u&fiaal wui den dag
E
J
THE
MANCHESTER
I
GUARDIAN
COMMERCIAL!
Uit de geschiedenis der krijgskunde
H
COTTON: FLAX: WOOL
ARTIFICIAL SILK
INDUSTRIES
DE APOTHEEK
DE WITTE ZWAAN
ROBINSON CRUSOE’S AVONTUREN
ROBINSON! Een Hollandsche schoen
Kleklenaniiw kinderen!
I De
voor Hollandsche jongens
Alle abonné’s ongevallen verzekerd voor
ZOMERKRABBELS
VRIJDAG 28 JULI
KEIZERLIJKE
ARMADA
De Keuken.
Geweld, dat verging
(Nadruk verboden)
Bodemkundig Congres
and
through the columns of
Tempel van Venus
specimen copy.
Sociale maatregelen in
Egypte
vrouw
in ’t zwart
De legert tuttehen den riddertijd
de Turktche oorlogen
An annual subscription of 18
shillings, sent to the Publisher,
MANCHESTER GUARDIAN
NAAR HET DUITSCH
VAN RUDOLF HERZOG Hi
WAJCH THE PROGRESS
OF THE BRITISH
Neem dan steeds
--
de volmaakte
snelle rolfllm
12 WEKEN ROERLOOS OP
ZIJN RUG
Nu reeds 10 jaren vrij van pijn
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HETtONGEVAL
COMMERCIAL", Guardian Buil
ding, Manchester, England, will
bring the paper to you every
Saturday morh<ng. Write for a
ee of charge.
o
iiiiuiiiie
erwUl ten tijde der eerste heerachers uit
vagebond.
MARTIN BERDEN
(Adv.)
verhaal."
imiiiuiii
(Morgenavond vervolg).
In zijn pogingen van ganscher harte
(Wordt vervolgd).
Reeds was de helft van de kastanjes
uit den zak gevallen, toen Ivy zag. wat
er was gebeurd.
De zwaardvisch had een groot gat In
den zak gestoken en alle kastanjes
waren In het water gevallen.
,Jk zei je nog wel goed op de kastan
jes te letten,” schreeuwde Freddy.
,JEn jjj had me moeten waarschu
wen voor den zwaardvisch," riep Ivy
len
liu
marmeren
ntal mer
er
(Ingezonden Mededeeling)
..Heb ik uw woord, dat u dit leven vaarwel
zegt?" hield Karei aan.
,Jfu ja. als Ik u er plezier mee kan doen.....*
..Dan Is het in orde.” besliste hU „We gaan
dan maar direct. Uw man zal zeker thuis op je
wachten." -
un
hu
nd
en
in
lel
In
te
er
g-
et
nd
en
Het
K.
?r-
bü
iNiiifiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiniiiiiMiiiiiiiiiiiiiic
majestueuzen stroom. BArenfeld kon zijn oogen
haast niet verzadigen aan de pracht en de wijde
heerlijkheid van de rivier en hU nam zich voor,
om den nieuwen leerling, ofschoon het een
koude Maartsche avnnd was. langs den Rijn
mee naar huis te nemen. Hij voelde zich on
danks
1 Is jammer van zoo n mooi, talentvol
meisje, dacht hij vaak. Als er maar Iemand
kwam, om deze mooie bloem in anderen grond
over te planten.
Langzamerhand was hij steeds meer op haar
gaan letten. Soms Imponeerde hem de manier,
waarop ze met menschen uit haar omgeving
omging, maar hij ergerde zich ook wel eens
over den mln of moer brutalen. beogen toon
waarop ze sprak. In ieder geval: het meisje In
teresseerde hem, al was het dan ook maar als
studieobject, zooals hU zich zelf verbeeldde. Hij
zelf had nog maar 'n paar woorden met haar
gewisseld. Toen zU^p een keer den leerling met
een briefje naar een vriendin wilde sturen, had
hij haar nuchter-beleefd verzocht, dit in zoo'n
geval eerst hem even te vragen. HU zou haar
dan. als het maar eenlgszins mogelijk was,
graag den loopjongen of Dores ter beschikking
stellen. Voor een jongmensch. dat iets van het
zakenleven moest leeqtn. was er vooral in den
balanstijd wel w beters te doen. Ze had hem
toen stom-verbt^sd aangekeken en hem sender
een woord te zeggen den rug toegekeerd. Dat
iemand haar in haar eigen huis de wet durfde
voorschrijven, en nog wel een ondergeschikte''
want als zoodanig beschouwde ze BArenfeld
dat was voor haar een te nieuwe sensatie,
dan dat ze in staat was den bedrijfsleider direct
met een vernietigend antwoord af te straffen.
Sindsdien had ze geen notitie meer van hem ge
nomen; hoogstens beantwoordde ze met een
knikje zijn groet als se 's middags en *s avonds
aan tafel gingen. Den vorlgen dag echter had
zU zich weer verwaardigd een paar woorden tot
mevrouw, de jeugd heeft belang
stelling voor allerlei dingen: dat merkt u toch
ook aan uw eigen kinderen.
De saken gaan voor, antwoordde ze snel
B&renfeld was verbluft. Het was alsof hu den
chef hoorde spreken.. Mevrouw was niets
anders dan de papegaai van haar man. HU boog
zwijgend, mompelde nog een paar woorden ter
verontschuldiging en ging de kamer uit. Toen
hij de trap afging, hoorde hij, dat iemand hem
riep. HU bleef staan en keek om. Het was Lisa.
Langzaam kwam se de trap af,
Toen Freddy Vrijdag een bezoek
aan het wrak had gebracht, had hU
een zak met kastanjes gevonden en
dien zak in de boot gebracht. De zee
man zeide Ivy, dat ztf goed acht moes
ten geven op de kastanjes, want hU
was er verzot op.
,.Ik zal er goed op letten, hoor!”
zeide Ivy, „en ze. zelf aan land bren
gen," doch ze had er niet op gelet,
dat de zwaardvisch een gat in den zak
had gemaakt.
meisje
verontrustte
blonde
zichtje.
In t
haar
Nieuwe overwinning op rheumatiek
De hitte op den boulevard
Is maar een bagatel
Bij wat de keuken produceert
Van uw vermaard hotel!
Daar laait het vuur den heelen dag
En ’t ie er lava heet.
Daar knutselt men de schoteltjes.
Voor wie graag smult, gereed!
Wanneer u aan uw tafeltje
De schotels voor u ziet
En van ‘t geraffineerd diner
De qutntessens geniet.
Dan leeft de kok in slavernij.
Want hij krijgt niet de keus.
De hitte blijft, maar wat hij maakt,
Gaat enkel langs zijn neus!
Hij kookt en bakt en braadt en stooft
Het fijnste daar gereed
U eet uw brood en méér! terwijl
Een ander daarvoor zweet’
Vacantie! ja, dat is wel iets
Waar u zich graag naar voegt.
Maar u geniet alléén doordat
Een ander voor u zwoegt!
ving. Voor iemand, die zoo heelemma! alleen
staat als hij, is er veel aan gelegen een beetje
hulaelUke kamer te hebben. HU moet er de beste
jaren van zijn jeugd doorbrengen.
Mevrouw Friedrich werd verlegen.
DM is nu eenmaal de gewoonte van mijn
man. zei se. zonder hem kan ik daartoe geen
opdracht geven.
Maar, mevrouw, de llchamelUke verzor
ging van de huisgenooten behoort toch niet bU
de zaak.dat is de ajdeellng van de huis
vrouw.
Maarmaarmijn man. ziet u,
münhetr BArenfeld, wil niet, dat de jongelui
na afloop van hun werk nog lang opblijven, om
te lezen of te werken, anders bad ik al lang
voor wat meubels gezorgd. Mijn man meent,
dat se anders hun dagtaak niet behoorlijk kun
nen verrichten. Ze moeten dadelijk naar bed.
vindt hU-
Maar.
hem te richten, en die ontmoeting wilde hem
maar niet uit zijn gedachten. HU kwam toen uit
het kamertje, waar de nieuwe leerling zou wor
den gehuisvest, en dat tusschen zUn kamer en
die van den provisor lag. Het verbluf van het
personeel bevond zich in een gebouwtje op de
binnenplaats tegenover den zolder, waar Dores
en Hannes sliepen. BU het inspecteeren van het
kamertje was het hem opgevallen, dat daar
haast geen meubels waren. Een oud bed. een
kleerkast een houten kist, die als waschtafel
dienst deed, vormden het uiterst karige meubi
lair. Hij ging naar de vrouw des huizes en vond
Lisa in de huiskamer. Mevrouw
telde juist de wasch na;
Lisa zat behaagluk in een grooten stoel bU het
venster en was verdiept in een roman.
Mevrouw, begon hU. ik hoop, dat ik u niet
stoor.
U moet zeker mijn man hebben, antwoord
de ze vriendeUjk.
Neen, zet hU. aangenaam getroffen door
den toon van haar stem, het was mU juist cm
de vrouw des huizes te doen.
ZU zag hem verrast aan. MUn man zorgt
voor alles, dat weet u... Ze zweeg plotseling.
Het was pijnlijk voor haar haar eigen onmacht
zelfs in huishoudelijke aangelegenheden te moe
ten bekennen.
Mevrouw, ik kom met een verzoek met be
trekking tot de kamer van den Jongen Pfalz
dorf. Misschien kunt u nog een paar meubels
missen, een tafel en een stoel, dat de jonge
man het zich een klein beetje geaglllg kan ma
ken. HU komt in een absoluut vreemde omge-
Zóó stonden de zaken toen zich In de vaca
ture van teerling een jonge man aanmeldde.
Pfalzdorf gehreten die behalve een
einddiploma van de
HU liep naar den achterkant der huizen,
maar er was geen levende ziel te zien HU keer
de terug en passeerde weer de deur van num
mer 4 en keek naar alle richtingen De. vrouw
in 't zwart was verdwenen. Er was niets aan te
doen. HU had een avontuur beleefd en was voor
den gek gehouden. HU knoopte z’n jas dicht
en stak een pup op en aanvaardde den terug
tocht naar huis. Daar gekomen ging Karei di
rect z'n studeerkamer binnen en draalde het
licht op. Tot z'n groote verbazing stond de deur
van z'n brandkast wUd open en tot z'n nóg
grootere verbazing was de kast leegl
Op de tafel lag een briefje en Karei Rlppe
las: „Rullen Is geen diefstal. U hebt m'n vrouw
meegenomen en Ik uw geld. ZU bet hier m'n
gereedschap achter."
Karei had nu een prachtig gegeven voor een
verhaal. HU kreeg er een flink honorarium voor,
maar hU verdiende er toch niets aan
s» varaekerlmrevoorwaarden tegen f Dfinfï bU levenslange geheele ongeecblktheld tot werken door f ’7Cfl Ml een ongeval met f DCf) bl) vertlee ven een hand OP oU verllee van een f Cf) rij een breuk van f df) b|j verlies van H
op dit blad zijn ingevolge de warzekerimv ultkeerlngen t JUUU,~ verlies vendelde armen, belde beenen of belde oogen f doodelljken afloop f ZO Ut een voet ri een oog 1 ZO,duim at wijsvinger f O Ut - been at irml lU,- anderen vinger
ongevallen verzeKera voor «u uei f
et was middernacht. De marmeren klok
op den schoorsteenmantel kondigde het
uur aan, waarop de eene dag in den an
deren overgaat, en z'n diepe slagen wekten den
man. die sinds tien uur had zitten slapen In
z'n bureaustoel Ranel Rlppe. vrUgeael. novel
list. schrUver van korte, boeiende verhaten, rekte
zich uit, geeuwde en besloot naar bed te gaan
HU had gedurende het laatste uur dat het nog
dag was, z'n hersens gepijnigd óm de stof te
vinden voor een pakkend verhaal. Maar geeste-
luk vermoeid, had Karei nog zonder succes zit
ten peinzen, toen het daglicht verdween. Toen
had hu. in plaats van licht op te steken, z'n
penhouder neergegooid en zich behaaglijk ge
ïnstalleerd In den grooten. zachten bureaustoel
HU had zitten nadenken, was gaan suffen
en ten slotte In slaap gevallen
Plotseling wakker geschrikt, sprong hU in t
duister op en vond terstond het knopje van 1
electrisch licht. HU was'op 't punt het knopje
om te draaien, toen z'n aandacht werd getrok
ken door een geluld, alsof iemand met een
ijzeren voorwerp aan 1 raam morrelde, dat op
den tuin uitkwam. Karei was geen zenuwach
tig man, maar een of ander vreemd geluld te
middernacht is wel in staat iemand op z'n
hoedé te doen zUn.
Het knopje latend voor wat het was. hurkte
hU in 't duister achter z'n bureaustoel neer,
waar hU rustig kon wachten op de dingen die
komen zouden, zonder zelf gezien te worden
HU behoefde niet lang te wachten. Het raam
schoof open, een electrische lantaarn wierp
haar stralen door het vertrek en de eigenaar
ervan stapte de kamer binnen. Natuurhjk had
Karei verwacht een man te zien en z’n verba
zing steeg ten top. toen hU zag dat de indring
ster een vrouw was In het licht der lantaarn
nam hU de figuur waar van een in t zwart
gekleede vrouw, wier leeftijd hl) tusschen de 35
en 40 schatte.
Het licht van de lantaarn werd door de In
dringster nu eens dezen, dan weer dien kant
uitgeworpen, tot het elndelUk rusten bleef op
een brandkast, een kleine brandkast, waarin,
naar Karei zich herinnerde, ongeveer zeshon
derd gulden aan contanten en een aantal waar
devolle documenten geborgen waren
De vrouw zette de lantaarn op de punt van
dc tafel, zóó dat het licht fel op de kast scheen,
knielde voor haar neer, opende een taschje dal
zu bU zich had en begon den Inhoud daarvan
te doorzoeken. Het was duldelUk. dat zU het
slot wilde forceeren en Karei besloot nu hande
lend op te treden. HU keek nog even toe en
vond de vrouw een sympathieke verschUnlng.
Er waren zelfs trekken van schoonheid in haar
bleek gelaat, dat. verlicht door de stralen van
de lantaarn en omkranst door een massa zwart
haar, er vermoeid en lUdend uitzag.
Zonder geluld te maken, stond Karei uit z'n
schuilplaats op en zocht het electrisch knopje
Plots baadde de kamer In een zee van licht De
vrouw sprong overeind. De ontdekking dat zU
niet alleen was. had haar verrast, maar zU Het
niets van eenlge verbazing merken, en Karei,
die op een paar paa afstand van haar stond,
keek plotseling in den loop van een revolver,
die precies op zUn gelaat was gericht. Hij bleef
kalm en wist zich te beheerachen.
„Ala u schiet." lachte hU. ..zullen de bewo
ners hier in huls het schot hooren en u arres-
teeren."
.Als ik het niet doe, dan zult u mU arrestee-
ren,” antwoordde zU-
..Dat heb Ik niet gezegd. Doe dat wapen weg.”
gebood hU
ZU haalde de schouders op. Toen, de revolver
afzettend, wierp zU het wapen In de openstaan
de tasch op den grond, gooide er de lantaarn
eveneens in en schopte de tasch onder de tafel.
„Wilt u niet gaan zitten?"’ vroeg hU spottend.
ZU keek hem minachtend aan. maar viel toch
weer In den stoel, die naast haar stond
„Ik ben geen dief, niet dat soort dief waar
voor u me houdt," sprak zjj.
Karei Rlppe stond op en ging op de punt van
de tafel zitten. .Mag Ik u dan vragen, waarom
u ongenood door het raam mUn huis binnen
komt op een uur, waarop alle fatsoeniUke men
schen slapen?"
.Misschien ben Ik niet fatsoenlUk. maarlk
ben vermoeido, wat ben ik moeEn nu
ben ik genoodzaakt wakker te zUn en te wer
ken te stelen terwijl andere menschen
rusten." ZU keek naar de broodkast. .Mijn man
zal mij vermoorden, als Ik met leege handen
thuis kom.”
„Zoo, heeft u een onwaardigen echtgenoot?
Kunt u niet iemand vinden die hém steelt, in
plaats van vóór hem te stelen?"
.Maak geen grappen. Manr waarom belt u
de politie niet om mU te arresteeren? Ik zal
blU zUn, heel blU, als se ml) gevangen nemen."
„En als Ik u liet gaan?"
„Ik zeg u. dat Ik niet gaan zouniet met
leege handen HU ?ou me vermoorden." ZU sid
derde. „U kent mUn man niet."
„Waar woont u?~ De vraag luidde ala een
bevel. ZU aarzelde en antwoordde: „WUde Steeg
no. 4"
..Hoe ver Is dat?"
„Ongeveer een kwartier loopen."
„Ik ga eens zien waar u woont.”
Afaar mUn men
„Zoo mogelUk zal Ik het met hem In orde ma
ken. Ik geloof dat u niet slecht bent Ik zal u
een kans geven een beter leven beginnen. Op
één voorwaarde zal Ik u vrU laten. U moet me
uw woord van eer geven niet meer te stelen.''
Ze keken elkaar zwUgend aan Toen begon
ze opeens luid t? lachen.
„Eer!" riep ze verachtelUk. „Wat kan u mijn
eer schelen! Ik zei hem dat dit m'n laatste
Inbraak zou zUn. Maar Ik heb gefaald en hU
zal me vermoorden. En u wilt me naar huls
brengen? Het Is te gek."
In opdracht van Mussolini is men eenlgen
tijd geleden begonnen met het opgraven van den
tempel van Venus, welke door Julius Oeasar
is gebouwd, naar men zegt overeenkomstig een
gelofte, afgelegd voor den slag bU Pharsalla.
In den tempel stond naast het beeld van Venus
Genetrix, door den Griekschen beeldhouwer
Archesllaus vervaardigd, het standbeeld van
Cleopatra.
Thans heeft men een fries met
Cupido’s opgegraven alsmede een, a)
meren kolommen van den tempel'
De tempel zal thans zooveel mogelUk gere
construeerd worden met de Korinthische zullen
en kaplteelen van acanthus-bladeren en het
fries met de marmeren Cupido's.
De Egyptische regeering heeft een credlet
van 70.000 Egyptische ponden beschikbaar ge
steld voor het- bouaVn van ziekenhuizen, werk
huizen en medische bureaux in elke provincie
van Egypte.
„Voorkomen is beter dan geneien". is de slag
zin van den Minister van Blnnenlandsche Zaken,
Mahmoed Fahml El Krissy Pasja.
Hu heeft plannen opgcsteld voor het bouwen
van weeshuizen waarin ouderlooze kinderen en
de kinderen van zeer arme ouders zullen worden
opgenomen en opgevoed op kosten van den staat
Als zU oud genoeg zUn zal voor deze kinderen.
zoo mogelUk In rijksdlenst een betrekking wor
den gezocht, aoodat zU niet tot armoede zullen
komen.
Men verwacht, dat door dezen maatregel de
misdaden onder de jeugdige personen zal af-
nemen.
Eenige dagen later gaf Konrad BArenfeld den
leerling zUn congé daar deze actieve jongeling.
blUkbaar jaloersch op de lauweren, die de be
drijfsleider geoogst had, voor eigen rekening
maar met de goederen van zUn patroon ren
kleine affaire was begonnen. De apotheker
vond, dat Barenfeld hleirnede wel eenlgszins op
zUn terrein was gekomen, ^faar ofschoon het
hem wel eens ergerde dat de pas verschenen
ster aan het drogisten-flm.ament zün glan^als
chef verduisterde, was hu toch verstandig ge
noeg den man zUn Hercules-arbeid te laten vol
tooien, met de geheime bedoeling evenwel om
later eventueel zelf met de resultaten van Bü-
renfeld’s werk te gaan strijken. Het stond hem
immers vril. om na afloop van het contract den
heer Barenfeld voor zUn vriéndelijke hulp te be
danken. en verder alleen de vruchten te pluk
ken van wat hU In die twee jaar had opge
bouwd.
man, die hem tn goopmansbekwaamheld verre
in de schaduw stelde, door kleine persoonlUke
hatelUkheden te krenken, en hem af eu toe te
laten voeten, dat hü chef en heer des huizes
was en tusschen dé vier muren van zUn huis
heerschte als een godheid. De leden van de fa
milie Friedrich bukten voor de tyrannie van den
heer des huizes, behalve Lisa, die niet naliet
soms rake opmerkingen tegen haar vader te ma
ken; terwijl de provisor, wien de toenemende
macht van BArenfeld een doom in het oog wm,
zijn chef 1-
bijstond.
Dr D Jï Hlss nk, directeur van het Bodem
kundig Instituut te Groningen, is aangewezen
om bulten bezwaar van 's RUks schatkist Ne
derland te vertegenwoordigen op het in de
maand Augustus as. te Kopenhagen te houden
congres van de Internationale Bodemkundlge
Vereen.ging 1
nieuwen
Maartsche
naar huis te nemen. HU voelde zich
zijn dertig jaren nog jong genoeg om
met jongelui, die nog vreemd tegenover het le
ven en de wereld stonden, mee te droomen pn
hun verlangens en bewondering mee te voelen
Nadat hU ren poosje over de leuning van den
RUn in het water gestaard had. gingen rijn ge
dachten plotseling in een andere richting. HU
richtte zich op en ren blos kwam op zUn ge
zicht.
Dwaas, mompelde hU en ging verder. Maar
het was nu Zondag en zijn gedachten weigerden
zich bU rekeningen en zakenbrieven te laten
houden; ze kwamen terug, telkens weer en He
ten zich niet terugdringen. B&renfeld ergerde
rich over zUn zwakheid. Was hU dan een
'chooljongen. die zich door rijn gevoelens op
den kop liet zitten? Een vuurpijl, die bij de ge
ringste aanraking ontploft? Ach.... onzin. En
tóch, wat voor kwaad stak er in om te droo
men en te dweepen? HU kwam er anders zelden
«enoeg toe. Maar dat juist de gestalte van dit
hem niet uit de gedachte wilde, dat
hem 'n beetje. Deze volkomen
schoonheid, met haar capricieus ge-
Lisa!
begin had hij nauwelüks notitie van
genomen; toen was het hem opgevallen,
dat zU aan tafel een uitzondering vormde, en in
stilte had hU medelijden met haar gehad.
haar met
Marianne Friedrich
Ungen bestonden en wel uit huurlingen van
verschillende nationaliteiten. Een aanvoerder
kreeg namelijk opdracht een troep bU elkaar
te brengen en ontving hiervoor geld, dat
hU gedeelteUjk voor zich zelf behield, ge-
dreltelUk aan zijn troepen uttbetaalde. Waar
hU .de troepen, vandaan haalde en hoe hU
deze Indeelde, was zUn zaak Hiermede bemoei
de de opdrachtgever zich volstrekt niet. Hoe
de troepen gekleed waren, had eveneens de
aanvoerder uit te maken, mits zU slechte den
kelaerlUken adelaar In het wapen droegen.
In het geheele rijksgebied mocht de werving
Steeds weer komen de onwederlegbare bewij
zen binnen, dat rheumatiek de geregelde ..kleine
dagelUksche doste" Kruschen eenvoudig niet
kan weerstaan. Hier volgt ren geval, dat ons
weer onlangs meegedeeld werd:
„Het te nu renlge jaren geleden dat ik ziek
werd door spler-rheumatlek en ik 13 weken lang
plat op mijn rug moest blijven Uggen. MU»
dochter kocht toen ren flacon Kruschen Salts
en eiken morgen nam 1( ren dosis. Al gauw be
merkte Ik verbetering en ik ging er dus mee
door Met volledig succes. Want van dien dag
af, nu tien jaar en acht maanden geleden, heb
ik nooit renlg treken van rheumatiek meer ge
voeld. Nooit heb Ik één doste overgeslagen
Eerder zou Ik mijn middageten willen missen
dan mijn dosis Kruschen Salts. Tegenwoordig
ben Ik v^jj van alle spierpijnen en wanneer Ik
ook anderen hoor klagen over'stijfheid of pUn
in de gewrichten, raad ik steeds Kruschen aan."
Indien uw afvoerorganen altUd naar behooren
hun plichten vervulden zou het giftige urine
zuur zich nooit kunnen ophoopen. En dan
zoudt ge tot het einde uwer dagen niet weten
wat rheumatiek te. Want het te het overtollige
urinezuur, dat de rheumatteche toestanden ver
oorzaakt. De verschillende minerale zouten nu
in Kruschen sporen alle afvoerorganen (dus ook
de nieren) aan tot gezonde regelmatige wer
king. opdat het urinezuur en andere schadelUke
afvalstoffen der spijsvertering beboorlUk uit het
lichaam verwUderd worden Het te deze kleine
aansjxtring die u noodlg hebt.
Laat Kruschen ook u hierin helpen. Koop
vandaag nog ren flacon en begin morgenoch
tend ook met .de kleine dagelUksche doste."
Kruschen Salts te uitsluitend verkrijgbaar bU
alle apothekers en drogisten A f 0 90 en 1.60
per flacon en wordt gefabriceerd In Engeland
door de Fa. E. Griffiths Hughes Ltd., sinds
1756 te Manchester gevestigd. Stralende ge
zondheid voor één cent per dag.
Heinrich -
uitstekend einddiploma van de Middelbare
School, de vcortreffelijke eigenschap bezat een
wees te zijn, hetgeen bij den apotheker, die een
zwak voor weezen scheen te hebben, een buzon-
dere aanbeveling was.
Menschen zonder verdere familierelaties, die
daardoor volkomen aan zjjn genade waren over
geleverd. hadden bU den hter Engelbert Frie
drich een streepje voor. Konrad Barenfeld had.
toen hU naar het station sing om den nieuwen
leerUng af te halen, een omweg genomen en
liep zeer langzaam, echt als iemand, die van
zUn vrijen rijd geniet, door de straten, die ndar
den Rijn voerden. HU had ren slanke en toch
krachtige gestalte, donker kortgeknipt haar bo
ven een hoog gewelfd voorhoofd, en ’n bruinen.
goetj verzorgden baard ZUn oogopslag was em-
^wd”'* stig en helder, maar toch opgewekt; maar op
Voorloopig bepaalde' h(j er rich toe om den I dit oogenblik staarde hij droomerig naar den
Karei Rlppe had vlug z'n plan de campagne
opgemaakt. HU wilde den man spreken en on
der bedreiging van aangifte bU de justitie hem
de belofte afpersen z’n vrouw beter te behan
delen. HU sloot de ramen, deed het licht uit,
nam Jas en hoed van den kapstok en verHet
met de vrouw zUn woning Het grootste deel
van den weg legden ze zwUgend af. Karei be
gon schik in ’t avontuur te krUgen Het was
een goed onderwerp voor een verhaal. De vrouw,
daarvan was hU overtuigd, was niet zoo slecht
als haar daden haar afschilderden. ZU verdien
de medelijden geen straf. Haar manieren, haar
verschUnlng haar
spraak, alles
scheen er op te
wUzen dat zU het
slachtoffer was
van een HederlU- i
ken 1-
wiens plaats
eigenlijk In de gevangenis was.
In het licht van een straatlantaarn krek Ka
rei van terzijde z'n gezellin aan In haar jon
gere dagen, dacht hU. moest ze werkelUk aardig
geweest zijn
Z'n gedachtengang werd onderbroken door de
vrouw, die het stllzwUgen verbrak.
„We zUn er haast. Gelukkig! Ik ben dood op!"'
„V had er toch op gerekend, dat eind te loo
pen.” entwoordde hü: „als ik u niet verrast
had. had u toch ook weer naar huis moeten
gaan.'
„M’n man deed vroeger die karweitjes zelf."
legde ze uit, terwijl ze voortliepen, „tot hjj aan
den drank raakte HU is bijna doorloopend be
schonken.
Ze hield plotseling op en Karei zag dat ze
zachtjes weende.
Ze bereikten ren ril kleine huisjes In ren
verwaarloosd stadsgedeelte en hielden stil voor
nummer 4.
..Wacht hier een oogenbUk." fluisterde zU. ,J k
zal de achterdeur ingaan, die te niet gesloten,
en dan zal ik de voordeur voor u open doen."
ZU verdween om den hoek van de straat en
Karei wachtte. Tien minuten, een kwartier,
gingen voorbu en nog wachtte zU Had ze hem
een poets gespeeld? Was dit wel haar huis?
Er was geen bel en daarom voerde hU een rof
fel met z’n vuist op de deur uit. Een raam
werd boven z'n hoofd opengeschoven en het
hoofd van een man verscheen.
„Ik wacht op een vrouw in 1 zwart, om de
deur voor mU open te maken!" riep Karei, Js
z« binnen?'
.Je bent verkeerd. We kennen geen zwarte
juffrouw. Hoe haal je het in je hoofd, om op
dit uur de menschen wakker te maken?"
.Maar dat te toch nummer 4? Is u niet de
man van een vrouw, die vannacht bU me In
brak?'
„Ze te niet hier, zeg ik je. MUn eigen vrouw
ligt In bed en slaapt." Het raam viel met een
smak dicht
..Zoo,” mompelde Karei, ,^e heeft me een
poets gebakken. Ze te een even groote bedrieg
ster als Ik ren dwaas ben Ik ben leelUk tn de
val geloopen. MaarIk beb stof voor een
plaats hebben. In het keizerlijke leger kon men
dan ook het geheele rijk vertegenwoordigd zien,
maar daarnaast dienden ook Polen. ‘Sileziérs
en Spanjaarden onder de Duitsche keizerlijke
vaan Vooral het officierencorps was sterk in-
temationaal. Daar zag men Denen. Walen.
Bourgondiërs. Saksers. Beieren. Rijnlanders.
Italianen Toch was de keizerlijke Armada
klein tot aan den tijd der Turksche oorlogen.
Tijdens de tweede oelegering van Weenen
door de Turken werd het kelzerlUke leger ge
reorganiseerd. De kern van het leger bestond
uit het Duitsche Voetregiment, voornamelUk
samengesteld uit Duitschers en Oosten rijkers.
Daarna kwamen de Waalsche en Boheemsche
rrwui ven vu«c UCI versve neetacners uiv regimenten, die de cavalerie uitmaakten en op
het Habsburgsche huls de voornaamste deze IndeeUngging het Duitsche leger van en-
keizers nog bestond uit de kele jaren geleden nog gedeelteUjk terug
De Infanterie bestond voornamelijk uit mus
ketiers, die het zware geschut hanteerden, de
fuseliers, die de lichtere geweren bedienden en
de afdeeling grenadiers Deze laatsten maakten
de éUte van het leger uit. Daarnaast stonden
weer de vrije compagnies waaruit de latere
lichte Infanterie voortkwam. Deze compagnies
bestonden echter niet in vredestUd.
Dan waren er de bereden troepen, bestaande
uit zwaar gewapende kurassiers en dragonders
die behalve een sabel én een pistool ook mus
ketten droegen en zoowel te paard als te voet
opereerden. Daarnaast weer de pandoeren en
de Hongaarsche rUders. waaruit de latere hu
zaren zUn gesproten
De Poolsche vleugelrUders van Sobieski be- i
hoorden eigenlijk niet tot het keiaerlUke .eger.
meerdere of mindere mate onafhamceluke dee- hoewel zU medevochten bU de ontzetting van
des te meer werd de ke zer ge- I Weenen. Deze troepen waren zwaar gewapend
en droegen een harnas, dat hen van top tot
hem tecn bedekte. Op den rug bevestigd d oegen
zij twee planken, met veeren bedekt, die ver
van het lichaam afstonden en die den ruiters
een zonderling voorkomen gaven. Deze eigen-
armada aan. een leger dat voornamelijk in de aardige dracht hadden de Poletj van de Tar-
Dultache godsdlenst-twisten dienst deed en na teren overgenomen evenals de zeer lange lan
de verschillende veldtochten ook niet meer uit ^h- dle hun voornaamste wapens waren, ter-
elkaar ging, hoewel ook deze troepen uit huur- WÜ' het eigenluke kelzerlUke leger heelemaal
1 geen lansen had.
Een zeer bijzondere élltetroep was de be
roemde artillerie, voornamelUk bestaande uit
soldaten uit de kelzerlUke landen, nog meer uit
Zwaben en Franken. Deze artillerie nam een
zeer bijzondere plaats in het leger in en kwam
zelden of nooit met de andere' troepen in con
tact. ZU stond eigenlijk naast de anderen
en eenlgszins boven hen verheven. ZU bestond
uit de best gedisciplineerde soldaten, die
duurder dan de anderen betaald werden.
Al deze troepen, die hier slechts gedeeltelijk
werden genoemd, hadden hun eigen uniform en
hun eigen getalssterkte. Regimenten bestonden
uit vier duizend, twee duizend of vUftien hon
derd man. De kurassiers telden weer vier of v\jf
eskadrons, die hoofdzakelUk door Prins Eugenius
van Savoye werden ingesteld. Pas op den langen
duur werd de uniform van deze verschillende
troepen eenlgszins met elkaar in overeenstem
ming gebracht, hetgeen ook weer het werk was
van Eugenius. Het heeft echter heel wat in
gehad, voor het zoover was. want de soldaten
hechtten er groot belang aan de patroonriemen
naar rechts of naar links te dragen, hoezeer dit
ook moge afsteken bu de totale onverschillig
heid, die de soldaten uit de moderne tUden voor
zulke kleinigheden koesteren.
De kurassiers droegen een ijveren helm met
neus- en oorbescheriners en zwart borst- en
rughamas. een leeren broek en hooge laarzen.
De dragonders daarentegen droegen n blauwen
of witten rok, die aan de voorzUde bezet was met
een Stof van een Andere kleur. Hun vilten hoed
was naar drie zUden omhoog gebogen en bU de
officieren met een gouden voorstuk versierd
Aan bet zadel hadden zU een kort geweer en
een pistool bevestigd, doch hun voornaamste
wapen was een lange, gebogen sabel.
Óp één punt kwam de kleeding dezer ver
schillende troepen nauwkeurig overeen; nJ. In
hun halsdoek, die veelkleurig was en van lin
nen gemaakt. De mantels waren grijs of
bruin en van ruwe stof. De grondkleur
van alle uniformen was veldgrijs. zooals dat bU
het Duitsche leger van latere tijden steeds het
geval zou zUn.
Dicht aaneengesloten marcheerde de armada
op het slachtveld. terwUl zU een dicht geweer
vuur op den vUand losUet. Een ander dan
het gezamenlijk vuren kende men niet. Men
vocht onder het opwindend geratel van de
trommels en als de vUand eenlgszins onder den
indruk kwam van het geweld van trommels en
salvo's, ging men over tot het gevecht van man
tegen man. Trouwens het geheele apparaat van
het leger, met de commando’s Incluis, muntte
uit door logheid en zwaarte en het was weder
om de prins van Savoye. die hierin verande
ring bracht en het leger een Uchtere wUze
van opereeren leerde HU was een voorstander
van het bliksemsnelle ingrijpen, het overrom
pelende tempo, dat zijn veldslagen zoo heeft
gekenmerkt. Wanneer echter alle omstandig
heden gunstig waren en het kelzerlUke leger in
al zUn logheid, maar ook in zijn on verzet telU k-
held voorwaarts trok, dan voelde de vijand,
dat daar een macht aan rolde, die niet te
stuiten was en die als een langzame maar
vernielende lawine doordrong tot het einde en
meermalen was het deze indruk, die beslis
send was in het gevecht. Dit w*erd trouwens be
wezen door de namen Ofen, Slankamen. Zenta.
Belgrado. Weenen en Peterwardein. Het heeft
weinig zin. zal men zeggen, deze krijgsha^JJge
verrichtingen van een verdwenen leger op te
halen. Het is waar, maar nog altUd kan
men dit beter doen dan de -macht van het
hedendaagsche leger beschrUven. Want wat
Is een hedendaagse!) leger, als eenmaal de
gasbommen over de steden zullen losbarsten en
als alle persoonlUke moed, die vroeger ten
minste nog aanwezig was, geen dienst meer
zal kannen doen?
macht der keizers nog
ridderlegers, trad mej de Invoering van het
schietwapen ren grondige verandering in
Inplaats van het uitstervende ridderdom trad
nu het leger der huurlingen op. de beroemde
landsknechten, waarvan de organisatie ender
,den laatsten ridder" Maximlllaan en den be
kenden aanvoerder Georg von Fundsberg
plaats had.
Deze landsknechten werden slechts voor een
bepaalden veldslag aangenomen en dienden
dan weer onder dezen dan weer onder genen
aanvoerder, zoodat zU soms In dienst waren
van hen. dien zu enkele maanden tevoren no ar
hartelust bestreden. De werkelUke laatste aan
voerders van deze landsknechten waren WJ-
lensteln en Tilly.
Naarmate het Heilige Roomsche RUk zich In
len oploste, des te meer werd de kr zer ge- Weenen. Deze troepen
dwongen zich een leger aan te schaffen, dat
van alle partijen onafhankelijk was en
alleen te dienen had. De eerste proeve van een
keizerlijk leger vinden we reeds onder Maxi
mlllaan en later treffen we ook de keizerlijke
er
m
ie
De
de
an
er
n.
T,
