ONS BLAD
H
t
Oostenrijk
Naziterreur
llii
mi
RADIO
RECORD
Het nieuws van heden
en
in
Vliegwerk
Paniek op de New
Yorksche beurs
Grooté brand te
Corinthe
Duitschlands Kunst-
INTERVENTIE VAN DE
MOGENDHEDEN?
BRUINBOEK IN DRUK
VERSCHENEN
DE BAROMETER
v
(D
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Watten en Windsels
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
SPOORWEGONGELUK IN PENNSYLVANIA
De beurs gesloten
Gandhi veroordeeld
Tot 1 jaar gevangenia
ONTVANGLAMPEN VANAF F 2.50
Onrust op Cuba
Noodlottige vergissing
13.000 volt op de lichtleiding
Standbeeld voor een
pater
N.V. Gloeilampenfabriek „Radinm
Zeldzame vechtpartij
Dorp door het
Millioenen schade
De reis van Herriot
Machado
De staking te Straatsburg
um
POST GEHULDIGD
Dagelijks nieuwe feiten
Naar de stratosfeer
Zal Seattle heden starten?
Het Gran-Chaco-conflict
Loebe in concentratie
kamp
Trucs met dubbelen
bodem
De dienstweigering in
hooger beroep
Argentinië, Brazilië, Chili en Peru
moeten bemiddelen
Politie neemt voorzorgs
maatregelen
NIEUWE SERIE MUNTEN VAN
VATICAANSTAD
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Het Weer|||||un,|>||||||||||||<<i>i<ii
I
N.V. Ned. Verzek.-Maatschappij
St. Willibrordus
Utrecht, Catharijnesingel 48
Hoofdinspectie Amsterdam
Adm. de Ruijterw. 242. Tel. 82797
Kapitaal- Volksverzekering
ial
83
Uo.
IS.
1395
Het geheele marktplein af gebrand,
ruim 100 winkels verbrand
Hevige boschbrand
nabij Lissabon
Een reeks door nazi*s gepleegde
wandaden officieel open
baar gemaakt
Massademonstraties tegen de
regeering. Machado te
Havanna
Onbekenden werpen traangas
bommen op een koel
installatie
Een wenk aan Nederland
Deelnemers aan een begrafenis
stoet slaags met bruilofts
gasten
vuur bedreigd
De „Winnie Mae", het toestel, waarmede
Wiley Post in acht dagen zijn vlucht om de
wereld maakte, trekt door New Yorks
straten.
Bij Scranton in Pennsylvania stortte bij het kolenladen een
zware kraan op een voorbijrijdenden goederentrein
22 wagons werden geheel verwoest
De overval op de Duit
sche legatie
ZATERDAG S AUGUSTUS 1933
WNDfRiy/I
\\w VAxwnn r 7
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
waarschijnlijk
Algemeene staking Ie Havanna.
over de plannen
o o
'W.
ar
4
et.
be-
Hoogste stand op Zaterdag 9 «ur v-m.: 7tt
Het dreigend conflict aan „De Sphinx**.
Van Egmond als professional gekwalificeerd?
ZOO
en
doch i
komen.
324
IER
hof ving de behandeling aan in
?p der Europeesche dienstweige-
ial-machlnist T. en matrozen der
B. en W„ allen beschuldigd van
Groote brand St Corinthe. Ruim 100 winkels af
gebrand.
Traangaabonunen in het beursgebouw te New-
York. De beurs drie uur eerder gesloten.
ATHENE, 4 Aug. (V.D.). De band te Corinthe
is thans gebluscht. Meer dan 300 voor het mee-
rendeel nlet-verzekerde hulzen en barakken zijn
vernield. De schade bedraagt vele millioenen.
Van de algemeene opwinding hebben vele dieven
en plunderaars gebruik gemaakt om hun slag
te slaan.
HAVANNA, 4 Aug. (V.D). De staking
taxi-chauffeurs heeft zich ontwikkeld tot
algemeene staking, verbonden met
BATAVIA, 4 Aug. (Aneta.) Het Hoog Mili
tair Gered
hooger be
rpars, korp
eerste klas
opruiing.
Ing
Bruinboek te Weenen in druk verschenen over
nasi-terreur in Oostenrijk.
„De Ned. Werkgever*
Minister Oud.
bU
dal
vai
ROME, 4 Aug. (Reuter). Vaticaan-stad zal
In September a.s. een nieuwe serie muntstuk
ken uitgeven, ter herinnering aan het Heilig
Jaar.
De onlusten te Straatsburg; ook het spoorweg
personeel in staking.
HT
GENÈVE. 4 Aug. (V.D.). De Volkenbondsraad
beeft in zijn hedenmorgen gehouden buitenge
wone zitting besloten de bemiddeling tusschen
Bolivia en Paraguay in het Gran Chaco-con-
fllct op 'i dragen aan de vier buurstaten van
deze, beide mogendheden, Argentinië, Brazilië
Chili en Peru. Mochten deze staten niet tot
bemiddeling bereid zijn, dan zou de door den
raad ingestelde Commissie van Drie, die thans
dit voorstel heeft gedaan, zonder uitstel over
gaan tot uitvoering van de oorspronkelijk vast
gestelde procedure en een internationale com
missie van onderzoek naar Zuid-Amerlka zen
den.
STRAATSBURG, 4 Aug. Thans heeft ook
het spoorweg-personeel besloten zich bij de
staking aan te sluiten. Het personeel vair het
gemeentelijke abattoir Is eveneens In staking
gegaan. De voorraad vleesch is nog slechts vol
doende tot Zondag, terwijl het kalfsvleesch
reeds uitverkocht is. De tramdlrectle heeft het
personeel aangezegd, dat ieder, die niet on-
middellijk het werk hervat, ontslagen zal wor
den. Alle onderhandellngen bleven zonder re
sultaat. De Fransche minister van Arbeid heeft
den prefect verzocht, zijn bemiddelingspogin
gen te hernieuwen.
De Vrijdag is rustig verloopen. Op de be
langrijkste punten staan 15 vrachtauto's met
politie bezet gereed. Voor den nacht zijn door
politie en militairen omvangrijke voorzorgs
maatregelen getroffen, opdat botsingen worden
voorkomen. In een bespoedigde procedure wer
den reeds verscheidene personen tot 3 weken
gevangenisstraf veroordeeld.
lichte straffen In Nederland aan burger-op-
rulers opgelegd, die nooit worden ontslagen,
daarentegen nog In de Tweede Kamer
Verwachting: meest zwakke wind uit
Noordelijke richtingen, licht tot hal (be
wolkt, droog warm weer.
Verdere vooruitzichten:
nog mooi zomerweer.
Hiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiii
CHICAGO, 4 Aug. (V. D.) Captain Seattle
heeft bekend gemaakt, dat h(j In verband met
de gunstige weersomstandigheden te midder
nacht met den ballon ..Century of Progress"
zal opstijgen voor zijn stratosfeertocht. Zooals
bekend zal hij geheel alleen opstijgen, terwijl
de onderneming van den beganen grond af zal
worden geleld door dr. Jean Picard.
De amateur-ylleger Hanet zal, zoolang Co-
sijns zich in de stratosfeer bevindt, vanuit een
vliegtuig de 'draadlooze verbinding met hem
onderhouden. Een datum voor de opstijging is
niet bepaald, doch zeker zal zij plaats hebben
van de andere
deelnemers var
verontwaardigd
NEW-YORK. 4 Aug. Op de beurs te New-
York ontstond hedenmiddag groote opwinding
door het breken van een ammonlakhouder. De
vertrekken vulden zich buitengewoon snel met
giftige gassen, zoodat de bezoekers overhaast
moesten vluchten. De beurs moest worden ge
sloten. Arbeiders met gasmaskers togen daarop
in het gebouw aan het werk.
De beurs, die In normale omstandigheden te
3 uur sluit, eindigde thans te 12 uur 7.
Nader wordt gemeld, dat een nauwkeurig In
gesteld onderzoek heeft uitgewezen, dat de
gassen niet veroorzaakt werden door een breuk
in een ammonlakhouder, maar door traangas
bommen. die door onbekenden bij de koel
installatie waren neergelegd.
WEENEN, 4 Aug. (Reuter) Het door de re-
geering-Dollfuss reeds sedert geruimen tijd
aangekondigde „Bruinboek", nopens net onmid
dellijke verband tusschen de leiding der N.S.D.
A.P. in Oostenrijk en de in de afgeloopen zes
maanden in Oostenrijk bedreven daden van
terreur, is beden in druk verschenen.
Naar de „Politische Korrespondenz" mede
deelt, bevat het Bruinboek uitsluitend feiten,
die steunen op officieele onderzoekingen en
waarnemingen. Nog dagelijks worden nieuwe
rapporten en documenten over deze feiten ont
vangen.
Het Bruinboek geeft een opsomming van de
bekende gebeurtenissen en daden van terreur,
die naar gebleken is, alle door nationaai-socla-
listen zijn gepleegd.
In de eerste plaats wordt genoemd de bom
aanslag op het warenhuis Gerngross op 26 De
cember 1932 en de poging tot een bomaanslag
op de goederenbeurs te Weenen op 2 Juni van
dit jaar.
Verder wordt als een aanslag van ie natio
naal-socialisten genoemd de bom-ontplofflng In
de Herbeckstrasae.
Bodendorff in Karinthië. terwijl de Nazi's even
eens schuldig zijn gebleken aan bet in brand-
steken van het Passiespel-theater te ErL
In het Bruinboek wordt gezegd, dat alle ge
noemde misdrijven volgens de bekentenis van
de gearresteerden, bedreven zijn door Natio-
naal-soclalisten.
Tenslotte verklaart de Oostenrijksche regee-
ring In het Bruinboek. dat onloochenbaar is
komen vast te staan, dat de Ooslenrijksche na-
tlonaal-sociallsten deze actie met geldelijken
steun van hun Duitsche partijgenoot en gevoerd
hebben.
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 265
BUREAUX HOE 6. ALKMAAR
Telefoon Administratie 433, Redactie 633
ABONNEMENTSPRIJS
Per kwartaal voor Alkmaar I 2.
Voer buiten Alkmaar f2 85
Mdl -geïllustreerd Zondagsblad (0.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
HV. Drukkerij J>e Spaarnestad Haarlem
PARIJS, 4 Aug. <V D.) Herriot. die gisteren
zich te Marseille naar Instanboel heeft inge-
'scheept, heeft het plan, van 11 tot 15 Augus
tus te Sofia te blijven, waar hij zal deelnemen
aan het congres der radicale partijen van Euro
pa. Zijn bezoek aan Turkije zal tot 24 Aug.
duren.
BOMBAY, 4 Aug. (V.D.) Naar aanleiding
van zijn veroordeellng verklaarde Gandhl. dat
de wet. krachtens welke'hij veroordeeld is.
duidelijk bewijst, dat het Indische regeerlngs-
systeem onrechtvaardig Is en dat Indië daar
door moreel en economisch ten gronde wordt
gericht.
PRAAG, 4 Aug. (W.B.). In plaats van den
Duitschen gezant die met verlof is, protesteerde
de gezantschapsraad Holzhausen hedenmorgen
bij het ministerie van Buitenl. Zaken van
Tsjecho-SlowakUe. over den overval op het
Duitsche gezantschap. De plaatsvervangende
leider van het ministerie verontschuldigde zich
over het voorgevallene en verklaarde dat de
drie gearresteerden reeds een straf van 14 dagen
arrest hadden gekregen.
Pater Rousselot. een geluids-geleerde van
Europeesche vermaardheid, die eenlge jaren
geleden stierf, heeft zijn standbeeld in Riche
mont (Charente Frankrijk) gekregen. Deze
R. K. priester ontdekte op welke mechanische
en photografische wijze de trillingen der men-
scheljjke stem vast te leggen zijn. HIJ was ook
de vader der wetten der plaatsbepaling van
verwijderde voorwerpen met behulp van het
geluld.
PARUS, 4 Aug. (V.D.) In het plaatsje Isle
sur Tarn niet ver van Toulouse raakte de
transformator der electrische leiding defect.
Door een noodlottige vergissing werd toen een
sterkstroom van 13.000 volt door de llchtlëi-
ding gevoerd, waardoor overal steekvlammen
ontstonden. Bij pogingen om den stroom uit
te schakelen werden 2 personen gedood, ter
wijl velen ernstige brandwonden opliepen.
Eenlge der gewonden verkeeren In levensge
vaar. In sommige hulzen brak, brand uit. Een
hoeveelheid landbouwwerktuigen verbrandde,
terwijl veel vee In de vlammen omkwam.
De Eerste Kamer aanvaardde s-h*. seven
wetsontwerpen, waaronder de Landbouwcrisis
wet en de Retorsiewet.
der
een
verbonden met massa
demonstraties tegen de regeering-Machado: Alle
industrie-arbeiders. het personeel van tram en
spoorweg en dat van de drukkerijen der bladen
hebben zich bij de staking aangesloten. Daar
de levensmiddelentoevoer volkomen verhinderd
Is. zijn alle winkels gesloten. In een buitenge
wone kabtnetszltting Is besloten tot mobilisatie
van politie en militairen. Onmiddellijk militair
ingrijpen Is echter nog niet noodlg, daar er
ondanks de groote spanning '•uiterlijke rust
heerscht.
Veertig varkens omgekomen bfj boerderijbrand
te Berllcum.
De opvoering van Mariken van Nieumeghen
te Nijmegen.
WEENEN, 4 Aug. (W. B.) De Weensche poli
tie deelt mede, dat zij op grond van geheime
aanwijzingen een onderzoek neeft Ingesteld in
een huis, waar een ..vereeniging voor cultureele
belangen van Oostenrijk” was gevestigd, met
een „centraal Europeesch persbureau'
Dit bleek een Natlonaal-Socialistische cen
trale te zijn 25 personen werden gearresteerd
en veel bezwarend materiaal In beslag genomen,
dat onderzocht ml worden.
Het voorlooplz onderzoek heeft echter reeds
aangetoond aldus bet politiebericht, dat de
Nat.-Soclalistische partV haar actie in bedekten
vorm heeft voortgezet en <W1 verbinding onder
houden heeft met Nat.-Socialisten in het Duit
sche Rijk.
Loebe overgebracht naar het concentratiekamp
te Breslau.
De advocaat-flscaal tequlreerde bevestigt
van de vonnissen van den ZeekrijgsraaM
Soerabaja resp. een jaar. een Jaar en zes maan
den, en acht maanden gevangenisstraf, allen
onder aftrek van den tijd doorgebracht in pre
ventieve hechtenis met ontslag uit den dienst.
De uitspraak werd bepaald op 11 Augustus
a.s.
ATHENE, 4 Aug. (V. D.) In den afgeloopen
nacht is In het zoo dikwijls door aardbevingen
geteisterde Corinthe een groote brand uitge
broken, die enorme schade heeft aangericht Het
vuur brak uit op een met houten huizen be-
bot^fd plein, vanwaar de vlammen met een
razende snelheid naar de omliggende gebouwen
oversloegen. De bewoners van het geteisterde
stadsgedeelte werden uit den slaap geschrikt en
moesten In allerijl hun woningen verlaten om
bulten de brandzóne te komen. Meër dan non-
derd winkels en magazijnen met v.oote voor
raden brandden geheel af. Ook een voorname
lijk uit prachtige pijnboomen bestaand park
werd door het vuur aangetast en vernield.
Aangezien de brandweer van Corinthe het
vuur, dat hedenmorgen nog steeds woedde, al
leen niet meester kan worden, zijn verschei
dene auto’s van de brandweer uit Athene ter
assistentie naar Corinthe vertrokken. De met
het oog op de vele aardbevingen uit beton op
getrokken nieuwe bouwwerken, zijn, ook als zjj
midden tusschen de brandende huizen liggen,
door het vuur gespaard. De geheele ..Agora”
het antieke marktplein van Corinthe, is door
het vuur verwoest.
Tijdens zijn pleidooi wees de verdediger, de
officier van administratie Van 't Hof op\de
BRUSSEL, 4 Aug. (Reuter.) Ir. CosJJns heeft
hedgn zijn ballon aan een nauwkeurig onder
zoek onderworpen Toen hij wilde zien ot de
ballon tegen den druk In de stratosfeer
stand was, werd een patrijspoort beschadigd.
Over enkele dagen zal het euvel weer hersteld
zijn.
y y et is bepaald verbazingwekkend, indien
I—I het tenminste niet lachwekkend is, dat
Duitschland na moord ,en brand ge
schreeuwd te hebben over de luchtige pamflet
tenstrooiers van München uit zelf vllogtochtjes
naar Oostenrijk heeft georganiseerd om de
Oostenrijksche bevolking met tegen de regee-
ring Dollfuss opruiende geschriften te be
strooien. Wat de Nazi's in het eigen land een
hoogverraderlijke misdaad noemen, schijnen zij
als een nationale weldaad te beschouwen, wan
neer zij zich er in een ander land aan schuldig
maken. De onverantwoordelijke en ontoelaat
bare actie van Duitsche nationaal-socialisten
tegen het wettige gezag In den Oostenrijkschen
bondsstaat heeft vooral Frankrijk zóózeer veront
rust, dat de minister van buitenlandsche zaken
Paul-Boncour de regeeringen van andere mo
gendheden er met nadruk op gewezen heeft
welke ernstige gevaren aan een dergelijke actie
zijn verbonden. Bovendien heeft hij met deze
regeeringen van gedachten gewisseld over een
eventueel gemeenschappelijk optreden om der-
gelijke gebeurtenissen als Duitsche radio-aan-
vallen en „Hetze-macherel” van uit de lucht
tegen Oostenrijk te voorkomen. Naar de „Ti
mes" wist te berichten, achten de Brltsche
Fransche en Italiaansche regeeringen deze ge
beurtenissen in strijd met den geest van het
Vlennogendhedenpact, waartoe ook Duitschland
Is toegetreden. Het is dan ook zeer wel moge
lijk, dat binnenkort te Berlijn door deze drie
onderteekenaars van het verdrag stappen zul
len worden gedaan. De vraag is echter of de
kleine mogendheden als Polen. TSjecho-Slowa-
kije en Joego-Slavië zich bjj een Interventie van
de groote drie zullen mogen aansluiten. Zij
zelve willen dat dolgraag, al was het alleen
maar om daardoor het gevoel te krijgen, dat
zij door het viermogendheden-verdrag niet ter
zijde zijn geschoven. Engeland en Italië heeten
echter weinig voor een deelname der kleine mo
gendheden aan een gemeenschappelijke actie
te voelen, daar zjj vree zen. dat deze daardoor
een te „Deutsch-felndlich” karakter zou krij
gen. Maar dat er Iets gedaan moet worden om
Oostenrijk moreel te steunen en Duitschland
op het ongeoorloofde van zijn handelwijze ten
opzichte van het „broedervolk” te wijzen, daar
over zijn allen het eens. Allen gematigden rede
voeringen van Hitler en zijn adjudanten ten
spijt, heeft Duitschland zich zelf door zijn tra-
dltioneelè, van weinig psychologisch Inzicht ge
tuigende buitenlandsche politiek even sterk
geïsoleerd als In het rampjaar 1914. Hoe dui
delijker en Indrukwekkender dit den heeren te
Berlijn aan het verstand wordt gebracht, hoe
meer kans er bestaat, dat zij noodgedwongen
zullen terugkeeren van de dwalingen huns weegs.
LISSABON. 4 Aug. (Reuter). Een hevige
boschbrand. die 8 dagen geleden is uitggbroken,
bedreigt op het oogenbllk een dorpje van 300
inwoners, dat in de nabijheid van Lissabon te
midden van pijnboom-aanplantingen is gele
gen.
De bosschen staan over een lengte van ruim
2'A KM. In brand en troepen ztfn uitgezonden
om hulp te verleenen bij de blusschlng.
De situatie ter plaatse is des te erger, door
dat de geheele landstreek lijdt onder een hevige
bltte-golf.
BRESLAU, 4 Aug. (W. B.) Hedenochtend
werden in het Breslausche concentratiekamp
ingeleverd de voormalige Rijksdagvoorzltter
Loebe. die in begeleiding van verscheidene re
chercheurs uit Berlijn kwam, alsmede mevrouw
Lüdemann, de echtgenoote van den zich reeds
in het kamp bevindenden voormallgen opper-
presldent van Neder-SUezlë. wegens versprei-
alsmede de aanslagen te ding van onware beweringen over net concen-
tratiekamp, en de Journalist Fritz Ründe de
voormalige uitgever van het thans Verboden
weekblad „Der Grelfer".
et mysterieuze geval der zgn. onherken
bare vreemde vliegmachines, die boven
het Duitsche Rijk zouden hebben ge
circuleerd om antl-Hltleriaansche pamfletten
op verschillende steden te laten neersneeuwen,
is nog steeds niet opgehelderd. Zelfs hebben de
polltie-autoritelten, naar het heet, niet eens de
plaats, van waaruit gestart Werd, kunnen ont
dekken. Is het te verwonderen, dat zoowel in
als buiten Duitschland velen niet aan de reali
teit dezer vreemde vogels wiUen gelooven. en
dat anderen beweren, dat deze vliegtuigen In
Duitschland zelf op last van Nazi's zijn opge
stegen om de regeering aan een argument te
helpen taor het verkrijgen van af weer-midde
len tegen aanvallen vanuit de lucht? .Het so
cialistische blad ..Die Deutsche Freiheit”, dat
door naar het Saargebied uitgeweken marxisten
wordt geredigeerd, heeft een beloonlng van
100.000 francs uitgeloofd voor dengene. die aan
wijzingen geeft, welke tot de Identificatie der
geheimzinnige vliegtuigen leiden. Het blad Is
er blijkbaar van overtuigd, dat heel de geschie
denis van de vliegende pamfiettenstrooters
maar in scène is gezet om den ontwapenaars
van Duitschland en het eigen volk zand In de
oogen te strooien. Indien dit werkelijk de be
doeling en de toedracht van het geval Is ge
weest, mag deze truc als volkomen mislukt wor
den beschouwd. Het Duitsche volk, dat zich ai
zooveel heeft laten wijs maken, kan misschien
on die wijze »t>rden beetgenomen, maar de
^.wantrouwige geallieerden laten zich niet
gemakkelijk misleiden. Daar is meer kunst
beter vliegwerk voor noodlg dan de Duitschers
vaak meenen. Noch in Frankrijk noch In En
geland Is men bereid zich door de Duitsche
argumenten voor een herstel van de bewapening
tegen luchtaanvallen te laten overtuigen. Het
allerbeste zou zijn, wanneer internationaal alle
luchtbombardementen radicaal en zonder uit
zondering zouden worden verboden. Ten eerste
zou Duitschland dan geen motief meer hebben
om herbewapening op dit gebied te eischen, ten
tweede zou de wereld dan van een der meest
gruwelijke en onafwendbare strijdmethodes zijn
verlost en ten derde zou er dan geen geld meer
behoeven besteed te worden aan de vervaardi
ging van zulk verraderlijk moordtuig. Deze
even eenvoudige als afdoende oplossing schijnt
echter voor de mogendheden te eérrvoudig en
te afdoende te zijn, om van harte aanvaard te
kunnen worden. Politiek en diplomatie zweren
bij meer gecompliceerde en daardoor vaak slechts
halve maatregelen. De polltioneele luchtraid der
Engelschen boven het oproerige gebied aan de
grens ven Afghanistan zal den wil tot het aan
vaarden dezer oplossing niet bevorderen.
Een der
ALEXANDRIE, 4 Aug. (Reuter) In de
hoofdstraat van EI Fhobak, een dorp In de
Egyptische provincie Chlza. heeft een ge
vecht plaats gehad tusschen de deelnemers aan
een trouw- en een begrafenisstoet.
De begrafenisstoet trok door de straat, toen
de bruiloftsgasten met een muziekcorps voor
op In luidruchtige stemming
richting naderden,
den begrafenisstoet werd zoo
^et zien van de feeststemming der anderen,
hfj zijn revolver trok en een der vrienden
den bruidegom doodschoot
Er ontstond een handgemeen en voordat de
polltie hen had kunnen scheiden, was een
tweede man ernstig gewond.
Nader wordt gemeld, dat Gandhl veroordeeld
is tot een Jaar gevangenisstraf.
Te Bombay werden eister 9 personen ge
arresteerd wegens het verspreiden van pam
fletten, die opwekten tot boycot van Brltsche
goederen.
‘i
