ONS BLAD
De ontbinding van het Centrum
Een accoord der goudlanden
Concordaat met Duitschland
1
Het nieuws van heden
11
Om evenwicht
de begrooting
GESPREK MET EEN MAN
UIT HET VOLK
REGELINGEN OPGESTELD
TE PARIJS
in
ROOSEVELT’S PROGRAM
TEGENGEWERKT
GISTEREN TEN VA TICANE
GEPARAFEERD
DE BAROMETER
JOH. LAUWERS"
VEREEN IG DE KATHOLIEKE PERS
MAANDAG 1O JULI 1933
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 241
VLUCHT OVER DEN OCEAAN UITGESTELD
Resolutie der Britsche
mijnwerkers
i/tem
toee
Drie menschen onder
het zand bedolven
Terstond in toepassing
Paniek in een circus te
Devonport
Drie tijgert losgebroken
Parlement op vacantie
Scherpe regeeringsmaatregelén?
<ET
Het pact van vier
van
Vermoedelijke inhoud
Wolkbreuk in Colorado
Pruisens staatsraad
hervormd
UIT RIJDEN
Ongeluksdag voor Pool-
sche luchtvaart
De geest van *t Centrum
sterft niet
„De dag zal komen, dat het Cen
trum machtiger zal zijn dan
ooit te voren”
Het ia vermoedelijk geïnspireerd
door het Verdrag
Lateranen
Voor de handhaving van den
gouden standaard op de
bestaande pariteiten
Daladier kondigt „versperring»”-
maatregelen aan; handhaving
van den franc
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
t
De begrafenis van
Irigoyen
Zy eischen een algemeene staking,
indien Engeland een oorlog
zou verklaren
Twee vliegtuigen omlaag gestort,
een in brand gevlogen
ADVERTENTIEPRIJZEN
Per lossen regel 20c., ingez. med. 40c.
p. regel; idem op pag. één 55 c. p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek - Telefoonnummer 433
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Films en Fotopapieren
Verordening van Hitler
NGORD-HOLL ANDSCH DAGBLAD
Vliegongelukken in Polen.
i
Wolkbreuk In Colorado. Twintig dooden.
hervormd;
thans
Heuss-monument te
V(Jf men-
O O
het
..Laten
van
be-
een
opname
ztfn
welke de
Te Wald-Wilder even over de Belgische grens
Bllsen bij Maastricht raakten drie arbeiders in
een zandkuil onder losschietend zand bedolven.
Met groote krachtsinspanning slaagde men er
in twee arbeiders te bevrijden De derde werd
levenloos onder de zandmassa opgegraven.
Het schokkende voorval heeft veel ontroering
gewekt.
platlnakruis versierd met diamanten van de
kist verdwenen was.
De politie zoekt naar den dief.
In de omgeving van Padang la een autobus In
een ravijn gestort. Er zijn vijf dooden en tien
gewonden.
CONCORDAAT MET DUITSCHLAND GISTE
REN TEN VATICANE GEPARAFEERD.
Tengevolge van een brand bij Bemmel werden
twee boerderijen en een woning vernield.
Voorloopig» conclusies van het Observatorium
te Batavia over de aardbeving in Zuid-Sumatra.
Daladier kondigt een voorstel aan ten behoeve
van het begrootingsevenwicht.
De Pruisische staatsraad
adviseerend orgaan.
Onthulling van het Van
Coevorden.
De bosch- enheidebrand op de Veluwe
bluscht.
Nederlandsche schoener gezonken,
schenlevens te betreuren.
In de Kamer las Daladier om 5 uur het ont-
bindingsdecreet voor; de parlementaire periode
wordt in October hervat.
week
1 de®
geval
tb kan
De nationale banken der goudlanden hebben
te Parijs technische regelingen opgesleld voor
handhaving van den gouden standaard.
Door een fabrieksbrand te Glanerbrug worden
zeventig arbeiden werkloos.
Britsche mijnwerken vóór algemeene staking ln
geval van oorlog.
Twintig koelies te Soerabaja gegrepen door oen
benzinevlai'i.
hen ds
dt ge-
papier
t iqdt
J wint
ld dm
arlem-
Haar-
kenoeg
uit te
I naar
tegm
Ooste-
In-
ra ook
gast-
hou-
ROME. 8 Juli. Aan een Reuterbericht over
den inhoud van het concordaat met het Duit
sche rijk ontleenen wü nog het volgende:
Priesters en godsdienstige bonden onthouden
zich geheel van politiek. Godsdienstige (bonden
van geestelijken of leeken zijn toegestaan voor-
zoover hun actie strikt godsdienstig Is
De Nederlandsche Wielrenkampioenschappen.
Nieuw wereldrecord van Willy den Ouden.
Geen voetbal op de Olympische Spelen ie Ber
lijn?
u waar
dim
innend
i er io
loppen.
in de
vorige
en ge-
over-
Zondag
«ducht
van de
en Wit
n. aan
echter
tans al
iet nog
eerste
Rood
c. n
ix (L)
t veld
Na-
idsebe
od m
zwak
orgen.
den V.
C. C.
imscb*
uitgs-
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 433, Redactie 633
ABONNEMENTSPRIJS
Per kwartaal voor Alkmaar f i
Voor buiten Alkmaar f 2.85
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnestad - Haarlem
NEW-YORK, 8 Juli. (V.D.) Volgens berich
ten uit Washington is president Roosevelt
uiterst onaangenaam getroffen door het ver
schijnsel. dat de vermindering van het aantal
werkloozen en de verhooging der loonen in geen
verhouding staan tot de verhoogde activiteit
der industrie en de stijging der prijzen. Tus
schen die beide groepen bestaat een ernstige
wanverhouding, doordat de werktijd verlengd
wordt In strijd met. het nationale saneerlngs-
programma voor de industrie Volgens deze be
richten is Roosevelt vastbesloten de scherpste
tegenmaatregelen te nemen, daar anders juist
het tegenJeel der dollardepreclatie bereikt zou
worden, waardoor zijn plannen automatisch il
lusoir zouden worden gemaakt.
«PARIJS. 8 Juli. (Reuter) Hedenochtend half
elf is in het gebouw van de Banque de France,
onder voorzitterschap van den president van
die Bank, de conferentie van de vertegenwoor
digers van de centrale banken van de landen,
welke den gouden standaard handhaafden, be
gonnen.
Het echtpaar Mollison had reeds afscheid genomen, toen door de plotseling
veranderde weersgesteldheid de start moest worden uitgesteld
Hoogste stand op Maandag 9
.Vorige stand 781
haar
haar
Hertogin
haar
Algemeene jaarvergadering van Heemschut te
's-Gravenliage.
BUENOS AIRES. 8 Juli. (Reuter) In een op
slagplaats heeft de politie 1200 flesschen ont
dekt, die gevuld waren met een brandbare
vloeistof, welke vlam zou vatten, zoodra zij
aan de lucht werd blootgesteld.
Deze flesschen zouden aan politieke elemen
ten toebehooren. Een persoon is gearresteerd.
Het afsluiten van dit concordaat is van his
torische beteekenis. omdat het de eerste
maal is, dat het Rijk zijn rechtsbetrekkingen
met den H. Stoel regelt, wat tot dusver gereser
veerd was aan de afzonderlijke landen Van
niet minder beteekenis is dat beide hooge
autoriteiten van wier samenwerken het wel
zijn der volkeren afhangt, in dit verdrag bel
den. door God gewilde invloedssferen veilig
stellen eh in de juiste mate vaststellen, om in
de grootste harmonie de geestelijke, cultureele
belangen van staat en Kerk te dienen De hel-
derlield van het concordaat zal in de toe
komst lederen strijd tusschen Kerk en Staat
voorkomen. Ik ben overtuigd, dat het concor
daat voordeelig is voor de geestelijke zending
der Kerk en tegelijk nuttig is op uitnemende
wijze voor den binnenlandschen vrede van het
Duitsche volk en voor het worden en groeien
van den nieuwen staat.
Het concordaat werd Zaterdagmiddag gepa
rafeerd. De eigenlijke onderteekenlng volgt na
korten tyd. Over twee weken gaat von Papen
weer naar Rome. De tekst wordt dan pas ge
publiceerd. De onderhandellngen geschiedden
in de beste harmonie. Het Vatlcaan is over het
resultaat zeer tevreden.
LONDEN. 8 Juli. Tijdens een voorstelling
van het Engelsche circus Bertram Mills in
Devonport bij Plymouth braken plotseling drie
tijgers uit een kooi los en sprongen de open
arena in. Terwijl een der tijgers uit eigen be
weging weer in de kooi terugkeerde, sprongen
de beide andere dieren de toeschouwersruimte
in. waar een groote paniek uitbrak. Door het
schreeuwen en gillen der menschen werden de
tijgers steeds wilder en sprongen zU woest heen
en weer. Een tijger wondde een vrouw met een
slag van zijn klauw zoo zwaar. dat zij naar het
ziekenhuis moest worden overgebracht. Tal van
vrouwen raakten bewusteloos. Honderden men
schen trachtten de uitgangen te bereiken,
waarbij het tot een wild tumult kwam. Ten
slotte vluchtten de tijgers naar buiten in de
richting van Plymouth. Zij zjjn door soldaten
en matrozen met behulp van netten weer ge
vangen en naar hun kooien teruggebracht.
LONDEN, 8 Juli. (V. D.) Het congres der
Britsche Mijnwerkers Federatie te Scarborough
heeft een resolutie aangenomen waarin van het
T. -U. C-, het Vakvereenlglngscongres, geeischt
wordt, dat het de algemeene staking zal afkon
digen wanneer Engeland ooit zou overgaan tot
het verklaren van den oorlog tegen een andere
mogendheid.
Een onzer redacteuren had de ge
legenheid, om met een lid van het
Centrum geen functionaris of af
gevaardigde, maar een eenvoudig lid
der partij een onderhoud te hebben.
Het gesprek is kenteekenend voor den
toestand, dien het streven naar den
„totalen staat” in Duitschland heeft
doen ontstaan. Hoe denkt de eenvou
dige man uit het volk over den
„eenheidsmensch", die thans nog al
leen in Duitschland mag bestaan? De
beste informatie daarover geeft het
gesprek, dat in dit uitmuntend artikel
wordt weergegeven.
BERLIJN. 8 Juli (W.B.). Tegelijkertijd met
de sluiting van het concordaat vaardigt de
rijkskanselier de volgende beschikking uit:
..Door de sluiting van het concordaat tus
schen den H. Stoel en de Duitsche rjjksregee-
ring schijnt mij voldoende waarborg ervoor ge
geven, dat de rijksonderdanen van de Roomsch-
katholieke belijdenis zich van nu af onvoor-
waardelijk in den dienst van den nieuwen nat.
soc. staat zullen stellen. Daarom verorden ik:
PARIJS. 8 Juli. (Reuter.). Minister-president
Daladier verlangde hedenmorgen in den Senaat
stemming over het voorstel tot vereffening van
den achterstand bij de subsidies, toegekend aan
de departementen en gemeenten ten behoeve
der uitvoering van openbare werken. Namena
de financieele Senaatscommissie werd de ver
zekering geëischt, dat deze stemming niet het
evenwicht in de begrooting in gevaar zou bren
gen.
NEW YORK. 8 Juli. (V. D Te Willlamsburgh
in Kentucky is het arsenaal door een hevige
ontploffing vernield. Daarbij werd een persoon
gedood, terwijl verscheidenen zwaar gewond
werden. De materieele schade is buitengewoon
groot.
NEW YORK. 8 Juli. (V. D.) Ontzettende
wolkbreuken hebben in de steden Idledale en
Morrison in den Amerlkaanschen staat Colo
rado een schade van mllhoenen aangericht. Tot
dusverre zijn twlnUg dooden geborgen, jloch men
vermoedt, dat nog vele slachtoffers onder de
puinhoopen bedolven liggen.
PARIJS. 8 Juli (V.D.) In politieke kringen
ging gisteren het gerucht dat Daladier aan het
eind van deze maand naar Rome zal gaan om
het viermogendhedenpact te onderteekenen.
De 24e Juli wordt als datum der onderteeke-
ning genoemd. De Italiaansche ambassadeur
zou in zijn laatste onderhoud met den premier
jle officieele uitnoodiging der Italiaansche re
giering hebben overhandigd. Een bevestiging
van deze geruchten is tot dusverre nog niet
verkregen.
BERLIJN. 8 JuU. (V.D.) De Pruisische mi
nisterpresident Goering zelde over een heden
afgekondlg'.e reorganisatie van den Prulsischen
staatsraad o. a. het volgende
Na de vernietiging der partijen is de nat.-
soc. vrijheidsbeweging het fundament van oen
dieuwen staat geworden. Ik heb er sterk den
nadruk op gelegd, dat de denkbeelden, die toon
aangevend waren voor de reorganisatie van
den staatsraad, van mij persoonlijk zijn uitge
gaan. Taak van den raad is de regeering ter
zijde te staan. Hij is de belangrijkste schakel
tusschen ie regeering en het Pruisische volk,
hy is echter slechts adviseerend orgaan.
ROME, 8 Juli. (W. B.). Vlce-
kanselier von Papen deelde beden
het volgende mede: Het concordaat
tusschen het Rijk en den H. Stoel is
vanmiddag geparafeerd.
voren. Tot heil van ons geloof en van Duitsch
land. ons vaderland, dat het nu zoo slecht
gaat.”
Ik nam afscheid De heer 8 zelde mij nog:
..Nu weet u, hoe het ons. Cer.trumsmenschen.
te moede is. Altijd jr aan denken, nooit er over
spreken.” Hij gaf mij de hand. Buiten zong een
SA.-troep: „De strasse frei, S.A.-marchlert".
Dan mag niemand anders marcheeren. Maar
de geest van het Centrum zal men niet kunnen
overwinnen, door al dat gemarcheer, nooit I
In het concordaat is geen lijst van toegestane
bonden opgenomen; omtrent de samenstelling
van deze lijst zal waarschijnlijk nog voor de
onderteekenlng worden onderhandeld.
Katholiek godsdienstonderricht op de scholen
zal verplichtend zyn in districten met een ka
tholieke meerderheid.
Z. H. de Paus behoudt volledige vrijheid in
zake de bisschopsbenoemingen, welke aan de
regeering zullen worden medegedeeld. Het bur
gerlijk huwelijk zal voorafgaan aan de reli
gieuze plechtigheid.
Rijkskanselier Hitler heeft het volgende tele
gram aan vice-kanselier Von Papen gericht:
„Ontvang. Mijnheer de vice-kanselier, ter ge
legenheid van het succesvolle sluiten van het
Nieuwe Verdrag tusschen het Duitsche Rijk en
de Katholieke Kerk mijn oprechten gelukwensch
en mijn dank.” S
Na afloop werd 'n communiqué verstrekt.
Vaarin werd medegedeeld dat de gedach
tenwisselingen hadden geleid tot volledige
overeenstemming aadgaande de middelen
om volledige werking te verieenen aan de
verklaring van de regeeringen, die vobr de
onbeperkte handhaving van den gouden
standaard zijn op de bestaande pariteiten.
Er zjjn technische regelingen opgesteld,
betrokken bankinstellingen ter
stond in toepassing zullen brengen.
king brengt, onze priesters gevangen zet en
onze bijeenkomsten verbiedt. Het Centrum was
een partij van verzoening. Nv zullen, nadat net
verdwenen is. alle tegenstellingen, die er nog
zijn, ook al verzekeren de nazi’s van .niet, nog
scherper worden dan vroeger Men hééft de
leiders der Christelijke Vakvereeniglngen. man
nen. die altijd bedacht waren op Duitschiands
welzijn, tot staatsvijanden verklaard. Men heeft
nu het bestaan van het Centrum onmogelijk
gemaakt. Misschien heeft men het gemunt op
onze wereldbeschouwing. Je hoort overal spre
ken over een ..Rjjkskerk”. Maar wij zijn en blij
ven Katholieken. Ook al vernietigen ze nog
meer van onze organisaties, wij blijven het!”
„Gelooft u. dat er later weer een Centrum
zal zijn?”
De heer 8. keek mij verbaasd aan en zeide
toen„Ik ben geen functionaris, geen afge
vaardigde. geen 'elder en geen profeet. Ik oen
maar eenvoudig lid van het Centrum. Nu is
het ontbonden. Maar wij hebben geleerd, m
grootere tijdsruimten te denken. Morgen zullen
de nazi’s alleen heerschen. zullen met hun
totaliteit ln Duitschiand alles kapot slaan, wat
nog aan geestelijke goederen over is. Maar met
geweld is op den duur niets gedaan. Ik ben
overtuigd, dat overmorgen het Centrum et
weer zal zjjn. Evenals het Katholiek geloof
trots de vervolgingen van Bismarck en anderen
zegevierend is gebleven., zoo zal ook het Cen
trum weer herleven en de dag zal komen, dat
het grooter en machtiger zal zijn dan ooiU^e
LONDEN. 8 Juli. (Reuter). De Nederland
sche minister-president dr. Colijn heeft heden
met een vertegenwoordiger van Reuter gewei
gerd een bepaalde meenlng te uiten met be
trekking tot het huldig stadium der conferentie
en de mogelijke ontwikkeling van den toestand.
Toen men hem echter vroeg, of het waarschijn
lijk is. dat het bureau der conferentie, zijn be
voegdheden te buiten gaand, de een of andere
commissie zou gelasten haar werk voort te zet
ten ook nadat zulk een commissie zou hebben
gerapporteerd, dat die voortzetting niet raad
zaam is haalde dr. Colijn de schouders op en
zeide veelbeteekenend„Laten ze dat maar
eens probeeren”.
De Amerikaansche minister van Eultenland-
sche Zaken. Cordell Hull, heeft heden met de
leiders van verscheiden delegaties geconfereerd
over de werkzaamheden van het bureau op a-s.
Maandag
Het bericht dat de conferentie besloten heeft
zich eind Juli te verdagen tot October a.s. is op
geen enkelen grond gebaseerd.
Op het oogenblik valt nog volstrekt niet te
voorzien wat precies het resultaat zal zijn van
de beslissende bijeenkomst van het bureau op
as. Maandag.
De Poolsche delegatie heeft heden een ont
werp-resolutie ingediend ten gunste van een
betere ordening van de wereld-botermarkt. In
deze resolutie wordt gevraagd, dat de regeerin-
gen van de boter exporteerende landen onver
wijld een internationalen melkraad zullen bij
eenroepen om de middelen te bestudeeren ter
beperking van de concurrentie, zoodat nog in
den loop van dit Jaar een betere distributie kan
worden verkregen; de melkraad zou ook de mo
gelijkheden van een betere internationale boter-
standaardisatie moeten bestudeeren.
De Fransche delegatie heeft voorgesteld een
subcommissie te benoemen voor openbare wer
ken en andere maatregelen ter bestrijding van
de werkloosheid.
Nieuwste opname van
Koningin Mary van En
geland bij een rijtoer met
dochter Victoria,
schoondochter, de
van York, en
met haar oudste klein
dochter en vermoedelijke
troonopvolster. Prinses
Elisabeth.
Ik ben gelukkig in de overtuiging, dat thans
tijdperk afgesloten is. waarin helaas maar
al te vaak godsdienstige en politieke belangen
in een schijnbaar onoplosbare tegenstelling
waren geraakt.
Het tusschen het rijk en de Katholieke Kerk
gesloten verdrag zal ook op dit gebied dienen
voor het herstel van den vrede, waaraan wij
allen behoefte hebben.
Ik heb de hoop, dat de regeling met betrek
king tot de Evangelische belijdenis binnenkort
eveneens gelukkig zal zjjn opgeloaV
1. De ontbinding van die katholieke orga
nisaties, welke door het onderhavige ver
drag erkend zijn en welker ontbinding
zonder aanwijzing der rijksregeertng ge
schied is, moet terstond ongedaan worden
gemaakt.
2. Alle dwangmaatregelen tegen geeste
lijken en andere leiders deser katholieke
organisaties moeten worden opgeheven.
Een herhaling van dergelijke maatregelen
is voor de toekomst ontoelaatbaar en wordt
overeenkomstig de bestaande wetten
straft.
Luide toegejuicht interrumpeerde Daladier,
dat de regeering reeds In October aan het par
lement een kort voorstel tot financieel herstel
zou voorleggen, hetwelk het vestigen van een
vo»maakte financieele regelmaat zou be-
oogen door middel van onmisbare „versper-
rlngs ’maatregelen, die uitbreiding der uitga
ven verhinderden.
WARSCHAU, 8 JuU. (Reuter) Gisteren heb
ben drie ongelukken met militaire vliegtuigen
plaats gehad.
Het eerste vliegtuig is tijdens nachtelijke
oefeningen neergestort en vernield, waarbij
twee der Inzittenden om het leven kwamen.
Een ander militair vliegtuig is wegens motor
defect omlaaggestort, waarbij de piloot den
dood vond.
In de nabijheid van Warschau is een derde
Vliegtuig in de lucht in brand geraakt, waarbij
de piloot om het leven kwam.
BUENOS AIRES. 8 Juli. (Reuter) Na de on
lusten, die gisteren bij de begrafenis van
ex-president Irigoyen op het kerkhof hadden
plaats gehad, ontdekte de politie, dat het
omt u maar met mij mede naar huls.”
zelde meneer S„ „dan worden we niet ge
stoord.” En thuis voegde hij er aan toe:
.Je kunt tegenwoordig namelijk niet voor
zichtig genoeg zijn. Iedere uitlating tegen den
een of anderen rageeringsmaatregel is heden
ten dage direct een misdaad tegen den staat.
Je bent er nooit zeker van. of er niet een ver
klikker in de buurt is. Ik denk wel. dat u wel
geen aanklacht tegen mij zult Indienen, als
ik ronduit zeg, wat ik op m'n hart heb.”
Ik beloofde natuurlijk, niets te verklikken.
Maar dat zulk een belofte werkelijk noodlg is.
laat ten duidelijkste zien, hoe het tegenwoordig
ln Duitschland gesteld is. Geen openhartig
woord meer op de straat of ln een café. Wan
neer twee intiem met elkaar willen praten,
■oeken zij oen oud huis op. Geen nieuw huls,
want daar zijn de muren zóó dun, dat de
buren alles kunnen verstaan.
„Wat Is uw meening over de ontbinding van
het Centrum?” vroeg ik.
„Ach, u weet het, dat wij in deze dagen aan
niets anders denken, dan aan den gedwongen
ondergang van onze partij. Maar ik moet het
ronduit zeggen: ik begrijp niet goed, wat er
eigenlijk gebeurt, noch de houding der regee
ring, noch het toegeven van onzen kant.”
„Wat willen de leiders van het Centrum
eigenlijk?”
„Ja. het is zeker héél, héél moeilijk, om
zulk een macht en geweld te weerstaan. Ik
weet zeker, dat men de mogelijkheid, dit te
doen, heeft overwogen. Maar men doet het
nu toch ten slotte niet. Het Centrum wijkt
voor den druk. Het houdt op te bestaan. En
wij. trouwe aanhangers der partij, weten niet
in en of uit. En ik begrijp heelemaal niet, waar
de aanhangers van het Centrum naar toe moe
ten. Het Centrum was geen partij als de
andere. Zijn grondslag was niet de gemeen
schap van belangen. Het is een vereeniging van
menschen met dezelfde wereldbeschouwing, het
Katholieke geloof. Daarom heeft het Centrum
tot dusver in alle stormen stand gehouden.
Bismarck heeft het niet klein gekregen, de
revolutie van 1918 kwam het zegevierend te
boven. Nooit kon de Centrumstoren aan het
wankelen worden gebracht. In elke verkiezing
blééf het stabiel. Nog nadat Hitler aan de
macht was gekomen en de strijd tegen het
Centrum reéffi fel werd gevoerd, veranderde ze
niet. Zelfs op 5 JM^^t II„ toen we ln den
verkiezingsstrijd nal^^jks actie konden voe
ren. behielden wjj onze mandaten. Het Cen
trum was gebaseerd op trouw. Die trouw was
het geheim der stabiliteit. En kan men nu voor
mogeljjk houden, dat het Centrum opeens moet
verdwijnen, dat het er niet meer is. alleen om
dat een andere partij het eischt?”
„U vergeet den druk, die op de leiders is uit
geoefend,” zeide ik.
„Neen, ik weet heel goed, hoe sterk de druk
is, dien de nationaal-socialisten op alles uit
oefenen, wat niet nationaal-sociallstisch is. En
ik zie ook wel in. dat de voorzichtigheid kan
gebieden, voorloopig maar voor dien druk te
wjjken. Het is ook een eer voor bet Centrum,
dat het 't laatst verdwijnt. Trots alle vervol
gingen. bleef het bestaan, ook nadat de sociaal
democraten en Duitsch-nationalen waren ver
dwenen. Ik weet heel goed, dat heel de macht
der nazi’s tenslotte tegen ons werd aangewend.
Ik begrijp, dat men toen moest toegeven. Maar
wat ik niet begrijp is. dat zoovele afgevaardig
den zijn overgegaan naar de nationaal-socia-
Ustische partjj. Naar verluidt zal onze doctor
Brüning zijn mandaat neerleggen. Konden de
anderen dat ook niet doen? Wat voor doel kan
het hebben, als die anderen hospitanten der
nazi’s worden?”
„U vergeet, de mogelijkheid. In de rijen der
nazi's Invloed uit te kunnen oefenen!”
„U hebt gelijk, daaraan heb ik niet gedacht.
Maar die mogelijkheid is toch al heel gering.
De nazi's zullen heusch niet jiaar onze men
schen luisteren. Het Centrum is toch geen
partij meer! Zullen de als Centrumsmannen
gekozenen ook maar iets in de melk te brok
kelen hebben? Zij willen meebouwen aan den
nieuwen staat, zeggen ze. Maar zal niet de
dag komen, dat deze heeren zullen inzien, dat
ditmaal maar beter geweest was. om
niet mede te doen aan den opbouw van d 11
Duitschland. waarin w- geen eens meer hardop
mogen praten?"
„Maar,” hield ik den heer S voor, „wellicht
heeft men de afgevaardigden er toe gedwon
gen?"
.Ju. dat is zoo. de druk Is zeer sterk geweest.
Maar begrijpt u de logica der nazi’s? Ze praten
aldoor over de totaliteit van den staat. Wat is
dat? Ze kunnen toch niet verwachten, dat geen
mensch in Duitschland een andere meening
heeft dan zij. Zelfs op 5 Maart kregen ze geen
meerderheid. ZU hadden daarvoor de Duitsch-
nationalen noodig. En nu stellen zU zich aan
of er nog alleen nazi’s in Duitschland bestaan.
Zeker, we zijn onderdanen der overheid, maar
wjf kunnen niet accoord gaan met een over
heid, die ons vervolgt, onze leiders ln verdruk-
Inderdaad zou de soliditeit van de nationh-
len munt niet gewaarborgd kunnen worden on
der een regiem van instabiliteit.
De regeering acht het anderzijds onbezonnen,
om een voorloopige remedie te zoeken door
muntmanipulaties, welke den ondergang van
het vaderland tenslotte zouden vetooien
De regeering is besloten om het evenwicht
te verwezenlijken en zal met alle maatregelen
opkomen voor de handhaving van den franc.
De Senaat nam hierop het voorstel met 278
van de 279 stemmen aan en sprak daarmee zijn
vertrouwen in de regeering uit.