Indië
Dg gebeurtenissen
De Studieweek te Rolduc
"’Hj - -
RADIOPROGRAMMA
PRIESTER EN LEEK
in
VREEMDE OPSCHRIFTEN
Md leed van eiken
-U
DINSDAG 8 AUGUSTUS
Felle fabrieksbrand te
Vlaardingen
Woensdag 9 Aug. 1933
I
Groote belangstelling
De Koloniale Reserve
Vreemde arbeiders
Wetsontwerp by na gereed
Openingsrede dr. Poels
HET STRAPERLO-SPEL
VERKORTING ARBEIDSDUUR
Alleen in de badplaatsen
Manifest P. P. P. K. I.
HET RAADSEL OPGELOST
Auto te water
Indische pensioenen
HET GOUD ONDER WATER
De werkzaamheden verloopen vlot
KIND AANGEREDEN
SMOKKEL-INCIDENTEN
De automobilist reed door
Overtreding vergaderverbod
Veldwachter aangereden
De Kerk als Gemeenschap
Manifest
Mariabond
HOFSTEDE AFGEBRAND
Bep Dumée gymnastiekleerares
De voorzitter van de Persatoean
Moeslim Indonesia in preven
tieve hechtenis
Ter bestrijding van de
werkloosheid
De verdwenen Engelschman te
Rotterdam
Dr. Poels overweegt de vyf gehei
menissen in het sociale
rozenhoed je
Het geheele gebouw stond weldra
in vlammen
De drie inzittende geestelijken
konden zichzelf redden
Geen belemmering van studie van
Nederlandsche studenten
Dienstneming weer opengesteld
F'
Gevaar voor uitbreiding
geweken
Het kortingsvoorstel door den
Ministerraad aangenomen
(Eerste dag)
Rolduc, 6 Augustus
niet
bijeenkomst ontbond.
op
•f
Zaterdagnacht heeft rich onder Overslag
"Aap...
men den
en was ge-
Vijf cursusvergaderingen tegelijk werden voor
11 Aug. az. door de Partai Indonesia alhier by
het Binnenlandsche Bestuur aangevraagd.
,wy vernemen, dat daarvan, in verband met
politle-technlsche redenen hoogstens twee kun
nen worden toegestaan.
Zooals reeds gemeld, was ook de drijvende
spuit gerequireerd. Deze kon echter, geen dienst
doen, daar zij, doordat zy niet over den drem
pel van een sluis kon komen, het terrein van
den brand niet kon bereiken.
Over dit onderwerp gaf prof. dr. P. Hendrikx
8J. te Maastricht als volgt de bedoeling van
den titel weer: de Kerk moeten we beschouwen
als éénheid tegenover de natuurlijke en onna
tuurlijke gescheidenheid.
Die eenheid van de Kerk noemde de spreker
*n eenheid van wezen, van leven, van leer, van
cultus en van gezag ook 'n eenneld van orga
nisme en organisatie.
De hoogleeraar stelde vast, dat de eenheid,
welke hU besprak, allerminst de Kerk als Insti
tuut wilde uitslulten.
In een geleerd, doch voor de groote massa niet
steeds te volgen betoog, verklaarde spr., dat de
Kerk als gemeenschap op de eerste plaats be-
teekent de innerlijke, organische eenheid, die ze
in een geheel eigenaardige, alle andere over
treffende gemeenschap vertoont. Spr. noemde:
het lichaam van Christus de gemeenschap der
Heiligen, de afbeelding der Allerheiligste Drie
vuldigheid.
Met de beantwoording van de vraag naar het
verschil van begrip tusschen socialisme (zooals
De bekende Nederlandsche athlete Bep Du
mée, die o.a. heeft deelgenomen aan de Olym
pische Spelen te Los Angeles, is Maandag ge
slaagd voor het diploma M. O. gymnastiek.
8OERABAJA, 7 Aug. (Aneta) Het Landge
vecht veroordeelde den voorzitter van de Plaat
selijke afdeellng der PX, den heer Hoessein,
wegens overtreding van het vergaderverbod tot
een maand hechtenis.
PADANG SIDEMPOEAN, 7 Aug. (Aneta) De
voorzitter van de Persatoean Moeslim Indone
sia, de heer Iljas, is in preventieve hechtenis
gesteld op grond van artikel 153 bis van het
Wetboek van Strafrecht.
SOLO, 7 Aug. (Aneta) De politie heeft by de
drukkerij Persatoean een 730-tal geschriften in
beslag genomen, getiteld „Kita poeasa Sampei
Indonesia" (Wy vasten totdat Indonesia vry zal
wezen).
De schryver van deze brochures is Samsoe
Sadiwloto.
ROME. 441 M.9 0S Orkestconcert onder
leiding van Marchesinl. 10.30 Vervolg con
cert.
Maandagmiddag is te Wageningen by het
baden in den Ry n verdronken de negen
jarige P. den UIL Het lykje te nog niet opge
haald.
j
brand ontstaan.
Des avonds om tien uur hadden de laatste
arbeiders de fabriek, waarin des nachts niet
gewerkt wordt, verlaten.
De schade te momenteel nog niet vast te
stellen, doch zal waarschyniyk eenlge tonnen
bedragen, daar zeer vele machines verbrand
zjjn.
De Commissaris van Politie te Ede vertoekt
den onbekenden automobilist, die deze aanrij
ding veroorzaakte, doch wlen vermoedelyk geen
schuld treft, rich by hem bekend te willen ma
ken.
gehouden,
pen-
I
Maandagmiddag te te Eist (Betuwe) tenge
volge van hoolbroel brand ontstaan in de hof
stede van de wed. Van Ralen Het geheele ach
terhuis ging in vlammen op. doch het voorhute
kon door de brandweer, die met een motorspuit
aanwezig was, worden behouden. Alles te ver
zekerd. De 93-jarige bewoonster, die in zleke-
Wken toestand verkeert, te door omwonenden
uit het brandende perceel gered. Op test van
een geheesheer is zy naar het ziekenhuis over
gebracht.
De Mariabond in het bisdom Haarlem heeft
in klein -brochure-formaat doen verschynen een
„beknopt overricht van het werk van den Ma
riabond in het bisdom Haarlem over het tijd
vak 1909—1933”.
nateroagnacht heeft zich onder Overslag een
smokkellncident voorgedaan, waarby een politie
man by na het slachtoffer is geworden van zyn
plichtsbetrachting. Een vrachtauto, die in de
richting van de Belgische grens reed, heeft, na
dat de bestuurder op het' sein van een rijks-
veldwachter aanstalten had gemaakt om te stop
pen, «idoch plotseling weer vol gas gaf, den po
litieman, die op het laatste oogenbllk nog op
zy sprong, met het achterdeel van den wagen
geraakt, waardoor de veldwachter in een sloêt
terecht kwam. Een volgende personenauto reed,
ondanks de sommatie van den gemeenteveld
wachter om te stoppen, ook door en eerst een
derde auto, ook een personenwagen, voldeed aan
het stopsein. De drie inzittenden verklaarden
niets met de twee andere auto’s te maken te
hebben. Een onderzoék wordt Ingesteld.
over-
van
BRUSSEL. 569 M.: 1220 Concert door
Bvkes en zi|n orkest. 1.30 Gramofoonmu-
zlek. 6 35 Gramofoonmuzlek, 7.20 idem.
8 20 Gramofoonmuzlek, 9.30 Concert onder
leiding van Candael.
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN
KATHOLIEKEN
Maandagavond tegen half twaalf te een he
vige brand uitgebroken by de N.V. Vereenlgde
i ver-
MEDAN, 7 Aug. (Aneta) Gisteren vond een
openbare vergadering plaats van de Inlandsche
zettersvereenlging Saktl.
Deze vergadering werd bygewoond door circa
500 personen.
Nadat vanwege de politie een der sprekers
was gewaarschuwd, nam de vergadering een
rumoerig karakter aan, waarop de politie de
bijeenkomst ontbond. 1
Te Weert te gearresteerd de 25-jarige smok
kelaar J. v. d. H„ verdacht in den nacht van
27 Juli in het Belgische grensplaats je- Maaseyk
met een gepantserden smokkelauto een kommies,
die den bestuurder aanmaande om halt te hou
den, omver te hebben gereden, waardoor deze
zwaar lichameiyk letsel heeft gekregen. De aan
gehoudene heeft bekend; hy te opgesloten.
LUXEMBURG, 1191 M.: 7 00 Lichte gra
mofoonmuzlek. 7.45 Weeroverzicht. 7 50
Symphonlach concert van gramofoonpla-
ten. 8.30 Causerie over een actueel onder
werp In het Fransch, 9 10 Voortzetting
concert. 9 45 Nieuwsberichten In het
Dultach. 9.55 Dansmuziek. In diverse pau
zes: slotnoteerlngen der wisselkoersen en
sportberichten.
Men bericht ons van Terschelling:
Maandagmiddag te men wederom begonnen
om den toren, welke op het Lutinewrak te ge
plaatst, leeg te zuigen, om hem zoodoende die
per te doen zakken.
De toren te thans ongeveer twee meter ge
zakt. Heden zal men by gunstig weer den twee
den cylinder op den toren plaatsen.
Het te nu een kwestie van eenlge dagen, in
dien het weer althans gunstig blyft, dat de
toren het wrak van de Lutine zal hebben be
reikt. Het geheele werk verloopt precies zooals
de beer Beckers rich dit had voörgesteld.
niet aan
gegeven.
Naar wy vernemen, verkeert het wetsontwerp
tot regeling van t in dienst nemen van buiten-
landsche arbeidskrachten, dat de minister
president by de destyds gehouden regeerings-
verklaring heeft toegezegd, in een vergevorderd
stadium van voorbereiding.
BATAVIA, 7 Aug. (Aneta) De conferentie te
Solo van de Persatoean Perhlmpoenan Politiek
Kebangsaan Indonesia gaf een manifest uit,
waarin het volgende wordt overwogen: ie. het
passenstelsel in Menangkabau, Tapanoeli en
Banka beteekent beperking der vryheid; 2e. de
overwegingen waarop de persbreidel voor de
Soeara Oemoem te toegepast zyn ontoereikend;
i3e. het verbod van ambtenaren om lid van een
bepaalde vereeniglng te zyn, te belemmerend;
4e. het verbod der Regeerlng voor ambtenaren
om lid van bepaalde vereenlgingen te zyn te
een verdere beperking der beweglngsvryheid;
5e. het verbod, zooals toegepast op de P I.,
P.N.I., PM.I. en P.S.S.I. te een nog scherpere
inperking van de rechten van het Indonesische
volk, terwyi de grondslagen en de actie van
genoemde vereenlgingen zulks niet rechtvaar
digen; 6e. de gevangenneming van Ir. Soekarno
op grond van artikel 153bls van het Wetboek
vau Strafrecht en de overweging van de Regee-
Tegen half een breidde de brand zich steeds
verder uit. De vuurzee woedde over een totale
oppervlakte van 2000 M2, by een diepte van
60 Meter. In het magazyn lagen 500 balen hen
nep opgeslagen, die een gretig voedsel vormden
voor het vuur. De kantoren en de smedery kon
den tot nu toe nog steeds gespaard biyven. Het
magazijn en de hekelary brandden echter to
taal uit, terwyi de splnnery danig door het
vuur aangetast was. Het vuur werd nog gevoed
door olie uit een zich in de smedery bevinden
de tank, waarvan een aftapkraan loopt naar de
fabriek.
Van de belendende perceelen had het dak van
de N.V. Autogarage „Vari” reeds vlam gevat.
In allerijl moest men hier eenige vaten ben
zine in veiligheid brengen. Men hoopt dit ge-
-en
d. Burg en
Zooals men weet, heeft eenlgen tijd terug
de Hooge Raad van Arbeid een rapport behan
deld van een daartoe Ingestelde commissie,
betrekking hebbend op verkorting van den ar
beidsduur als middel ter bestrijding van de werk
loosheid.
Het bestuur van het R. K. Werkliedenver
bond heeft thans den minister van Soc. Zaken
verzocht te willen nagaan of de regeerlng aan
leiding kan vinden maatregelen te nemen als
in bedoeld rapport worden bepleit.
Achtereenvolgens werd de opslagplaats van
hennep en de daarachter gelegen splnnery aan
getast. Het vuur vond vanzelfsprekend gretig
voedsel in het licht brandbare materiaal en
woedde dan ook zeer hevig. De smedery kon
voorloopig nog gespaard biyven. doch omstreeks
half een liep deze, evenals de belendende per
ceelen, groot gevaar.
De brandweer is met al het beschikbare ma
teriaal ter plaatse. Er wordt met negen stralen
water gegeven. Ook de dryvende spuit van het
Havenbedryf Vlaardingen-Oost is gerequireerd.
Volgens het „Handelsblad” heeft de minister
raad de vorige week het voorstel inzake korting
op de reeds verleende Indische pensioenen aan
genomen, dat aan het parlement ter goedkeu
ring zal worden aangeboden. Het voorstel be
helst een algemeene korting van 17 pCt. op alle
pensioenen, met dien verstande dat by de In
dische pensioenen, die in Nederland verteerd
worden, een bedrag van f 500 per jaar'en by de
pensioenen, die in Nedeijandsch-IndiC verteerd
worden, %en bedrag van f 200 per jaar van de
korting zal zyn vrijgesteld.
De Pensioenbond van Indische Ambtenaren
te Den Haag heeft zich Zaterdag JJ op een ver
gadering met deze quaestie bezig
Het schynt in de bedoeling te liggen de
sioenkortlng vry spoedig, wellicht reeds op
Januari as., In te voeren.
De heer Kakeheeke, leeraar aan de Ambachts
school te Goes, te Zaterdag op een fietstocht te
Dlnant door de warmte bevangen
en kort daarop overleden.
Naar aanleiding van de Mlnlsterieele circu
laire d.d. 1 Augustus jl, waarin een uitbreiding
van het z.g. behendigheidsspel hier te lande ge
constateerd en betreurd wordL—ijeelde de heer
Jules Perel, die het Straperlo-spel te Scheve-
ningen, Noord wijk en Zandvoort Introduceerde,
ons mede, dat ditzelfde spel nergens elders in
den lande gespeeld mag of kan worden.
Op alle aanvragen om levering van tafels te
afwijzend beschikt, omdat aanstonds het stand
punt te Ingenomen, dat dit behendigheidsspel
beperkt moest blijven tot de grootere badplaat
sen. I
Na de pertinente weigering om in tal van
andere plaatsen in den lande dit spel te komen
explolteeren, te men er toe overgegaan imltatie-
spelen te organteeeren, zoodat thans ook hier
te lande om. het Splralo-spel wordt beoefend.
Dit spel te intusschen in Duitschland verboden,
alwaar tot in de hoogste rechteriyke instantie
te uitgemaakt, dat dit geen behendigheidsspel
te.
De heer Tere! zou het Inderdaad toejuichen,
indien er een verordening in het leven zou kun
nen worden geroepen, waarby elk behendig
heidsspel in den lande verboden wordt met uit
zondering zooals o.a. ook in België en Frank
rijk geschiedt van enkele groote badplaatsen
en dan nog natuuriyk alleen gedurende het
zomerseizoen.
In een interview heeft dezer dagen de burge
meester van Zandvoort reeds gewezen op de
uitzonderings-poeltle, die de Nederlandsche
badplaatsen Innemen, doordat tengevolge van
de valuta-moeiiykheden slechts een gering aan
tal vreemdelingen ons land kunnen bezoeken.
Ook voor Schevenlngen geldt ditzelfde. Voor
het eerst sedert vele jaren waren Zaterdag jl.
alle hotels der Maatschappy Zeebad Schevenln
gen geheel bezet.
Bewezen is nu toch wel, zoo meent de heer
Perel, dat onze badplaatsen een byzondere at
tractie noodlg hadden, waarvan bovendien in
direct tal van neringdoenden en leveranciers
profiteeren.
Op den Haarlemmerweg tusschen het kruit
huis en Amsterdam had Maandagavond tegen
half elf een auto-ongeluk plaats, dat nog be
trekkelijk goed te afgeloopen. Een auto, waarin
zich drie R. K. geesteiyken uit Beverwyk be
vonden, reed in de richting Haarlem. Van de
tegenovergestelde richting naderde een vracht
auto, waarachter een personenauto reed. On
geveer op het oogenbllk. dat de eerstgenoemde
twee auto’s elkaar passeerden, wilde de personen
auto den vrachtauto voorbyryden. Door dit ge
vaarlijke coupeeren kwam het linkervoorwiel
van den auto, waarin de geesteiyken zaten, in
aanraking met het Unkerachterwiel van den
coupeerenden auto. Het gevolg was. dat de be
stuurder van óen auto met de geesteiyken zijl?
stuur kwyt raakte en vla het rywielpad tn het
water reed. Gelukkig te het daar ter plaatse
niet diep, zoodat de geesteiyken rich zelf In
veiligheid konden stellen en met den schrik vry
kwamen. Minder goed' vérging het een Amster-
damsch agent, die juist op dat punt op het
rijwielpad reed en die werd aangereden. Met
beenwonden moest de man door den G. G. en
G. D. naar het Tessetechadezlekenhute worden
overgebracht. Het duurde nog geruimen tyd
voor de auto weer op het droge was gebracht.
Omstreeks kwart voor twee had
brand zoo goed als onder de knie
vaar voor uitbreiding geweken.
Totaal uitgebrand zyn de toonkamer, het
magazyn, een pakhuis en de hekelary. De spin
nerij, waarvan het voorste gedeelte reeds in
brand stond, kon zoo goed als behouden blyven.
Op den zolder van de hekelary stond een aan
tal niet in gebruik zynde motoren, welke een
prooi der vlammen werd.
Omstreeks half twaalf ontdekte de heer J.
Lagerwaard van de autogarage „Vari" kleine
vlammetjes in het tankgebouwtje van de fa
briek, die zich naar de Spinnerij verplaatsten
en daar weldra hoog opschoten. In de tank be
vindt zich een mechanisme om de olie steeds
in beweging te houden. Vermoedelyk te de as
van het roerwerk warm geloopen en te zoo de
HUIZEN. 296 M.: 8 00 NCRV: Schriftle
zing en meditatie. 8.15 Gramofoonmuzlek,
10.30 Mprgendlenat door Da. G. Laarman,
11 00 Trio v. d. Horst. Mevr. Ravenzwaay-
MöUenkamp. 13.00 Politieberichten. 13.15
Gramofoonmuzlek. 13.30 Orgelspel door 8.
P. Visser. 1.15 Trio v. d. Horst. 2.00 Rust
poos. 3.30 Gramofoonmuzlek. 3.00 Lezen
van Chr. lectuur. 3.30 Uurtje voor onze
zang- en muzlekver. Kinderver. ,.De Jon
ge garde" te Rhoon. onder leiding van
A. C Rlethoff. 4.00 Gram, mui., 4.30 Verv.
concert. 5 00 Klnderuurtje d. J Koolman,
mej. N EvenblU zang. mej. C. Koeman,
plano. 6 00 gram. muz.. 7.00 Politieberich
ten. 7.15 Ned. Chr Persbureau. 7.30 Decla
matie door mej N. Nobach, 8.00 Amster
dam.sch Salonorkest onder leiding van
D H Ph Kiekens. 9 00 3 M v d. Galen:.
„Waar het blanke water blinkt". 9.30 Ver
volg concert, 10.00 Vaz Dlas, 10.30 Gramo-
foonmuziek, 11.30 Sluiting.
Aan het Noorderstrand te Schevenlngen te
Zondagmiddag de 31-jarige Duitse her J. M.. die
te ’s-Gravenhage gelogeerd was, by het zwem
men verdronken.
BATAVIA, 7 Aug. (Aneta) Op het stations-
emplacement Boekit Doeri (Meester Cornells)
werden op vyf muren opschriften aangetroffen,
waarin de Indonesische proletariërs met hun
vreeseiyk lot worden beklaagd. De muur van
het terrelndepot op hetzelfde emplacement
droeg het opschrift: „Hier gaat niets boven de
Partal Indonesia".
Vermoedelyk zyn deze opschriften afkomstig
van personeel van de S.S.
By het laatste opschrift werd de naam van
een Europeeschen depot-opriefiter gebruikt,
tegen wlen verdenking te uitgesloten.
Touwfabrleken te Vlaardingen. De brand te
moedelijk ontstaan achter de toonkamer. Het
vuur greep zeer snel om zich heen en in een
oogwenk stond het geheele gebouw in lichter
laaie.
BATAVIA, 7 Aug. (Aneta) De heer Thamrtn
heeft een Interpellatie aangevraagd over de op
1 Augustus j.l. namens de Regeerlng door den
Gemachtigde der Regeerlng voor de politie
zaken Mr. Vonk afgelegde verklaring.
De data van toestaan en eventueel houden
dezer interpellatie zullen nader worden vastge
steld.
De werving van militairen by de Koloniale
Reserve te Nymegen. die eenige Jaren gesloten
is geweest, te nu weder opengesteld. Het ligt in
de bedoeling in den loop van dit jaar 125 man
schappen naar Indië te zenden, terwyi de aan
neming waarschyniyk het volgend jaar wordt
voortgezet.
In de eerste plaats komen in aanmerking
zy. die zich eenige jaren geleden voor dienst
neming hebben aangemeld, voor zoover zy daar
toe nog bereid zyn of de leeftijdsgrens
hebben overschreden.
Vermoedelyk zal het verelschte contingent op
deze wyze voor dit jaar worden verkregen, zoo
dat voorloopig geen publieke oproeping noodig
is. Verder zal het instituut van aanbevolen mi
litairen voorloopig worden opgeheven, zoodat
voor ieder, die thans by het Ned. Indisch le
ger dienst neemt, de kans bestaat, den hoog-
sten onderofflciersrang te bereiken, hetgeen,
practlsch gesproken, tot nu toe alleen het ge
val was voor de aanbevolen militairen. Door
dezen maatregel zal de geest in het leger beter
worden.
De sterkte van de Koloniale Reserve was den
laatsten tyd erg geslonken en bedraagt hans,
de officieren meegerekend, ongeveer 25 man.
De vol-zomersche Zondag van 6 Augustus had
het ongekend hooge aantal van 550 deelnemers
haar Rolduc gelokt, ter bijwoning van de ne-
gende Llmburgsche Sociale Studieweek
Ditmaal voor het eerst zullen twee onder
werpen worden behandeldvyf lessen zyn ge
wijd aan „Priester en Leek", twee aan „Gezag
en Vrijheid”.
Omdat deze beide onderwerpen zoo buiten
gewoon actueel zyn, was het de bedoeling van
de initiatiefnemers, ze te laten bespreken door
lesgevers van naam. Zy waren uitgenoodigd. om
een goed gefundeerd oordeel te brengen tot hen,
die rechtstreeks of onrechtstreeks invloed uit
oefenen op het vormen van -de openbare mee
ting in Katholiek Nederland.
By den aanvang van dit Jaariyksche samen
rijn op de plek van de oude Kerkraadsche ab-
dy. had de gastheer, dr. poels. reeds meerdere
gasten te verwelkomen: Jhr. Ruys. den Minis
ter van Staat, Minister Verschuur. Mr. Goee-
Ung den voorzitter van de R. K. Staatsparty,
het Kamerlid Henri Hermans. Mgr. v. d. Venne.
directeur van Rolduc en eenige anderen, onder
wie de studenten, de jongens en dames van de
jeugdbeweging.
Dr. Schiphorst van Heerlen, had ook nu
Wederom post gevat aan de piano, en zette
de begeleiding van Schaepman's „Aan u. Kb-
ning der Eeuwen" in.
Maandagavond te in de Frogerztraat te IJmul-
den het driejarig dochtertje van den heer Van
Dorp onder een vrachtauto geraakt en
zoodanig gewond, dat het spoedig aan de gevol-
gen te overleden.
Maandagavond omstreeks half acht te de 1®'
Jarige bakkersknecht J. C. van Barneveld ui»
Amerongen by het zwemmen in den Ryn onder
deze gemeente, verdronken. Na ongeveer drie
kwartier heeft men het slachtoffer opgeheald-
pogingen om de levensgeesten nog op te wekken,
bleven tevergeefsch
Maandag te te Rotterdam de elfjarige jongen
H. van Hemsbergen, gewoond hebbende in de
Ossewetetraat, by het spelen aan den waterkant
van de Coolhaven'té watej- gevallen. Een bur
ger heeft den knaap na eenigen tyd dregg®
opgehaald, waarna de Geneeskundige Diens»
geruimen tyd te bezig geweest met te trachten
de levensgeesten weer op te wekken, hetgeen
echter niet mocht gelukken. Het lykje is ov«"
gebracht naar het ziekenhuis aan den Gooi-
singeL
MENADO, 7 Aug. (Aneta) De heer Tumbel.
die alhier werd gearresteerd, te voorzitter van
de afdeellng Menado van de Partai Indonesia.
Deze afdeellng- gaf strooibiljetten uit en ver
spreidde deze, in verband met de toepassing
van de beperking van het vevgaderrecht.
In deze strooibiljetten werd opgewekt den
moed niet te laten zakken onder aanhaling van
de bekende uitspraak van Sarojlni Naldu „Wie
kan een volk ketenen, resp. vernietigen, als zyn
geest niet wil geketend, resp. vernietigd wor
den.”
KALUNDBORG. 1153 M.: 13 30 Uitzen
ding uit restaurant „Wlvex", strijkorkest
onder leiding van A. Bendlx, 3.20 Gra
mofoonmuzlek. 3.50 Omroeporkest onder
leiding vsn Emll Reesen. 11.35 Valencia's
orkest. 1.30 Orkest van „Nlmb” onder lei
ding van Jens Warny.
Ter inleiding hield dr. Poels een van zyn
grootste en kenschetsende redevoeringen. Hy
legde uit. waarom de belde bovenaangegpven
onderwerpen zyn gekozen. Het is. omdat we
hebben te overwegen de vyf geheimen van een
sociaal rozenhoedje.
Die geheimen, waaraan de doctor een ma
gistrale beschouwing vastknoopte, definieerde
hy in het volgende vyftal ongeveer aldus:
le. beseffende de diepte en breedte van deze
ontkerstende maatschappy. moeten we tegeiy-
kertyd weten, dat er bestaat een diametrale
tegenstelling tusschen de katholieken en de
moderne wereld.
2. Geven we ons rekenschap van de ontzet
tende problemen in onzen tyd, en vinden we
een oplossing van de vraagstukken, welke hee-
ten: de moderne wereldcrisis.
3. Laten we in dezen grooten tyd niet komen
onder den Indruk van sommigen, die een Mjk-
lucht speuren en denken aan het einde van
de dagen.
4. De roeping der Katholieken te, door mid
del van de standsorganisaties een nieuwe struc
tuur te bouwen voor de nog katholieke maat
schappij.
5. Het te de vraag, of de oudere generatie
de geweldige problemen zal kunnen oplossen;
eerder te dit de taak van de jongeren. Daar
voor te noodig een diep beleefd geloof, de Eu-
chaTtettechen geest.
Op deze vyf punten gaf dr. Poels een toe
lichting, waaraan we het volgende ontleenen:
Welke zjjn de oorzaken van de crisis?
De moderne mensch verklaarde zich auto-
n^pm onder den invloed van het liberalisme.
God te uitgeschakeld; het licht in de mensche-
lyke ziel is uitgedoofd.
Yëet de oplossing van de wereldcrisis moeten
we nationaal beginnen en doen wat wy na
tionaal kunnen doen. Dat kan aan de inter
nationale oplossing vooraf gaan.
Wy moeten de menschen hervormen; door
woorden moeten wy de daden voorbereiden,
waardoor de wereld kan worden hervormd.
Diep te. de wereld ontkerstend. Ter verbete
ring moeten we by ons zelf beginnen. Maar
dat kan jaren duren niet in vier jaar!
Wy zullen ons niet laten opzweepen door
demagogen.
Hoe moeten wy ons deze wereldcrisis voor
stellen? Niet als een conjunctuuf-crisis! Uit
voerig werd dit aangetoond.
We t>eleven thans de plutocratie. Millioenen
menschen zyn gedwongen te werken in de
fabrieken en in de mynen. En nu heeft een
vateche interpretatie in den eigendom doen ont
staan de alleenheerschappy over de bedrijven
Doch elk bedrijf te toch de coöperatie van deze
drie groepen: zy, die hun kennis, die hun ar
beid en die hun geld geven?
Het liberalisme beschiktover geld, over de
pers en over Invloed. Wat het communisme
opbouwt, doet meer aan de hel dan aan den
hemel denken. Het socialisme teert vcfcr een
groot gedeelte op de beginselen van het libe
ralisme en kan daarom geen antwoord geven
op de tijdsvragen.
De roep is thans om ons. Wat zal Rome,
wat zal het katholieke volksdeel zeggen? Het
Christendom zou nooit kunnen voortbloeien,
wanneer naast Paus en Bisschoppen er geen
leeken waren, die op wereldiyk terrein de Chrls.
telijke beginselen toepasten en verdedigden.
In onze standsorganisaties snoeten cellenteu-
wers zyn, die de publiekrechtelyke bedrijfs
organisatie voorstaan en er de Chjteteiyke be
ginselen binnen dragen, ter hervorming van
onze ontkerstende maatschappy.
Voor de oplossing der geweldige problemen
hebben we de jongere generatie noodig, he
rleid van een diep geloof; niet een overgeërfd
geloof, dat in eikenhouten kisten wordt over
genomen! Dr. Poels zeide vertrouwen te heb
ben in het heilig enthousiasme der Jongeren;
en de ouderen z.en met blijdschap wat onder
de jongeren tot uiting komt.
Er gaan weliswaar enkele stroomingen in de
verkeerde richting, doch hierover zal in de ko.
mende lessen nog wel iets worden gezegd.
Dr. Poels besloot zyn lang toegej ulchte- rede
met de vermaning, dat een volk, dat zyn ver
trouwen verliest in de priesters, ook de Kerk
tal verliezen en zyn geloof.
bouw, evenals de banketfabriek ,De Valk”
de stoömkuipery van de firma
Zonen te kunnen sparen.
Op het terrein van den brand bemerkten we
o.m. den loco-burgemeester, verschillende raads
leden en den commissaris van politie. De be
langstelling voor den brand, die door de hoog
uitslaande vlammen tot ver in den omtrek
zichtbaar te. was van de zyde van het publiek
zeer groot. De politie zorgde voor een goede
afzetting. Behalve de bedryfsleider was ook de
hoofddirectie uit Rotterdam, die gewaarschuwd
was, by den brand aanwezig.
De fabriek, die op beurspolte verzekerd te, gaf
aan 110 menschen werk.
BERLIJN, 419 M.: 4.50 Militair concert.
5 55 Pianorecital, 9.10 Gevarieerd pro
gramma.
HAMBURG, 37» M.: 11.50 Concert. 135
Gramofoonmuzlek. 2.30 Idem. 4.20 Con
cert door het Noragorkeet onder leiding
van Gerhard Maasz.
K5NIGSWUSTERHAU8EN, 635 M-: 12.30
Gramofoonmuzlek.
In het begin van de maand Juni begaf zic^
de 60-jarlge Commander Cecil Brooks uit Lon
den, oud-commodore van de P. O. Lines, la
ter verbonden aan een Egyptische stoomvaart-
ondernemlng, naar Rotterdam om als expert
onderhandelmgen te voeren over den eventuee-
len aankoop van het stoomschip „Tjerimal” van
den Rotterdamschen Lloyd. Hij logeerde eenlge
dagen in hotel Coomans en scheepte zich op
16 Juni te Hoek van Holland in op de Har-
wichboot „Prague" om naar Londen terug te
keeren. Toen de boot te Harwich aankwam,
bevond hy zich echter niet meer aan boord,
hoewel zyn koffers in de hut werden gevonden.
Sedert dien hoorde men niets meer van hem,
zoodat zyn relaties zich ongerust begonnen te
maken. Na een paar dagen stak zyn vrouw naar
Rotterdam over, zy beweerde dat haar man
reeds vroeger eenlge malen aan geheugensto-
ringen had geleden en dat het niet onmogeiyk
was, dat hy, na te Hoek van Holland zyn kof
fers aan boord te hebben gebracht, nog naar
d«p wal was teruggekeerd en toen zyn geheu
gen verloren had, zoodat hy misschien in Ne
derland rondzwierf zonder te weten wie hy was
en waar hy thuis hoorde. De politie stelde een
zeer uitgebreid onderzoek in, dat zonder resul
taat bleef.
In het midden van de maand Juli spoelde
echter aan het strand van Terschelling het lijk
van een onbekende aan. Na geruimen tyd te
men er thans in geslaagd dit luk te identifi-
ceeren als dat van den vermisten Engelschman.
de socialisten dat verstaan) en gemeenschap,
werd deze eerste les beëindigd.
WEENEN. 517 M.: 5 40 Solistenconcert.
7.20 Concert door het Weensche sympho-
nle-orkest onder leiding van Pahlen. io.10
Populair concert door het omroeporkest.
WARSCHAU. 1411 M.: 5 35 Vocaal concert
6.55 Sollstenconcert, 8 20 Kamermuziek,
9.30 Populair concert. 10.20 Dansmuziek.
BEROMÜNSTER. 460 5.50 Gramo
foonmuzlek. 7 30 idem, 9.30 Concert door
het omroeporkest.
VERWIJZEN WIJ LAAR DEN
RADIOGIDS
LANftENBERG, 47’ M.: 12.20 Populair
concert, 1.20 Concert onder leiding van
Eysoldt, 5.20 Kamermuziek, 6.20 Populair
Concert, 10.50 Populaire en dansmuziek
onder leiding van Eysoldt.
DAVENTRY. 1554 M.: 12 20 Orgelconce?t
1.05 Concert door het Schotsche Studio-
orkest onder leiding van Guv Dataes, 1.50
Concert. 2.35 Dansmuziek, 3.20 Pianospel,
3.35 Concert. 5 05 Orgelspel. 6.50 Concert.
8.20 Concert door het radio-militair-orkest.
PARIJS EIFEL. 1446 M.: 8 20 „Aida” ope
ra van Verdi in vier bedrijven.
PARIJS R_. 1725 M.: 8.05 Gramofoonmu
zlek, 12.35 idem, 7.30 Gramofoonmuzlek.
9.05 Operette-f ragmen ten. 9.50 Vervolg
concert.
MILAAN, 331 M.: 8.00 Gramofoonmuzlek,
8.55 „Die lustige Wltwe” operette van
Lehar.
De eerste dag werd besloten met een predi
katie in het Lof door den Zeereerw. heer K.
Roucken, den aalmoezenier van sociale werken
te VaM).
De pfaatavond stond ook nu weer op het
zelfde aangename en hartelijke peil van an
dere jaren. Er werden in alle vrijheid verschil
lende actueele vragen van den dag besproken,
die evenwel zooals gebruikelijk als van
vertrouwelijken aard werden beschouwd en dus
de publicatie kunnen worden prtfs-
rlng om hem te Interneeren. is een verwonding
van het rechtsgevoel.
Besloten werd op al deze gronden tegen deze
maatregelen te protesteeren, zoo hard mogelijk
te arbeiden om deze regelingen ongedaan te
maken en de bevolking op te roepen met meer
kracht voor de versterking der beweging werk
zaam te zijn en de rechten van vaderland en
ras te verdedigen.
Verder besloot de P.P.P.K.I. de actie van de
N I S. tegen de P.B.K.I. af te keuren en de be
volking op te wekken de P.BJC.I. in haar actie
tegenover de N.I.8. te steunen.
Tenslotte werd besloten overal commissies in
te stellen voor steunverleening aan «werkloozen.
BATAVIA, 7 Aug. I Aneta) Naar wij verne
men zal in December te Solo het Indonesia
Rajah-congres worden gehouden, waarbij oi.
zullen worden besproken de beperking van het
vergaderrecht, de malaise én haar invloed cp
de bevolking, de vakbeweging en de boeren
bonden.
HILVERSFM. 1875 M.: VARA: 8.00 Gra
mofoonmuzlek, 10.00 VPRO: Morgén wij
ding, 10.15 VARA: Uitzending voor de ar
beiders in de continubedrijvenHettv
Beek draagt voor. Trio Favoriet onder lei
ding van W: Drukker. 11.00 R. V. U. Mej.
Dra. S. C. T. Ten Dam Ham: „Ontstaan
en ontwikkeling der vrouwenbeweging”.
11.30 VARA: Trio Favoriet onder leiding
van W. Drukker, 12.00 Amsterdamsch sa
lonorkest onder leiding van D. Kiekens,
2.00 Voor de kinderen. VARA-tooneel on
der leiding van W. van Caoellen. De reia
van Teddy en Wolly van Fr. van Duin.
4.00 Rustpoos. 4.15 Zomer en zon In de
muziek. (Gramofoonplaten), 5.30 VARA- -
mandoline-ensemble onder leiding van
Joh. B. Kok. 5 45 Albert de Booy zingt
d. vleugel, begeleid door Jan Vogel,
б. 00 VARA-mandoline-ensemble onder lei
ding van Joh. B. Kok. 6.15 Albert de Boov
zingt, a. d. vleugel J. Vogel. 6.30 R. V. U.
Het leven In de natuur. Dr. Mulle Eisma:
..Het strand”. 7 00 VARA: S.D.A P.-kwar-
tlertje Overzicht v. d. afgeloopen week
door J Oudegeest. 7.15 Socialistische lie
deren door J. Vogel op het VARA-orgel,
7.25 Het anti-semltisme, crltisch be
schouwd door Dr. “D. H. Lew. 7.45 Or
gelspel door J. Vogel. 8.00 Herh. 8.0.8.-
berichten, 8.02 Vkz Dlas. 8.10 The Three
Harrysons. accordeon. 8 40 Henry Mar
chand zingt levenslied ies van Mr. W. van
Relmerswaai. a. d. vleuvel de com non 1st
Jan Joosten. 9.00 Eddy Walls en zijn en
semble. 10 00 Henrv Marchand. 10 15 Eddy
Walls, 11.00 Gramofoonmuzlek, 12.00 Slui
ting.
BU de regeerlng zUn maatregelen In 1
weging om te voorkomen, dat de studie
Nederlandsche studenten belemmering zou on
dervinden door een in verhouding tot de be
schikbare ruimte in de college-localen en la
boratoria te grooten toeloop van vreemdelingen.
Nog geen mededeeling kon worden gedaan in
hoeverre de regeerlng het noodig zal achten
de studie van vreemdelingen aan bepaalde
voorwaarden te onderwerpen.
De oorzaken
Spanje is op ‘t oogenbllk een
smartekind der Kerk. Onrechtvaardige
wetten tasten er de rechten van de
Kerk aan en het woord des Pausen
wordt in den wind geslagen.
Tusschen vroeger en nu en.... de
toekomst bestaat een causaal verband.
Op dit causale verband te letten is
plicht ten einde te waken voor het
komende.
In een oude krant van October
1893 lesen we in een hoofdartikel
.Anarchisme in Spanje.”
„Uit dit beknopt overzicht ontwaart
men. dat de anarchistische beweging
in Spanje, althans voor zoover zij
zich buiten de groote steden open
baart, niet zoozeer het gevolg is van
ónmiddellijke aanhitsing door bere
kende drijvers .de oorzaak ligt
dieper en is te vinden in het breken
met de christelijke en weldadige ge
bruiken van den voortijd
Het verleden leere ook ons!
De oorzaak van veel kwaad en veel
ellende ligt in het zich afwenden
van den Christus, van den Godsdienst,
van de Kerk
Het geeft niet alleen tegen oogen-
blikkelijke opruiing te ageeren: We
moeten den Christelijken grondslag
der samenleving verbeteren.
Eten Curatorencolieges der Ryksunlversltelten
te door den Minister van Onderwy, te kennen
gegeven dat buitenlanders niet In aanmerking
komen voor benoeming tot assistent- Slechts by
hooge uitzonderingen en dan by wyze van over-
gang syn dit Jaar nog enkele plaatsen vsn assi
stent door buitenlanders bezet.
Maandagavond omstreeks half teven te
den Amsterdamschen Weg naby de uitspanning
„Het Blanken Wambuis" onder de gemeente
Ede het zesjarige zoontje van den heer De H.
uit Ooeterbeek door een auto aangereden. Het
ventje werd in ernstigen toestand per zieken
auto naar het Diaconessenhute overgebracht.
De auto, die de aanrijding veroorzaakte, te
doorgereden.