat en de
on-menscheljjkheld wordt betracht, daar nadert
het einde.
Moge het goed-willende nazi-gezag ingrijpen,
ingrijpen kunnen, voor het hopeloos te
laat is!
gouvernement gemeene
„goddeloozen” begrepen,
bisschop het geloof, dat zU wilden dooven,
brandende zou houden ook in den donker-
Bten nacht van Rusland. ZU behoefden niet
lang te overleggen, hoe ?U hem, als Christus
aan den Hoo/en Raad, zouden overleveren
aan de G.P.OJ^. In September 1924, terwUl
Mgr. Sloskan zich op een vormreis bevond,
riepen twee zoo geheeten-katholieken uit
een naburig district zUn hulp in. ZU deden
zich voor als vervolgden en troost zoeken
den, en te goeder trouw onderhield de Bis
schop zich met de beide valsche broeders.
Maar nauwelijks hadden zU het gastvrije
huis verlaten, of leden der geheime politie
drongen er binnen en vonden er compro-
mitteerende documenten, door de handlan
gers van een verraderlUken opzet daar
neergelegd. Op deze in beslag genomen
papieren, van wier bestaan hU niet wist,
werd Mgr. Sloskan gevangen genomen.
Iri de gevangenis en ballingschap was zUn
Ujden nameloos groot. Zoo werd hU in een
gevangenis gehouden, waar afwisselend de
temperatuur tot boven 30 graden steeg en
dan weer diep beneden nul graden daalde:
een door de Bolsjewikl uitgedachte wreede
kwelling. In het verre Siberië moesten de
gevangenen, enkel met een hemd bekleed,
boomen vellen en hout zagen en wel acht
dagen achtereen, zonder onderbreking en
zonder nachthist, totdat zU er bU neer
vielen.
Toen hU. na negen jaren uit de folterin
gen bevrUd, in'Rome aankwam, omarmde
hem Paus Pius XI, die alles voor zUn be-
vrUdlng had gedaan. Paus en bisschop
braken beiden in tranen uit. De awne bis
schop had voor de plechtigheid zUner ont
vangst door den H. Vader zUn bisschoppelUk
kruis en ketting van een der Remeinsche
prelaten ter leen moeten vragen. Pius XI,
dit later vernemende, zond daarom een
dezer dagen zUn staatssecretaris, Z. Em.
Kardinaal Pacelii en Monseigneur Ottaviani,
attaché van het Vaticaansche staatssecre
tarisschap dezelfden, die Z.H.E. reeds te
zUner rijd in naam van den H. Vader bU
zUn aankomst in Rome aan het station
hadden verwelkomd naar het Russisch
College, om Mgr. Sloskan het prachtige
kruis met ketting, dat wUlen Kardinaal
staatssecretaris Merry del Val aan Z. H.
had gelegateerd, feestelUk te overhandigen.
Dit als bhjk van bUzondere welgezindheid
van den H. Vader.
In de Russische emigrantenpers vinden
wU thans een zeer uitvoerig interview van
Z.HK Mgr. Sloskan dat wU hieronder
resumeeren.
Voor mU staat een R. Katholieke priester
schrijft de publicist 8. Kelnitsj die
slechts eenige maanden geleden nog in de
Solovetsche gevangenis in het Noorden van
Rusland zat en daarna tegen een in Polen
ter dood veroordeelden Kommunist werd
uitgewisseld. Op het eerste gezicht ziet hU
er nog tamelUk jong uit, doch als men
hem goed beziet, verraden zUne trekken
veel leed, djft hU geleden heeft, terwUl zUne
haren veel witter zUn dan zUn leeftUd
zou doen vermoeden.
Dit alles is meer dan begrijpelUk, want
meer dan negen lange jaren heeft hU in
het verschrikkelijke verbanningsoord, dat
Solofkl heet, doorgebraeht. Gedurende deze
negen lange jaren heeft men hem nooit
zelfs maar éénmaal ondervraagd en heeft
men hem nooit eene acte van beschuldi
ging doen toekomen. Waarom hU naar
Solofkl werd verbannen, weet Z.H.E. zelfs
tot op heden nog niet. Nooit heeft Mgr.
Sloskan zich met politiek bemoeid, enkel
zUn bisschopskleed was waarschUnlUk ge-
noeg aanleiding, dat de Sovjetregeering
hem in Solofkl opsloot en hem daar meer
dan negen lange jaren voortdurend be
dreigde hem dood te laten schieten bU de
allerminste aanleiding die hU mocht geven.
De jaren, in Solofkl doorgebracht, zUn
slechts eene aaneenschakeling geweest van
ontzettende folteringen. De bolsjewistische
plaatsehjke macht en de tsjekisten werk
ten zoo verschrikkelUk op de psychologie
van lederen gevangene aldaar, dat men
geheel willoos werd en blindelings de be
velen der tsjekisten opvolgde.
,^elfs nu ik toch geheel bulten het be
reik der bolsjewieken ben, schUnt *t mU,
dat tsjekisten leder oogenbllk binnen kun
nen komen om mU weer in de gevangenis
te werpen en ik zou mU niet in t mildste
verweren en gehoorzaam hunne bevelen
opvolgen.
Over alles wat Z.H.E. daar beleefd heeft,
praat de llefdevolle priester liever niet;
men voelt het aan, dat het oude wonden
zUn, die, verre van geheeld zUnde, hem zeer
veel pUn doen, als ze weer open gereten
worden. En Bisschop Sloskan spreekt
zachtjes alsof hU bang was, dat iemand
ons beluisterde.
„Ik zal u een en ander vertellen, maar
schrijft liever niet over mU persoonlUk en
over wat ik beleefd heb, maar over dat
wat u misschien meer zal interesseeren,
nJ. hoe de gevangene priesters der Rus
sische Orthodoxe Kerk in de gevangenis
leven.
Met de Russische priesters kwam ik
vooral in de eerste, jaren van mUn ge
vangenisschap aldaar vaak in aanra
king, niettegenstaande de vertegenwoordi
gers der R. Katholieke en die der Pravo-
slaafnawo (Russische Orthodoxe Kerk)
geestelUkheld in verbanning afzonder-
Ujk leefden. WU organiseerden te-
De Afdeeling VisscherUen van het Departe
ment van Economische Zaken deelt het vol
gende mede omtrent de kustvisscherü en de
visscherlj in het Ijsselmeer, waarbij de tus
schen haakjes geplaatste cijfers betrekking heb
ben op de maand Mei 1932.
De weersgesteldheid was voor de uitoefening
der visscherlj over het algemeen niet ongunstig.
In het Ijsselmeer ondervond de aalvisscherU
een minder gunstlgen Invloed van het koele
weder; vooral in het laatst der maand kwamen
ook enkele dagen met windstilte voor.
De geldelijke uitkomsten der visscherU in de
Waddenzee en het niet-afgesloten gedeelte .van
de Zuiderzee waren beter, in den Dollart en
de Lauwe: zee en het Ijsselmeer daarentegen
slechter dan in Mei van het vorige jaar.
De hoeveelheid en opbrengst der aangevoerde
visch bedroeg nJ. volgens voorlooplge opgave
respectievelijk In den Dollart en de Lauwerzee
365.233 (251.022) K.G. en 4.735.— 5J268
in de Waddenzee en het niet afgesloten gedeel
te van de Zuiderzee 5.502.649 (3.876.787) K.G.
en 129 166.— 77.632.—), in het
meer 346.531 (666216) K.G.
205.307
In het IJsselmeer verliep de botvisscherU ten.
gevolge van de zeer geringe vangsten niet
gunstig. Wel werd enkele dagen met staande
netten veel schol medegevangen, doch deae
bracht zeer weinig op. De aalvisscherU met fui
ken leverde slechts geringe vangsten op. Met
het aalhoetwant en den dwars- en kwakkuil
werden Iets betere resultaten verkregen. De
dwarskullvhscherlj tusschen de Knar en de
Ketel verliep zelfs gunstig. De prijs van de aal
was over het algemeen niet hoog. De gamalen-
vtsscherU is van geen beteekenls meer. Voorts
kwamen overal in het IJsselmeer veel Jonge
baarsjes voor en werden met aalfuiken en hoek-
want nog enkele schotjes gevangen.
In de Waddenzee was de harlngvisscherU van
weinig beteekenls meer. Wel werd In de kom
men langs den afsluitdUk en de fuiken langs
de Frlesche kust nog haring gevangen, doch
vele dager, was deze onverkoopbaar. Doordat in
het laatst der maand enkele kommenvisschers
de haringvtsscherU beëindigden, steeg, door den
minderen aanvoer, de prijs. De ansjovlsvlsscbe-
rij met de zegen nabU Den Helder verliep ten
gevolge van de kleine vangsten en den lagen
prijs slecht. De vangsten der motorvaartuig»^
die benoorden den afsluitdUk met den wonder-
kuil vlechten, waren zeer ongeluk, doch meest
al niet groet. In enkele kommen werden, vooral
In de tweede helft der maand, soms flink»
vangsten ran ansjovis gemaakt, doch in het
laatst der maand verminderden de vangsten
eenlgszlns De geepvlsscherU. welke door enkele
visschers van Wleringen en Den Helder met
de zegen werd uitgeoefend, was over bet alge
meen weinig loonend. Ook met de kommen
werd weinig geep gevangen. terwUl bovendien
de prijs teag was. Het resultaat der aalvis
scherU was slecht. terwUl ook de botvisscherU
met hoek want, schut want en staande netten
geen loonende vangsten opleverde. Daarente
gen werd in enkele, kommen benoorden den
afsluitdUk zeer veel bot en schar gevangen. De
garnalen'. Irrcherij in het Marsdiep werd door
slechts entele vaartuigen uitgeoefend; de vang
sten waren slecht. Vermelding verdient, dat In
de verschillende kommen 150 schotjes met een
gewicht van 270 K.G. en een opbrengst van
ƒ389 werden gevangen. Op de mosselper-
ceelen werd niet gevlscht, terwijl ook de vis
scherU op ronsumptlemosselen van de natuur-
banken van geen beteekenls was. Dé visscherU
op mosselen voor eendenvoeder werd in den
zelfden omvang als de vorige maand voortgezet.
De visscherU op alikruiken werd, naar gelang
de bestellingen, uitgeoefend.
IJssel-
en 172.144.—
zamen, tamelUk vaak, bUeenkomsten,
waar wU dan over verschillende onderwer-
spen vreedzaam van gedachten wisselden.
Van de eene én de andere zUde trachtte
men nauwgezet alle onderwerpen te ver-
mUden, welke ons scheidden, want het
ontzettende leed van een leder onzer ver-
eenlgde ons. Daarom leefde de R. Katho
lieke .Jtommune” in de beste harmonie
met de pravoslaafsche .Commune”. Dit
innige contact werd echter op-eens in
Juni 1929 verbroken, toen alle R. katho
lieke priesters uit het Kreml van Solofkl.
dat zich op het meest centrale eiland al
daar bevindt, naar het eiland Anzer wer
den overgebracht, een eiland, dat veel
noordelUker ligt en waar het klimaat ru
wer en het verbannlngsreglement veel
strenger is dan op het centrale eiland.
Met ons werd toen ook de Bisschop van
Jletomier, Arcadlë (Ostalski) overgebracht,
doch hU werd geheel en al van ons geïso
leerd. Bisschop Arcadië was reeds in de
verbanning gearresteerd omdat 'hij het ge
waagd had eene godsdienstoefening voor
de verbannenen in den Paasch-
nacht te organiseeren en mede omdat men
hem terdacht van antl-sovjet-gevoelens.
HU werd op het eiland Anzer overgebracht
en gedurende vijf jaren bleef hU er onder
een speciaal strafreglement, zonder recht
van beweging en met verscherpten zwaren
handarbeid.
Bisschop Arcadië genoot algemeen de
achting en liefde van allen, die op Solofkl
in ballingschap leefden; hU gedroeg zich
met groote waardigheid, niemand vree-
zende. Een ieder was het bekend, dat toen
metropoliet Sergl de Sovjet-regeerlng
mededeelde, hoe hU zich tegenover haar
niet alleen loyaal zou verboudeh, maar dit
ook van de geheele Russisch-Orthodoxe
geestelUkheld eischte, Bisschop Arcadië
onmiddellUk naar Moskou was gereisd,
om den metropoliet te overtuigen, met deze
regeering van goddeloozen niets te doen
te willen hebben.
Tot het jaar 1929 mochten alle priesters
in Solofkl de H. Mis lezen. De godsdienst
oefeningen maakten op alle verbannenen
een zeer diepen Indruk. De H.H. Geheimen
werden vaak gevierd in gewone barakken,
soms zelfs in het woud onder den blooten
hemel en na afloop van den dwangarbeid.
Hoe werd daar innig gebeden; zelfs hel
bolsjewistische konvooi ontkwam zeer
vaak niet aan de grootsche InnerlUke ont
roering dezer heilige plechtigheden.
De leidende communisten zagen *dlt alles
met tegenzin en begonnen In 1929 aan
allen de kerkboeken, bUbels en
dienstige geschriften af te nemen.
Tot het jaar 1930 verbleven op Solofkl
nog eenige monniken, die deel hadden uit
gemaakt van de communautelt in het
vroegere Solofkl-klooster. NatuurlUk
waren alle kerken van het klooster geslo
ten en de monniken zestig In getal
verrichtten allerlei nuttigen arbeid, doch
zU werden desondanks toch allen van de
verschillende Solofki-eilanden verbannen.
Over de nog in verbanning levende leden
der Russisch-Orthodoxe hiërarchie is het
beter te zwUgen, iedere mededeellng mU-
nerzUds zou hun lot slechts kunnen ver
ergeren. Onder degenen, dle^ als slacht
offers stierven, heb ik Aartsbisschop Illa
rion (Troitzki), vroeger professor van de
unlverslteit der geesteUjkheid in Moskou,
zeer goed gekend. HU was een man van
buitengewoon intellect, die de dingen bU
hun waren naam durfde te noemen. In
,J>e TUd” schrijft:
heer Hendrik Polak had een bro-
J chure geschreven over de dwalingen
des weegs van de PartU- De heer Po
lak deelde echter aan het PartUbestuur mee,
„dat ik besloten heb het geschrift, dat Ik
uwen voorzitter ter inzage zond, niet uit
te geven, daar ik niet wensch te handelen
tegen het uitdrukkelUk verlangen van uw
coUege". En het PartU-bestuur prees den
heer Hendrik Polak. De heer Polak was
braaf.
De heer Mr. Jan Duys moest van die bra-
ve-Hendrlk-aUures niets hebben. HU is al-
tUd een rakkerd geweest, een flapuit zel
den de menschen. Mr. Jan Duys liet zich
niet kooien door het PartU-bestuur, hU
pleegt in het openbaar te zingen zooals hU
gebekt is. Maar het PartUbestuur haalde
den stok achter de deur, want mr. Jan
Duys is stout.
Wie stout is krijgt de roe. En in het huis
houden van Jan Duys is het tegenwoordig
een bende. Daar heb je dien Zwarten Piet
Zwertbroek, die zich over den heer Hendrik
Polak dorst uitlaten als zou deze het be
staan, zUn in het geheim geschreven bro
chure uit te geven. Wacht, hU zal die
Zwarte broek eens even over de knie leg
gen:
„Zeer betreur ik het, dat mUn voornemen
tot het publlceeren eener brochure over de
tactiek en het wezen der partU publiek
eigendom is geworden en dit wel door de
grove Indiscretie van een lid van uw col
lege, die hetgeen hem ambtelUk bekend
was openbaar maakte, nota bene in ,J)e
Tribune”.
„Het ligt niet op mUn weg u aanwUzin
gen te geven omtrent de ten deze te volgen
gedragsUjn, maar wel mag Ik mU veroorlo
ven er uw aandacht op te vestigen, dat
velen, met mU. bezwaar zullen maken tegen
vertrouweHjkfr besprekingen of briefwisse
ling met uw college, zoo lang daarvan
iemand deel uitmaakt, die zulke confldpri-
tiëele dingen uitlevert aan onze ergste vU-
anden.”
De heer Zwertbroek wordt onherkenbaar
zwart gemaakt. HU wordt door den Braven
Hendrik gebrandmerkt. Zwarte Piet wordt
de Tribune afgesmeten. HU heeft het ver-