Prikkeldraad
O
Tegenslag met Merwedebrug
Warme en tropische dagen
Help U zelf
R.K. Middenstand
Zaandams positie
VERGELIJKENDE CIJFERS
MOEILIJKE PLAA TSING
Nederlandsche hobby
MAANDAG 24 JULI
EEN SCHLAGETER-TENTOONSTELLING TE BERLIJN
van
Werk Zondag stopgezet
I
Een ton bezuiniging
KADERDAG TE AMERSFOORT
BENOEMINGEN
/n het Bisdom Haarlem
In volle vaart tegen een
r
auto
Teleurstellende Zondag
AUTO EN WIELRIJDER
Doodelijk ongeluk te Haarlem
Conflict bij de Sphinx
Ultimatum op korten termyn?
BOTER EN MARGARINE
DOOR DE TRAM GEGREPEN
Tienjarige jongen het slachtoffer
Tydelyk stopgezet
POGING TOT INBRAAK f
In de R.K. kerk te Castricum
HET DONKERE LICHT
Geen achteruitgang
ons klimaat
Doodelijke aanrijding
bij Zutfen
De roofoverval te Wateringen nog
onopgehelderd
Vergadering van den katholieken
bond
Duozitter gedood, motorryder
zwaar gewond
Zal lichten op het witte doek
NOG STEEDS IN ARREST
Voorstellen aan den raad om aan
de verlangens der regeering
tegemoet te komen
Hedenochtend zijn de werkzaam
heden om de brug verder te
vervoeren, hervat
Oude man op slag gedood
--
Het wederzijds verplicht lidmaat
schap van stands- en vak
organisatie
H. WIJDINGEN
Het programma
In de periode 18911932 kwamen
88 tropische dagen voor
I ij
(Nadruk verboden).
met
voor-
Malachlas Muller
van de
om
Beek, A. van Bek-
A. Collet, A. A. H.
In het Prins Albrecht paleis in de Wilhelmst rasse te Berlijn wordt een tentoon
stelling gehouden, welke gewijd is aan d e nagedachtenis van Schlageter. De foto
werd kort na de opening genomen
idriessen, H. G. J. Bless. C. C. M.
-. A. Driessen. W. H. C. M.
Priesterschap aan
i van
Midden-
de
haar
den
Zondagmiddag te half vier reed een motor
rijder met duo-zitter in volle vaart tegen een
auto, die den tuin van den „Julianatoren" te
Apeldoorn wilde binnenrijden. De duo-zitter
was op slag dood, terwijl de motorrijder, den
heer Vos. ernstig werd gewond.
De auto werd zwaar beschadigd.
Het zooeven verschenen nummer van JOn
RK. Staatsparty” staat geheel in het teeken
van den Ka der dag te Amersfoort en de daar
op 29 en 30 Juli a-s. te behandelen vraagstuk»
ken.
die
ge-
Stands-
midden-
Naar wij vernemen, beeft Albert Kuyle een
scenario voor de film getrokken uit het be
kende boek van Anton Gooien: „Het Donkere
Licht-*. De N.V. Eldophon overweegt genoemd
stuk in bewerking te nemen.
z.g
M
Zaterdag is de nieuwe Merwedebrug met goed
gevolg naar de Zeeburgersluizen gesleept.
Het uitschuiven der bakken waarop de brug
rust, nam echter zeer veel tijd in beslag. Men
was hiermede Zaterdagavond laat pas gereed
en met het oog op de duisternis, werd het trans
port door de sluis uitgesteld.
Zaterdagavond omstreeks half tien heeft op
den Rijksstraatweg te Haarlem, ter hoogte van
de Eemstraat, een ernstige botsing plaats gehad
tusschen een auto- en een nog onbekend wiel
rijder, die beiden In de richting Santpoort
reden. De auto reed den wielrijder aan, met
het gevolg dat deze spoedig aan de bekomen
verwondingen overleed.
De auto raakte nog een tweeden wielrijder,
die minder ernstig gewond werd.
Tenslotte botste de auto tegen een huls aan,
en werd zoo goed als vernield.
1
Maar niet ongestraft laat men een 150.000 kilo
zwaren last op een ingevette slede drukken ge
durende zoovele uren. De brug zette zich diep
In het vet. Zondagmorgen om 4 uur begon men
weer met den arbeid. Men slaagde er aanvan
kelijk alleen in om den sleep door de sluis te
brengen. Heel den Zondag heeft men van 9 tot
4 uur gewroet om de pontons nader tot elkaar
te brengen voor het verder gaan door het ka
naal. Toen heeft men heel het werk tot Maan
dag stop gezet. Enorm was de belangstelling van
de Amsterdammers die kwamen kijken naar de
brug die Zondagochtend geplaatst zou zijn,
maar 'savonds nog bU de sluis lag.
len dat de stellages waarop
-vrij bleven van deze klappen,
jestopt of draaiden de lieren
it de beide pontons iets afwe-
le richting en moest weer ge
worden, het geheel recht te krij-
Zaterdagnamiddag is te Zutfen op den weg
naar Emmerik de veetransportwagen van den
heer D. in botsing gekomen met een rijwiel
waarop twee jongens zaten. De auto en het rij
wiel reden in dezelfde richting, doch toen de
auto den weg naar Schlerakker insloeg kwamen
de beide voertuigen met elkaar In botsing. De
10-jarige van H. die vóórop de stang van het
rijwiel zat was bijna onmiddellijk dood.
De andere jongen kreeg verschillende schaaf
wonden, terwijl de fiets geheel vernield werd.
De autobestuurder reed door zonder van de aan
rijding iets bemerkt te hebben.
1932
een-
als
met
mar-
minder mogen produceeren.
zalf acht was de brug juist boven de
van de brug. Het duurde nog een half
de nleuwle brug zoover was gevorderd
klappen weer dichtgedraaid konden
was
daarmee overwonnen. Toen de belde pontons ge
heel door de Zeeburgerbruggen waren gepas
seerd, werd ook het verkeer weer over het Mer-
wede-kanaal aan deze sluizen vrij gegeven.
Nog "n half uurtje duurde het voor dat de sleep,
want nu kwamen de sleepbooten om te trekken,
weer in die rt. de sluiskolk had verlaten.
Buiten de sluis in het kanaal werd weer vast-
gelegd en begon het tijdroovende werk om de
beide pontons weer dichter bij elkaar te schui
ven en weer een hechte verbinding te maken
tusschen deze drijvers, om daarna den tocht
door het Merwedekanaal voort te zetten naar
den Muiderslraatu*eg. Maar dat ging niet dien
dag.
Zooals men weet, staat de brug op rail? en
daarlangs glijden dan de torens, w'aarop de brug
rust. De druk op deze rails is buitengewoon
zwaar en het vet. dat tusschen rails en brug is
aangebracht bleek voor een groot deel wegge
drukt te zijn. Pogingen om dan ook het tegen
overgestelde te doen, de pontons weer te ver
schuiven, bleek niet te gaan. Er was geen be
weging in te krijgen. Bovendien bleek na een
mlnitueus onderzoek, dat door het sleepen en
het werken met lieren er klemming was ont
staan. Verschillende manoeuvres werden gedaan
het kanaal tot Maandagochtend. Om zes uur
z(jn weder te werkzaamheden hervat.
Verder w<erd besloten het scheepvaartverkeer
vrij te geven tot de werkzaamheden aan de
brug het noodzakelijk maken alle verkeer weer
stop te zetten.
Het mooie weer heeft honderden te voet, per
rijwiel en per auto naar de Merwedeslulzen ge
lokt. Het publiek werd daar toegelaten tot de
sluizen. Die honderden hebben het geweldige
gevaarte boven het water zien liggen. ZU heb
ben het grootsche werk van Hollandsche inge-
nieurskunst aanschouwd, echter slechts van
verre, want de dijken langs het Kanaal waren
afgezet met het oog op het gevaar, dat zulk
een brugvervoer toch altijd met zich medebrengt.
Het eerste deel van het werk was dus vlot ver-
loopen. maar met de schutting van de brug op
de pontons door de geeburgersluls kwam dan
de tegenslag. Het lukte immers niet meer de
Merwedebrug Zaterdagavond door de sluis te
schutten en het werk werd stil gelegd tot Zon
dagochtend op bevel van den hoofdingenieur
van den Rijkswaterstaat, afd. Bruggenbouw Ir.
Harmsen, die het niet verantwoord achtte bij
donker verder te gaan daar voor vastloopen ge
vreesd werd.
Op Donderdag had te ‘s-Gravenhage de eer
ste algemeene vergadering plaats van den kor
telings opgerichten Ned. R K. Bond van Bo
ter-, en Margarinehandelaren. De voorzitter, de
heer Joh. "Vlasveld sprak gen hartelljk woord
van welkom tot de talrijke aanwezigen, in het
bijzonder tot den heer Jan Mol. als vertegen
woordiger van het Nationaal Hanzebureau en
den heer G. van Swieten, deskundig adviseur
der vereenlging. Vervolgens memoreerde spre
ker, hoe reeds in 1917 op initiatief van den
heer A. Bontje te Veur een gewestelijke Veree
niging van Boterhandelaren is opgericht,
vooral in de oorlogsjaren succesvol heeft
werk. Het deed spreker genoegen, dat het re
sultaat van dezen eersten stap is geworden het
stichten van dezen landelijken vakbond.
De heer G. van Swieten deed voorts eenlge
mededeellngen omtrent de gehouden besprekin
gen in de Crisis Zuivel Centrale en den stand
der onderhandellngen.
De contributie werd bepaald op f 10.— per
jaar, terwijl statuten en reglementen werden
vastgesteld. Op voorstel van den heer Jan
Mol werd onder luid applaus der vergadering de
heer G. van Swieten benoemd tot lid van ver
dienste.
Besloten werd om door bet stichten van
meer gewestelijke afdeelingen een betere werk
wijze voor den Bond te verkrijgen. Vervolgens
werd een bespreking gehouden over de vele
bedrjjfsmoellijkheden, waarbij vooral naar vo-
Op den Nieuwenweg te Poeldijk, heeft Vrij
dagmiddag een ernstig ongeval plaats gehad.
De 79-jarige J. Schümaker uit Den Haag,
wandelde in die gemeente langs den Nieuwen
weg, waarlangs de tramlijn der W. 8. M loopt.
Plotseling stak de man. zonder om te alen,
de tramlijn over. Op hetzelfde moment passeer-
de een goederentrein van de Westl Stoomtram
Mij., waardoor de man werd overreden, en vrij
wel op slag gedood.
Volgens verklaringen van ooggetuigen, treft
den machinist der tram geen schuld, daar hij
onmogelijk bet ongeval meer had kunnen voor
komen.
Het lijk van den ongelukkige ia naar da alge
meene begraafplaats vervoerd.
In de Zaterdag gehouden vergadering van
Burgemeester en Wethouders van Zaandam
heeft het College zich opnieuw bezig gehouden
met de vraag of liet mogelijk zou zjjn. en op
welke wijze, tegemoet te komen aan de verlan
gens der Regeering. dat op de begroeting voor
1933 alsnog 100.000 wordt bezuinigd.
In dit verband werden eenlge voorstellen ter
tafel gebracht, die aan den Raad zullen warden
voorgelegd.
Voor dit doel zal de gemeenteraad tegen Don
derdag aanstaande bijeengeroepen worden.
Van welken aard deze voorstellen zijn, daar
omtrent kon burgemeester Ter Laan aan de
pers nog geen mededeellngen doen, omdat deze
eerst in het bezit der raadsleden moeten zjjn.
van Utrecht
i Kathedraal te
Met Subdiaconaat
lue Eerw. Heeren
-Seminarie Rijsen-
ren kwam de ontevredenheid van grossiers en
mengers over het te weinig ontvangen van mar-
Officieel worden thans de volgende benoemin
gen bekend, waarvan we de meesten reeds eer
der hebben gepubliceerd.
Z. H Exc. de Bteschop van Haarlem heeft be
noemd: tot pastoor te Wateringen: den zeereerw.
heer J. H. Visser; tot professor in het Kerkel.
Recht aan het Theologicum te Warmond: den
zeereerw. hooggel. heer C. G. van Trigt, thans
leeraar van het Klein-Seminarie „Hageveld" te
Heemstede;
tot Directeur der Congregatie van de Arme
Zusters van het Goddel. Kind en tot Rector van
het Gesticht „de Voorzienigheid" te Amsterdam:
den zeereerw. heer W. J. J. de Jongh. thans
leeraar van het Kleln-Seminarie ..Hageveld" te
Heemstede;
tot pastoor te Amsterdam (H. Ger. Maj.) den
weleerw. heer J. G. W. van de Wiel, thans
leeraar van het Kleln-Seminarie „Hageveld" te
Heemstede; tot pastoor te Ilpendam: den wel
eerw. heeer J. A. Voorham. thans rector van het
St. Aioyslusgestlcht te Amsterdam.
i. J. M. van Leeuwen,
Middelweerd, H. J. B.
tewechel, G. A. H. Oude
itvoet, H. P. J. Raken. Th.
M. van Rijn. C. P. G.
M. Schermer, F. Scholten,
t, C. E. Snelder, J. H. Swart.
A. C. R- Vehmejjer, J. A. M. Walraven, H. J.
Welling, A. Th. W. Weijs en
warme dagen dan In het tweede en derde. Het
voorkomen van warme dagen in den zomer is
dus aan ingewikkelder regels gebonden dan
oppervlakkig gezien het geval schijnt te zijn.
Wat het jaar 1933 betreft, valt nog op te
merken, dat wij met het aantal tot nu toe
voorgekomen warme dagen alleen de koelste
zomers achter ons toten. Zou Augustus in het
Reheel geen warme dagen meer geven, dan zou
deze zomer een der koelsten zijn. Maar het is
niet waarschijnlijk, dat het hierop uitkomt, en
zoo zullen wij dus welhaast mogen verwachten,
dat 1933 ten minste een middelmatigen romer
zal geven.
Zondagmorgen ontdekte de koster
om de brug weer in den juteten stand te krijgen-. K. kerk te Castricum, dat gepoogd was in
Nauwelijks kleurde de OosteUjke kim of het
afgebroken werk om de brug door de Zeeburger
sluizen te loodsen, werd hervat.
Het duurde nog tot zes uur voor alle voorbe
reidende maatregelen waren getroffen. Inmid
dels had al reeds publiek weer post gevat om
dit moeilijk karwei gade te slaan.
Om zes uur werd de sluis geheel ontruimd en
gingen de klappen van belde bruggen die hier
de verbinding vormen epen. De lieren op de
beide pontons werden aangedraald en lang
zaam spanden zich de kabels waarmede het ge-
heele gevaarte gelijktijdig tusschen de belde
sluismuren zou getrokken worden. Aan den ach
terkant waren twee sleepbooten van Gebr. Goed
koop voortdurend in actie om de beide pontons
recht te houden.
Langzaam, maar dan ook zeer langzaam, na
derde het ijzeren gevaarte de vier omhoogstaan
de brugklappen. Boven op deze klappen zaten
mannen, die als observatiepost fungeerden om
nauwlettend uit te
de roode brug n
Telkens werd
langzamer, omd
ken uit de
manoeuvree;
gen.
Om t
klappen
uur voor
datde
worden. Een van de ergste hinderpalen
garine.
Met algeheele Instemming der vergadering
werd besloten de volgende motie ter kennis te
brengen van den Minister en de Pers.
.Dt Ned. R. K. Bond van Boter- en Margari
nehandelaren, in vergadering bijeen op 20 JuH
1933 te 's-Gravenhage;
Gehoord de vele klachten zijner leden gros
siers en mengers over het tekort ontvangen van
margarine voor hun bedrijven, waardoor van
zelf een tekort ontstaat bü den detailhandel,
verzoekt Uwe Excellentie het ten spoedigste
daarheen te willen lelden, dat een regeling wor
de ontworpen, welke de gezamenlijke margarl-
nefabrleken verplicht aan de in
reeds bestaande margarinehandelaren
zelfde kwantum margarine te leveren,
door hen in 1932 is omgezet, verminderd
eenzelfde percentage als de gezamenlijke i
garinefabrieken 1'
Besluit deze motie ter kennis te brengen van
den Minister van Economische Zaken en de
pers".
Na zeer uitgebreide rondvraag, waarbij ver
schillende «klachten en wenschen betreffende de
bedrjjfstoestanden in bespreking kwamen, werd
de vergadering gesloten.
Met al deze pogingen gingen uren heen.
Maar het gelukte niet om de pontons dichter
bij elkaar te brengen, wat toch noodlg is
door het kanaal verder te kunnen gaan en ten
slotte de brug in den Muiderstraatweg te pas-
seeren.
In den loop van den Zondagmiddag werd door
de ingenieurs besloten dat de brug een vijftigtal
meters zou worden opgetrokken en daar ligplaats
sou genomen worden aan den linkeroever van
De arbeiders-organisaties hebben aan den
Rjjksbemlddelaar bericht, dat. Indien de Sphlnx-
directle haar standpunt blijft handhaven, een
ultimatum op korten termijn zal worden ge
steld.
Weitjens, J. Tt
A van Wissen.'
En aan den Eerw. Fr.
O. Cist. RefV
en de H. wijding van het
de navolgende Eerw. Heeren Theologanten
voornoemd Groot-Seminarie
J. J. And’._„
Breukely J. F. M.
Gerritsen. H. A. J. Groothuis, B. C. M. Klop-
penborg. C. G. Th. Meun. A. J. van den
Muysenbergh, J. C. J. M. Poell, P. J. Röllng.
Th. C. A. A. M. van Rjjckevorsel. G. A. van
Schalk. Th. Scholten. F. E. M. Sterneberg. P.
F. A. Tillemans, A. K F. G. Wolfs en H. Th.
A. Wouters.
-|-^a e regeering mag zich wel haasten
1 haar uniformverbod, want nu de Kamer
voor een maand naar huis is, bestaat er
geen kans de wet vóór einde September In wer
king te stellen en toch kan dat noodlg zjjn.
Ook al bestaat de kans, zooals we vernemen,
dat binnen enkele dagen het wetsontwerp komt,
dan nog is het praktisch resultaat gering, om
dat het verbod toch niet kan worden toegepast.
Het optreden, van geüniformeerde politieke
groepen wordt intusschen steeds driester, zoodat
particulieren reeds maatregelen gaan nemen.
Op het Kurhaus in Scheveningen kan men
reeds lezen „geen toegang in uniform, behalve
voor militairen". We keeren op deze w^jze zoo
langzamerhand terug tot oude tijden, toen men
ook op koffiehuizen zoolets zag staan als: ver
boden toegang voor militairen beneden den rang
van onder-officler of officier.
Nu wordt het „verboden toegang voor geüni
formeerden", niet omdat het café of het restau
rant te deftig to, maar omdat men niet gesteld
is op demonstraties.
De politie probeert hier en daar op drukke
punten de mannen in uniform door overreding
weg te houden, maar dat lukt niet altijd; de
wet toch geeft aan deze handhavers van orde
en rust geen macht. Onlangs waren we er ge
tuigen van, dat een Inspecteur heel gemoedelijk
den raad gaf om op de boulevard te Schevenin
gen niet te demonstreeren. wilde men geen kans
loopen over enkele oogenbllkken een paar blauwe
oqgen en misschien nog méér letsel te hebben.
Dezen keer werd er gevolg aan gegeven, maar
niet altijd zal het zoo gaan, daarom is een
verbod noodzakelijk hoe moeilijk een wetgeving
tot dat doel ook moge zjjn.
Thans probeert men zich zelf te helpen, zoo-
als op het Kurhaus. maar dat Is toch niet de
weg. „Help u zelf, want de regeering doet het
niet,” mag bij de bestrijding van de unlform-
epidemle toch nooit het parool zijn.
Het Bureau van den Ned. R K. Midden
standsbond meldt ons:
Zooals bekend, is van ouds voor toetreding
tot een R. K. Middenstandspatroonsvakbond
vereischt, dat men lid zij van de R. K. Mld-
denstandsvereeniging ter plaatse, of. waar deze
ontbreekt, personeel lid van den R. K. Mid
denstandsbond in het betreffende Diocees. De
ze verplichting vloeit voort uit een Bisschoppe
lijk voorschrift, dat lp de statuten der diverse
vakbonden is neergelegd.
Sinds eenigen tijd is thans in de katholieke
middenstandsorganisatie Ingevoerd het z.g
Wederzijds Verplicht Lidmaatschap.
Dit wil zeggen, dat krachtens besluit der or
ganisatie de leden der R. K. Middenstandsver-
eenigingen wederkeerlg verplicht zijn toe te
treden tot de vakorganisatie, voor zoover er ter
plaatse of In het gewest, in de betreffende
branches een afdeeling bestaat van een bij
den Ned. R. K. Middenstandsbond aangesloten
Vakbond, die voldaan heeft aan de formalitei
ten, gesteld voor 'het verkrijgen van een
Erkennlngsverklaring van den N. R. K.
Deze erkennlngsverklaring is tot dusver aan
14 van de bij den N. R. K. M. aangesloten vak
bonden uitgereikt. (In de branches, waarin een
„erkende" vakbond aanWezig is, mogen boven
dien geen plaatselljke of gewestelijke vakgroe-
pen bestaan, welke niet bij den betreffenden
vakbond zjjn aangesloten).
Het „Wederzijds Verplicht Lidmaatschap"
gold voor de nieuw aan te nemen leden van de
standsorganisatle, reeds sinds 1 Januari 1932.
Voor de bestaande leden der standsorganisatle
geldt het sinds 1 Januari 1933, met dien ver
stande. dat de doorvoering dezer verplichting
centraal geschiedt onder leiding van den Ned.
R. K. Middenstandsbond zelf.
Mede in verband met de invoering van dit
Wederzijds Verplicht Lidmaatschap is een re
organisatie tot stand gebracht in het bestuur
van dén Ned. R K. Middenstandsbond, de lan
delijke centrale van den katholieken midden
stand. de federatieve organisatie, waarbij eener-
zjjds zjjn aangesloten de 5 Diocesane
bonden en anderzijds de nationale
standspatroons- vakbonden.
Tot dusverre kende de Ned. R. K.
standsbond een Interne scheiding van
stands- en vakbelangen. De leiding van eerst
genoemde was toevertrouwd aan een hoofd
bestuur; de leiding van de samen werkende vak
organisaties aan een Vakraad. waarin verte
genwoordigd alle aangesloten vakbonden, met
een daaruit gekozen vakbestuur De vaklnstan-
ties waren daarbij geheel ondergeordend aan
het hoofdbestuur, zjj hadden slechts advisee-
rende bevoegdheid, terwijl ook naar bulten al
leen het hoofdbestuur van den Ned. R. K.
Middenstandsbond optrad.
In de nieuwe statuten van den N. R- K. M„
waarop thans de Bisschoppelijke en Koninklijke
goedkeuring is verkregen, wordt aan de vak
organisatie bestuurlijke medezeggingschap toe
gekend.
Aan het hoofd van den Bond blijft staan een
hoofdbestuur.
Daarnaast komt een centraal bestuur.
Het hoofdbestuur bestaat voortaan uit de
voorzitters der diocesane standsvereenigingen
en 4 leden, gekozen uit en door de vertegen
woordigers in het centraal bestuur van de na
tionale vakbonden, die de erkennlngsverklaring
hebben ontvangen.
In het centraal bestuur hebben zitting de
voorzitter en een andere vertegenwoordiger van
elk der diocesane standsvereenigingen; voorts
heeft daarin zitting een vertegenwoordlger-be-
stuurslid, bjj voorkeur de voorzitter van elk
der nationale vakbonden, aangesloten bU den
N. R. K. M„ met dien verstande, dat ook in
dit college aan de gezamenlijke vertegenwoordi
gers der standsorganisatle bjj stemming een
overwicht toekomt.
De voorzitter van het hoofdbestuur, tevens
voorzitter van het centraal bestuur, wordt door
het centraal bestuur gekozen uit de voorzitters
der diocesane standsvereenigingen, op
dracht van het hoofdbestuur.
Deze bestuursreorganisatie zal thans
beslag krijgen in vergaderingen van
(ouden) vakraad en van het (nieuwe) centraal
bestuur en hoofdbestuur, welke op Donderdag
27 Juli aA. te Utrecht zullen worden gehouden.
r
In het Aartsbisdom
Z. H. Exc. de Aartsbisschop,
heeft Zondag 23 Juli JX in
Utrecht de H. Wijding van
toegediend aan de navolgei
Theologanten van het Groot
burg:
A. A. Ariëns, W. A.
kum, B. 8. M. Carlier,
Giesen, P. H. J. Hoogveld, J. H. R. Hunfeld.
G. H. H. A. Jansen, F/H. P. van der Kroon.
H. G. Kwanten, C.
G. J. Maureau, A. J.
Mulders. B. A.
Hendrikman, G. J.
W. Ribberink, A.
Schaepman. J. N.
H. J. A. A. Smulcta
Over het voorkomen van warme dagen ta den
zomer heerschen algemeen In ons land eenigs-
dns onjuiste voorstellingen. De meeste men-
schen zijn van meening. dat In vroeger jaren
de zomers veel warmer waren dan tegenwoordig.
Dit is niet juist en zoo er al sprake mocht zijn
van een zekeren achteruitgang van ons klimaat,
dat een vermindering van het aantal warme
dagen tengevolge heeft, zou dat alleen heel
langzaAm in zjjn werk moeten gaan, zoo tong-
zaam. dat het In een menschenleven niet op
aou vallen. Iets anders is natuurlijk of er een
veeljarige periode In het voorkomen van war
me zomers zou kunnen bestaan. Hoewel dat niet
onmogelijk zou zijn, zal men dit toch slechts
met zekerheid kunnen constateeren wanneer
men over zeer lange waamemingsreeksen be
schikt, waafnemingsreeksen van eeuwen tong,
die de gelegenheid geven te constateeren of een
soodanige periode meermalen terugkeert. Zoo
ver zijn wü nog tong niet.
Weer iets anders is de vraag hoe de jaren in
dit opzicht zich onderling verhouden Wanneer
men klaagt over koele zomers, dan moeten er
zomers zjjn voorgekomen, die heel weinig war
me dagen gaven, anderen, die er veel meer
teachten. Het is nu wel eens aardig dit na te
gaan, waartoe ik gebruik wil maken van mijn
eigen aanteekeningen der laatste 42 jaren.
Hieronder volgen eenlge gegevens over warme
dagen in den zomer sedert 1891.
BU de behandeling van deze gegevens wil ik
onderscheid maken tusschen warme en tropische
dagen. Tropische dagen noemt men die dagen,
waarop de thermometer tot tenminste 30 graden
C. <86 F.) is gestegen. Daarnaast wil Ik de da
gen. waarvan de gemiddelde dagtemperatuur
tenminste 20 gr. C. bedroeg, warme dagen noe
men in afwijking van de gewoonte om dien
naam te geven aan dagen, waarop de thermo
meter tot tenminste 25 graden steeg.
De hieronder volgende gegevens hebben be
trekking op de maanden MeiSeptember, daar
in al deze maanden zoowel warme als tropische
dagen kunnen voorkomen.
In de eerste plaats valt op te merken, dat er
geen nauw Verband bestaat tusschen het voor
komen van warme en tropische dagen De
eerstgenoemde dagen kunnen voorkomen bij ge
wone zomerweerstoestanden, die aanleiding ge
ven tot samenwerking tusschen den aanvoer van
warme lucht met een ZuldelUken wind en de
sterke verwarming over dag door zonnestraling
bij weinig wind Als de aangevoerde lucht warm,
de wind zwak en de zonnestraling sterk is. dus
bU helder weer, stjjgt de gemiddelde dagtem
peratuur al gauw boven boven 20 graden, maar
de tropische temperaturen vereischen meer bij
zondere weersomstandigheden en wel óf toe-
strooming van lucht uit een zeer heet gebied
(b.v. bU Oosten wind) óf z.g. Föhnwerking in
de atmosfeer waarbij de lucht neerdaalt en
daardoor dynamisch wordt verwarmd
Het is lp. dat opzicht merkwaardig, dat bUna
alle zomers, ook de koele, tenminste een of twee
tropische dagen brengen. Zoo kwamen er in den
zeer koelen zomer van 1910 nog twee voor. WU
hebben recht op gemiddeld twee tropische da
gen per zomer, maar krijgen die niet steeds
Tien der 42 jaren. die hier in beschouwing ko
men, brachten geen tropische dagen, oa. het
jaar 1932 Dertien andere zomers brachten er
slechts een. tien zomers 37 en het zeer warme
jaar 1911 13. In dat Js»r kwam ook de hoogste
temperatuur, 35 graden C (95 Fop 28 in de
maand Juli. Deze maand brengt ook de meeste
tropische dagen. Er kwamen 88 tropische dagen
in de geheelê periode 18911932 voor.
De hoogste temperaturen waren: Mei 32.8.
Juni 34.8, Juli 35.0, Augustus 34.0, September
34.7.
Hieruit blijkt evenwel, dat de thermometer
fa al deze maanden een zeer hoogen stand kan
bereiken. Merkwaardig is de maand Juli -IBtf
die 3 en Augustus, die 6 tropische dagen achter
elkaar bracht. Deze zeer heete dagen komen
trouwens bU voorkeur enkele dagen achtereen
voor.
Dit feit is wel zoo te verklaren, dat zulke
booge temperaturen het meest voorkomen bU
zeer stabiele weerstoestanden
De statistiek geeft ook antwoord op de vraag
of er tegenwoordig zooveel minder tropische
dagen voorkomen dan vroeger. Welnu, de laat
ste tien jaren brachten er 23. het daaraan voor
afgaande decennium 17, en de hieraan vooraf
gaande resp 23 en 23. Er was dus wel een in
zinking in de jaren 1912 (eigenlük 1913) tot
1921, maar daarop volgde een toename, vooral
in de jaren 1929 en 1930.
Houden wU ons nu bezig met de warme zo
merdagen.
De statistiek leert ons daaromtrent het vol
gende:
Vooreerst dat die 42 jaren in het geheel 822
warme zomerdagen brachten, als volgt over de
maanden verdeeld:
Mei 90. Juni 173, Juli 304, Augustus 198, Sep
tember 57.
De maand Mei is dus In dat opflcht iets gun
stiger dan September. WU hebben dus elk jaar
zacht op gemiddeld 20 warme dagen. Het is er
échter verre vandaan, dat elke zomer ons zoo
veel warme dagen brengt. De warmste zomer
was die van 1911 met 57 warme dagen, dus ruim
het dubbele normale aantal. 16 hiervan vielen
In Juli, 23 in Augustus.
Deze zomer liet echter alle anderen verre
•chter zich, zelfs de naastvolgende, 1917 met 34
warme dagen, en de twee hierop volgende. 1899
met 33 en 1929 met 32. Het laatste jaartal toont
tevens aan, dat „tegenwoordig nog warme zo
mers voorkomen.”
Het slechts bedeeld met wanne dagen waren
de jaren 1909 met 3, 1910 met 8, 1918 met 9 en
1894 met 10 warme dagen. Uit dit laatste jaar-
t*l blUkt, dat zeer koele zomers vroeger ook
wel voorkwamen.
Gaan wU de vier laatste decennia na. dan
é*en wU dat deze de volgende aantallen warme
dagen hadden: le 259. 2e 183. 3e 197, 4e 183.
Deze cUfers zouden wel eenigen grond geven
t°t de bewering, dat vroeger meer zomer-
warmte voorkwam dan tegenwoordig. Het ge
middelde aantal zou dan gedaald zijn van 25 tot
18. Er is echter een vermoeden, dat in eerste
Jsren van de aangehaalde waarnemingsreeks
door minder juiste waarnemingen het aantal
wanne zomerdagen met een te groot cUfer is
ésngegeven, maar zelfs wanneer men daar
mede rekening houdt, blUft er een verschil
°ver, dat de heerschende meening ondersteunt
Daarmede is echter nog niet bewezen, dat wU
met een verandering van he J klimaat te doen
hebben, doch eerder met een periodiek ver-
•chUnsel, misschien ook met de elfjarige tetn-
Peratuur-periode, die hier en daar als paralie -
verschUnsel met het wisselend aantal zonne
vlekken geconstateerd te.
De vraag blUve. dus verder rusten
Vermelding verdient nog, dat het laatste de
cennium opvallend veel warme dagen in Sep
tember, vergeleken met de andere decennia,
vertoonde Daarentegen gaf de maand Mei
het eerste en het laatste tiental jaren minder
nze sociaal-demokreten rijn evenals
trouwena meerdere „demokreten” dol
op staatspensioenzU zien daarin de op
lossing van heel het sociale probleem der uit
en af-gewerkte wenschen staatspensioen, voer
Jan en Alleman, liefst op zoo jeugdig moge-
lUken leeftUd.
Wat 'n pracht-leus!
Wie den menschen zóó*n leus voorhoudt, moet
wel een onafzienbaren stoet van volgelingen
krUgenl
En wat *n schitterende mogelUkheden tot het
fokken van kiezers!
Als we een beetje verder dan onze lands
grenzen in de wereld rondkijken, bespeuren we
echter, dat het geroep om staatspensioen alleen
meer speciaal een Ne <ter 1 andscha hobby
te.
Dit te ook weer duidelijk gebleken op de
laatste Internationale Arbeidsconferentle te
Genève, waar ,X>e Standaard" herinnert er
reeds terecht aan de overgroote meerderheid
der gedelegeerden volstrekt afwUzend stond
tegenover dit stokpaardje der Nederlandsche
„democraten".
De Nederlandsche afgevaardigde mej. Stern
berg had wel getracht vóór de eindstemming
een voorstel aangenomen te krUgen, waardoor
het mogelUk zou worden, dat een land van
de ouderdomsverzekering naar bet staatspen
sioen zou kunnen overgaan. Maar het verwach
te succes bleef uit. Slechts drie afgevaardigden
stemden met de Nederlandsche delegatie me^.
Een poover resultaat!
Ratificeert Nederland de conventies van Ge
nève dan te het niet meer mogelUk. om voor
de arbeiders in loondienst het stelsel, dat de
Invaliditeitswet voor de Ouderdomsverzekering
kent, te vervangen door „staatspensioen".
Practlsch zou het voor ons land toch van
geen beteekente zUn geweest, al had de Con
ferentie van Genève vrUheld gelaten, om de
verzekering door .staatspensioen” te vervan
gen.. Om verschillende principieels en practi
se he redenen bestaat daarop toch hoegenaamd
geen uitzicht.
In ieder geval te het een goede les geweest
voor hen, die door dik en dun blUven doorgaan
propaganda te maken voor een stelsel, dat als
a-sociaal moet worden afgewezen.
We ontvangen nog altUd liever op onze
ouden dag een ons rechtens toekomend uitge
steld loon, dan een gift voor den arme, al
komt die dan ook van vadertje „Staat".
Naar we vernemen te het voor-onderzoek In
de zaak van den roofoverval, welke eenlge
maanden geleden heeft plaats gehad op den 83-
Jarigen Crtepyn te Wateringen, nog steeds niet
beëindigd.
Onlangs te een plotselinge wending in de
zaak gekomen, doordat een van de verdachten
zUn eerst afgelegde verklaringen gedeelteUjk
herriep.
Het onderzoek berust thans nog bU den
rechter van instructie.
De drie verdachten In deze zaak zijn nog
steeds in het Huis van Bewaring te 's Graven-
hage ingesloten.
Naast een aantal belangwekkende en leer
zame artikelen wordt een uitvoerige uiteenzet
ting gegeven van het programma dezer Amers-
foortsche samenkomst. De volgende sprekers
zullen, er het woord voeren
Prof. mr. G. J. J. van der Heyden, rec
tor magnificus aan de R.K. Unlversitelt te NU-
megen, over „De orde van den Rechtstaat"
Prof. mr. P. J. M. Aalberse, de fractie
leider, over .Doelmatig gezag van de overheid
en de redelUke vrUheld der burgers in hun
maatschappelUke groepeerlngen
De heer P. Kasteel over „Radicalisme van
buitenar’ en
Mr. J. J. A. H. Hoube~n, ondervoorzitter van
het PartUbestuur, over JJe dteidente groepen
van katholieken." v
te breken.
Aan de achterzUde van de kerk, naast den
Ingang naar de sacristie heeft men een glas in
lood ruitje langs de muur-zUde uitgesneden.
Of het gat te klein was of dat de dader(s) ge
stoord zjjn geworden te niet bekend. Het te
dan ook bU een poging tot inbraak gebleven
Van de daders echter geen spoor, ook geen
vingerafdrukken enz. De politie heeft de zaak
in onderzoek genomen.
